Ευτυχία και Πνευματικότητα: Παράλληλη πορεία. Ηλίας Γιαννακόπουλος φιλόλογος - συγγραφέας.

 Δεν μπορείς να ταξιδέψεις στην ευτυχία. Δεν μπορείς να την κατακτήσεις, να την κερδίσεις ή να την καταναλώσεις. Η ευτυχία είναι μία πνευματική εμπειρία…».(Denis Waitley)

Στο λεξιλόγιό μας υπάρχουν έννοιες που τα λεξικά αδυνατούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια το περιεχόμενό τους. Ωστόσο αυτές τις λέξεις – έννοιες τις χρησιμοποιούμε τακτικά γιατί παραπέμπουν σε μία επιθυμητή και προσδοκώμενη κατάσταση. Στο σημείο αυτό ανιχνεύεται η πρώτη παραδοξότητα και εγείρεται το απότοκο ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν το υποκείμενο να προσδένεται στο όραμα μιας θετικής κατάστασης (ψυχολογικής, πνευματικής, ηθικής…) με τη βοήθεια της λέξης που το νοηματικό της φορτίο δεν είναι σαφές; Η εξήγηση είναι μία. Ο καθένας βιώνει σε φαντασιακό επίπεδο την επιθυμητή κατάσταση αδιαφορώντας αν η γλωσσική αποτύπωσή της, δηλαδή η λέξη, μπορεί να αποδώσει με καθαρότητα το βίωμά του. Εξάλλου όλοι γνωρίζουν πως το σημαίνον (ήχος, εικόνα…) και το σημαινόμενο (έννοια, ιδέα, αντίληψη) τα διέπει μία αυθαίρετη σχέση. 

Στην κατηγορία αυτών των λέξεων ανήκουν και η Ευτυχία καθώς και η Πνευματικότητα. Η επιλογή αυτών των δύο λέξεων στοχεύει στην καταγραφή της σχέσης μεταξύ τους στο βαθμό που μπορεί να οριοθετηθεί με σαφήνεια το περιεχόμενό τους. Μία γρήγορη περιδιάβαση στο χώρο των λεξικών θα μάς έδινε τα παρακάτω γνωρίσματα του νοηματικού πεδίου των δύο αυτών όρων.

Ως Ευτυχία ορίζεται το αίσθημα εσωτερικής πληρότητας του ανθρώπου και ό,τι ακολουθεί αυτό το αίσθημα. Η ετυμολογία της λέξης Ευ+τύχη (τυγχάνω) πολύ λίγο μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση και κοινή αποδοχή του περιεχομένου της. Κι αυτό γιατί την ευτυχία άλλοι την κατατάσσουν στο συναίσθημα και στο βίωμα. Άλλοι τη θεωρούν ως στόχο ή ουτοπική κατάσταση. Άλλοι τονίζουν πως η ευτυχία είναι περισσότερο στιγμές και λιγότερο μία μόνιμη ή διαρκής κατάσταση. Για τον Καντ ως ευτυχία ορίζεται:

«Η ικανοποίηση όλων των κλίσεών μας τόσο σε έκταση, δηλαδή σε πολλαπλότητα, όσο και σε ένταση, δηλαδή σε διάρκεια».

Η έννοια της Πνευματικότητας παρουσιάζει κι αυτή μεγάλα προβλήματα στην σαφή οριοθέτηση του περιεχομένου της αφού αλλάζει συνεχώς. Έχουν δοθεί πάμπολλοι ορισμοί ανάλογα με τη σκοπιά που εξετάζει κανείς την έννοια. Άλλοι θεωρούν πως η πνευματικότητα συνδέεται με την αναζήτηση ενός νοήματος ζωής. Άλλοι τονίζουν την επίτευξη μιας εσωτερικής αρμονίας και ισορροπίας. Κάποιοι άλλοι επισημαίνουν το στοιχείο τη αυθυπέρβασης. Ίσως για κάποιους η πνευματικότητα να είναι η αναγκαία κατάσταση (πνευματική – ηθική) για την μέθεξη με το θείο. Η πνευματική, ψυχολογική, κοινωνική και ηθική διάσταση της έννοιας την καθιστούν δυσερμήνευτη και γι’ αυτό δεν μπορεί να χωρέσει σε έναν ορισμό. Κι αυτό γιατί:

«Το πνευματικό ταξίδι δεν είναι ένα ταξίδι ανακάλυψης αλλά

ένα ταξίδι αποκατάστασης. Είναι ένα ταξίδι ανακάλυψης

της εσωτερικής σου φύσης».(Billy Gorgan)

Η σχέση Ευτυχίας και Πνευματικότητας

Η πνευματικότητα, λοιπόν, με όποια σημασία κι αν την εκλάβουμε συνιστά τον αναγκαίο όρο για την πραγμάτωση της Ευτυχίας. Βέβαια, κάποιοι άλλοι θα αντιτείνουν πως η πνευματικότητα μπορεί να συνιστά την αναγκαία «αιτία» για την βίωση της ευτυχίας αλλά δεν είναι και «επαρκής» σύμφωνα με τους κανόνες ενός «τέλειου» επαγωγικού συλλογισμού.

Ωστόσο θα πρέπει να τονιστεί πως η πορεία του ανθρώπου προς την πνευματικότητα, ως μία προσπάθεια αυθυπέρβασης δεν είναι και τόσο ακύμαντη. Προσκρούει πάντα σε πολλά εμπόδια που παρεμβάλλονται τόσο από το εξωτερικό περιβάλλον όσο κι από το εσωτερικό. Τα εμπόδια αυτά αντανακλούν την αντιφατικότητα της κοινωνίας μας, όπως γλαφυρά την απέδωσε ο Χόρχε  Μπουκάϊ στο έργο του «Ο δρόμος της Πνευματικότητας».

Με οδηγό, λοιπόν, τις επισημάνσεις του Χόρχε Μπουκάϊ θα δοθούν οι παράπλευρες απώλειες που επιφέρουν οι αντιφατικότητες της ζωής μας στην κατάσταση της πνευματικότητας και κατ’ ακολουθίαν της ευτυχίας 

Οι αντιφατικότητες

α.«Ζούμε σε κτίρια πιο ψηλά… αλλά μια ζωή χωρίς βάθος»

Ο σύγχρονος άνθρωπος και ιδιαίτερα αυτός των μεγαλουπόλεων βιώνει το οδυνηρό αίσθημα της απώλειας νοήματος ζωής. Η καθημερινότητα επιβάλλει τους γρήγορους ρυθμούς ζωής, την παροδικότητα και το επιφανειακό. Από την άλλη πλευρά η υλιστική αντίληψη ζωής με τον άκριτο καταναλωτισμό οδηγούν στην αποβιταμίνωση κάθε πνευματικού στοιχείου της ζωής μας. Η ρηχότητα, όμως, και η επιπεδότητα της ζωής μας δεν μπορούν να αναιρεθούν από τα απρόσωπα και τερατώδη κτίρια που εγκλωβίζουν την ύπαρξή μας στα στενά πλαίσια μιας παράλογης και απάνθρωπης οικιστικής αρχιτεκτονικής. Το ύψος, δηλαδή, των κτιρίων – ως μία κακοσχεδιασμένη αντίληψη φυγής προς το υπερπέραν – προκαλεί ίλιγγο και μάς απογυμνώνει από κάθε γνήσιο και γήϊνο στοιχείο της ύπαρξής μας.

β.«Έχουμε περισσότερους ειδικούς… και λιγότερες λύσεις»

Η ανάγκη για εξειδίκευση επέβαλε την εξουσία των ειδικών και των τεχνοκρατών σε κάθε έκφανση της ζωής μας. Αποτέλεσμα αυτής της εξουσίας η παραίτησή μας από κάθε προσπάθεια για εξεύρεση εκείνης της λύσης που θα μας αναδείξει ως πρωταγωνιστές της ζωής μας. Αφεθήκαμε στη γνώμη των ειδικών ακόμη και σε θέματα που αφορούν λεπτές και προσωπικές πτυχές της ζωής μας. Έτσι αναδύθηκε ένας ιδιαίτερος «κρετινισμός» που μάς καθοδηγεί ως κοινωνικά και πολιτικά όντα. Κι ενώ πιστεύαμε πως η γνώση των ειδικών θα υποδείκνυε και τις ανάλογες λύσεις σε ένα πλήθος προβλημάτων, με απογοήτευση διακρίνουμε μία αδυναμία να επιπλεύσουμε στις φουρτούνες της ζωής. Βρήκαμε το δέντρο, αλλά χάσαμε το δάσος. Ο άνθρωπος είναι μία ολότητα συμπαντική και όχι μόνο μία «ειδική» περίπτωση. 

 

γ.«Υψώνουμε τις σημαίες της ισότητας, αλλά κρατάμε τις προκαταλήψεις»

Η εποχή μας και οι κοινωνίες μας επαίρονται για την θεσμοθετημένη ισότητα αλλά αδιαφορούν ή διάκεινται εχθρικά απέναντι σε ό,τι θρυμματίζει τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις μας. Διατυμπανίζουμε την ισότητα δικαιωμάτων αλλά είμαστε καχύποπτοι και ειρωνικοί απέναντι στο διαφορετικό και στην «άλλη άποψη». Αυτοπαρουσιαζόμαστε ως προοδευτικοί και υπερασπιστές της αλλαγής, αλλά δεν θέλουμε να αποκοπούμε από τις κοινωνικές, πολιτικές, ηθικές και πνευματικές μας προκαταλήψεις. Γινόμαστε σημαιοφόροι της ισότητας αλλά την ίδια στιγμή αρνούμαστε να παραχωρήσουμε οποιοδήποτε δικό μας «κεκτημένο». Βαθιά ριζωμένοι στις αναχρονιστικές μας προκαταλήψεις προπαγανδίζουμε την ισότητα χωρίς ίχνος αυτογνωσίας αλλά με μεγάλη δόση υποκρισίας…

Ο Χαράρι για την ευτυχία

Για το ανέφικτο της ευτυχίας ο Ισραηλινός συγγραφέας Yuval Noah Harari δίνει μία άλλη διάσταση, αφού συνδέει την ευτυχία με τις αντικειμενικές συνθήκες και τις προσδοκίες μας:

«Ο χόμο σάπιενς δεν μπορεί ποτέ να είναι ικανοποιημένος. Η ανθρώπινη ευτυχία εξαρτάται λιγότερο από τις αντικειμενικές συνθήκες και περισσότερο από τις προσδοκίες μας. Οι προσδοκίες, ωστόσο, έχουν την τάση να προσαρμόζονται στις υπάρχουσες συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των συνθηκών στις οποίες ζουν οι άλλοι. Όταν τα πράγματα βελτιώνονται, οι προσδοκίες μας μεγαλώνουν και, συνεπώς, ακόμα και με τεράστιες βελτιώσεις στις συνθήκες μπορεί να μείνουμε το ίδιο ανικανοποίητοι όπως και πριν. Αν η καθολική βασική υποστήριξη έχει στόχο να βελτιώσεις τις αντικειμενικές συνθήκες του μέσου ανθρώπου το 2050, έχει αρκετές πιθανότητες να πετύχει. Αν, όμως, ο στόχος της είναι να κάνει τους ανθρώπους αντικειμενικά πιο ικανοποιημένους με τη μοίρα τους και να προλάβει την κοινωνική δυσαρέσκεια, μάλλον θα αποτύχει».

