Life for Life
"Το θαύμα δεν είναι πουθενά
παρά κυκλοφορεί μέσα
στις φλέβες του ανθρώπου!!!"


"Στης σκέψης τα γυρίσματα μ’ έκανε να σταθώ
ιδέα περιπλάνησης σε όμορφο βουνό.
Έτσι μια μέρα το ’φερε κι εμέ να γυροφέρει
τ’ άτι το γοργοκίνητο στου Γοργογυριού τα μέρη !!!"


ΣΤΗΝ ΑΥΛΗ ΜΑΣ
Εμείς στο χωριό μας έχουμε ακόμα αυλές. Εκεί μαζευόμαστε, αμπελοφιλοσοφούμε,
καλαμπουρίζουμε, ψιλοτσακωνόμαστε μέχρι τις... πρώτες πρωινές ώρες! Κοπιάστε ν' αράξουμε!!!
-Aναζητείστε το"Ποίημα για το Γοργογύρι " στο τέλος της σελίδας.

13.8.17

Για που το 'βαλες Μανούλα; Ο Μάκης και ο Νίκος είμαστε μας ακούς;

20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2017 Μνημόσυνο για την Ελένη!!! Αν είναι δυνατόν!!!

Για που το 'βαλες Μανούλα
Μ' ανοιχτά πανιά
Για ποια πέλαγα της μνήμης
Σ' άστρα μαγικά.

Για που το 'βαλες Μανούλα
Μ' ανοιχτά πανιά
Για ποια μακρινή πατρίδα,
Έρμη μοναξιά.

Μανούλα, θάλασσα ο ουρανός
Μ' αστέρια
Και θα πρέπει να μαντεύουμε
ποιο θα είσαι 'συ.

Ποια αγάπη, ποιο λιμάνι,
ποια παρηγοριά, ποια αγκαλιά
ποιο χάδι θα έχουμε τώρα πια;
Για που το 'βαλες Μανούλα
Μ' ανοιχτά πανιά;

Αρχικοί στίχοι της κ. Μεσσήνη
Η Επιμέλεια ανάρτησης έγινε από τον Πεπέ.

12.8.17

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΡΙΜΙΖΗΣ: Το κράτος δεν αφήνει τους άριστους να προκόψουν.

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: ΓΕΥΜΑ ΜΕ ΤΗΝ Κ
Ακόμη ένας Έλληνας από την μικρή δημιουργική Ελλάδα.
Την περασμένη Τρίτη ο διακεκριμένος Ελληνας αστροφυσικός της NASA και ακαδημαϊκός, δρ Σταμάτης Κριμιζής, τιμήθηκε με μία ακόμη σημαντική διάκριση: το Space Flight Award, το οποίο έχει απονεμηθεί στο παρελθόν στο Neil Armstrong, τον John Glenn, τον James Van Allen, τον Burt Rutan, φέτος, επίσης, στον James Lovell (Apollo 13). Σε πρόσωπα δηλαδή που έχουν κάνει τομές στη διαστημική και αεροναυτική. Στην ίδια τελετή, ο κ. Κριμιζής παρέλαβε και το Distinguished Public Service Medal, το οποίο είναι η μεγαλύτερη τιμή της ΝΑSΑ για άτομα που δεν ανήκουν στο επιστημονικό προσωπικό της.

