ΣΟΦΟΚΛΗΣ, ΔΕ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΓΙΑ ΝΑ ΜΙΣΩ, ΑΛΛΑ ΓΙΑ Ν' ΑΓΑΠΩ. ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: Σαλαμίνα, περ. 480 - 406 π.Χ ''Η ΑΡΕΤΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΛΑΜΠΕΙ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ'' ΑΙΣΧΥΛΟΣ, Ελευσίνα, 525 - 456 π. Χ. ΣΤΟΝ ΦΙΛΟ ΤΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΤΟΥ, ΝΑ ΛΕΓΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ. ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ. 445 - 385 π.Χ. ''ΟΣΟ ΜΑΚΡΙΑ ΚΙ ΑΝ ΕΙΣΑΙ, ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΣ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ''

Φίλες και Φίλοι καλημέρα, θα σας διηγηθώ σήμερα κάτι που διάβασα σε ένα γράμμα που μου έστειλε μία καλή φίλη που βρίσκεται στην Σικελία, είναι η Διώνη και είναι Δασκάλα, αρραβωνιάστηκε έναν Ιταλό και έγινε ερωτική μετανάστρια. Η Διώνη λοιπόν πάντα στέλνει ωραίες ιστορίες, η σημερινή αφορά τον ΓΚΑΙΤΕ και τους μαθητές του. Ρώτησαν οι μαθητές τον Δάσκαλο: Δάσκαλε τι μας προτείνετε να διαβάζουμε; Και ο Γκαίτε τους είπε: του αρχαίους Έλληνες κλασικούς. Και όταν διαβάσουμε Δάσκαλε όλη τη γραμματεία των Ελλήνων κλασικών με ποιους να συνεχίσουμε; Και ο ΓΚΑΙΤΕ τους απάντησε: Ξανά με τους Έλληνες κλασικούς. Και αν μάθουμε απ' έξω όλα όσα έγραψαν Δάσκαλε οι αρχαίοι Έλληνες κλασικοί ποιους θα πρέπει να αναζητήσουμε μετά; Αφού ο Γκαίτε σκέφτηκε λίγο, τους απάντησε: Ε! τότε θα σημαίνει πως ήρθε η ώρα να μελετήσετε τους αρχαίους Έλληνες κλασικούς!! Απορία γράφοντος, πόσοι Έλληνες γνωρίζουμε τους αρχαίους Έλληνες κλασικούς; Πόσοι τους διαβάζουμε και πόσοι τους μελετούμε;

ΣΟΦΟΚΛΗΣ

Ο δεύτερος από τους τρεις μέγιστους τραγικού του Ε' αιώνος, και ένας από τους επιφανέστερους που είδε ο κόσμος. Υιός του Σόφιλλου, γεννήθηκε στον αττικό δήμο του Κολωνού στα 496 π.Χ., μέσα σε πλούσια οικογένεια. Μορφώθηκε άρτια και από παιδί πρώτευε στους αγώνες της μουσικής και της γυμναστικής. Κατά τα επινίκια, μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνος, ο Σοφοκλής, κρατώντας λύρα, παιάνιζε μπροστά στην πομπή. Είχε διδαχθεί τόσο καλά μουσική, ώστε τα χορικά των τραγωδών του τα συνέθετε ο ίδιος. Την τραγωδία τη διδάχθηκε από τον Αισχύλο, για να νικήσει το δάσκαλό του, με την πρώτη του εμφάνιση σαν δραματικός ποιητής στον αγώνα του 468, με την τετραλογία του «Τριπτόλεμος», και με κριτές τον Κίμωνα και τους συστράτηγούς του. Επί δέκα έτη, οι δύο αυτοί μεγάλοι τραγικοί, κυριαρχούσαν στο θέατρο. Ο Σοφοκλής ενδιαφέρθηκε για τα πολιτικά πράγματα και τιμήθηκε από τους Αθηναίου, και μάλιστα, ύστερα από την παρουσίαση της «Αντιγόνης», τον εξέλεξαν στρατηγό στον κατά των Σαμίων πόλεμο (441 - 439). Ο Περικλής τον έστειλε στη Λέσβο και στη Χίο, όπου γνώρισε τον ποιητή Ίωνα. Την εποχή αυτή έγινε φίλος με τον Ηρόδοτο, του οποίου το ιστορικό έργο φαίνεται μελέτησε. Στα 443/2 τιμήθηκε και με άλλα αξιώματα, ακόμα και ιερατικά. Ίδρυσε το ιερό του Μηνυτού Ηρακλέους και έγραψε και μελοποίησε παιάνα στον Ασκληπιό. Όντας φίλος του αθηναϊκού λαού και φιλελεύθερος, ουδέποτε προσήλθε σε Αυλή τυράννου ή βασιλιά όπως ο Αισχύλος, ο Ευριπίδης, ο Αγάθων κ.α.

Στον ιδιωτικό του βίο ο Σοφοκλής ήταν φιλόφρων, χαριτωμένος και φίλος του έρωτος. Από τη γυναίκα του Ανεμοστάτη απέκτησε υιό, τον Ιοφώντα, ο οποίος ως λέγεται, κατέφυγε στο δικαστήριο για να ζητήσει να τεθεί ο πατέρας του υπό απαγόρευση, «ως μη έχων σώας τας φρένας». Πέθανε σε ηλικία 90 ετών το φθινόπωρο του 406. Λίγο πρωτύτερα είχε πεθάνει ο Ευριπίδης, τον οποίο ο Σοφοκλής πένθησε, φορώντας ιμάτιο φαιό και αφήνοντας τους ηθοποιούς και το χορό αστεφάνωτους στις παραστάσεις του. Ετάφη στον πατρικό τάφο, που ήταν στο δρόμο προς τη Δεκέλεια και πάνω στο μνήμα του τοποθετήθηκε μια σειρήνα. Αποτιόντας φόρο τιμής, ο δήμος, με ψήφισμά του, όρισε να προσφέρεται κάθε χρόνο θυσία προς την αρετή του ανδρός. Μέγας ανδριάς του ποιητή στήθηκε στο θέατρο του Διονύσου, με πρόταση του ρήτορα Λυκούργου, αντίγραφο δε αυτού είναι ο μαρμάρινος ανδριάντας που βρίσκεται στο Μουσείο Λατερανού, στη Ρώμη. Κατά τον γραμματικό Αριστοφάνη του Βυζάντιο, ο Σοφοκλής έγραψε 123 δράματα, ακόμα δε και ελεγείες και παιάνες. Και στους δραματικούς αγώνες κέρδισε περισσότερες νίκες και από τον Αισχύλο και από τον Ευριπίδη. Σώθηκαν μονάχα επτά τραγωδίες του.

ΟΛΑ ΤΑ ΜΑΡΑΙΝΕΙ Ο ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΟΣ ΧΡΟΝΟΣ.
ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΑΓΑΠΑ ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ ΤΗ ΖΩΗ ΟΣΟ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ.
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΚΑΚΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΡΧΙΑ
ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΟΡΕΣ, ΜΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΙΔΕΑ ΒΓΑΖΕΙ ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΜΑΣ ΣΚΕΨΗ.
ΜΟΝΟΝ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΑΝΘΡΩΠΟ.
ΦΙΛΟΧΡΗΜΑΤΟ ΕΙΝΑΙ ΟΛΟ ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΤΩΝ ΒΑΡΒΑΡΩΝ.
ΟΠΟΥΔΗΠΟΤΕ ΚΙ ΑΝ ΨΑΞΕΙΣ, ΠΟΝΟ ΘΑ ΒΡΕΙΣ.
ΕΙΝΑΙ ΟΔΥΝΗΡΟ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΝΑ ΜΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ.
ΟΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑ ΤΟΥ ΝΟΙΚΟΚΥΡΗΣ, ΘΑ ΦΑΝΕΙ ΚΑΙ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΑΞΙΟΣ.
ΠΟΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΔΕΙΝΑ ΑΛΛΑ ΤΙΠΟΤΕ ΠΙΟ ΔΕΙΝΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ.
ΚΑΛΛΙΣΤΟΝ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΑΡΙΣΤΟΝ Η ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΓΛΥΚΥΤΑΤΟ ΟΤΙ ΕΠΙΘΥΜΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ Ν' ΑΠΟΛΑΥΣΕΙ.
Η ΕΛΠΙΔΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΥ ΣΥΝΤΗΡΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΘΝΗΤΟΥΣ.
ΚΑΝΕΝΑΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΛΟΤΥΧΙΖΕΙ ΚΑΠΟΙΟΝ, ΑΝ ΔΕ ΤΟΝ ΔΕΙ ΝΑ ΕΥΤΥΧΕΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ.
ΟΠΟΙΟΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΜΙΛΑΕΙ ΔΙΑΡΚΩΣ ΛΗΣΜΟΝΕΙ, ΟΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΝΟΧΛΗΤΙΚΟΣ ΣΤΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΤΟΥ.
ΤΑ ΓΗΡΑΤΕΙΑ ΔΕΝ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΜΟΝΑ ΤΟΥΣ, ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ.
ΑΝ ΔΕ ΣΤΗΡΙΖΟΝΤΑΝ ΣΤΟ ΦΟΒΟ, ΠΟΤΕ ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΔΕ ΘΑ ΕΙΧΑΝ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ, ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ.
ΔΕΝ ΑΡΜΟΖΕΙ ΣΤΟΝ ΚΑΛΟ ΓΙΑΤΡΟ ΝΑ ΕΠΙΚΑΛΕΙΤΑΙ ΜΑΓΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ, ΟΤΑΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΓΛΙΤΩΣΕΙ Ο ΑΡΡΩΣΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΚΟ.
ΟΠΟΙΑ ΚΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ, ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΔΕ ΘΑ ΒΡΕΙ ΤΡΟΠΟ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΝ ΑΠΟΦΥΓΕΙ.
Έργα
Φιλοκτήτης
Αντιγόνη
Ηλέκτρα
Τραχίνιαι
Αίας
Οιδίπους Τύραννος
Οιδίπους επί Κολωνώ.
ΠΗΓΗ: MOUSA.GR