 * Xρήσιμα Βιβλία

       ** 1."Ο δρόμος της Πνευματικότητας",Χόρχε  Μπουκάι

   2." 21 μαθήματα για τον 21ο αιώνα ",Yuval Noah Harari

 ΙΔΕΟπολις

Η επανάσταση του 1821 και τα τρία διλήμματα των Ελλήνων. Ηλίας Γιαννακόπουλος φιλόλογος - συγγραφέας.

 Αλλά θα νικήσωμεν ή θα παύσωμεν μεν ζώντες, αλλά θα έχωμεν την παρήγορον ιδέαν, ότι εν τω κόσμω δεν αφήσαμεν όπισθεν δούλους

τους Έλληνας».(Μπουμπουλίνα)

Οι επετειακές εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821 δεν τροφοδότησαν μόνον την εθνική υπερηφάνεια των Ελλήνων, δεν ανέδειξαν μόνον την ιστορική συνέχεια του Ελληνισμού, δεν πρόβαλαν εμφαντικά μόνον τον πόθο για ελευθερία ως το κατεξοχήν προσδιοριστικό στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης και της συνέχειας ενός έθνους, αλλά και εκείνες τις συνθήκες που επώασαν την μεγάλη απόφαση των αγωνιστών του 1821. Μία απόφαση που επρόκειτο να θέσει τα θεμέλια του Νεοελληνικού κράτους αλλά και να καταδείξει σε όλη την ανθρωπότητα πως:

«Η μεγαλοσύνη στα Έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα, με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα».

Ίσως μέσα στον εθνικό ενθουσιασμό, στους πομπώδεις πανηγυρικούς και στην πατριωτική ευωχία να ξεθωριάζουν κάποια γεγονότα ή στοιχεία που θα μπορούσαν να φωτίσουν πληρέστερα τις διαδικασίες που οδήγησαν στο εθνικό τόλμημα για αποτίναξη του Τουρκικού ζυγού. Είναι ιστορικό λάθος να θεωρείται πως η επανάσταση του 1821 υπήρξε μία έξαρση τόλμης της στιγμής χωρίς επιφυλάξεις, προβληματισμούς και διλήμματα.

Μπορεί ο διαχρονικός πόθος της ελευθερίας και η ιδέα για έναν απελευθερωτικό αγώνα να επωάζονταν για πολύ χρόνο στους υπόδουλους Έλληνες ωστόσο η στρατιωτική πραγματικότητα (απουσία στρατού και ενός κεντρικού συντονιστικού οργάνου, οι συντριπτικά υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις, δυσμενές διεθνές κλίμα…) λειτουργούσε ανασταλτικά στην πραγμάτωση του επαναστατικού οράματος. Μπορεί οι αγωνιστές του ’21 να επέδειξαν μίαν απαράμιλλη τόλμη, ωστόσο υπήρξαν κι αυτοί πολλοί ανθρώπινοι και γήινοι.

Τα τρία διλήμματα

Ο υπόδουλος Ελληνισμός καθ’ όλη την διάρκεια της Τουρκοκρατίας και ιδιαίτερα όταν ωρίμασαν οι συνθήκες για την εξέγερση δοκιμαζόταν  στο καμίνι τριών διλημμάτων. Το αδούλωτο φρόνημα έδινε τον δικό του αγώνα να υπερβεί τις αμφιβολίες και τον σκεπτικισμό που τροφοδοτούσαν τα τρία διλήμματα.

Το πρώτο δίλημμα εκφράστηκε μέσα από μία ερωτηματική διατύπωση: Να πολεμήσουν μόνοι τους ή με τη βοήθεια των Ξένων Δυνάμεων; Αυτό το δίλημμα το ξεπέρασαν γρήγορα όταν οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν επέδειξαν την ανάλογη προθυμία και βούληση. Η σκιά της Ιεράς Συμμαχίας έπεφτε βαριά πάνω σε κάθε προσπάθεια αμφισβήτησης και ανατροπής του διεθνούς status quo. Οι όποιες φιλελληνικές φωνές και συμπάθειες εκφράστηκαν από κάποιους ηγέτες προσέκρουαν πάντα στην λεπτή ισορροπία των συμφερόντων με τις άλλες χώρες που διεκδικούσαν όλες τον αναγκαίο ζωτικό χώρο τους στην περιοχή. Ο Σολωμός απέδωσε ποιητικά με ακρίβεια την προσπάθεια των Ελλήνων να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των ξένων χωρών με αντικειμενικό στόχο την στρατιωτική βοήθεια.

«Μοναχή τον δρόμο επήρες/ εξανάλθες μοναχή∙/ Δεν είναι εύκολες οι θύρες/ εάν η χρεία τες κουρταλή»

Η μεταστροφή της πολιτικής των Μεγάλων Δυνάμεων που εκδηλώθηκε αργότερα (Ναυμαχία Ναβαρίνο…) ήταν αποτέλεσμα των νικών των Ελλήνων και της διαφαινόμενης κατάρρευσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Το δεύτερο δίλημμα σχετιζόταν με τις προϋποθέσεις που έπρεπε να καλλιεργηθούν σε επίπεδο ιδεολογικής και εθνικής αυτοσυνειδησίας. Η μία θέση πρέσβευε πως «αν δεν συνειδητοποιήσουν δεν θα επαναστατήσουν» δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη της εθνικής συνείδησης ως αναγκαίο όρο για την επανάσταση. Στην αντίπερα όχθη αναπτύχθηκε η θέση πως «αν δεν επαναστατήσουν δεν θα συνειδητοποιήσουν». Η θέση αυτή λογάριαζε ως αφετηρία κάθε αλλαγής την πράξη και όχι το στοχασμό. Στο τέλος επικράτησε η «τρέλα» του Κολοκοτρώνη και η μεγάλη ψυχή των ανώνυμων αγωνιστών. Ολόκληρη η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με την Οθωμανική βαρβαρότητα διεκδικώντας το δικαίωμα να ζει ελεύθερη κάνοντας το όραμα πραγματικότητα.

Ελευθερία ή Θάνατος

Το τρίτο και κορυφαίο δίλημμα των εξεγερμένων Ελλήνων εκφράστηκε με εκείνο το απαράμιλλο και αποφθεγματικά διατυπωμένο «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ». Σημασιολογικά το δίλημμα παραπέμπει στο «Ζωή ή Θάνατος», αφού στη συνείδηση των Ελλήνων η Ελευθερία είναι ταυτισμένη με την Ελευθερία∙ «και οι Σουλιώτισες δεν ζούνε δίχως την ελευθερία». Η ελευθερία αποτελεί για τον Έλληνα τον αναγκαίο όρο για τη ζωή και η ζωή τροφοδοτεί με νέο περιεχόμενο κάθε φορά την Ελληνική ελευθερία. Ο θάνατος, ο άλλος πόλος του διλήμματος, δεν συνιστά μία «απουσία» αλλά μία επιλογή – κατάσταση που ακυρώνει την έλλειψη ελευθερίας και τον ανθρώπινο εξευτελισμό. Ο θάνατος προκρίνεται ως λύση όχι από μία πεσιμιστική διάθεση προς τη ζωή, όχι από δειλία, όχι από ένα πνεύμα παραίτησης και άρνησης της ζωής αλλά αντίθετα από ένα υψηλό φρόνημα, που στοχεύει στην υπέρβαση όλων εκείνων των παραγόντων που αλλοιώνουν τον πυρήνα της ζωής, την ελευθερία.

Το δίλημμα, λοιπόν, «Ελευθερία ή Θάνατος» εμπεριείχε μία δεινή διάζευξη που απέκλειε κάθε συμβιβασμό ή υποχώρηση: «καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή». Οι εξεγερμένοι Έλληνες, αν και απόγονοι του Αριστοτέλη, του φιλόσοφου της Λογικής, δεν γνώρισαν ούτε αποδέχτηκαν τη ΜΕΣΟΤΗΤΑ ως αξία ζωής. Επέλεξαν τα άκρα, ως καταστάσεις που εμπερικλείουν το βαθύτερο νόημα της ζωής. Η διεκδίκηση της ελευθερίας με τίμημα το θάνατο για τους Ξένους ήταν ένας παραλογισμός με βάση τα αριθμητικά δεδομένα Ελλήνων και Τούρκων. Αυτός ο παραλογισμός και η αποκοτιά δεν μπόρεσαν να χωρέσουν στους κώδικες ερμηνείας της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Ο δυτικός ορθολογισμός και η λογική της στατιστικής αδυνατούσαν να συλλάβουν το μέγεθος του τολμήματος αλλά και την ποιότητα του διλήμματος «Ελευθερία ή Θάνατος».

Το κορυφαίο αυτό σύνθημα στάθηκε η ιδιαίτερη εκδοχή της ζωής και αποτέλεσε ιστορικά τον κύριο συντελεστή της Ελληνικής ετερότητας, που χωρίς την αίσθηση και τη βίωσή της ο ελληνισμός δεν θα είχε ίσως συντηρηθεί ως ιδιαίτερη και ζωντανή εθνική και πολιτισμική μονάδα. Το Μεσολόγγι ύψιστο δείγμα ηρωισμού ανέδειξε με το δικό του τρόπο το νόημα του τραγικού διλήμματος: «με μίαν απόφασιν επροκρίναμεν ν’ αποθάνωμεν παρά να κλίνωμεν τον αυχένα».

Το δίλημμα, λοιπόν, «Ελευθερία ή Θάνατος» συμπύκνωσε την ηθική στάση ζωής των Ελλήνων στην διαχρονική τους πορεία. Κατέδειξε περίτρανα πως η ύπαρξη ενός έθνους και η επιβίωσή του στη φθορά του χρόνου και των εχθρών του δεν συνιστά προϊόν μόνον των υλικών παραγόντων αλλά ταυτόχρονα κι ενός άλλου στοιχείου που σημασιοδοτεί τη ζωή των ανθρώπων του και τους προφυλάσσει από την διαβρωτική λειτουργία της «συνήθειας» και της έγνοιας της υλικής επιβίωσης.

Αν η ιστορική λήθη λειτουργεί ως μία μορφή εθνοκτονίας άλλο τόσο αρνητικός είναι και ο ρόλος της εξιδανίκευσης του παρελθόντος και των αρετών της φυλής μας. Η καταγραφή των πραγματικών ιστορικών γεγονότων βοηθά στον εθνικό αυτοπροσδιορισμό μας και στην κατανόηση της θέσης μας ως έθνος στις σύγχρονες παγκοσμιοποιημένες κοινωνίες.

Η αξία και η μοναδικότητα ενός εθνικού ιστορικού γεγονότος δεν είναι συνάρτηση της λαμπρότητας των επετειακών του εκδηλώσεων αλλά του βαθμού αποδοχής του από τις επόμενες γενιές. Το 1821 ευτύχησε να γίνει καθολικά αποδεκτό και να ενσωματωθεί στο αξιακό σύστημα των επόμενων γενιών αναδεικνύοντας την ελληνικότητα σε καθολική αξία.

