ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΟΡΓΟΓΥΡΙΟΥ

27.11.15

ΣΩΚΡΑΤΗ ΕΣΥ ΣΟΥΠΕΡ ΣΤΑΡ!!!!!!

Φίλες και Φίλοι καλημέρα και όχι μόνο! η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη σ' έναν εκλεκτό-πιστό-πολύτιμο-συγκαταβατικό-πράο-μισόχρονο!! κ.ο.μ. φυσικά και σας μιλάω για τον σοφό Γεώργιο, ίσως φανεί υπερβολικό αλλά νομίζω πως είναι ο νέος Σωκράτης της σημερινής εποχής, τηρουμένων βέβαια των αναλογιών, αν μάλιστα τη σύζυγό του αντί για Κική την έλεγαν Ξανθίππη θα είχαμε έναν τέλειο συνδυασμό!!!!!!!!! Σας χαιρετώ, με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Δόκιμος Επικούρειος Πέπος.

Ο Σωκράτης και ο Γοργίας για τη δύναμη της πειθούς

Η ρητορική σαν επάγγελμα χωρίς αντικείμενο

Γράφει ο Κωνσταντίνος Σαπαρδάνης

«Η εμπειρία άλλωστε οδηγεί τη ζωή μας σε πορεία σύμφωνα με την τέχνη, ενώ η απειρία σύμφωνα με την τύχη»

Πλάτων, Γοργίας, 448c

«Ο λόγος δυνάστης μέγας είναι»

Γοργίας, Ελένης Εγκώμιον, παρ.8

Ο Σωκράτης ρωτάει να μάθει από τον σοφιστή Γοργία* ποια είναι η δύναμη της τέχνης του, τι επαγγέλλεται και τι διδάσκει. Ο Γοργίας υποστηρίζει ότι είναι γνώστης της ρητορικής τέχνης και ότι μπορεί να την μεταδώσει σε οποιονδήποτε. Ποιο όμως είναι το αντικείμενο της γνώσης που κατέχει ο ρήτορας και διδάσκει σε άλλους;

Ο Γοργίας απαντάει πως αντικείμενο της τέχνης του είναι οι λόγοι. Όλοι οι τεχνίτες όμως έχουν ως αντικείμενο τον λόγο όσον αφορά αυτό που επαγγέλλονται. Οι γιατροί μπορούν να εκφέρουν λόγο για αυτά που γνωρίζουν, δηλαδή για τα περί ιατρικής, οι μουσικοί για τα δικά τους, και ούτω καθεξής. «Επομένως η ρητορική δεν αφορά όλους τους λόγους»⁴⁴⁹^e. Για ποιο πράγμα λοιπόν μπορεί να μιλάει ο ρήτορας; Τι είναι αυτό που γνωρίζει;

Οι υπόλοιπες τέχνες, υποστηρίζει ο Γοργίας, από την υποδηματοποιεία μέχρι την ιατρική, έχουν σχέση με κάποια χειρονακτική εργασία. Στη ρητορική όμως δεν υπάρχει κάποιο χειρονακτικό έργο, «αλλά ολόκληρη η πράξη και η ισχύς πραγματοποιείται με τα λόγια»⁴⁵⁰^b. Ο Γοργίας έχει κάνει διαχωρισμό χειρονακτικών και πνευματικών επαγγελμάτων, κατατάσσοντας σαφώς την ρητορική στη δεύτερη κατηγορία. Ο Σωκράτης απαντάει λέγοντας πως κάποια επαγγέλματα αρκούνται στη σιωπή για να επιτελεστούν, όπως η ζωγραφική, ενώ κάποια άλλα δεν παράγουν κανένα, ή σχεδόν κανένα, χειρονακτικό έργο, όπως τα μαθηματικά, ενώ όλο τους το κύρος το αντλούν από τα λόγια. Σε ποια πράγματα λοιπόν η ρητορική αποκτά κύρος, χρησιμοποιώντας βέβαια τα λόγια; Ποιο είναι δηλαδή το αντικείμενο των λόγων του ρήτορα;

«Τα σπουδαιότερα και τα ωραιότερα ανθρώπινα πράγματα»⁴⁵¹^d απαντάει ο Γοργίας. Αυτό όμως είναι μια αξιολογική κρίση του αντικειμένου της ρητορικής τέχνης, και όχι καθορισμός του γνωστικού της πεδίου. Σίγουρα και ο γιατρός θα έλεγε το ίδιο για την δικιά του τέχνη. «Ποιο αγαθό είναι για τους ανθρώπους σπουδαιότερο από την υγεία;»⁴⁵²^a. Ποιο είναι λοιπόν, ρωτάει ο Σωκράτης, αυτό το αγαθό που γνωρίζει και διδάσκει ο ρήτορας, που είναι το σημαντικότερο από όλα τα ανθρώπινα;

«Το μέγιστο αγαθό και αίτιο ελευθερίας για τους ίδιους τους ανθρώπους, και συνάμα αίτιο του να εξουσιάζει κάποιος τους άλλους στην πόλη του»

«Τι λοιπόν λες ότι είναι τούτο;»

«Η δυνατότητα να πείθεις με τα λόγια»⁴⁵²^d.

