ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΧΑΣΙΩΤΗ ΣΤΟ ΚΟΡΩΠΙ ΚΥΠΡΟΥ 14

Μια χήρα πούλαγε κρασί
και μας δανείζει στάρι
Μες στο κρασί ρίχνει νερό
στο στάρι ρίχνει βρώμη
Γιατί χήρα γιατί νερώνεις το κρασί
στο στάρι ρίχνεις βρώμη;
Έχω κόρη για παντρειά
θέλει να κάνει προίκα.

https://www.youtube.com/watch?v=QDUpJYTU620
Φίλες και φίλοι καλησπέρα σήμερα θα σας παρουσιάσω κάτι πολύ σπάνιο, κάτι που δυστυχώς σιγά σιγά αρχίζει να σβήνει ακόμα και στις περιοχές που ήταν το σήμα κατατεθέν, μιλάω για τις περιοχές της Ανατολικής Αττικής τα γνωστά σε όλους Μεσόγεια. Με τον Φιλοκτήτη επισκέφθηκα την κόρη της χήρας που πούλαγε κρασί και την ρώτησα αν όντως αληθεύει πως η μητέρα της ήταν αυτή που αναφέρει το γνωστό τραγούδι. Η πάντα χαμογελαστή κ. Παναγιώτα αφού μας πρόσφερε να δοκιμάσουμε λευκό, ροζέ, και κόκκινο μας είπε πως η μητέρα της δεν ήταν δυνατόν να νερώσει το κρασί γιατί όταν λέμε κρασί εννοούμε νερωμένο οίνο, νερό έριχνε στον οίνο προκειμένου να τον κάνει κρασί!!!!!! Πάντα βέβαια την ποσότητα που έπρεπε και την περίοδο που έπρεπε. Αμέσως μετά μας ξενάγησε στο καταπληκτικό οινοποιείο, μείναμε κατενθουσιασμένοι από την καθαριότητα του χώρου, την περιποίηση των βαρελιών, την καλοσύνη και την ευγένεια της κ. Παναγιώτας και κυρίως για την ονοματοδοσία των βαρελιών. Τα βαρέλια ήταν σαν μπαλαρίνες των μπολσό'ι', ήταν έτοιμα να λάβουν μέρος στον χορό προς τιμήν του Διόνυσου. Τον χορό έσερναν οι 9 Μούσες με τον Βάκχο να κρατάει τη Λύρα και τον Αυλό, ακολουθούσαν Θεοί, και Ήρωες. Άραγε η κόρη της κ, Παναγιώτας η οποία έχει σπουδάσει οινολόγος θα συνεχίσει να κάνει αυτό που κάνουν οι γονείς της; Θα συνεχίσει να το κάνει με τον ίδιο ζήλο; Από καρδιάς της το ευχόμαστε γιατί όταν αυτοί οι χώροι σβήνουν χάνονται και οι μνήμες του τόπου. Φίλες και φίλοι προτιμάτε αυτά τα οικογενειακά οινοποιεία όπου τα βρίσκετε ώστε να συνεχίσουν να υπάρχουν. Το συγκεκριμένο οινοποιείο βρίσκεται στην οδό ΚΥΠΡΟΥ 14 στο ΚΟΡΩΠΙ. Θαυμάστε τώρα τις φωτογραφίες με τα βαρέλια-μπαλαρίνες. Σας χαιρετώ. Με σεβασμό και Επικούρεια-Διονυσιακή διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.

Η κ. Παναγιώτα επί το έργον.

Η επιμέλεια της ανάρτησης έγινε από τον Πεπέ, τις φωτογραφίες πήρε ο Fuji Tomo Kazu. Στην υγειά σας βρε παιδιά.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ, Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ, Ο ΠΟΙΗΤΗΣ

Γιατρέ Τάσο Λειβαδίτη σ' ευχαριστώ που μου μίλησες γι' αυτόν τον υπέροχο άνθρωπο.

Άρθρο ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ (Από την εφημερίδα «ΑΠΟΦΑΣΗ» 11/6/2005):Κριτική για το βιβλίο του Παναγιώτη Στάμου «Ενδοχώρα της ανάγκης», εκδ. Γαβριηλίδης 2004, σσ. 84Του Σαράντου Ι. Καργάκου
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά για έναν μελετητή της λογοτεχνίας από το να ανακαλύπτει μια σχεδόν άγνωστη φωνή, μια σχεδόν άγνωστη γραφίδα. Πόσοι γνωρίζουν τον ποιητή Παναγιώτη Στάμο; Δυστυχώς, στην Ελλάδα του πολιτισμού και με πρωθυπουργό στο υπουργείο Πολιτισμού στο χώρο των γραμμάτων προωθούνται φρόκαλα. Κι όμως, τολμώ να πω ότι ο κ. Παν. Στάμος είναι από τις πιο σφριγηλές μορφές της λογοτεχνίας μας. Δεν είναι ότι ξέρει να πει (ο άνθρωπος ξέρει γράμματα, πολλά γράμματα) αυτό που θέλει να πει. Το σημαντικό είναι πως έχει κάτι να πει. Και σ’ αυτό το «κάτι» ενοικούν πολλά.
Προ πολλών ετών, το 1983, είχα διαβάσει ένα μικρό βιβλίο του με τίτλο «Λόγος ανθηρός χειρονομηθείς». Ήταν η εποχή που το ΠΑΣΟΚ ολοκλήρωνε την καταστροφή του γλωσσικού μας οικοδομήματος που άρχισε η Ν.Δ. Εκτίμησα τη λεξιτεχνία, τη φραστική δεξιοτεχνία του συγγραφέα, τη λεπτή και καυστική του ειρωνεία.
Έκτοτε δεν είδα άλλα δείγματα γραφής. Και ξαφνικά, στην πανέμορφη Λιβαδειά, στο βιβλιοπωλείο του Νίκου Λαμπρόπουλου, που είναι άντρο φιλοξενίας, έπεσαν στα χέρια μου τρεις ποιητικές συλλογές. Με την ανάγνωση των πρώτων στίχων ένιωσα ότι έπεσα σε ποιητικό μεταλλείο χρυσού. Μια δεύτερη ανάγνωση έφερε στη μνήμη μου τον τεχνίτη που το 1983 χρησιμοποιούσε τη γλώσσα όπως ο επιδέξιος ξιφομάχος το ξίφος. «Αδήλων όψις» (από τις εκδόσεις «Λωτός» η μία συλλογή που κυκλοφορήθηκε το 1993). Δυο φράσεις για πρώτη γεύση: «Ιδού η απάντηση: γιατί δεν προοδεύουν τα όνειρα;» Και να το θέσω κι εγώ σαν ερώτημα: «Η πρόοδος είναι προϊόν δειλίας» και «Ο άνθρωπος προχωρεί επειδή δεν χωράει πουθενά». Ο λόγος της συλλογής αυτής είναι βέβαια πεζός, αλλά υποδορίως ποιητικός. Είναι στοχασμοί ενός ποιητή που καταγράφονται υπό μορφή πεζού κειμένου.
Η δεύτερη συλλογή, του 1998, βγαλμένη πάλι από τον «Λωτό» είναι περισσότερο ποιητική, αλλά κεραυνοβολική: «Το ελληνικόν μέτρον είναι το πένθος του λόγου» (σ. 65), «Η λευκή Χιροσίμα δεν μπορεί ούτε καν να δακρύσει» (σ. 40), «Κληρονόμος της στιγμής η αιωνιότητα», «Όταν βελάζει το αρνί / ο Θεός έχει γενέθλια / αμφιτρύων ο Λύκος»!
Η τρίτη συλλογή, τυπωμένη κι αυτή στο πολυτονικό όπως κι οι άλλες, η «Ενδοχώρα της ανάγκης», είναι ευρείας εμβελείας ποιητική σύνθεση, χωρίς να λείπουν οι μεμονωμένοι καταπελτικοί, καταπληκτικοί στίχοι. Ένα δείγμα: «Αγαπάτε καταλλήλους»! Στη συλλογή αυτή ο Παναγιώτης Στάμος, χάρη στην καλλιτεχνική ευαισθησία που διακρίνει τις εκδόσεις Γαβριηλίδη, εκμεταλλεύεται όλη την τεχνική της τυπογραφίας, τα κενά, τα χάσματα, τα αραιώματα, για να δώσει αναγνωστικά και οπτικά το ποιητικό του απόθεμα, που αναβλύζει από μέσα του πλούσιο σε αισθήματα, νοήματα, φραστικά σχήματα: «σαν παλίμψηστη πληγή / στην αραχνιασμένη μυλόπετρα της προσδοκίας» (σ. 26). Η βαθιά αρχαιομάθεια βοηθά τον Στάμο όχι να πάει στο χθες, αλλά να στέκεται στο σήμερα και να συλλαμβάνει προβλήματα που θα ζήσουμε αύριο: «Βραδιάζει ο πόνος» (σ. 68). Και το βιβλίο κλείνει με μια σαγήνη που δεν οφείλεται στο λεκτικό παιχνίδι. Πρόκειται για την ενδοχώρα της ανάγκης: «Για τα λίγα ψίχουλα της άσπρης μέρας» (σ. 81).

Ο Παναγιώτης Δ. Στάμος γεννήθηκε στον Ελικώνα Βοιωτίας το 1939, πρωτότοκος γιος του Δήμου και της Τριαναταφυλλιάς. Εκεί, στο Ζερίκι, έμαθε τα πρώτα του γράμματα, ενώ κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, το 1946, εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στη Λιβαδειά, όπου και τέλειωσε το τότε εξατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων.

Μετά από 5 χρόνια αποφοίτησης από το Γυμνάσιο, το 1961, έδωσε εξετάσεις και πέρασε με άνεση στη Νομική Σχολή Αθηνών, από την οποία μετά από δύο χρόνια μετεπήδησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποφοίτησε το 1970. Για λόγους βιοπορισμού, στη διάρκεια της φοίτησης, πολλές φορές αναγκάστηκε να εργαστεί στη Γερμανία. Εργάστηκε για ενάμισυ χρόνο στο Βούπερταλ της Γερμανίας, και αφού επέστρεψε εξέτισε το στρατιωτικό του.

Το 1971 προσλήφθηκε στη Γερμανική Σχολή Αθηνών, όπου για 30 χρόνια διετέλεσε Καθηγητής, Γυμνασιάρχης και Λυκειάρχης.

Το 1983 πρωτοδημοσίευσε το πεζό "Λόγος ανθηρός χειρονομηθείς". Μετά από 8χρονη απουσία του από τον εκδοτικό χώρο, επανεμφανίζεται το 1991 με τη ποιητική του συλλογή "Κυοφορία Σιωπής", και έκτοτε μέχρι και το 2009 συνεχίζει να κάνει αισθητή τη συγγραφική του παρουσία.