Η απάντηση των Σουλιωτών προς τον Αλή πασά είναι ενδεικτική της βαθύτερης ουσίας του Ελληνισμού:

«Βεζύρ Αλή πασά σε χαιρετούμεν. Η πατρίς μας είναι ασυγκρίτως γλυκυτέρα και από τα πουγκεία σου, και από τους ευτυχείς τόπους, τους οποίους υπόσχεσαι να μας δώσεις. Όθεν ματαίως κοπιάζεις, επειδή η ελευθερία μας δεν πωλείται, ούτ’ αγοράζεται σχεδόν με όλους τους θησαυρούς της γης, παρά με το αίμα και θάνατον έως του τελευταίου Σουλιώτου… Όλοι οι Σουλιώτες μικροί και μεγάλοι».

 ΙΔΕΟπολις

200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Ηλίας Γιαννακόπουλος φιλόλογος - συγγραφέας.

 Οι Έλληνες για να πάνε μπροστά, πρέπει να κοιτάζουν πίσω»

(Δ. Καμπούρογλου)

Στο μεταίχμιο δύο επετείων – 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821 και 100 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή του 1921 – ο Έλληνας πολίτης νιώθει την ανάγκη να ισορροπήσει πάνω σε ένα δύσκολο τοπίο που το διαμορφώνουν οι αυστηροί κανόνες της λογικής και οι εξάρσεις του συναισθήματος. Κι αυτό γιατί οι επέτειοι λειτουργούν αμφίσημα. Από τη μια πλευρά μάς δίνουν την ευκαιρία για μία εις βάθος εθνική αυτογνωσία κι από την άλλη τονώνουν το εθνικό φρόνημα και τροφοδοτούν την «πατριωτική ευωχία».

Οι τρεις δρόμοι

Κάθε εθνική επέτειος μάς προκαλεί να διαβούμε με περίσκεψη τρεις δρόμους. Αρχικά τον δρόμο του παρελθόντος για να γνωρίσουμε καλά όλα εκείνα τα γεγονότα που σήμερα γιορτάζουμε χωρίς την απόκρυψη κάποιων που καταστρέφουν την εξιδανικευμένη εικόνα της φυλής μα. Αρνητική, επίσης, κρίνεται στο οδοιπορικό αυτό και η προβολή ιστορικών αναληθειών που διακονούν σκοπιμότητες και εξωραΐζουν την εθνική μας ιστορία – πορεία. 

Ο δεύτερος δρόμος είναι αυτός του παρόντος, του σήμερα για να ανιχνεύσουμε το κατά πόσο το «δοξασμένο» παρελθόν (1821) διαμορφώνει και διαποτίζει την συμπεριφορά μας ως άτομα και ως Έλληνες. Η «ηρωϊκή αποκοτιά» των αγωνιστών του 1821 σε ποιο βαθμό έχει ενσωματωθεί από τον σύγχρονο Έλληνα στο αξιακό του σύστημα; Ο πόθος για εθνική ελευθερία σε ποιο βαθμό συγκλονίζει το «πατριωτικό» Εγώ του σημερινού Έλληνα και ιδιαίτερα του νέου;

Στον τρίτο δρόμο του μέλλοντος οφείλουμε ως άτομα και ως «πατριώτες» να πραγματοποιήσουμε τα βήματά μας με βάση τις εμπειρίες, τη γνώση και τα διδάγματα του παρελθόντος αλλά και τις ανάγκες του αύριο. Αν ένα ιστορικό γεγονός και οι επετειακές εκδηλώσεις αδυνατούν να ερμηνεύσουν και να διδάξουν γρήγορα θα περιπέσουν στην ιστορική λήθη και στα ιστορικά αζήτητα. Όταν τα σύμβολα του ιστορικού παρελθόντος εξαϋλώνονται από τη φθορά του χρόνου και αναβιώνουν μόνον στις επετειακές εκδηλώσεις, τότε οφείλουμε ως εθνική κοινότητα να στοχαστούμε για το περιεχόμενο και την ανάγκη νέων συμβόλων. Κι αυτό γιατί η απουσία εθνικών συμβόλων προκαλεί εθνικές ανισορροπίες και λειαίνει το έδαφος για την εθνική ασυνέχεια.

Τα διδάγματα

«Ποτέ δεν αποτυχαίνουν αυτοί που πεθαίνουν για έναν μεγάλο σκοπό»

(Λόρδος Βύρων)

Η επανάσταση του 1821 δεν ανήκει σε εκείνες τις εθνικές επετείους που απλά μάς υποχρεώνει να θυμηθούμε τα γεγονότα του παρελθόντος. Δεν είναι μία δοκιμασία της ιστορικής μας μνήμης. Το 1821 ως γεγονός μάς διδάσκει, μάς διαπαιδαγωγεί, μάς φρονηματίζει, μάς συγκλονίζει και μάς παρακινεί να ζούμε και να αντιδρούμε ως άτομα, κοινωνία και έθνος έξω από τα συμβατικά όρια – πλαίσια και κανόνες που θέτουν η πεζή καθημερινότητα, οι ανάγκες της υλικής επιβίωσης και οι πολυποίκιλες αναγκαιότητες (πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές…).

Τα πρόσωπα – πρωταγωνιστές του ’21 ήταν πολύ ανθρώπινοι τύποι, απρόβλεπτοι, ακανόνιστοι και γήινοι. Είχαν όλα εκείνα τα «χαρίσματα» και τα γνωρίσματα που ήταν αναγκαία για την επίτευξη της εθνικής ελευθερίας μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς. Ο Κάλβος χώρεσε όλα αυτά σε δύο λέξεις: «Αρετήν και Τόλμη». Οι ήρωες του 1821 δεν ζητούν από εμάς σήμερα να αρκεστούμε στους φθηνούς πανηγυρισμούς, στα άχρωμα και άνευρα ζήτω και στις ατελέσφορες εθνικές δοξολογίες. Μάς ζητούν να διατηρήσουμε την ιστορική μνήμη εκείνης της επαναστατικής περιόδου όχι από εθνική υποχρέωση και πατριωτικό καθήκον, αλλά γιατί πρέπει ως Έλληνες να αγαπάμε και να διεκδικούμε με πάθος και γνώση ό,τι χαρακτηρίζει και συνθέτει την ανθρώπινη ύπαρξη: Την ατελεύτητη εμμονή μας στην ελευθερία και στην εθνική αξιοπρέπεια – εθνικό φιλότιμο.

Ζητούν, δηλαδή, να υπερβούμε για λίγο τη λογική και συρματοπλέγματα ενός αρρωστημένου και αντικοινωνικού ατομικισμού και να αναζητήσουμε με επιμονή τα όρια ενός εθνικού και συλλογικού Εμείς.

Και όλα αυτά γιατί η επανάσταση του 1821 δεν αποτέλεσε μόνον την ληξιαρχική πράξη γέννησης του νεοελληνικού κράτους αλλά και την απαρχή μιας νέας αντίληψης για την ζωή, τον θάνατο, τον άνθρωπο, την ελευθερία και την πατρίδα.

«Είμαστε ωραίοι ως Έλληνες…»

Η επανάσταση του 1821 ως ιστορικό γεγονός ακύρωσε κάποιες ακλόνητες αλήθειες της διεθνούς διπλωματίας και των ειδικών στις πολεμικές επιχειρήσεις. Διέψευσε, επίσης, τις επιστήμες της λογικής του πολέμου και των στατιστικών της στρατιωτικής μάχης. Κι αυτό γιατί η «τρέλα» των αγωνιστών του ’21 δεν μπορεί να χωρέσει στην επιστήμη της ιστορίας και του πολέμου.

«Ο κόσμος μάς έλεγεν τρελούς. Ημείς αν δεν είμεθα τρελοί,

δεν εκάναμε την επανάσταση…».(Κολοκοτρώνης)

Η επανάσταση εκτός των άλλων πρόβαλε εμφαντικά τον ανθρώπινο ηρωισμό ως βασικό συστατικό στοιχείο του διαχρονικού ανθρώπου. Δίδαξε, δηλαδή, πως ο κεντρικός στόχος του ανθρώπου δεν είναι η απλή επιβίωση, αλλά η ζωή που πραγματώνεται μέσα σε συνθήκες προσωπικής ελευθερίας και εθνικής αυτονομίας.

Το 1821 κηρύσσει ακόμη και σήμερα την δικαίωση του ελεύθερου ανθρώπου αλλά και του ανυπότακτου ελληνικού φρονήματος που γνωρίζει, όμως, να πειθαρχεί στους νόμους της λεβεντιάς, του φιλότιμου και της εθνικής αξιοπρέπειας.

Τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821 δοκιμάζουν την λογική μας, κεντρίζουν το θυμικό μας, αναδιαμορφώνουν το αξιακό μας σύστημα και σαλπίζουν αιώνιες αξίες και ιδανικά για τον διαχρονικό και οικουμενικό άνθρωπο. Θα ήταν ευτύχημα στο τέλος των επετειακών εκδηλώσεων να μπορούσαμε να βροντοφωνάξουμε απαλλαγμένοι από κάποια στοιχεία εθνικού ναρκισσισμού και παραφράζοντας τον γνωστό στίχο του Εγγονόπουλου:

                                          Είμαστε ωραίοι ως Έλληνες.

ΕΝΑΣ ΥΠΕΡΟΧΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΑ ΕΓΓΟΝΙΑ. Η περιπέτεια του πατέρα μου και όσα μαγικά έζησα κοντά στον πατερούλη μου.

ΕΝΑΣ ΥΠΕΡΟΧΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΑ ΕΓΓΟΝΙΑ μέρος α' 

Ευχαριστώ από τα βάθη της ψυχής μου τον ΑΣΤΡΟΤΟΜ και την ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗ για την υπέρβαση που έκαναν. ΥΓ. Επειδή συμπλήρωσα λίγα λόγια σήμερα 21 Νοεμβρίου 2021 θέλω να ευχηθώ στον Θείο μου τον Θωμά να έχει αίσιο τέλος η περιπέτεια που βιώνει στο Λα'ι'κό νοσοκομείο αυτή την περίοδο και να σταθώ στην αγάπη, την στοργή και την φροντίδα που έχει από τις τρεις υπέροχες κόρες του, την Μαρία, την Χριστίνα, και την Γιούλα και φυσικά από την μοναδική θεία Αγορίτσα. Κορίτσια συγχαρητήρια για την αφοσίωση σας, είθε ο θεός να βοηθήσει τον πατέρα σας να βγει νικητής. Πάμε λοιπόν στην ιστορία του πατερούλη μου.

Κάντζα 19/07/2015 Η επόμενη μέρα μετά τη ''θαλασσοταραχή'' συναισθημάτων.

