ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΡΟΜΠΕΡΤ ΓΚΡΕ'Ι'ΒΣ ''ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ''

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΚΤΟΣ

Φίλες και Φίλοι καλημέρα το μενού σήμερα του filomatheia.blogspot.gr έχει ένα αφιέρωμα σ'εναν υπέροχο Έλληνα, τον ΟΔΥΣΣΕΑ  ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟ γιατί υπέροχο; απλά γιατί μας άφησε ένα τεράστιο έργο όπου μπορούμε εμείς οι Ελληνοέλληνες ν' ανοίξουμε τα μάτια μας, επίσης υπάρχει και αναφορά στο κορυφαίο συγγραφέα ΡΟΜΠΕΡΤ ΓΚΡΕ'Ι'ΒΣ για τους λόγους που θα διαβάσετε πιο κάτω. Σας εύχομαι καλή ανάγνωση, και καλή επιτυχία στις νύμφες του Κεφαλοπόταμου Κoρνηλία-Ria,  Έλενα-Θάλεια, Όλγα-Σεμέλη, Ελένη-Ηλέκτρα και φυσικά σε όλα εκείνα τα παιδιά που το αξίζουν. Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΟΡΓΟΓΥΡΙΟΥ

www.filomatheia.blogspot.gr/

To πρωί της Παρασκευής 27 Ιουνίου 2014 έφυγε από τη ζωή ο εκδότης του «Κάκτου» Οδυσσέας Χατζόπουλος. Ο ίδιος νοσηλευόταν στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Η υγεία του είχε επιδεινωθεί τον τελευταίο καιρό. Ήταν 73 ετών.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1941. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες και μουσική. Με την έλευση της Μεταπολίτευσης ο Οδυσσέας Χατζόπουλος ίδρυσε (1974-1975) τον «Κάκτο». Η δραστηριότητά του εκδοτικού οίκου άρχισε με βιβλία για περιορισμένο αριθμό αναγνωστών, μεταξύ των οποίων πολλά έργα του Γ. Σκαρίμπα και του Π. Πικρού.

Στο διάστημα 1975-1991 έδωσε στην κυκλοφορία περίπου 2.800 βιβλία, χωρίς ποτέ καμιά κρατική, ιδιωτική, κομματική ή άλλη επιχορήγηση, χωρίς ακόμα χρηματοδότηση από τους συγγραφείς, πρακτική την οποία ακολούθησε σταθερά και χωρίς παρέκκλιση.

Στις εκδόσεις της περιόδου αυτής ανήκουν οι μεγάλες σειρές επιστημονικής φαντασίας, που έκαναν γνωστό στο ελληνικό κοινό το έργο των κορυφαίων συγγραφέων του είδους, όπως ο Άρθουρ Κλαρκ, ο Ισαάκ Ασίμοφ και άλλοι.

Πιστεύοντας στην αναγκαιότητα της κυκλοφορίας βιβλίων που αφορούν ζητήματα της επικαιρότητας, ο «Κάκτος» καινοτόμησε με την έκδοση πολυάριθμων «δημοσιογραφικών» βιβλίων-ντοκουμέντων, σε συνεργασία με μια σειρά γνωστών δημοσιογράφων, επιστημόνων και προσώπων της δημόσιας ζωής.

Τα βιβλία αυτά και τα θέματα που έθιγαν προκάλεσαν αίσθηση στην εποχή τους και είχαν μεγάλη απήχηση στο αναγνωστικό κοινό. Παράλληλα από τον «Κάκτο» κυκλοφόρησαν έργα σημαντικών λογοτεχνών, Ελλήνων και ξένων (Χ. Μίλλερ, Τζ. Όργουελ, Χ. Έσσε, Μ. Βάλταρι κ.ά).

Και μαζί με αυτά δοκίμια, βιογραφίες και ιστοριογραφικά βιβλία, με ξεχωριστό ανάμεσα στα τελευταία την Ιστορία του Ελληνικού Έθνους του Κων. Παπαρρηγόπουλου, σε μεταφορά της στη νεοελληνική γλώσσα.

Από το 1991, μαζί με τις υπόλοιπες εκδόσεις που δίνουν στην κυκλοφορία, οι Εκδόσεις «Κάκτος» έχουν ως κύριο έργο την έκδοση της σειράς «Αρχαία Ελληνική Γραμματεία Οι Έλληνες», με προγραμματισμό να δημοσιευθούν μεταφρασμένα και σχολιασμένα —για πρώτη φορά στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς— όλα τα έργα όλων των συγγραφέων της ελληνικής αρχαιότητας.

Η σειρά αυτή, που βραβεύτηκε τον Απρίλιο του 2000 από το Πανεπιστήμιο της Aix-en-Provence στη Γαλλία ως ένα από τα σπουδαιότερα έργα της εποχής μας, και αργότερα, τον Οκτώβριο του 2002, από το Ίδρυμα Πιερίδη, στην Κύπρο, αριθμεί μέχρι στιγμής 700 τόμους και είναι ήδη, για το αντικείμενό της, η μεγαλύτερη στον κόσμο.
Επίσης από τις Εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ κυκλοφόρησε και το αριστούργημα του ΡΟΜΠΕΡΤ ΓΚΡΕΙΒΣ με τίτλο ''ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΊ ΜΥΘΟΙ'' είναι ένα καταπληκτικό βιβλίο που πρέπει να το διαβάσουμε όλοι οι Έλληνες, πιο πολλά σχόλια για το βιβλίο και για τον ΡΟΜΠΕΡΤ ΓΚΡΕΙΒΣ θα διαβάσετε πιο κάτω.

παρουσίαση: Υπό το φως της σύγχρονης αρχαιολογικής και εθνολογικής γνώσης και με τα δεδομένα της συγκριτικής θρησκειολογίας και γλωσσολογίας, ο Ρόμπερτ Γκρέιβς συγκεντρώνει σε αρμονική αφήγηση όλα τα σκόρπια στοιχεία κάθε ελληνικού μύθου. Παραβάλλοντας και αναλύοντας εξαντλητικά τις πηγές, δίνει απάντηση σε όλα τα ερωτήματα που προκύπτουν από ανθρωπολογική και ιστορική άποψη τόσο στον ειδικό όσο και στον αναγνώστη. Η χρηστική διάταξη της ύλης και οι πίνακες διευκολύνουν κάθε επίπεδο εμβάθυνσης.

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
1. Ο πελασγικός μύθος της δημιουργίας
2. Ομηρικοί και ορφικοί μύθοι της δημιουργίας
3. Ο ολυμπιακός μύθος της δημιουργίας
4. Δύο φιλοσοφικοί μύθοι της δημιουργίας
5. Οι πέντε εποχές του ανθρώπου
6. Ο ευνουχισμός του Ουρανού
7. Η εκθρόνιση του Κρόνου
8. Η γέννηση της Αθηνάς
9. Ζεύς και Μήτις
10. Οι Μοίρες
11. Η γέννηση της Αφροδίτης
12. Η Ήρα και τα παιδιά της
13. Ζεύς και Ήρα
14. Η γέννηση του Ερμή του Απόλλωνα, της Άρτεμης και του Διόνυσου
15. Η γέννηση του έρωτα
16. Χαρακτήρας και έργα του Ποσειδώνα
17. Χαρακτήρας και έργα του Ερμή
18. Χαρακτήρας και έργα της Αφροδίτης
19. Χαρακτήρας και έργα του Άρη
20. Χαρακτήρας και έργα της Εστίας
21.Χαρακτήρας και έργα του Απόλλωνα
22. Χαρακτήρας και έργα της Άρτεμης
23. Χαρακτήρας και έργα του Ηφαίστου
24. Χαρακτήρας και έργα της Δήμητρας
25. Χαρακτήρας και έργα της Αθηνάς
26. Χαρακτήρας και έργα του Πάνα
27. Χαρακτήρας και έργα του Διόνυσου
28. Ορφεύς
29. Γανυμήδης
30. Ζαγρεύς
31. Οι θεοί του κάτω κόσμου
32. Τύχη και Νέμεσις
33. Τα παιδιά της θάλασσας
34. Τα παιδιά της Έχιδνας
35. Η εξέγερση των Γιγάντων
36. Τυφών
37. Οι Αλωάδες
38. Ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνα
39. Άτλας και Προμηθεύς
40. Ηώς
41. Ωρίων
42. Ήλιος
43. Οι γιοι του Έλληνα
44. Ίων
45. Αλκυόνη και Κήυξ
46. Τηρεύς
47. Ερεχθεύς και Εύμολπος
48. Βορέας
49. Αλόπη
50. Ασκληπιός
51. Τα μαντεία
52. Το αλφάβητο
53. Οι Δάκτυλοι
54. Οι Τεχνίτες
55. Οι Έμπουσες
56. Ιώ
57. Φορωνεύς
58. Ευρώπη και Κάδμος
59. Κάδμος και Αρμονία
60. Βήλος και Δαναΐδες
61. Λαμία
62. Λήδα
63. Ιξίων
64. Ενδυμίων
65. Πυγμαλίων και Γαλάτεια
66. Αιακός
67. Σίσυφος
68. Σαλμονεύς και Τυρώ
69. Άλκηστις
70. Αθαμάς
71. Οι φοράδες του Γλαύκου
72. Μελάμπους
73. Περσεύς
74. Οι αντίζηλοι δίδυμοι
75. Βελλερεφόντης
76. Αντιόπη
77. Νιόβη
78. Καινίς και Καινεύς
79. Ηριγόνη
80. Ο Καλυδώνιος Κάπρος
81. Τελαμών και Πηλεύς
82. Αρισταίος
83. Μίδας
84. Κλεόβις και Βίτων
85. Νάρκισσος
86. Φιλλίς και Καρύα
87. Αρίων
88 Ο Μίνως και οι αδελφοί του
89. Οι έρωτες του Μίνωα
90. Τα παιδιά της Πασιφάης

Graves, Robert, 1895-1986

Ο Ρόμπερτ Γκρέιβς (1895-1986) γεννήθηκε στο Γουίμπλεντον της Αγγλίας. Ήταν γιος του Ιρλανδού συγγραφέα Άλφρεντ Πέρσιβαλ Γκρέιβς και της Αμαλίας Φον Ράνκε. Από το σχολείο του βρέθηκε ξαφνικά στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου υπηρέτησε κι έφθασε ως το βαθμό του λοχαγού των Βασιλικών Ουαλλών Τυφεκιοφόρων. Κυρίως κλίση του ήταν η ποίηση. Εκτός από ένα χρόνο που εργάσθηκε ως καθηγητής της αγγλικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου, στα 1926, άσκησε αποκλειστικά το επάγγελμα του συγγραφέα. Η βιβλιογραφία των έργων του, που εκδόθηκε το 1965, αποδίδει σ' αυτόν 114 ανομοιογενή έργα αλλά, τελικά, ξεπέρασε τα 120. Στα ιστορικά μυθιστορήματά του συμπεριλαμβάνονται:  "Εγώ ο Κλαύδιος" "Κλαύδιος ο Θεός"· "Ο Λοχίας Αμνός του  Εννάτου" "Βελισάριος"·"Η σύζυγος του κ. Μίλτωνος"·  "Το χρυσόμαλλο δέρας"· "Τα νησιά της αφροσύνης". Η αυτοβιογραφία του, "Αντίο σ' όλα αυτά", εκδόθηκε το 1929. Τα δύο περισσότερο πολυσυζητημένα από τα μη μυθοπλαστικά πεζογραφήματά του, είναι "Η λευκή θεά", που εισάγει μια νέα εκδοχή του ποιητικού ενστίκτου, και "Η αποκατάσταση του Ευαγγελίου του Ναζωραίου" που πραγματεύεται και επανεξετάζει την πρωτοχριστιανική περίοδο. Μετέφρασε Απουλήιο, Λουκιανό και Σουετόνιο από τα λατινικά και συγκέντρωσε, για πρώτη φορά στις μέρες μας, ό,τι έχει φτάσει σε μας από την ελληνικήμυθολογία στους "Ελληνικούς μύθους" του. Εξελέγη καθηγητής της ποίησης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης το 1961 και επίτιμο μέλος του Κολεγίου του Αγίου Ιωάννη της Οξφόρδης το 1971. Το 1975, κυκλοφόρησε μια νέα έκδοση των ποιητικών του απάντων. Μετά το 1929, ζούσε μόνιμα στη Μαγιόρκα. Πέθανε το 1986.

ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΣ ΠΕΠΟΣ.

ΤΙΤΟΣ ΛΟΥΚΡΗΤΙΟΣ χάρη σ' αυτόν διασώθηκαν τα κείμενα του ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ Λουκρήτιε σ' ευχαριστούμε.

Ο Τίτος Λουκρήτιος, οι επιθυμίες και ο σοφός άνθρωπος 

Φίλες και Φίλοι Επικούρειοι συναθλητές της γνώσης καλημέρα και όχι μόνο! το μενού σήμερα του filomatheia.blogspot.gr έχει λίγα λόγια για το μνημειώδες έργο του ΛΟΥΚΡΗΤΙΟΥ ''για την φύση των πραγμάτων'' άλλος ένας Επικούρειος φίλος μας που εκτίμησε τα έργο του Επίκουρου και έγραψε αυτό το κορυφαίο έργο που προανάφερα. Μη ξέχνατε πως την ερχόμενη δευτέρα όσοι μπορείτε είναι μια καλή ευκαιρία για κάποιες επισκέψεις σε Μουσεία της αρεσκείας σας, και φυσικά την προηγούμενη μέρα, την κυριακή είναι ο αγώνας δρόμου στο Κορωπί, οπότε όσοι έχουν Επικούρεια διάθεση και τους αρέσει η σημετοχή σε αθλήματα του σώματος ας προσέλθουν με την αθλητική στολή τους. Ελπίζω πως κάποια στιγμή οι υπέυθυνοι του Δήμου Κρωπίας θα διοργανώσουν και κάποια ποιητική διαδρομή-βραδιά γιατί παράλληλα με το σώμα πρέπει να γυμνάζουμε και το πνεύμα. Υ.Γ. Για τους αθλητές των Πανελλήνιων εξετάσεων αυτό που μπορώ να τους πώ είναι το έξης: Mάγκες και Μαγκίτισσες ο καθ' ένας, και η κάθε μία θα πάρει ο,τι του αξίζει!!! που σημαίνει πως ο,τι έσπειρε θα θερίσει, που σημαίνει στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα, που σημαίνει πως των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν, που σημαίνει αν δεν καταφέρεις να διαχειριστείς το άγχος σου μπορεί και να σε βγάλει από την πορεία σου, που σημαίνει πως είναι δυνατόν να περνας τόσο μεγάλη ταλαιπωρία για να περάσεις σε μια σχολή, ενώ για να γίνεις γονιός, (μιλάμε για την κορυφαία αποστολή του ανθρώπου) δεν πας σε κανένα σχολείο; αυτά και άλλα πολλα σκέψου πριν πας να γράψεις και χαλαρά πράξε το καθήκον σου. Κάρπε Ντίεμ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΕΛΕΝΑ, ΟΛΓΑ, ΕΛΕΝΗ και σε όσους υποψήφιους το αξίζουν τους εύχομαι καλή επιτυχία. Η Κορνηλία μετά γνώσεως λέω πως το αξίζει. Καλή ανάγνωση με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.

Το μνημειώδες έπος του Λουκρήτιου "Για την Φύση των Πραγμάτων", προάγγελος και μοναδικός αρχαίος πρόγονος της σύγχρονης επιστήμης, είναι η ποιητική εκδοχή του χαμένου ελληνικού έργου Περί Φύσεως του Επίκουρου, της λαμπρότερης έκφανσης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας: ένας αριστουργηματικός ύμνος στην ελευθερία από τα δεσμά της θρησκείας, του φόβου, των παθών, της άγνοιας. Είναι ο αρχαίος καταστατικός χάρτης της ελεύθερης βούλησης· η τίμια φωνή που έρχεται από τα βάθη των αιώνων να θερμάνει τις καρδιές εκείνων που στέκονται αλύγιστοι μπρος στο θάνατο, με μόνο όπλο την πνευματική εντιμότητα. Λίγοι αρχαίοι συγγραφείς εμπνέουν τον σεβασμό που έχει κερδίσει με το De rerum natura ο Λουκρήτιος. Επιστήμονας, ποιητής, Επικούρειος φιλόσοφος, έγραψε ένα έργο βαθιά διαποτισμένο από το παράδοξο: έγραψε ποίηση πατώντας πάνω στο θάνατο της ποίησης - του έρωτα, του φόβου, της επιθυμίας, του μύθου και της ψευδαίσθησης, του λάθους, της παράδοσης, της θρησκείας. Το μόνο που τον εκστασιάζει είναι το μυστήριο που αποκάλυψε η επικούρεια φιλοσοφία. Και τούτο το μυστήριο είναι πως δεν υπάρχει κανένα μυστήριο· μοναχά κάτι αραχνοφωλιές μες στον ανθρώπινο νου...

Το De rerum natura γράφτηκε με κόπο, όπως δηλώνει ο συγγραφέας του, αλλά και με κατάδηλο ενθουσιασμό. Ο Λουκρήτιος επισημαίνει πόσο δύσκολο του ήταν να μεταφέρει σε λατινικό στίχο "τις ανακαλύψεις των Ελλήνων που τις τυλίγει σκοτάδι", στην προσπάθειά του να καταστήσει ελκυστική για τον αναγνώστη του την επικούρεια φυσική· αλλά, όπως γράφει, "υπομένω κάθε κόπο και ξάγρυπνος περνώ νύχτες ατάραχες, ψάχνοντας τις λέξεις και τους στίχους που θα μου δώσουν τη δύναμη ν' ανοίξω το δρόμο για το πνεύμα σου ρίχνοντας φως λαμπρό για να μπορέσεις να δεις σ' όλο τους το βάθος τα κρυμμένα μυστικά"... Κατόρθωσε έτσι να συγγράψει ένα από τα σπουδαιότερα έργα όλων των εποχών, όχι απλώς χάρη στις λογοτεχνικές αρετές του αλλά, όπως επισημαίνει ο ίδιος, "γιατί μιλώ για πράγματα σπουδαία και μεγάλα, κι αγωνίζομαι να λευτερώσω το νου από τα δεσμά της θρησκείας· κι ακόμη, γιατί πλάθω στίχους φωτεινούς για θέματα σκοτεινά, αγγίζοντάς τα όλα με τη χάρη των Μουσών".
Αν αναλογιστεί κανείς ότι το έργο -επί αιώνες θαμμένο στα άδυτα ενός μοναστηριού της νότιας Γερμανίας, ώσπου ήρθε στο φως το 1417- σήμερα κυκλοφορεί στα αγγλικά σε είκοσι πέντε διαφορετικές εκδόσεις, αντιλαμβάνεται ότι η πρώτη πλήρης έκδοση της "Φύσης των πραγμάτων" στα ελληνικά έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό της ελληνικής βιβλιογραφίας. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Ω ξένε, εδώ καλό θα είναι να χρονοτριβήσεις, εδώ το υψηλότερο αγαθό μας είναι η ηδονή.

Επιγραφή στην είσοδο του Κήπου

Ο Ρωμαίος ποιητής και φιλόσοφος Τίτος Λουκρήτιος Κάρος (λατινικά Titus Lucretius Carus) γεννήθηκε περίπου στα 98-94 π.Χ. και πέθανε γύρω στα 55-53 π.Χ. Το μόνο γνωστό του έργο είναι ένα εκτενές φιλοσοφικό ποίημα με τίτλο De Rerum Natura, («Περί της φύσεως των πραγμάτων»). Φαίνεται ότι ολόκληρο το βιβλίο βασίστηκε στην χαμένη επιτομή των τριανταεπτά τόμων που συνέταξε ο  αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Επίκουρος. Τα χειρόγραφα του De Rerum Natura ήταν επί αιώνες θαμμένα στα άδυτα ενός μοναστηριού της νότιας Γερμανίας, ώσπου ανακαλύφθηκαν το 1417. Είναι γνωστό ότι από το τεράστιο και αξιολογότατο συγγραφικό έργο των Επικούρειων σώθηκαν ελάχιστα. Όπως προσπαθήσαμε να δείξουμε σε προηγούμενα σημειώματα (δείτε εδώ και εδώ), τα συγγράμματα τους πολεμήθηκαν συστηματικά σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας.

Διακηρυγμένος στόχος του Ρωμαίου Λουκρήτιου ήταν να απαλλάξει το νου των ανθρώπων από τις προκατάληψεις, τις δεισιδαιμονίες και τον φόβο του θανάτου. Σε 7.415 συνολικά στίχους, γίνεται εκτενής αναφορά σε όλες τις απόψεις των Επικούρειων Ο Λουκρήτιος απέρριπτε ως αβάσιμη δεισιδαιμονία την ιδεαλιστική άποψη ότι το Σύμπαν κυβερνάται από θεϊκές παρεμβάσεις ή υπερφυσικές δυνάμεις, όπως θεωρούσε η πλειοψηφία των ανθρώπων του καιρού του. Ο θάνατος για τον Λουκρήτιο δεν ήταν εγγενώς ούτε καλός ούτε κακός, μόνο μία απόλυτη παύση της ύπαρξης, και ο φόβος του θανάτου δεν ήταν παρά μία προβολή επίγειων, καθημερινών φόβων.

Το κυνήγι της δόξας. Σύμφωνα με την αντίληψη των Επικούρειων, το να επιδιώκεις τη δόξα, τον πλούτο και τη δύναμη χωρίς μέτρο είναι αφύσικο, μια συνεχής πηγή ταραχών και δυσφορίας. Ακόμα και όταν ο αδύνατος γίνει δυνατός, ο θνητός άνθρωπος ποτέ δε θα γίνει παντοδύναμος, ούτε θα νικήσει τους φόβους του, με πρώτο το φόβο του θανάτου. Το να είσαι αδύναμος και να θέλεις να γίνεις δυνατός είναι τουλάχιστον εξίσου οδυνηρό με το να είσαι δυνατός και να επιθυμείς την αδύνατη παντοδυναμία. Έτσι εξηγείται πιθανώς και η θρυλούμενη ελαφρά μελαγχολία των μεγάλων ανδρών και γυναικών. Αφού τα έχουν όλα, γιατί δεν αισθάνονται ευτυχισμένοι; Μια εικόνα της σοφίας. Οι γλυκιές κατοικίες των σοφών βρίσκονται αλλού: «Σου δίνει τέρψη το να κάθεσαι να παρακολουθείς από τη στεριά τις σκληρές δοκιμασίες του άλλου που παραδέρνει μες στην απέραντη θάλασσα, την ώρα που οι άνεμοι σηκώνουν τα κύματα και την κάνουν να λυσσομανά. Όχι βέβαια γιατί ηδονίζεσαι με τα ξένα βάσανα, μα γιατί είναι γλυκό να βλέπεις από τι κακά έχεις γλυτώσεις εσύ ο ίδιος. Όπως κι είναι ευχάριστο να βλέπεις τις σκληρές μάχες να μαίνονται πέρα στους κάμπους, χωρίς να σε αγγίζει ο κίνδυνος. Τίποτε όμως δεν είναι πιο γλυκό από το να είσαι θρονιασμένος στα ύφη τα οχυρωμένα από τις γνώσεις και τη διδασκαλία των σοφών, κι από τις γαλήνιες αυτές κατοικίες σκύβοντας να ρίχνεις το βλέμμα στους άλλους και να τους βλέπεις να τρέχουν πέρα δώθε, ψάχνοντας στα τυφλά το δρόμο της ζωής, να συναγωνίζονται σε εξυπνάδα, να μαλώνουν για την ευγενή τους καταγωγή, να μοχθούν μέρα και νύχτα και να τσακίζονται να σκαρφαλώσουν στην κορυφή του πλούτου ή να κατακτήσουν την εξουσία.»