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΑΠΛΟΥ ΗΡΩΑ ΛΑΜΠΡΟΣ ΑΗΔΟΝΟΧΩΡΙΤΗΣ.Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΑΗΔΟΝΟΧΩΡΙΤΗΣ ΕΝΑΣ ΥΠΕΡΟΧΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ Ένα μικρό αφιέρωμα σ' εκείνους τους Άγιους Ήρωες του ΟΧΙ Άραγε που να είναι οι Έλληνες σήμερα;

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί φιλέλληνες καλησπέρα και Χρόνια Καλά σε όσους το αξίζουν, η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη σε όλους εκείνους τους Έλληνες του 1940 που δεν ήταν σαν τους σημερινούς Ναιναίκους!!!!!!!!! που αν και γνώριζαν το τι σημαίνει ένα ΟΧΙ είχαν τα καρύδια να το πουν και να γράψουν τη δική τους ιστορία με χρυσά γράμματα. Υ.Γ. Εκείνοι οι Έλληνες ουδεμία σχέση έχουν με τον ενοικιαστή του Μεγάρου Μαξίμου που το ΟΧΙ του λαού το μετέτρεψε σ' ένα ταπεινωτικό ΝΑΙ σε όλα............... Ίσως ο Παππούς Λάμπρος τελικά να ήταν τυχερός που δεν έζησε αυτή τη ξεφτίλα. Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος-fuji Tomo Kazu.

Αναμνήσεις ενός απλού στρατιώτη του 1940

by Νewagemama Μια επίκαιρη, λόγω της εθνικής γιορτής, περυσινή και πολυαγαπημένη ανάρτηση, αφιερωμένη στους νέους φίλους του ιστολογίου που,  όπως κι εγώ,  αγαπούν  τις επετείους:
Στη ζωή μας  υπάρχουν άνθρωποι που μας σημαδεύουν. Για μένα ένας απ΄ αυτούς είναι ο παππούς μου ο Λάμπρος, που έφυγε απ΄ αυτή τη ζωή περήφανος, πλήρης ημερών και εμπειριών, την Πρωτοχρονιά του 2004. Από τον άνθρωπο αυτόν έμαθα (ελπίζω τόσο καλά ώστε να μου ’χει γίνει βίωμα ζωής) την αξία τού να μένεις αληθινά ζωντανός και δραστήριος, ανεξάρτητα από την ηλικία σου, μέσα από την καθημερινή  δραστηριότητα και τη συμμετοχή στα πράγματα. Αναγνώρισα τη σημασία τού να είσαι «παρών» στη ζωή, περιφρονώντας τα στερεότυπα του πολιτισμού μας, που καλλιεργούν τη  λανθασμένη αντίληψη ότι από τη μέση ηλικία και μετά οι άνθρωποι γίνονται σταδιακά ανήμποροι, ασθενείς και «απόντες» από την ίδια τους τη ζωή.
 Κάθε φορά που μιλούσε για τον Ελληνοαλβανικό πόλεμο τα μάτια του έλαμπαν. Ο χρόνος συνθηκολογούσε μαζί του και γύριζε πίσω, αφαιρώντας καμιά εξηνταριά χειμώνες από την κορμοστασιά του. Γινόταν και πάλι ο ευθυτενής τριαντάχρονος που η κήρυξη του πολέμου, στις 28 Οκτωβρίου 1940, βρήκε να κουβαλάει με το γάιδαρό του ένα φορτίο πατάτες και να το ανταλλάσσει με καλαμπόκι, κάπου κοντά στην Αγόριανη. Ηταν τέτοιο το κλίμα της εποχής, με τον κόσμο να περιμένει τον πόλεμο από ώρα σε ώρα να χτυπήσει την πόρτα του, που θυμόταν με λεπτομέρεια κάθε στιχομυθία, κάθε γκριμάτσα, κάθε εικόνα. «Καταλαβαίνω ότι εσύ θα πας στρατιώτης, εγώ όμως χρειάζομαι ακόμα ένα  τέτοιο φορτίο» του είπε η νοικοκυρά του σπιτιού που πήρε τις πατάτες. Όμως είχε ήδη κηρυχτεί επιστράτευση…
Με το γάιδαρο γύρισε στο χωριό του, το Αηδονοχώρι. Στην πλατεία, όπως κάθε φθινόπωρο «έβραζαν τα τσίπουρα». Καμιά εβδομηνταριά νέοι, ανάμεσά τους και ο ίδιος, είχαν επιστρατευθεί και έφευγαν για τα Γιάννενα, όπου χωρίστηκαν από τους επιτελείς ανάλογα με τις ανάγκες του στρατού.
Ο παππούς υπηρέτησε, μαζί με άλλους έντεκα Θεσσαλούς, στην τροφοδοσία. Μέχρι να εκπνεύσει ο  Νοέμβριος είχαν ήδη φτάσει στην πλημμυρισμένη από Ελληνες Κορυτσά, αναλαμβάνοντας τη λειτουργία του κεντρικού φούρνου της πόλης. Φούρνιζαν ψωμί σε 24ωρη βάση, χωρισμένοι σε δύο βάρδιες. Διέμεναν σε ένα κατάλυμα με έξι κρεβάτια, δίπλα στο φούρνο. Οι μισοί δούλευαν, οι άλλοι μισοί κοιμόντουσαν. Και στο χρόνο που μεσολαβούσε ανάμεσα στις φουρνιές έβγαζαν τα χιτώνια και τα έβαζαν μέσα στο φούρνο κι αυτά, για να εξολοθρεύσουν τις ψείρες που τους βασάνιζαν ασταμάτητα!
Αυτή την ειδική «περιποίηση», την πρόσφεραν και στους καταπονημένους φαντάρους της πρώτης γραμμής που έρχονταν για λίγες ώρες στην Κορυτσά για να μεταφέρουν κάποιο μήνυμα. Ξεψείριζαν με τη βοήθεια της θερμότητας από το φούρνο τα ρούχα τους, τους πρόσφεραν ένα από τα έξι κρεβάτια για λίγες ώρες ξεκούρασης και τους έδιναν να φάνε μακαρόνια, το μόνο φαγητό που υπήρχε σε αφθονία χάρη στις γεμάτες ζυμαρικά αποθήκες την ηττημένων Ιταλών! Βρασμένα σκέτα μακαρόνια ήταν το καθημερινό φαγητό των φαντάρων στην Κορυτσά, μεσημέρι – βράδυ. Γι΄ αυτό κι ο παππούς , από τότε δεν ξανάφαγε μακαρόνια στη ζωή του, όσο νόστιμα κι αν ήταν μεγειρεμένα.
Παρά την προσπάθεια του σώματος τροφοδοσίας, οι φαντάροι της πρώτης γραμμής πεινούσαν. Σ΄ αυτούς δεν έφταναν πάντα οι κουραμάνες και τα μακαρόνια και γι΄ αυτό συχνά αναζητούσαν οι ίδιοι με κάθε μέσο τροφή. Ενας φίλος του παππού, τσομπάνης στο χωριό όπως και οι περισσότεροι νέοι, έκλεψε ένα κατσίκι από ένα κοπάδι Αλβανών. Επιστρέφοντας στη  μονάδα του συνάντησε έναν άλλο πεινασμένο φαντάρο από άλλη μονάδα που επίσης αναζητούσε κάτι να φάει. Εκοψε επί τόπου το κεφάλι του ζώου και του το ΄δωσε για να το κάνει βραστό  στην καραβάνα. Για να τον ευχαριστήσει ο άλλος του χάρισε μια ξυριστική μηχανή της εποχής, την οποία φύλαξε για ενθύμιο  όλη του τη ζωή!
Ετσι και ο παππούς είχε κρατήσει από την Αλβανία και χρησιμοποιούσε με θρησκευτική ευλάβεια ένα χιλιοχτυπημένο παγούρι μεταλλικό. Επειδή είχε χάσει το πώμα κάπου στην Κορυτσά, είχε φτιάξει ένα άλλο από καλαμπόκι και το είχε πάντα μαζί του στα χωράφια και τα μελίσσια. Σήμερα είναι οικογενειακό μας κειμήλιο.
Κάπου προς το τέλος Μαρτίου του 1941, έφτασε στην Κορυτσά ο επικεφαλής στρατηγός Τσολάκογλου και ο παππούς μαζί με κάποιο συγχωριανό τον πλησίασαν. «Τι θέλετε παιδιά;» τους ρώτησε. «Τίποτα δεν θέλουμε στρατηγέ, απλά να σε δούμε» του απάντησαν, κοιτώντας τον με θαυμασμό. «Μην με κοιτάτε έτσι, σε λίγο καιρό θα χτυπήσουν οι Γερμανοί και θα καταλάβετε πώς  πάνε τα «κόπια» μας χαμένα», τους απάντησε.
Πράγματι, σε λίγο καιρό ήλθε το γερμανικό χτύπημα από τα ελληνοσερβικά σύνορα και ο στρατηγός Τσολάκογλου υπέγραψε τη συνθηκολόγηση. Ολοι οι επιστρατευμένοι του χωριού, ακόμα και αυτοί που πολέμησαν στο θρυλικό ύψωμα 731, γύρισαν πίσω ζωντανοί, περπατώντας για εβδομάδες χωρίς να τους πειράξει ο γερμανικός στρατός.
Δεν ξέρω αν «πήγαν τα κόπια τους χαμένα». Αυτό που ξέρω είναι πως ο παππούς μου ο Λάμπρος ήταν γεμάτος περηφάνεια που άγγιξε από κοντά την αληθινή ιστορία σ΄ αυτή της τη φάση. Αν και ήταν ένας από τους χιλιάδες ανώνυμους στρατευμένους της εποχής, το ότι υπηρέτησε στον πόλεμο του 1940 τον έκανε να νιώθει ότι συμμετείχε σε κάτι συλλογικό και μεγαλειώδες που ξεπερνούσε τον ίδιο και αυτό σημάδεψε τη ζωή του. Στις διηγήσεις του δεν υπήρχε το πνεύμα του ηρωϊσμού που διακατέχει τα δημοσιεύματα των εφημερίδων της εποχής, αλλά η ανθρώπινη ματιά του απλού στρατιώτη που ακολουθεί με εμπιστοσύνη τις εντολές, αγωνίζεται να βοηθήσει τον διπλανό του, πιστεύει στον κοινό αγώνα και στη βοήθεια της Αγίας Παρασκευής για να γυρίσει καλά στην οικογένειά του.
 Γι ΄  αυτό κι όλα τα εγγόνια του τού τηλεφωνούσαμε κάθε 28η Οκτωβρίου  σαν να ήταν η ονομαστική του γιορτή. Και ακόμα και τώρα, έξι  χρόνια από το θάνατό του, κάθε επέτειο του «Όχι» τον θυμόμαστε με αγάπη.

ΑΓΙΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ 1940 Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ 1940 Τότε που οι Έλληνες δεν έλεγαν ΝΑΙ σε όλα!!