Μπαμπά, , , (μια κανονική ημέρα) του ΑΝΤΏΝΗ ΔΟΥΜΑ ΚΑΝΑΚΗ το βιβλίο που με συγκλόνισε και στάθηκε η αφορμή να γράψω το πιο κάτω κείμενο.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συναθλητές-αναγνώστες του filomatheia blogspot.gr και της μεϊλοπαρέας καλημέρα κ.ο.μ. Θα μου επιτρέψετε σήμερα να αναφερθώ στη χθεσινή μέρα για να περιγράψω μια συγκλονιστική εμπειρία που βίωσα διαβάζοντας το υπέροχο βιβλίο του Αντώνη Κανάκη, γεμάτο συναισθήματα που εξιστορεί αυτά που έζησε όταν άρχισε η περιπέτεια του πατέρα του με το εγκεφαλικό επεισόδιο. Πριν συνεχίσω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Αντώνη γιατί με την ανάγνωση αυτού του βιβλίου κατάφερα να βγάλω από μέσα μου έναν πόνο, έναν πόνο που φώλιαζε στην ψυχή μου 7 χρόνια, 5 μήνες, και 5 μέρες. Ήταν η πρώτη φορά από τότε που ο δικός μου μπαμπάς έγινε άγγελος, (έτσι μου είχε πει ένα υπέροχο πλάσμα στις 13/02/08 όταν της ανακοίνωσα τον θάνατο του πατέρα μου) που έκλαψα με τόση ένταση και τόση διάρκεια, ήταν ένα λυτρωτικό κλάμα όπου το κάθε δάκρυ αφαιρούσε ένα μέρος από τον συσσωρευμένο πόνο της απώλειας. Κατανοώ πως κάποιοι θα σκεφτούν λογικά και θα πουν πως ο πατέρας μου όταν αναχώρησε από τον μάταιο τούτο κόσμο ήταν ήδη στα 85, θα συμφωνήσω μαζί τους γιατί η σκέψη τους είναι λογική, έλα όμως που σε κάποια θέματα και για κάποιους ανθρώπους η λογική περνάει στο δεύτερο σκαλί και στο πρώτο αναρριχάται το συναίσθημα!!!!!! Θα έλεγα μάλιστα πως έκλαψα και για τον Αντώνη γιατί ενώ εγώ είχα την ευκαιρία για δυο χρόνια περίπου να δω τον πατέρα μου να νικάει και να ξεφτιλίζει τον καριόλη τον θάνατο, του Αντώνη δεν του δόθηκε αυτή η ευκαιρία γιατί μετά από 19 μέρες έχασε τον πατέρα του, τον πήρε μαζί του ο γαμιόλης πριν προλάβει να δει το σπίτι που του ετοίμαζε στην Περαία, δεν του έδωσε μια δεύτερη ευκαιρία.

Ας πάρω όμως τα πράγματα από την αρχή. Γενάρης 2006/05/01 τίποτα στον ορίζοντα δεν φαινόταν ανησυχητικό ο πατέρας μου ζούσε με τη μητέρα μου στο χωριό και σε γενικές γραμμές η υγεία τους ήταν καλή. Το πρωινό λοιπόν της 5ης Ιανουαρίου έρχεται στο δωμάτιό μου η κόρη μου όπου εγώ μεταξύ ύπνου και ξύπνιου την ακούω να λέει: ''Μπαμπά σήκω πρέπει να φύγουμε για το χωριό ο παππούς έπαθε εγκεφαλικό!!! στην αρχή νόμισα πως ήταν όνειρο και πως η κόρη μου ήταν μέρος του ονείρου, προφανώς η κόρη μου κατάλαβε σε τι κατάσταση βρισκόμουν και επανέλαβε τα λόγια της, μπαμπά σήκω πρέπει να φύγουμε ο παππούς έπαθε εγκεφαλικό. Ευτυχώς που εκείνη τη στιγμή δεν έπαθα ανακοπή, στο μίνι οικογενειακό συμβούλιο που κάναμε για το αν θα έπρεπε να μείνει πίσω η Λαμπρινή η ή Μελισσάνθη η κόρη μου ήταν κάθετη:
Mπαμπά κανονίστε ποιος από τους δυο θα μείνει εγώ θέλω να πάω κοντά στον παππού μου. Ετοιμαστήκαμε και οι τρεις, σε χρόνο ρεκόρ είχαμε φθάσει στο νοσοκομείο Τρικάλων όπου είχαν μεταφέρει τον πατέρα μου, κατά την διάρκεια του ταξιδιού -περίπου 3 ώρες- παρακαλούσα μόνο για ένα πράγμα, να μην τον πάρει ο ο κάριας ο θάνατος και δεν προλάβω να τον κοιτάξω και να με κοιτάξει, πριν προλάβω να τον κλείσω στην αγκαλιά μου, πριν προλάβει ν' ανοίξει τις χερούκλες του και να με κλείσει στην αγκαλιά του που για μένα ήταν η πιο ζεστή αγκαλιά του κόσμου. Όταν φθάσαμε στο νοσοκομείο αντίκρισα μια εικόνα πολύ άσχημη ο πατέρας μου δεν είχε επαφή με το περιβάλλον, και ήταν καλωδιομένος και σωληνωμένος. Άρχισα να του μιλάω στ' αυτί να του λέω τραγουδάκια, και να τον κάνω μασάζ στα χέρια και στα πόδια. Δεν γνώριζα αν μ' ακούει και αν καταλαβαίνει ο πατέρας μου αλλά αυτό δεν είχε και μεγάλη σημασία, αρκεί που του μίλαγα, εξάλλου ο πατέρας μου ήταν μόρτης και επειδή οι δυο μας είχαμε ξεχωριστούς κώδικες επικοινωνίας πίστευα πως με κάποιον μαγικό τρόπο θα άλλαζε τη συχνότητα και θα μ' άκουγε. Όταν δε κάποια στιγμή ένιωσα κάπως να ανταποκρίνεται και να προσπαθεί να μου σφίξει το χέρι τρελάθηκα από τη χαρά μου. Ο γιατρός είπε πως ήταν ιδέα μου!!!!!!!

Μερικοί γιατροί κάνουν πως τα ξέρουν όλα χωρίς να λαμβάνουν υπόψιν τους κάτι πολύ βασικό, ποιος είναι κύριε ο ασθενής; δεν είναι όλοι το ίδιο; εδώ έχεις μπροστά σου έναν μαχητή, έχεις τον άνθρωπο που στην συνοικία των Θεών απέναντι από του σημερινό Μουσείο Ακρόπολης έχει γράψει τη δική του ιστορία, έχεις μπροστά σου τον άνθρωπο που λάτρεψαν οι νύφες σαν πατέρα τους, έχεις μπροστά σου τον ΜΑΣΤΟΡΑ ΝΙΚΟΛΑ έχεις μπροστά σου μια μέλισσα, ένα μερμήγκι εργατικότητας, έχεις μπροστά σου έναν άνθρωπο φοβερά ετοιμόλογο που τα γνωμικά τα θυμόταν όπως ο σκύλος θυμάται τα κόκαλα που θάβει στον κήπο, έχεις μπροστά σου τον παππού που λατρεύουν όλα τα εγγόνια, πως λες ό,τι ήταν ιδέα μου;

Κάπως έτσι κύλησε η πρώτη μέρα, την επόμενη σε συνάντηση που είχαμε με την ομάδα των γιατρών που τον παρακολουθούσαν, εμμέσως πλην σαφώς, μας είπαν πως ήταν θέμα ημερών, ίσως και ωρών για να σβήσει ο πατέρας και ως εκ τούτου θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι.
Να είμαστε έτοιμοι για ποιο πράγμα τον ρώτησα και με κοίταξε σαν εξωγήινο!! η σαν καθυστερημένο!! έριξε μια ματιά στ' αδέρφια μου που ήταν παρόντες σα να ήθελε να τους πει, σας καταλαβαίνω!!!!!!!!!! δε σας φτάνει που έχετε τον πατέρα σας έχετε κι αυτόν που είναι αλλού.
Για να είμαι ειλικρινής όση ώρα μίλαγαν οι γιατροί εγώ το βλέμμα μου το είχα καρφωμένο στον διασώστη-μάγο, τον ανιψιό μου φυσικοθεραπευτή τον ΑΣΤΡΟΤΟΜ Hi Tzim Antams!!!!!!!!! από το δικό του βλέμμα κρεμόμουν, αυτόν είχα εμπιστοσύνη το δικό του νεύμα περίμενα για να καταλάβω αν θα βρισκόμουν στην κόλαση ή στον παράδεισο. Αφού η σύσκεψη τελείωσε καταλάβαμε πως η κατάσταση ήταν μεν πάρα πολύ σοβαρή αλλά ο Τζιμ Άνταμς είχε τον τελευταίο λόγο.
Όταν βρεθήκαμε μόνοι και αφού κατάλαβε το τι περίμενα μου είπε: Πούφ μην τρελαίνεσαι ο παππούς θα συνέλθει, άστο πάνω μου!!!!!!!!!!!!
Τζίμ Άνταμς είσαι Θεός!!!!!!! Αυτό ήταν!! η πρώτη ανακούφιση είχε έρθει, όταν ο μάγος Τζιμ Άνταμς λέει κάτι είναι νόμος, είναι ο Θεός της αισιοδοξίας. Εντωμεταξύ πάμε ήδη για την τρίτη μέρα και λόγω ακινησίας έχουμε πάρει ένα ειδικό στρώμα και παράλληλα βρισκόμαστε απίκο στον Παπουλάκος μας με πούδρες, με αιθέρια έλαια, με μασάζ, και με ειδικές κινήσεις που του κάνει ο διασώστης-μάγος ο κορυφαίος Τζιμ Άνταμς.
 Στο νοσοκομείο έχουν πάθει την πλάκα τους, τέτοια φροντίδα σε 85χρονο δεν την έχουν ξαναδεί, μια νοσηλεύτρια μάλιστα χαριτολογώντας λέει: Mα τόσο μεγάλη περιουσία έχει ο παππούς;;;;;;;;; έτσι νόμιζε το κορίτσι, και όταν της απάντησα πως η μόνη περιουσία που έχει ο πατέρας μου είναι: τ' αρχίδια του, το χαμόγελό του, η αγκαλιά του και η αγάπη του με κοίταξε γεμάτη απορία και έβαλε τα γέλια, δεν θυμάμαι τ' όνομά της αλλά όπου κι αν είναι εύχομαι να είναι καλά γιατί ήταν πολύ χαριτωμένη και πολύ καλή στα καθήκοντά της, και κυρίως ήταν πάντα εξυπηρετική και μ' ένα χαμόγελο για όλους τους ασθενείς. Νομίζω την τέταρτη ή την πέμπτη μέρα μας είπαν πως στο νοσοκομείο δεν είχαν κάτι να προσφέρουν πια στον πατέρα μου και πως θα έπρεπε να τον πάρουμε στο σπίτι. Αυτό και κάναμε, πριν φύγουμε είχαμε μια τελευταία συνάντηση με τους γιατρούς για περαιτέρω οδηγίες, μας είπαν διάφορα αλλά δυστυχώς δεν μας είπαν τον πιο σοβαρό κίνδυνο που διατρέχει όποιος πάθει εγκεφαλικό, δεν μας προειδοποίησαν για το πιο σοβαρό πρόβλημα-επιπλοκή που θα μπορούσε να πάθει σε τυχόν περίπτωση ανάκαμψης, άραγε να το λησμόνησαν η να το θεώρησαν περιττό γιατί πίστευαν πως είναι θέμα ημερών να επισκεφθεί ο καραμαμιόλης ο θάνατος τον πατέρα μου; ό,τι και αν είχαν πάντως στο μυαλό τους ήταν λάθος, πιο κάτω θα σας πω γι' αυτό το μέγα λάθος. Θα επιστρέψω όμως στην άφιξή μας στο χωριό μαζί με τον πατέρα μου για να σας παρουσιάσω έναν μικρό ήρωα, ένα εγγόνι που θα ήθελαν να έχουν όλοι οι παππούδες, όταν λοιπόν τακτοποιήθηκε ο πατέρας μου στο σπίτι είχα μια ξεχωριστή συνομιλία με τον υπέροχα μοναδικό αλτρουιστή ανιψιό μου ο οποίος μου δήλωσε ξεκάθαρα πως θα παραμείνει κοντά στον παππού του ώστε να είναι εκεί 24ώρες το 24ωρο για να παρέχει στον παππούλη την απαραίτητη στοργή και φροντίδα.

