Ένα μικρό αφιέρωμα στην Άλκη Ζέη.

 

«Από τα μικρά μου χρόνια ως σήμερα, ας μην πω με ακρίβεια πόσα είναι γιατί θα τρομάξω κι εγώ η ίδια, έζησα έναν πόλεμο, δύο εμφύλιους πολέμους, δύο δικτατορίες και δύο προσφυγιές. Δεν τα έζησα σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος κάθε φορά κι έτσι και να ήθελα δεν θα μπορούσε το συγγραφικό μου έργο να μην επηρεαστεί από τα γεγονότα αυτά που συγκλόνισαν τον τόπο μας. Άθελά μου η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου λοιπόν έργο, θέλω δεν θέλω είναι γεμάτο ιστορία... Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει». Άλκη Ζέη 

Από την ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ 

Η Άλκη Ζέη είναι μια σταθερή αξία για τη σύγχρονη λογοτεχνία μας. Μπορεί να γράφει κυρίως για παιδιά, όμως απευθύνεται και στους ενήλικες. Μέσα στα έργα της, η συγγραφέας μετατρέπει προσωπικά της βιώματα σε μυθιστορηματικές καταστάσεις, κρατώντας πάντα την απαραίτητη απόσταση από το αυτοβιογραφικό στοιχείο αλλά επιτρέποντας στους ήρωές της να βλέπουν τα πράγματα με τη δική της θεώρηση. Ανήκοντας σε μια γενιά της οποίας οι ατομικές φιλοδοξίες υποχώρησαν μπροστά στα συλλογικά οράματα και στα συνταρακτικά γεγονότα που αναγκαστικά ισοπέδωναν την προσωπική ζωή, κι έχοντας συμβαδίσει με την πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας, των ανατροπών, των διωγμών, της αγωνίας για το αύριο, της συμμετοχής στους αγώνες για ελευθερία και δημοκρατία, αισθανόταν ανέκαθεν το χρέος να καταγράψει σημαντικές ιστορικές στιγμές για χάρη των νεότερων γενιών· χωρίς ίχνος διδακτισμού αλλά με τη διάθεση να προκαλέσει προβληματισμό πάνω σε πλήθος διαχρονικών αξιών και σύγχρονων θεμάτων που αποτυπώνει στα έργα της με εξαιρετική λογοτεχνικότητα, καλοδουλεμένη πλοκή και διάσπαρτο χιούμορ. Ως «πρύτανης» της παιδικής λογοτεχνίας αλλά και πεζογράφος σημαντικών έργων για ενήλικες, ως συγγραφέας που παραμένει ενεργή μέχρι σήμερα και άνθρωπος που συμμετέχει στα κοινά και συνομιλεί τακτικά με τους αναγνώστες της, η Άλκη Ζέη απασχολεί δικαιωματικά μέχρι σήμερα το πολιτιστικό τοπίο της χώρας μας. Η Άλκη Ζέη θεωρείται πρωτοπόρος καθώς καθιέρωσε ένα νέο στιλ στο νεανικό μυθιστόρημα, τόσο από την άποψη του ζωντανού, αυτοβιογραφικού ύφους όσο και της εισαγωγής του πολιτικού, κοινωνικού και ιστορικού στοιχείου στο είδος. Τα μυθιστορήματά της για παιδιά δημιούργησαν ολόκληρη σχολή και επηρέασαν γενιές νεότερων συγγραφέων, ενώ το μυθιστόρημά της για ενηλίκους Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα (1987) πρόσφερε μια αναθεωρητική ματιά στη σύλληψη μιας φορτισμένης ιστορικά περιόδου αναδεικνύοντας μια νέα οπτική. ________________

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΠΙΟ ΣΥΧΝΑ ΣΤΗΝ ΑΛΚΗ ΖΕΗ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ; 

LIFO: Μπορεί ένας συγγραφέας να ξεχωρίσει κάποιο από τα έργα του ως πιο αγαπημένο;

Εγώ όχι.

Πόσο εύκολο είναι να γράφετε λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά με τόσες αναφορές στην ιστορία;

Αφού εγώ η ίδια έχω ζήσει την ιστορία, δε μου είναι δύσκολο.

Πώς διαλέγετε τις ιστορίες των βιβλίων σας;

Από τις αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων και από τα σημαντικά γεγονότα που συμβαίνουν στη ζωή σήμερα.