Η πειθώ αναδεικνύεται από τον Γοργία ως η μέγιστη ικανότητα που μπορεί να έχει κάποιος. Δεν χρειάζεται φυσικά να καταδειχτεί η αναμφισβήτητη πρακτική χρησιμότητα της πειθούς σε μια κοινωνία άμεσης δημοκρατίας, όπου η εκκλησία του δήμου συνεδρίαζε τουλάχιστον 20 φορές το χρόνο, με συμμετέχοντες το σύνολο των Αθηναίων πολιτών. Από τη στιγμή που ο άρχοντας σε μια δημοκρατική κοινωνία δεν μπορούσε να εξουσιάζει τον λαό επικαλούμενος δύναμη, ικανότητα ή δικαίωμα εξουσίας ελέω θεού ή λόγω της καταγωγής του, και ο κάθε Αθηναίος ανεξάρτητα από μόρφωση, καταγωγή ή επάγγελμα είχε τη δύναμη να επιλέγει και να ψηφίζει για τα θέματα της πόλης του και έτσι να καθορίζει ποιος θα διαχειριζόταν τα ζητήματά της, η ικανότητα στην πειθώ έγινε καίριας σημασίας για τον κάθε επίδοξο πολιτικό ηγέτη.

Σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο ήταν που αναπτύχθηκε ο ρητορικός λόγος και ευδοκίμησαν οι σοφιστές και οι ρήτορες, τότε ήταν που άνοιξαν και οι πρώτες φιλοσοφικές σχολές. Αυτό το πλαίσιο όμως εκμεταλλεύτηκαν και οι λαοπλάνοι, οι οποίοι χρησιμοποιώντας τη δημαγωγία και τον λαϊκισμό επιχειρούσαν να κατευθύνουν τους πολίτες στους δικούς τους σκοπούς και να πραγματώσουν τις δικές τους φιλοδοξίες. Την εποχή εξ άλλου που έγραφε ο Πλάτωνας ήταν ακόμα νωπές οι μνήμες του Αλκιβιάδη που έπεισε με τη ρητορική του δεινότητα τους Αθηναίους να καταπλεύσουν στη Σικελία, κάνοντας «το κακό να φαίνεται καλό και το λάθος σωστό», οδηγώντας τον αθηναϊκό στόλο στην καταστροφή.

Σε ένα από τα κείμενα του Γοργία που έχουν επιζήσει, Ελένης Εγκώμιον, ο ρήτορας περιγράφει την «κατοχή της πειθούς» σαν εξαναγκασμό: «Αυτός που έπεισε αδικεί ως να εξανάγκασε, αυτή δε [η ωραία Ελένη] που πείστηκε ως να εξαναγκάστηκε από λόγο, μάταια αποκτά κακή φήμη»^[παρ.12]. Η τεράστια δύναμη της πειθούς γίνεται για τον Γοργία όχι μόνο όπλο άσκησης εξουσίας, αλλά και αθωωτικό άλλοθι των «υποδουλωμένων» στην ικανότητα του ρήτορα. «Με τη δυνατότητα τούτη δηλαδή θα έχεις δούλο βέβαια τον γιατρό, δούλο όμως και τον παιδοτρίβη»⁴⁵²^e.

Ανδριάντας του Πλάτωνα μπροστά από το Μέγαρο τη Ακαδημίας Αθηνών, έργο των Λεωνίδα Δρόση και Attilio Picarelli.

Άρα «η ρητορική δημιουργεί πειθώ, και όλες οι μεταγενέστερες εκδηλώσεις της αλλά και η συνολική της έκφανση καταλήγουν σε τούτο»⁴⁵³^a. Ο Γοργίας μάλιστα υποστηρίζει ότι η ρητορική είναι ικανή για ένα πράγμα μόνο: για να δημιουργεί πειθώ στην ψυχή του ακροατηρίου. Άραγε όμως μόνο η ρητορική είναι που δημιουργεί πειθώ ή και οι άλλες τέχνες; «Όποιος διδάσκει οποιοδήποτε αντικείμενο, δημιουργεί πειθώ σχετικά με αυτό που διδάσκει ή όχι;»⁴⁵³^d Ο μαθηματικός προφανώς μπορεί να δημιουργήσει πειθώ σχετικά με αυτά που γνωρίζει, ο γιατρός για τα ιατρικά και ο παιδοτρίβης για τα δικά του. Σχετικά με τι λοιπόν πείθει η ρητορική;

Ο Γοργίας καταλήγει επιτέλους εκεί που τον οδηγεί ο Σωκράτης, στην πρακτική χρήση της ρητορικής. Λέει λοιπόν πως η ρητορική «είναι τέχνη της πειθούς στα δικαστήρια και στις άλλες συγκεντρώσεις.και αναφέρεται στα πράγματα που είναι δίκαια και άδικα»⁴⁵⁴^b. Εντοπίζει δηλαδή τον στόχο της τέχνης του στα ζητήματα ηθικής, όχι μόνο σε θέματα της πόλης, αλλά και στα δικαστήρια όπου εκδικάζονται ιδιωτικές υποθέσεις.

Χαρακτηριστικό της πειθούς όμως είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μεταδώσει και κάτι που δεν είναι αλήθεια. Γνώση και πίστη είναι διαφορετικά πράγματα, και ενώ η γνώση μπορεί να είναι μόνο αληθινή (αλλιώς δεν είναι γνώση), η πίστη μπορεί να είναι ψευδής. Η δύναμη της πειθούς λοιπόν μπορεί να παρέχει γνώση, μπορεί όμως να παρέχει και πίστη χωρίς γνώση. Κάποιος μπορεί να πειστεί από έναν ρήτορα στο δικαστήριο για την ενοχή ενός κατηγορούμενου, είτε αυτό είναι αληθές είτε όχι, ενώ ο μαθηματικός θα πείσει τον μαθητή του για κάτι που είναι αληθές πέραν πάσης αμφιβολίας. Ο μαθηματικός δηλαδή μεταφέρει γνώση, εκεί που ένας ρήτορας στο δικαστήριο θα κάνει τους δικαστές μόνο να πιστέψουν για την ενοχή ή την αθωότητα του κατηγορούμενου. Η ρητορική δημιουργεί εκείνην την πειθώ, από την οποία δημιουργείται πίστη. «Επομένως, όπως είναι φυσικό, η ρητορική δημιουργεί πειθώ πιστευτική αλλά όχι διδακτική σχετικά με το δίκαιο και το άδικο.και ο ρήτορας δεν διδάσκει στα δικαστήρια και στις άλλες συγκεντρώσεις σχετικά με τα δίκαια και τα άδικα, αλλά μόνο πείθει»⁴⁵⁵^a.

