Aνθολογία Ερωτικής Ποίησης του Χάρη Βλαβιανού.

Γλυκιά μου, μην ξεπορτίσεις

Φίλες και Φίλοι καλημέρα, το σημερινό μενού του filomatheia blogspot.gr έχει κάτι το εξαιρετικό, απολαύστε τον  Χάρη Βλαβιανό στην Ανθολογία Ερωτικής Ποίησης.

 Της ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

«Σε παρακαλώ, γλυκιά μου Σεπτιμίλλα § θησαυρέ μου εσύ, μονάκριβό μου πλάσμα κοντά σου κάλεσέ με το απόγευμα να 'ρθω αν όμως με καλέσεις, γνώμη μην αλλάξεις, μην ξεπορτίσεις ούτε την πύλη ν' αμπαρώσεις, σπίτι να μείνεις και να ετοιμαστείς γιατί εννιά φορές στα χέρια μου θα χ...... Αν θέλεις, έρχομαι αμέσως τώρα γιατί παράφαγα και είμαι κ.....ένος κι αντί για σένα τον χιτώνα μου τρυπώ»

  Οι στίχοι ανήκουν στον Κάτουλλο, τον Λατίνο ποιητή του 1ου π.Χ αιώνα, τον πρώτο που έγραψε εκτενώς για μια προσωπική του ερωτική ιστορία, χωρίς πομπώδη λόγια, σε γλώσσα χυμώδη και ζωντανή. Μ' αυτούς τους στίχους που λες και γράφτηκαν χθες, ανοίγει και η Ανθολογία Ερωτικής Ποίησης του Χάρη Βλαβιανού που αναμένεται παραμονές του Αγίου Βαλεντίνου από τον «Πατάκη», προς τέρψιν όλων, όμως, ερωτευμένων και μη.
Ποιες είναι οι σωστές λέξεις για τον έρωτα; Πώς εκφράζει κανείς την ευφορία, την ηδονή, τη ζήλια, την οδύνη, την οργή, την απώλεια, τη ματαίωση, χωρίς να παγιδευτεί στη φτηνή συναισθηματολογία; «Οταν η καρδιά είναι γεμάτη, μπορεί το συναίσθημα να ξεχειλίζει, αλλά η αληθινή πληρότητα παραμένει κρυμμένη εντός... Οι λέξεις δεν μπορούν ποτέ να σου πουν -όποια μορφή και αν τους δώσω, όσο κι αν τις μεταμορφώσω- πόσο πολύτιμη είσαι για μένα, πόσο η καρδιά και η ψυχή μου φλέγεται για σένα» ομολογούσε ο Ρόμπερτ Μπράουνινγκ στην Ελίζαμπετ Μπάρετ Μπράουνινγκ, λίγο πριν αποφασίσουν να κλεφτούν και να παντρευτούν.