Οι επιθυμίες

Σε όλες τις ιστορικές εποχές, ο πλούτος που αναζητά η ματαιοδοξία των θνητών θα χάνεται πάντοτε στο άπειρο. Ο Επίκουρος χωρίζει τις επιθυμίες σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: φυσικές και αναγκαίες, φυσικές αλλά όχι αναγκαίες, ούτε φυσικές ούτε αναγκαίες. Για κάθε επιθυμία, μπορούμε να θέσουμε το φαινομενικά απλό ερώτημα, τι θα (μου) συμβεί αν γίνει αυτό που επιθυμώ; και τι θα συμβεί αν δεν γίνει;

«Ω, κακόμοιρα ανθρώπινα μυαλά και τυφλωμένες καρδιές! Σε τι σκοτάδια, σε τι κινδύνους κυλάει ο λίγος χρόνος της ζωής σας! Δεν ακούτε λοιπόν την κραυγή της φύσης που διαλαλεί την επιθυμία της, από το κορμί να φύγει κάθε πόνος, και το πνεύμα να νιώσει ευδαιμονία ελεύθερη από έγνοιες και αγωνίες

Το βλέπουμε πως δε χρειάζεται το κορμί πολλά πράγματα. Κάθε τι που διώχνει τον πόνο, μπορεί και πολλές απολαύσεις να προσφέρει. Η ίδια η φύση τότε δεν ζητά μεγαλύτερη ευχαρίστηση. Αν το σπίτι δεν έχει χρυσά αγάλματα εφήβων να κρατούν στο δεξί το χέρι αναμμένες δάδες και να φωτίζουν τα νυχτερινά φαγοπότια, αν το σπίτι δεν αστραποβολά από ασήμια και χρυσάφια, αν δεν αντιλαλούν κιθάρες μες στα στολισμένα σαλόνια, εμάς μας είναι αρκετό να ξαπλώνουμε στο τρυφερό χορτάρι, φίλοι με φίλους στην ακροποταμιά, κάτω από τα σκιερά κλαδιά ενός μεγάλου δέντρου μας είναι αρκετό να μπορούμε να διασκεδάζουμε με λίγα έξοδα, ιδίως αν μας χαμογελά ο καιρός, κι η εποχή ραίνει το καταπράσινο χορτάρι με λουλούδια. Ο καυτός πυρετός δεν αφήνει γρηγορότερα το κορμί που ξαπλώνει πάνω σε κεντητά στρώματα και σε άλικες πορφύρες, απ” ό,τι το κορμί που “ναι ξαπλωμένο σ” ένα φτωχικό στρωσίδι.»

Το κακό λοιπόν δεν το προξενούν η φτώχεια της φύσης (η της φύσεως ένδεια) αλλά οι αιωνίως ανικανοποίητες ορέξεις των ανθρώπων που σχετίζονται με τις κούφιες ιδέες (η περί τας κενάς δόξας όρεξις). Η φύση παρουσιάζεται γενναιόδωρη αλλά οι ματαιόδοξοι θνητοί δύσκολα εκτιμούν τα δώρα της. Αντίθετα με την γνώμη των πολλών, δεν είναι άπληστο το στομάχι, άπληστη και ψεύτικη είναι η ιδέα ότι μπορεί να γεμίζει συνέχεια (άπληστον ου γαστήρ· δόξα ψευδής υπέρ του γαστρός αορίστου πληρώματος.)

[…] «Παράβαλε με τις προσφορές άλλων θεών. Η Δήμητρα, καθώς λένε, μας έδωσε το σιτάρι, ο Διόνυσος το κρασί. Μα και δίχως αυτά υπάρχει ζωή κι ακούμε πως και σήμερα ακόμα ζουν λαοί που δεν τα γνωρίζουν. Θα ήταν όμως αδύνατο να ζήσει κανείς ευτυχισμένα δίχως καθαρή καρδιά. Δικαιολογημένα μάς φαίνεται θεός εκείνος που η σοφία του ζωντανή και απλωμένη στα μεγάλα έθνη γαληνεύει τις καρδιές με τις γλυκιές παρηγοριές της ζωής. Αν νομίζεις πως οι άθλοι του Ηρακλή αξίζουν περισσότερο, τότε ξεμακραίνεις πολύ απ” την αλήθεια…» Λουκρήτιος

Τα πλούτη, η δόξα, η ευγενική καταγωγή και η εξουσία δεν κάνουν τον άνθρωπο ευτυχισμένο:

«Κι αφού τα πλούτη κι η ευγενική καταγωγή κι η δόξα του θρόνου δεν ωφελούν σε τίποτα το κορμί, θα πρέπει να σκεφτούμε πως ούτε και το πνεύμα ωφελούν. Μήπως τάχα, την ώρα που βλέπεις τις λεγεώνες σου να κάνουν πολεμικές ασκήσεις στο πεδίο του Άρεως και να προελαύνουν ορμητικά, και μήπως, την ώρα που παρακολουθείς τα γυμνάσια του στόλου σου στην ανοιχτή θάλασσα, θα τρομάξουν οι δεισιδαιμονίες σου και θα πάρουν δρόμο και θα φύγει απ” την ψυχή σου ο φόβος του θανάτου, αφήνοντάς την λεύτερη, απαλλαγμένη από το άγχος;»

Ο σοφός άνθρωπος δεν ασχολείται με την πολιτική, εκτός κι αν υπάρχουν σοβαροί λόγοι. Κατά την εκτίμησή μου, οι Επικούρειοι δεν ήταν τόσο αμέτοχοι στα κοινά όσο παρουσιάζονται συνήθως. Η ίδια η διατύπωση της φιλοσοφίας του δικαίου στάθηκε ριζοσπαστική πολιτική παρέμβαση με διάρκεια αιώνων και ενέπενευσε πολιτικούς αγώνες στους οποίους χύθηκαν ποτάμια αίμα και μελάνι. Μπορούμε άραγε να χαρακτηρίσουμε απολίτικο έναν άνδρα που είπε ότι οι νόμοι φτιάχνονται από τους ανθρώπους και όχι από τους θεούς;

Πρώτη η Αθήνα

Ο Λουκρήτιος παρουσιάζει τον  θείο Επίκουρο ως τέκνο της δημοκρατικής Αθήνας: «Πρώτη η Αθήνα με το λαμπρό το όνομα, μοίρασε κάποτε στους βασανισμένους θνητούς τις σοδειές των καρπών και ανανέωσε τη ζωή και καθιέρωσε νόμους. Πρώτη χάρισε τις γλυκιές παρηγοριές της ζωής, σαν γέννησε τον άντρα εκείνο τον προικισμένο με τέτοιο πνεύμα, που από τα χείλη του έβγαινε η αλήθεια για το κάθε τι και μολονότι έσβησε το φως της ζωής του, οι θείες ανακαλύψεις του έχουν παντού διαδοθεί κι η δόξα του υψώθηκε ως τα ουράνια.»

Η ευτυχία έρχεται στα τα ζύγια του ανθρώπου, στο μέτρο του δυνατού. Το μυαλό των θνητών, σκλαβωμένο από χίλιες έγνοιες, μοιάζει τρύπιο βαρέλι δίχως πάτο:

«Είδε πως ήταν στο χέρι των ανθρώπων όλα τα απαραίτητα για να ζουν με ασφάλεια, στο μέτρο του δυνατού. Είδε τους δυνατούς με τα πλούτη και τις τιμές, περήφανους ως και για το καλό όνομα των παιδιών τους, κι όμως μες στα σπίτια τους οι καρδιές τους ήσαν γεμάτες αγωνία και το μυαλό τους σκλαβωμένο από τις έγνοιες, και πως αναγκάζονταν να μαλώνουν και να παραπονιούνται πικρά. Και κατάλαβε πως όλο το κακό έβγαινε μέσα από το ίδιο το δοχείο, και πως κάποιο ελάττωμα του τα χαλνούσε όλα όσα έρχονταν να μπουν μέσα του, ως και τα πιο όμορφα. Εν μέρει γιατί ήταν όλο τρύπες και δίχως πάτο κι ήταν αδύνατο να γεμίσει και εν μέρει γιατί οτιδήποτε δεχόταν μέσα, του μετέδιδε μιαν άσχημη γεύση, θα έλεγε κανείς.»

Η μελέτη της Φύσης

Η φυσική φιλοσοφία δεν φτιάχνει κομπασμένους και πολυλογάδες (ου κομπούς ουδέ τη φωνή εργαστικούς παρασκευάζει) ούτε ανθρώπους που κάνουν επίδειξη γνώσεων για να εντυπωσιάζουν τους πολλούς (ουδέ την περιμάχητον παρά τοις πολλοίς παιδείαν ενδεικνυμένους) αλλά προσωπικότητες σοβαρές και αυτάρκεις. Η μελέτη της Φύσης και του Σύμπαντος έχει ως κύριο στόχο να διαλύσει τους παιδικούς φόβους και τις θλιβερές σκέψεις που βασανίζουν τις καρδιές των ανθρώπων:

«Κι εκείνος απολύμανε τις καρδιές με λόγια γεμάτα αλήθεια, και σήκωσε φράχτες στις επιθυμίες και στους φόβους. Και μας δίδαξε ποιο είναι το υπέρτατο αγαθό που όλοι λαχταρούμε και μας έδειξε τον δρόμο, το πιο σύντομο και ίσιο μονοπάτι για να φτάσουμε εκεί. Έδειξε ποια δυστυχία υπάρχει στα ανθρώπινα πράγματα, πώς γεννιέται και σκορπά παντού με λογιών-λογιών μορφές, τυχαία είτε από φυσική αιτία σύμφωνα με την τάξη που έθεσε το σύμπαν, και δίδαξε από ποιες πόρτες πρέπει να την αντιμετωπίσουμε, και απόδειξε ότι μάταια το ανθρώπινο γένος μηρυκάζει τις θλιβερές σκέψεις. Γιατί όπως τα μικρά παιδιά φοβούνται μες στο σκοτάδι και τρέμουν το καθετί, έτσι κι εμείς φοβούμαστε μες στο φως, τόσες και τόσες φορές, πράγματα που δεν είναι πιο φοβερά από κείνα που τρομάζουν τα παιδιά και που φαντάζονται ότι θα τους συμβούν μες στα σκοτεινά.

Αυτό το φόβο λοιπόν, αυτά τα σκοτάδια της ψυχής, ας μη περιμένουμε να τα σκορπίσουν οι αχτίδες του ήλιου μήτε τα φωτεινά βέλη της μέρας μόνο η μελέτη κι η ερμηνεία της φύσης μπορεί να τα διαλύσει.»

Το νόημα της ζωής

Ποια είναι η ανώτατη πνευματική ηδονή; αυτή που αναβλύζει τις στιγμές που η νηφάλια σκέψη (νήφων λογισμός)σκορπίζει τα σκοτάδια της μεταφυσικής και ότι προκαλεί φόβο γίνεται αντικείμενο στοχασμού, έρχεται δηλαδή στα μέτρα του Έλληνα ανθρώπου της κλασικής εποχής. Για τους Επικούρειους, κάθε δραστηριότητα είναι σοφή, όταν έχει ως σκοπό να μάς οδηγήσει στην ευτυχισμένη ζωή. Το βαρύ καθήκον της ευτυχίας ο μεγάλος Έλληνας το πήρε απ” τους θεούς και το έριξε στους ανθρώπους. Ευτυχισμένη ζωή δεν νοείται μέσα στο φόβο· οι αγαπημένοι φίλοι, η ευδαιμονία και η αταραξία του σώματος και της ψυχής είναι η μόνη εγγύηση της ευτυχίας για τους θνητούς. ΟΕπίκουρος για τον Λουκρήτιο ήταν θεός αφού ήταν εκείνος που πρώτος βρήκε το νόημα της ζωής, ό,τι σήμερα ονομάζουμε σοφία, εκείνος που με την επιστημοσύνη του άρπαξε τη ζωή μέσα απ” τις τόσες ανεμοζάλες κι από βαθιά σκοτάδια, και την απίθωσε σε τέτοιο γαλήνιο λιμάνι και σε τόσο καθάριο φως. Πηγή: Ερανιστής.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΣ ΠΕΠΟΣ

Η ΜΑΝΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΧΑΡΙΤΑ ΜΑΝΤΟΛΕΣ

Φίλες και Φίλοι σήμερα η ανάρτηση είναι αφιερωμένη στην ΧΑΡΙΤΑ ΜΑΝΤΟΛΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ διαβάστε παρακαλώ την πιο κάτω ιστορία γιατί πρέπει που και που να φρεσκάρουμε τη μνήμη μας, αν μη τι άλλο για να απαντήσουμε σε κάποιον που τον ξέχασε ο Θεός-γιατί αραγε;- που είχε πει πως οι Έλληνες έχουν κοντή μνήμη. ΟΧΙ κύριε ξεχασμένε δεν ξεχνάμε όλοι.
Η Χαρίτα Μάντολες είναι μια σπουδαία γυναίκα, και θα χαρώ πολύ που θα την γνωρίσω από κοντά απόψε.

