 |
| Διδάσκαλος και Επικούρειος Πέπος. |
Φίλες και φίλοι, καλησπέρα.
Η σημερινή ανάρτηση είναι "δάνειο" από τους Greek Reporter. Η ανάρτησή τους έγινε στα αγγλικά και ήδη διαβάζεται στην Ιαπωνία, στη Νότια Αφρική, στη Φινλανδία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Αυστραλία, στην Αγγλία, στην Αμερική, στη Νορβηγία, στην Πολωνία και, φυσικά, στην Ιταλία.
Η σημερινή ανάρτηση είναι "δάνειο" από τους Greek Reporter. Η ανάρτησή τους έγινε στα αγγλικά και ήδη διαβάζεται στην Ιαπωνία, στη Νότια Αφρική, στη Φινλανδία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Αυστραλία, στην Αγγλία, στην Αμερική, στη Νορβηγία, στην Πολωνία και, φυσικά, στην Ιταλία.
Πριν από περίπου έναν μήνα, φιλοξενήσαμε τους Greek Reporter στο Μαγευτικό και Πανέμορφο Γοργογύρι, καθώς —όπως μου είπαν— ήθελαν να κάνουν ένα ρεπορτάζ για τον Ασκληπιό και τα βότανα. Φυσικά, ενδιαφέρθηκαν και για το Μονοπάτι του Ασκληπιού.
Από την πρώτη στιγμή που μου εξήγησαν τον σκοπό της επίσκεψής τους, τους ανέφερα πως μόνο ένας μπορεί να τους δώσει όλες τις πληροφορίες που ζητούσαν. Φυσικά, εννοούσα τον Διδάσκαλο και ερασιτέχνη βοτανολόγο, κ. Δημήτρη Παπαγιαννόπουλο. Τους έδωσα το τηλέφωνό του και τους ενημέρωσα πως θα μεσολαβήσω κι εγώ ώστε να δεχθεί να τους συναντήσει.
Επειδή, τον τελευταίο καιρό, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τον Ασκληπιό και τα βότανα που υπάρχουν στο Κερκέτιον Όρος, δεν είναι και τόσο εύκολο να συναντήσει κανείς τον Διδάσκαλο, καθώς ίσως να είναι ο μοναδικός που διαθέτει τις κατάλληλες γνώσεις για τα βότανα και τον Ασκληπιό — και είναι περιζήτητος.
Σημαντική παρατήρηση:
Ας μην ξεχνάμε πως, χάρη στον Διδάσκαλο, αναβίωσαν τα "Ασκληπιεία" στην Ιστορική και Πνευματική Πιάλεια.
Πράγματι, μεσολάβησα και παρακάλεσα τον Διδάσκαλο να πραγματοποιηθεί αυτή η συνάντηση. Αποδέχθηκε την πρότασή μου, παρ’ όλο που εκείνες τις ημέρες φιλοξενούσε τα παιδιά και τα εγγόνια του, που διαμένουν στη Γερμανία.
Ο Διδάσκαλος είναι πάντα πρόθυμος να προσφέρει, όταν πρόκειται για τον γενέθλιο τόπο του και γενικότερα για την περιοχή. Το ραντεβού κλείστηκε και η πρώτη συνάντηση έγινε στον φιλόξενο Κήπο του Ασκληπιού.
Ακολουθεί η μετάφραση από το αγγλικό κείμενο στα ελληνικά. Ίσως κάπου να μην είναι απόλυτα ακριβής, όμως πιστεύω πως πετύχαμε το 95%.
Δημοσίευμα στους Greek Reporter.
ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ, ΚΕΡΚΕΤΗΣ, ΚΕΡΚΕΤΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ ΒΟΤΑΝΑ.
Το Φαρμακοτριβείο του Ασκληπιού, του αρχαίου Έλληνα θεού της ιατρικής, βρισκόταν δίπλα σε ένα βουνό όπου ακόμα και σήμερα φύονται φαρμακευτικά βότανα που χρησιμοποιούνται ευρέως.