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συνφιλέλληνες!!!!!!!! σας καλημερίζω και εύχομαι σε όσους το αξίζουν Χρόνια Καλά, Καλή Μνήμη, και καλή επάνοδο στην Ελλάδα σε όσους το επιθυμούν και νοσταλγούν την πατρίδα. Ο νομπελίστας ποιητής μας ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ είχε πει το εξής:  ''Όπου κι αν πάω η Ελλάδα με πληγώνει''. Ας μου επιτρέψει ο αείμνηστος ποιητής να  πω πως η φράση του δεν ήταν σωστή, το σωστό θα ήταν να έλεγε πως  ''Όπου κι αν πάω οι  Έλληνες με πληγώνουν'' η Ελλάδα γιατί να σας πληγώνει αείμνηστε Γιώργο Σεφέρη; Εκτός και αν αυτό εννοούσατε. Ψάχνοντας σήμερα στο διαδίκτυο βρήκα αυτή τη συγκλονιστική ιστορία, παρακαλώ κάντε τον κόπο και διαβάστε το πιο κάτω κείμενο. Υ.Γ. Στην κ. Διοικητού που αύριο 28/10/15 έχει τα γενέθλιά της της εύχομαι ολόψυχα καλή αποστρατεία. Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος-Προμηθέας.

Ἕνα συγκινητικὸ ἡμερολόγιο ἀπὸ τὸ μέτωπο καὶ μιὰ φωτογραφία ποὺ ἀναζητεῖ τρία πρόσωπα

Πιστέψτε με. Δεν υπάρχουν πολλά πράγματα σχετικά με το Επος του '40 που μπορούν να με συγκινήσουν. Εχω διαβάσει αρκετά κι έχω ακούσει άλλα τόσα, όπως οι περισσότεροι εξ υμών άλλωστε, τα περισσότερα συγκινητικά. Εχω θαυμάσει τις αντοχές του ανθρώπου αλλά και τα ανδραγαθήματα των Ελλήνων, έχω συμπονέσει τους ηττημένους και σε μερικές περιπτώσεις τους νικητές.

Εχω αμφισβητήσει, όπως είναι του συρμού τελευταία, τη σκοπιμότητα του μεγάλου εκείνου πολέμου. Και έχω επιστρέψει με την ταπεινότητα του απλού αναγνώστη ξανά στις πρωτογενείς μαρτυρίες και στις λεπτομέρειες που συνθέτουν -ψηφίδες αυτές- έναν πίνακα με τόσα πρόσωπα όσα η ίδια η ιστορία βάφει με τα ανεξίτηλα χρώματα της μνήμης. Νόμιζα όμως ότι δεν θα ξαναβρώ την αθώα ματιά των 18 χρόνων, που όλα τα διαβάζει, όλα τα πιστεύει, όλα τα θαυμάζει. Πριν από δύο εβδομάδες επέστη η ώρα να αναθεωρήσω.

Οταν έφτασε στα χέρια μου το βιβλίο "Ημερολόγιο από το Μέτωπο" του Μιλτιάδη Νικολάου το πρώτο σημείο που πρόσεξα είναι η σεμνή και επιμελημένη έκδοση από τον γνωστό εκδοτικό οίκο Κασταλία.

Ομως η αποκάλυψη ήρθε όταν άρχισα να το διαβάζω. Διότι δεν πρόκειται για μια ηρωική αφήγηση, για ένα ακόμη χρονικό κατορθωμάτων ενός πολεμιστή στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Είναι μόνο η πορεία της ψυχής του Μιλτιάδη Νικολάου από το Δίστομο στην Αλβανία και πάλι στο Δίστομο. Είναι τα όνειρα ενός 32χρονου νέου, είναι η ανάσα της ίδιας της ζωής όπως προσαρμόζεται στη δίνη του πολέμου και στη σκιά του θανάτου. Είναι όλες οι αξίες του ανθρώπου σε λίγες γραμμές, όλες οι δοκιμασίες του πνεύματος και του σώματος σε λίγες σελίδες, είναι η μορφή και το σχήμα του θαύματος που συντηρεί στην κόψη του το άτομο από τη μια και την κοινωνία από την άλλη.

Η γλώσσα στην οποία γράφει ο Μιλτιάδης Νικολάου είναι άμεση και περιεκτική. Λαϊκή και λόγια μαζί, αισθαντική, τρυφερή και σκληρή ταυτόχρονα, δυνατή, λιτή και όμως πλήρης πληροφοριών σε κάνει να νοσταλγείς την εποχή που η δημόσια εκπαίδευση στην Ελλάδα παρήγαγε τέτοιους τεχνίτες/διανοούμενους.
Η αφήγηση είναι στρωτή και πολύ ενδιαφέρουσα. Είναι εντυπωσιακό και συνάμα διδακτικό πόσο ο απλός λόγος παράγει τέτοιο αποτέλεσμα όταν προέρχεται από ένα πλούσιο ψυχικό κόσμο. Δεν θα συνεχίσω με μια κριτική στο αφήγημα που του είναι βέβαια και παντελώς άχρηστη, καθώς το κείμενο μιλάει από μόνο του.

Μερικά όμως βιογραφικά στοιχεία για τον Μιλτιάδη Νικολάου, το τραγικό αυτό πρόσωπο, είναι απαραίτητα.

Ο Μιλτιάδης Ν. Νικολάου γεννήθηκε στο Δίστομο το 1907. Μετά το Δημοτικό παρακολούθησε το Σχολαρχείο (το Λύκειο της εποχής). Το επάγγελμά του ήταν τσαγκάρης, υποδηματοποιός. Οταν έφυγε για το μέτωπο επίστρατος στις 28 Οκτωβρίου του 1940 σε ηλικία 32 ετών, ήταν ήδη παντρεμένος με την Κονδυλία Καίλη και πατέρας δύο κοριτσιών ενώ η γυναίκα του ήταν έγκυος σε ένα τρίτο.

Ο Μιλτιάδης Ν. Νικολάου επέστρεψε από την Αλβανία στο Δίστομο στις 3 του Μάη του 1941. Ομως η άγρια, η τραγική του μοίρα δεν είχε ημερώσει. "Στις 10 Ιουνίου του 1944 σφάζεται από τους Γερμανούς μαζί µε την αγαπηµένη του σύντροφο, τις δύο λατρευτές θυγα­τέρες του, και σώζεται η Νίτσα µέσα στον άγριο Εσπερινό της σφαγής του Διστόµου. Η Νίτσα πεντάρφανη επιβιώνει, παντρεύεται, γεννάει δύο γιους, ο πρώτος πήρε το όνοµα του, Μιλτιάδης Σφουντούρης, τώρα δικηγό­ρος, όπως και ο µικρότερος γιος ο Κώστας, µα κυρίως αποστάγµατα και οι δύο του βαθιόριζου και πολύτιµου ανθρωπισµού του παππού Μιλτιάδη", όπως αναφέρει ο Ευστάθιος Σταθάς στο επίλογο του βιβλίου.

Αυτή ήταν η μοίρα του Μιλτιάδη Νικολάου που βρέθηκε ανάμεσα στις μυλόπετρες της ιστορίας. Εκείνος και εκατομμύρια άλλοι αυτούς τους μαύρους καιρούς. Κι αν δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για τη χαμένη ζωή του, κάνουν ό,τι μπορούν για τη μνήμη του η μοναδική επιζήσασα κόρη του Νίτσα Σφουντούρη και οι εγγονοί του με την έκδοση αυτού του βιβλίου. Δεν είναι το ίδιο αλλά είναι κάτι. Για την ακρίβεια είναι κάτι πολύ μεγάλο και σπουδαίο...

Μια φωτογραφία αναζητεί τρία πρόσωπα

 Αυτή η φωτογραφία είναι συλλεκτική καθώς για πρώτη φορά δημοσιεύεται στο δίκτυο. Ο Μιλτιάδης Νικολάου είναι ο πρώτος από αριστερά. Οι υπόλοιποι τρεις είναι άγνωστοι στην οικογένεια του Μ. Νικολάου. Αν κάποιος γνωρίζει ποιοι εικονίζονται ή άλλες σχετικές πληροφορίες μπορεί να απευθύνεται στη viotia.
Ανιχνευτής Ενδυμίωνας.

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΑΛΗΘΙΝΟΥΣ ΗΡΩΕΣ. ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ ΟΧΙ ΚΑΙ ΤΟ ΥΨΩΜΑ 731!! Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ ΟΧΙ ΚΑΙ ΤΟ ΥΨΩΜΑ 731!!!!!!!!!! Τιμή και δόξα στους αληθινούς Ήρωες.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί αστροσπαρμένοι, πολυφάραγγοι και ψηλοβροντορίχτες καλημέρα και καλή ανάγνωση, ο φίλος μου ο ά-σοφος! Γεώργιος λέει πως σ' αυτον τον τόπο, δηλαδή στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν Έλληνες!!!!!!!!!! στην καλύτερη των περιπτώσεων άντε να είμαστε φιλέλληνες!!!!!!!!!! Εσείς τι λέτε; Ο δε δάσκαλος Λιαντίνης είχε πει πως δεν είμαστε ούτε καν φιλέλληνες, απλά είμαστε Ελληνοέλληνες!!!! Αυτό βέβαια είναι τριςχειρότερο, εσείς τι λέτε; Σε συνέχεια της χθεσινής ιστορίας σας στέλνω σήμερα την ιστορία του Νικόλα, ο Νικόλας θα μπορούσε να ήταν ο καθ' ένας από εμάς. Φαντασθείτε τώρα όλους εκείνους τους Άγιους Ήρωες που έχασαν τη ζωή τους εκείνη την περίοδο του πολέμου και της αντίστασης, πόση πίκρα θα ένιωθαν όταν θα αντίκριζαν μετά τον πόλεμο όλους τους συνεργάτες του κατακτητή να κυβερνούν αυτόν τον τόπο για τον οποίον αυτοί έδωσαν τη ζωή τους!!!!!!!!! Για φαντάσου!!!!!!! Τέτοια ώρα ο Γκοτζιόλας λέει: Άντε γανωθείτε καριόληδες!!!! Σας παρακαλώ κάποια στιγμή σήμερα αναζητήστε την απίστευτη ιστορία για το ύψωμα 731!!!! αλήθεια πόσο υπερήφανοι θα ένιωθαν εκείνοι οι Άγιοι Ήρωες για μας, και για τους σημερινούς ηγέτες του ΝΑΙ σε όλα; Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος-Προμηθέας.

Ο Νικόλας - Μια άγνωστη ιστορία από τον πόλεμο του 40

Στη φωτό Ο Νικόλας και η αγαπημένη του
την ημέρα του γάμου τους

"Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον" έλεγαν οι παλιοί.
Ετσι και στην περίπτωση του Νικόλα. Κάποιες τραγικές συμπτώσεις έμελλαν να αλλάξουν τον ρου της ζωής του και να τον εξαναγκάσουν να φύγει από το μικρό χωριό της Εύβοιας στο οποίο ζούσε και να μετεγκατασταθεί σε μια μικρή κωμόπολη της Ν. Ιταλίας όπου έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του.
Οι παλιοί έλεγαν ακόμη
"Ουδέν κακόν αμιγές καλού"
Κι έτσι είναι. Μπορεί ο πόλεμος και οι κακουχίες να ήταν υπεύθυνα που αμούστακο παλλικαράκι ακόμη ο Νικόλας αποχωρίστηκε από τη μάνα του, τα αδέλφια του και το αγαπημένο του χωριό, όμως ο ίδιος ο πόλεμος έμελλε να τον κάνει να γνωρίσει τη σύντροφό του με την οποία έζησε ευτυχισμένα και πάντα ερωτευμένος για 55 ολόκληρα χρόνια!!!!
Μοναχά ο θάνατος τους χώρισε.....

Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή. Ο Νικόλας γεννήθηκε λίγο μετά από το θάνατο του πατέρα του ο οποίος σκοτώθηκε στον Α Παγκόσμιο πόλεμο. Μεγάλωσε με την μητέρα του και τα αδέλφια του με πολλή στέρηση. Εγινε παλλικαράκι, μα δεν πρόλαβε να χαρεί, ήρθε ο επόμενος πόλεμος με τις αγριότητες, τη θηριωδία,τη φτώχεια, τη πείνα, τη στέρηση....Και νάτανε μόνο αυτό? Ηρθαν οι Γερμανοί στο χωριό του, τον συλλάβανε και τον στείλανε σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως στη Γερμανία. Στα είκοσί του θάτανε θαρρώ. Από τότε οι δικοί του έχασαν τα ίχνη του. Δεν γνώριζαν εάν ζούσε η εάν σκοτώθηκε. Το ίδιο και αυτός.
Ετσι χωρίζουν οι οικογένειες στους πολέμους. Αγριο πράμα ο πόλεμος.....

Εκεί στη Γερμανία, ο Νικόλας νεαρό παλλικαράκι βρέθηκε για πρώτη φορά μακριά από το ζεστό σπιτικό του μικρού χωριού του, μακριά από τους δικούς του ανθρώπους, βίωσε τη μοναξιά, μόνος σε μια ξένη χώρα φυλακισμένος στον αφιλόξενο χώρο ενός στρατοπέδου συγκέντρωσης.... Δύσκολες οι συνθήκες....μοναδική συντροφιά του ένας Ελληνας από το χωριό του που τον είχαν πάρει και αυτόν οι Γερμανοί στο στρατόπεδο, και ένας Ιταλός, ο Μάριος....Αυτός ο Ιταλός δεν ήταν σαν τους άλλους῎ ήταν καλός και πρόσχαρος άνθρωπος και νοιαζόταν για τον Νικόλα.
"Αμα τελειώσει ο πόλεμος θα σε πάρω μαζί μου στην Ιταλία"
έλεγε ο Μάριος στο Νικόλα
"Ναι, θάρθω Μάριε στην Ιταλία μαζί σου"
του απαντούσε ο Νικόλας με βουρκωμένα μάτια...αφού πίστευε πως δεν τούχε απομείνει κανένας στον κόσμο...βλέπετε είχε χάσει τα ίχνη τους και τότε δεν ήταν εύκολες οι επικοινωνίες σαν τώρα, ούτε τηλέφωνα υπήρχαν, ούτε εύκολη η επικοινωνία μεταξύ των χωρών. Τους δικούς του τους ήξερε για σκοτωμένους, το είχε πάρει πια απόφαση.
Με τον συγχωριανό του κάθε βράδυ ονειρεύονταν την επιστροφή στην πατρίδα. Σε αυτή την υγρή φυλακή το όνειρο της επιστροφής στην πατρίδα έμοιαζε με ηλιαχτίδα που τρύπωνε στη καρδιά, τους ζέσταινε και τους κρατούσε ζωντανούς.....αυτό το όνειρο ήταν που τους έδινε δύναμη να αντέξουν στις κακουχίες.....

Πέρασε ο καιρός, τελείωσε ο πόλεμος, ήρθε η ώρα να φύγει ο Μάριος
"Vienni" του λέει, "δεν ξεχνώ την υπόσχεσή μου, θάρθεις μαζί μου στην Ιταλία,θα σε πάρω στο σπίτι μου, θα σε γνωρίσω στους γονείς μου, στα αδέλφια μου"

"Ελα"του λέει και ο συγχωριανός του, "έμαθα πως μεθαύριο φεύγει ένα καράβι για την Ελλάδα, θα γυρίσουμε παρέα στο χωριό"

Το βράδυ ο Νικόλας ξαγρύπνησε, δεν ήξερε τι να κάνει...
Τον Μάριο τον συμπαθούσε πολύ, μα να πάει σε μια ξένη χώρα?
Αλλά και στο χωριό να κάνει τι?
Αφού δεν είχε κανένα νέο από τους δικούς του, ορφανός τι θάκανε εκεί μοναχός του?
Τα χαράματα πήρε την απόφαση :
ΟΧΙ. Δεν θα γύρναγε στον τόπο του.
Θα ακολουθούσε τον Μάριο στην Ιταλία.....
Ο συγχωριανός του σαν τάκουσε στεναχωρέθηκε, δάκρυσε, αγκάλιασε τον Νικόλα σφιχτά σαν νάταν η στερνή φορά που βλέπονταν και του είπε "καλή αντάμωση".
Μα ήταν πράγματι η στερνή φορά που αγκαλιάζονταν...
Το καράβι με το οποίο ταξίδεψε ο συγχωριανός του στην Ελλάδα βούλιαξε και ο παιδικός του φίλος πνίγηκε.....
Αν τον είχε ακολουθήσει ο Νικόλας...
Μα το λαδάκι στο καντηλάκι του δεν είχε στερέψει ακόμη
Ο Μάριος κράτησε το λόγο του και πήρε τον Νικόλα στο σπίτι του. Τον φρόντισε, τον ενσωμάτωσε στην δική του οικογένεια, στα δικά του τα αδέλφια....τον ένοιωθε πια σαν αληθινό αδελφό του....πράγμα που δεν άργησε να γίνει και στην πραγματικότητα.....
Μία από τις αδελφές του Μάριου ήταν πανέμορφη και πολύ καλή κοπέλα. Αντουανέτα ήταν το όνομά της. Ενας άγγελος που από τη πρώτη στιγμή που ειδωθήκανε με τον Νικόλα ερωτοχτυπηθήκανε. Μια αγάπη γεμάτη από σεβασμό και αλληλοεκτίμηση και ας τους χώριζαν 10 ολόκληρα χρόνια.
Εκείνη ήταν μεγαλύτερή του.
....."Ο έρως χρόνια δεν κοιτά" λέγανε οι παλιοί.....
Μαζί απόκτησαν 3 παιδιά, η οικογένειά τους και το σπιτικό τους ήταν πάντα χαρούμενο και γεμάτο από κόσμο. Η γυναίκα του ήταν όπως οι περισσότερες ΝοτιοΙταλίδες καταπληκτική μαγείρισα και αφού καθώς λένε "ο έρωτας περνά πρώτα από το στομάχι" και το στομάχι γέμιζε πάντα με νοστιμιές, έτσι νόστιμος παρέμενε για πολλά-πολλά χρόνια και ο έρωτας . Ποτέ δεν άκουγες γκρίνιες και διαπληκτισμούς μέσα στο σπιτικό του Νικόλα. Μετά τον θάνατο του πεθερού του, ο Νικόλας ανέλαβε το μικρό ρολογάδικο, αφού εν τω μεταξύ του είχε μάθει την τέχνη από τον πεθερό του.

Τα χρόνια περνούσαν, τα παιδιά μεγάλωναν, μα τον Νικόλα τον έτρωγε το μαράζι της πατρίδας. Τι κι αν οι δικοί του ήταν σκοτωμένοι? Ηθελε να γυρίσει, να βρει τον τάφο τους και να ανάψει ένα κεράκι. Ηθελε να δει για μια φορά το χωριό του, αφού εκεί είχε γεννηθεί. Η νοσταλγία, ο νόστος, κακό πράμα νάσαι ξενιτεμένος.....
Βέβαια όταν επιχείρησε να αρχίσει τη διαδικασία να φτιάξει διαβατήριο, διαπίστωσε πως δεν ήταν καθόλου εύκολο....Στην Ελλάδα τον θεωρούσαν "λιποτάκτη"!!!!! Αν και δεν έφταιγε ο ίδιος που τον είχαν πάρει οι Γερμανοί από την Ελλάδα προτού να υπηρετήσει φαντάρος, οι Ελληνικές αρχές τον θεώρησαν λιποτάκτη....
Γρήγορα εγκατέλειψε την ιδέα της επιστροφής στην Ελλάδα και σκέφτηκε να αναζητήσει κανέναν θείο, καμία θεία, τίποτα ξαδέλφια για να μάθει τι συνέβη στους δικούς του.....

Ετσι απευθύνθηκε στον ΕΕΣ (Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό)!
Μετά από χρόνια ερευνών ο ΕΕΣ βρήκε τα ίχνη της χαμένης του οικογένειας και του έστειλε μια χαρμόσυνη είδηση : Τα αδέλφια του ζούσαν!!!! Μόλις του έδωσαν τη διεύθυνση έστειλε ένα απερίγραπτο γράμμα γεμάτο αγωνία. Ηθελε να μάθει νέα τους. Γρήγορα πήρε απάντηση και από τότε άρχισαν να αλληλογραφούν με τα αδέλφια του. Η μητέρα τους είχε πεθάνει από τις κακουχίες του πολέμου. Γράμματα συγκίνησης, απερίγραπτα λόγια αγάπης που πήγαιναν κι έρχονταν με το ταχυδρομείο, συνοδεύονταν με τις φωτογραφίες των παιδιών που είχαν αποκτήσει τα αδέλφια του αλλά και των δικών του. Λες και μέσα από τα γράμματα να προσπαθούσαν τα αδέλφια να απαλείψουν τα χρόνια που τους είχε χωρίσει ο πόλεμος.

Ετσι χωρίζουν οι οικογένειες στους πολέμους. Αγριο πράμα ο πόλεμος.....