Το 1974, όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο , και μπήκαν στο χωριό της, την Ελιά, στη Κερύνεια, αυτή και άλλοι συγχωριανοί της συνελήφθησαν από Τουρκους στρατιώτες και οδηγήθηκαν σ' έναν ελαιώνα έξω από το χωριό για εκτέλεση.

Εκεί, πυροβολήθηκαν εν ψυχρώ. Η Χαρίτα Μάντολες κρατούσε το παιδί της σφιχτά στην αγκαλιά της, έπεσε στο έδαφος κλάσματα του δευτερολέπτου πριν ακουστεί το "μπάμ" (πως το έκανε αυτό, δεν ξέρω - θέλω πολύ να την ρωτήσω απόψε), και προσποιήθηκε τη νεκρή.

Έτσι, γλίτωσε και αυτή και το ένα της παιδί.

Το άλλο, το είχε δέσει ο άντρας της στη πλάτη του, είσης για να το προστατέψει. Εκείνος όμως κτυπήθηκε από τις σφαίρες. Μόλις σταμάτησαν οι πυροβολισμοί, έτρεξε κοντά του και τον βρήκε αιμόφυρτο στο έδαφος. Ευτυχώς, όμως, είχε γλυτώσει και το άλλο τους παιδί.

Οι Τούρκοι στρατιώτες την άφησαν να πάρει τα παιδιά της, αλλά όχι να μείνει στο πλάι του άνδρα της. Επί τόπου έφτασαν και άνδρες των Ηνωμένων Εθνών, που πήραν τους ζωντανούς και τους τραυματίες, και τους φυγάδεψαν στις ελεύθερες περιοχές.

Άφησαν πίσω τους 12 άτομα που πυροβολήθηκαν έν ψυχρώ, αλλά κανείς δεν ήξερε εαν ζούσαν ή είχαν πεθάνει. Ανάμεσά τους ήταν ο σύζυγός της, ο πατέρας της και δύο γαμπροί.

Έκτοτε, μόνη και αβοήθητη, η Χαρίτα Μάντολες αφιέρωσε όλη τη ζωή της, 41 χρόνια τώρα, έναν αγώνα για να βρει τους δικούς της ανθρώπους, και να εξηγήσει στον έξω κόσμο τι έκαναν οι Τούρκοι στο χωριό και στον τόπο της.

ΝΑ! Εγώ ΑΥΤΑ θεωρώ σημαντικά, και ίσως και να τα είχα "πρώτο θέμα", εάν ποτέ είχα την ευθύνη ενός δελτίου ειδήσεων. Ίσως όμως, για ΑΥΤΟΝ ακριβώς τον λόγο, να μήν έχω ποτέ μια τέτοια ευθύνη... 
Xρήστος Μιχαηλίδης.

Της Μαριλένας Παναγή

Έκρηξη και οργή από τη Χαρίτα Μάντολες: Θέλουμε να καταδικαστούν όσοι τους εσκοτώσαν

Μπήκα στο αυτοκίνητο και βγήκα στον αυτοκινητόδρομο. Σκούπισα για τελευταία φορά τα δάκρυά μου και έκλεισα το ραδιόφωνο το οποίο τη συγκεκριμένη στιγμή μου ήταν ιδιαίτερα ενοχλητικό.
Αν είχα στη διάθεσή μου ωτοασπίδες σίγουρα θα τις χρησιμοποιούσα. Ένιωθα ότι δεν ήθελα να βγουν από το μυαλό μου τα λόγια των δύο μαυροφορεμένων γυναικών με τις οποίες είχα μιλήσει. Ήθελα να κρατήσω τα λόγια τους, το κλάμα τους, τις φωνές τους, μέσα στο κεφάλι μου. Να νιώθω το βουητό τους στο μυαλό μου και να φθάσω όσο πιο γρήγορα γινόταν στο γραφείο μου για να καταθέσω την ψυχή μου, μαζί με τις ψυχές εκείνων των γυναικών πάνω στο πληκτρολόγιο.

- «Η κόρη μου έσιει τωρά κόρην που σπουδάζει, αλλά λαλεί ότι κρατεί την ακόμα ο παπάς της που το σιέρι» - «Να μεν έρκεται κανένας στες κηδείες. Εν λέσιν λέξη για τους ανθρώπους που εχάσαμεν, λαλεί μόνο ο καθένας τα δικά του. Εξευτελίζουν μας».

- «Ο άνδρας μου τζιαι τα τρία μου μωρά ήταν χαμαί πεσούμενοι μπροστά μου τζιαι εγώ εφώναζα να με αφήσουν να πάω κοντά τους. Επαρακαλούσα τους να με παίξουν τζιαι εμένα».

- «Μα να μου πουν εμένα ακούεις ότι ο άνδρας μου επέθανεν που φυσικά αίτια; Μα η σφαίρα που ήβραν πάνω του ύστερα που 36 χρόνια εν φυσικά αίτια»;

Φράσεις σκόρπιες και μπερδεμένες που στριφογύριζαν στο κεφάλι μου. Δύο γυναίκες κατέθεσαν την ψυχή τους και μέσα σε μισή ώρα κατάφεραν να τη «φυτέψουν» στο μυαλό μου. Δύο γυναίκες οι οποίες μόλις πριν από μερικούς μήνες πήραν τρία κουτιά με μια χούφτα λείψανα το καθένα και 36 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, έθαψαν γονείς και συζύγους.

- «Δεν ήταν ανακούφιση ότι τελικά καταφέρατε να θάψετε τους δικούς σας όπως τους άξιζε;» τόλμησα να ρωτήσω, όμως οι γυναίκες, λες και έκαναν εσωτερική έκρηξη, άρχισαν να φωνάζουν.

- «Τι σημαίνει εθάψαμεν τους δικούς μας; Ετέλειωσεν επειδή μας εδώσαν τα λείψανα; Γιατί δεν μας λένε τι έγιναν οι άνθρωποί μας πριν μας τους φέρουν έτσι; Νομίζουν ότι οι συγγενείς των αγνοουμένων εν τούτον που θέλουν;» Έβλεπα την κυρία Χαρίτα Μάντολες, τη γυναίκα που χωρίς να το θέλει έγινε το σύμβολο του αγώνα των συγγενών των αγνοουμένων, να φουσκώνει από θυμό. Η αδελφή της, η κυρία Γιαννούλα, καθόταν κάπως πιο ψύχραιμη λίγο παραπέρα και δακρυσμένη περίμενε να έρθει η δική της σειρά για να ξαναπεί την ιστορία της οικογένειάς της. Στις 8 το πρωί της Τετάρτης βρισκόμουν στον Προσφυγικό Συνοικισμό Αγίου Αθανασίου. Η δροσούλα του Οκτώβρη έκανε την απλή αλλά γεμάτη γλάστρες και λουλούδια βεράντα του προσφυγικού σπιτιού να μοιάζει με παράδεισο.
Η κ. Χαρίτα ήξερε τι την ήθελα πριν καν της εξηγήσω το σκοπό της επίσκεψής μου. 36 ολόκληρα χρόνια λέει και ξαναλέει τα ίδια πράγματα στους δημοσιογράφους. Δεν κουράζεται όμως ποτέ.

- Τώρα που η ταυτοποίηση των λειψάνων προχωρά, νιώθετε ότι κάτι γίνεται;

- «Τίποτε δεν γίνεται. Εν τζιαι θέλαμεν εμείς να μας πουν επέθανε, ετέλειωσε. Πιάστε τους ανθρώπους σας να τους θάψετε και ανακουφιστείτε. Εν τζιαι μόνο οι δικοί μας που τους πυροβόλησαν τζιαι βρέθησαν. Έχει ανθρώπους που τους επήραν στην Τουρκία αιχμάλωτους τζιαι εν τους εξαναείδε κανένας. Η γειτόνισσά μου έσιει επιστολή που της έστειλεν ο άνδρας της που τον είχαν στο Πέλλα-Πάις τζιαι μετά εν τον είδε κανένας. Τι έγινε τούτος ο άνθρωπος; Εν θα μάθει τούτη η γυναίκα τι έγινε ο άνδρας της; Τζιαι που την άλλη, καλά οι μεγάλοι, μες στους αγνοούμενους έχουμε τζιαι μωρά. Τι εγίναν τζιείνα τα μωρά, εν να μάθουμε ποτέ, οξά εν να έβρουμε μόνο όσα λείψανα έβρουμε τζιαι ετέλειωσε;» Η κυρία Χαρίτα συνέχισε να μιλά. Τα λόγια της καρφώνονταν σαν πρόκες πάνω στην ψυχή μου. Δεν είχα απαντήσεις να της δώσω. Μόνο η ψυχή μου μάλλον κατανοούσε τα πάντα γιατί ένιωσα ξαφνικά ένα σφίξιμο να μου κόβει την ανάσα.
Την άκουγα να μιλά και για κάποιο λόγο άρχισα να νιώθω ενοχές γιατί ως δημοσιογράφος απλώς γυρίζω σελίδα στην εφημερίδα όταν πέσω πάνω σε είδηση που αφορά την κηδεία κάποιου νεκρού της τουρκικής εισβολής. Ένιωσα ως επαγγελματίας ενοχές γιατί ακόμα και οι συνάδελφοι στα ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης έφθασαν πλέον στο σημείο να προβάλλουν ρεπορτάζ για τις κηδείες των ανθρώπων αυτών στα «πακέτα μικρών ειδήσεων» στα δελτία τους.

Η κ. Χαρίτα όμως μιλούσε ασταμάτητα και τα λόγια της στη συνέχεια με έκαναν να νιώσω ενοχές και ως πολίτης. Άστραψε και βρόντηξε στην κυριολεξία όταν άρχισε να αναφέρεται στην παρουσία κυβερνητικών αξιωματούχων στις κηδείες.

- «Είναι φοβερό τούτον που κάμνουν. Είναι απαράδεκτο. Κανονικά δεν θα έπρεπε να επιτρέπουμε σε κανέναν τους να έρκεται στις κηδείες. Έρκουνται, στέκουνται τζιαμαί και λέσιν τα δικά τους. Ο καθένας να περάσει τη δική του γραμμή για το Κυπριακό. Κανένας τους δεν μιλά για τούτους τους ανθρώπους. Κανένας τους εν λέει θκυο κουβέντες για την ιστορία των ανθρώπων. Εμείς κάμνουμε κηδεία τα λείψανα που μας εδώσαν τόσα χρόνια μετά, τζιαι τούτοι μιλούν μας για τες διαπραγματεύσεις τους. Εμείς θέλουμε να καταδικαστούν όσοι εσκοτώσαν τους δικούς μας, δεν γίνεται να μας λέσιν στην κηδεία να δώσουμε συγχωροχάρτι στην Τουρκία. Είναι απαράδεκτα τούτα τα πράγματα, μας εξευτελίζουν εντελώς. Πού είναι ο Παλληκαρίδης, πού είναι ο Δημητρίου που εκρεμαστήκαν στην αγχόνη; Δεν θέλω να θωρώ κανέναν τους στις κηδείες, δεν θέλω να ακούω κανέναν τους».