Ο Σωκράτης λέει ότι δεν καταλαβαίνει τη χρησιμότητα της ρητορικής. Στην εκκλησία του δήμου αποφασίζεται η εκλογή γιατρών ή στρατηγών σύμφωνα με τις γνώσεις που κάθε υποψήφιος κατέχει. Η ρητορική όπως την περιγράφει ο Γοργίας μέχρι τώρα, με ηθικό αντικείμενο, δεν φαίνεται να έχει ρόλο να παίξει σε αυτή τη διαδικασία, αφού μπορεί να κάνει δηλώσεις μόνο για διαφορές ηθικού περιεχομένου. Ο Γοργίας οπισθοχωρεί, αφού τώρα υποστηρίζει ότι ένας ρήτορας μπορεί να πείσει για όλα τα θέματα της πόλης (πέραν της ηθικής), καλύτερα ακόμα και από έναν ειδικευμένο επαγγελματία. Ναύσταθμοι, τείχη και λιμάνια χτίστηκαν όχι με τις συμβουλές των τεχνιτών, αλλά του Θεμιστοκλή και του Περικλή που χρησιμοποίησαν την ρητορική τους ικανότητα. «Οι ρήτορες είναι που συμβουλεύουν και που η γνώμη τους επικρατεί πάντοτε»⁴⁵⁶^a. Ο ίδιος ο Γοργίας όταν βρέθηκε σε σπίτι αρρώστου που δεν ήθελε να πιει φάρμακο, ενώ ο γιατρός δεν μπορούσε να τον πείσει, τον έπεισε αυτός, όχι με άλλη τέχνη παρά με τη ρητορική. Και σε περίπτωση που ένας γιατρός και ένας ρήτορας βρίσκονταν αντιμέτωποι στην εκκλησία του δήμου για το ποιος να εκλεγεί γιατρός, «ο γιατρός θα εξαφανιζόταν και θα εκλεγόταν ο ικανός στον λόγο, αν ήθελε.Δεν υπάρχει τίποτε για το οποίο να μην μπορεί να μιλήσει πειστικότερα ο γνώστης της ρητορικής απ' οποιονδήποτε άλλον από το πλήθος των τεχνιτών. Τόση λοιπόν και τέτοια είναι η δύναμη της τέχνης αυτής»⁴⁵⁶^c.

Βλέπουμε ότι ο Γοργίας δεν ισχυρίζεται καν ότι ο στόχος του ρήτορα είναι να διδάξει το καλό, παρά μόνο να χρησιμοποιεί την πειθώ για να ξεγλιστράει από δύσκολες περιπτώσεις (όταν βρίσκεται κατηγορούμενος) ή για να κερδίζει δύναμη και φήμη με την επιρροή του. Αναγνωρίζει όμως ότι ένας ρήτορας θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την τέχνη του για να κάνει κακό. Αλλά σε αυτήν την περίπτωση δεν θα έφταιγε ο δάσκαλος, λέει, με τον ίδιο τρόπο που δεν θα έφταιγε ο δάσκαλος της πυγμαχίας αν ο μαθητής του έκανε ένα αντικανονικό χτύπημα. Η δίκαιη χρήση της δύναμής του είναι ευθύνη του μαθητή, και είναι άδικο να κατηγορείται ο δάσκαλος ή η ίδια η τέχνη της ρητορικής για τις φαυλότητες του εκάστοτε ρήτορα.

Αναγνωρίζει επίσης και ένα όριο στη δύναμη της ρητορικής πειθούς. Ο ρήτορας μπορεί να πείσει καλύτερα από τον ειδικό σε κάποιο θέμα, αλλά μόνο εκείνους που δεν γνωρίζουν για αυτό («Ενώπιον δηλαδή αυτών οι οποίοι γνωρίζουν δεν θα είναι βέβαια καθόλου πειστικότερος από τον γιατρό»⁴⁵⁹^a). Μόνο ο «όχλος» λοιπόν φαίνεται ότι μπορεί να παρασυρθεί από την πειθώ και άρα μόνο ο όχλος μπορεί να πειστεί για να αποκτήσει μια λανθασμένη πίστη. Άρα, ανακεφαλαιώνει ο Σωκράτης, κάποιος που δεν γνωρίζει για ένα αντικείμενο (όπως ο ρήτορας για την ιατρική) μπορεί να πείσει όσους δεν γνωρίζουν (όπως το πλήθος των Αθηναίων στην εκκλησία του δήμου) με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα από κάποιον που γνωρίζει (όπως ένας γιατρός).

«Και δεν σου φαίνεται μεγάλο πλεονέκτημα Σωκράτη, χωρίς να ξέρει τις άλλες τέχνες αλλά μόνο μία, να μην υστερεί καθόλου από τους ειδικευμένους τεχνίτες;»⁴⁵⁹^c