Και παράλληλα ως φυσικοθεραπευτής-μάγος να τον βοηθήσει να συνέλθει τουλάχιστον στο κομμάτι της κίνησης γιατί το χέρι και το πόδι είχαν παραλύσει. Όταν άκουσα αυτά τα λόγια από το στόμα του έγινα ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του κόσμου, ο ανιψιός μου, ο εγγονός του πατέρα μου στα 27του περίπου αποφασίζει να μείνει κοντά του για να κάνει το θαύμα του. Φίλες και Φίλοι σας παρουσιάζω με περηφάνια τον Αστροτόμ-Μάγο-Τζιμ Άνταμς-Κορυφαίο Φυσικοθεραπευτή Αστροναυτών σας παρουσιάζω τον πιο ανιδιοτελή - αλτρουιστή

εγγονό που για 45 μέρες έμεινε στο χωριό (Γοργογύρι) κοντά στον πατέρα μου και με την αγάπη του και την επιστημονική του κατάρτιση κατάφερε να αναστήσει τον μέγιστο Παπουλάκο, κατάφερε να αναστήσει τον αγαπημένο μου πατέρα. Φίλε Αντώνη εσύ δεν είχες την τύχη να ζήσεις ανάλογες στιγμές γιατί ο καραγαμιόλης ο θάνατος δεν έδωσε στον πατέρα σου μια μικρή παράταση ώστε αν μη τι άλλο να έβλεπε έτοιμο το σπίτι στην Περαία.

Σ' αυτό το διάστημα που ο διασώστης έμεινε κοντά στον πατέρα μου ήμουν κι εγώ κοντά του κατά διαστήματα και έβλεπα αργά μεν αλλά σταθερά ο Παπουλάκος ν' αρχίζει ν' ανακτά την κινητικότητα του, ειδικά όταν τον έβγαλα για πρώτη φορά στην αυλή δεν άντεξα και φώναξα: Χάροντα έλα να μας κλάσεις μια μάντρα αρχιδιαπαντώς παλιοκαριόλη!!!!!!! η μάνα μου που ήταν στη βεράντα και άκουγε αυτά που έλεγα έκανε τον σταυρό της. Για όση ώρα κάναμε τη βόλτα του τραγουδούσα το τραγούδι ''σου είπα μάνα, καλέ μάνα'' (τσακώνικος) και ο γερούλης μου είχε πιάσει τον ρυθμό και πηγαίναμε σύμφωνα με τον ρυθμό. Αυτό το τραγούδι μ' έχει σημαδέψει για πάντα. Σ'αυτό το διάστημα των 45 ημερών στο χωριό ζήσαμε φοβερά συγκλονιστικές στιγμές, εδώ θέλω να ευχαριστήσω όλους όσους εκείνη την περίοδο στάθηκαν κοντά μου και ειδικότερα τον πιστό και σοφό φίλο Γιώργο Δερμετζή γιατί ήταν αυτός που με συνόδευε στα ταξίδια αστραπή στο χωριό και που με τον δικό του τρόπο εμψύχωνε τον πατέρα μου. Μετά προστέθηκαν κι άλλα πολύ αγαπημένα πρόσωπα που θα τ' αναφέρω στην πορεία όταν έρθει η σειρά τους. Κάποια στιγμή σκέφτηκα να πάρω τον πατέρα μου και να τον πάω στο νοσοκομείο για να τον δουν οι γιατροί που είχαν πει πως σε λίγες μέρας θα μας αποχαιρετούσε αλλά τελικά δεν πήγα γιατί δεν είχε και νόημα, μου αρκούσε πως ο αγώνας μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν Πατέρας μου- Χάροντας 1-0 μασκαράκο ο πατέρας μου σε ξέσκισε παραδέξου την ήττα σου και πάρε πούλο!!
Αυτό και έκανε ο Χαρούλης, εγώ εντωμεταξύ για να τον μπερδέψω τον καριόλη πήρα τον πατέρα μου και τον έφερα στην Αθήνα οπότε αν άρχιζε να τον ψάχνει ξανά τρέχα γύρευε μέχρι να τον βρει θα περνούσαν κάμποσα χρόνια γιατί τον πατερούλη μου τον έκρυβα καλά. Προς το τέλος Φεβρουαρίου φεύγουμε από το χωριό και ο πατέρας μου μένει πια μαζί μου. Κοιμάμαι μαζί του στο ίδιο δωμάτιο και το βράδυ για να έχω το νου μου μη τυχόν και κάποια στιγμή που θα με πάρει ο ύπνος σηκωθεί έβαλα στο δωμάτιο ένα ραντάρ με μια μικρή σειρήνα ώστε όταν πήγαινε να σηκωθεί να είμαι κι εγώ απίκο για να τον συνοδεύω γιατί ναι μεν είχε αποκτήσει μέρος της κινητικότητας αλλά δεν ήταν ακόμα σε κατάσταση τζετ που έλεγε και ο Αστροτόμ, ήθελε πάντα την προσοχή μας.

Τώρα αρχίζει η περίοδος της ανάδειξης της δεύτερης ηρωίδας, είναι η σειρά της εγγόνας (Μελισσάνθη-Βασιλική) για να κάνει την υπέρβαση, και συνήθως την υπέρβαση την κάνουμε όταν αγαπάμε ένα πρόσωπο πάρα πολύ, και η κόρη μου τον λάτρευε τον παππού της. Ο πατέρας μου είχε καταφέρει να τον αγαπούν όλοι πάρα πολύ, οι νύφες τον λάτρευαν, τα εγγόνια το ίδιο, τα παιδιά του το ίδιο, και όσοι τον γνώρισαν έχουν να λένε τα καλύτερα λόγια εγώ δε ήμουν ξετρελαμένος μαζί του, για να είμαι ειλικρινής τέτοια αγάπη-λατρεία δεν είχα για την μητέρα μου. Sory mader!!! [Μετά βέβαια το 2015 που η μητέρα μου έπαθε το εγκεφαλικό απολαμβάνει κι' αυτή τη μέγιστη φροντίδα, αγάπη, στοργή, και φυσικά μένει μαζί μας απολαμβάνοντας την συντροφιά της οικογένειας.]

Και μη φαντασθείτε πως ο πατέρας μου το επεδίωκε αυτό, όχι, απλά ήταν η συμπεριφορά του, ήταν η προσφορά του, ήταν αθόρυβος αλλά ήταν πάντα δίπλα μας, ήταν παρόν χωρίς να τον καταλαβαίνεις, δεν επεδίωκε την προσοχή μας, ήταν ένας υπέροχος πατέρας που μέχρι και τα 85του το μόνο που ζητούσε ήταν να προσφέρει, η προσφορά του ήταν ανεκτίμητη. Ό,τι κέρδιζε το άξιζε και η αγάπη που απολάμβανε (ίσως η μητέρα μου να τον ζήλευε γι' αυτό, έτσι είναι οι γυναίκες) απ' όλα τα μέλη της οικογένειας ήταν μαγική, όλοι μας μικροί μεγάλοι θέλαμε να κουλουριαζόμαστε κοντά του για να μας λέει διάφορες ιστορίες γιατί είχαμε μοιραστεί μαζί του πάρα πολλά πράγματα. θα αναφέρω εδώ κάτι που έζησα το 1981 όταν η Λαμπρινή ήταν έγκυος 7 μηνών στην Μελισσάνθη, ήταν Μάρτιος του 81 εγώ μόλις είχα φθάσει στο σπίτι η ώρα θα πρέπει να ήταν περίπου 11.00μ.μ. μέναμε τότε στο Νέο Κόσμο στην Δεινοστράτου, για κάποια στιγμή ακούμε ένα υπόκοσμο βουητό, εγώ και η Λαμπρινή αλληλοκοιταζόμαστε χωρίς να μπορούμε να καταλάβουμε τι είναι αυτό το πράγμα, αμέσως μετά συνέβησαν δυο πράγματα: α' είδα τον πατέρα μου να ορμάει από τον καναπέ και να πιάνει προστατευτικά από την κοιλιά την Λαμπρινή και να της λέει, ΜΗ ΦΟΒΑΣΑΙ ΚΟΡΗ ΜΟΥ ΕΝΑΣ ΑΠΛΟΣ ΣΕΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΜΗ ΦΟΒΑΣΑΙ ΠΑΜΕ ΣΙΓΑ ΣΙΓΑ ΝΑ ΒΓΟΥΜΕ ΕΞΩ!!!!!!!!! Και β' άρχισε το σπίτι να τρέμει, ήταν ο φοβερός σεισμός του 1981 ήταν η πρώτη φορά που βίωνα κάτι τέτοιο. Πως να ξεχάσω εκείνη την εικόνα; ίσως χάρη στη ψυχραιμία του πατέρα μου εκείνο το βράδυ η γυναίκα μου απέφυγε έναν πρόωρο τοκετό, η Μελισσάνθη αν επιζούσε θα ήταν εφταμηνίτικη.