Ωστόσο και οι δυο τους, από τους σημαντικότερους ποιητές του 19ου αιώνα, βάλθηκαν μ' επιμονή να αποδώσουν το άρρητο, όπως έκαναν τόσοι και τόσοι ομότεχνοί τους από τα χρόνια της Σαπφούς, συνθέτοντας έπη, ωδές, σονέτα, ποιήματα σε έμμετρο ή σε ελεύθερο στίχο, τραγούδια ή χαϊ-κού. Οι ποιητές ένιωθαν πάντα την ανάγκη να μιλήσουν για το ερωτικό τους πάθος, όσο αγώνα κι αν έπρεπε να κάνουν, κι αυτήν ακριβώς την πάλη επιχειρεί ν' αναδείξει ο Βλαβιανός.
Η Ανθολογία περιέχει ενενήντα ποιήματα μεταφρασμένα από τον ίδιο, που τα υπογράφουν από νομπελίστες όπως ο Γέιτς, ο Τ. Σ. Ελιοτ, ο Σίμους Χίνι, ο Οκτάβιο Παζ ή Βισλάβα Ζιμπόρσκα μέχρι σύγχρονοι ποιητές που αγνοούσαμε ότι υπάρχουν καν. Τα περισσότερα γράφτηκαν κατά τον 20ό αιώνα, αλλά όπως διευκρινίζει στην εισαγωγή του προτίμησε να μεταφράσει εκείνα που τον συγκινούν και τον κεντρίζουν παρά να συνθέσει έναν εξαντλητικό κατάλογο. Υπάρχουν όμως αρκετά και προγενέστερων δημιουργών -Μπάιρον, Γουότον, Σέλεϊ, Ντίκινσον, Γουίτμαν- ώστε να λειτουργήσουν αντιστικτικά προς το κυρίως σώμα του βιβλίου, ενώ πληθωρική αποδεικνύεται η εκπροσώπηση της Σαπφώ και του Κάτολλου.
 Ο Χάρης Βλαβιανός ανθολογεί και μεταφράζει 90 ερωτικά ποιήματα, γραμμένα τα περισσότερα κατά τον 20ό αιώνα Ο Βλαβιανός δεν συνοδεύει τα ποιήματα της συλλογής με τα βιογραφικά των ποιητών, ούτε με άλλο πραγματολογικό υλικό. Εξαίρεση, η σημείωση που αναγράφεται κάτω από το τελευταίο ποίημα του Παβέζε, γραμμένο στ' αγγλικά στις 11 Απριλίου του 1950, λίγους μήνες πριν ο Ιταλός συγγραφέας αυτοκτονήσει, με αποδέκτη την αμερικανίδα ηθοποιό Κάνι Ντόουλινγκ, με την οποία είχε ζήσει έναν άδοξο έρωτα: «Ηταν μόνο ένα φλερτ/ εσύ ασφαλώς το γνώριζες -/ κάποιος πληγώθηκε εδώ και καιρό./ Ολα είναι ίδια/ ένας χρόνος πέρασε- /μια μέρα ήρθες μια μέρα θα πεθάνεις./ Κάποιος πέθανε / εδώ και καιρό- / κάποιος που προσπάθησε αλλά δεν γνώριζε».