Οι ντόπιοι είναι πεπεισμένοι ότι η Πιάλεια στη Θεσσαλία ήταν ο τόπος γέννησης του Ασκληπιού, του θνητού γιου του Απόλλωνα, και λένε ότι υπάρχουν αποδείξεις που το στηρίζουν αυτό, κυρίως τα ερείπια του ίδιου του φαρμακοτριβείου του Ασκληπιού.
Ο Κόζιακας, το βουνό που δεσπόζει πάνω από την Πιάλεια, αποτελεί επίσης τεκμήριο. Στην αρχαιότητα, ήταν γνωστό ως όρος Κερκέτιον Όρος, φημολογείται ότι πήρε το όνομά του από τον βοηθό του Ασκληπιού, τον Κερκέτη.
Σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Παπαγιαννόπουλο, έναν συνταξιούχο δάσκαλο που ζει όλη του τη ζωή στην περιοχή, ο Ασκληπιός επέλεξε να ζήσει στην Πιάλεια εξαιτίας της αφθονίας των φαρμακευτικών βοτάνων του Κερκετίου Όρους, αλλά και του μαγευτικού φυσικού τοπίου.
Μάλιστα, τα ίδια βότανα που χρησιμοποιούσε ο Ασκληπιός τότε, εξακολουθούν να βρίσκονται στο βουνό και οι ντόπιοι τα χρησιμοποιούν από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Στο κοντινό χωριό Γοργογύρι, μπορεί κανείς να βρει το γνωστό “Μονοπάτι του Ασκληπιού”.
 |
| Ο Πεπέ στον Επικούρειο κήπο. |
«Ονομάστηκε Μονοπάτι του Ασκληπιού προς τιμήν του Ασκληπιού. Μέχρι στιγμής δεν έχουμε αποδείξεις ότι [ο ίδιος] περπάτησε σε αυτό με τον βοηθό του τον Κερκέτη. Το βουνό, με βάση αυτά που μου έλεγε ο παππούς μου, ονομάστηκε Κερκέτιον όρος από τον Ασκληπιό προς χάρην του μικρού βοηθού του ο οποίος γνώριζε την περιοχή και τον βοηθούσε στη συλλογή τον βοτάνων. Γι’ αυτό και οι αρχαίοι συνέχισαν να το αποκαλούν Κερκέτιον όρος. Αυτός είναι ο μύθος και η ιστορία που όπως προείπα μου έλεγε ο παππούς μου».
«Πριν από είκοσι με είκοσι πέντε χρόνια, ο τότε δήμαρχος κ. Χρισταντώνης Σωτήριος διαμόρφωσε το μονοπάτι και αν θυμάμαι καλά, αρκετά χρόνια μετά, την ονομασία "Μονοπάτι του Ασκληπιού" την έδωσε ο κ. Δημήτρης Παπαστεργίου [ο σημερινός υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης] όταν ήταν αντιπρόεδρος στην ΚΕΔΕ και δήμαρχος Τρικκαίων το 2018 επί προεδρίας στην κοινότητα Γοργογυρίου του Κωνσταντίνου Τσιούνη. Ακόμα και σήμερα κατά μήκος του μονοπατιού υπάρχουν βότανα που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι», πρόσθεσε.
Το όρος Κερκέτιον (σημερινός Κόζιακας) φιλοξενεί 1.200 είδη χλωρίδας, κυρίως αρωματικά και φαρμακευτικά βότανα, πολλά από τα οποία λέγεται ότι χρησιμοποιούσε ο Ασκληπιός. Σήμερα, οι ντόπιοι εξακολουθούν να τα μαζεύουν για προσωπική χρήση, ως δώρα ή για πώληση, αποκαλύπτει ο δάσκαλος Παπαγιαννόπουλος.
Ο Ασκληπιός και τα βότανά του.
Ο συνταξιούχος δάσκαλος λέει στο Greek Reporter ότι εδώ γεννήθηκε ο Ασκληπιός και ότι η απόδειξη βρίσκεται στο Παλαιόκαστρο, στο σημείο του αρχαίου φαρμακοτριβείου του Ασκληπιού, πάνω σε λόφο, στην ακρόπολη της Πιαλείας.