Μιας και άρχισα να θυμάμαι θα σας αναφέρω ακόμα μια ιστορία, αρχές του 1980; είχαμε αγοράσει στο Χαλκούτσι ένα κτήμα 5 στρέμματα, μέσα Ιουλίου ο μπιγκ μπράδερ, δηλαδή το μεγάλο μυαλό είχε μια φοβερή ιδέα να βάλουμε φωτιά στο κτήμα για να κάψουμε τα ξερά χόρτα. Ο πατέρας μόλις το άκουσε αυτό τράβαγε τα μαλλιά του αλλά που ν' ακούσει ο γίγαντας, αποτέλεσμα; Αν δεν είχε φροντίσει ο πατέρας να βάλει μπροστά τη γεώτρηση που ευτυχώς είχε αρκετό νερό θα ήμασταν ακόμα στη φυλακή ως εμπρηστές. Ας επιστρέψω όμως στην μικρή ηρωίδα αφού
λοιπόν ο πατέρας μου μένει πια μαζί μας τη φροντίδα την αναλαμβάνει η εγγόνα του η μεγάλη, ζω για δεύτερη φορά συγκλονιστικές στιγμές στοργής, αφοσίωσης, φροντίδας, αγάπης και προσφοράς τοn Παπουλάκο της η Μελισσάνθη τον φροντίζει σαν να ήταν μωρό παιδί, ο πατέρας μου μπορεί να μην μιλάει, επίσης εμείς δε γνωρίζουμε τι καταλαβαίνει και πόσα, αλλά από την πιο κάτω ενέργεια θα καταλάβετε πως μάλλον καταλάβαινε πάρα πολλά. Τακτικά έπιανε τα χέρια της κόρης μου και τα φιλούσε!!!!!!!!!!!!!!!!! μ'αυτον τον τρόπο ήθελε να της πει ένα μεγάλο ευχαριστώ για την θυσία που έκανε γι' αυτόν. Πολλές φορές όταν με ρωτούν να περιγράψω την ευτυχία τους περιγράφω αυτά τα δυο περιστατικά, δηλαδή την αγάπη των δυο εγγονών για τον Παπουλάκο τους αν ένας πατέρας έζησε τέτοιες στιγμές αφοσίωσης από το παιδί του και τον ανιψιό του για τον πατέρα του είναι δυνατόν να μη γνωρίζει να περιγράψει τον ορισμό της ευτυχίας; Εντωμεταξύ ο πατέρας μου κάθε μέρα που περνάει είναι και καλύτερα εις ό,τι αφορά την κινητικότητα, παραμένει βέβαια το πρόβλημα της ομιλίας αλλά αυτό το ξεπερνάει με το βλέμμα του, με το χαμόγελό του και με την αγκαλιά του. Είναι τόσο μεγάλη η πρόοδος του που αρχίζω σιγά σιγά και τον παίρνω μαζί μου για καφέ στο κέντρο, ειρήσθω εν παρόδω να πω πως του άρεσε το εσπρεσσάκι στο καφέ που υπήρχε στη Σταδίου νομίζω ήταν flokafe; για βόλτα στο Κορωπί, αρκετές φορές τον αφήνω στο βιβλιοπωλείο και γενικότερα δείχνει πως σε λίγο θα είναι όπως ήταν πριν. Έχουμε μπει ήδη στον Απρίλιο και αρχίζουμε να κάνουμε σχέδια για την Λαμπρή ώστε ν' ανέβουμε στο χωριό όλοι μαζί. Εγώ πλέω σε πελάγη ευτυχίας γιατί ο πατέρας μου στον πρώτο αγώνα με τον χάροντα τα πήγε πάρα πολύ καλά, το σκορ του πρώτου αγώνα του δίνει το δικαίωμα να ελπίζει σε ένα καλό αποτέλεσμα στον επαναληπτικό που δεν είχε ορισθεί ακόμα, και ως εκ τούτου είμαι ευγνώμων στον Θεό των μικρών πραγμάτων που με αξίωσε να βλέπω τον πατέρα μου να επανέρχεται στη δρώσα ζωή. Εδώ θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ στην επιθυμία του πατέρα του Αντώνη, γιατί αυτή είναι και η δική μου επιθυμία την οποία έχω εκφράσει στην οικογένειά μου όταν έρθει εκείνη η ώρα, εννοώ την καύση της σορού για να πω κι εγώ με την ίδια αγανάκτηση, σε όποιους πρέπει να πάρουν την απόφαση για να επιτραπεί η καύση και στην Ελλάδα, και δεν την παίρνουν ΝΤΡΟΠΗ ΣΑΣ ΝΤΡΟΠΗ ΣΑΣ ΝΤΡΟΠΗ ΣΑΣ ΞΕΦΤΙΛΕΣ. Δε γνωρίζω αν είναι θέμα πολιτείας η εκκλησίας, αλλά το ξαναλέω όποιος και αν είναι ο υπεύθυνος είναι μεγάλος ξεφτίλας. Αν είναι θέμα πολιτείας αυτούς τους 6 μήνες ούτε αυτό μπόρεσε να κάνει αυτή η κυβέρνηση; τι στο διάολο κάνουν όλη μέρα καβαλαράκια παίζουν; Αν είναι θέμα εκκλησίας τι περιμένει άραγε ο αρχιεπίσκοπος; Να τον φωτίσει το άγιο φως;

Επανέρχομαι στις προετοιμασίες του Απριλίου περίπου δέκα μέρες μας μένουν για την αναχώρηση και όλα δείχνουν
πως θα πάμε στο χωριό με όργανα μιας και ο Παπουλάκος πάει από το καλό στο καλύτερο. Κάπου εδώ θα μου επιτρέψετε να κάνω αυτό που είχε πει ο ΜΑΟ αλλά προς την αντίθετη πλευρά, το δικό μου άλμα είναι προς τα πίσω και όχι μπροστά που είχε πει ο μεγάλος; τιμονιέρης. Το δικό μου άλμα θα μας πάει λίγους μήνες πίσω την εποχή που παίρναμε το εξιτήριο από το νοσοκομείο Τρικάλων, τότε ανάμεσα στ' άλλα έπρεπε οι γιατροί να μας μιλήσουν για τον άμεσο κίνδυνο που διατρέχουν όσοι έχουν πάθει εγκεφαλικό και που είναι η επιληψία............... δυστυχώς γι' αυτό δεν μας μίλησε κανένας. Όλα συνέβησαν αργά το βράδυ, μετά τις 04.00 από νωρίς τίποτα δεν έδειχνε το τσουνάμι που θα ερχόταν εκείνο το δραματικό βράδυυ. Από νωρίς ο πατέρας μου ήταν μια χαρά παίξαμε και δηλωτή, μετά του έβαλα τ' ακουστικά για ν'ακούσει τον αγαπημένο του τραγουδιστή τον Γιάννη Λεμπέση. Κατά τις 23.00 πήγε για ύπνο λίγο πιο μετά στο διπλανό κρεβάτι πήγα κι εγώ, κατά τις 04.00 θα πρέπει να με είχε πάρει ο ύπνος γιατί άκουσα το αλάρμ και πετάχτηκα, νόμιζα πως ο πατέρας μου όπως σχεδόν κάθε βράδυ, έτσι κι απόψε ήθελε να κάνει τη σχετική βόλτα του, είχε δε και τη συνήθεια να πηγαίνει στο παράθυρο της κουζίνας να τραβάει την κουρτίνα και κοιτάζοντας έξω έκανε έναν μορφασμό πως τάχαμου αργεί ακόμα να ξημερώσει!!!!!!!! -αυτή τη συνήθεια την εφαρμόζουμε ακόμα στο σπίτι και κάθε φορά νιώθουμε την ανάγκη να γελάσουμε και να του στείλουμε ένα φιλάκι στην φωτογραφία που έχουμε στο σπίτι- όταν όμως έστρεψα το κεφάλι μου προς το κρεβάτι του πατέρα μου έχασα τη φωνή μου, και το χρώμα μου!!!!!!!!!!!! Η Λαμπρινή που εντωμεταξύ είχε έρθει επειδή άκουσε τη σειρήνα, μου είπε την επόμενη πως είχε φοβηθεί πάρα πολύ και για μένα νόμιζε πως ζω τις τελευταίες στιγμές της ζωής μου. Ας έρθω όμως σ'αυτό που έβλεπα εγώ, αφού πέρασα το πρώτο σοκ πετάχτηκα και αγκάλιασα τον πατέρα μου γιατί νόμιζα πως εκείνη την ώρα τον χάνω, πως φεύγει, που στο διάολο ο καρακαριόλης ο χάροντας είχε μάθει που μένει ο πατέρας μου; Το μυαλό της Λαμπρινής δούλεψε πιο καθαρά και αμέσως επικοινώνησε με την Ράνια η οποία αμέσως κατάλαβε τι είχε συμβεί και μας έδωσε τις πρώτες οδηγίες, ο πατέρας μου είχε πάθει ΕΠΙΛΗΨΙΑ!!!!!!!!!!!!

Γιατί γιατρέ δεν μας ενημερώσατε γι' αυτό το ενδεχόμενο; εκείνη την ώρα ο πατέρας μου πάλευε με τον χάροντα, τόχε βάλει αμέτι μοχαμέτι να τον πάρει ο καριόλης για να είμαι ειλικρινής εκείνο το βράδυ φοβήθηκα, φοβήθηκα πάρα πολύ πως το παλιοτόμαρο ο χάροντας θα έπερνε την εκδικησή του. Εγώ όμως είχα αγκαλιάσει τον πατέρα μου σφιχτά και δεν τον άφηνα, και παράλληλα φώναζα ''ΠΑΤΕΡΑ ΜΗ Μ' ΑΦΗΝΕΙΣ ΔΙΩΞΤΟΝ ΤΟΝ ΚΑΡΙΟΛΗ ΕΙΜΑΙ ΚΟΝΤΑ ΣΟΥ'' σε λίγη ώρα έφθασε και η Ράνια με τον Αλέκο και ως πιο ειδική ανέλαβε δράση, είχαμε ειδοποιήσει και το ασθενοφόρο το οποίο ήταν καθ' οδόν. Σε λίγο ηρέμησε ο πατέρας μου αλλά καταλάβαινα πως όλα όσα είχαμε πετύχει έως εκείνη την ώρα θα πήγαιναν στράφι. Σε πρώτη φάση ήμουν ικανοποιημένος που για μια ακόμα φορά ο αγώνας μεταξύ του πατέρα μου και του χάροντα ήταν ξανά 1-0 υπέρ του πατέρα μου, πάρε έναν πούλο καριόλη για μια ακόμα φορά. Κάποια στιγμή ήρθε το ασθενοφόρο και συνόδευσα τον πατέρα μου στον νοσοκομείο, όταν φθάσαμε εκεί οι γιατροί νόμιζαν πως ήμουν κι εγώ για εισαγωγή, τους εξήγησα το σοκ που είχα πάθει και μου έδωσαν κάποιο ηρεμιστικό. Αυτό ήταν ένα σοκ που δεν θα ξεχάσω ποτέ και εύχομαι να μην σας αξιώσει ο Θεός να ζήσετε τέτοιες στιγμές. Πάντως αχρείαστο να είναι ας το έχετε στα υπόψιν πως ελοχεύει πάντα ο κίνδυνος ενός επιληπτικού επεισοδίου μετά από ένα εγκεφαλικό. Ο γιατρός που ανέλαβε τον πατέρα μου ήταν ο κ. Βάμος. 

Παρέμεινε στο νοσοκομείο για λίγες μέρες και μετά ξανά στο σπίτι και για τη Λαμπρή στο χωριό. Αυτό όμως που του συνέβη μας έφερε πίσω, αν είχαμε φροντίσει με κάποια αγωγή να απέφευγε το επεισόδιο της επιληψίας σήμερα ο πατέρας μου θα ήταν κοντά μας, θα μου πεις τώρα αν είχε και η γιαγιά μου καρύδια θα την έλεγαν παππού. Kάπου εδώ θα κάνω την πρώτη μου στάση, θα ακολουθήσει το δεύτερο μέρος. Επιμέλεια κειμένου και ανάρτησης Επικούρειος Πέπος.

Ένας Υπέροχος Πατέρας, και Δυο Καταπληκτικά Εγγόνια Μέρος Δεύτερο.

Ένα ποίημα για τον πατέρα μου.Air Force One
Τα μέλη της Air Force one ήταν οι: Τζιμ Άνταμς, Μελισσάνθη, Λαμπρινή και ο Επικούρειος Πέπος.

Κάποτε ο πατέρας μου
Όργωνε τη γη
Φυτεύοντας την ελπίδα
Σε κάθε αυλακιά
Που άνοιγε το υνί
Οι λέξεις ξεπετιούνταν
Όπως οι παπαρούνες την άνοιξη
Τώρα πια
Στο πλατύ χωράφι της Ποίησης
Πριν τις φυτέψω
Οι λέξεις μαραίνονται
Όπως τα φύλλα του φθινοπώρου
Είδα στον ύπνο μου τον πατέρα
Περπατούσε ασίκικα
Ήταν χαμογελαστός
Μπράβο πατέρα, όπως παλιά
Λεβέντης
Γεια σου Μαστορίκα!!!!!!!!!
Νύχτα κι εγώ σε περιμένω
Αρχίζει πάλι η βροχή
Τώρα πια όλα έχουν αλλάξει
Τώρα νύχτα, κρύο, παγωνιά...