Το βλέμμα μου διασταυρώθηκε με το δικό της. Χαμήλωσα τα μάτια και για μερικά δευτερόλεπτα συγκράτησα τα δάκρυα μου. Δεν είχα τι να της πω και έτσι προτίμησα να στραφώ προς την αδελφή της.

40 χρόνια πόνου θάβονται μαζί με ένα κουτί με οστά;

«ΑΛΛΟΣένας ήρωας του 1974 κηδεύτηκε σήμερα από τον ιερό ναό...». Φράση που τείνει να γίνει κλισέ. Κάθε Σαββατοκυρίακο κάποιοι άνθρωποι οδηγούν με καθυστέρηση 36 χρόνων, τον πατέρα, το γιο, τον αδελφό, τη μάνα, το παιδί τους, στην τελευταία του κατοικία. Οι ταυτοποιήσεις των λειψάνων των αγνοουμένων συνεχίζονται. Η παράδοση λειψάνων στους συγγενείς, δυστυχώς, άρχισε να γίνεται «ζήτημα ρουτίνας». Δύο ή τρεις κηδείες τελούνται κάθε βδομάδα. Στις ειδήσεις πλέον, περνούν στα ψιλά γράμματα. Στις εφημερίδες, η αγγελία για την κηδεία, δυστυχώς, παίρνει περισσότερο χώρο από την «είδηση» για το γεγονός. Εκείνες οι μαυροφορεμένες γυναίκες με τις φωτογραφίες στα χέρια που ξημεροβραδιάζονταν στα οδοφράγματα κάνοντας τον δικό τους αγώνα, οι συγγενείς που έκαναν υπομονή, που έπνιγαν τον πόνο τους περιμένοντας κάποιο νέο τού ανθρώπου που έχασαν το μαύρο καλοκαίρι του ’74, παίρνουν απλώς ένα κουτί με λείψανα. Κηδεύουν και τιμούν τους ανθρώπους τους. Ανακούφιση για τους συγγενείς, λένε αρμόδιοι και αναρμόδιοι. Ξαλαφρώνουν οι ψυχές, προσθέτουν. Αλήθεια, ξαλαφρώνουν; Μόνο εκείνοι ξέρουν. Οι υπόλοιποι, αν όχι όλοι οι περισσότεροι, απλώς προσπερνάμε το γεγονός. Όσο για την ειδησεογραφία καταλήγει πάντα με απόσπασμα της ομιλίας του εκάστοτε κυβερνητικού αξιωματούχου που είναι παρών στην κηδεία. Η ουσία όμως είναι ότι η Κύπρος, 36 χρόνια μετά, συνεχίζει να θάβει τους νεκρούς της...

«Τα παιθκιά μας ήταν μεγάλα, αθυμούνται είντα που εγίνικε μπροστά στα μάθκια τους»

- «ΤΑ ΠΑΙΘΚΙΑ ΜΑΣήταν μεγάλα, αθυμούνται είντα που εγίνικεν μπροστά στα μάθκια τους. Εν τζιαι ξηχάνουν επειδή έκαμαμεν την κηδεία του παπά τους», άκουσα την κυρία Γαννούλα να λέει ακούγοντας το ξέσπασμα της αδελφής της.

- Πόσων χρόνων ήταν τα παιδιά σας τότε;

- «Ήταν μεγάλα, ήταν 10, 8 και 7 χρονών. Τόσα χρόνια εν εσταματήσαν ούτε λεπτό να σκέφουνται το τι έγινε. Επήραν μας τζιαμαί στες ελιές τζιαι εβάλαν μας να περπατούμε θκυο-θκυο. Εγώ εκρατούσα τον γιο μου τζιαι την μια μου την κόρη, τζιαι ο άνδρας μου ήταν πίσω μου με την άλλη μας κόρη. Εβαστούσαν όπλα τζιαι εσημαθκιάζαν μας. Επυροβολούσαν στον αέρα τζιαι εμείς επερπατούσαμεν. Σε κάποια στιγμή εμίλησα του άνδρα μου τζιαι εν μου απάντησε. Εγύρισα πίσω να τον δω, να τον έβρω... Ένας Τούρκος ετράβαν το σιέρι του μωρού μου που ήταν γαντζωμένο πάνω στο σιέρι του παπά του. Ο άνδρας μου επάλεφκε να κρατήσει το μωρό. Μόλις έπιασεν όμως το σιέρι της κόρης μας, επαίξαν τον. Ήμουν τζιαμαι, τζιαι εγώ τζιαι τα μωρά μας. Εβλέπαμεν. Είδα τον άνδρα μου να πέφτει χαμαί. Επροσπάθησα να πάω κοντά του. Εκουντούσαν με. Εφώναζα τζιαι εγύρισα τζιαι είδα μετά τζιαι τα μωρά μου χαμαί. Ήταν ούλλοι μπρούμουτα. Είδα τους τζιαι τους τέσσερις πεσμένους χαμαί μπροστά μου. Εφώναζα του Τούρκου να με παίξει τζιαι εμένα. Τελικά, εν εκατάλαβα τι έγινε. Εδώσαν μου τα μωρά μου αλλά τον άνδρα μου εν με αφήσαν να τον δώ...» Η κ. Γιαννούλα σκούπισε τα δάκρυά της, με κοίταξε και συνέχισε: - «Νομίζεις επειδή εβρεθήκαν τα λείψανα του άνδρα μου τζιαι έγινε η κηδεία, τα παιθκιά μου εξηχάσαν τι εζήσαν;»

- Πώς το αντιμετώπισαν όταν έγινε η ταυτοποίηση;

- «Η κόρη μου η μεγάλη επήε σε ψυχολόγο για να ρωτήσει αν έπρεπε να πάει να δει τα λείψανα του παπά της. Τελικά επήε, το ίδιο τζιαι ο γιος μου. Η άλλη μου η κόρη όμως αρνήθηκε. “Εμένα το σιέρι του παπά μου εν πάνω στο σιέρι μου τζιαι βαστά το”, είπεν μας. Η κόρη μου, έχει κόρη που σπουδάζει σήμερα, όμως ακόμα νιώθει το σιέρι του παπά της να την κρατά».
Δεν άντεξα. Οι δυνάμεις μου με είχαν εγκαταλείψει. Η ψυχή μου υπερίσχυσε και άφησα τα δάκρυα, που για αρκετή ώρα προσπαθούσα να συγκρατήσω, να κυλήσουν.

«Άλλος ένας ήρωας του 1974 κηδεύτηκε σήμερα από τον ιερό ναό...». Φράση που τείνει να γίνει κλισέ. Κάθε Σαββατοκυρίακο, κάποιοι άνθρωποι οδηγούν με καθυστέρηση 36 χρόνων, τον πατέρα, τον γιο, τον αδελφό, τη μάνα, το παιδί τους, στην τελευταία του κατοικία.
Οι ταυτοποιήσεις των λειψάνων των αγνοουμένων συνεχίζονται. Η παράδοση λειψάνων στους συγγενείς, δυστυχώς, άρχισε να γίνεται «ζήτημα ρουτίνας». Δυο ή τρεις κηδείες τελούνται κάθε εβδομάδα. Στις ειδήσεις πλέον περνούν στα ψιλά γράμματα. Στις εφημερίδες, η αγγελία για την κηδεία, δυστυχώς, παίρνει περισσότερο χώρο από την «είδηση» για το γεγονός. Εκείνες οι μαυροφορεμένες γυναίκες με τις φωτογραφίες στα χέρια που ξημεροβραδιάζονταν στα οδοφράγματα κάνοντας τον δικό τους αγώνα, οι συγγενείς που έκαναν υπομονή, που έπνιγαν τον πόνο τους περιμένοντας κάποιο νέο του ανθρώπου που έχασαν το μαύρο καλοκαίρι του ’74, παίρνουν απλώς ένα κουτί με λείψανα. Κηδεύουν και τιμούν τους ανθρώπους τους. Ανακούφιση για τους συγγενείς, λένε αρμόδιοι και αναρμόδιοι. Ξαλαφρώνουν οι ψυχές, προσθέτουν. Αλήθεια, ξαλαφρώνουν; Μόνο εκείνοι ξέρουν. Οι υπόλοιποι, αν όχι όλοι οι περισσότεροι, απλώς προσπερνάμε το γεγονός.

Όσο για την ειδησεογραφία, καταλήγει πάντα με απόσπασμα της ομιλίας του εκάστοτε κυβερνητικού αξιωματούχου που είναι παρών στην κηδεία. Η ουσία όμως είναι ότι η Κύπρος, 36 χρόνια μετά, συνεχίζει να θάβει τους νεκρούς της.

ΔΕΝ ΗΜΟΥΝη μόνη που δεν άντεξα και δάκρυσα ακούγοντας την κ. Γιαννούλα. Κοίταξα ασυναίσθητα το συνάδελφο φωτογράφο Ανδρέα Λαζάρου και είδα ότι και τα δικά του μάτια ήταν βουρκωμένα. Το πρόσωπό του ήταν κατακόκκινο και γνωρίζοντας τον άνθρωπο κατάλαβα ότι ο θυμός είχε ξεχειλίσει μέσα του. Ήξερα ότι είναι ευαίσθητος σε τέτοια ζητήματα, δεν ήξερα όμως το λόγο. Τον έμαθα εκείνη τη στιγμή. Συγκράτησε τα δάκρυά του, κοίταξε τις δύο γυναίκες και είπε: - «Και εμένα ο παππούς μου χάθηκε στη Γύψου. Δεν ξέρουμε τι έγινε, μόνο ότι σκοτώθηκε. Έδωσε η οικογένεια δείγμα DΝΑ και περιμένουμε». Εκείνη τη στιγμή μάθαινα ότι και ο συνάδελφος περιμένει να θάψει, 36 χρόνια μετά την εισβολή, τον παππού του.

Κοίταξα τις δύο αδελφές και τον Ανδρέα και για μια στιγμή αναρωτήθηκα τι δουλειά είχα εγώ ανάμεσά τους. Αυτές τις σκέψεις μου διέκοψε ένας μονόλογος της κυρίας Χαρίτας:

- «Μα είναι δυνατόν να έχουν την απαίτηση να μου δώσουν ένα χαρτί, μετά την ταυτοποίηση, ότι ο παπάς μου, ο άνδρας μου και οι γαμπρούδες μου επεθάναν που φυσικά αίτια»;

Την παράδοση αυτού του χαρτιού στους συγγενείς των αγνοουμένων τα λείψανα των οποίων είχαν ταυτοποιηθεί την είχα ακούσει κάπου, όταν έγινε αντικείμενο συζητήσεων στην καθημερινή ειδησεογραφία. Την είχα όμως καταχωνιάσει μέσα στο μυαλό μου και εκείνη τη στιγμή απλώς την επανέφερα.

- Σας έδωσαν και εσάς ένα τέτοιο χαρτί;- «Εμάς όχι, αφού έκαμα τους ολόκληρη ιστορία. Εν εδέχουμουν να μου δώσουν ένα χαρτί που να το υπογράφει μάλιστα δικός μας ιατροδικαστής, της κυβέρνησης, και να γράφει ότι ο ιατροδικαστής ήταν τζιαμαί την ώρα του θανάτου και ο θάνατος επήλθε από φυσικά αίτια... Μα γίνουνται τούτα τα πράγματα; Ποιος ιατροδικαστής ήταν τζιαμαί τζιαι ποια φυσικά αίτια; Η σφαίρα που ήβραν πάνω στον άνδρα μου εν φυσικά αίτια; Εν δολοφονία, εκτέλεση εν ψυχρώ. Εγώ έκαμά τους ιστορία τζιαι μετά που εμένα αλλάξαν την παράγραφο σε τζιείνο το χαρτί τζιαι εκαλέσαν όσους τους εδώσαν τους δικούς τους πριν που εμάς τζιαι αλλάξαν τους και τζιείνους το χαρτί που είχασιν». Μετά από αυτό, ένιωσα ότι το κάθε λεπτό μαζί με τις δύο γυναίκες ήταν από μόνο του ένα χαστούκι σε όλους εμάς που απλώς παρακολουθούμε απαθείς τις σχετικές ειδήσεις.