Πριν από ένα μήνα, περίπου, ο κ. Κριμιζής ήταν στην Αθήνα, για να μιλήσει από το βήμα του Intelligent Leaders Summit του Economist για την ανάπτυξη της έρευνας και καινοτομίας στην Ελλάδα «το πιο σταθερό υπόβαθρο για αειφόρο οικονομική πρόοδο», όπως υποστηρίζει. Τον συναντήσαμε νωρίς το μεσημέρι, στο Αλσος Παπάγου, σε ένα καφέ-ρεστοράν κοντά στο γραφείο του. Κοίταξε τον ουρανό και επέλεξε τη θέση όπου, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, ο ήλιος θα ήθελε περισσότερο χρόνο για να φτάσει. Σχολίασα ότι η γνώμη του δεν επιδέχεται αμφισβήτηση, γελάσαμε, και πριν καθήσει απέναντί μου, τράβηξε την καρέκλα μου για να τακτοποιηθώ πρώτη εγώ. Χειρονομία που, πλέον, ανθολογείται.
Ηταν η δεύτερη φορά που η «Κ» τον καλούσε σε «Γεύμα» (η πρώτη το 2012, με την Τάνια Γεωργιοπούλου).
– Από το 2012 είναι ένας άλλος κόσμος. Εχουν αλλάξει τα πράγματα στην Ελλάδα;
– The more things change, the more they stay the same... Βλέπει κανείς ότι έχουμε τις ίδιες αγκυλώσεις, ιδιαίτερα όταν παρατηρεί την επιμονή στην πελατειοκρατία και στην αναξιοκρατία. Συγκρίνω με την Ευρώπη και άλλες χώρες. Νομίζω ότι είμαστε μοναδικοί στο θέμα της αναξιοκρατίας. Είναι τακτικές που, προφανώς, έχουν κρατήσει πίσω την Ελλάδα. Δεν μπορεί μια χώρα να μη χρησιμοποιεί τα καλύτερα ταλέντα της και να περιμένει να προοδεύσει. Γι’ αυτό φεύγουν οι νέοι επιστήμονες.
– Πού αποδίδετε την κακοδαιμονία;
– Οπωσδήποτε στο πολιτικό προσωπικό. Τι σημαίνει ποσόστωση, για παράδειγμα; Είναι ντροπή για μια χώρα. Συνεχίστηκε επί Σαμαρά και Βενιζέλου. Πολιτευτές που απέτυχαν εξακολουθούν να παραμένουν σε θέσεις-κλειδιά για να παίρνουν ένα μισθό... Αυτό είναι χαντάκωμα της χώρας. Στο υπουργικό προσωπικό της Αμερικής δεν είναι πολιτικά πρόσωπα αλλά άτομα με εμπειρία και γνώση, με υπόληψη στην κοινωνία.
Ενώ εμείς έχουμε καθηγητές σε υπουργεία με αυξημένη ευθύνη. Τι σημαίνει να ξέρεις να λύνεις διαφορικές εξισώσεις όταν σε καλούν να διοικήσεις τη ΔΕΗ για παράδειγμα, η οποία είναι Επιχείρηση που χρειάζεται προγραμματισμό, μάρκετινγκ, μάνατζμεντ; Εμείς, οι άνθρωποι των πανεπιστημίων, σε λίγες περιπτώσεις έχουμε διοικητική εμπειρία. Κι αυτή η χώρα χρειάζεται διοίκηση.
– Εσείς θα αναλαμβάνατε πολιτική θέση;
– Μάλλον όχι. Λόγω ηλικίας κατ’ αρχάς! Ούτε ποτέ το επιδίωξα. Τελευταία φορά πριν από χρόνια ήταν να αναλάβω τη διοίκηση της ΝΑSΑ και αρνήθηκα γιατί δεν ήθελα να αποχωριστώ την ερευνητική δουλειά του πανεπιστημίου. Αυτό που με ευχαριστεί είναι η έρευνα. Το εργαστήριο του πανεπιστημίου έχει 4.500 προσωπικό. Δεν είναι μικρά εγχειρήματα αυτά, έχουν μεγάλες διοικητικές ευθύνες.
– Στο περιβάλλον όπου κινείστε υπάρχει ανταγωνισμός;
– Τα κριτήρια είναι πάντα αντικειμενικά. Αν αναλάβεις μια θέση και αρχίσει να κατρακυλά η επιχείρηση, πρέπει να λογοδοτήσεις. Από την πιο χαμηλή υπάλληλο μέχρι τον διευθυντή του εργαστηρίου, όλοι αξιολογούμαστε… Κάθε χρόνο. Πεπραγμένα! Τι έκανες, τι σκόπευες να κάνεις και δεν έκανες. Αξιολόγηση σε όλα τα επίπεδα.
– Εσείς αξιολογείστε κάθε χρόνο δηλαδή, εδώ και μισό αιώνα;
– Απολύτως. Εδώ, ακούω από συναδέλφους μου, πολλές φορές: «ποιος θα αξιολογήσει ε-μέ-να;». Αυτό με ενοχλεί αφάνταστα. Ολοι μας όταν υποβάλλουμε μια εργασία προς δημοσίευση, ο εκδότης τη στέλνει σε άλλους ειδικούς και εκείνοι λένε τη γνώμη τους και γράφουν μια κριτική. Εμείς καλούσαμε όλους τους προϊσταμένους, έναν έναν, και ρωτούσαμε πώς έφτασαν σε αυτό το αποτέλεσμα. Στο τέλος, ο προϊστάμενος ήταν υποχρεωμένος να συζητήσει την αξιολόγηση με τον υπάλληλο, τι έγραψε, τι συστάσεις έχει για βελτίωση της απόδοσης. Ο υπάλληλος υπέγραφε ότι διάβασε την αξιολόγηση, συναινώντας ή όχι στις παρατηρήσεις. Δεν υπήρχε περίπτωση ο προϊστάμενος να δώσει καλή βαθμολογία στον κουμπάρο του κι αυτό να μην ελεγχθεί.
Το στρατηγικό σχέδιο του ΕΣΕΤ για την έρευνα μπήκε στο... ράφι
– Οσο καιρό ασχοληθήκατε με την ελληνική πραγματικότητα δεν είδατε και κάποια καλά;
– Είδα σε πολλά ιδρύματα (πανεπιστημιακά, κέντρα ερευνών) ενθουσιώδεις ανθρώπους που έκαναν πολύ καλή δουλειά. Εχουμε νησίδες αριστείας, ανθρώπους που δουλεύουν υπό αντίξοες συνθήκες, δεν το διαφημίζουν όμως, γιατί θα πάνε οι άξεστοι και θα καταστρέψουν ό,τι έχουν χτίσει.
– Αν οι νησίδες ενωθούν, τότε μήπως προκύψει κάτι θετικό;
– Θα έλεγα ότι αν αυτές οι νησίδες σταματήσουν να παρακωλύονται από τη γραφειοκρατία και αφεθούν οι άνθρωποι να κυνηγήσουν έρευνα και δημοσιεύσεις, δίχως να ξοδεύουν χρόνο σε άγονες αντιπαραθέσεις με γραφειοκράτες, με ψευτονόμους, τότε αυτή η χώρα θα προοδεύσει. Αλλά στην πραγματικότητα το κράτος δεν τους αφήνει.
– Αλλαξε η Ελλάδα με την κρίση;
– Για μένα, ήταν μια όαση όταν έγινε το Εθνικό Συμβούλιο Ερευνας και Τεχνολογίας (2010), επί Διαμαντοπούλου, η οποία κάλεσε επιστήμονες από την αλλοδαπή, κυρίως. Λειτουργήσαμε όλοι με ενθουσιασμό, είδαμε ότι η χώρα χρειάζεται βοήθεια, κανείς δεν πληρωνόταν. Υπήρχαν ενθουσιασμός και σύμπνοια. Χρειαζόταν ένα μακρόπνοο σχέδιο για έρευνα και τεχνολογία. Αυτή η «ενδεκάδα της αριστείας», όπως έλεγε η Διαμαντοπούλου, καινοτόμησε σε αρκετά πεδία. Χρησιμοποιήσαμε απολύτως αξιοκρατικές μεθόδους για να επιλέξουμε τους προέδρους των διαφόρων κέντρων. Επιπλέον, δημιουργήσαμε προγράμματα, όπως το πρόγραμμα «αριστεία», για να τροφοδοτηθεί η βασική έρευνα στην Ελλάδα. Είχαμε τεράστια απήχηση. Κατατέθηκαν 1.500 προτάσεις. Επιλέξαμε διακόσιες. Οσοι γνώριζαν, είπαν ότι το επίπεδό τους ήταν καλύτερο από αυτό που υπάρχει σε κορυφαία ερευνητικά κέντρα στην Ευρώπη και στην Αμερική. Εν τω μεταξύ, άλλαξε η κυβέρνηση, έφυγε η Διαμαντοπούλου, κόλλησε το θέμα στη γραφειοκρατία. Διαμαρτυρηθήκαμε. Οι επικεφαλής ερευνητές, διαμάντια όπως σας λέω, δεν άντεχαν στο τέλος. Ανατράπηκε η αξιοκρατία. Ηταν απελπιστικό. Με την τρικομματική κυβέρνηση δεν υπήρχε καμιά συνεννόηση... Εμείς, υπερηφάνως, τελειώσαμε το στρατηγικό αυτό σχέδιο που είναι τώρα στο ηλεκτρονικό ράφι της ΓΓΕΤ!
– Τι κόστος είχε η μη εφαρμογή του;
– Μακροχρόνιο το κόστος. Ολες οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν προγράμματα για την Ερευνα και Τεχνολογία. Η Ελλάδα αφιέρωνε το 0,5% του ΑΕΠ. Αλλες χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Φινλανδία πάνω από 3%. Δεν προτείναμε κάτι καινοτόμο, αλλά ένα σχέδιο που λαμβάνει υπόψη τα ελληνικά όρια, προγράμματα με τα οποία η χώρα μπορούσε να κάνει γρήγορη πρόοδο στις εξαγωγικές επιχειρήσεις της, για παράδειγμα.
Το Μποζόνιο είναι μεγαλύτερη ανακάλυψη από το νερό στον Αρη
Εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα ο Σταμάτης (Τομ) Κριμιζής ζει στην Αμερική. Τα εξαιρετικά ελληνικά του έχουν μια ανεπαίσθητη προφορά που τους προσδίδει κοσμοπολιτισμό. Διηγείται με συγκίνηση τόσο το ξεκίνημα της καριέρας του όσο και την πρόσφατη εμπειρία του να επισκέπτεται σχολεία στην Ελλάδα και να μιλάει στα παιδιά. Νομίζω ότι βουρκώνει. «Αισθάνομαι μεγάλη υποχρέωση να απευθυνθώ στα νέα παιδιά αυτής της χώρας. Είναι απογοητευμένα, πρέπει να τους δώσουμε δύναμη και ελπίδα. Ανταποκρίνονται. Πήγα στη Ρόδο, στο Χαλάνδρι… Θα έπρεπε να το κάνουν και άλλοι συνάδελφοι από την Ακαδημία. Είναι σημαντικό να βλέπουν τα παιδιά ότι άνθρωποι χωρίς προνόμια, όπως εγώ, μπορούν να έχουν τη δική μου εξέλιξη. Με ικανοποιεί ότι κάνω κάτι θετικό για την πατρίδα μου».
– Τι οφείλετε στην επιστήμη σας;
– Εχουμε να διανύσουμε και να γεφυρώσουμε τεράστιες αποστάσεις και επειδή συνεχώς ταξιδεύουμε σε αχαρτογράφητα νερά, όταν κοιτάει κανείς τα δεδομένα που είναι πάντα σχεδόν αναπάντεχα και απρόβλεπτα, αισθάνεται δέος. Συνειδητοποιείς τις λίγες γνώσεις σου. Καταλαβαίνεις καλύτερα την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, έχεις ένα αίσθημα ταπεινότητας.
– Από το 2012 μέχρι σήμερα, το νερό στον Αρη και το Μποζόνιο Χιγκς είναι νομίζω ανάμεσα στις σημαντικότερες ανακαλύψεις.
– Σε διαφορετικά επίπεδα. Ομως το Μποζόνιο είναι μεγαλύτερη ανακάλυψη. Εχει σχέση με τη βασική δομή της ύλης. Η παρουσία νερού στον Αρη είναι γνωστή τα τελευταία 40 χρόνια περίπου. Οπως και οι παγετώνες στον βόρειο και νότιο πόλο του Αρη ήταν επίσης γνωστοί. Αυτό που απεδείχθη είναι ότι οι ροές νερού είχαν μεγάλο ποσοστό από άλατα. Ολοι γνωρίζουμε ότι το νερό δεν παγώνει στο μηδέν αλλά πολύ πιο κάτω. Απεδείχθη ότι το νερό είναι από υπόγειες δεξαμενές.
– Θα εποικίσουμε τον Αρη;
– Ο εποικισμός είναι ανόητος για πολλούς λόγους. Κανείς δεν συζητάει το πρόβλημα με την ακτινοβολία στον Αρη. Και με τη κοσμική ακτινοβολία και με τις εκρήξεις του ήλιου. Αυτό είναι μεγάλο εμπόδιο.
– Εχετε κάνει αυτό το ταξίδι με τη φαντασία σας;
– Ναι, το έχω σκεφθεί. Αλλά η δική μου περιέργεια εστιάζεται στη συλλογή δεδομένων που θα εξηγήσουν τα φαινόμενα που παρατηρούμε. Πρέπει να ταξιδέψουμε ρομποτικά για καινούργια γνώση.
– Γιατί θεωρούμε πάντα ότι οι «άλλοι» πολιτισμοί θα είναι πιο προηγμένοι τεχνολογικά από εμάς;
– Η παρουσία μας στο σύμπαν είναι περίπου 100 χρόνων. Από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα αρχίσαμε να εκπέμπουμε ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Εκατό χρόνια μέσα σε 4,5 δισ. έτη ύπαρξης του ηλιακού μας συστήματος! Ο,τι έχουμε εκπέμψει έχει φτάσει σε 100 έτη φωτός από τη Γη. Το πιο κοντινό μας άστρο είναι το Α Κενταύρου που είναι 4,3 έτη φωτός. Αντε αυτοί, αν υπάρχουν, να ξέρουν πως είμαστε εδώ! Αλλά είναι 43 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Δεν θα τους ανακαλύψουμε και πιθανότατα δεν θα μας ανακαλύψουν ποτέ. Ως εκ τούτου τους αναθέτουμε υψηλή τεχνολογία και φανταστικές ικανότητες για να μας ανακαλύψουν. Γι’ αυτό υπάρχει και η επιστημονική φαντασία.
– Εχετε δει ταινίες επιστημονικής φαντασίας;
– Το τελευταίο «Star Wars» το είδα στο αεροπλάνο. Διασκεδάζω. Δεν κάνω αυστηρή τεχνική αξιολόγηση όμως, γιατί δεν αντέχουν.