====================

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

Ένας από τους μεγάλους τραγικούς ποιητές της αρχαίας Ελλάδος. Σύμφωνα με πληροφορία που επικράτησε, γεννήθηκε στο 480 π.Χ. στη Σαλαμίνα και, μάλιστα, την ίδια μέρα που κατατροπώθηκε ο στόλος του Ξέρξη. Το πιθανότερο όμως είναι ότι γεννήθηκε στα 485 π.χ., όπως μαρτυρεί, το λεγόμενο Πάριο μάρμαρο. Σύμφωνα με αυτό, ήταν υιός του Μνησάρχου, από τον αττικό δήμο Φλύας (σημερινό Χαλάνδρι). Πολλοί από τους αρχαίους υποστήριζαν ότι ο Ευριπίδης δεν καταγόταν από αριστοκρατικό γένος, η δε μητέρα του Κλειτώ συχνά γινόταν στόχος σκωμμάτων από τους κωμικούς ποιητές, επειδή ασκούσε το ταπεινό επάγγελμα της λαχανοπώλιδος. Ωστόσο άλλες πηγές αποδεικνύουν πως η γενιά του Ευριπίδη, όπως και των δύο παλαιότερων συναδέλφων του, Αισχύλου και Σοφοκλή, ήταν επίσης ευγενής. Ο πατέρας του είχε σημαντική κτηματική περιουσία στη Σαλαμίνα, την οποία μάλιστα ο υιός εξυμνεί σε κάποιο από τα έργα του.

Ο Ευριπίδης έλαβε επιμελημένη μόρφωση, όπως δείχνουν τα πνευματικά προϊόντα του. Νεαρός, έλαβε μέρος σε εορτές, στη γενέτειρά του, σαν ορχηστής και πυρφόρος του Απόλλωνα, και διακρινόταν στην πάλη και στην πυγμαχία. Γρήγορα όμως άφησε τις σωματικές ασκήσεις και επιδόθηκε στις πνευματικές ασχολίες. Από φύση του θεωρητικός, και ρέποντας προς τη φιλοσοφία, μελέτησε τα συγγράμματα των παλαιότερων φιλοσόφων, και παρακολουθούσε τη διδασκαλία των συγχρόνων του, Αναξαγόρα, Προφίκου, Πρωταγόρα. Σύχναζε στον κύκλο του Σωκράτη, ο οποίος, αναφέρεται, μολονότι σπανιότατα πήγαινε στο θέατρο, του άρεσε να παρακολουθεί τα έργα του Ευριπίδη, κάθε φορά που αυτός πρωτοπαρουσίαζε ένα νέο έργο του. Είναι φυσικό να άσκησε μεγάλη επίδραση τον Ευριπίδη η συναναστροφή του με τους σοφούς, στους οποίους όχι λίγα οφείλει η ανάπτυξη της διάνοιάς του. Είχε, λέγεται, πλούσια βιβλιοθήκη, ήταν μελετηρός, και αυτό συνάγεται και από τη γνώση που πλούσια είναι διαχυμένη σε όλα τα έργα του. Από αυτά φαίνεται, επίσης, πως αν ο Ευριπίδης απείχε από την ενεργό πολιτική, πρόσεχε όμως και παρακολουθούσε τα πολιτικά ζητήματα της ημέρας και είχε μέγιστο ζήλο να διδάξει τις υγιείς πολιτικές θεωρίες του.

Ο Ευριπίδης αποδοκίμαζε την οχλοκρατία, καταφερόταν όμως και κατά της ολιγαρχίας και των εκπροσώπων την, των πλουσίων και, γενικά, των αλαζόνων και των σκληρών, και προτιμούσε να επικρατήσει η μέση τάξη των πολιτών, τους οποίους θεωρεί σωτήρες της πόλεως και σταθερούς φύλακες της τάξεως. Η φιλοπατρία του είναι φλογερή και ενθουσιαστική, γι' αυτήν τον εγκωμιάζει ο ρήτων Λυκούργος, ο οποίος και διέσωσε μερικούς στίχους του ποιητού, που μαρτυρούν την πίστη του και την αγάπη του προς τη πατρίδα:

Ώ πατρίς είθε πάντες, οι ναίουσί σε,
ούτω φιλοΐεν ως εγώ και 'ραδίως
οικοΐμεν αν σε κ' ουδέν αν πάρχοις κακόν

Επί πλέον, ο Ευρυπίδης δεν αφήνει καμία ευκαιρία, για να καυτηριάσει τους εχθρούς της πατρίδας, τους Λακεδαιμόνιους. Στον οικογενειακό του βίο είχε ατυχήματα, αν και όσα οι κωμωδοποιοί παρέδωσαν στη δημοσιότητα, δεν είναι και πολύ αξιόπιστα. Λέγεται ότι η γυναίκα του Μελιτώ τον απατούσε. Είχε τρεις υιούς, ο δε τρίτος, Ευριπίδης επίσης στο όνομα, παρουσίασε δράματα του πατέρα του, ύστερα από το θάνατό του. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Αυλή του βασιλιά της Μακεδονίας Αρχέλαου, που όντας φιλόμουσος, προσκαλούσε στην Πέλλα πολλούς ποιητές, λογίους και καλλιτέχνες, για να λαμπρύνει τη βασιλεία του.

Για να τιμήσει το βασιλικό αυτό προστάτη, ο Ευριπίδης, έγραψε την τραγωδία «Αρχέλαος», όπου εγκωμιάζει τον ηρακλείδη, σαν ιδρυτή της Μακεδονικής δυναστείας. Ακόμα και οι «Βάκχες» του, λέγεται, γράφτηκαν για να παιχθούν στο θέατρο του Αρχέλαου. Το φθινόπωρο του 407, ο μέγας τραγικός πέθανε στη Μακεδονία και ετάφη εκεί.

Λέγεται, ότι τον κατασπάραξαν άγρια σκυλιά, αλλά αυτό μπορεί και να είναι φανταστικό. Ο τάφος του, κοντά στην Αμφίπολη, έγινε προσκυνητήριο των Αθηναίων θαυμαστών του, κοντά δε στην Αθήνα, προς τιμήν του, ανεγέρθηκε κενοτάφιο, με το εξής επίγραμμα:

Μνήμα μεν Ελλάς άπασα Ευριπίδου· δ' ισχύει
Γη Μακεφών η γάρ δέξατο τέρμα βίου·
Πατρίς δ' Ελλάδος Ελλάς, Αθήναι· πλαίστα δε Μούσαις
Τέρψας, εκ πολλών και τον έπαινον έχει.

Αργότερα, με πρόταση του ρήτορος Λυκούργου, στήθηκε στο θέατρο Διονύσου ο χάλκινος ανδριάντας του. Κατά την παράδοση, ο Ευριπίδης ήταν σκυθρωπός, σκεπτικός και σπάνια γελούσε. Είχε, δηλαδή, την αυστηρή φυσιογνωμία πιο πολύ ενός λεπτολόγου ηθικολόγου, παρά τη δημιουργική ευθυμία του θεόπνευστου ποιητή.

Ο Ευριπίδης, εκτός από ένα επινίκιο που έγραψε για τον Αλκιβιάδη, όταν είχε νικήσει σε αρματοδρομίες, και μια ελεγεία για τους Αθηναίους που έπεσαν στις Συρακούσες, στην καταστρεπτική εκείνη εκστρατεία, (415 - 413 π.Χ.), έγραψε 92 δράματα και 3 τετραλογίες, από τις οποίες, ελάχιστες διασώθηκαν. Στο πίσω μέρος του ανδριάντα, που βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου, και ο Ευριπίδης παρίσταται καθήμενος, αναγράφονται με αλφαβητική σειρά 37 δράματά του μέχρι του «Ορέστη». Σε μας έφθασαν μόνο 19, ανάμεσα στα οποία και ένα σατυρικό, ο «Κύκλωψ».

Ο Ευριπίδης, σαν νεωτεριστής, προκαλούσε συχνά τις επιφυλάξεις των καθιερωμένων, των κριτών και των συντηρητικών. Η νεολαία όμως τον υπεραγαπούσε και τον αποκαλούσε σοφότατο.