Η διαδικασία εκταφών και ταυτοποιήσεων, οι κηδείες που τελούνται το τελευταίο διάστημα κάθε Σαββατοκυρίακο η μια μετά την άλλη, δεν απαλύνουν τον πόνο των συγγενών. Από ό,τι διαπίστωσα από τις δύο αδελφές μάλλον μεγαλώνουν την οργή τους. Μάζεψα κασετόφωνα, κινητά κ.λπ. και σηκώθηκα να φύγω. Ευχαρίστησα τις δύο γυναίκες και απολογήθηκα που τις είχα αναστατώσει πρωί-πρωί.

- «Εν μας αναστάτωσες κόρη μου. Εμάς εν ούλλη μας η ζωή που πάει έτσι. Τζιαι μόνες μας άμα είμαστε τούτα συζητούμε. Εν τζιαι να μας φκάλουν την ψυσιή μας οι πολιτικοί. Λαλούν μας τωρά για το περιουσιακό, άμα τα μωρά ήταν κάτω που τόσων χρονών εν δικαιούνται περιουσία. Μα περιπαίζουν μας; Τα παιθκιά μας που είδαν τους πατεράες τους να τους πυροβολούν αλλά ήταν κάτω που δέκα χρονών, να τα χάσουν ούλλα; Γιατί το άλλο; Να κυβερνούμε με τη σειρά με τους Τούρκους με εκ περιτροπής προεδρίες; Εν τζιαι να δεκτούμε, τζιαι καλώ τον κόσμο επιτέλους να αρχίσει να φωνάζει. Εν τζιαι να μας ξηκάμουν την ψυσιή μας τούτοι. Η ψυσιή μου εν να είναι η ίδια τζιαι θα φωνάζω ώσπου να κλείσουν τα μάθκια μου». 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ

Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ H EΛΛΗΝΙΔΑ MARRIROZ

Φίλες και Φίλοι καλημέρα η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη σε όσους αγαπούν την Ελληνική γλώσσα και ειδικότερα σε μια Γαλλίδα την λατρευτή μας Μαρριρόζ που διαμένει στην Κορσική, σ' αυτή την υπέροχη ΚΥΡΙΑ που λατρεύει την Ελλάδα και την Ελληνική γλώσσα, εγώ την έχω ονομάσει ψυχή της Ελλάδας!!!!!!!!!! το ίδιο θα λέγατε κι εσείς αν την ακούγατε με τι πάθος μιλάει για την αγαπημένη της Ελλάδα, και πόσο καλά χειρίζεται την Ελληνική γλώσσα. Αυτός ο έρωτας για την Ελλάδα κρατάει πολλά χρόνια, σχεδόν από τα χρόνια του δημοτικού, όταν για πρώτη φορά ο δάσκαλος τους μίλησε για το ταξίδι-εκδρομή που θα έκαναν για να επισκεφθούν την Ελλάδα, δεν το φανταζόταν ποτέ πως αυτό το ταξίδι θα ήταν η αρχή μιας μεγάλης αγάπης. Όταν τελείωσε το λύκειο μίλαγε άπταιστα τα Ελληνικά και είχε ήδη επισκεφθεί την Ελλάδα ακόμη δυο φορές. Από τότε ούτε και η ίδια θυμάται πόσες φορές έχει επισκεφθεί την Ελλάδα. Είχα τη τύχη να γνωρίσω αυτή την υπέροχη Ελληνίδα!!! (όταν την αποκαλώ Ελληνίδα δακρύζουν τα μάτια της και πάντα μου λέει πως αυτό είναι πολύ μεγάλη τιμή γι' αυτήν) χάρη στους υπέροχους φίλους μας την κ. MALU και τον αείμνηστο PAUL το 1988 όταν είχα επισκεφθεί με την οικογένειά μου την Κορσική, από τότε μας τιμά με τη φιλία της, είχαμε τη χαρά να τη φιλοξενήσουμε 2 φορές και πάντα μας μιλάει για τη μαγεία της Ελληνικής γλώσσας. Έγινε εκπαιδευτικός απλά και μόνο για να μυήσει μαθητές στην Ελληνική γλώσσα!!!!!!!!!!! Πολυαγαπημένη μας Μαρριρόζ σου στέλνουμε την αγάπη μας. Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος 

Ὅπως ἡ μέλισσα γύρω ἀπὸ ἕνα ἄγριο
λουλοῦδι, ὅμοια κ᾿ ἐγώ. Τριγυρίζω
διαρκῶς γύρω ἀπ᾿ τὴ λέξη.

Εὐχαριστῶ τὶς μακριὲς σειρὲς
τῶν προγόνων, ποὺ δούλεψαν τὴ φωνή,
τὴν τεμαχίσαν σὲ κρίκους, τὴν κάμαν
νοήματα, τὴ σφυρηλάτησαν ὅπως
τὸ χρυσάφι οἱ μεταλλουργοὶ κ᾿ ἔγινε
Ὅμηροι, Αἰσχύλοι, Εὐαγγέλια
κι ἄλλα κοσμήματα.

Μὲ τὸ νῆμα τῶν λέξεων, αὐτὸν τὸ χρυσὸ
τοῦ χρυσοῦ, ποὺ βγαίνει ἀπ᾿ τὰ βάθη
τῆς καρδιᾶς μου, συνδέομαι· συμμετέχω
στὸν κόσμο.
Σκεφτεῖτε:
Εἶπα καὶ ἔγραψα, «Ἀγαπῶ».

Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ Η ΚΥΡΙΟΛΕΞΙΑ Στην Ελληνική γλώσσα ουσιαστικά δεν υπάρχουν συνώνυμα, καθώς όλες οι λέξεις έχουν λεπτές εννοιολογικές διαφορές μεταξύ τους. Για παράδειγμα η λέξη «λωποδύτης» χρησιμοποιείται για αυτόν που βυθίζει το χέρι του στο ρούχο (=λωπή) μας και μας κλέβει, κρυφά δηλαδή, ενώ ο «ληστής» είναι αυτός που μας κλέβει φανερά, μπροστά στα μάτια μας.

Επίσης το «άγειν» και το «φέρειν» έχουν την ίδια έννοια. Όμως το πρώτο χρησιμοποιείται για έμψυχα όντα, ενώ το δεύτερο για τα άψυχα. Στα Ελληνικά έχουμε τις λέξεις «κεράννυμι», «μίγνυμι» και «φύρω» που όλες έχουν το νόημα του «ανακατεύω». Όταν ανακατεύουμε δύο στερεά ή δύο υγρά μεταξύ τους αλλά χωρίς να συνεπάγεται νέα ένωση (π.χ. λάδι με νερό), τότε χρησιμοποιούμε την λέξη «μειγνύω» ενώ όταν ανακατεύουμε υγρό με στερεό τότε λέμε «φύρω». Εξ' ού και η λέξη «αιμόφυρτος» που όλοι γνωρίζουμε αλλά δεν συνειδητοποιούμε τι σημαίνει. Όταν οι Αρχαίοι Έλληνες πληγωνόντουσαν στην μάχη, έτρεχε τότε το αίμα και ανακατευόταν με την σκόνη και το χώμα. Το κεράννυμι σημαίνει ανακατεύω δύο υγρά και φτιάχνω ένα νέο, όπως για παράδειγμα ο οίνος και το νερό. Εξ' ού και ο «άκρατος» (δηλαδή καθαρός) οίνος που λέγαν οι Αρχαίοι όταν δεν ήταν ανακατεμένος (κεκραμμένος) με νερό.

Τέλος η λέξη «παντρεμένος» έχει διαφορετικό νόημα από την λέξη «νυμφευμένος», διαφορά που περιγράφουν οι ίδιες οι λέξεις για όποιον τους δώσει λίγη σημασία. Η λέξη παντρεμένος προέρχεται από το ρήμα υπανδρεύομαι και σημαίνει τίθεμαι υπό την εξουσία του ανδρός ενώ ο άνδρας νυμφεύεται, δηλαδή παίρνει νύφη. Γνωρίζοντας τέτοιου είδους λεπτές εννοιολογικές διαφορές, είναι πραγματικά πολύ αστεία μερικά από τα πράγματα που ακούμε στην καθημερινή - συχνά λαθεμένη - ομιλία (π.χ. «ο Χ παντρεύτηκε»).

Η Ελληνική γλώσσα έχει λέξεις για έννοιες οι οποίες παραμένουν χωρίς απόδοση στις υπόλοιπες γλώσσες, όπως άμιλλα, θαλπωρή και φιλότιμο. Μόνον η Ελληνική γλώσσα ξεχωρίζει την ζωή από τον βίο, την αγάπη από τον έρωτα. Μόνον αυτή διαχωρίζει, διατηρώντας το ίδιο ριζικό θέμα, το ατύχημα από το δυστύχημα, το συμφέρον από το ενδιαφέρον.

ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ Το εκπληκτικό είναι ότι η ίδια η Ελληνική γλώσσα μας διδάσκει συνεχώς πως να γράφουμε σωστά. Μέσω της ετυμολογίας, μπορούμε να καταλάβουμε ποιός είναι ο σωστός τρόπος γραφής ακόμα και λέξεων που ποτέ δεν έχουμε δεί ή γράψει. Το «πειρούνι» για παράδειγμα, για κάποιον που έχει βασικές γνώσεις Αρχαίων Ελληνικών, είναι προφανές ότι γράφεται με «ει» και όχι με «ι» όπως πολύ άστοχα το γράφουμε σήμερα. Ο λόγος είναι πολύ απλός, το «πειρούνι» προέρχεται από το ρήμα «πείρω» που σημαίνει τρυπώ-διαπερνώ, ακριβώς επειδή τρυπάμε με αυτό το φαγητό για να το πιάσουμε.

Επίσης η λέξη «συγκεκριμένος» φυσικά και δεν μπορεί να γραφτεί «συγκεκρυμμένος», καθώς προέρχεται από το «κριμένος» (αυτός που έχει δηλαδή κριθεί) και όχι βέβαια από το «κρυμμένος» (αυτός που έχει κρυφτεί). Άπειρα παραδείγματα τέτοιου είδους υπάρχουν, σχεδόν ολόκληρο το λεξικό της Ελληνικής. Άρα το να υπάρχουν πολλά γράμματα για τον ίδιο ήχο (π.χ. η, ι, υ, ει, οι κτλ) όχι μόνο δεν θα έπρεπε να μας δυσκολεύει, αλλά αντιθέτως να μας βοηθάει στο να γράφουμε πιο σωστά, εφόσον βέβαια έχουμε μια βασική κατανόηση της γλώσσας μας. Επιπλέον η ορθογραφία με την σειρά της μας βοηθάει αντίστροφα στην ετυμολογία αλλά και στην ανίχνευση της ιστορική πορείας της κάθε μίας λέξης.

Η ΣΟΦΙΑ Στην γλώσσα έχουμε το σημαίνον (την λέξη) και το σημαινόμενο (την έννοια). Στην Ελληνική γλώσσα αυτά τα δύο έχουν πρωτογενή σχέση, καθώς αντίθετα με τις άλλες γλώσσες το σημαίνον δεν είναι μια τυχαία σειρά από γράμματα. Σε μια συνηθισμένη γλώσσα όπως τα Αγγλικά μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι να λέμε το σύννεφο car και το αυτοκίνητο cloud, και από την στιγμή που το συμφωνήσουμε και εμπρός να είναι έτσι. Στα Ελληνικά κάτι τέτοιο είναι αδύνατον. Για αυτόν τον λόγο πολλοί διαχωρίζουν τα Ελληνικά σαν «εννοιολογική» γλώσσα από τις υπόλοιπες «σημειολογικές» γλώσσες. 

Μάλιστα ο μεγάλος φιλόσοφος και μαθηματικός Βένερ Χάιζενμπεργκ είχε παρατηρήσει αυτή την σημαντική ιδιότητα για την οποία είχε πεί «Η θητεία μου στην αρχαία Ελληνική γλώσσα υπήρξε η σπουδαιότερη πνευματική μου άσκηση.