– Υπάρχει κάποιο γεγονός που δεν θα ξεχάσετε;

– Την πρώτη μου εκτόξευση στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ. Ηταν το 1969-70. Ημασταν πίσω από ένα λόφο για λόγους ασφαλείας. Από το κέντρο ελέγχου άρχισε η διαδικασία: καύσιμα ΟΚ, επικοινωνία ΟΚ, πομπός ΟΚ, κ.ο.κ. Αυτό μπορεί να κρατήσει και μιάμιση ώρα. Είναι τεράστιος αριθμός υποσυστημάτων που πρέπει να δουλέψουν. Ηταν η πρώτη αποστολή στην οποία ήμουν ο επικεφαλής ερευνητής. Θα πήγαινε στο φεγγάρι. Αρχισε λοιπόν η μέτρηση 4, 3, 2, 1 και δεν έγινε τίποτα. Απόλυτη σιγή! Επειτα από κανένα λεπτό, ακούστηκε μια φωνή στο network «όταν ήρθε η σειρά μου και είπατε για τον τάδε διακόπτη, είπα ναι, αλλά ξέχασα να τον ανοίξω! (Ξεσπάει σε γέλια...). Τώρα, βέβαια, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές ελέγχουν τα πάντα.
– Ποιο επίτευγμα θεωρείτε σημαντικό στην καριέρα σας;
– Το πρώτο μου πείραμα πέρασε από τον Αρη στις 15 Ιουλίου, 1965 – ήμουν τότε φοιτητής του Βαν Αλεν. Ακριβώς 50 χρόνια αργότερα το τελευταίο μου πέρασε από τον Πλούτωνα – 15 Ιουλίου 2015. Κανένας επιστήμονας στον κόσμο δεν έχει «περάσει» και από τους οκτώ πλανήτες συν τον Πλούτωνα – ήμουν τυχερός και είμαι περήφανος γι’ αυτό.
– Υπάρχει επιθυμία που δεν έχετε πραγματοποιήσει;
– Επειδή έχω αυτήν την αγάπη για το επάγγελμά μου, δεν ξοδεύω  χρόνο σε απολογισμούς. Αλλά έχω υπάρξει πολύ τυχερός στην καριέρα μου, γιατί βρέθηκα τη σωστή ώρα στο σωστό μέρος. Δεν ήξερα αν θα ήμουν εν ζωή όταν το New Horizons θα έφτανε στον Πλούτωνα – και όμως το προγραμμάτισα. Οσο για τα Voyagers, ένα διαστημόπλοιο να περάσει από τέσσερις πλανήτες συμβαίνει μια φορά κάθε 175 χρόνια. Αν ζω, σε δύο χρόνια, θα δω τον Ηλιακό Εξερευνητή (Solar Probe Plus) να πηγαίνει στον Ηλιο, η πρώτη αποστολή σε άστρο... Είναι φανταστικό.
Η συνάντηση
Συναντηθήκαμε στο καφέ – εστιατόριο Piu Verde, στο Αλσος του Παπάγου, αυτή την αμήχανη ώρα που είναι μάλλον νωρίς για φαγητό και αργά για πρωινό καφέ. Το εστιατόριο δεν ήταν έτοιμο ακόμη, έτσι οι δύο πρώτες επιλογές του κ. Κριμιζή, από τον κατάλογο, ατύχησαν. Ο σερβιτόρος ήταν ευγενής και απολογητικός, ο κ. Κριμιζής πολύ βολικός, επιχειρεί την τρίτη και τυχερή παραγγελία, μια σαλάτα με κοτόπουλο τεριγιάκι. Εγώ πήρα ένα τοστ και φυσικό χυμό. Σύνολο: 18,30.

8.8.17

ΓΟΡΓΟΓΥΡΑΙΟΣ ΑΓΑΠΗΣΕ ΜΕΣΟΧΩΡΙΤΙΣΣΑ ΚΑΙ ΙΔΟΥ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ

ΓΟΡΓΟΓΥΡΙ 29 ΙΟΥΛΙΟΥ 2017
Γοργογυραίος αγάπησε Μεσοχωρίτισσα και μάλιστα από οικογένεια χορευταράδων με αποτέλεσμα να φθάσουμε στο αίσιο τέλος, δηλαδή να νυμφευθεί ο Πανούλης την Λένα, και να παντρευτεί η Λένα τον Πανούλη. Από πολύ μικρός ο Πανούλης άκουγε την γιαγιά Βασιλική που μένει δίπλα στο πατρικό του να του λέει: Όταν  μεγαλώσεις και αποφασίσεις να νυμφευθείς φρόντισε η κοπέλα που θα επιλέξεις για σύντροφο στη ζωή σου, να είναι από τη Μεσοχώρα. Πες, πες η γιαγιά κατάφερε να υποβάλει τον Πανούλη σε αναζήτηση Μεσοχωρίτισσας. Ίσως κάποιος αναρωτηθεί γιατί η γιαγιά Βασιλική επέμενε να βρει Μεσοχωρίτισα; Είναι απλό, είναι και η ίδια Μεσοχωρίτισσα.

Φίλες και Φίλοι σας καλησπερίζω από το Μαγευτικό και Πανέμορφο Γοργογύρι, κάπως καθυστερημένα κάνω αυτή την ανάρτηση λόγω του ότι δεν είχα ιντερνέτ δυστυχώς η WIND δεν έχει καλό σήμα στο Γοργογύρι. Ζητώ συγγνώμη από την Λένα και τον Πανούλη. Πέρυσι που είχα παραβρεθεί στο γάμο του αδερφού του Πανούλη, του Μίχου, είχα εντυπωσιασθεί πάρα πολύ από τον χορό των μελών της οικογένειας της Λένας, από τον χορό του Γιώργου του Μήλιου, και του Πανούλη. Ο αδερφός της νύφης ο Γιάννης όταν χορεύει νομίζεις πως η πίστα είναι μια παλέτα και αυτός απλά ζωγραφίζει. Αξίζουν πολλά μπράβο σε ολη την οικογένεια, επίσης καλός χορευτής είναι και ο πατέρας του Πανούλη η σειρούλα μου ο Θωμάς σε βαριά και αργά τσάμικα.
Φέτος λόγω του θανάτου  της νύφης μου, κι ενώ θα το ήθελα πάρα πολύ γιατί ο Πανούλης είναι πολύ αγαπητός σε μένα, να παραβρεθώ στη χαρά του δεν μπορούσα, η ψυχολογία μου ήταν στα Τάρταρα. Ο Πανούλης από αγάπη για μένα το βράδυ του γλεντιού που έγινε στο σπίτι του μου αφιέρωσε το αγαπημένο μου ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας. Εγώ με τη σειρά μου σε στάση προσοχής, και με τον αντίχειρα υψωμένο προς τον ουρανό το αφιέρωνα στην αγαπημένη μας Ελένη.
Ντακούλας Παναγιώτης του Θωμά και της Ειρήνης.
Χονδρού Ελένη του Χρήστου και της Φωτεινής.
Αγαπητοί μας Λένα και Πανούλη σας εύχομαι να έχετε καλή υγεία, καλή τύχη, πολλούς και άξιους απογόνους, καθώς επίσης στη ζωής σας να μη τύχη και συναντήσετε ούτε τον Θεό, ούτε τον Διάβολο. Η Αρμονία, η Λογική, η Καλοσύνη, η Επικούρεια φιλοσοφία, και το Κέρας της Αμάλθειας ας είναι οι παντοτινοί σας σύντροφοι.