«Ο Ασκληπιός δεν μάζευε βότανα μόνο σε εκείνο το σημείο, αλλά σε ολόκληρο το Κερκέτιο Όρος καθώς και κοντά στον ποταμό, όπου είχε πιο πολύ ήλιο, και στην Πιάλεια ίδρυσε το αρχαίο φαρμακοτριβείο», λέει ο κ. Παπαγιαννόπουλος.
«Επίσης, δεν τα μάζευε μόνος του», προσθέτει. «Είχε βοηθούς, τους Ασκληπιάδες. Ήταν ντόπιοι που μάζευαν τα βότανα, τα άλεθαν ή τα έβραζαν και τα επεξεργάζονταν».
Σήμερα οι «Ασκληπιάδες» είναι οι κάτοικοι που συνεχίζουν το έργο του Ασκληπιού συλλέγοντας και εμπορευόμενοι τα βότανα.
Το φαρμακοτριβείο του Ασκληπιού ανακαλύφθηκε πριν από 120 χρόνια από τον αρχαιολόγο Παναγιώτη Καστριώτη (1859–1931). «Από το 1975, γιορτάζουμε τα Ασκληπιεία προς τιμήν της γενέτειρας του Ασκληπιού», εξηγεί ο συνταξιούχος δάσκαλος. «Εδώ ετοίμαζε τα θεραπευτικά του φάρμακα και με τελετουργικό τρόπο τα μετέφερε στα Τρίκαλα (Τρίκκη), στο πρώτο και πιο εξέχον Ασκληπιείο, όπως περιγράφει ο Στράβων».
Η Τρίκκη, το αρχαίο όνομα των Τρικάλων, «είναι η πρώτη και επίσημη υποψήφια γενέτειρα του Ασκληπιού. Υπάρχουν 130 τόποι που διεκδικούν τη γενέτειρά του», συνεχίζει. «Καμία από αυτές τις θεωρίες δεν έχει αδιάσειστες αποδείξεις. Εδώ στην Πιάλεια, δεν έχουμε την απόλυτη απόδειξη, αλλά έχουμε τη βεβαιότητα του φαρμακοτριβείου που βρέθηκε στο Παλαιόκαστρο. Το φαρμακοτριβείο αποτελεί ένδειξη ότι ο Ασκληπιός έζησε εδώ».
Η γέννηση του Ασκληπιού.
Ο Απόλλωνας είναι κυρίως γνωστός ως θεός του Ήλιου και του Φωτός, αλλά είναι επίσης θεότητα των τεχνών, της θεραπείας, της μουσικής και της μαντείας. Ο Ασκληπιός γεννήθηκε από τον έρωτα του Απόλλωνα για τη θνητή γυναίκα Κορωνίδα, ευγενικής καταγωγής. Μετά την ένωσή τους, ο Απόλλωνας άφησε ένα κοράκι – τότε με λευκά φτερά – να την προσέχει.
Λίγο αργότερα, παρακινημένη από τον πατέρα της Φλεγύα, βασιλιά των Λαπιθών, η Κορωνίδα παντρεύτηκε έναν θνητό άντρα, τον Ίσχυ. Το κοράκι έτρεξε να ενημερώσει τον Απόλλωνα. Εκείνος εξοργίστηκε και μαύρισε τα φτερά του πουλιού, τιμωρώντας το επειδή δεν εμπόδισε την προδοσία. Από τότε, το μαύρο χρώμα χαρακτηρίζει όλους τους απογόνους του κορακιού.
Ο Απόλλωνας, γνωρίζοντας πως η Κορωνίδα ήταν έγκυος στο παιδί του, μέσα στην οργή του πήρε το τόξο του και την τιμώρησε. Μόλις άφησε το βέλος, μετάνιωσε, αλλά ήταν πια αργά. Το βέλος ενός θεού δεν αστοχεί.
Συντετριμμένος, έτρεξε και την κράτησε στην αγκαλιά του, ενώ πέθαινε. Θέλοντας να εξιλεωθεί, έβαλε το σώμα της στην πυρά, αλλά βλέποντας τη φωτιά, έβγαλε το μωρό – τον Ασκληπιό – από τη μήτρα της για να το σώσει. Ο Ασκληπιός έγινε θεός της ιατρικής μέσω της χρήσης των βοτάνων.
Τα βότανα.