Στην γλώσσα αυτή υπάρχει η πληρέστερη αντιστοιχία ανάμεσα στην λέξη και στο εννοιολογικό της περιεχόμενο.» Όπως μας έλεγε και ο Αντισθένης, «Αρχή σοφίας, η των ονομάτων επίσκεψις». Για παράδειγμα ο «άρχων» είναι αυτός που έχει δική του γή (άρα=γή + έχων). Και πραγματικά, ακόμα και στις μέρες μας είναι πολύ σημαντικό να έχει κανείς δική του γή / δικό του σπίτι. Ο «βοηθός» σημαίνει αυτός που στο κάλεσμα τρέχει. Βοή=φωνή + θέω=τρέχω. Ο Αστήρ είναι το αστέρι, αλλά η ίδια η λέξη μας λέει ότι κινείται, δεν μένει ακίνητο στον ουρανό (α + στήρ από το ίστημι που σημαίνει στέκομαι). Αυτό που είναι πραγματικά ενδιαφέρον, είναι ότι πολλές φορές η λέξη περιγράφει ιδιότητες της έννοιας την οποίαν εκφράζει, αλλά με τέτοιο τρόπο που εντυπωσιάζει και δίνει τροφή για την σκέψη. Για παράδειγμα ο «φθόνος» ετυμολογείται από το ρήμα «φθίνω» που σημαίνει μειώνομαι. Και πραγματικά ο φθόνος σαν συναίσθημα, σιγά σιγά μας φθίνει και μας καταστρέφει. Μας «φθίνει» - ελαττώνει σαν ανθρώπους - και μας φθίνει μέχρι και τη υγεία μας. Και φυσικά όταν θέλουμε να χαρακτηρίσουμε κάτι που είναι τόσο πολύ ώστε να μην τελειώνει πως το λέμε; Μα φυσικά «άφθονο».

Έχουμε την λέξη «ωραίος» που προέρχεται από την «ώρα». Διότι για να είναι κάτι ωραίο, πρέπει να έρθει και στην ώρα του. Ωραίο δεν είναι ένα φρούτο ούτε άγουρο ούτε σαπισμένο, και ωραία γυναίκα δεν είναι κάποια ούτε στα 70 της άλλα ούτε φυσικά και στα 10 της. Ούτε το καλύτερο φαγητό είναι ωραίο όταν είμαστε χορτάτοι, επειδή δεν μπορούμε να το απολαύσουμε. Ακόμα έχουμε την λέξη «ελευθερία» για την οποία το «Ετυμολογικόν Μέγα» διατείνεται «παρά το ελεύθειν όπου ερά» = το να πηγαίνει κανείς όπου αγαπά. Άρα βάσει της ίδιας της λέξης, ελεύθερος είσαι όταν έχεις την δυνατότητα να πάς όπου αγαπάς. Πόσο ενδιαφέρουσα ερμηνεία...

Το άγαλμα ετυμολογείται από το αγάλλομαι (ευχαριστιέμαι) επειδή όταν βλέπουμε ένα όμορφο αρχαιοελληνικό άγαλμα η ψυχή μας αγάλλεται. Και από το θέαμα αυτό επέρχεται η αγαλλίαση. Αν κάνουμε όμως την ανάλυση της λέξης αυτής θα δούμε ότι είναι σύνθετη από αγάλλομαι + ίαση(=γιατρειά). Άρα για να συνοψίσουμε, όταν βλέπουμε ένα όμορφο άγαλμα (ή οτιδήποτε όμορφο), η ψυχή μας αγάλλεται και ιατρευόμαστε. Και πραγματικά, γνωρίζουμε όλοι ότι η ψυχική μας κατάσταση συνδέεται άμεσα με την σωματική μας υγεία. Παρένθεση: και μια και το έφερε η «κουβέντα», η Ελληνική γλώσσα μας λέει και τι είναι άσχημο. Από το στερητικό «α» και την λέξη σχήμα μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε τι. Για σκεφτείτε το λίγο...

Σε αυτό το σημείο, δεν μπορούμε παρά να σταθούμε στην αντίστοιχη Λατινική λέξη για το άγαλμα (που άλλο από Λατινική δεν είναι). Οι Λατίνοι ονόμασαν το άγαλμα, statua από το Ελληνικό «ίστημι» που ήδη αναφέραμε σαν λέξη, και το ονόμασαν έτσι επειδή στέκει ακίνητο. Προσέξτε την τεράστια διαφορά σε φιλοσοφία μεταξύ των δύο γλωσσών, αυτό που σημαίνει στα Ελληνικά κάτι τόσο βαθύ εννοιολογικά, για τους Λατίνους είναι απλά ένα ακίνητο πράγμα. Μια και αναφέραμε τα Λατινικά, ας κάνουμε άλλη μια σύγκριση. Ο άνθρωπος στα Ελληνικά ετυμολογείται ώς το όν που κυττάει προς τα πάνω (άνω + θρώσκω). Πόσο σημαντική και συναρπαστική ετυμολογία που μπορεί να αποτελέσει βάση ατελείωτων φιλοσοφικών συζητήσεων. Αντίθετα στα Λατινικά ο άνθρωπος είναι «Homo» που ετυμολογείται από το χώμα. Το όν που κυττάει ψηλά στον ουρανό λοιπόν για τους Έλληνες, σκέτο χώμα για τους Λατίνους... Υπάρχουν και άλλα παρόμοια παραδείγματα που θα μπορούσαν να αναφερθούν εδώ. Είναι λογικό στο κάτω κάτω ότι μια γλώσσα που βασίστηκε στην Ελληνική αντιγράφοντάς την, εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να έχει τα ίδια υψηλά νοήματα. Όπως σημειώνει και ο «δικός μας» Κωνσταντίνος Τσάτσος, πρώην Υπουργός, πρώην Πρόεδρος Δημοκρατίας και συγγραφέας, «Όσο πιό προηγμένος είναι ο πολιτισμός ενός έθνους, τόσο πιό πλούσιες σε προϊστορία, και συνεπώς και σε ουσία, είναι οι λέξεις της γλώσσας... Με την γλώσσα μεταδίδομε λογικούς συνειρμούς και διεγείρομε συναισθήματα... Κάθε λαός έχει την γλώσσα που του αξίζει. Στην γλώσσα, όπως και στα τραγούδια του, εναποθηκεύεται ο πολιτισμός του... είναι ο πιό αδιάψευστος μάρτυρας της ιστορικής του συνείδησης και της ιστορικής του συνέχειας.» 

Πηγή: Αλέξανδρος Αγγελής, Αντίβαρο
Copy and WIN : http://ow.ly/KNICZ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΣ ΠΕΠΟΣ.

ΟΤΑΝ Η ΟΚΡΑ-ΛΟΓ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΟΝ ΧΙΛΩΝΑ ΤΟΝ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟ

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συναθλητές της Ουτοπίας, συνοδοιπόροι της Επικούρειας Φιλοσοφίας, οραματιστές του ανέφικτου και του κάλλους, ανευνούχιστοι πολίτες, στοχαστές της θετικής με μελέτη και σεβασμό προγονολατρείας , και όχι της αρνητικής, σας καλημερίζω και σας παρακαλώ να πούμε ένα βροντερό όχι σ'αυτούς που μας θέλουν πεδουκλωμένους και εξαρτημένους από καθε είδους σκόπιμες και αντιπαραγωγικές εξαρτήσεις ξεκινώντας από το πρώτο μεγάλο όχι στα άπληστα θέλω του εαυτού μας και των δικών μας ανθρώπων που δυναστεύουν τη ζωή μας. Μελετήστε τον Επίκουρο και τον Λιαντίνη και θα καταλάβετε τι εννοώ. Το μενού σήμερα του filomatheia.blogspot.gr έχει σοφά λόγια ενός δικού μας ανθρώπου, ενός Έλληνα που δυστυχώς πάρα πολοί από εμας τον αγνοούμε, και να ήταν ο μόνος μικρή η ζημιά, εγώ πάντως μόνο σε ένα διαφώνησα και είναι αυτό που έχω σημειώσει με κόκκινα γράμματα. ΧΙΛΩΝ Ο ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟΣ απολαύστε τον, μελετήστε τον και μοιραστείτε τα-κοινοποιήστε τα και στους φίλους σας. Κατά τα άλλα ο καιρός για την κυριακή όπως προβλέπει η μετεό να είναι περίπου στους 23 βαθμούς μάξιμουμ που σημαίνει πως θα είναι ιδανικός για την μικρή εκδρομή που έχουμε προγραμματίσει στον ΚΕΡΑΜΙΚΟ και ίσως και στον λόφο των Μουσών.Σας εύχομαι καλή ανάγνωση, με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση
Επικούρειος Πέπος.

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος

Στη Βικιπαίδεια υπάρχει λήμμα σχετικό με:

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος

Ο Χίλων (ή Χείλων) ο Λακεδαιμόνιος (600 - 520 π.Χ.), ήταν πολιτικός, νομοθέτης, φιλόσοφος και ελεγειακός ποιητής, που αναφέρεται ως ένας από τους επτά σοφούς της αρχαίας Ελλάδας.

---

• Αδίκα φεύγε
  • Να αποφεύγεις την αδικία

• Ἀδικούμενος διαλλάσσου· ὑβριζόμενος τιμωροῦ
  • Όταν αδικείσαι, να είσαι διαλλακτικός, όταν υβρίζεσαι, να τιμωρείς
  • Όταν αδικείσαι, να δείχνεις διαλλακτική διάθεση· όταν σου συμπεριφέρονται υβριστικά, να ζητάς εκδίκηση

• Αδωροδόκητος δοκίμαζε
  • Να είσαι αδιάφθορος στους ελέγχους σου

• Αισχρά φεύγε
  • Να αποφεύγεις την ανηθικότητα

• Αλήθειαν κρήσαι
  • Κάμε κτήμα σου την αλήθεια

• Αρετής οικείον
  • Να είσαι ενάρετος

• Άρρητα μη λέγε
  • Να μη λες αυτά που δεν (πρέπει να) λέγονται

• Άρχουσιν πείθου
  • Έχε εμπιστοσύνη στους κυβερνώντες

• Ατυχούντα μη επιγελάν (ή/και) Τω δυστυχούντι μη επιγέλα
  • Να μην επιχαίρεις για τη δυστυχία του άλλου (ή) Να μη περιγελάς
  • τον άνθρωπο που τον βρήκε δυστυχία

• Γάμους εὐτελεῖς ποιοῦ
  • Κάνε γάμο ταπεινό.
  • Ο γάμος σου να είναι λιτός.

• Γήρας τιμάν
  • Να τιμάς τα γηρατειά

• Γίγνωσκε καιρόν
  • Να γνωρίζεις τον καιρό

• Γλώτταν μη προτρεχέτω του νου (ή: “της διανοίας”)
  • Να μην προτρέχει η γλώσσα της σκέψης.

• Γλώττης κράτει (ή: “κρατείν”) και μάλιστα εν συμποσίω.
  • Να συγκρατείς την γλώσσα σου, προ παντός δε όταν βρίσκεσαι σε διασκέδαση

• Γνῶθι σαυτόν
  • Γνώρισε τον εαυτό σου
  • Κοίταξε να γνωρίσεις τον εαυτό σου.

[Αποδίδεται και στον Θαλή τον Μιλήσιο]

• Γονέας τιμάν
  • Να τιμάς τους γονείς

• Δίκαζε πράως
  • Να δικάζεις με ηρεμία

• Δικαίως κτῶ.