Ο Γοργίας δεν φαίνεται να συνειδητοποιεί πόσο κυνική θα έπρεπε να ακούστηκε αυτή η δήλωση στα αφτιά του Σωκράτη, αφού, αν και έχει ουσιαστικά παραδεχτεί ότι το μόνο που κάνει κατά αποκλειστικότητα η τέχνη του ρήτορα (αυτό δηλαδή που την ξεχωρίζει από τις άλλες) είναι να μπορεί να πείσει τους αδαείς να πιστέψουν κάτι που είναι αναληθές, το παρουσιάζει σαν μεγάλη δύναμη και απόδειξη ανωτερότητας από τις άλλες τέχνες. Οποιαδήποτε γνώση μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι έτσι κι αλλιώς γνωστικό αντικείμενο ενός ειδικευμένου τεχνίτη, ενώ ο ρήτορας λειτουργεί παρασιτικά, παριστάνοντας ότι ξέρει όσα δεν ξέρει, και μένει στην δικιά του κρίση το αν θα χρησιμοποιήσει τη δύναμη πειθούς του προς όφελος της πόλης ή αποκλειστικά για το δικό του συμφέρον. Εφόσον όμως προηγουμένως δήλωσε ότι η ρητορική «αναφέρεται στα πράγματα που είναι δίκαια και άδικα», πώς διατείνεται τώρα ότι η ευθύνη της δίκαιης χρήσης ανήκει στον εκάστοτε χρήστη; Πώς θα μπορούσε ο ειδικός σε μια τέχνη που έχει αντικείμενο τα ηθικά ζητήματα να κάνει ανήθικη χρήση της; Μα φυσικά, μόνο αν είναι αμοραλιστής.

Ο Γοργίας στο σημείο αυτό του διαλόγου φαίνεται να κάνει πίσω, αφού αν ακολουθούσε μέχρι τέλους τον συλλογισμό του, θα έπρεπε να παρουσιάσει ξεκάθαρα τον ρήτορα σαν τον ανήθικο πολιτικό που δεν τον ενδιαφέρει ούτε η αλήθεια ούτε η δικαιοσύνη ούτε το καλό της πόλης, αλλά μόνο η δικιά του «καλή ζωή», η φήμη και το συμφέρον του. Είναι ίσως αυτή η δίψα για αναγνώριση, το ότι θέλει να έχει καλή φήμη, που τον κάνει να μη λέει αυτά που σκέφτεται, αυτά που προκύπτουν από όσα είπε, καταδικάζοντας τώρα την άδικη χρήση της πειθούς, για να οδηγηθεί τελικά στην παραδοξολογία. (αν είχαμε διαβάσει αυτό το κείμενο ίσως το θέμα της αποχής να είχε τεθεί ππολύ πιο πριν, ο σοφός Γεώργιος έχει χρόνια που φωνάζει αλλά τέτοια βόδια που ήμαστε εγώ, ο Γογούλης, ο Αμίγος, ο Γκοτζιό, ο Ηγέτης κ.π.α. που να καταλάβουμε τι εννοούσε ο σοφός;)

Πρέπει λοιπόν ο ρήτορας, παραδέχεται ο Γοργίας, να είναι δίκαιος. Άρα πρέπει να ξέρει τα δίκαια και τα άδικα, και να θέλει να πράττει τα δίκαια. Ο γνώστης της ρητορικής λοιπόν δεν θα μπορούσε ποτέ να αδικήσει. Αν όμως ο ρήτορας δεν αδικεί ποτέ, τότε ποτέ δεν πρέπει να παριστάνει ότι ξέρει όσα δεν ξέρει, ούτε να πείθει υπέρ μιας λανθασμένης πίστης ή να παρουσιάζει μια πίστη σαν γνώση. Αλλά αν για να πείσει ο ρήτορας πρέπει όντως να ξέρει όσα λέει ότι ξέρει, τότε πρέπει να γίνει και γιατρός αν θέλει να πείσει για ιατρικά θέματα, και αρχιτέκτονας αν θέλει να πείσει για το χτίσιμο κτηρίων, και στρατηγός αν θέλει να πείσει τους πολίτες για μια εκστρατεία. Για όλα αυτά όμως υπάρχουν ήδη γιατροί, αρχιτέκτονες και στρατηγοί για να χρησιμοποιήσουν την πειθώ που δημιουργεί γνώση.

Οπότε ποια είναι η αξία της ρητορικής που διδάσκει ο Γοργίας και οι σοφιστές;

* Ο διάσημος στην εποχή του ρήτορας, σοφιστής και φιλόσοφος, μαθητής του Εμπεδοκλή. Ο διάλογος εξελίσσεται γύρω στο 427π.Χ., αφού τότε ήταν που ο Γοργίας πήγε στη Αθήνα πρώτη φορά, και ο Σωκράτης θα ήθελε να συνομιλήσει μαζί του, λόγω της φήμης του.

Ανιχνευτής: Δόκιμος Επικούρειος Πέπος.

24.11.15

ΚΟΤΣΥΦΙΑ!! Με αγάπη για την Λύδια και τον Δαμιανό, μέρος πέμπτο.

Αγαπητά μου μικρά φιλαράκια Δαμιανέ και Λυδία καλημέρα και όχι μόνο! Θυμόσαστε που σας είχα μιλήσει σε κάποιο προηγούμενο γράμμα μου για τη φιλο-σοφία; ε! λοιπόν η κόρη μου η Σοφία μου είπε να σας πω ότι το μόνο που χρειάζεται για να γίνουμε καλοί φιλόσοφοι είναι η ικανότητα ν' απορούμε και να θαυμάζουμε, όλα τα μικρά παιδιά την έχουν αυτή την ικανότητα, αυτό είναι ξεκάθαρο. Μέσα σε λίγους μήνες αναγκάζονται να βγουν έξω από την κοιλιά της μάνας τους και ν' αντιμετωπίσουν μια εντελώς καινούρια πραγματικότητα. Απορούν, λοιπόν διαρκώς, έτσι κι εσείς φαντάζομαι πως έχετε πάρα πολλές απορίες, είσαστε όμως τυχερά παιδιά γιατί έχετε τον παππού και τη γιαγιά που σας λύνουν πολλές από τις απορίες σας, έτσι δεν είναι; σήμερα προτού σας παρουσιάσω τον φίλο μου τον Κότσυφα θα σας μιλήσω για ένα όμορφο ποίημα που έγραψε ένας πολύ σημαντικός Έλληνας ο Κωνσταντίνος Καβάφης, αλήθεια παιδιά τι γνωρίζετε εσείς για τον Καβάφη; Το ποίημα έχει τον τίτλο ''Ιθάκη''

Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μεν' η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.