Σ’ αγαπώ
σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία
σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία
σ’ αγαπώ γιατί είσαι εσύ

Αγαπώ
αγαπώ κι όλο τον κόσμο
αγαπώ κι όλο τον κόσμο
γιατί ζεις κι εσύ μαζί

Το παρα...
το παράθυρο κλεισμένο
το παράθυρο κλεισμένο
το παράθυρο κλειστό

Άνοιξε
άνοιξε το ένα φύλλο
άνοιξε το ένα φύλλο
την εικόνα σου να δω



















ΥΓ. Τέλος καλό όλα καλά.  Επιμέλεια ανάρτησης FTK-PEPE

2.8.17

ΘΩΜΑΣ ΓΚΟΥΒΙΝΑΣ-ΑΣΤΡΟΤΟΜ-ΤΖΙΜ ΑΝΤΑΜΣ Αφιερωμένο στη Μάνα.

Καλημέρα από το Μαγευτικό και Πανέμορφο Γοργογύρι.
ΕΝΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΌ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΗ ΜΑΝΑ ΠΟΥ ΓΟΥΣΤΑΡΕ ΝΑ ΗΤΑΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΤΗΝ ΟΡΚΩΜΟΣΙΑ ΤΟΥ ΓΙΟΥ ΤΗΣ ΑΛΛΑ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΤΗΣ ΤΟ ΕΠΕΤΡΕΨΕ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ.
Φίλες και φίλοι αγαπητοί επισκέπτες του ιστολογίου της Λογοτεχνικής Ομάδας Γοργουρίου σας καλημερίζω. Η σημερινή ανάρτηση στο filomatheia.blogspot.gr είναι αφιερωμένη στον Αστροτόμ, στον Αστροτόμ που βίωσε τη απώλεια της μητέρας του στις 19 Ιουλίου και στις 24 Ιουλίου έπρεπε να παραυρεθεί στην τελετή της ορκωμοσίας των μεταπτυχιακών φοιτητών στο  King College στο Λονδίνο. Μα πόσο σκληρή είναι μερικές φορές η ζωή; Το όνειρο της μητέρας του ήταν να παραβρεθεί στην ορκομωσία του γιου της, αυτός ήταν και ο λόγος που την κρατούσε στη ζωή γιατί εδώ και ένα χρόνο έδινε φοβερή μάχη για να κρατηθεί στη ζωή. Και πάνω που λέγαμε πως τελικά θα τα καταφέρει ήρθε η καταιγίδα, τα νέα για το συκώτι ήταν

τραγικά, μήπως τελικά η μητέρα του Αστροτόμ επέλεξε να πάει  πριν απ' αυτόν στο διάστημα για ειδικούς λόγους;
Το μεταπτυχιακό που έκανε ο Αστροτόμ ήταν πάνω στη φυσικοθεραπεία των αστροναυτών. Ίσως η μάνα από φόβο για το παιδί της να σκέφτηκε πως έπρεπε να προηγηθεί, ώστε  να διαπιστώσει αν υπάρχουν εκεί κίνδυνοι για το παιδί της.
Αχ ρε Μαμά,🤗😘😇
‌όπως όλες οι μανάδες ανησυχούσε κι αυτή για το παιδί της. Στην εκδήλωση παρέστησαν ο αδερφός του και ο πατέρας του. Ήταν μια πολύ δύσκολη απόφαση γιατί ήταν μόνον 5 μέρες μετά την αναχώρηση, αλλά το είχαν υποσχεθεί στην μητέρα και σύζυγο οπότε δεν είχαν άλλη επιλογή. Αστροτόμ καλό κουράγιο και καλή σταδιοδρομία.
Υ.Γ. Οι φωτογραφίες είναι από τη χθεσινή εκδήλωση Κομ.









Ελένη η επιθυμία σου έγινε σεβαστή, όλα έγιναν όπως εσύ τα είχες στο μυαλό σου, ήσουν παρούσα σε όλη τη διαδικασία. Γνωρίζω το πόσο πολύ ήθελες να ήσουν εκεί, βασικά ήσουν απούσα μόνο ως φυσική παρουσία, κατά τ' άλλα ήσουν πάντα δίπλα τους.  
Η Επιμέλεια ανάρτησης έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Σοφά λόγια των Ινδιάνων. Η επιλογή έγινε από τους: Κάπταιν Κούπερ, Τζιμ Άνταμς, Πεπίτο Γκονζάλες, Ντιάνα Μόρισον και Τσιπιρίπο.

Φανταστείτε αν αυτές οι ειρηνικές φυλές δεν είχαν κατακτηθεί και δεν τους είχαν αφαιρεθεί η γη και οι ζωές τους. Η ιστορία του κόσμου μας θα είχε κυλήσει εντελώς διαφορετικά. Θα ήμασταν σε επαφή με τη φύση, με τον εαυτό μας και την ίδια τη Γη.
Θα μπορούσαμε να συνδεθούμε με τα ζώα, με τα άστρα, τα λουλούδια και ο ένας με τον άλλον σε πολύ βαθύ επίπεδο· κάτι τόσο απλό που όμως έχει χαθεί μέσα στη σύγχρονη πραγματικότητα. Ας μην ξεχάσουμε ποτέ τη σοφία που μοιράστηκαν μαζί μας αυτοί οι αυτόχθονες Αμερικανοί.
Ας δημιουργήσουμε ξανά τον κόσμο της γήινης και καθολικής αντίληψης που γνωρίζαμε παλιά.

«Μη φοβάστε να κλάψετε. Με αυτό τον τρόπο θα απελευθερώσετε το νου σας από λυπητερές σκέψεις» – Hopi
«Είναι καλύτερο να έχετε λιγότερες βροντές στα λόγια και περισσότερες αστραπές στα χέρια» – Apache
«Όλα τα φυτά είναι αδελφοί και αδελφές μας. Μας μιλούν και αν αφουγκραστούμε, μπορούμε να τα ακούσουμε» – Arapaho
«Πες μου και θα το ξεχάσω. Δείξε μου και μπορεί να μην το θυμάμαι. Κάνε με να συμμετάσχω και θα το καταλάβω» – Άγνωστη φυλή
«Όταν δείχνουμε τον σεβασμό μας προς στις άλλες μορφές ζωής, θα ανταποκριθούν με σεβασμό προς εμάς» – Arapaho
«Αυτός που κοιμάται με τα σκυλιά, ξυπνάει με ψύλλους» – Blackfoot
«Τι είναι η ζωή; Είναι η λάμψη μιας πυγολαμπίδας τη νύχτα. Είναι η ανάσα ενός βούβαλου το χειμώνα. Είναι η μικρή σκιά που τρέχει πάνω στο γρασίδι και χάνεται στο ηλιοβασίλεμα» – Blackfoot
«Όταν γεννηθήκατε, κλαίγατε και ο κόσμος πανηγύριζε. Ζήστε τη ζωή σας έτσι ώστε όταν πεθάνετε, ο κόσμος να κλαίει κι εσείς να πανηγυρίζετε» – Cherokee
«Αυτός που έχει το ένα πόδι στο κανό και το άλλο στη βάρκα, θα πέσει στο ποτάμι» – Tuscarora
«Ο πρώτος μας δάσκαλος είναι η καρδιά μας» – Cheyenne
«Να θυμάστε πως τα παιδιά σας δεν είναι δικά σας, σας τα έχει δανείσει ο Δημιουργός» – Mohawk
«Οι νόμοι των ανθρώπων αλλάζουν με την κατανόηση της ανθρώπινης φύσης. Μόνο οι νόμοι του πνεύματος μένουν πάντοτε οι ίδιοι» – Crow
«Δεν υπάρχει θάνατος, μόνο αλλαγή κόσμων» – Duwamish
«Δεν μπορείτε να ξυπνήσετε αυτόν που προσποιείται ότι κοιμάται» – Navajo
«Όλα τα όνειρα ξεκινούν από τον ίδιο ιστό» – Hopi
Nίκος Πνευματικός

Η νιότη είναι μια κατάσταση του νου. Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

«Οι νέοι είναι χαρούμενοι, γιατί έχουν την ικανότητα να βλέπουν την Ομορφιά. Όποιος διατηρεί αυτή την ικανότητα, δε γερνά ποτέ» – Φραντς Κάφκα

Να είστε νέοι.
Η νεότητα δεν είναι περίοδος της ζωής.
Είναι κατάσταση του νου, η συνέπεια της προθυμίας.