Ο σοφός μπαμπάς ξέρει ότι ένα σιωπηλό αγκάλιασμα γιατρεύει σχεδόν όλες της πληγές, πράγματι έτσι είναι όταν ο μπαμπάς μου μ' έκλεινε στην αγκαλιά του, μου γιάτρευε όλες της πληγές. Οι μπαμπάδες είναι πολύ συνηθισμένοι άντρες που από αγάπη μετατρέπονται σε ανθρώπους ριψοκίνδυνους, παραμυθάδες, τραγουδιστές. Οι μπαμπάδες μπορούν να κάνουν τα πάντα, τουλάχιστον έτσι ήταν ο δικός μου μπαμπάς, στα 65του έμαθε να οδηγάει βέσπα, στα 68του είχε τη δική του GILERA και όλοι στο χωριό γνώριζαν την ώρα που πηγαινοερχόταν με τη μηχανή και δεν έβγαιναν στο δρόμο!!!!!!! Στα 70του ήθελε να βγάλει δίπλωμα αυτοκινήτου!!!!!!! Και κάποια στιγμή μου είπε πως το παράπονό του ήταν που δεν είχε ταξιδέψει με αεροπλάνο. 

Φίλες και Φίλοι όσοι διαβάζετε αυτό το κείμενο και οι γονείς σας είναι εν ζωή μην αναβάλλεται μια συνάντηση μαζί τους, η έναν διάλογο, η μια αγκαλιά, η μια βόλτα μαζί τους γιατί αύριο μπορεί να είναι πολύ αργά και τότε δεν θα μπορείτε ν' αλλάξετε τίποτα. Υπάρχει μια αναφορά στο βιβλίο του Αντώνη Κανάκη με τον τίτλο ''Μπαμπά'' όπου ο Αντώνης βλέπει από το παράθυρο τον πατέρα του που ήταν στον κήπο κι ενώ ένιωσε την ανάγκη να πάει να τον αγκαλιάσει και να μείνει για λίγο μαζί του, τελικά δεν το κάνει και συνεχίζει τη διαδρομή προς το υπόγειο όπου είχε την εργασία που έπρεπε να ετοιμάσει, όσοι από εσάς διαβάσετε αυτό το βιβλίο θα καταλάβετε πως εκείνη η απόφαση του έχει αφήσει ένα τραύμα.

Θα επιστρέψω τώρα στη συνέχεια της περιπέτειας του πατέρα μου. Μετά το επιληπτικό επεισόδιο η κατάστασή του ήταν όχι τραγική, αλλά και όχι όπως ήταν πριν, κάπως έτσι πήραμε εξιτήριο από το νοσοκομείο, ήταν Μεγάλη Τετάρτη νομίζω πως δυο μέρες μετά αναχωρήσαμε για το χωριό. Είχε αρχίσει ήδη η άνοιξη και αυτή η αλλαγή ήταν προς όφελος του πατέρα μου γιατί θα επέστρεφε ξανά στα πάτρια εδάφη, σε συγγενείς και φίλους. Πράγματι η αλλαγή τον βοήθησε και σιγά σιγά άρχισε ξανά να παίρνει τα πάνω του. Κάπως έτσι φθάνουμε στον Αύγουστο του 2006 όπου έμελλε να συμβούν απίθανα όμορφα πράγματα στην αυλή των θαυμάτων. Στο μεσοδιάστημα σε τακτά χρονικά διαστήματα επισκεπτόμουν τον πατέρα μου και δεν θα ξεχάσω ΠΟΤΕ!!!!!! μα ΠΟΤΕ!!!! την αντίδραση του πατέρα μου μόλις μ' έβλεπε να κατεβαίνω από το αυτοκίνητο, το χαμόγελό του έφθανε ως τ΄αυτιά του, άνοιγε τις χερούκλες του και μ' έκλεινε στην αγκαλιά του εκείνες τις στιγμές δεν τις αλλάζω με τίποτα, ήταν ΘΕΪΚΕΣ!!!!! σ' αυτό το διάστημα θα πρέπει να είχε πάθει ξανά κάποια επεισόδια επιληψίας και ως εκ θαύματος τύχαινε για καλή του τύχη αυτό να συμβαίνει τις περιόδους που τον επισκεπτόμουν. 

Σε κάποιο επεισόδιο που δεν ήμουν εκεί του συμπαραστάθηκε ένα υπέροχο γειτονόπουλο η Ευγενία Πατούκα εγγονή της μεγάλης Ευγενίας που με το δικό της στυλ ομορφαίνει τη γειτονιά, αυτή και ο μακαρίτης πια Κωνσταντίνος Ντακούλας (αμερικάνικα συστήματα και πασταλάκια) έδιναν μια νότα χαράς στη γειτονιά τώρα πια όλο το βάρος έχει πέσει στις πλάτες της Ευγενίας γιατί ο κουμπάρος την έκανε για τη χώρα των Μακάρων. Στην μικρή λοιπόν Ευγενία θέλω να πω ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ.

Κάπως έτσι φθάνουμε στον Αύγουστο όπου ο πατέρας μου περνάει κάποιες κρίσεις επιληψίας αλλά σε γενικές γραμμές είναι καλά και δεν ξεχνάει, που και που να δείχνει τ' αρχαία του στον καραμαμιόλη τον χάροντα, ο οποίος έχει σκυλιάσει γιατί ο πατέρας μου τον ξεφτίλισε για δεύτερη φορά. Αφού λοιπόν ο γέροντας είναι τζετ στις 14 Αυγούστου διοργανώνω μια βραδιά ποίησης και την επόμενη γιορτάζουμε τα γενέθλια της μητέρας μου και του πατέρα μου και ζούμε στιγμές μοναδικές, στιγμές που έχουν χαραχθεί για πάντα στο σκληρό δίσκο της μνήμης μου.

υ.σ. φωτο 1965 γονείς Επικούρειος Πέπος και ο μικρός Αλέξανδρος.
Κάποια στιγμή στο τέλος της γιορτής ο πατέρας μου έκανε μια φοβερή κίνηση, ήταν η πρώτη φορά που έκανε αυτή την κίνηση, η δεύτερη ήταν λίγο πριν μας αποχαιρετήσει για πάντα. Ας επιστρέψω όμως σ' εκείνη την φοβερή πράξη που πάντα όταν τη θυμάμαι βουρκώνω, κάλεσε κοντά του τα τρία παιδιά του (Βασίλης, Επίκουρος, Αλέξανδρος) πήρε τα χέρια μας και τα έβαλε ανάμεσα στα δικά του και μας κοίταζε στα μάτια, κάτι ήθελε να πει αλλά δεν μπορούσε, αυτό που δεν μπορούσε να πει με το στόμα μας το έλεγε με τα μάτια και με το σφίξιμο των χεριών. Ήταν σαφέστατο το μήνυμά του, ζητούσε ενότητα, ΑΧ!!!!!! βρε πατέρα μου ακόμα και μέσα στην αρρώστια σου σκεφτόσουν την ενότητα των παιδιών σου, την ενότητα της οικογένειας. Αυτό που ζήτησες πατέρα συνεχίζεται, η επιθυμία σου ήταν για μας προσταγή. 

Το γεγονός πως ο πατέρας μου έζησε τη μεγάλη γιορτή του Αυγούστου το 2006, τη μεγάλη γιορτή για τα εγκαίνια της βιβλιοθήκης, και την αξέχαστη-μοναδική γιορτή τον Αύγουστο του 2007 σ' εκείνη την μυσταγωγική βραδιά ποίησης και μουσικής οφείλω να ομολογήσω πως είμαι ευγνώμων στον Θεό των μικρών πραγμάτων, γιατί τι άλλο είμαστε από πολύ μικρά πράγματα; -ρίξτε μια ματιά για να δείτε τον όγκο του πλανήτη μας στο σύμπαν και τοτε θα καταλάβετε τι εννοώ- στον Θεό λοιπόν των μικρών πραγμάτων και όχι ως θρησκόληπτος αλλά ως μόριο ενός σύμπαντος, και όπως έλεγε και η Μικρασιάτισα η Κυρά Μαργαρώ ΄΄γυιέ μου αν πεθάνω και δεν υπάρχει Θεός δεν θα χάσω και κάτι, για φαντάσου όμως να πεθάνω και να υπάρχει αλήθεια Θεός; τι θα του πω; επειδή δεν γνωρίζω αν υπάρχει, ή αν δεν υπάρχει, αποφάσισα να πιστεύω πως υπάρχει, όχι για να κρύβομαι πίσω Του, η να Τον Θεωρώ Τιμωρό, απλά και μόνο για την δική μου ύπαρξη και ανάγκη να πιστεύω σ' αυτό το μεγαλείο που υπάρχει γύρω μου και που μέρος αυτού είμαι κι εγώ, κι επειδή γνωρίζω την ασημαντοτητά μου -παρεμπιπτόντως να πω πως για μένα αυτή η υπέροχη Μικρασιάτισα υπήρξε πάρα πολύ σημαντική- πιστεύω σ' αυτόν το Θεό των μικρών πραγμάτων. Ασπάζομαι έδω και χρόνια αυτή τη φιλοσοφία της Μικρασιάτισας, και μ' αυτή πορεύομαι στη ζωή μου...... Μετά απ' όλα αυτά δικαίως ο πατέρας μου μπορούσε να του πει του χάροντα μεγάλε έλα τσίμπα τώρα ένα αρχιδιαπαντώς!!! που λέμε και στο Γοργογύρι. -Αυτό συνήθως το λέμε σε κάποιον/α που δε γουστάρουμε και αυτός/η την κάνει με ελαφρά πηδηματάκια-.  

Να γιατί λέω πως έκλαψα και για τον Αντώνη γιατί ο καραμαμιόλης ο χάροντας δεν έδωσε την παραμικρή ευκαιρία στον πατέρα του, εάν είχα περάσει κι εγώ την ίδια δοκιμασία σίγουρα σήμερα δεν θα ήμουν αυτός που είμαι, αυτά τα δυο χρόνια από τις05/01/06 έως τις 13/02/08 έζησα μαγικές στιγμές με τον πατέρα μου, και το κυριότερο αυτός ο χρόνος μου έδωσε το περιθώριο της προετοιμασίας σε διαφορετική περίπτωση το τραύμα μου θα ήταν αγιάτρευτο. Αρκετές φορές έλεγα στον πατέρα μου, βρε πατέρα τι μας πότισες και σε λατρεύουμε; Φίλες και Φίλοι έχω καταλήξει στο εξής συμπέρασμα, η συμπεριφορά μας, η αγαθότητα μας, και η καλοπροαιροσύνη μας είναι αυτά που μας οδηγούν στην τελειότητα και σαφώς στις καρδιές των αγαπημένων μας και όχι μόνο. Μακάρι να μπορούσα να του μοιάσω, μακάρι κάποιος από τους τρεις να του μοιάσει, ο πρώτος έχει ήδη αποκλειστεί άρα μένουμε οι δυο με τον μικρό να κρατάει τα σκήπτρα. Είχα τη ατυχία; τύχη; να φύγω πολύ μικρός από τον προστατευτισμό των γονιών μου αμέσως μετά τα δώδεκα, είχα όμως τη μεγάλη τύχη μετά τα 23 να είναι σχεδόν συνέχεια μαζί μου ο πατέρας μου, με αποτέλεσμα να γίνουμε κολλητάρια, όλα αυτά τα χρόνια από το 1977 έως και το 2008 έζησα κοντά του απίθανες στιγμές, όλα τα μέλη της οικογένειας έχουν να θυμούνται από τον πατέρα μου μόνο καλές στιγμές. 