Η λαδανιά, που ονομάζεται έτσι λόγω των ελαιωδών φύλλων της («λάδι»), έχει επίσης θεραπευτικές ιδιότητες. Ανθίζει, ενώ οι βλαστοί της ενισχύουν την καρδιακή λειτουργία και την κυκλοφορία του αίματος.
Το γαϊδουράγκαθο, ένα θαυματουργό βότανο, ενισχύει τη λειτουργία του ήπατος, την υγεία του δέρματος, της πέψης και του ανοσοποιητικού. Έχει μωβ άνθος και, όταν βράζετε, γίνεται φαρμακευτικό ρόφημα. Ο εσωτερικός μαλακός βλαστός μπορεί επίσης να καταναλωθεί.
Ο ταραξάκος, ένα πράσινο ραδίκι, μπορεί να μπει σε σαλάτα ή να βραστεί. Είναι εξαιρετικό καρδιοτονωτικό. Η φτέρη, παρότι διακοσμητική και τοξική, χρησιμοποιείται με προσοχή, λόγω των καθαρτικών και θεραπευτικών της ιδιοτήτων. Ευδοκιμεί κυρίως σε σκιερά μέρη.
Το μελισσόχορτο έχει φαρμακευτικά και αρωματικά οφέλη. Μπορεί να γίνει ρόφημα ή να προστεθεί σε σαλάτες. Ένα κουταλάκι βρασμένο καταπραΰνει το στομάχι και ανακουφίζει από εντερικούς πόνους.
Φαρμακευτικά και αρωματικά βότανα.
«Ο θεός της ιατρικής επέλεξε αυτόν τον ευλογημένο τόπο λόγω του Κερκετίου Όρους, ενός τόπου βιοποικιλότητας γεμάτου δέντρα και κυρίως φαρμακευτικά και αρωματικά βότανα», δήλωσε ο κ. Παπαγιαννόπουλος.
Εξήγησε ότι:
«Ο Ασκληπιός είναι όνομα γνωστό παγκοσμίως. Το όνομά του θεοποιήθηκε. Ήταν πραγματικό πρόσωπο στην Αρχαία Ελλάδα. Έζησε γύρω στο 1200–1100 π.Χ. Οι δύο γιοι του, Μαχάων και Ποδαλείριος, πολέμησαν στον Τρωικό Πόλεμο γύρω στο 1100. Άρα, ο Ασκληπιός έζησε τότε και εδώ, και αυτό αποδεικνύεται από τις περιγραφές του Ομήρου. Οι γιοι του έφυγαν με τριήρεις από τον Πηνειό».
«Ο Κένταυρος Χείρων είναι ακόμη μια μυθική μορφή που συνδέεται με τη γνώση, τη σοφία, τη φιλοσοφία και την ιατρική, και αυτό δεν είναι τυχαίο», προσθέτει. «Το Πήλιο είναι το πρώτο βουνό στην Ελλάδα που φιλοξενεί τεράστιο αριθμό βοτάνων, σημαντικό όσο και του Κερκετίου. Ο Ασκληπιός έζησε με τον Χείρωνα για πολλά χρόνια και όταν ενηλικιώθηκε, επέστρεψε στον τόπο καταγωγής του. Η μητέρα του, η Κορωνίς, είχε ερωτευθεί τον Ίσχυ, έναν ευγενή από την Τρίκκη».
Αρχαία Πιάλεια και Γοργογύρι.
Ιστορικά, η Πιάλεια αναφέρεται ως η πατρίδα του Ασκληπιού ή ο τόπος του φαρμακοτριβείου του, όπου επεξεργαζόταν τα βότανα του Κερκετίου Όρους. Κοντά στην κοινότητα του Προδρόμου, υπάρχουν και ερείπια αρχαίων οχυρώσεων.
Το Μονοπάτι του Ασκληπιού είναι ένα μονοπάτι μέσα σε αιωνόβια πλατάνια κατά μήκος των νερών του ποταμιού που πηγάζει από την καρδιά του Κερκετίου όρους και διασχίζει το χωριό.
Η Επιμέλεια έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.
Η Μετάφραση έγινε από την Πυθία.
Greek Reporter.
Greek Reporter.