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΙΠΟΤΕ ΙΣΟ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ.
Η ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΘΥΜΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ.
Ο ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΤΑ ΠΛΗΘΗ ΝΑ ΔΟΥΝ ΤΗΝ ΟΜΟΡΦΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΔΙΔΑΞΕΙ ΜΕ ΑΠΛΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΤΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΔΙΚΙΑΣ.
ΑΝ ΟΙ ΘΕΟΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΚΟΙ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΘΕΟΙ.
ΕΙΝΑΙ ΤΡΟΜΕΡΟΙ ΟΙ ΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΤΟΚΕΤΟΥ, ΟΜΩΣ Η ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΦΙΛΟΤΕΚΝΗ.
Η ΕΧΘΡΟΤΗΤΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΦΟΒΕΡΗ ΚΑΙ ΔΥΣΚΟΛΑ ΕΙΡΗΝΕΥΕΙ.
ΑΠΑΙΣΙΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΛΟΥΤΙΖΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΡΕΙ ΤΙΠΟΤΕ ΑΛΛΟ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΟΥΤΟ.
ΝΑ ΜΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΣ ΝΑ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ, ΕΝΩ ΕΣΥ ΕΙΣΑΙ ΓΕΜΑΤΟΣ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ.
ΟΤΙ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Μ' ΑΓΑΠΗ, ΤΟ ΔΙΑΤΗΡΕΙ ΣΤΟΡΓΙΚΑ ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΓΗΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥ. ΠΡΕΠΕΙ ΛΟΙΠΟΝ, ΝΑ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΟΥΝΤΑΙ ΚΑΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ.
ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΜΥΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΦΟΒΕΡΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΩΣΗ ΤΕΧΝΑΣΜΑΤΩΝ.
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ, ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΤΙ ΠΟΛΥΤΙΜΟ, ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΤΟ ΦΥΛΑΞΕΙΣ ΕΥΚΟΛΑ, ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΟΜΩΣ ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΑ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΤΗ ΦΥΛΑΞΕΙΣ.
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΛΥΠΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΑ ΔΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΑ.
ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΔΕ ΦΕΡΝΟΥΝ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΠΟΥ ΦΕΡΝΕΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ.
ΔΕΝ ΩΦΕΛΕΙ ΝΑ ΟΡΓΙΖΟΜΑΣΤΕ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΩΝ, ΑΦΟΥ ΟΙ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΚΟΥΦΕΣ.
ΕΥΤΥΧΗΣ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙΝΟΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΣΕ ΝΑ ΔΙΑΣΧΙΣΕΙ ΜΙΑ ΦΟΥΡΤΟΥΝΙΑΣΜΕΝΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ ΣΩΟΣ ΣΕ ΛΙΜΑΝΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟ.
ΟΙ ΑΛΗΘΙΝΟΙ ΦΙΛΟΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΤΙΠΟΤΕ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ. ΟΛΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΑ.
Έργα
Ρήσος
Ικέτιδες
Εκάβη
Τρωάδες
Ιφιγένεια η εν Αυλίδι
Μήδεια
Ιφιγένεια η εν Ταύροις
Ορέστης
Ηλέκτρα
Ηρακλείδαι
Φοίνισσαι
Ελένη
Ίων
Βάκχαι
Ηρακλής μαινόμενος
Ανδρομάχη
Ιππόλυτος
Κύκλωψ
Άλκηστις
ΠΗΓΗ: https://mousa.gr/el/eyripidis?

=====================

ΑΙΣΧΥΛΟΣ

Ο πατέρας της ελληνικής τραγωδίας και μέγιστος των τραγικών ευπατρίδης, από το γένος των Κοδριδών. Γεννήθηκε και ανατράφηκε στην Ελευσίνα και είχε πατέρα τον Ευφορίωνα. Ο χώρος των Ελευσινίων Μυστηρίων συνετέλεσε ώστε να διαπλαστεί το ήθος του ποιητή υψηλό, γενναίο και ευσεβές, γι' αυτό και μετέχει σε όλους τους υπέρ της ελευθερίας αγώνες του έθνους, στο Μαραθώνα, στο Αρτεμίσιο, στη Σαλαμίνα και στις Πλαταιές. Ολόκληρη η ποίησή του απεικονίζει το γενναίο και υπερήφανο φρόνημα του Μαραθωνομάχου. Είναι ο κατ' εξοχήν εκπρόσωπος της αγνής και γενναίας εκείνης γενεάς των Μαραθωνομάχων, στο όνομα των οποίων ορκίζονταν οι Αθηναίοι «μα τους Μαραθώνι αγωνισαμένους», λέγει ο Δημοσθένης. Αντίθετα προς τον Πίνδαρο, που ύμνησε τους αθλητές, ο μέγας τραγικός υμνεί τους ελευθερωτές της Ελλάδος.

Ο Αισχύλος, ηρωικά μαχόμενος στο Μαραθώνα «και πολλά τρωθείς απηνέχθη φοράδην εκ μάχης». Ο δε αδελφός του ήταν ο Κυνέγειρος, ο οποίος με τον υπεράνθρωπο ηρωισμό του είχε καταπλήξει τον αρχαίο κόσμο. Έτσι, όλη η οικογένεια του ποιητή φλογιζόταν από πατριωτισμό και γενναιότητα. Γι' αυτές τις ιδιότητες ο ποιητής επαίρεται, όπως δείχνει το επιτύμβιο επίγραμμα, που ο ίδιος έγραψε: «αλκήν δ' ευδόκιμον Μαραθώνιον άλσος αν είποι / και βαθυχετήσεις Μήδος επιστάμενος».

Έγραψε 70 έως 90 τραγωδίες και δράματα. Το πρώτο του έργο ανέβηκε στη σκηνή στα 500, όταν δηλαδή ήταν εικοσιπενταετής. Από τότε και μέχρι το 468 ήταν ο μόνος ήρωας του θεάτρου. Το έτος αυτό νικήθηκε από το Σοφοκλή, που πρωτοεμφανιζόταν στο θεατρικό αγώνα. Από τότε, πότε ο ένας νικά, πότε ο άλλος. Στο μεταξύ προσκλήθηκε από τον φιλόμουσο τύραννο των Συρακουσών Ιέρωνα και πήγε στις Συρακούσες, όπου έγραψε την τραγωδία «Αιτναία».

Το δε 456, όταν πέθανε ο Αισχύλος, παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά στο θέατρο της Γέλας (Σικελία) και ο Ευρυπίδης, για να κερδίσει 13 νίκες, τις μισές όλης του της ζωής. Το μέγιστο του Αισχύλου πλεονέκτημα είναι η ποιητική του μεγαλοφυΐα, και ο σχεδόν διονυσιακός ενθουσιασμός του. Τα έργα του, που έγραφε σαν να κατεχόταν από θεόληπτη μανία, είναι περισσότερο δώρα θείας εμπνεύσεως, παρά δημιουργήματα τέχνης.

Από τις τραγωδίες του που διεσώθησαν, και είναι γνωστέ σε ολόκληρο τον κόσμο, ο Αισχύλος πείθει αληθινά πώς είναι ο μέγιστος τραγικός του αρχαίου κόσμου, ο ανεπανάληπτος σε μεγαλείο, δύναμη και προφητικούς οραματισμούς ποιητής. Με τον «Προμηθέα» του παρουσίασε, για πρώτη φορά, την οδυνηρή ανθρώπινη εποποιία πάνω στη Γη.

ΟΙ ΑΔΥΝΑΜΟΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΠΟΤΕ ΝΑ ΜΙΛΟΥΝ ΞΕΚΑΘΑΡΑ.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΑΣ ΒΛΑΨΕΙ.

ΚΑΡΠΟΣ ΠΟΥ ΩΡΙΜΑΣΕ, ΕΥΚΟΛΟΦΥΛΑΚΤΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ.
ΜΗΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΡΧΙΑ ΜΗΤΕ ΤΟ ΔΕΣΠΟΤΙΣΜΟ ΝΑ ΣΕΒΕΣΑΙ.
ΟΤΑΝ ΑΚΟΥΣ ΤΟ ΛΑΟ ΝΑ ΚΡΥΦΟΨΙΘΥΡΙΖΕΙ, ΕΙΝΑΙ ΘΥΜΩΜΕΝΟΣ ΤΡΟΜΕΡΑ.  [Εμένα μου θυμίζει τα Τέμπη αυτό το απόφθεγμα].
ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΙ ΚΑΙ ΣΟΦΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΥΜΦΟΡΕΣ ΔΕΝ ΤΑ ΒΑΖΟΥΝ ΜΕ ΤΟ ΘΕΟ.
ΜΕ ΤΗ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑ ΔΕΝ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ.
ΤΑ ΠΛΟΥΤΗ ΔΕΝ ΩΦΕΛΟΥΝ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ.
ΣΟΦΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΠΟΙΟΣ ΞΕΡΕΙ ΤΑ ΧΡΗΣΙΜΑ ΟΧΙ ΤΑ ΠΟΛΛΑ.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΓΕΝΝΙΟΥΝΤΑΙ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ.

Έργα
Προμηθεύς Δεσμώτης
Πέρσαι
Ικέτιδες
Αγαμέμνων
Χοηφόροι
Ευμενίδες
Επτά επί Θήβας
Αποσπάσματα
ΠΗΓΗ: https://mousa.gr

=====================

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ.

Μεγάλος αρχαίος Έλληνας κωμικός, από τους διασημότερους και δημοφιλέστερους. Γεννήθηκε στην Αθήνα (στη δήμο Κυδαθηναίων) στα 456 π.Χ. Ο πατέρας του Φίλιππος, όταν μοιράσθηκε το έδαφος της Αίγινας σε κληρούχους, έλαβε τον κλήρο του και πήγε και κατοίκησε εκεί (430). Ίσως ο ποιητής να γεννήθηκε και στην Αίγινα και να ήρθε στην Αθήνα ύστερα από το θάνατο του πατέρα του.