Αφού ο Νικόλας δεν μπορούσε να ταξιδέψει στην Ελλάδα για να μην τον πιάσουν για λιποτάκτη, αποφάσισε ο ένας του αδελφός να πάει να τον βρει στην Ιταλία. Πρώτη φορά ταξίδευε εκτός Ελλάδος και μάλιστα σε μια εποχή που στην Ελλάδα υπήρχε ακόμη η χούντα. Πήρε το καράβι από την Πάτρα και ξεμπάρκαρε με την οικογένεια στο Μπρίντιζι. Οι τοίχοι γύρω ήταν γραμμένοι με συνθήματα κατά της χούντας. Ρώτησε κάποιους Ιταλούς πως μπορούσε να βγει στο δρόμο για την μικρή κωμόπολη. Θυμόταν τα Ιταλικά από τον πόλεμο (όλοι όσοι έζησαν τον πόλεμο έμαθαν Ιταλικά). Μετά από 3 περίπου ώρες έφτασε.....
Που θα πήγαινε όμως? Ηταν βράδυ.... Πως θα γνωρίζονταν με τον αδελφό του? Από αμούστακα παιδιά είχαν χωρίσει.....Ξάφνου άκουσε μια φωνή στα Ιταλικά "zio" (θείε).....Ηταν μια νεαρή όμορφη κοπέλα....Ιδια η μάνα του. Μετά έμαθε πως την λέγανε Ελένη. Ηταν η κόρη του Νικόλα που τους έψαχνε. Είχε δει στο σκοτάδι τις Ελληνικές πινακίδες και κατάλαβε.....Οδηγούσε ένα μικρό αυτοκινητάκι. Μπήκε μπροστά για να τους οδηγήσει.....σε λίγη ώρα έφτασαν στο σπίτι του Νικόλα.....Οταν άνοιξε η πόρτα τα δύο αδέλφια ρίχτηκαν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου ξεσπώντας σε λυγμούς....Μιλούσαν και οι δύο ασταμάτητα, χωρίς ανάσα, σαν να ήθελαν να πουν όλα αυτά που κρατούσαν στο μυαλό τους τόσα χρόνια.....

Ξημέρωσαν....κανείς δεν ήθελε να κοιμηθεί εκείνη τη βραδιά....Τα δύο αδέλφια προσπαθώντας να προλάβουν να πουν τις ιστορίες τους και τα υπόλοιπα μέλη προσπαθώντας να συνειδητοποιήσουν πως ήταν συγγενείς....Δύσκολες καταστάσεις....Δύσκολη και η επικοινωνία αφού ούτε οι μεν μιλούσαν Ελληνικά ούτε οι δε Ιταλικά. Στο τέλος όμως κατάφερναν να συνενοηθούν αφού εκείνη τη βραδιά όλοι μιλούσαν με τη γλώσσα της καρδιάς.....

Τα επόμενα χρόνια ήρθαν τα παιδιά του Νικόλα για γαμήλιο ταξίδι στην Ελλάδα και επισκέφτηκαν για πρώτη φορά το χωριό του πατέρα τους.....

Πέρασαν πολλά χρόνια μέχρι ο Νικόλας να ξεπεράσει τις πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες με την στρατολογία (για την "λιποταξία"). Γέρασε πια και μοναχά τότε κατάφερε να δει για τελευταία φορά το χωριό του....
Το αδίκημα της λιποταξίας λέει αίρεται άμα γεράσει ο άνθρωπος...
Δύο φορές όλες κι όλες κατάφερε να επισκεφτεί την Ελλάδα.

Ολα του τα χρόνια ο Νικόλας τα έζησε με την πολυαγαπημένη του γυναίκα στην μικρή κωμόπολη της Ιταλίας. Περάσανε τα χρόνια κι εκείνη έμεινε κατάκοιτη για 4 χρόνια...Εκείνος σπάνια πια έβγαινε από το σπίτι. Προτιμούσε να της κρατά συντροφιά και να της μιλά κρατώντας τρυφερά το χέρι της, και εκείνη τον κοιτούσε μέσα στα μάτια και αν και στο κρεββάτι του πόνου έκανε τα χωρατά της....
Ηταν γυναίκα που δεν ήθελε να στεναχωρεί και να επιβαρύνει τους άλλους...
....Και οι δυό τους εξακολουθούσαν να είναι ακόμη ερωτευμένοι όπως τον πρώτο καιρό.....
....Η κοινή τους ζωή κράτησε 55 ολόκληρα χρόνια.....
Οταν εκείνη έφυγε στα 90 της χρόνια, μετά από 8 μήνες την ακολούθησε κι εκείνος απαρηγόρητος από τον χαμό της....

Σήμερα τα παιδιά του Νικόλα και τα εγγόνια ζουν στην ίδια κωμόπολη της Ν. Ιταλίας, στο Αβελίνο, εκεί που πέρασε τα χρόνια του ο Νικόλας, αλλά μακριά από τους φυσικούς τους συγγενείς από την πλευρά του πατέρα τους.
Είναι Ιταλοί πολίτες και δεν μιλούν την Ελληνική γλώσσα.
Το Ελληνικό επώνυμο είναι το μόνο που απόμεινε να θυμίζει την Ελληνική καταγωγή τους....
Ετσι χωρίζουν οι οικογένειες εξ αιτίας των πολέμων.
Αγριο πράμα ο πόλεμος.....Πηγή:Δυοσμαράκι.
Ανιχνευτής: Eνδυμίων

Ζήνων: Έχουμε δύο αυτιά και ένα στόμα. Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Η ελληνιστική περίοδος αναφέρεται στην εποχή μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κατά την οποία οι στρατηγοί μοίρασαν τις κατακτήσεις του Μακεδόνα στρατηλάτη μεταξύ τους. Με άλλα λόγια: ο κόσμος μετατράπηκε σε μικρό χρονικό διάστημα ριζικά – «άλλαξε ο χάρτης» εν μία νυκτί. Εδώ κάπου εμφανίζεται χρονολογικά και ο πρώτος Στωικός φιλόσοφος, ο ελληνικής καταγωγής Ζήνωνας ο Κιτιεύς, ο οποίος διδάσκει στην «Ποικίλη Στοά» στην Αθήνα, από όπου πήρε το όνομά της η σχολή και οι ακόλουθοί της.

Δεν γνωρίζουμε πολλά για το Ζήνωνα ως άνθρωπο, και δυστυχώς σώζονται κατά κύριο λόγο αποσπάσματα από τα έργα του, οπότε δεν έχουμε μια πλήρη εικόνα της φιλοσοφίας του. Το ίδιο ισχύει για πολλούς από τους Στωικούς φιλόσοφους που τον ακολούθησαν, όπως ο Επίκτητος και ο Κλεάνθης. Γνωρίζουμε όμως αρκετά για τους Ρωμαίους Στωικούς, όπως ο Σενέκας και ο Μάρκος Αυρήλιος.

Οι Στωικοί ανέπτυξαν μια φιλοσοφία ζωής. Γι’ αυτούς η φιλοσοφία δεν ήταν μια θεωρητική άσκηση ή ενασχόληση, ήταν ολόκληρος τρόπος ζωής.

Αν κάτι περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα, είναι το γεγονός ότι από αυτά που γνωρίζουμε για τους διάφορους Στωικούς, διαπιστώνουμε σοβαρές διαφωνίες μεταξύ τους σε κάποια θέματα, όπως παραδείγματος χάριν τη μεταφυσική, δηλαδή τη φύση της ύπαρξης. Παρά ταύτα, έχουμε αρκετό υλικό ώστε να είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε τις κεντρικές ιδέες των Στωικών φιλοσόφων, αλλά και γιατί μπορούν αυτές οι ιδέες να μας βοηθήσουν, ακόμη και σήμερα.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το βασικό ερώτημα που προσπάθησαν να απαντήσουν οι Στωικοί είναι διαχρονικό: «πώς μπορώ να ζήσω μια καλή ζωή σε αυτόν τον κόσμο;» ή «δεδομένου του πώς είναι ο κόσμος, ποια είναι η καλύτερη ζωή που μπορώ να έχω;». Αμέσως αμέσως, τα ερωτήματα αυτά γεννούν με τη σειρά τους νέα, όπως «τι σημαίνει καλή ζωή;» ή «πώς είναι αυτός ο κόσμος;». Αυτό σημαίνει ότι για να απαντήσουμε το κεντρικό ερώτημα των Στωικών, πρέπει να στήσουμε γερά τα θεμέλιά μας.

Οι Στωικοί φιλόσοφοι, στην προσπάθειά τους να βρουν απαντήσεις που να τους ικανοποιούν σε αυτά τα ερωτήματα, δημιούργησαν μια σειρά από θεωρίες, δίνοντας πάντα έμφαση στην έννοια της «καλής ζωής». Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι στην πραγματικότητα αυτό που έκαναν οι Στωικοί (όπως και οι Επικούρειοι, με τους οποίος θα ασχοληθούμε άλλη φορά, κατά την ίδια περίοδο) είναι ότι ανέπτυξαν μια φιλοσοφία ζωής. Γι’ αυτούς η φιλοσοφία δεν ήταν μια θεωρητική άσκηση ή ενασχόληση, ήταν ολόκληρος τρόπος ζωής.

Ο νους που χρίζει θεραπείας είναι αυτός που έχει μπερδευτεί, αυτός που δεν έχει συλλάβει σωστά τον κόσμο.

Η σχολή αυτή προσέφερε στους μαθητές της τα εργαλεία για να καταφέρουν να ζήσουν καλύτερα μέσω της «θεραπείας του νου». Η λέξη θεραπεία δεν είναι τυχαία. Προσωπικά, η πρώτη μου επαφή με τη σχολή των Στωικών ήρθε μέσα από το βιβλίο της Martha Nussbaum The Therapy of Desire, μέσα στο οποίο αναλύει (στο βαθμό που της επιτρέπει η έκταση του βιβλίου) τις σχολές της ελληνιστικής εποχής και εξηγεί ότι η καθεμία από αυτές συμπεριλάμβανε έναν «θεραπευτικό τρόπο δράσης», ώστε να οδηγήσει τους μαθητές της στο δρόμο της αρετής.

Μέσω της κατανόησης του κόσμου γύρω μας, της φύσης του ανθρώπου και της θέσης του μέσα στον κόσμο αυτόν, φτάνουμε στο σημείο της «ευδαιμονίας» για τους Στωικούς και της «αταραξίας» για τους Επικούρειους. Ο νους που χρίζει θεραπείας είναι αυτός που έχει μπερδευτεί, αυτός που δεν έχει συλλάβει σωστά τον κόσμο. Πρέπει λοιπόν να μελετήσει τη λογική, τη μεταφυσική (με την έννοια που αναφέραμε παραπάνω), την ηθική και όλα τα σχετικά αντικείμενα, ώστε να τον καταλάβει.

Αυτή είναι και η πηγή της καλής ζωής και της ορθής ηθικής, σύμφωνα με τους Στωικούς. Να ζει κανείς «σε αρμονία με τον κόσμο». Εάν λοιπόν έχουμε στο μυαλό μας μια σωστή αντίληψη του κόσμου, της ανθρώπινης φύσης, και της σχέσης μεταξύ των δύο, τότε θα μπορέσουμε να ευτυχήσουμε. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να μας απασχολούν αυτά που είναι, όπως αναφέρει ο Ζήνωνας, «αδιάφορα», συνεπώς αχρείαστα για την ευδαιμονία.