Και τώρα ήρθε η ώρα να σας παρουσιάσω το φιλαράκι μου τον Κότσυφα, εντωμεταξύ έχω ένα πολύ καλό φίλο που το όνομά του είναι Πούφ!!!!!!!!! και μένει στην περιοχή του ονείρου! στον κήπο του υπάρχει μια οικογένεια από Κοτσύφια, το πρώτο κοτσύφι είχε παρουσιαστεί το 2004 επειδή βρήκε φιλόξενο περιβάλλον στον κήπο του Πούφ παρέμεινε εκεί, τον επόμενο χρόνο έφερε και την Κοτσυφίνα του και τον επόμενο χρόνο η οικογένεια των Κοτσυφιών αριθμούσε 5! μέλη, με τα χρόνια η οικογένεια μεγάλωνε και αυτή τη στιγμή αριθμεί 12 μέλη. Τις φωλιές τους τις έχουν στην ελιά που υπάρχει στον κήπο του Πούφ, πριν ένα χρόνο ο Πούφ αντιμετώπισε ένα σοβαρό πρόβλημα, ένας φίλος του που το όνομά του είναι Φιλοκτήτης όταν τον επισκέφτηκε του είπε πως η ελιά ήθελε κλάδεμα!!!!!!!! ο Πούφ ανάφερε στον ΦΙΛΟΚΤΗΤΗ το πρόβλημά του κι εκείνος επειδή είναι άνθρωπος που αγαπάει τα δένδρα και τα πουλιά του είπε πως δεν υπήρχε κίνδυνος γιατί το κλάδεμα θα γινόταν την ώρα που τα πουλιά θα έλειπαν και θα ήταν πάρα πολυ προσεκτικός στο κλάδεμα ώστε να μην πειραχτούν οι φωλιές των πουλιών. Αυτό και έγινε, αν κάποια στιγμή συναντήσετε αυτόν τον ευγενικό κύριο ΦΙΛΟΚΤΗΤΗ να του πείτε ένα μεγάλο ευχαριστώ, από πληροφορίες που έχω νομίζω πως έχει κι αυτός δυο η τρία εγγονάκια, δε γνωρίζω πιο πολλά για να σας πω παρα μόνο πως τα εγγονάκια του θα πρέπει να είναι πολύ τυχερά που έχουν αυτόν τον παππού.
Σας χαιρετώ με σεβασμό και αγάπη ο Ιδαλγός Ουρανοδρομέας.
Το αρσενικό είναι ολόμαυρο, με εξαίρεση το κίτρινο ράμφος και τον κίτρινο δακτύλιο γύρω από τα μάτια, ενώ το ενήλικο θηλυκό και τα νεαρά πουλιά έχουν σκούρο καφέ φτέρωμα. Αυτό το είδος αναπαράγεται στους κήπους ή στα δάση, κατασκευάζοντας μία τακτοποιημένη, καλλυμένη με λάσπη και με σχήμα μπολ φωλιά. Είναι παμφάγο, τρώγοντας μία μεγάλη ποικιλία από έντομα, γεωσκώληκες, καρπούς και φρούτα. Έχει μήκος 23 με 29 εκατοστά, μακριά ουρά και βάρος 80 με 120 γραμμάρια. Το αρσενικό έχει πολλά διαφορετικά μελωδικά καλέσματα.
Και τα δύο φύλα έχουν περιοχές όσον αφορά την περιοχή αναπαραγωγής, με χαρακτηριστικές επιδείξεις απειλών, αλλά είναι πιο αγελαία κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης και στις περιοχές διαχείμασης. Τα ζευγάρια θα μείνουν στην περιοχή τους όλο το χρόνο αν η θερμοκρασία είναι αρκετά υψηλή. Υπάρχουν πολλές λογοτεχνικές και πολιτιστικές αναφορές σχετικά με το είδος, συχνά σχετιζόμενες με το τραγούδι του.

Ανιχνευτής: Ιδαλγος Ουρανοδρομέας.

ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ! Με αγάπη για την Λυδία και τον Δαμιανό μέρος τρίτο.