Γι' αυτό και ο διαβόητος δημαγωγός Κλέων, που επανειλημμένα διακωμώδησε ο Αριστοφάνης, στα 427 κατήγγειλε εγγράφως ότι ο ποιητής ήταν ξένος και όχι Αθηναίος (οι ξένοι πλήρωναν ειδικό φόρο στην πολιτεία), όμως ο Αριστοφάνης αποτίναξε την κατηγορία. Πάντως ο Αριστοφάνης ήταν γνήσιος Αθηναίος πολίτης, ακόμα και γιατί ανήκε στους αριστοκρατικούς, και οι κωμωδίες του είναι γεμάτες σκώμματα κατά των δημοκρατικών. Σαν ιδανικό πολίτευμα θεωρούσε εκείνο του Αριστείδη και του Κίμωνα, και διακωμωδούσε όλους τους σύγχρονους δημαγωγούς, ιδιαίτερα τον Κλέωνα, που τον ονόμαζε «πολιτικόν τέρας». Σαν κοινωνικό πρότυπο θεωρούσε τους Μαραθωνομάχους, αγωνιζόταν να ξαναφέρει τους συμπολίτες του στην απλότητα και την ευσέβεια και συμβουλεύει τη βελτίωση της δημόσιας και οικιακής αγωγής, που είχαν παραμελήσει και αυτοί οι Μαραθωνομάχοι, οι οποίοι είχαν εξελιχθεί σε πανούργους σοφιστές. Αυτή την αντίθεση, της φρόνιμης και κόσμιας αγωγής προς την καινούρια, την ακόλαστη και απείθαρχη των σοφιστών, παρουσιάζει στις κωμωδίες του.

Μισώντας δε τους σοφιστές, διακωμωδεί και το Σωκράτη, τον οποίο συγχέει μ' εκείνους, καθώς και τον Ευριπίδη, που τις τραγωδίες τους τις νομίζει σοφιστικές. Πάντως είναι αδικαιολόγητος για την πρόθεσή του να διασύρει δύο μεγάλους άνδρες της εποχής του. Βλέποντας ότι ο δήμος είχε διαφθαρεί, είχε το θάρρος να τα βάλει και μ' αυτό και να τον διακωμωδήσει. Παρ' όλα αυτά, οι Αθηναίοι, αγαπούσαν τόσο πολύ τον κωμικό ποιητή του, που στα 405 τον έστεψαν με θαλλό απ' την ιερή ελαία, στεφάνι που εθεωρείτο ισότιμο με το χρυσό.

Ο Αριστοφάνης εκπροσωπεί την αρχαία αττική κωμωδία, όπως καλείτε, που τα θέματά της δεν περιορίζονταν σε γενικούς χαρακτήρες και ανθρώπινα ελαττώματα, αλλά (και αυτό έκανε συνηθέστερα) αναφέρονταν ονομαστικά σε πρόσωπα, και μάλιστα πολιτικών ανδρών, που διακωμωδούσε. Και συγκινώντας το σφοδρό πάθος του Κρατίνου και τη χάρη του Ευπόλιδος, κυριάρχησε επί 40 έτη στην κωμική σκηνή των Αθηνών (427 - 388) που μετέτρεψε αληθινά σε εστία μορφώσεως και ανυψώσεως του λαού.

ΕΙΔΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΚΑ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΙΔΑ ΑΚΟΜΑ ΦΛΟΓΕΡΑ, ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΜΕ ΕΠΙΣΤΟΜΙΟ, ΣΕ ΣΤΟΜΑ ΚΟΡΑΚΟΥ.
ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΛΛΟ ΑΠΟ ΤΟ ΝΑ ΑΠΟΚΤΑΣ ΦΤΕΡΑ.
ΑΠ' ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΠΟΛΛΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΔΙΔΑΧΘΟΥΝ ΟΙ ΣΟΦΟΙ.
ΚΡΑΤΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΜΟΥ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΟΜΠΡΕΛΑ, ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΜΕ ΒΛΕΠΟΥΝ ΟΙ ΘΕΟΙ.
ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΒΡΙΣΚΕΙΣ ΠΟΤΕ ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ.
ΟΣΟΙ ΠΛΟΥΤΙΖΟΥΝ ΑΠ' ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΑΜΕΣΩΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΔΙΚΟΙ, ΕΠΙΒΟΥΛΕΥΟΝΤΑΙ ΤΟΝ ΛΑΟ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΥΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ.
ΤΟ ΝΑ ΦΟΒΑΤΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ, ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ, ΓΙΑΤΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΟΣ.
ΟΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ ΔΟΡΑΤΩΝ Η, ΠΩΛΗΤΗΣ ΑΣΠΙΔΩΝ, ΓΙΑ ΝΑ ΠΟΥΛΑΕΙ ΕΥΚΟΛΟΤΕΡΑ, ΕΠΙΘΥΜΕΙ ΠΟΛΕΜΟ.

Από τις 40 κωμωδίες που έγραψε μονάχα 11 διασώθηκαν:
Έργα
Αχαρνής
Νεφέλαι
Πλούτος
Σφήκες
Λυσιστράτη
Βάτραχοι
Ειρήνη
Ιππής
Εκκλησιάζουσαι
Θεσμοφοριάζουσαι
Όρνιθες
ΠΗΓΗ: https://mousa.gr/el/aristofani.

Η επιμέλεια της ανάρτησης έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

ΟΤΑΝ Η ΑΓΑΠΗ ΣΕ ΚΑΛΕΙ ΕΧΕΙΣ ΛΟΓΟΥΣ ΝΑ ΛΕΣ ΠΩΣ Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ PERFECT!!! Αφιερωμένη η σημερινή ανάρτηση στην Περικτιόνη.

Φίλες και Φίλοι γεια σας, το μενού σήμερα του filomatheia.blogspot.gr έχει ξανά ποίηση το ένα ποίημα μιλάει για τη ζωή, και το άλλο για την αγάπη. Πολλές φορές αφήνουμε τη ζωή να μας να περνά και απλώς εμείς βρισκόμαστε στην αποβάθρα και νομίζουμε πως παρακολουθούμε τα τρένα να περνούν με τις ζωές των άλλων!!!!!!!!!! έλα όμως που εκεί σ' αυτό το τρένο είναι φορτωμένη και η δική μας ζωή που περνά και φεύγει. Επίσης πόσες και πόσες φορές η αγάπη δεν πέρασε από δίπλα μας κι εμείς κοιτάζαμε αλλού; πόσες και πόσες φορές δεν αφήσαμε να μας προσπεράσει ένα ελκυστικό βλέμμα; πόσες και πόσες φορές δεν είχαμε το θάρρος να προσφέρουμε λίγα λουλούδια, η ένα ποίημα σε ένα χαρισματικό πρόσωπο; πόσες και πόσες φορές δε νιώσαμε την ανάγκη να σφίξουμε στην αγκαλιά μας κάποιο φιλικό μας πρόσωπο κι αν τέλει δεν το κάναμε γιατί δεν μας άφησε ο εγωϊσμός μας; Καλή ανάγνωση με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος. 

Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΩΡΑΙΑ ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ ΝΑ ΤΗΝ ΖΗΣΕΙΣ.

Η ζωή είναι πολύ ωραία για να πάει στα χαμένα
Η ζωή είναι πολύ ωραία αλλά είναι μόνο μία
Είναι αυτή που ζεις τώρα, δεν υπάρχει άλλη
Μην αφήνεις τη ζωή να σε προσπερνά
Μην αφήνεις το χρόνο να φεύγει χωρίς εσένα
Μην ξοδεύεις τη ζωή σου ως ρακοσυλλέκτης
Μην προσδοκάς στις καλύτερες μέρες που θα έρθουν
Οι καλύτερες μέρες είναι αυτές που ζείς τώρα
Οι καλύτερες μέρες είναι αποδημητικά πουλιά
Είναι πουλιά που πετούν, που φεύγουν και χάνονται
Ζήσε κάθε μέρα της ζωής σου πριν αυτή γίνει παρελθόν
Ζήσε κάθε μέρα σου σαν νάναι η τελευταία της ζωής σου
Ζήσε τα νιάτα σου, ζήσε τα όνειρά σου τώρα
Η χαρά της ζωής δε βρίσκεται στο τέλος της διαδρομής,
στην κατάκτηση του στόχου
Η χαρά της ζωής βρίσκεται στην ίδια τη διαδρομή που
οδηγεί στο στόχο
Οταν γεράσεις θ’αναπολείς τις μέρες, τις ώρες και τις
στιγμές που έχασες
Φρόντισε την υγεία σου
Φρόντισε το σώμα σου
Λάτρευε το ναό της ύπαρξής σου
Αγάπα τον εαυτό σου ότι και να είσαι
Μην υποτιμάς ποτέ τον εαυτό σου
Εχε περηφάνεια γιαυτό που είσαι
Είσαι μοναδικός, είσαι δώρο θεού
Αυτό είναι μήνυμα για εσένα
Eίναι μήνυμα δίχως χρέωση
Είναι μήνυμα δίχως χρέωση από αυτούς που σ’αγαπούν
και νοιάζονται για σένα
================
ΟΤΑΝ Η ΑΓΑΠΗ ΣΕ ΚΑΛΕΙ

Όταν η αγάπη σε καλεί, ακολούθησέ την.