• Εγγύα παρά δ` άττα
  • Η εγγύηση φέρνει στην καταστροφή (ή) Η εγγύηση που 
  • δίνεις είναι κοντά στη συμφορά

[Αποδίδεται και στον Πιττακό τον Μυτιληναίο]

• Εγγύην φεύγε
  • Να αποφεύγεις τα ενέχυρα

• Εγκράτειαν άσκει
  • Να είσαι εγκρατής. Να ασκείσαι στην εγκράτεια

• Εν λιθίναις ακόναις ο χρυσός εξετάζεται διδούς βάσανον φανεράν. Εν δε χρυσώ ανδρών αγαθών τε κακών τε νους έδωκ’ έλεγχον.
  • Ο χρυσός ελέγχεται πάνω σε πέτρινα ακόνια, δίδοντας έτσι απόδειξη της γνησιότητάς του. Πάνω όμως στον χρυσό, η λογική ελέγχει τον χαρακτήρα των καλών και των κακών ανθρώπων.

• Ἐν ὁδῷ μὴ σπεῦδε προάγειν, μηδὲ τὴν χεῖρα κινεῖν· μανικὸν γάρ.
  • Στον δρόμο μη σπεύδεις να προσπεράσεις άλλους ούτε να χειρονομείς: αυτό το κάνουν οι τρελοί.
  • Να μη τρέχεις να βγεις στο δρόμο (παραμελώντας άλλες αναγκαίες και ωφέλιμες ενασχολήσεις)

• Ένδον σκάπτε
  • Να καλλιεργείς τον εαυτό σου

• Επί σοφίαν μη επαίρου
  • Μην περηφανεύεσαι για τη σοφία σου

• Ἐπὶ τὰ δεῖπνα τῶν φίλων βραδέως πορεύου, ἐπὶ δὲ τὰς ἀτυχίας ταχέως.
  • Στα συμπόσια των φίλων σου να πηγαίνεις αργά, στις δυστυχίες τους γρήγορα
  • Στα δείπνα των φίλων σου να πηγαίνεις σιγά σιγά, στις ατυχίες τους γρήγορα.

• Έπου Θεόν
  • Ακολούθησε τον Θεό

• Ερημία χρω
  • Να ωφελείσαι από την απομόνωση

• Έσο φιλαλήθης
  • Να αγαπάς την αλήθεια

• Εύφημος γίνου
  • Να αποκτήσεις καλή φήμη

• Εχθρούς αμύνου
  • Να τιμωρείς τους εχθρούς

• Ζευς ταπεινοί τα υψηλά και τα ταπεινά υψοί
  • Ο Δίας ταπεινώνει αυτούς που υπερηφανεύονται και τους ταπεινούς τους εξυψώνει

• Ζημίαν αἱροῦ μᾶλλον ἢ κέρδος αἰσχρόν· τὸ μὲν γὰρ ἅπαξ λυπήσει, τὸ δὲ ἀεί
  • Να προτιμάς την ζημιά, από το ανέντιμο κέρδος. Γιατί η μεν ζημιά θα σε λυπήσει μία φορά, ενώ δεύτερο θα σε λυπεί συνεχώς.
  • Να προτιμάς τη ζημιά παρά το αισχρό κέρδος: το ένα θα σε στενοχωρήσει μόνο μια φορά, ενώ το άλλο θα σε στενοχωρεί πάντοτε.

• Ἡ γλῶσσά σου μὴ προτρεχέτω τοῦ νοῦ.
  • Η γλώσσα σου να μην προτρέχει της διανοίας σου.

• Ηδονήν φεύγε
  • Να αποφεύγεις την ηδονή

• Ἤθη δοκίμαζε.
  • Να εξετάζεις τον χαρακτήρα

• Ηρεμία χρήσθαι
  • Να ζεις με ηρεμία

• Θεράπευε φρόνησιν
  • Να επιδιώκεις τη φρόνηση

• Θυμού κρατείν (ή) Θυμοῦ κράτει
  • Να συγκρατείς τον θυμό σου

• Ισχυρόν όντα πράον είναι, όπως οι πλησίον αιδώνται μάλλον ή φοβώνται
  • Όταν είναι κανείς ισχυρός, πρέπει να είναι πράος, ώστε οι γύρω του μάλλον να τον σέβονται, παρά να τον φοβούνται

• Κάλλιστον είναι βασιλέα τον μη μόνον του φοβερόν είναι φροντίζοντα.
  • Πάρα πολύ καλός είναι ο βασιλιάς εκείνος, ο οποίος φροντίζει να μην προξενεί μόνο φόβο.

• Κόλακας μίσει
  • Να μισείς (να αποφεύγεις) τους κόλακες

• Λέγοντα μη κινείν την χείραν, μανικόν γαρ
  • Όταν μιλάς να μην χειρονομείς, γιατί αυτό είναι δείγμα τρέλας

• Μαντικήν μη εχθαίρειν
  • Να μη μισείς την μαντική τέχνη, να την παραδέχεσαι

• Μὴ ἀπείλει τοῖς ἐλευθέροις· οὐ γὰρ δίκαιον.
  • Μη μιλάς απειλητικά στους ελεύθερους ανθρώπους, 
  • γιατί δεν είναι δίκαιο.

• Μη απειλείν μηδενί
  • Μην απειλείς κανέναν

• Μὴ ἐπιθύμει ἀδύνατα
  • Να μην επιθυμείς τα αδύνατα
  • Να μην επιθυμείς πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν

• Μὴ ᾖς ἐπαχθής.
  • Να μη γίνεσαι φορτικός

• Μὴ κακολόγει τοὺς πλησίον· εἰ δὲ μή, ἀκούσῃ ἐφ᾽ οἷς λυπηθήσῃ.
  • Μην κακολογείς τους πλησίον σου· αλλιώς θ᾽ ακούσεις πράγματα που θα σε στενοχωρήσουν.

• Μη σπεύδε λαλών
  • Μη βιάζεσαι όταν μιλάς

• Μὴ φθόνει θνητά.

• Μηδέν άγαν
  • Τίποτα καθ’ υπερβολή (να μην κάνεις ή να μη λες)

[Αποδίδεται και στον Σόλωνα τον Αθηναίο]

• Μίσει διαβολάς.

• Νόμοις πείθου
  • Να είσαι νομοταγής, να υποτάσσεσαι στους νόμους
  • Να υπακούς στους νόμους.

• Όνειδος έχθαιρε
  • Να μισείς τη ντροπή

• Οργής κρατείν
  • Να συγκρατείς την οργή σου

• Πίνων, μὴ πολλὰ λάλει· ἁμαρτήσῃ γάρ.
  • Όταν πίνεις, μη λες πολλά· θα κάνεις λάθη.
  • Όταν πίνεις να μην λες πολλά, διότι θα κάνεις σφάλματα

• Πιστόν ουδέν
  • Τίποτα δεν μένει πιστό, αμετάβλητο

• Πλήθει ἄρεσκε.
  • Να επιδιώκεις τη δημοτικότητα

• Πόνει μετά δικαίου
  • Να συμπονείς εκείνον που έχει δίκαιο

• Πράος ίσθι
  • Να είσαι ήρεμος

• Πράττε συντόμως
  • Να ενεργείς με ταχύτητα

• Πρεσβύτερον σέβου (και) Πρεσβύτερον αιδού
  • Να σέβεσαι τους μεγαλύτερους
  • Να σέβεσαι τους γεροντότερους.

• Πρόσεχε σαυτώ
  • Να προσέχεις τα γύρω από σένα

• Σοφόν το σαφές
  • Σοφό είναι ό,τι είναι σαφές

• Σοφίᾳ χρῶ.

• Σπεύδε βραδέως
  • Συντόμευε ότι κάνεις, αλλά χωρίς να βιάζεσαι

• Ταχύτερον επί τας ατυχίας των φίλων ή επί τας ευτυχίας πορεύου
  • Να τρέχεις κοντά στους φίλους σου ταχύτερα όταν αυτοί δυστυχούν, παρά όταν ευτυχούν

• Την μάλιστα νόμων, ήκιστα δε ρητόρων ακούουσαν πολιτείαν αρίστην είναι
  • Άριστη είναι η πολιτεία που υπακούει πάρα πολύ στους νόμους και πολύ λίγο στους ρήτορες

• Τῆς ἰδίας οἰκίας προστάτει.
  • Να κυβερνάς και να προστατεύεις το σπιτικό σου.

• Τον άρχοντα χρήναι μηδέν φρονείν θνητόν αλλά πάντ’ αθάνατα.
  • Ο Άρχων πρέπει τίποτα να μην σκέπτεται σαν θνητός, αλλά σάν αθάνατος.

• Τον τεθνηκότα μη κακολογείν
  • Μην κακολογείς αυτόν που έχει πεθάνει

• Τὸν τὰ ἀλλότρια περιεργαζόμενον μίσει.
  • Τον άνθρωπο που ανακατεύεται στις ξένες υποθέσεις να τον μισείς.

• Τὸν τετελευτηκότα μακάριζε
  • Να μακαρίζεις και να θεωρείς ευτυχή αυτόν που έχει πεθάνει
  • Αυτόν που πέθανε μακάριζέ τον.

• Τραχέσιν ἥσυχον σεαυτὸν πάρεχε, ὅπως σε αἰσχύνωνται μᾶλλον ἢ φοβῶνται.
  • Απέναντι στους σκαιούς ανθρώπους να μένεις ήρεμος, για να σε ντρέπονται μάλλον παρά να σε φοβούνται.

• Τύχη μη πίστευε
  • Να μην εμπιστεύεσαι την τύχη

Τῷ δυστυχοῦντι μὴ ἐπιγέλα.

Μη γελάς με άνθρωπο που τον βρήκε δυστυχία.

• Υιοίς μη καταθάρρει
  • Μη δίνεις ασυδοσία στα παιδιά σου

• Ὑφορῶ μηδέν.
  • Κανέναν να μην υποβλέπεις

• Φίλοις ευνόει
  • Να περιποιείσαι τους φίλους σου

• Φίλους τίμα
  • Να τιμάς τους φίλους σου

• Φύλαττε εαυτόν
  • Να προφυλάσσεις τον εαυτό σου

• Χαλεπόν το τα απόρρητα σιωπήσαι και σχολήν [ή: “χολήν”] εύ διαθέσθαι και αδικούμενον δύνασθαι φέρειν”
  • Είναι δύσκολο να κρατάς τα μυστικά που δεν πρέπει να ειπωθούν, να χρησιμοποιείς σωστά τον ελεύθερο χρόνο σου [ή: να συγκρατείς τα νεύρα σου] και να μπορείς να υπομένεις την αδικία που σου γίνεται

• Χαλεπώτατον το γνώσκειν εαυτόν. Πολλά γαρ υπό φιλαυτίας έκαστον εαυτώ προστιθέναι.
  • Δυσκολότατο είναι να γνωρίσει κανείς τον εαυτό του. Διότι κάθε ένας, λόγω του εγωισμού του, προσθέτει πολλά καλά στο άτομό του (που δεν τα έχει)

• Χρόνου φείδου.
  • Να κάνεις οικονομία στον χρόνο σου (ή) Να ξοδεύεις με σύνεση τον χρόνο σου

• Ψεύδος αισχύνου
  • Να μη λες ψέματα

Μερικά ακόμα ρητά του Χίλωνα, μόνο σε μετάφραση

• Αγνότης σημαίνει εγκράτεια
• Δεν ωφελεί να τρέχει κανείς. Πρέπει απλώς να αναχωρεί εγκαίρως
• Η αρετή φέρνει φήμη στους ζωντανούς, δόξα στους νεκρούς και αθανασία στους ουράνιους
• Η ατυχία είναι η μόνη πλάστιγγα στην οποία ζυγίζονται οι φίλοι
• Μάθε να τακτοποιείς σωστά τις υποθέσεις του σπιτιού σου.
• Μην κακολογείς τους πλησίον σου γιατί διαφορετικά θα ακούσεις πράγματα που θα σε λυπήσουν.
• Να απεχθάνεσαι εκείνον που ασχολείται με ξένες δουλειές
• Να μη λες πάντα ό,τι σκέπτεσαι, να σκέπτεσαι, όμως, πάντα, ό,τι λες
• Τη φτώχεια να μη την φανερώσεις σε ανθρώπους που δεν μπορούν να σε κάνουν πλούσιο
• Ανιχνευτής και Επιμελητής αυτής της Ανάρτησης ο Επικούρειος Πέπος.