Παράλληλα, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι δεν υπάρχουν «απόλυτες αξίες», με άλλα λόγια δεν υπάρχει κάτι το οποίο να είναι πάντα καλό ή θετικό. Κάτι που θεωρούμε «καλό» -ένα εύγευστο γλυκό λόγου χάριν- μπορεί να έχει αρνητικό αποτέλεσμα, αν δοθεί για παράδειγμα σε έναν διαβητικό. Αντίθετα, στο δρόμο της αρετής, οφείλουν να μας απασχολούν έννοιες όπως η δικαιοσύνη, η σοφία και η εγκράτεια. Δεν είναι εύκολος ο δρόμος προς την ευδαιμονία…

Είναι πάντως ενδιαφέρον ότι και κατά την εποχή των δύο σπουδαίων Ρωμαίων Στωικών, ο κόσμος άλλαζε δραστικά – άλλωστε με το θάνατο το Μάρκου Αυρήλιου έχουμε την αρχή της πτώσης της αρχαίας Ρώμης. Μπορεί λοιπόν σήμερα να μη ζούμε σε έναν κόσμο όπου τα σύνορα αλλάζουν όσο ριζικά άλλαζαν τότε, θα μπορούσε όμως εύκολα να ισχυριστεί κανείς ότι η εποχή την οποία διανύουμε έχει ομοιότητες με την εποχή κατά την οποία αναπτύχθηκε η σχολή τους. Ο μοντέρνος πολιτισμός αν μη τι άλλο «τρέχει» με μια ταχύτητα που εύκολα μπορεί να μας «συγχύσει» λόγω της έντονης αίσθησης της μεταβατικότητας.

Ο Στωικός είναι αυτός που μπορεί να αντέξει τη ζωή γιατί την καταλαβαίνει, δεν την αφήνει να τον εκπλήξει. Η ζωή δεν τον αφήνει να απορεί και εκείνος δεν της επιτρέπει να τον παρασύρει.

Είναι λοιπόν εύκολο ο νους μας να βρεθεί σε μια κατάσταση που να χρίζει «θεραπείας». Εύκολα θα χαθούμε στο χάος της μοντέρνας ζωής, εύκολα θα μπερδευτούμε και δεν θα καταλάβουμε ορθά πώς λειτουργεί ο κόσμος γύρω μας. Τα μαθήματα των Στωικών λοιπόν έχουν για εμάς ιδιαίτερη αξία και άμεση χρησιμότητα.

Άλλωστε, όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Bertrand Russell, στο βιβλίο του A History of Western Philosophy, το «Ευαγγέλιο» της Στωικής ηθικής «αφορά την αντοχή, αντί για την ελπίδα». Ο Στωικός είναι αυτός που μπορεί να αντέξει τη ζωή γιατί την καταλαβαίνει, δεν την αφήνει να τον εκπλήξει. Η ζωή δεν τον αφήνει να απορεί και εκείνος δεν της επιτρέπει να τον παρασύρει.

Αυτό δεν σημαίνει ότι τα μαθήματα των Στωικών δεν έχουν αξία όταν διανύουμε πιο ήρεμες περιόδους. Άλλωστε, η «ευδαιμονία» είναι ζητούμενο «παντός καιρού», και το πώς θα φτάσει κανείς σε αυτήν, διαχρονική ανησυχία του ανθρώπου.

Ας κλείσουμε με μια πολύτιμη ρήση του Ζήνωνα: «έχουμε δυο αυτιά και ένα στόμα, για να ακούμε περισσότερα απ’ όσα λέμε». Ένα πρώτο βήμα προς την ευδαιμονία είναι να καταλάβουμε τον κόσμο, κάτι που δεν έχουμε καμία ελπίδα να καταφέρουμε αν δεν τον παρατηρήσουμε πρώτα. Πηγή: Ανθολόγιον  Κυριάκος Σεραφειμάκης Σπούδασε φιλοσοφία

Οδηγίες του Επίκουρου για έναν φιλοσοφημένο τρόπο ζωής. Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Ο άνθρωπος που έχει διαφωτιστεί από την επικούρεια φιλοσοφία θα αποπειραθεί να κάνει τις επιλογές εκείνες που θα τον οδηγήσουν στην ηδονή ή όπως την ευχαρίστηση συναίσθημα οικείο και συμβατό με τη φύση του, ενώ από την άλλη θα αποφύγει όποια κατάσταση μπορεί να του προκαλέσει πόνο.

Με ποια κριτήρια, όμως, κάποιος μπορεί να κάνει τις κατάλληλες επιλογές; Ποιο είναι το καλό που εύκολα μπορεί να το κατακτήσει και πώς μπορεί να παρακάμψει ή ακόμα καλύτερα να αντιμετωπίσει το κακό; Ο Επίκουρος σε μία προσπάθεια να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, προβαίνει σε μία ταξινόμηση των επιθυμιών.

Γενικά, οι επιθυμίες διαχωρίζονται σε αυτές που είναι φυσικές και σε αυτές που είναι μη φυσικές και τις οποίες χαρακτηρίζει μάταιες.

Φυσικές είναι αυτές που εναρμονίζονται πλήρως με την φύση. Πρόκειται, δηλαδή, για τις ανάγκες εκείνες που είναι οι πιο στοιχειώδεις για την ανθρώπινη επιβίωση.

Οι επιτακτικές ανάγκες του σώματος είναι η ικανοποίηση της δίψας, της πείνας και της ασφάλειας από εξωγενείς κινδύνους.

Με άλλα λόγια, κάνει λόγο για τις ανάγκες που ο μέσος άνθρωπος ως επί το πλείστον τις θεωρεί εξ ολοκλήρου δεδομένες, ίσως επειδή χρειάζονται πολύ μικρή προσπάθεια, ώστε κάποιος να τις εξασφαλίσει.

Από την άλλη, οι μη φυσικές επιθυμίες είναι και μάταιες γιατί δεν υπάρχει όριο την εκπλήρωσή τους, το βάθος τους είναι αχανές και τελικά καταλήγουν να είναι επιφανειακές.

Για αυτό το λόγο ακριβώς οι μη φυσικές επιθυμίες είναι και η πηγή κάθε δυστυχίας, καθώς «σε ό,τι αφορά τη φύση ακόμη και το πιο παραμικρό απόκτημα είναι πλούτος, ενώ σε ό,τι αφορά τις χωρίς όρια επιθυμίες ακόμη και ο μεγαλύτερος πλούτος είναι φτώχεια» (Bailey, 1926).

Μιλώντας για τις κενές επιθυμίες αρχίζει και διαφαίνεται μία διάκριση μεταξύ επιθυμίας και ηδονής (ή με άλλα λόγια ευχαρίστησης).

Η σύγχρονη επιστήμη έχει αποκαλύψει ότι τα συστήματα επιθυμίας και ευχαρίστησης έχουν διαφορετικό βιολογικό υπόβαθρο: το σύστημα ντοπαμίνης σχετίζεται με την επιθυμία και αντίστοιχα το σύστημα ενδορφίνης με την ευχαρίστηση.

Το συγκεκριμένο εύρημα μπορούμε να το διαπιστώσουμε στην καθημερινή πράξη, αν παρατηρήσουμε ότι ο μέσος άνθρωπος συνήθως είναι ανίκανος να προβλέψει το πόσο θα επιδράσει στην ευτυχία του η εκπλήρωση των επιθυμιών του, αλλά φαντάζεται ότι θα συμβούν εξαιρετικά μεγάλες αλλαγές προς το καλύτερο, όταν τελικά εκπληρώσει τον διακαή του πόθο. Όταν δηλαδή ικανοποιούμε μία επιθυμία αυτό σημαίνει ότι μας κάνει και ευτυχισμένους;

Αυτή η παρεξήγηση προκαλείται από την ενδόμυχη πεποίθηση ότι από την στιγμή που θα αποκτήσει αυτό που επιθυμεί, αυτό με τρόπο αυτόματο θα τον κάνει και ευτυχισμένο. Ο Επίκουρος κάνοντας αυτό τον διαχωρισμό αποτρέπει τον άνθρωπο από το ατέρμονο κυνήγι κενών επιθυμιών και τόνισε ότι «δεν πρέπει να καταστρέφουμε αυτά που έχουμε τώρα, επειδή επιθυμούμε αυτά που δεν έχουμε, αλλά να αναλογιζόμαστε ότι και αυτά που έχουμε τώρα κάποτε τα επιθυμούσαμε».

Από τις φυσικές πάλι επιθυμίες, άλλες είναι αναγκαίες ενώ κάποιες άλλες απλώς μη αναγκαίες. Ο άνθρωπος θα πρέπει να δείχνει σύνεση προς τη μεριά των αναγκαίων. Το ερώτημα που τίθεται για ακόμη μία φορά είναι: πώς μπορεί κάποιος να κατανοήσει τι είναι αναγκαίο και τι όχι; Ο Επίκουρος για απάντηση προτείνει: «για κάθε σου επιθυμία πρέπει να θέτεις το ερώτημα: τι θα μου συμβεί αν γίνει αυτό που επιθυμώ και τι αν δεν γίνει;» Από την στιγμή που κάποιος έχει ικανοποιήσει τις στοιχειώδεις ανάγκες του, πρέπει να αντιμετωπίσει ένα πλήθος μελλοντικών επιλογών. Αν τα μελετήσουμε όλα αυτά χωρίς ψευδαισθήσεις θα μπορούμε να αναγάγουμε κάθε επιλογή μας ή αποφυγή μας στην υγεία του σώματος και στην γαλήνη της ψυχής, μιάς και αυτά είναι ότι έχει να σου προσφέρει μία ευτυχισμένη ζωή.

Από την άλλη, η λιτότητα για τον Επίκουρο έχει και αυτή τα όριά της. Όποιος το παραβλέπει αυτό παθαίνει κάτι αντίστοιχο με εκείνον που δεν βάζει φραγμό στις επιθμίες του. Οι πολυτέλειες στην ζωή δεν είναι απαραίτητα κάτι το οποίο θα πρέπει απαραίτητα να το αποφεύγουμε, αλλά να το απολαμβάνουμε και να το καλοδεχόμαστε όταν αυτό μας προκύπτει. Η πολυτέλεια γίνεται πηγή απογοήτευσης και προκαλεί πόνο όταν την κάνουμε στην ζωή μας αναγκαία, ως αυτοσκοπός χωρίς τον οποίο δεν μπορούμε να ζήσουμε. Για τον Επίκουρο «σε όποιον δεν είναι αρκετό το λίγο τίποτα δεν είναι αρκετό».