Φλερτ μέσω Κάμινγκς
Αν ο Γέιτς «ομνύει στους θεούς της λαγνείας», αν ο Ελιοτ «προσπαθεί να δραπετεύσει από τις κοινωνικές συμβάσεις που τον κρατούν καθηλωμένο σ' ένα ανέραστο παρόν», αν η Σέξτον «φλερτάρει με τον θάνατο σαν να 'ταν ένας σκοτεινός, γοητευτικός εραστής», ο Ε. Ε. Κάμινγκς, «par excellence ο ερωτικός ποιητής του 20ού αιώνα, υμνεί τον έρωτα με πεισματική εμμονή και καθηλωτική ένταση», επισημαίνει ο Βλαβιανός. Γι' αυτό κι ο ίδιος περιλαμβάνει επτά δικά του ποιήματα στο βιβλίο. «Ανάμεσά τους», λέει, «κι εκείνο που επιστρατεύει ο Μάικλ Κέιν για να σαγηνεύσει μια από τις αδελφές της Χάνα, στη γνωστή ταινία του Γούντι Αλεν», που καταλήγει ως εξής: «Δεν ξέρω τι είναι αυτό σ' εσένα που κλείνει και ανοίγει/ μόνο κάτι μέσα μου καταλαβαίνει ότι η φωνή των ματιών σου είναι βαθύτερη απ' όλα τα τριαντάφυλλα/ κανείς, ούτε και η βροχή ακόμη δεν έχει τόσο μικρά χέρια».
Ενα άλλο ποίημα, επίσης συνδεδεμένο με κινηματογραφική ταινία (βλ. «Τέσσερις γάμοι και μια κηδεία»), προέρχεται από τα «Δώδεκα τραγούδια» του Οντεν: «Ας σταματήσουν τα ρολόγια και το τηλέφωνο ας κοπεί/ Στον σκύλο δώστε ζουμερό κόκκαλο, μη γαβγίσει/ Φιμώστε όλα τα πιάνα, με πνιχτούς τυμπανισμούς/ βγάλτε το φέρετρο, κι ας έρθει ο κόσμος να πενθήσει(...). Αγάπη που τη νόμιζα αιώνια: σφάλμα ολκής». Η συγκεκριμένη συλλογή του Οντεν, θυμίζει ο Βλαβιανός, μετά την τεράστια επιτυχία του φιλμ, επανεκδόθηκε από τον Faber & Faber με τον Χιου Γκραντ στο εξώφυλλο!
Αλλοι που ανθολογούνται εδώ; Ο Τζον Ασμπερι, ο Εζρα Πάουντ, ο Γουάλας Στίβενς, η Σίλβια Πλαθ, ο Τεντ Χιουζ, ο Μάικλ Λόνγκλεϊ, ο Τζέιμς Μέριλ, καθώς και δύο από τις πιο διακεκριμένες ποιήτριες της σημερινής εποχής, η Αμερικανίδα Αν Κάρσον και η Βρετανίδα Κάρολ Αν Ντάφι. Ιδού ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το «Μήνυμα» της τελευταίας: «Φροντίζω το κινητό τώρα σαν πληγωμένο πουλί/ Μηνύματα, μηνύματα, μηνύματα, γεμάτα με τις βαρυσήμαντες λέξεις μας (..)/ Οι κώδικες που στέλνουμε φτάνουν σα σπασμένη χορδή/ Προσπαθώ να φανταστώ τα χέρια σου, η εικόνα τους θολή/ Τίποτε απ' όσα οι αντίχειρές μου πατούν/ δεν θ' ακουστεί ποτέ».
Ποικιλία τεχνοτροπών
Η Ανθολογία του Βλαβιανού αγκαλιάζει πολλές διαφορετικές τεχνοτροπίες, περιλαμβάνοντας και ποιήματα απλώς διασκεδαστικά ή τετράστιχα σαν την «Απώλεια» της Γουέντι Κόουπ: «Η μέρα που μετακόμισε ήταν φριχτή/ Εζησε μια κόλαση το βράδυ εκείνο./ Δεν ήταν η απουσία του το θέμα/Αλλά ότι και το ανοιχτήρι είχε χαθεί». Από τα πιο πρωτότυπα πάντως είναι το «Περί της σάρκας και του πνεύματος» της γεννημένης στην Σανγκάη, Γουάνγκ Πινγκ, η ποίηση της οποίας περιστρέφεται γύρω από το παρελθόν και το παρόν της πατρίδας της και από τις προσωπικές της εμπειρίες ως μετανάστριας στην Αμερική:
«Ημουν παρθένα ώς τα 23. Μετά είχα κρυφά πολλούς "εραστές" ταυτόχρονα (...) Μια κοπέλα που είναι ανύπαντρη στα 25 της αποτελεί πρόβλημα για τους γονείς της. Μια κοπέλα που είναι ανύπαντρη στα 28 της αποτελεί πρόβλημα για τους φίλους και συναδέλφους της. Μια κοπέλα που είναι ανύπαντρη στα 30 της αποτελεί πρόβλημα για τα αφεντικά της. Μια κοπέλα που είναι ανύπαντρη στα 35 θεωρείται απ' όλους ως ιδανική για σύζυγος μακράς διάρκειας».
Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος-Fuji Tomo Kazu.