Η ιδιότητα της φαντασίας, η συναισθηματική δύναμη.
Η νίκη του θάρρους ενάντια στη δειλία.
Η νίκη της λαχτάρας για περιπέτεια ενάντια στο βόλεμα μιας άχρωμης ζωής.

Δεν γερνάμε γιατί διανύουμε έναν συγκεκριμένο αριθμό ετών.
Γερνάμε γιατί εγκαταλείπουμε τον ενθουσιασμό μας.
Τα χρόνια ρυτιδώνουν το δέρμα, η απουσία ενθουσιασμού ρυτιδώνει την ψυχή.

Η ανησυχία, η αμφιβολία, ο φόβος, η απελπισία.
είναι εχθροί που σιγά σιγά μας κάνουν να γέρνουμε προς το έδαφος.
και να γινόμαστε σκόνη πριν από το θάνατο…

Νέος είναι αυτός που αιφνιδιάζεται και θαυμάζει.
Που ρωτάει σαν αχόρταγο παιδί: «Και μετά;»
Προκαλείται από τα γεγονότα
και βρίσκει χαρά στο παιχνίδι της ζωής.

Είστε όσο νέα είναι η πίστη σας. Όσο ηλικιωμένη είναι η αμφιβολία σας.
Όσο νέα η αυτοπεποίθησή σας.
Όσο νέα είναι η ελπίδα σας.

Όσο ηλικιωμένη είναι η απελπισία σας.
Όσο νέα είναι η αγάπη που νιώθετε για τον εαυτό σας.
Όσο ηλικιωμένη είναι η κριτική που ασκείτε σ΄εσάς και στους άλλους…

Θα μείνετε νέοι για όσο καιρό παραμένετε δεκτικοί και ανοιχτοί.
Δεκτικοί στο ωραίο, στο καλό, στο μεγάλο.
Ανοιχτοί στα μηνύματα του σώματός σας, της φύσης, του ανθρώπου, του απείρου….

Αν μια μέρα η καρδιά σας ταραχτεί από την απαισιοδοξία.
θυμηθείτε ότι το χαμόγελο και το γέλιο.
μπορούν να φωτίσουν ξανά την αιώνια νεότητά σας!

Πηγή:www.psixologikosfaros.gr

19.7.17

ΕΛΕΝΗ ΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ-ΓΚΟΥΒΙΝΑ 1955-2017 19/07/2017

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί επισκέπτες του ιστολογίου της Λογοτεχνικής Ομάδας Γοργογυρίου σας καλημεροκαλησπερίζω. 10 χρόνια κλείνουν φέτος λειτουργίας του filomathei.blogspot.gr και δεν φανταζόμουν πως στην επέτειο των 10 χρόνων θα βρισκόμουν στο δυσάρεστο σημείο να κάνω τη σημερινή ανάρτηση. Όλα ξεκίνησαν περίπου 2 χρόνια πριν όταν διαγνώσθηκε η νύφη μου η Ελένη με καρκίνο στο στήθος. Σήμερα δυστυχώς η Ελένη δεν είναι πια μαζί μας, κάποια στιγμή είχα γράψει ένα Χα'ι'κού με τα πιο κάτω λόγια.

""Άτυχη Ελένη,
είσαι τυχερή που
έχεις τέτοιους γιους.'"

Πράγματι άτυχη, αλλά ανήκε κι αυτή στους επιμηθείς, όπως πολλές και πολλοί που με τον φόβο του γιατρού αργούν να κάνουν αυτά που πρέπει στην ώρα τους, με αποτέλεσμα όταν πια αποφασίζουν να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις τις πιο πολλές φορές να είναι αργά.
Τυχεροί γιατί είχε δυο γιους που -0πως έλεγαν στο νοσοκομείο. νοσηλευτικό προσωπικό και όχι μόνο- αξίζουν όσο 20 κόρες, και που με τον πατέρα τους την φρόντιζαν όσο κανείς άλλος. Αυτό όμως δεν αρκούσε για να αναστρέψουν-ακυρώσουν τα σχέδια του καρκίνου.

Με τα πιο κάτω λόγια θα αποχαιρετήσει σήμερα την μητέρα του ο μικρός της γιος, ο μοναδικός-ανεκτίμητος Αστροτόμ-Τζιμ Άνταμς-Μάκης.

Έβαζες ψεύτικες φωνές,
γελούσες κι έκανες πως κλαις
κι εγώ παιδί, Α ρε μαμά
Πίσω μου έτρεχες μια ζωή
με ένα πιάτο και μια ευχή
Τότε με κράταγες σφιχτά
τώρα κοιτάς από μακριά.

Μέσα απ' τα δόντια να μιλάς,
σ' ακούω σαν τώρα να μου λες, μάνα είναι μόνο μία!
Εγώ σ' αγαπώ όσο κανείς,
Θα σε πικράνουν θα το δεις,
Α ρε μαμά, α ρε μαμά

Ύστερα λόγια στο χαρτί
"συγνώμη, γιόγκα σ' αγαπώ πολύ,
είμαι εδώ" Α ρε μαμά
Ζωγράφιζες με την καρδιά,
και με νίκαγες με ζαβολιά
έβαζες πάντα στο πικάπ
το δίσκο με το Aχ Ελένη, Αχ Ελένη.

Χανόσουνα στη μουσική,
εσύ γινόσουν το παιδί
κι εγώ ένας άγγελος στη γη
να σε προσέχω μια ζωή

Τις πόρτες άνοιγες στο φως
να μπει ο ήλιος κι ο Θεός
να μας φυλάει, Α ρε μαμά
Τα βράδια ήσουν μια αγκαλιά
κι ανάμεσα απ' τα φιλιά
έκανες τη φωνή λαγού,
το λύκο και την αλεπού.

Και όταν γύριζα αργά μου έλεγες,
Μάκη θα σου τα πάρω τα κλειδιά,
θα βρεις τις πόρτες πιά κλειστές,
Το ξέρω μ' αγαπάς, αλλά άκου και τη μαμά. Α ρε μαμά.

Ύστερα λόγια στο χαρτί
"συγνώμη, γιε μου σ' αγαπώ πολύ,
Θα είμαι πάντα δίπλα σου.
Α ρε μαμά.
Ζωγράφιζες πάντα μια καρδιά,
Κι έλεγες, αυτή είναι Μάκη της μάνας η καρδιά..
κι έβαζες πάντα στο πικάπ
το δίσκο με το Αχ Ελένη, Αχ Ελένη.
Χανόσουνα στη μουσική,
εσύ γινόσουν το παιδί
κι εγώ ένας άγγελος στη γη
να σε προσέχω μια ζωή,
Και τώρα μαμά που πας;
Μαμά, μ' ακούς; Πες μου μαμά
Πού πας;
Αντίο μαμά, αντίο....

Αντίο συμμαθήτρια, αντίο νύφη μου, αντίο Ελένη. Καλό ταξίδι στη μνήμη του χρόνου.
ΥΓ. Οι στίχοι ανήκουν στον Οδυσσέα Ιωάννου.









Επιμέλεια ανάρτησης από τον Επικούρειο Πέπο.

16.7.17

Η αντιμετώπιση του φόβου θανάτου.

Η αντιμετώπιση του φόβου θανάτου

Η αντιμετώπιση του φόβου θανάτου στην Επικούρεια φιλοσοφία
Από το βιβλίο του Δημήτρη Λιαρμακόπουλου “Ευτοπία”
[…]Η συντροφιά συνέχισε τώρα το βάδισμα. Κοίταξα με νόημα τον Ζώη, που μάντεψε σωστά κι έκανε την καίρια ερώτηση.