Tα μονοπάτια της ίσως να είναι τραχιά κι απότομα.
Τι είναι εύκολο στην αγάπη;
Κι όταν τα φτερά της σε αγκαλιάσουν, παραδόσου…
Κι όταν σου μιλήσει, πίστεψε την, ακόμα κι αν η φωνή
της μπορεί να διασκορπίσει τα όνειρά σου σαν το βοριά.
Γιατί όπως η αγάπη σε στεφανώνει, έτσι και σε σταυρώνει.
Κι όπως είναι για το μεγάλωμα σου, είναι και για το
κλάδεμά σου.
Κι όπως ανεβαίνει ως την κορφή σου και χαϊδεύει τα
πιο τρυφερά κλαδιά σου που τρεμοσαλεύουν στον ήλιο,
έτσι κατεβαίνει κι ως τις ρίζες σου και ταράζει 

την προσκόλληση τους στο χώμα

Σα δεμάτια σταριού σε μαζεύει κοντά της.
Σε αλωνίζει για να σε ξεσταχυάσει.
Σε κοσκινίζει για να σε λευτερώσει από τα φλούδια σου.
Σε αλέθει για να σε λευκάνει.
Σε ζυμώνει ώσπου να γίνεις απαλή.
Και μετά σε παραδίνει στην ιερή φωτιά της για να γίνεις
ιερό ψωμί για του Θεού το άγιο δείπνο.
Μη φοβάσαι να αγαπήσεις. Μη φοβάσαι να αγαπηθείς!
Και μη πιστέψεις ότι μπορείς να κατευθύνεις την πορεία
της αγάπης, γιατί η αγάπη, αν σε βρει άξιο, θα κατευθύνει
εκείνη τη δική σου πορεία.
Η αγάπη δεν έχει καμιά άλλη επιθυμία εκτός από την
εκπλήρωσή της.

Αλλά αν αγαπάς κι είναι ανάγκη να έχεις επιθυμίες,
ας είναι αυτές οι επιθυμίες σου:
Να λιώσεις και να γίνεις σαν το τρεχούμενο ρυάκι που
λέει το τραγούδι του στη νύχτα.
Να γνωρίσεις τον πόνο της πολύ μεγάλης τρυφερότητας.
Να πληγωθείς από την ίδια, την ίδια τη γνώση της
αγάπης και να ματώσεις πρόθυμα και χαρούμενα.

Αλλά αν από το φόβο σου, γυρέψεις μόνο την ησυχία
της αγάπης και την ευχαρίστηση της αγάπης, τότε θα
ήταν καλύτερα για σένα να σκεπάσεις τη «γύμνια» σου
και να βγεις έξω από το αλώνι της αγάπης.

Και να σταθείς στον χωρίς εποχές κόσμο όπου θα
γελάς, αλλά όχι με ολάκερο το γέλιο σου και θα κλαις,
αλλά όχι με όλα τα δάκρυά σου και θα ζεις νομίζοντας
πως το η μετριότητα είναι το όριο…
Μη φοβηθείς τα εμπόδια!
Υπάρχει μια γλυκιά ηρεμία μέσα στη τρικυμία των
πάντων γύρω μας.
Είναι η Αγάπη που σε αγκαλιάζει και δεν αφήνει να
βυθιστείς.
Την έζησες για λίγο, μη φοβηθείς για το πολύ…

===============

Επιμέλεια ανάρτησης Επικούρειος Πέπος.

Ελισάβετ Μπάρετ-Μπράουνινγκ Πορτογαλικά Σονέτα, από την Μαρία Υψηλάντη. Ειρήνα Σαμάρινα - Λαμπιρίντ και ο Γουίλιαμ Γουόρντσγουορθ.

Φίλες και Φίλοι καλησπέρα σε σας και σε όσους το αξίζουν, έχετε ακούσει κάτι για την Ελισσάβετ Μπάρετ - Μπράουνινγκ; Η σημερινή ανάρτηση ξεκινάει με την Ελισσάβετ και συνεχίζουμε με Ειρήνη Σαμάρινα και Γουίλιαμ Γουορντσγουόρθ. Επ' ευκαιρία θα ήθελα να ρωτήσω όσες και όσους διάβασαν το άρθρο του Τρικαλινού συγγραφέας κ. Ηλία Γιαννακόπουλου για τους δικαστές αν συμφωνείτε με την πρόταση που έκανε, δηλαδή η δικαιοσύνη να είναι μεν τυφλή αλλά όχι μουγκή. Εσείς τι λέτε; Είναι εφικτό; θα προσθέσει κύρος;

Καλή ανάγνωση. Σας χαιρετώ με σεβασμό και επικούρεια διάθεση Επίκουρος ο Γοργογυραίος.

Πάμε λοιπόν στο κείμενο.

Οι δυο ψυχές μας σαν σταθούν αντικριστά

όρθιες, σιωπηλές, και πιο κοντά πλησιάσουν
ολοένα, ώσπου στα φτερά τους να ξεσπάσουν
φλόγες, η γη ποιά πίκρα να μας δώσει πια
μπορεί, ώστε η καρδιά μας να μη λαχταρά
να μείνει εδώ; Για σκέψου. Άν μας ανεβάσουν
οι άγγελοι ψηλά, θα θέλουν να ταιριάσουν
του έρωτά μας τη βαθειά τη σιγαλιά
σε τέλειου τραγουδιού τη χρυσαφένια σφαίρα.
Κάλλιο για μας, Αγαπημένε, ας ξημερώνει
εδώ, που των ανθρώπων οι διαθέσεις πέρα
τα πνεύματα σπρώχνουν τ’ αγνά. Θα βρούμε μόνη
μια άκρη στη γη ν’ αγαπηθούμε για μια μέρα,
με του θανάτου τη σκιά να την κυκλώνει.

Η ιστορία της Ελισάβετ Μπάρρετ και του Ρόμπερτ Μπράουνιγκ
είναι μια απο τις πιο συγκινητικές ιστορίες αγάπης. Για πολλά
χρόνια το ειδύλλιό τους στάθηκε κυρίαρχο γεγονός στα αγγλικά
φιλολογικά χρονικά. 

Προσωπικότητες του πνεύματος και της ποίησης διαλεχτές και οι δυό, ένωσαν τη ζωή, τη σκέψη και το έργο τους, χωρίς ωστόσο να χάσουν την ατομικότητά τους.

Το θεατρικό "Οι Μπάρρετ της Γουίμπολ Στρητ", το βιβλίο της
Βιργινίας Γούλφ "'Εξαψη" κλπ. βοήθησαν να γίνει η ιστορία τους
θρύλος και να περάσουν στην αθανασία, πλάι στους μεγάλους
ερωτευμένους. Μα θα έφταναν γι αυτό και μόνα τα περίφημα
"Σονέτα απο την Πορτογαλία" της Ελισάβετ Μπάρρετ.

Ο Ρόμπερτ Μπράουνινγκ πρωτογνώρισε την Ελισάβετ απο τους
στίχους της. Το όνομά της σαν ποιήτρια ήταν πασίγνωστο στην
Αγγλία στις αρχές του προπερασμένου αιώνα. Πρώτα αγάπησε
τα ποιήματά της, αλλά δεν άργησε να αγαπήσει και τη γυναίκα
που με τόσο αίσθημα και τέχνη τα έγραφε. Σπρωγμένος απο
μιάν ακατανίκητη δύναμη, έγραψε ένα γράμμα στο ίνδαλμά του
και της ζητούσε να συναντηθούν.

Η Ελισάβετ, που κόντευε τα σαράντα και ήταν ανάπηρη, έμενε
κλεισμένη στον εαυτό της και στο σπίτι της και δεν έδειξε
προθυμία ν΄ανταποκριθεί στην παράκληση του θαυμαστή της.
Αλλά τα γράμματα έρχονταν το ένα μετά το άλλο, σαν επίμονα
χτυπήματα στην κλειστή της πόρτα. 

"Αγαπώ τους στίχους σας
με όλη μου την ψυχή, αγαπητή δεσποινίς Μπάρρετ", άρχιζαν
οι επιστολές και τελείωναν πάντα: "Αγαπώ και σας το ίδιο".
Πώς λοιπόν ήταν δυνατό ν΄αντισταθεί μια γυναικεία καρδιά
σ΄ένα τόσο φλογερό αίσθημα; 'Οταν μάλιστα η καρδιά αυτή
ανήκει σε μια ποιήτρια και απο πάνω πονεμένη; Δέχτηκε
τελικά τη συνάντηση κι έτσι άρχισε μια μεγάλη αγάπη, που
όμοιά της δύσκολα βρίσκει κανείς ακόμα και στα πιο
παθητικά μυθιστορήματα.

'Ομως τα πράγματα δεν ήταν απο την αρχή τόσο εύκολα. Ο πατέρας της Ελισάβετ, μόλις το έμαθε αρνήθηκε κατηγορηματικά να επιτρέψει στην κόρη του να ριχτεί σε μια περιπέτεια που, καθώς πίστευε, θα την έκανε, αργά ή γρήγορα, δυστυχισμένη. Και ασφαλώς η λογική βρισκόταν με το μέρος του πατέρα: η Ελισάβετ ήταν ανάπηρη- είχε πάθει στρέβλωση της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα να πειραχτούν τα πνευμόνια της και να είναι διαρκώς μισοάρρωστη - και απο πάνω ήταν έξη χρόνια μεγαλύτερη απο τον Ρόμπερτ Μπράουνινγκ. 

Αλλά το αίσθημα της ποιήτριας ήταν δυνατότερο απο όλες τις πατρικές νουθεσίες και απειλές, και οι δυό ερωτευμένοι παντρεύτηκαν κρυφά.
Ο Μπράουνινγκ πήρε την αγαπημένη του απο το ομιχλώδες Λονδίνο και την πήγε στην ηλιόλουστη Φλωρεντία της Ιταλίας.
Εκεί η Ελισάβετ βρήκε μια ζωή που ποτέ δεν είχε τολμήσει να
φανταστεί πως θα μπορούσε να υπάρξει γι αυτήν.

Δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια έμειναν οι Μπράουνινγκ
στην ηλιόχαρη πολιτεία με την ευγενική ομορφιά.
Εδώ η Ελισάβετ εμπνεύστηκε μερικά απο τα πιο ωραία ποιήματά
της και ειδικά τα "Σονέτα απο την Πορτογαλία" γραμμένα το 1847.
Σ΄αυτά εκφράζεται όλη η απέραντη λατρεία της στον σύζυγό της.
Μάλιστα τον τίτλο τους τον διάλεξε ο ίδιος ο ποιητής για να
καμουφλάρει το αυτοβιογραφικό περιεχόμενο των στίχων.
Μέσα απο τα "Σονέτα" ξεπηδάει όλη η ευαισθησία και η δίψα για
ζωή που φώλιαζαν και σιγόκαιαν στο ανάπηρο κορμί της ποιήτριας
τον καιρό που ζούσε κλεισμένη στο σπίτι της, πριν ακόμα γνωρίσει
τον Μπράουνινγκ. Ο αναγνώστης πληροφορείται με συγκίνηση τη
δραματική αλλαγή που έφερε στη ζωή της η αγάπη, και πως ο κόσμος των ονείρων της έγινε πραγματικότητα.
Η Ελισάβετ γεννήθηκε στις 6 του Μάρτη 1809, στην κομητεία
του Ντέρχαμ της Αγγλίας απο γονείς πολύ πλούσιους. Τα
παιδικά της χρόνια τα πέρασε στην εξοχή και κυρίως στο Χοπ 'Εντ.
Εκεί άρχισε, πριν ακόμα γίνει δέκα χρονών, να γράφει στίχους,
εμπνευσμένους απο την όμορφη φύση, τα δάση και τους κήπους
του τόπου. 'Ηταν η μεγαλύτερη απο τα οχτώ αδέρφια της και
αγαπούσε τον πατέρα της σχεδόν παθολογικά. Αλλά κι εκείνος την
αγαπούσε και ήταν περήφανος για την προικισμένη κόρη του.
Στα δεκαεφτά της έδωσε στη δημοσιότητα το πρώτο βιβλίο,
με τίτλο "'Ενα δοκίμιο και άλλα ποιήματα", αφιερωμένο
στον πατέρα της.
Σε ηλικία εικοσιέξη χρονών, δημοσίευσε το δεύτερο βιβλίο της
"Προμηθέας δεσμώτης" και διάφορα ποιήματα. Πρόκειται για
μια ελεύθερη μετάφραση της γνωστής Αισχύλειας τραγωδίας.
Αλλά το γεγονός ότι μια γυναίκα είχε αποτολμήσει να μεταφράσει
'Ελληνες κλασσικούς, για κείνα τα χρόνια αποτελούσε φαινόμενο
δίχως προηγούμενο. Στους φιλολογικούς κύκλους δημιουργήθηκε
μεγάλος θόρυβος και πολλοί κριτικοί κατάκριναν και τη μετάφραση και την ίδια.
Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.

===================

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συνποιητές!!!!!!!!!! σας καλημερίζω, το μενού σήμερα του ιστολογίου μας έχει ξανά ποίηση και ποιητές, ο σημερινός μας καλεσμένος είναι Άγγλος και ο λόγος που επέλεξα να γίνει αυτό το αφιέρωμα σήμερα είναι ευνόητος, εννοώ ευνόητος για όσους διάβασαν την προηγούμενη ανάρτηση. Σας εύχομαι καλή ανάγνωση και ανάρρωση σε όσους τη χρειάζονται, με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.

Μια μέρα σαν σήμερα το 1898 έφυγε από τη ζωή ο Άγγλος ποιητής Ρόμπερτ Μπράουνινγκ σε ηλικία 77 ετών. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Λονδίνο, στους κόλπους μιας ευκατάστατης οικογένειας, όπου μητέρα του ασχολούνταν με την μουσική ενώ ο πατέρας του μεταξύ των άλλων διέθετε μια πλούσια βιβλιοθήκη 6.000!!!! τίτλων και ενθάρρυνε τα δύο παιδιά του να ασχοληθούν με τις τέχνες.
Μέσα σ' αυτό το κλίμα ο Μπράουνινγκ έστρεψε από νωρίς το ενδιαφέρον του στην ποίηση και σε ηλικία μόλις 12 ετών είχε ολοκλήρωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή, η οποία όμως δεν εκδόθηκε ποτέ καθώς κατέστρεψε ο ίδιος τα χειρόγραφα.
Επειδή δεν μπορούσε να προσαρμοστεί στο σχολικό περιβάλλον εκπαιδεύτηκε κατ' οίκον και διδάχθηκε μεταξύ των άλλων ελληνικά, λατινικά, γαλλικά και ιταλικά, ενώ εντρύφησε και στην ρομαντική ποίηση και ειδικότερα πάνω στο έργο του Shelley. Παρόλο που αποπειράθηκε να λάβει πανεπιστημιακή μόρφωση τελικά δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί ούτε στις απαιτήσεις της ανώτατης εκπαίδευσης. Παρέμεινε στην πατρική εστία ως τα 34, εωσότου παντρεύτηκε, δεν δοκίμασε να ακολουθήσει κανενός είδους επαγγελματικής καριέρας και η μόνη φιλοδοξία του περιορίστηκε στο ποιητικό πεδίο, με τον πατέρα του να χρηματοδοτεί την έκδοση των έργων του. Τα πρώτα πονήματά του κυκλοφόρησαν ανώνυμα με τον Μπράουνινγκ να φέρεται διστακτικός απέναντι στη δημοσιότητα.
Το 1845 νυμφεύθηκε και εγκαταστάθηκε στην Ιταλία όπου και απέδωσε μεγάλο μέρος από τα σημαντικότερα ποιήματά του, όπως η συλλογή 'Men and Women' , η οποία είναι και το διασημότερο στιχούργημά του.
Το 1861, μετά το θάνατο της συζύγου του, θα επιστρέψει στο Λονδίνο μαζί με το μοναδικό του γιο, εποχή κατά την οποία θα συσχετιστεί τελικά με την ποιητική σκηνή της πόλης και θα αρχίζει να αυξάνει η φήμη του, ένεκα έργων όπως το 'The ring and the book'. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ταξίδεψε στην Ευρώπη και ο θάνατος τον βρήκε τελικά στην εστία του γιού του στην Βενετία.
Ο Μπράουνινγκ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές που έχει αναδείξει το Μεγάλο Νησί, σημείο αναφοράς για σύγχρονους ομότεχνούς του όπως ο Ezra Pound και ο T.S. Eliot. Δυστυχώς στα ελληνικά δεν έχει πραγματοποιηθεί κάποια ολοκληρωμένη μετάφραση έργου του παρά μόνο αποσπασματικές παρουσιάσεις ποιημάτων του από συλλογές κυρίως σε λογοτεχνικά περιοδικά.
Ποίημα: "Παράκελσος", του Ρόμπερτ Μπράουνινγκ

Σκορπίστηκαν στον ορατό κόσμο πριν
ζητήσουν να συνδυαστούν,
αμυδρά θραύσματα που ήθελαν
να ενωθούν σ' ένα θαυμαστό όλο,

ατελείς ποιότητες σ' όλη τη δημιουργία που
δήλωναν πώς κάποιο πλάσμα μένει να γίνει ακόμη,
ενα σημείο να σμίξουν οι σκόρπιες ακτίνες
και να συγκλίνουν στις ιδιότητες του ανθρώπου..

Όταν όλη η φυλή τελειοποιηθεί το ίδιο
όπως και ο άνθρωπος,
όλα θα τείνουν στο ανθρώπινο γένος.
Κι ό,τι δημιούργησε ο άνθρωπος,
όλα έχουν το τέλος τους εκεί
αλλά στον πλήρη άνθρωπο αρχίζει πάλι
μια τάση στο Θεό.

Οι οιωνοί μίλησαν
για την προσέγγιση του ανθρώπου,
έτσι στον άνθρωπο εγείρονται
ώριμες προσδοκίες, σύμβολα, τύποι
μιας αμυδρής λάμψης όσο ποτέ πριν
στον αιώνιο κύκλο που η ζωή ακολουθεί.

Γιατί οι άνθρωποι αρχίζουν
για να υπερβούν τα δεσμά της φύσης τους
και βρίσκουν νέες ελπίδες και φροντίδες
που γρήγορα υποσκελίζουν.

Τις χαρές και θλίψεις τους μεγαλώνουν πολύ
με τη στενή πίστη του σωστού και λάθους, που σβήνει
μπροστά στην αμέτρητη δίψα για καλό ενώ η ειρήνη
υψώνεται μέσα τους πολύ και περισσότερο.

Τέτοιοι άνθρωποι είναι ακόμη και τώρα πάνω στη γη.
Γαλήνιοι στο μέσο των μισοσχηματισμένων γύρω πλασμάτων.
Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος-Fuji Tomo Kazu

==================
Ειρήνα Σαμάρινα - Λαμπιρίντ

Στην αγορά την ευτυχία δε θα βρεις…

Στην αγορά θα πάω για την ευτυχία,
Μετά στο σουπερμάρκετ επιτυχία θα ψωνίσω…
Είναι πραμάτεια που χαλάει μέσα στα ψυγεία…
Κι έπειτα αγάπη αντί ρέστα θα ζητήσω…

Ζυγίστε μου, παρακαλώ τουλάχιστον κιλό,
Εκείνη τη συνείδηση από το κάτω ράφι…
Διαβρωμένη; Ενώ το εξωτερικό της είναι απατηλό,
Και η τιμή της σαν χρυσάφι…

Μάλιστα, βλέπω! Έχετε κι προσφορά!
Δώστε μου καλοσύνη, όσο θ’ αντέξω…
Μήπως πουλάτε θώρακα από τη συμφορά;
Οι κακοί άνθρωποι να μείνουν έξω.