Ένα μικρό αφιέρωμα στην Άλκη Ζέη.

 

«Από τα μικρά μου χρόνια ως σήμερα, ας μην πω με ακρίβεια πόσα είναι γιατί θα τρομάξω κι εγώ η ίδια, έζησα έναν πόλεμο, δύο εμφύλιους πολέμους, δύο δικτατορίες και δύο προσφυγιές. Δεν τα έζησα σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος κάθε φορά κι έτσι και να ήθελα δεν θα μπορούσε το συγγραφικό μου έργο να μην επηρεαστεί από τα γεγονότα αυτά που συγκλόνισαν τον τόπο μας. Άθελά μου η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου λοιπόν έργο, θέλω δεν θέλω είναι γεμάτο ιστορία... Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει». Άλκη Ζέη 

Από την ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ 

Η Άλκη Ζέη είναι μια σταθερή αξία για τη σύγχρονη λογοτεχνία μας. Μπορεί να γράφει κυρίως για παιδιά, όμως απευθύνεται και στους ενήλικες. Μέσα στα έργα της, η συγγραφέας μετατρέπει προσωπικά της βιώματα σε μυθιστορηματικές καταστάσεις, κρατώντας πάντα την απαραίτητη απόσταση από το αυτοβιογραφικό στοιχείο αλλά επιτρέποντας στους ήρωές της να βλέπουν τα πράγματα με τη δική της θεώρηση. Ανήκοντας σε μια γενιά της οποίας οι ατομικές φιλοδοξίες υποχώρησαν μπροστά στα συλλογικά οράματα και στα συνταρακτικά γεγονότα που αναγκαστικά ισοπέδωναν την προσωπική ζωή, κι έχοντας συμβαδίσει με την πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας, των ανατροπών, των διωγμών, της αγωνίας για το αύριο, της συμμετοχής στους αγώνες για ελευθερία και δημοκρατία, αισθανόταν ανέκαθεν το χρέος να καταγράψει σημαντικές ιστορικές στιγμές για χάρη των νεότερων γενιών· χωρίς ίχνος διδακτισμού αλλά με τη διάθεση να προκαλέσει προβληματισμό πάνω σε πλήθος διαχρονικών αξιών και σύγχρονων θεμάτων που αποτυπώνει στα έργα της με εξαιρετική λογοτεχνικότητα, καλοδουλεμένη πλοκή και διάσπαρτο χιούμορ. Ως «πρύτανης» της παιδικής λογοτεχνίας αλλά και πεζογράφος σημαντικών έργων για ενήλικες, ως συγγραφέας που παραμένει ενεργή μέχρι σήμερα και άνθρωπος που συμμετέχει στα κοινά και συνομιλεί τακτικά με τους αναγνώστες της, η Άλκη Ζέη απασχολεί δικαιωματικά μέχρι σήμερα το πολιτιστικό τοπίο της χώρας μας. Η Άλκη Ζέη θεωρείται πρωτοπόρος καθώς καθιέρωσε ένα νέο στιλ στο νεανικό μυθιστόρημα, τόσο από την άποψη του ζωντανού, αυτοβιογραφικού ύφους όσο και της εισαγωγής του πολιτικού, κοινωνικού και ιστορικού στοιχείου στο είδος. Τα μυθιστορήματά της για παιδιά δημιούργησαν ολόκληρη σχολή και επηρέασαν γενιές νεότερων συγγραφέων, ενώ το μυθιστόρημά της για ενηλίκους Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα (1987) πρόσφερε μια αναθεωρητική ματιά στη σύλληψη μιας φορτισμένης ιστορικά περιόδου αναδεικνύοντας μια νέα οπτική. ________________

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΠΙΟ ΣΥΧΝΑ ΣΤΗΝ ΑΛΚΗ ΖΕΗ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ; 

LIFO: Μπορεί ένας συγγραφέας να ξεχωρίσει κάποιο από τα έργα του ως πιο αγαπημένο;

Εγώ όχι.

Πόσο εύκολο είναι να γράφετε λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά με τόσες αναφορές στην ιστορία;

Αφού εγώ η ίδια έχω ζήσει την ιστορία, δε μου είναι δύσκολο.