 Μάρω Μπέλλου

MANΩΛΗΣ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ Ο πρωτοπόρος Έλληνας γυναικολόγος που έχει φέρει στον κόσμο πάνω από 15.000 μωρά

Μανώλης Καπετανάκης: Ο πρωτοπόρος Έλληνας γυναικολόγος που έχει φέρει στον κόσμο πάνω από 15.000 μωρά
Τι ζητάς από έναν γιατρό αν όχι επιστημοσύνη, τιμιότητα και εμπιστοσύνη; Αν μάλιστα αυτός ο γιατρός είναι πρώτα από όλα άνθρωπος και δεν κοιτά σαν πορτοφόλι τους πελάτες, μα τότε δεν θέλει πολύ για να τους κερδίσει και να δεθεί μαζί τους.
Του Μανώλη Δημελλά
Είναι δύσκολο να περιγράψεις με μια λέξη τον πρωτοπόρο γυναικολόγο-ενδοκρινολόγο Μανώλη Καπετανάκη! Τι να διαλέξεις και να προβάλεις από τα χαρίσματα και τις ικανότητες του; Τη νησιώτικη λεβεντιά, μήπως την άρτια επιστημονική γνώση του και την αμέτρητη πείρα ή το άρρηκτο δέσιμο με τις ρίζες του;