- Κυρία Ευτυχία τι σημαίνει «ανύποπτον ο θάνατος»;

- Ότι δεν τον αντιλαμβανόμαστε! Απάντησε εύθυμα εκείνη...

- Και πώς γίνεται κυρία Ευτυχία να μην τον αντιλαμβανόμαστε; Είχα έτοιμη την ερώτηση...

Χαμογέλασε εγκάρδια, κοίταξε μια στιγμή τον θείο Αντώνη που έσπευσε να την προλάβει.

- Παιδιά, το θέμα του θανάτου είναι πολύ σοβαρό... δεν μπορεί να παίζει κανείς, ούτε με τα λόγια... Και είναι κυρίαρχο ζήτημα σε ολόκληρη την πνευματική ιστορία του ανθρώπου...

- Είμαστε το μόνο τραγικό πλάσμα στη Φύση, ανέλαβε η κυρία Ευτυχία, ακριβώς επειδή έχουμε συνείδηση του θανάτου μας... Ένας πλατωνικός ορισμός καλεί τη φιλοσοφία «μελέτη θανάτου», αποδίδοντας την ανάπτυξή της αποκλειστικά στον θάνατο που προκαλεί αληθινό τρόμο. Και πράγματι ολόκληρη η μεταφυσική αναλώνεται σ' αυτό το ζήτημα...

- Και όλες οι θεωρίες για τη σωτηρία... πρόσθεσε ο θείος. Ο Επίκουρος πήγε να τους το χαλάσει...

- Ο Επίκουρος υποστηρίζει με θάρρος την πραγματικότητα. Κι αυτή η προσέγγιση του θανάτου έγινε δεκτή με ανακούφιση και θαυμάστηκε ακόμη κι από αντιπάλους...

- Όμως μπορείς μ' αυτόν τον τρόπο να παρηγορήσεις τους ανθρώπους; Ρώτησε ο Ζώης.

- Η πραγματικότητα παιδί μου Ζώη δεν έχει να κάνει με παρηγοριές. Όλες οι φιλοσοφικές σχολές διαχειρίζονται τις επιθυμίες και τους φόβους των ανθρώπων. Ως προς τους φόβους άλλοτε επιλέγουν να τους απαλύνουν με φανταστικές δοξασίες για ν? αποκτούν οπαδούς κι άλλοτε αναζητούν την αλήθεια των πραγμάτων αδιαφορώντας αν αυτό δυσαρεστεί τους πολλούς. Ο Επίκουρος αταλάντευτα επιλέγει το δεύτερο*...

- Και υποστηρίζει πως ο θάνατος δεν υπάρχει! Είπε εντυπωσιασμένος ο θείος. Ή μάλλον πως δεν έχουμε λόγο να τον φοβόμαστε...

- Κι όμως... δεν υπάρχει θάνατος, ούτε για τους ζωντανούς ούτε για τους πεθαμένους! Γιατί όσο είμαστε ζωντανοί είμαστε ζωντανοί κι όταν πεθαίνουμε δε νιώθουμε το παραμικρό. Επομένως δε νιώθουμε ούτε τον θάνατο! Αυτή δεν είναι η πραγματικότητα; Τι είναι ο θάνατος εκτός από κατάργηση των αισθήσεων; Τι μπορούμε να αντιληφθούμε χωρίς αυτές; Τόσο απλά!...

- Και το μετά; Υπάρχει και το μετά... αυτό δεν είναι που μας τρομάζει; Ρώτησα ζωηρά.

- Για τον Επίκουρο το μετά, είναι το ίδιο κι απαράλλαχτο τίποτα, με την κα­τάστασή μας πριν γεννηθούμε! Απάντησε.

- Και μέχρι να έρθει ο θάνατος; Είπε κάτι για την αγωνία της προσμονής του; Συνέχισε ο Ζώης.

- Ό,τι και να έλεγε γι' αυτήν προηγείται η επίγνωση για τη φύση του θανάτου. Η αληθινή γνώση είναι ικανή να μας απαλλάξει από κάθε αγωνία. Να ξεπεράσουμε τον εγωισμό μας, να αναμετρηθούμε με το ανθρώπινο μεγαλείο. Η στάση του ανθρώπου στο ζήτημα του θανάτου στεφανώνει το σώμα της ζωής του. Και είναι ανοησία ν? αγωνιούμε από πριν γι' αυτό που όταν θα έρθει δεν πρόκειται να μας ενοχλήσει.

Την ακούγαμε γλυκαμένοι... Ακόμη και τον Ζώη αντιλήφθηκα να παραμερίζει το ζιζάνιό του με μεγαλοπρέπεια. Η κυρία Ευτυχία όμως δεν είχε ολοκληρώ­σει...

- Παιδιά... σημασία έχει πως η... ας την πούμε, τεχνική προσέγγιση του θανάτου ως φαινομένου της ζωής, μπορεί ν? ακούγεται απλοϊκή, με τρόπο που χλευά­ζει όλες τις θεωρίες σωτηριολογίας που ακούστηκαν στους αιώνες, όμως μας βοηθά να ξεπεράσουμε τον φόβο. Γιατί ο άνθρωπος, γενικά το λέω, έχει ακούσει από τις θρησκείες διάφορες αφελείς δοξασίες..., μέχρι ανάσταση νεκρών, με τα σώματα πλήρως αποκατεστημένα...

Δεν μπορούσαμε να προσθέσουμε τίποτε σ' αυτό... και η κυρία Ευτυχία συ­μπλήρωσε.

- Και η γνώση αυτή, σαν από πάντα οφειλόμενη από την φιλοσοφία, επαλη­θεύει τον σκοπό της, για την απελευθέρωση του ανθρώπου από τα πάθη και τους φόβους του... Μ? αυτή τη γνώση ο άνθρωπος προσαρμόζεται στην πραγματικότητα, απαλλάσσεται από τον πόθο της αθανασίας, αντιλαμβάνεται πέρα από το ανα­πόφευκτο και το αναγκαίο του θανάτου και εκτιμά διαφορετικά τη ζωή... αφού έτσι κάθε της στιγμή γίνεται πολύτιμη και ανεπανάληπτη.... Οι επικούρειοι λοιπόν είναι οι μόνοι που τραγουδούν στους αιώνες «γλυκιά που είν' η ζωή δίχως θανάτου φόβο»...

- Καλή είναι η θεωρία βέβαια..., τη διέκοψε ο θείος Αντώνης. Μα τι γίνεται στην πράξη. Στην πράξη αναμετριέται ο άνθρωπος, και κυρίως στη διάγνωση της ασθένειας με το τέλος καθ? οδόν... Εκεί πάνε περίπατο τα δόγματα κι ο καθένας μένει μόνος αντιμέτωπος πλέον με το μοιραίο.

- Σωστά μιλάς Αντώνη. Κάθε φιλοσοφικό δόγμα εκεί δοκιμάζεται. Κι ο ίδιος ο άνθρωπος αν είναι της παρηγοριάς ή της πραγματικότητας. Δε θα πω πράγματα για να σας εκπλήξω... Όμως εμείς έχουμε το παράδειγμα του Ευάγγελου, ενός από τους ιδρυτές, που προσπαθούμε όλοι όποτε χρειάστηκε να μιμηθούμε.

Διέκοψε και μας κοίταξε με τρόπο σαν να ήθελε την άδειά μας για να συνεχίσει. Τη δώσαμε πρόθυμα.

- Όταν του ανακοινώθηκε πως πλησίαζε το αναπότρεπτο, αναγνώρισε στην ουσία της την κατάστασή του. Αποδέχτηκε, πως η κύρια ψυχολογική αλλαγή είναι πως η γνώση του τέλους της ζωής του από αφηρημένη, έγινε πλέον συγκεκριμένη. Και έδωσε σ? αυτό μια παρεκκλίνουσα ερμηνεία, θεωρώντας το, ευεργεσία της τύχης προς τον ίδιο. Διέγνωσε πως ο χρόνος που του απέμενε ήταν επίσης χρόνος ζωής κι όχι διαδικασία τέλους. Έτσι θέλησε σ? αυτό το διάστημα να επικεντρωθεί σε ό,τι θα του έδινε τη μεγαλύτερη χαρά, ό,τι λαχταρούσε περισσότερο στη ζωή του. Κι αυτό, ήταν η γνήσια αναγνώριση από τους φίλους του, πως το πέρασμά του από τη ζωή αποδείχτηκε τόσο πολύτιμο για τους άλλους, ώστε δε θα τον ξεχάσουν ποτέ.