Χιλιάδες παιδιά έχουν διαβάσει και μεγαλώσει με τα βιβλία σας. Τι συμβουλές θα δίνατε σ' έναν επίδοξο μικρό συγγραφέα που θα ήθελε να σας μοιάσει; 
Θα του έλεγα αρχικά, αν έχει έφεση, να κάνει τρία πράγματα: 1.Να διαβάζει βιβλία. 2.Να διαβάζει βιβλία.3.Να διαβάζει βιβλία.

Έχετε επισκεφτεί πάμπολλα σχολεία και έχετε μιλήσει με χιλιάδες παιδιά. Τι είναι αυτό που σας ρωτάνε περισσότερο;

Πώς έγινα συγγραφέας και πώς ξεκίνησα να γράφω.

Γράφετε κάτι σήμερα;

Γράφω αλλά δε λέω ποτέ τι αν δεν το τελειώσω.

Ποιο είναι το πιο μαγικό και περιπετειώδες μέρος που έχετε βρεθεί;

Σε πολλά. Μια φορά ταξίδεψα 5 νύχτες και 4 μέρες με τρένα και διέσχισα την έρημο για να βρεθώ στην Τασκένδη.

Ποιο είναι το τελευταίο όνειρο που θυμάστε;

Η κόρη μου λέει ότι τα όνειρά μου είναι σενάρια ολόκληρα. Αναλόγως τον τόπο όπου βρίσκομαι, επηρεάζονται και τα όνειρά μου, πχ. όταν πηγαίνω στις Βρυξέλλες όπου ζει η κόρη μου με τα εγγόνια μου, εκεί βλέπω ρετρό όνειρα, δηλαδή βλέπω τη ζωή μας στο Παρίσι και τα παιδιά μου μικρά. Πολύ συχνά στα όνειρά μου βλέπω τη Μελίνα (Μερκούρη) -την οποία ευτυχώς δεν βλέπω ποτέ άρρωστη αλλά πολύ καλά- και κάνουμε ζωηρές συζητήσεις.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΚΗ ΖΕΗ

Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα. Παντρεύτηκε τον θεατρικό συγγραφέα και σκηνοθέτη Γιώργο Σεβαστίκογλου, που πέθανε το 1991. Απέκτησαν δύο παιδιά. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας, στο τμήμα σεναριογραφίας. Από το 1954 έως το 1964 ήταν πολιτική πρόσφυγας στη Σοβιετική Ένωση. Το 1964 επιστρέφει οικογενειακώς στην Ελλάδα, για να ξαναφύγουν πάλι όλοι μαζί με τον ερχομό της Χούντας το 1967, για το Παρίσι, απ' όπου επιστρέφουν μετά τη δικτατορία. Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με το γράψιμο. Στις πρώτες ακόμη τάξεις του Γυμνασίου άρχισε να γράφει κείμενα για το κουκλοθέατρο. Ένας από τους χαρακτήρες που δημιούργησε, ο Κλούβιος, έγινε κατοπινά ο ήρωας του γνωστού κουκλοθέατρου «Μπαρμπα-Μυτούσης», εμπνεύστρια του οποίου ήταν η Ελένη Θεοχάρη-Περάκη. Πρώτο της μυθιστόρημα είναι Το καπλάνι της βιτρίνας (1963), που το έχει εμπνευστεί από τα πρώτα παιδικά της χρόνια στη Σάμο και είναι σχεδόν αυτοβιογραφικό. Ακολουθεί μια σειρά μυθιστορημάτων για παιδιά, και το 1987 κυκλοφορεί το πρώτο της βιβλίο για μεγάλους Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα. Έχει τιμηθεί με πλήθος βραβείων, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό, ενώ τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της. Το 2012 αναγορεύτηκε επίτιμη διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Κύπρου. Το 2013 κυκλοφόρησε το αυτοβιογραφικό της βιβλίο Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο. 
Από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ κυκλοφορούν τα βιβλία της: Το καπλάνι της βιτρίνας, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, Ο θείος Πλάτων, Κοντά στις ράγιες, Η μωβ ομπρέλα, Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της, Μια Κυριακή του Απρίλη, Τα παπούτσια του Αννίβα, Θέατρο για παιδιά, Η Αλίκη στη χώρα των μαρμάρων, Αρβυλάκια και γόβες, Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα, Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο. 

Πηγή: www.lifo.gr