Χρειάζομαι από την φτώχια την αιγίδα,
Πότημα απ’ τη θλίψη, σιρόπι απ’ το κλάμα.
Πουλήστε μου αυτήν την κούφια ελπίδα,
Κι από το χωρισμό το δυνατό το βάμμα.

Άνεση οικογενειακή, τσουβάλι,
Ανώτερης ποιότητας! Άλλη δε θέλω…
Κάλλος πνευματικό, φιάλη,
Μικρό ελάττωμα, εκείνο το μοντέλο…

Συγνώμη, τη φιλία πως πουλάτε,
Κατά τεμάχειον ή με το ζύγι;
Δε θέλω! Έχω μία, και μη με λιθοβολάτε,
Πολλές φιλίες, του συμφέροντος κυνήγι…

Ακόμη για τους κοντινούς καλή υγεία,
Του γέλιου να ακούγετε η φωνή…
Ζηλοφθονία; Δε μου αρέσει αυτή η αηδία…
Καλύτερα, μισό κιλό υπομονή…

Εμπιστοσύνη; Δε θέλω! Την προηγούμενη φορά
Ψώνισα χονδρικά και μου αρκεί…
Δώστε μου δάκρυα από τη χαρά,
Και μπόλικη ειρήνη, να διαρκεί.

Για την αδιαθεσία η ζήτηση να είναι χαμηλή
Και πνεύμα να πουλάτε, όχι παθογόνο!
Μα η ζωή, μόνο τότε είναι καλή,
Όταν δεν έχετε να πουλάτε πόνο…

Στην αγορά την ευτυχία δε θα βρεις,
Όμως αν μάθουμε να μοιραζόμαστε,
Και να χαρίζουμε την ευτυχία καθημερινώς,
Τότε το Κακό θα γίνεται καπνός…
Ανιχνευτής ο Πεπέ.
====================
Γουίλιαμ Γουόρντσγουορθ - Δυο ποιήματα

Ένας ύπνος σφράγισε το πνεύμα μου.

Ένας ύπνος σφράγισε το πνεύμα μου
Δεν είχα ανθρώπινους φόβους :
Φαινόνταν σαν ένα πράγμα που δεν μπορούσε να αισθανθεί
Το άγγιγμα των επίγειων χρόνων .

Καθόλου κίνηση δεν περικλείει τώρα , διόλου δύναμη
Ούτε ακούει μήτε βλέπει
Παρασυρμένη στης γης την καθημερινή περιστροφή ,
Με βράχους και πέτρες και δέντρα .
--------------------------------
Η καρδιά μου αναπηδά

Η καρδιά μου αναπηδά όταν κοιτάζω
Ένα ουράνιο τόξο στον ουρανό :
Έτσι ήταν όταν η ζωή μου άρχισε
Έτσι είναι τώρα που είμαι ενήλικος
Έτσι να 'ναι όταν γεράσω
Διαφορετικά ας πεθάνω!
Το παιδί είναι πατέρας του άντρα
Και θα μπορούσα να ευχηθώ οι μέρες μου να'ναι
Δεμένες η μία στη άλλη με φυσική ευλάβεια .
Ανιχνευτής ο Πεπέ.

Πιέρ ντε Ρονσάρ, Ιοσίφ Μπρόντσκι , Τζων Μίλτον, Άλφρεντ Τένισον.

Φίλες και Φίλοι καλημέρα και καλή τύχη στους κατοίκους της Σαντορίνης, της Αμοργού και των υπολοίπων νησιών που κινδυνεύουν από έναν σεισμό. Ας ευχηθούμε να μην συμβεί το χειρότερο σενάριο. Επίσης σας εύχομαι καλές ακροάσεις σ' αυτά που σας έστειλα, pondcast και από τις εκπομπές του κ. Δαυίδ Ναχμία με τίτλο Τιμής Ένεκεν. Ας πάμε τώρα στο τραγικό θέμα των Τεμπών, η συγκέντρωση στο Σύνταγμα και στις άλλες πόλεις της Ελλάδας και πόλεων του εξωτερικού ήταν μεγαλειώδεις. Ακόμα και οι πλέον αισιόδοξοι δεν περίμεναν τόσο πολύ κόσμο. Αυτός ο κόσμος που κατέβηκε στους δρόμους και τις πλατείες δεν κατέβηκε για κάποιο κόμμα, κατέβηκε γιατί ένιωθε και νιώθει πως δεν θα αποδοθεί δικαιοσύνη αφού μέχρι τώρα δεν έχουν γίνει από την πολιτεία τα δέοντα. Η δικαιοσύνη πως είναι δυνατόν να κρίνει δίκαια αφού δεν της έχουν προσκομίσει όλα τα στοιχεία; και μάλιστα αυτά που υπάρχουν τα έχουν αναδείξει οι συγγενείς των θυμάτων; Και το χειρότερο, σαν κερασάκι στην τούρτα βγήκε ο πρωθυπουργός και τι μας είπε; έκανα λάθος γιατί είχα λάθος πληροφόρηση! Κι αν έχετε κύριε Πρωθυπουργέ λάθος πληροφόρηση αύριο για κάποιο εθνικό θέμα θα μας πάρετε στον λαιμό σας;  Τί να πώ; Δεν είναι σοβαρά θέματα αυτά. Ας πάμε τώρα στο θέμα μας, σας εύχομαι καλή ανάγνωση.

Πιέρ ντε Ρονσάρ

Εάν μπορούσαμε το θάνατο να λαδώσουμε
Και τις ημέρες μας να παρατείνουμε με λεφτά
Τότε θα είχε νόημα τη ζωή να σκοτώσουμε,
Κυνηγώντας πλούτη, μουλωχτά.
Να έχει η ζωή με τη μοίρα την ίδια διαδρομή,
Και να πετάνε όσο θέλουν πάνω απ’ το χώμα,
Κι ο θάνατος, έστω και με πληρωμή,
Να μην παίρνει το πνεύμα απ’ το σώμα.
Μα δεν έχει το χρήμα αυτήν την ισχύ,
Και ούτε μια ώρα ζωής αγοράζεις.
Ποιο είναι το νόημα, και ποια η αρχή,
Αυτά τα παλιοπράματα να στοιβάζεις;
Όχι! Καλύτερα του βιβλίου τα πνευματικά ύψη,
Παρά το χρήμα, που μας αρρωσταίνει.
Απ’ τα βιβλία, κατανικώντας τη σήψη,
Η δεύτερη ζωή του ποιητή ανασταίνει.

Ιοσήφ Μπρόντσκι 

Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΣΤΟΝ ΤΗΛΕΜΑΧΟ

Τηλέμαχέ μου,
ο τρωικός πόλεμος
τέλειωσε. Ποιος νίκησε – δε θυμούμαι.
Θα πρέπει να ΄ναι οι Έλληνες : Τόσους νεκρούς
ν΄ αφήσουνε στα ξένα μόνο οι Έλληνες μπορούν…

Ωστόσο της επιστροφής στην πατρίδα
ο δρόμος στάθηκε πολύ μακρύς,
σάμπως ο Ποσειδώνας, όσο εμείς εκεί
χάναμε το χρόνο μας, επέκτεινε το χώρο.

Δε γνωρίζω το που βρίσκομαι,
τι βρίσκεται μπροστά μου. Κάποιο βρόμικο νησί,
θάμνοι, χτίσματα, γρούξιμο χοίρων,
πυκνοβλαστημένος κήπος, κάποια βασίλισσα,
χόρτα και πέτρες… 

Γλυκέ Τηλέμαχε,
όλα τα νησιά μοιάζουνε μεταξύ τους
όταν ταξιδεύεις καιρό πολύ και το μυαλό
αρχίζει να ξεχνά, τα κύματα μετρώντας,
το μάτι ενοχλημένο απ΄ τον ορίζοντα, δακρύζει
κι η σάρκα του νερού φράζει την ακοή.

Δε θυμάμαι, πώς τέλειωσε ο πόλεμος
και πόσων χρόνων είσαι τώρα δε θυμάμαι.
Μεγάλωνε, Τηλέμαχέ μου, μεγάλωνε.
Μόνο οι θεοί γνωρίζουν αν ποτέ θα ιδωθούμε.

Δεν είσαι πια εκείνο το παιδί
που μπροστά του τους ταύρους συγκρατούσα.
Αν δεν ήτανε ο Παλαμήδης, θα ζούσαμε μαζί.
Όμως μπορεί και να ΄χε δίκιο. Χωρίς εμένα
από τα Οιδιπόδεια πάθη γλίτωσες,
κι είναι Τηλέμαχέ μου, αθώα τα όνειρά σου.
1972
Μετάφραση : Γιώργος Μολέσκης.

=====================
ΙΘΑΚΗ

Να επιστρέφεις εδώ, είκοσι χρόνια μετά,
να ψάχνεις το χνάρι σου στην άμμο με πόδια γυμνά.
Κι όταν το γάβγισμα του σκύλου σ΄ όλο το μόλο αντηχεί,
να μην πεις πως χαίρεται, αλλά πως έχει εξαγριωθεί.

Τα καταϊδρωμένα σου κουρέλια πέτα απ΄ το κορμί,
η δούλα είναι νεκρή ν΄ αναγνωρίσει την ουλή.
Κι αυτήν , που όπως λένε, σε πρόσμενε πιστή,
δεν τη βρίσκεις πουθενά, γιατί σ΄ όλους έχει δοθεί.