- Χμμ! Μουρμούρισε ο θείος. Θα το έλεγε κανείς ματαιόδοξο και ναρκισσιστικό, αλλά για έναν μελλοθάνατο ίσως να μην είναι.

- Ταιριάζει μ' αυτό που είχες αναφέρει, θείε, για το... ανθρώπινο αποτύπωμα, αν θυμάμαι καλά... του είπα.

- Ήταν η δική του ευκαιρία να διδάξει την πιο σπουδαία διδαχή. Να απαλλάξει τους φίλους από τον φόβο του θανάτου, δείχνοντάς τους στην πράξη την προσωπική του απαλλαγή από αυτόν.

- Βιωματική προσέγγιση..., μουρμούρισε ο θείος ξανά.

- Πληροφόρησε τους πάντες λοιπόν για το θέμα του, δεν κρύφτηκε από κανέναν. Εξακολούθησε τις εργασίες του, όσο μπορούσε, και μιλούσε συχνά και δημόσια για όλα τα συναισθήματα που του γεννούσε το προσδοκώμενο. Αργότερα, έγινε γνωστό, ότι προς το τέλος του όταν διηγούνταν τις προσωπικές του περιπέτειες και τη δική του συμβολή στην ίδρυση της πολιτείας, στους πνευματικούς αγώνες με φίλους και με αντιπάλους, εκτός που πρόσφερε ανέκδοτο υλικό κι έδινε μεγάλη χαρά κάθε φορά στο ακροατήριο, κάλυπτε μαζί τους πόνους που εντείνονταν. Κοντά στο τέλος ανακοίνωσε πως το τελευταίο διάστημα της ζωής του ήταν το πιο παραγωγικό σε συναισθήματα κι από αυτήν την άποψη το πιο ευτυχισμένο. Τις τελευταίες του ώρες τις πέρασε με τους πολύ δικούς του με ρακές, εδέσματα, τραγούδια και ανέκδοτα**.

- Μες το γέλιο! Παρατήρησε ο Ζώης. Πώς δεν τα έχασε ο χάρος να φύγει να πάει αλλού;

Δεν υπάρχουν τέτοιες χάρες ανιψιέ...

- Κρατήστε μόνον αυτό, συμπλήρωσε η κυρία Ευτυχία: το συγκεκριμένο επερχόμενο τέλος ως χρόνο ζωής, ως αφύπνιση και ευκαιρία για επιδίωξη της μεγάλης χαράς. Και η στάση μας ως τη σπουδαιότερη διδαχή γι' αυτούς που μένουν.
* Οὐδέποτε ὠρέχθην τοῖς πολλοῖς ἀρέσκειν.ἃ μὲν γὰρ ἐκείνοις ἤρεσκεν, οὐκ ἔμαθον· ἃ δ' ᾔδειν ἐγώ, μακρὰν ἦν τῆς ἐκείνων αἰσθήσεως. Επικ. Απ. 43.
Ποτέ δεν επιθύμησα να γίνω αρεστός στους πολλούς. Αφ' ενός, δεν κάθησα να μάθω τι αρέσει στους πολλούς· κι αφ' ετέρου, τα όσα ήξερα εγώ βρίσκονταν μακριά από τη δική τους αντίληψη. Μετάφραση Γιάννης Αβραμίδης, Θύραθεν.
** Ο Επίκουρος πέθανε από επίσχεση ούρων που του προκαλούσε αφόρητους πόνους. Διηγούνται πως την ημέρα του θανάτου του, ζήτησε και μπήκε σε σκάφη με ζεστό νερό, ήπιε άκρατο οίνο και πέθανε συντροφιά με τους από χρόνια συντρόφους του στη φιλοσοφία. «…ότε καί φησιν Έρμιππος εμβάντα αυτόν εις πύελον χαλκήν κεκραμένην ύδατι θερμώ και αιτήσαντα άκρατον ροφήσαι…» Διογένης Λαέρτιος,16.
Η αντιμετώπιση του φόβου θανάτου στην Επικούρεια φιλοσοφία
Από το βιβλίο του Δημήτρη Λιαρμακόπουλου “Ευτοπία”

Τα 10 σημάδια του θανάτου. Πώς να βοηθήσουμε εκείνον που φεύγει…

Τα 10 σημάδια του θανάτου. Πώς να βοηθήσουμε εκείνον που φεύγει…

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη στιγμή του θανάτου του. Ωστόσο, οι γιατροί και οι νοσοκόμες που αναλαμβάνουν τη φροντίδα ασθενών που πλησιάζουν στο τέλος του κύκλου της ζωής τους, γνωρίζουν ότι ορισμένα συμπτώματα συνδέονται άμεσα με το επερχόμενο τέλος. Αυτά τα σημάδια του επικείμενου θανάτου είναι χαρακτηριστικά της φυσικής διαδικασίας της οργανικής απόπτωσης.


Φυσικά, δεν είναι το σύνολο των συμπτωμάτων του θανάτου κοινά για όλους τους ανθρώπους, ωστόσο οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν κάποιο συνδυασμό από αυτά, κατά τις τελευταίες ημέρες και ώρες της ζωής τους…


1. Απώλεια της όρεξης
Οι ανάγκες για θερμιδική ενέργεια υποχωρούν. Το άτομο μπορεί να αρχίσει να αντιστέκεται ή να αρνείται τα γεύματα και τα υγρά, ή να δέχεται μόνο μικρές ποσότητες από εύπεπτες τροφές όπως ζεστά δημητριακά. Η πρώτη τροφή που θα απορρίψει είναι το κρέας, καθώς είναι δύσκολο πλέον να το χωνέψει, ακόμη κι αν πρόκειται για το αγαπημένο του φαγητό.

Πολύ κοντά στο τέλος της ζωής, το πρόσωπο που πεθαίνει μπορεί να είναι σωματικά εντελώς αδύναμο να καταπιεί.

Πώς να βοηθήσετε: Μην πιέζετε τον άνθρωπό σας να φάει. Ακολουθήστε τα σημάδια της διάθεσής του, ακόμη κι αν εσείς στεναχωριέστε που χάνει τομ ενδιαφέρον του για φαγητό. Σε τακτά χρονικά διαστήματα μπορείτε να του βρέχετε τα χείλη με τρίμματα πάγου ή να του δίνετε μικρές γουλιές νερό. Επίσης, βρέχετε με ένα χλιαρό υγρό πανί την περιοχή γύρω από το στόμα του, για να αισθάνεται ανακούφιση.

2. Υπερβολική κούραση και υπνηλία
Το άτομο μπορεί να αρχίσει να κοιμάται το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας και της νύχτας, καθώς ο μεταβολισμός του επιβραδύνεται και με δεδομένο ότι η άρνηση για τροφή και νερό συμβάλλουν στην αφυδάτωσή του. Όσο και να προσπαθήσετε θα είναι δύσκολο να τον ξυπνήσετε. Η κόπωση που νιώθει είναι τόσο έντονη ώστε οι εξωτερικές παρεμβάσεις δεν τον επηρεάζουν διόλου.

Πώς να βοηθήσετε: Αφήστε τον να κοιμηθεί, αλλά αποφύγετε να βρίσκεστε πολλά άτομα στο δωμάτιό του. Κι αυτό διότι υπάρχει η εκτίμηση ότι εξακολουθεί να διατηρεί την αίσθηση της ακοής του, ακόμη κι αν βρίσκεται σε κώμα.

3. Αυξημένη σωματική αδυναμία
Μείωση στην πρόσληψη τροφής και έλλειψη ενέργειας οδηγεί σε ακόμη λιγότερη ενέργεια, ακόμη και για απλές δραστηριότητες όπως το να σηκώσει το κεφάλι του ή να μετατοπίσει τη θέση του στο κρεβάτι. Ο άνθρωπός σας μπορεί να έχει δυσκολία ακόμη και να πιει νερό από ένα καλαμάκι.

Πώς να βοηθήσετε: Φροντίστε ώστε να αισθάνεται όσο πιο αναπαυτικά γίνεται.