Αρχές του 2008 στα μέσα Γενάρη έρχονται τα πρώτα μηνύματα, αρχίζω να καταλαβαίνω πως ο πατέρας μου σιγά σιγά μας προετοιμάζει για την απουσία του. Αυτή τη φορά το πιθανότερο σενάριο είναι στο τρίτο παιχνίδι να νικήσει ο χάροντας, θα είναι όμως γι' αυτόν μια πύρρεια νίκη γιατί ήδη μετράει δυο ήττες σε επίσημους αγώνες και καναδυό τρεις σε ανεπίσημα ματς. Αυτή τη φορά ο πατέρας μου δεν έχει τη δύναμη να τα βάλει μαζί του, αλλά και ο χάροντας λόγω ντροπής δεν τον επισκέπτεται πια και στο πόδι του στέλνει τη χαρόντισσα-η οποία χαρόντισσα, χαρόντισσα αλλά ήταν πολύ γλυκούλα!!!!!!!!! κι επειδή ο πατέρας μου ήταν γλυκοαίματος μπορεί να του έκανε και γλυκά μάτια!!!!! οπότε χάροντα ξανατσίμπα ένα αρχιδιαπαντώς!!!!! που λέμε και στο Γοργογύρι, είχες που είχες δυο ήττες, πάρε και μια τρίτη. 

Αρχές Φεβρουαρίου όλα δείχνουν πως ο πατέρας μου μας αποχαιρετάει τον μεταφέραμε στο ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ και μία μέρα πριν ακολουθήσει τη χαρόντισσα, για αρκετή ώρα μου κρατούσε το χέρι σφιχτά σαν να ήθελε να μου πει, γιε μου σε λίγο θα φύγω, μην προσπαθήσεις να με κρατήσεις κοντά σου άλλο!!!!!!!! Πως να του χάλαγα το χατήρι; Πως να του έλεγα όχι τη στιγμή που αυτός μου είχε κάνει τόσα χατίρια; Πως να επέμενα αφού γνώριζα πως αυτή ήταν η επιθυμία του; Με πόνο στη ψυχή μου, εκείνο το βράδυ ήμουν εκεί με τον ανιψιό μου τον ΑΣΤΡΟΤΟΜ, έσκυψα στο αυτί και του είπα:

Σ' ευχαριστώ, πατέρα που μ' έκανες να αισθάνομαι
σημαντικός για σένα και για τον κόσμο.
Σ' ευχαριστώ που ήσουν πλάι μου όλα αυτά τα χρόνια,
ήσουν για όλους μας μια φωλιά γεμάτη αγάπη και στοργή.
Σ' ευχαριστώ που με βοηθούσες σε όλες τις δραστηριότητές μου
και που μ' έκανες να πιστεύω ότι μπορώ να το κάνω καλά.
Σ' ευχαριστώ που ήσουν εκεί ακόμα και όταν δεν σε χρειαζόμουν.
Σ' ευχαριστώ που έκανες πίσω και μ' άφησες να προχωρήσω
μόνος μου όταν κατάλαβες πως είμαι έτοιμος για τη μάχη της ζωής.
Σ' ευχαριστώ για τα τραγούδια που μου έλεγες, για τα παραμύθια,
για τους μουραπάδες, για τις κούνιες που έφτιαχνες στα εγγόνια σου,
για τη φροντίδα των εγγονών σου, για τα σπεσιαλιτέ που έφτιαχνες
στο Μακρυγιαννέϊκο, και για την ανεκτίμητη προσφορά σου στο
Χαλκούτσι, στην Λούτσα, στην Αμβροσία, και ειδικότερα στην
Αρεοπαγίτου εκεί που έγραψες τη δική σου ιστορία, και φυσικά
στην ανέγερση του σπιτιού στο χωριό, για όλα αυτά θα σου είμαι
για πάντα ευγνώμων.
Σ' ευχαριστώ για όλες τις καλές συμβουλές που λόγω βλακείας
της αγνόησα.
Σ΄ευχαριστώ που ήσουν πάντα παρόν αλλά με μια δημιουργική
σιωπή που σ' έκανε αξιαγάπητο.
Σ' ευχαριστώ που ήσουν Μάστορας παντός καιρού και όταν
δεν κατάφερνες να διορθώσεις κάτι έπαιρνες το σφυρί και ως
άλλος Μεγαλέξανδρος έκοβες τον γόρδιο δεσμό.
Σ' ευχαριστώ που μας άφησες τόσο μεγάλη παρακαταθήκη
γέλιου που όταν βρισκόμαστε έχουμε πάντα κάτι δικό σου
να διηγηθούμε και να σε νοσταλγήσουμε.
Σ' ευχαριστώ που προσπαθούσες να με μάθεις να χορεύω
τσάμικο, δεν τα κατάφερα αλλά μου αρκούσε που έβλεπα
εσένα να ζωγραφίζεις χορεύοντας.
Σ' ευχαριστώ που δεν ήσουν παράξενος, και που συμμετείχες
στα όνειρά μου.
Σ' ευχαριστώ που με τη συμπεριφορά σου δεν δημιούργησες
ποτέ πρόβλημα στις νύφες και στα παιδιά σου.
Σ' ευχαριστώ κυρίως που ακόμα και σ' αυτά τα δυο χρόνια
της περιπέτειά σου μας χάρισες πάρα πολύ όμορφες στιγμές.

Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια που είπα στον πατέρα μου, όταν τελείωσα χαλάρωσε το χέρι του, εκείνη τη στιγμή ο πατέρας μου ακολούθησε τη χαρόντισσα στα ιδιαίτερα διαμερίσματα. Ο χάροντας αναγνώρισε πως αυτός ο άνθρωπος τον είχε νικήσει, του άξιζε κάθε τιμή γι' αυτό παραχώρησε τη θέση του στη χαρόντισσα. Στις 13/02/2008 στις 06.00 ο πατέρας μου έγινε ''άγγελος'' 

έτσι μου είπε ένα χαρισματικό-αγαπημένο μου πλάσμα όταν μεταξύ άλλων την ειδοποίησα πως ο πατέρας μου πριν λίγο μας αποχαιρέτησε. Ευχαριστώ Λαμπρινή, Ευχαριστώ Αστροτόμ, Ευχαριστώ Μελισσάνθη, Ευχαριστώ Τερψιχόρη, Ευχαριστώ Ζαν Ντ Άρκ, Ευχαριστώ Γιώργο Δερμετζή, Ευχαριστώ Γκοτζιό, Ευχαριστώ Πικάσο, Ευχαριστώ Ευγενία, Ευχαριστώ Μαρία, Ευχαριστώ γιαγιά Φώτεινα, σας ευχαριστώ από καρδιάς.
Υ.Γ. Από τότε που πέθανε ο πατέρας μου πιθανόν και να τον έχω δει στον ύπνο μου πάνω από 500 φορές, σε αντίθεση με τ' άλλα μέλη της οικογένειας που στο σύνολό τους τον έχουν δει όχι πάνω από δέκα φορές, κάποιος θα πει και τι σημαίνει αυτό; Έλα ντε!!! που να το γνωρίζω; Ίσως να έχει σχέση με την ανάγκη που είχα της παρουσίας του. Φίλες και Φίλοι οφείλω να κλείσω αυτό το χρονικό μ' ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Αντώνη Κανάκη γιατί με το βιβλίο του ''Μπαμπά,,,'' μ' έκανε να βγάλω από μέσα μου ένα λοφάκι από πόνο μέσω ενός λυτρωτικού κλάματος, και να καθίσω να γράψω όλα αυτά που διαβάσατε. Στον Αστροτόμ και στη Μελισσάνθη να τους πω πως είμαι πολύ περήφανος που είναι ανιψιός μου και κόρη μου, και φυσικά θα ήμουν αχάριστος αν ξεχνούσα την Λαμπρινή γιατί αυτή ήταν που σήκωσε το πιο μεγάλο βάρος, εδώ να πω πως η Λαμπρινή τον πατέρα μου δεν τον είχε απλά πεθερό τον έζησε σαν πατέρα της. Αυτά τα δυο χρόνια η μητέρα μου στάθηκε άξια δίπλα του πάντα βέβαια με σημαντικές βοήθειες. Στις 13/02/08 στο κοιμητήριο Γοργογυρίου αποχαιρετήσαμε τον πατέρα μου, σύντομα μέσα στον Αύγουστο 2015 θα κάνουμε και την εκταφή, μα πότε πέρασαν κιόλας 7 χρόνια 5 μήνες και 5 μέρες;
Τάδε έφη Τερψιχόρη: Mr Pepo Δεν πεθαίνουν ποτέ αυτοί που ζουν στις καρδιές όσων αφήνουν πίσω, έτσι πατέρα έχει δίκιο η Τερψιχόρη εσύ συνεχίζεις να ζεις στις καρδιές μας.

Τάδε έφη Δολέντσια: Θυμάσαι πατέρα εκείνο το απόγευμα που η Λαμπρινή σου έκλεινε τη βρύση ενώ εσύ πότιζες, και νόμιζες πως είχε πρόβλημα η βρύση; Και τι έκανες εσύ πατέρα ως Μάστορας; Πήρες τη βαριοπούλα και ήσουν έτοιμος να γκρεμίσεις τη βρύση!!!!!!!! Ευτυχώς που σε πρόλαβαν. Ήσουν φοβερός!!!!!!
ΥΓ. Τελικά την εκταφή δεν μπορέσαμε να την κάνουμε το 2015 γιατί την προηγούμενη της προγραμματισμένης εκταφής η μητέρα μου έπαθε εγκεφαλικό και αναγκαστικά το αναβάλαμε για την επόμενη χρονιά. Ευτυχώς το 2016 δεν είχαμε κάτι απρόοπτο κι έτσι έγινε τελικά η εκταφή, εγώ με τα χεράκια μου έπλυνα τα οστά του πατερούλη μου.

Ο πατέρας 

 Στα χέρια της μητέρας μου
κοιμόταν ο πατέρας μου
και η ζωή ξημέρωνε στα παιδικά μου μάτια
και το πρωί που έφευγε
μια ακτίνα του ήλιου ξέφευγε
και χόρευε στο βήμα του αργά στα σκαλοπάτια.
Στο μεσιανό του δάχτυλο
μια φαγωμένη βέρα
κι ανάμεσα στα χείλη του μια ήσυχη γραμμή
δε μίλαγε, μα δάκρυζε
στην πρώτη καλημέρα
λόγια είναι τα δάκρυα κρυμμένα στο κορμί.
Τους δρόμους που περπάταγε
ασίκικα τους πάταγε
κι ας ήταν ο πατέρας μου σκαρί συνηθισμένο
στους ουρανούς αρμένιζε
και το σακάκι ανέμιζε
καιρός πάει που έφυγε, μα εγώ τον περιμένω
Ηλίας Κατσούλης
Επιμέλεια κειμένου και ανάρτησης Επικούρειος Πέπος.
Φωτογραφίες: Fuji Tomo Kazu