Νά 'μαστε πάλι! Καλημέρα στα δυο υπέροχα αδελφάκια, στον Δαμιανό και στην Λυδία, σήμερα παιδιά θα σας παρουσιάσω το χελιδόνι, πριν όμως σας μιλήσω για το χελιδόνι και το οικόσημο με τα χελιδόνια θα σας πω δυο λόγια για την φιλο-σοφία! Ένας από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, δηλαδή από τους προγόνους σας, που έζησαν πριν από δυο χιλιάδες χρόνια και παραπάνω, πίστευε ότι η φιλο-σοφία γεννήθηκε από την απορία και τον θαυμασμό του ανθρώπου. Ο άνθρωπος θαυμάζει κι απορεί τόσο πολύ, ώστε οι φιλοσοφικές ερωτήσεις γεννιούνται από μόνες τους στο μυαλό του. Όταν Λυδία και Δαμιανέ ρωτάτε τον παππού και τη γιαγιά για διάφορα θέματα, εκείνη την ώρα φιλοσοφείτε! ναι έτσι είναι, κάπως έτσι ξεκινάει κανείς το μακρύ ταξίδι της φιλοσοφίας. Πολλοί άνθρωποι απορούν με τον κόσμο, όπως απορούν και με το λαγουδάκι που ο ταχυδακτυλουργός τραβάει μέσα από ένα άδειο καπέλο. Εδώ θα σταματήσω τα περι φιλο-σοφίας αφού πρώτα σας ενημερώσω πως υπάρχει ένα καταπληκτικό βιβλίο του Jostein Gaarder με τίτλο ''Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ'' που πρέπει κάποια στιγμή αργότερα, όταν πάτε στο γυμνάσιο, να το διαβάσετε, γι' αυτό να θυμίστε στον παππού σας να το αγοράσει. Σήμερα λοιπόν θα σας μιλήσω όπως προείπα για το χελιδόνι και το οικόσημο που έχει κάποιος δικός μου φίλος. Αυτός ο φίλος μου που τον ονομάζουν Πεπέ! πριν 38 χρόνια είχε γνωρισθεί κάποιους φίλους από μια μακρινή χώρα που την λένε Νότια Αφρική, αλήθεια παιδιά πως τα πάτε με την γεωγραφία; μήπως γνωρίζετε που βρίσκεται η Νότια Αφρική; έλεγα λοιπόν πως όταν γνώρισε αυτούς τους υπέροχους φίλους σκέφτηκε, επειδή τους αγαπούσε πάρα πολύ, να τους ονομάσει χελιδόνια!!!!!!!!!!! ο λόγος που το έκανε αυτό ήταν επειδή και τα χελιδόνια έρχονται από την Αφρική, και όπως τα χελιδόνια έρχονται, μένουν λίγους μήνες και μετά φεύγουν για να ξαναεπιστρέψουν, έτσι και οι φίλοι του Πεπέ ερχόντουσαν, έμεναν λίγες μέρες, έφευγαν και ξαναγύριζαν, να λοιπόν γιατί ο Πεπέ αποφάσισε να επιλέξει για οικόσημό του τα χελιδόνια. Σας χαιρετώ με σεβασμό και αγάπη ο Ουρανοδρομέας Ιδαλγός.
Γνωρίστε τα χελιδόνια

Υποδεχτείτε τα φτιάχνοντας μια φωλία!

Είναι όλα τα χελιδόνια ίδια; ΟΧΙ!
Στην Ελλάδα συναντάμε 5 διαφορετικά είδη χελιδονιών: Τι τρώνε; Μικρά έντομα όπως κουνούπια και μύγες! Μάλιστα, οι γονείς για να ταΐσουν τα μικρά τους, ετοιμάζουν σβόλους που ο καθένας αποτελείται από περισσότερα από 50 έντομα!

Από που έρχονται;

Τα χελιδόνια διανύουν περίπου 10.000 χλμ για να έρθουν σε μας. Ξεκινούν από την Αφρική (νότια της Σαχάρας) σε μεγάλα σμήνη για να φτάσουν εδώ την άνοιξη;. Το ίδιο μεγάλο ταξίδι κάνουν και το φθινόπωρο, όταν φεύγουν από την Ελλάδα. Συνολικά δηλαδή μπορεί να ταξιδεψουν περίπου 20.000 χλμ για να έρθουν εδώ και να επιστρέψουν στην Αφρική!

Φωλιές

Τα 4 από τα 5 είδη φτιάχνουν τη φωλιά τους από πηλό (λάσπη) ενώ μόνο το ένα (το οχθοχελίδονο) ανοίγει τρύπες στο έδαφος συνήθως εκεί που υπάρχει νερό. Μαζεύουν μικρά κομμάτια λάσπης από κάποιο κοντινό σημείο και τους μεταφέρουν εκεί που θέλουν να χτίσουν τη φωλιά τους. Χρειάζονται 700 - 1500 σβόλους για την κάθε φωλιά. Το «χτίσιμο» μπορεί να κρατήσει από 3 έως 16 ημέρες!!!

Μα καλά, δεν κουράζονται;!

Το μεγάλο ταξίδι των χελιδονιών διαρκεί αρκετές εβδομάδες. Πριν ξεκινήσουν από την Αφρική, πρέπει να είναι γεμάτα ενέργεια, δηλαδή να έχουν φάει πολλά πλούσια μυγογεύματα! Εξάλλου, ένα τέτοιο ταξίδι απαιτεί αρκετές στάσεις για ξεκούραση, νερό και φαγητό.

Ποιους κινδύνους αντιμετωπίζουν στο ταξίδι τους;

Διάσχιση της θάλασσας. Ξεκινούν λοιπόν για το μακρύ ταξίδι τους. Δυστυχώς, πρέπει να διανύσουν το Αιγαίο, δηλαδή μια μεγάλη απόσταση που καλύπτεται κυρίως από θάλασσα. Τα χελιδόνια χρειάζονται αρκετή ενέργεια για να διασχίσουν τη θάλασσα, διότι αν κουραστούν και δε βρίσκεται κάποιο νησάκι κοντά τους να ξεκουραστούν θα πέσουν στη θάλασσα και θα πνιγούν.
Μέσα σ'αυτή τη τεράστια απόσταση που διανύουν τα χελιδόνια κάθε χρόνο αντιμετωπίζουν προβλήματα που κάνουν το ταξίδι τους πιο δύσκολο.
Σκεφτείτε ότι πρέπει να έρθουν αντιμέτωπα με αρπακτικά πουλιά, καταιγίδες και δυνατούς ανέμους. Πρέπει να διασχίσουν τεράστιες ερήμους όπως τη Σαχάρα και απέραντες θάλασσες όπως το Αιγαίο. Η λίστα με τις δυσκολίες δε σταματά όμως εδώ, πολλά από τα μέρη που θα μπορούσαν να ξεκουραστούν έχουν καταστραφεί ή ρυπανθεί με αποτέλεσμα πολλά από τα χελιδόνια να μη τα καταφέρουν, αλλά ακόμη και αυτά που φτάνουν στο προορισμό τους συναντούν όλο και λιγότερα μέρη που θα μπορούσαν να φωλιάσουν.
"Δύσκολα τα πράγματα" εμείς μπορούμε να κάνουμε κάτι?