Πώς διαλέγετε τις ιστορίες των βιβλίων σας;

Από τις αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων και από τα σημαντικά γεγονότα που συμβαίνουν στη ζωή σήμερα.

Χιλιάδες παιδιά έχουν διαβάσει και μεγαλώσει με τα βιβλία σας. Τι συμβουλές θα δίνατε σ' έναν επίδοξο μικρό συγγραφέα που θα ήθελε να σας μοιάσει; 
Θα του έλεγα αρχικά, αν έχει έφεση, να κάνει τρία πράγματα: 1.Να διαβάζει βιβλία. 2.Να διαβάζει βιβλία.3.Να διαβάζει βιβλία.

Έχετε επισκεφτεί πάμπολλα σχολεία και έχετε μιλήσει με χιλιάδες παιδιά. Τι είναι αυτό που σας ρωτάνε περισσότερο;

Πώς έγινα συγγραφέας και πώς ξεκίνησα να γράφω.

Γράφετε κάτι σήμερα;

Γράφω αλλά δε λέω ποτέ τι αν δεν το τελειώσω.

Ποιο είναι το πιο μαγικό και περιπετειώδες μέρος που έχετε βρεθεί;

Σε πολλά. Μια φορά ταξίδεψα 5 νύχτες και 4 μέρες με τρένα και διέσχισα την έρημο για να βρεθώ στην Τασκένδη.

Ποιο είναι το τελευταίο όνειρο που θυμάστε;

Η κόρη μου λέει ότι τα όνειρά μου είναι σενάρια ολόκληρα. Αναλόγως τον τόπο όπου βρίσκομαι, επηρεάζονται και τα όνειρά μου, πχ. όταν πηγαίνω στις Βρυξέλλες όπου ζει η κόρη μου με τα εγγόνια μου, εκεί βλέπω ρετρό όνειρα, δηλαδή βλέπω τη ζωή μας στο Παρίσι και τα παιδιά μου μικρά. Πολύ συχνά στα όνειρά μου βλέπω τη Μελίνα (Μερκούρη) -την οποία ευτυχώς δεν βλέπω ποτέ άρρωστη αλλά πολύ καλά- και κάνουμε ζωηρές συζητήσεις.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΚΗ ΖΕΗ

Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα. Παντρεύτηκε τον θεατρικό συγγραφέα και σκηνοθέτη Γιώργο Σεβαστίκογλου, που πέθανε το 1991. Απέκτησαν δύο παιδιά. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας, στο τμήμα σεναριογραφίας. Από το 1954 έως το 1964 ήταν πολιτική πρόσφυγας στη Σοβιετική Ένωση. Το 1964 επιστρέφει οικογενειακώς στην Ελλάδα, για να ξαναφύγουν πάλι όλοι μαζί με τον ερχομό της Χούντας το 1967, για το Παρίσι, απ' όπου επιστρέφουν μετά τη δικτατορία. Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με το γράψιμο. Στις πρώτες ακόμη τάξεις του Γυμνασίου άρχισε να γράφει κείμενα για το κουκλοθέατρο. Ένας από τους χαρακτήρες που δημιούργησε, ο Κλούβιος, έγινε κατοπινά ο ήρωας του γνωστού κουκλοθέατρου «Μπαρμπα-Μυτούσης», εμπνεύστρια του οποίου ήταν η Ελένη Θεοχάρη-Περάκη. Πρώτο της μυθιστόρημα είναι Το καπλάνι της βιτρίνας (1963), που το έχει εμπνευστεί από τα πρώτα παιδικά της χρόνια στη Σάμο και είναι σχεδόν αυτοβιογραφικό. Ακολουθεί μια σειρά μυθιστορημάτων για παιδιά, και το 1987 κυκλοφορεί το πρώτο της βιβλίο για μεγάλους Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα. Έχει τιμηθεί με πλήθος βραβείων, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό, ενώ τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της. Το 2012 αναγορεύτηκε επίτιμη διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Κύπρου. Το 2013 κυκλοφόρησε το αυτοβιογραφικό της βιβλίο Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο. 
Από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ κυκλοφορούν τα βιβλία της: Το καπλάνι της βιτρίνας, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, Ο θείος Πλάτων, Κοντά στις ράγιες, Η μωβ ομπρέλα, Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της, Μια Κυριακή του Απρίλη, Τα παπούτσια του Αννίβα, Θέατρο για παιδιά, Η Αλίκη στη χώρα των μαρμάρων, Αρβυλάκια και γόβες, Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα, Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο. 