Από τα χέρια του έχει γεννηθεί μια πόλη! Τα μωρά που έφερε στον κόσμο φτάνουν τα 15.000, όμως ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι περίπου 10.000 από αυτά τα γνωρίζει από τότε που ήταν… κύτταρα, αφού είναι παιδιά πετυχημένης εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Ο γιατρός ξεχωρίζει και φωτοβολεί, γίνεται φάρος με την ικανότητα ενσυναίσθησης που τον διακρίνει. Κάθε ζευγάρι, κάθε γυναίκα κι άντρας που τον επισκέπτεται, αποτελεί και μια πολύ προσωπική και ξεχωριστή ιστορία, εκείνος δένεται μαζί τους, τόσο που πολλές φορές καταλήγει να είναι ο νονός του παιδιού που βοήθησε να έρθει στον κόσμο!
Απλά και κατανοητά εξηγεί τις δυνατότητες, πείθει με την σαφήνεια και χτίζει γέφυρες φιλίας, γιατί όπως ο ίδιος εξηγεί η εγκυμοσύνη είναι και θέμα ψυχολογίας και η σχέση με τον γιατρό έχει βάση την ειλικρίνεια, την καθαρότητα και την εμπιστοσύνη. Οδηγός σε όλη την καριέρα του ήταν και είναι μια πρόταση που ο γιατρός επαναλαμβάνει:
«Το θέμα είναι να κάνεις το σωστό, να μην κοροϊδέψεις, να σεβαστείς το συνάνθρωπο σου».
Το ξεκίνημα στο Απέρι της Καρπάθου
Ο Μανώλης Καπετανάκης γεννήθηκε μέσα στον πόλεμο, το 1941, στο Απέρι της Καρπάθου. Ήταν βιαστικό μωρό, ο γυναικολόγος παππούς, ο Γιάγκος Καπετανάκης, καθυστέρησε και δεν πρόλαβε να ξεγεννήσει τη νύφη του, όταν έφτασε στο σπίτι άκουσε το κλάμα του εγγονού του. Ο παππούς του Μανώλη ήταν γιατρός σπουδαγμένος στο Παρίσι και η δική του ιστορία εύκολα θα γινόταν μυθιστόρημα!
Η μητέρα του Μανώλη λεγόταν Ειρήνη, το γένος Καφετζοπούλου, ενώ ο πατέρας του ήταν ο δάσκαλος Σταμάτης Καπετανάκης, γνωστός για την πατριωτική δράση του. Ο Σταμάτης τιμωρήθηκε, φυλακίστηκε και το 1941 εξορίστηκε από τους Ιταλούς, γιατί δίδασκε κρυφά τα ελληνικά γράμματα, έφυγε από το νησί, ταξίδεψε μετανάστης στην Αμερική όπου ήταν ήδη τα αδέλφια του.
Η εξορία του κράτησε 10 χρόνια, μόνο μετά την απελευθέρωση κατάφερε να επιστρέψει στο σπίτι και στην αγκαλιά της φαμίλιας του, τότε ο γιος του Μανώλης συνάντησε για πρώτη φορά τον πατέρα του.
Ο Μανώλης Καπετανάκης δεν ήταν ούτε καλός, ούτε κακός μαθητής, άλλωστε η επαρχία μπορεί εύκολα να ξεμυαλίσει, ωστόσο έχει τη δύναμη και ανοίγει το μυαλό των παιδιών κι αφήνει βαθύ χνάρι στις νεανικές ψυχές.
Ήταν στην πρώτη φουρνιά Δωδεκανήσιων που χρειάστηκε να δώσει εξετάσεις για την εισαγωγή του στο πανεπιστήμιο και διάλεξε την ιατρική. Για την επιλογή του δεν υπάρχουν καθαρές απαντήσεις, λίγο ο γυναικολόγος παππούς, ίσως να μέτρησε και το νησί, που έσπρωχνε πολλούς από τους υποψήφιους φοιτητές προς το λειτούργημα του Ιπποκράτη, όχι μονάχα για να τους καμαρώνει, αλλά αυτή ήταν μια λύση έτσι ώστε να υπάρξουν γιατροί-θεραπευτές για τους έρημους ακρίτες.
Ο νεαρός Μανώλης βρέθηκε γρήγορα να αγωνίζεται στα βαθιά. Διάβαζε μερόνυχτα, χτυπούσε 16ωρα πάνω στα βιβλία, προετοιμάστηκε γερά και πέτυχε την εισαγωγή του στο πανεπιστήμιο Αθηνών.
Το 1966 αποφοίτησε από την ιατρική σχολή, δυο χρόνια αργότερα, το 1968, σε ηλικία 26 ετών, ενώ υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στο 401 στρατιωτικό νοσοκομείο Αθηνών, παντρεύτηκε τη σύζυγό του Θάλεια. Κι εκείνη Καρπαθιά, με καταγωγή από το χωριό Πυλές, κάτι που για την εποχή δεν ακολουθούσε την κανονικότητα, αφού τα περισσότερα ζευγάρια σχεδόν πάντα ήταν από τα ίδια χωριά και ούτε λόγος να γίνεται για έναν ξένο γαμπρό ή μη Καρπαθιά νύφη!
Το 1970 ο Μανώλης Καπετανάκης μαζί με την σύζυγό του κι ενώ περίμεναν να γεννηθεί το πρώτο παιδί τους, θα ταξιδέψουν και μετά από ένα σύντομο πέρασμα στην Αγγλία θα καταλήξουν στην Αμερική.
Μετά από εξετάσεις γίνεται δεκτός στην ειδικότητα της γυναικολογίας στο νοσοκομείο Cook County του Σικάγο, στο τμήμα μαιευτικής και γυναικολογίας, εκεί θα μείνει 4 χρόνια, από το 1971 μέχρι το 1975, το νοσοκομείο μοιάζει με μια μικρή πόλη και εκείνα τα χρόνια είχε 80 τοκετούς την ημέρα!
Το ταλέντο και η αξία του Μανώλη φάνηκαν από νωρίς, όμως παρά τις πολλές και καλά αμειβόμενες προτάσεις για συνεργασίες εκείνος θα επιλέξει να συνεχίσει τις σπουδές, ακολουθώντας μια σχεδόν άγνωστη για την εποχή υποειδικότητα.
Θα συνεχίσει στο τμήμαΑναπαραγωγικής Ενδοκρινολογίας Ενδοκρινολογίας, στο ιατρικό κέντρο Michael Reese του πανεπιστημίου του Σικάγο, όπου και γίνεται επιμελητής Β΄.
Κάνει την πρακτική του στο πανεπιστήμιο του Illinois και το 1977 πετυχαίνει να είναι ένας από τους 75 ειδικευμένους γιατρούς στην γυναικολογική ενδοκρινολογία και τη στειρότητα.
Ο Μανώλης θα παραμείνει ακόμη επτά χρόνια στην Αμερική, τρία χρόνια Διευθυντής στο νοσοκομείο του Cook County και τέσσερα χρόνια θα διευθύνει το τμήμα γυναικολογικής ενδοκρινολογίας και στειρότητας, της ιατρικής σχολής Rush Pres-byterian St. Lucas. Υψηλές θέσεις με τεράστια ευθύνη και αναγνώριση.
Η περιπλάνηση του στην Αμερική συνολικά κράτησε 15 χρόνια, όμως η νοσταλγία για την πατρίδα, ειδικά για την Κάρπαθο άσκησε ισχυρή επιρροή στις αποφάσεις του.
«Δεν θα γινόμουν ακόμη ένας μετανάστης που ξέμενε στην άλλη άκρη του Ατλαντικού», με αυτή τη φράση ο γιατρός έκλεισε το κεφάλαιο Αμερική!
Άφησε τα πολλά χρήματα, τη δόξα και την παγκόσμια αναγνώριση, που προσφέρει απλόχερα στους πρωτοπόρους η μητρόπολη του κόσμου. Επέστρεψε στην Ελλάδα και είχε επιθυμία, λαχτάρα να εφαρμόσει τις γνώσεις του.
Το όχι στην Αμερική! Όχι στα πλούτη και την παγκόσμια δόξα
Η επιστροφή στην πατρίδα δεν ήταν εύκολη υπόθεση, η γραφειοκρατία και το αδηφάγο τέρας του δημοσίου τομέα δεν άφηναν σπουδαία περιθώρια κινήσεων, ο γιατρός, με τη σύζυγό τους είχαν ήδη τα τρια παιδιά τους και έκαναν σκέψεις για επιστροφή στις ΗΠΑ όταν βρέθηκε με έναν άλλο σπουδαίο Καρπάθιο γιατρό, τον διευθυντή του νοσοκομείου «Υγεία», τον Μανώλη Οικονομίδη. Αμέσως το αστέρι του απογειώθηκε, ο Καπετανάκης πολύ σύντομα έγινε γνωστός, διάσημος σε όλη την Ελλάδα.
Από τους πρώτους που έφεραν και εφάρμοσαν εξωσωματική γονιμοποίηση αλλά και τις μεθόδους που αφορούν τη στειρότητα, όπως μικροχειρουργική και πλαστική σαλπιγγών. Μπορεί σήμερα μιλάμε με άνεση και απίστευτη ευκολία για τη λαπαροσκοπική μέθοδο, αλλά και αυτό ήταν μια δική του πρωτοπορία. Ήταν από τους ελάχιστους γιατρούς, ίσως ο μοναδικός με πτυχίο στη λαπαροσκοπική μέθοδο και εκείνος την πρωτοεφάρμοσε στη χώρα μας.
Το 1989 ανοίγει έναν καινούριο δρόμο, ιδρύει το δικό του κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης και εκεί πετυχαίνει απίστευτες πρωτιές. Εκείνη τη χρονιά γεννιέται το πρώτο παιδί από μια 48χρονη Ελληνίδα σε εμμηνόπαυση με ξένο ωάριο!
Είναι η δεύτερη γυναίκα στον κόσμο (η πρώτη ήταν στην Αυστραλία) και η πρώτη στην Ευρώπη που καταφέρνει κάτι αντίστοιχο!
Η μια επιτυχία ακολουθούσε την άλλη. Οι επαναστατικές του μεθόδοι έδιναν ελπίδες στα ζευγάρια που αντιμετώπιζαν δυσκολίες και επιθυμούσαν ένα παιδί, όμως μέχρι τότε η επιστήμη σήκωνε τα χέρια και όλοι πρότειναν προσευχές, Θεούς, τάματα και θαύματα.
Να θυμηθούμε και τη μέθοδο του Ρώσου γενετιστή Βερλίνσκι, η οποία βασίζεται στον έλεγχο των χρωμοσωμάτων των ωαρίων και των εμβρύων, πριν ακόμη η γυναίκα μείνει έγκυος. Η μέθοδος Βερλίνσκι ανέβασε το ποσοστό εξωσωματικής από το 15% στο 80%!
Ακόμη μια σπουδαία επιτυχία, που όμως προκάλεσε αρκετές αντιδράσεις, είναι η μέθοδος Φις, η επιλογή φύλου του παιδιού, πρωτοεφαρμόστηκε από τον Μανώλη Καπετάνακη. Σήμερα στη χώρα μας η επιλογή φύλου επιτρέπεται μόνο για ιατρικούς λόγους, με σκοπό την αποφυγή κάποιου ιατρικού νοσήματος που κληροδοτείται ανάλογα με το φύλο.
Από το 1991 είναι ο πρώτος Έλληνας γιατρός που αναγνωρίζει τη δύναμη και τις προοπτικές της λαπαροσκόπησης, την σπουδάζει και ξεκινά τα χειρουργεία, δηλαδή πολύ μικρές τομές και συντομότατες επεμβάσεις. Ο Μανώλης Καπετανάκης πραγματοποιούσε 6-7 επεμβάσεις τη μέρα και ένας εντυπωσιακός αριθμός γιατρών έτρεξαν κοντά του για να μάθουν τη μέθοδο και να την εφαρμόσουν. Εκείνη την εποχή ήταν πια ένας θρύλος για τα ιατρικά δεδομένα της Ελλάδας.
Η χαμένη ευκαιρία της Καρπάθου
Προνόμιο αλλά και βαθύ χρέος για τον Μανώλη Καπετανάκη είναι η καταγωγή, το νησί είναι ριζωμένο μέσα στη ψυχή του και γίνεται σταθερός προσανατολισμός μέσα στη ζωή.
Δεν είναι ο μόνος, οι περισσότεροι Καρπάθιοι είναι δεμένοι σφιχτά με τον τόπο τους, κάθε στιγμή από το οικογενειακό παρελθόν μεταφράζεται σε μια ξεχωριστή χαρακιά μνήμης. Για κείνους που δε γνωρίζουν, δεν έχουν μια τέτοια εμπειρία, η σχέση με έναν τόπο ίσως να μοιάζει με ένα δυσβάσταχτο χρέος κι όμως όσοι ζουν με αναφορά και πυξίδα την καταγωγή τους νιώθουν τις ρίζες σε κάθε μικρό καθημερινό τους βήμα.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία για την Κάρπαθο, ο γιατρός Μανώλης Καπετανάκης έμαθε ότι δυο σπουδαίοι Αμερικάνοι γιατροί ήταν έτοιμοι να επενδύσουν τεράστια ποσά για τη δημιουργία ιατρικού κέντρου στην Καραϊβική. Δεν έχασε χρόνο, πρότεινε στον τότε Δήμαρχο Καρπάθου Κωνσταντίνο Φελουζή να του παραχωρήσει το παλιό και ερειπωμένο κτήριο του ξενοδοχείου Ξενία, για να δημιουργηθεί ένα πρότυπο ιατρικό κέντρο με πελάτες από όλο τον πλανήτη.
Ο Φελουζής, οξυδερκής και γρήγορος, δεν χρειάστηκε πολύ για να καταλάβει την τεράστια ευκαιρία που είχε η Κάρπαθος. Αποφάσισε να παραχωρήσει το κτήριο δωρεάν και για 50 χρόνια, ως αντίτιμο όλοι οι Καρπάθιοι θα είχαν μόνιμα δωρεάν περίθαλψη στο ιατρικό κέντρο!
Οι Αμερικάνοι κατέβηκαν στο νησί, συμφώνησαν και τα σχέδια ξεκίνησαν, έγιναν μακέτες, οι αρχιτέκτονες δούλευαν, μάλιστα ξεκίνησε και η προβολή του ιατρικού κέντρου από τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης και η απήχηση ήταν μεγάλη. Στο νησί όλα πήγαιναν καλά, ώσπου άλλαξε η δημοτική αρχή και ξεκίνησε η γκρίνια, υπήρξαν διαφωνίες για τη δωρεάν παραχώρηση και τελικά το έργο ναυάγησε. Η Κάρπαθος έχασε, θα γινόταν κέντρο ιατρικού τουρισμού και θα αποκτούσε ένα αληθινό νοσοκομείο για τους μόνιμους κατοίκους. Είναι απίστευτο το μέγεθος της χαμένης ευκαιρίας ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα!
Καπετάνιος, surfer μα και γερός γλεντιστής! Τα κρυφά πάθη
Συνήθως η σχέση με τους γιατρούς σταματά μετά τη θεραπεία, όμως με τον Μανώλη Καπετανάκη τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά! Φτάνουν δυο κουβέντες για να ξεχωρίσει το ήθος, το μέτρο, η λεπτότητα του χαρακτήρα του. Όμως υπάρχει κάτι που δεν κρύβεται, όπως κάθε ζευγάρι ανοίγει τον κόσμο του σε κείνον και αυτός δεν κρύβει το ιδιαίτερο πάθος του για το νησί του και την ασύστολη αγάπη για τη θάλασσα!
Με το 12μετρο σκάφος του, το SABA (από τα αρχικά των 3 παιδιών του, Σταμάτης, Αφροδίτη, Βασίλης) αφήνει την Αθήνα και ταξιδεύει για την Κάρπαθο, εκεί ο τόπος μεταμορφώνεται στο βασίλειο του! Από τότε που θυμάται τον εαυτό του οι μέρες του καλοκαιριού τις περνούσαν με την οικογένεια του μέσα στη θάλασσα. Αγαπημένη παραλία η απάνεμη Αμμοπή, εκεί ξαναγεννιόταν και τις περισσότερες φορές σταματούσε τα παιγνίδια και έβγαινε από το νερό μόνο μετά τη δύση του ήλιου.
Αλλά και στα ξακουστά καρπάθικα γλέντια ο Μανώλης Καπετανάκης ήθελε να βρίσκεται κοντά στα όργανα, να συμμετέχει στο αυτοσχέδιο τραγουδιστό γλέντι που συμμετέχουν όλες οι αισθήσεις!
Χαμογελά και φωτίζεται όταν μιλά για τον τόπο του, δείχνει τα αγαπημένα μέρη στο χάρτη, τις παραλίες Αχάτα και Άπελα. Συγκινείται καθώς περιγράφει το διώροφο σπίτι στο Απέρι, ακόμη και σήμερα παραμένει όπως ήταν πριν από 100 χρόνια, υπάρχει και το κρεβάτι που τον γέννησε η μητέρα του!
Για κείνους που γνωρίζουν, ο γιατρός δεν άφησε το χωριό του για να μετακομίσει σώγαμπρος στο χωριό της γυναίκας του, τόσο ισχυρή ήταν η επιρροή της οικογενειακής παράδοσης, για αυτό κι όπως επαναλαμβάνει ο ίδιος δεν χάθηκε μέσα στην καθημερινότητα μιας τόσο απαιτητικής επαγγελματικής δρατηριότητας.
Κάποτε είχε μια δύσκολη περίπτωση, μια κοπέλα κυοφορούσε τρίδυμα και εκείνος μίλησε για της δυσκολίες και τις πιθανές ανατροπές που μπορούσαν να συμβούν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Λίγες μέρες αργότερα τον πλησίασε η γυναίκα και του αποκάλυψε ένα καλό όνειρο που είχε δει. Όλα πήγαν καλά, τα μωρά γεννήθηκαν υγιέστατα κι ο γιατρός ήταν συμμέτοχος στην ευτυχία του ζευγαριού!
Η οικογένεια Καπετανάκη συνεχίζει την παράδοση
Ήταν η εποχή των επαναστατικών μεθόδων, των παιδιών του «σωλήνα», της «κατάψυξης» και του «παγωμένου» σπέρματος. Τότε η κοινωνία παρακολουθούσε με ανοιχτό στόμα τις πρωτόγνωρες απανωτές επιτυχίες, αντιμετώπιζαν τη στειρότητα με δέος. Σήμερα μιλάμε πια για υπογεννητικότητα και όλα τα παραπάνω είναι φυσιολογικά, η εμβρυομεταφορά ρουτίνα για τον γιατρό και δύσκολη μα ευχάριστη ταλαιπωρία για τους υποψήφιους γονείς.
Η εξέλιξη δεν σταματά να «γεννά», να δημιουργεί και να απλοποιεί τη διαδικασία της ζωής!
Στο γραφείο του Μανώλη Καπετανάκη ανάμεσα στα δεκάδες αναμνηστικά από νέους γονείς, τον χάρτη της Καρπάθου και τα οικογενειακά στιγμιότυπα ξεχωρίζουν και εντυπωσιάζουν δυο τριδιάστα αντίγραφα ενός εμβρύου.
Πρόκειται για μια ακόμη πρωτοπόρα μέθοδο, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Αμερική, από τον επίσης Καρπάθιο γιατρό Γιώργο Σαρρή, ξάδελφο του Μανώλη Καπετανάκη. Είναι η τελευταία λέξη της τεχνολογίας, ένας υπερσύγχρονος υπέρηχος κι ο τριδιάστατος εκτυπωτής, μετατρέπουν την εικόνα των εμβρύων σε 3D αντίγραφα.
Ο γιατρός έχει πείρα 50 χρόνων, παρακολουθεί και στέκει παλικάρι δίπλα στον αντικαταστάτη του που σιγά-σιγά αναλαμβάνει. Ο μικρότερος γιoς του, ο Βασίλης Καπετανάκης, ακολούθησε την πορεία του πατέρα, σπούδασε ιατρική στην Αθήνα, ειδικεύτηκε στην μαιευτική στο διάσημο Mayo Clinic, στην Αμερική και εξελίσσει το πρότυπο οικογενειακό κέντρο γονιμότητας. Στον Βασίλη ξεχωρίζεις τον
επαγγελματισμό, την εργατικότητα και κάτι ακόμη ίσως περισσότερο σημαντικό για υποψήφιους γονείς, την υπομονή και τους χαμηλούς τόνους.
Ρωτώντας τους ασθενείς τους, αλλά και η πρώτη εικόνα που σχηματίζεται όταν συναντάς τον πατέρα και το γιο Καπετανάκη, είναι η καθαρότητα στο βλέμμα, η ζεστασιά και η εμπιστοσύνη, χαρακτηριστικά που κερδίζονται αυτόματα και στιγμιαία.
Μα πόσο εύκολο είναι να τα εκπέμπεις όλα αυτά όταν πολλές φορές έχει κληθεί να αποκαλύψεις τις πιο σκληρές αλήθειες; Πώς παραμένεις άνθρωπος όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με αποτυχημένες απόπειρες πάνω στο πιο τρυφερό θέμα; Κι όμως πρέπει να εξηγήσεις με σαφήνεια τη μητρότητα από την εικόνα ενός και μόνο κυττάρου.
ΠΗΓΗhuffingtonpost