Ποια είναι η σχέση του ανθρώπου με τα χελιδόνια;

Από παλιά οι άνθρωποι είχαν συνδυάσει την άφιξη των χελιδονιών με την άνοιξη. Αυτό και μόνο θα αρκούσε για να καταλάβουμε γιατί τα χελιδόνια είναι τόσο αγαπητά στους ανθρώπους. Δεν είναι όμως μόνο αυτό... Κάντε έναν απλό υπολογισμό: ένα μικρό χελιδόνι σε μια μπουκιά τρωει παραπάνω από 50 κουνούπια και μύγες! Φανταστείτε πόσα έντομα τρωει μια χελιδονοοικογένεια με 3 - 6 μικρά σε μία ολόκληρη ημέρα!!! Τι θα γινόταν αν δεν ερχόντουσαν τα χελιδόνια μια χρονιά;;

Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν εμείς γι' αυτά;

Φτιάχνουμε και τοποθετούμε ταΐστρες και ποτίστρες
Προσέχουμε και δε ρυπαίνουμε τους ανοιχτούς χώρους που επισκεπτόμαστε
Οργανώνουμε εθελοντικές δράσεις καθαρισμού των κοντινών μας πάρκων
Φτιάχνουμε φωλιές και τις τοποθετούμε σε σημεία όπου οι άνθρωποι δεν έχουν εύκολη πρόσβαση
Προσπαθούμε να κάνουμε το σχολείο ή την αυλή του σπιτιού μας όσο πιο φιλόξενη για τα μικρά πουλιά
Ενημερώνουμε τους φίλους και την οικογένεια μας για τα προβλήματα αυτά και τους τρόπους αντιμετώπισής τους
Ιωάννα Κοντοζήση.
Ανιχνευτής: Oυρανοδρομέας Ιδαλγός.

22.11.15

ΠΕΡΙ ΦΙΛΙΑΣ ΑΡΘΡΟ ΝΟΥΜΕΡΟ 2 ΠΕΡΙΠΟΥ 8 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΚΑΙ 38 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

Φίλες και Φίλοι καλησπέρα, όταν σκέφτηκα πως θα έπρεπε να βρω μια φωτογραφία για να βάλω σ' αυτό το κείμενο περι φιλίας αυτόματα το μυαλό μου πήγε στην DENICE και στον DERRICK εδώ και 38!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! χρόνια απολαμβάνω την υπέροχη-μοναδική φιλία τους. Σ' αυτούς τους εκλεκτούς-σημαντικούς ΦΙΛΟΥΣ είναι αφιερωμένη η σημερινή ανάρτηση. Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Δόκιμος Επικούρειος Πέπος. Υ.Γ. Παρακαλώ δείτε αυτό το καταπληκτικό βιντεάκι στην πιο κάτω διεύθυνση.
https://www.youtube.com/watch?v=XwusuGALtGc

Αν ψάχνεις φίλο χωρίς ελαττώματα, θα μείνεις χωρίς φίλο.
(τούρκικη παροιμία)
*
Εάν γνωρίζεις την θλίψη του φίλου σου, θεώρησε την δική σου.
(Havamal)
*
Λίγοι φίλοι έχουν τη δύναμη να επαινέσουν την επιτυχία του φίλου τους,
χωρίς να νιώσουν φθόνο.
( Ασχύλος)
*
Με τις υποσχέσεις μπορεί να κάνει κανείς φίλους,
αλλά για να τους κρατήσει πρέπει να τις πραγματοποιεί.
(Αγνώστου)
*
Ο έρωτας είναι τυφλός, η φιλία προσπαθεί να μην βλέπει.
(Otto von Bismarck)
*
Η απόσταση κρατά την φιλία πάντα φρέσκια.
(Αγνώστου)
*
Οι πραγματικοί φίλοι μας επισκέπτονται όταν ευημερούσε μόνο εάν τους καλέσουμε,
όταν όμως αντιμετωπίζουμε πρόβλημα έρχονται χωρίς πρόσκληση.
(Αγνώστου)
*
Μην διώχνεις τη μύγα από το πρόσωπο του φίλου σου με τσεκούρι.
(Κινέζικη παροιμία)
*
Οι φίλοι στους οποίους μπορείς να τηλεφωνήσεις στις 4:00 το πρωί
είναι οι μόνοι που μετράνε.
(Marlene Dietrich)
*
Η έχθρα είναι πάντα ειλικρινής, η φιλία όμως δεν είναι πάντοτε τόσο τίμια.
(Βασίλισσα Χριστίνα)
*
Εκείνος που μιλά άσχημα για άλλους μπροστά σου,
θα μιλήσει άσχημα για σένα πίσω από την πλάτη σου.
(Αραβική παροιμία)
*
Δεν πρέπει να προσπαθείς να αποκτήσεις όσους περισσότερους φίλους γίνεται.
Αλλά μόνο τόσους με όσους μπορείς να νιώσεις οικειότητα.
(Αριστοτέλης)
*
Με τα μάτια των άλλων μπορείς να δεις τα ελαττώματα σου.
(Κινέζικη παροιμία)
*
Επέπληξε τον φίλο σου όταν είστε οι δυο σας,
αλλά να τον επαινείς πάντοτε μπροστά στους άλλους.
( Leonardo da Vinci)
*
Εάν θέλεις έναν καινούργιο φίλο, πρέπει να του κλείσεις το μάτι.
Εάν θέλεις να τον κρατήσεις, πρέπει να κλείσεις και τα δυο.
(Ισπανική παροιμία)
*
Το μεγαλύτερο ψέμα είναι η αλήθεια που δεν ειπώθηκε ποτέ.
(Hebjorg Wassmo)
*
Κανείς δεν πρέπει να είναι φίλος του φίλου του εχθρού του.
(Havamal)
*
Το χαμόγελο που δίνεις, πρέπει να ελπίζεις πως θα σου επιστραφεί,
νιώθεις καλύτερα.
(Σοφά λόγια των Ινδών)
*
Οι μόνοι φίλοι που μπορούμε να τους εμπιστευτούμε είναι εκείνοι
που δεν μας το ζητούν.
(ανώνυμος)
*
Όσο πιο πολύ παρατηρώ τους ανθρώπους τόσο πιο πολύ λατρεύω τους σκύλους.
(Madame Roland)
*
Φίλος είναι εκείνος που ξέρει τα πάντα για εσένα
και εξακολουθεί να σε αγαπάει.
(Elbert Hubbard)
*