Πηγή: www.lifo.gr

KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΝΤΑΚΟΥΛΑ-ΖΑΝ ΝΤ' ΑΡΚ πρώτη Πρόεδρος της Λ.Ο.Γ.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συναθλητές της Επικούρειας Φιλοσοφίας και του Γύρου της Αθήνας καλησπέρα κ.ο.μ.
Η σημερινή ανάρτηση του filomatheia blogspot.gr είναι αφιερωμένη σ' ενα υπέροχο πλάσμα, σε μια υπέροχη κορασίδα την ξακουστή και πολυτάλαντη ΖΑΝ  ΝΤ' ΑΡΚ τη νεώτερη, σας μιλάω για την πρώτη πρόεδρο της Λογοτεχνικής Ομάδας Γοργογυρίου την Κωνσταντίνα Ντακούλα. Η Ζαν Ντ' Αρκ ήταν μαθήτρια του 19 και του άριστα, ως άνθρωπος ήταν μόνο του άριστα πρόσφατα πήρε το πτυχίο της από την Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας και αυτή την περίοδο παραδίδει ιδιαίτερα μαθήματα σε μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. Όσοι από σας που θα διαβάσετε αυτό το κείμενο και έχετε παιδιά που χρειάζονται βοήθεια με κλειστά μάτια τηλεφωνήστε στην Ζαν Ντ' 'Αρκ και θα γίνουν πρώτοι μαθητές. Τα τηλέφωνα που θα την βρείτε είναι το κινητό 6972469815 και το 2431053544. Ο λόγος που η Ζαν Ντ' Άρκ επέλεξε το συγκεκριμένο Τμήμα είναι γιατί σκοπεύει στο μέλλον ως Ιστορικός να καταγράψει την Ιστορία της Ο.ΚΡ.Α. και της Λ.Ο.Γ. Θα μπορούσα να γράψω πολλές σελίδες για την Ζαν Ντ' Άρκ αλλά όποιος θα διάβαζε τα γραφόμενα θα νόμιζε πως υπερβάλω επειδή υπήρξε η πρώτη πρόεδρος της Λ.Ο.Γ. και επειδή της έχω ιδιαίτερη αδυναμία, ως εκ τούτου θα περιορισθώ σ' αυτά τα λίγα. Ζαν Ντ' Άρκσου εύχομαι να είσαι καλοτάξιδο σκαρί και πως κάποια στιγμή θα επιστρέψεις στο Γοργογύρι -όταν θα έχει συντελεσθεί και η αλλαγή των αρνητικών παραγόντων- για να συνεχίσεις το έργο που δεν ολοκληρώθηκε την περίοδο της χρυσής εποχής. Στις 18/10/15 σε περιμένω να είσαι παρούσα στον Γύρο της Αθήνας μαζί με τ' άλλα κορίτσια. Υ.Γ. Συνέχισε να γράφεις ποιήματα ώστε στο μέλλον να μας εκπλήξεις ευχάριστα με την πρώτη σου ποιητική συλλογή. Με εκτίμηση, σεβασμό και αγάπη ο Επικούρειος Πέπος-Fuji Tomo Kazu.

Φιλαράκι μου καλή τύχη στα δίκαια και δημιουργικά σχέδια της ζωή σου W.L.P.