Ο γιος σου μεγάλωσε, βγήκε στη θάλασσα κι αυτός,
και σε κοιτάζει σάμπως να ΄σαι ένας απόκληρος.
Τη γλώσσα που γύρω σου μιλούν και να μπορείς
να καταλάβεις, άδικος κόπος να προσπαθείς.

Είτε το μάτι σου γεμάτο απ΄ το γαλάζιο, είτε σε νησί
λάθος έχεις φτάσει, είναι το βλέμμα σου όλο αποστροφή:
Ένα κομμάτι γης, που το κύμα θα χτυπήσει
να το κάνει δεν μπορεί τον ορίζοντα να λησμονήσει.
1993
Μετάφραση : Γιώργος Μολέσκης.

=====================

ΤΖΟΝ ΜΙΛΤΟΝ

Αυτή μου έδωσε τον απαγορευμένο καρπό κι εγώ τον έφαγα.
Αυτός που ελεύθερα διακηρύσσει πως το έργο σου είναι καλό και δεν φοβάται να δηλώσει ότι μπορούσε να ήταν και καλύτερο, σου δίνει την καλύτερη απόδειξη της πίστης και της φιλίας προς εσένα.
Η αλήθεια είναι τόσο αδύνατο να βρωμιστεί από ακάθαρτα χέρια, όσο και η ηλιαχτίδα.
Η ειρήνη έχει τις δικές της νίκες, όχι λιγότερο δοξασμένες απ' αυτές του πολέμου.
Η εμπιστοσύνη μεταδίδει ένα θαυματουργό αίσθημα. Δημιουργεί το αίσθημα της ασφάλειας, την άγνοια του κινδύνου και την τάση για ευγενικές προσπάθειες.
Η ματιά των γυναικών εκφράζει ό,τι αποσιωπά η γλώσσα.
Η νευρική γυναίκα μοιάζει σαν πηγή θολή, γεμάτη λάσπες, βρωμερή και άθλια στην όψη.
Η παιδική ηλικία δείχνει τον άνθρωπο, όπως το πρωί τη μέρα.
Η σκέψη πως μπορείς να εκδικηθείς, φέρνει γλυκιά ικανοποίηση, πικραίνεσαι όμως ύστερα από λίγο, μόλις σκεφτείς πως μπορεί να σου την ανταποδώσουν με αντεκδίκηση.
Μία γλώσσα είναι αρκετή για τη γυναίκα.
Σε μια κοινωνία χωρίς ισότητα, τι αρμονία αλήθεια και ομορφιά μπορεί να επικρατήσει;
Τι άλλον μπορούν οι πόλεμοι, παρά αδιάκοπους πολέμους να γεννήσουν;

Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ του Τένισον περιέχεται στη συλλογή του Ποιήματα (1842), που είναι επηρεασμένη από το κλίμα του ρομαντισμού. Ο Άγγλος ποιητής βασίστηκε σε κάποια μεθομηρική παράδοση σχετικά με τη ζωή του Οδυσσέα, που την ακολούθησαν οι συγγραφείς Πλίνιος, Σολίνο και Δάντης. Σύμφωνα με την παράδοση αυτή ο Οδυσσέας μετά την επιστροφή του στην Ιθάκη ρίχτηκε σε νέες περιπέτειες. Συγκέντρωσε τους συντρόφους του που απόμειναν, αρμάτωσε ένα καράβι και ξεκίνησε πλέοντας προς τη Δύση. Αφού πέρασαν το Γιβραλτάρ, έπλεαν δυτικότερα στον ωκεανό ως τη στιγμή που ένας ανεμοσίφουνας άρπαξε και βούλιαξε το καράβι πνίγοντας όλο το πλήρωμα. Παραθέτουμε από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη λίγους στίχους, όπου ο Οδυσσέας εμψυχώνει τους συντρόφους του να συνεχίσουν το ταξίδι, για να δούμε τη βασική πηγή της έμπνευσης του Τένισον:

— Αδέλφια μου, που από εκατό
κιντύνους, κράζω, φτάσατε στη δύση
στην τόσο πια μικρή που μένει αγρύπνια
του νου και του κορμιού, μην αρνηθείτε,
τον ήλιο ακολουθώντας, να γνωρίστε,
στα πέρατα, τη γης χωρίς ανθρώπους.
Το ευγενικό σας σπέρμα μην προδώστε·
σεις δεν πλαστήκατε σα ζα να ζείτε,
μα γνώση κι αρετή ν' ακολουθάτε!
(Κόλαση, Άσμα ΚΣΤ΄, στ. 112-120, μτφρ. Ν. Καζαντζακη)

Το ποίημα του Τένισον έχει τη μορφή ενός μονολόγου του Οδυσσέα. Ο ήρωας έχει επιστρέψει στην Ιθάκη, αλλά η πατρίδα του δεν μπορεί πια να τον κρατήσει. Οραματίζεται, στα λίγα χρόνια που του απομένουν ακόμη να ζήσει, καινούριες περιπέτειες και εμπειρίες.
Τι αξίζει, αν στην ατάραχη γωνιά μου
σαν οκνός βασιλιάς στέκω στο πλάγι
γριάς συντρόφισσας και σωστά μοιράζω
το δίκιο στους ανίδεους ανθρώπους,
5
που τρώνε, θησαυρίζουν και κοιμούνται
και δε με νιώθουν! Δεν μπορώ να πάψω
να γυροφέρνω πάντα σε ταξίδια·
θέλω να πιω της ζωής τη στερνή στάλα.
Εχάρηκα πολλά, πολλά έχω πάθει
10
μονάχος μου ή με όσους μ' αγαπούσαν
πότε σε ξένη γη, πότε στα μάκρη
σκοτεινού πολυκύμαντου πελάγου.
Τ' όνομά μου εδιαλάλησεν η φήμη
κι η αχόρταγη καρδιά καινούριο πόθο
15
πάντα γρικάει κι ας έμαθα κι ας είδα
σε άλλες χώρες πώς ζουν, πώς κυβερνάνε.
Κι εγώ στερνός δεν είμαι, αφού με σέβας
με δέχτηκαν παντού κι έχω γνωρίσει
της μάχης το μεθύσι, πολεμώντας
20
με τους όμοιους μου μόνο μες στους κάμπους
τους βοερούς κι ανεμόδαρτους της Τροίας.
Κι είμαι εγώ καθετί που μου 'χει τύχει,
κι ό,τι είδα κι ό,τι ξέρω τώρα μοιάζει
με αψιδωτή στοά, που ανάμεσό της
25
φαίνεται κόσμος άγνωστος, μα πάντα
σαν σιμώσω τα σύνορα ξεφεύγουν...
Είναι άγνωμος ο πόθος που γυρεύει
να βρει τέλος κι ανάπαψη σαν όπλο,
που δεν αστράφτει πλια κι απορριγμένο
30
σκουριάζει. Όχι, δε ζει όποιος αναπνέει
μονάχα. Δεν αξίζει στριμωγμένοι
οι άνθρωποι να 'ναι ο ένας κοντά στον άλλο.
Κι αν τώρα ζωή λίγη μου απομένει,
μα και μιαν ώρα μόνο σαν μπορέσεις
35
απ' την αιώνια τη σιγή ν' αρπάξεις,
πολλά πράγματα νέα θα ιδείς, θα μάθεις!...
Θα ήμουν δειλός, αν ήθελα για λίγο
καιρό, που ακόμα θα χαρώ τον ήλιο,
προσεχτικά να ζήσω μετρημένα,
40
αφού ο πόθος φλογίζει την ψυχή μου
ν' ακλουθήσω τη γνώση σαν αστέρι
πέρα απ' τα ουράνια, εκεί που ο νους δε φτάνει.
Το θρόνο μου και το νησί χαρίζω
τώρα στο γιο μου, τον αγαπημένο
45
Τηλέμαχο, που ξέρει τη δουλειά του,
με φρόνηση σιγά σιγά ημερώνει
τ' άγριο πλήθος, γλυκότροπα του δείχνει
εκείνο που ωφελεί και που συμφέρει.
Κι είναι άσπιλος, πιστός στο κοινό χρέος
50
και στο στήθος θερμήν αγάπη κρύβει,
τους θεούς, που πιστεύουμε, λατρεύει
κι εγώ σαν φύγω μένει αυτός. Κι οι δυο μας
κάνουμε το έργο, που ποθεί η ψυχή μας.
Στο λιμάνι εκεί κάτου το καράβι
55
με πανιά φουσκωμένα περιμένει...
κι η θάλασσα η πλατιά πέρα μαυρίζει...
Ω ναύτες, που με ανδρεία ψυχή μαζί μου
στις έγνοιες, στους αγώνες και στους κόπους
δειχτήκατε με χαμόγελο πάντα,
60
μ' ελεύθερη καρδιά και περηφάνια,
κι αν έλαμπαν τα ουράνια ή κι αν βροντούσαν
είμαστε γέροι, αλλά δεν απολείπουν
από τα γερατειά το χρέος και η δόξα.
Όλα τα κόβει ο θάνατος. Μα τώρα,
65
πριν φτάσει εμείς να κάμουμε μπορούμε,
έργο τρανό κι αντάξιο των ανθρώπων,
που ακόμη και στους θεούς αντισταθήκαν.
Στους βράχους φέγγουν λύχνοι από τα σπίτια,
η μέρα σβει και το φεγγάρι βγαίνει
70
κι ολόγυρα μυριόφωνο μουγκρίζει
το πέλαγος. Ελάτε, ω φίλοι, τώρα
δεν είναι αργά για κείνους που ζητούνε
νέους κόσμους. Σπρώχτε, σύντροφοι, το πλοίο
στ' ανοιχτά και καθίστε στην αράδα.
Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.