Ο Τσέχοφ έγραψε : «Η φιλία είναι ένα μονοπάτι, πάνω στο οποίο πρέπει να περπατάς καθημερινά, διαφορετικά καλύπτεται με αγριόχορτα και το μονοπάτι χάνεται.»
Αυτό ακριβώς πιστεύω.
Η φιλία πρέπει να τροφοδοτείται καθημερινά με ενδιαφέρον, αγάπη.
Και με τη πάροδο του χρόνου να δημιουργείται μια αληθινή σχέση, στηριγμένη στον αμοιβαίο σεβασμό.

Η αληθινή φιλία είναι ένα δώρο.
Ένας θησαυρός, που λίγοι τον κατακτούν.
Οι φιλίες, μπορούν να είναι εφικτές μόνο όταν καθορίζονται και διαπνέονται από αυτή τη παρορμητική δύναμη που λέγεται αγάπη!!!

ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΕΝΑ ΠΟΛΥ ΟΜΟΡΦΟ ΠΟΙΗΜΑ ΠΟΥ ΜΟΥ ΕΣΤΕΙΛΕ ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΤΡΥΦΕΡΗ ΨΥΧΗ...ΠΟΥ ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΤΥΧΗ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΩ, ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΜΟΝΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΥΚΤΙΟ,ΔΕΝ ΓΡΑΦΩ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΑΝ ΘΕΛΕΙ ΑΛΛΑ ΤΗΣ ΑΦΙΕΡΩΝΩ ΟΛΗ ΤΗΝ ΣΕΛΙΔΑ!!!!

ΟΛΑ ΤΑ ΑΝΘΗ ΣΒΗΝΟΥΝΕ../

ΜΟΝΟ ΕΝΑ ΔΕΝ ΘΑ ΣΒΗΣΕΙ...

ΚΑΙ ΑΝ ΣΒΗΣΕΙ ΜΕ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ Η ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ...

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΟ ΜΕ ΨΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΑ...

ΕΙΝΑΙ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ Η ΚΑΡΔΙΑ ΠΟΥ ΛΕΓΕΤΑΙ ΦΙΛΙΑ!!!
Πηγή:ΜΑΡΙΑ ΓΑΛΑΤΣΙ
Το προφίλ μου
ΟΤΙ ΑΞΙΖΕΙ ΠΟΝΑΕΙ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ!!!!
Φιλία (Αριστοτέλης) Σύνοψη. Η φιλία είναι ένα είδος αρετής ή τουλάχιστον συνυφασμένη με την αρετή. Εκτός όμως απ΄αυτό η φιλία είναι και πράγμα πάρα πολύ αναγκαίο στη ζωή του ανθρώπου γιατί κανείς δεν θα προτιμούσε να ζει χωρίς φίλους έστω κι αν έχει στην κατοχή του όλα τα άλλα αγαθά. Γι΄αυτό ακόμα και οι πλούσιοι και εκείνοι που κατέχουν αξιώματα και πολιτική εξουσία, πιστεύουν ότι η παρουσία φίλων είναι πολύ μεγάλη ανάγκη. Εξάλλου οι άνθρωποι στη φτώχεια και στις άλλες δυστυχίες τους, πιστεύουν ότι το μόνο καταφύγιο είναι οι φίλοι. Επιπλέον οι φίλοι συνδράμουν τους νέους ώστε να τους αποτρέψουν από τα λάθη, και, προκειμένου, για τους μεγάλους στην ηλικία, τους φροντίζουν και αναπληρώνουν τις δυνάμεις που τους λείπουν.^[2] «Όταν δυο πηγαίνουν μαζί»^[3] διότι και οι δυο είναι πιο ικανοί να κατανοήσουν από κοινού και να ενεργήσουν.

Τῆς φιλίας τρία εἴδη ἐστίν· ἡ μὲν γὰρ αὐτῆς ἐστι φυσική͵ ἡ δὲ ἑταιρική͵ ἡ δὲ ξενική.φυσικὴν μὲν οὖν ταύτην λέγομεν͵ ἣν οἱ γονεῖς πρὸς τὰ ἔκγονα ἔχουσι καὶ οἱ συγγενεῖς πρὸς ἀλλήλους· ταύτην δὲ κεκλήρωται καὶ τἆλλα ζῷα. ἑταιρικὴν δὲ καλοῦμεν τὴν ἀπὸ συνηθείας γινομένην καὶ μηδὲν προσήκουσαν γένει͵ ἀλλ΄ οἷον ἡ Πυλάδου πρὸς Ὀρέστην. ἡ δὲ ξενικὴ φιλία ἡ ἀπὸ συστάσεως καὶ διὰ γραμμάτων γινομένη πρὸς τοὺς ξένους. τῆς ἄρα φιλίας ἡ μέν ἐστι φυσική͵ ἡ δὲ ἑταιρική͵ ἡ δὲ ξενική· προστιθέασι δέ τινες τετάρτην ἐρωτικήν^[4].

Πηγή: Bικιπαίδεια.

Ανιχνευτής: Δόκιμος Επικούρειος Πέπος.