4. Ψυχική σύγχυση ή αποπροσανατολισμός
Τα όργανα αρχίζουν να παρουσιάζουν ανεπάρκεια, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Η λειτουργία της συνείδησης αλλάζει. Το άτομο αρχίζει να μην αναγνωρίζει πόσοι ή ποιοι είναι στο δωμάτιο κοντά του, μιλά ή απαντά όλο και πιο σπάνια. Μπορεί, επίσης, να μιλά σε άτομα που δεν βρίσκονται στο δωμάτιο (οραματισμός του τέλους), να έχει χάσει την αίσθηση του χρόνου ή να είναι πολύ ανήσυχος με τα κλινοσκεπάσμαά του.

Πώς να βοηθήσετε: Παραμείνετε ήρεμοι και καθησυχαστικοί. Μιλήστε του με απαλή φωνή και προσδιορίστε του ότι είστε εσείς, όταν τον πλησιάζετε, λέγοντάς το όνομά σας.

5. Δυσκολία στην αναπνοή
Οι εισπνοές και οι εκπνοές του είναι κοφτές και ακανόνιστες.Είναι χαρακτηριστική η εξής ανάσα: μια δυνατή, βαθιά εισπνοή που ακολουθείται από μια παύση (δεν αναπνέει) για διάστημα πέντε δευτερολέπτων έως ένα ολόκληρο λεπτό, πριν πάρει ξανά μια δυνατή, βαθιά αναπνοή που θα συνεχίσει και πάλι να υποχωρεί αργά.

Μερικές φορές παρατηρούνται και υπερβολικές εκκρίσεις σάλιου μαζί με τραχείς εισπνοές και εκπνοές που κάποιοι ονομάζουν «επιθανάτιο ρόγχο».

Πώς να βοηθήσετε: Ο επιθανάτιος ρόγχος μπορεί να είναι μαρτυρικός για εσάς που τον ακούτε, όχι όμως και γιοα τον άνθρωπο που πεθαίνει, καθώς δεν αντιλαμβάνεται ότι άλλαξε η αναπνοή του. Το μόνο που μπορείτε και πρέπει να κάνετε είναι να φροντίσετε ώστε να βρίσκεται σε άνετη θέση. Δηλαδή, το κεφάλι του να είναι ελαφρώς κεκλιμένο αλλά σταθερό πάνω σε μαξιλάρι, ή το κεφάλι και το σώμα του να γέρνει ελαφρά προς μία πλευρά. Βρέξτε το στόμα του με ένα υγρό πανί και ενυδατώστε τα χείλη του με βούτυρο-κακάο ή βαζελίνη.

Αν υπάρχει πολύ φλέγμα, αφήστε το να κυλίσει φυσικά από το στόμα του. Ένας υγραντήρας στο δωμάτιο θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει, όπως και η παροχή οξυγόνου για να νιώθει πιο άνετα. Να είστε ήρεμοι, να του χαϊδεύετε το χέρι και να του μιλάτε σιγανά.

6. Απομόνωση στον εαυτό του
Καθώς το σώμα σβήνει, ο άνθρωπος που πεθαίνει μπορεί να χάσει σταδιακά το ενδιαφέρον του για όσους βρίσκονται δίπλα του. Μπορεί να σταματήσει να τους μιλάει ή να αρχίσει να τους ψιθυρίζει ακατάληπτα, να σταματήσει να αποκρίνεται στις ερωτήσεις τους ή απλά να τους αγνοεί.

Ωστόσο, λίγο πριν το τέλος, το πρόσωπο που πεθαίνει μπορεί να σας εκπλήξει με μια απρόσμενη διαύγεια και συνειδητότητα. Αυτό μπορεί να διαρκέσει λιγότερο από μία ώρα ή μέχρι μία πλήρη ημέρα.

Πώς να βοηθήσετε: Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι αυτό είναι ένα φυσικό μέρος της διαδικασίας του θανάτου και όχι μια αντανάκλαση της σχέσης σας. Διατηρήστε μια φυσική παρουσία αγγίζοντας το πρόσωπο που πεθαίνει και συνεχίστε να του μιλάτε εφόσον το κρίνετε σκόπιμο, χωρίς να απαιτείτε τίποτα.

7. Αλλαγές στην ούρηση
Καθώς το άτομο χάνει το ενδιαφέρον του για τριοφή και νερό, είναι φυσικό να περιορίζεται και η διάθεση για ούρηση. Επίσης, η πτώση της αρτηριακής πίεσης που αποτελεί μέρος της διαδικασίας του θανάτου συμβάλλει στο να κλείσουν σταδιακά τα νεφρά. Τα συμπυκνωμένα ούρα που τελικά χύονται είναι καφετί, κόκκινα, ή έχουν το χρώμα του τσαγιού.

Λίγο πριν το τέλος, ωστόσο, μπορεί να συμβεί πλήρης απώλεια ελέγχου της κύστης ή του εντέρου.

Πώς να βοηθήσετε: Το ιατρικό προσωπικό μπορεί να αποφασίσει ότι μερικές φορές ένας καθετήρας είναι απαραίτητος, αν και όχι στις τελευταίες ώρες της ζωής. Η νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να αυξήσει τις τοξίνες του αίματος και να οδηγήσουν σε ένα ήπιο κώμα πριν από το θάνατο. Προσθέστε ένα αδιάβροχο υπόστρωμα όταν αλλάζετε σεντόνια.

8. Πρήξιμο στα πόδια και τους αστραγάλους
Καθώς οι νεφροί είναι λιγότερο ικανοί να επεξεργάζονται τα σωματικά υγρά, αυτά μπορεί να συσσωρευτούν σε περιοχές του σώματος μακριά από την καρδιά, στα πόδια και τους αστραγάλους ιδιαίτερα. Αυτά τα σημεία και μερικές φορές, επίσης, τα χέρια, το πρόσωπο ή τα πόδια μπορεί να παρουσιάζουν πρησμένη εμφάνιση.

Πώς να βοηθήσετε: Συνήθως δεν υπάρχει ειδική αντιμετώπιση (όπως διουρητικά). Το χαρακτηριστικό πρήξιμο συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία του θανάτου.

9. Υγρασία στις άκρες των δακτύλων χεριών και ποδιών
Ώρες ή λεπτά πριν από το θάνατο, η κυκλοφορία του αίματος αναστρέφεται προκειμένου να βοηθήσει τα ζωτικά όργανα. Καθώς συμβαίνει αυτό, τα άκρα (χέρια, πόδια, δάχτυλα χεριών και ποδιών) παγώνουν. Οι επιφάνειες των νυχιών μπορεί επίσης να αποκτήσουν πιο θαμό χρώμα ή να μελανιάσουν.

Πώς να βοηθήσετε: Μια ζεστή κουβέρτα μπορεί να προσφέρει ανακούφιση στον άνθρωπο που πεθαίνει, μπορεί όμως και να δυσανασχετίσει από το βάρος που ξαφνικά σισθάνεται στα πόδια του. Σε αυτήν την περίπτωση, αφαιρέστε τα σκεπάσματα.

10. Διάστικτες φλέβες
Το δέρμα, το οποίο είχε τις τελευταίες μέρες αποκτήσει μια ομοιόμορφα ωχρή ή σταχτί απόχρωση, παρουσιάζει σταδιακά ελαφρώς μωβ, κόκκινα και μπλε στίγματα, ως ένα από τα τελευταία σημάδια του θανάτου που πλησιάζει. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της μειωμένης κυκλοφορίας του αίματος. Τα στίγματα μπορεί να εμφανιστούν πρώτα στα πέλματα των ποδιών.

Πώς να βοηθήσετε: Δεν υπάρχουν κάτι που θα μπορούσατε να κάνετε.

Σημείωση: Αυτά τα γενικά συμπτώματα του επικείμενου θανάτου μπορεί να ποικίλουν σε αλληλουχία και συνδυασμό από άτομο σε άτομο. Εάν ένα άτομο είναι σε μηχανική υποστήριξη (αναπνευστική, σωλήνα σίτισης), η διαδικασία του θανάτου μπορεί να είναι διαφορετική. Τα σημάδια που αναφέρονται εδώ περιγράφουν μια φυσική διαδικασία θανάτου, η δε παρουσίασή τους είναι χρήσιμη για όλους μας, ώστε να γνωρίζουμε πώς θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε κάποιον αγαπημένο μας να φύγει με ηρεμία…
Πηγή: ψυχολογικός φάρος. Λεωνίδας Καλλιδώνης