Life for Life
"Το θαύμα δεν είναι πουθενά
παρά κυκλοφορεί μέσα
στις φλέβες του ανθρώπου!!!"


"Στης σκέψης τα γυρίσματα μ’ έκανε να σταθώ
ιδέα περιπλάνησης σε όμορφο βουνό.
Έτσι μια μέρα το ’φερε κι εμέ να γυροφέρει
τ’ άτι το γοργοκίνητο στου Γοργογυριού τα μέρη !!!"


ΣΤΗΝ ΑΥΛΗ ΜΑΣ
Εμείς στο χωριό μας έχουμε ακόμα αυλές. Εκεί μαζευόμαστε, αμπελοφιλοσοφούμε,
καλαμπουρίζουμε, ψιλοτσακωνόμαστε μέχρι τις... πρώτες πρωινές ώρες! Κοπιάστε ν' αράξουμε!!!
-Aναζητείστε το"Ποίημα για το Γοργογύρι " στο τέλος της σελίδας.

4.2.16

ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΜΑΡΙΑ ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗ!!!!!!!!!!! Πως ο Μάρξ έκανε χαρακίρι και β' Μεσαιωνική Φιλοσοφία, και γ' ΤΙ είναι ο Προτεσταντισμός

Α] Πώς ο Μαρξ έκανε χαρακίρι
Τι είναι προοδευτικό;
«Χολέρα στην καρριέρα» αναγράφεται στον πίνακα αμφιθεάτρου της Νομικής Σχολής Αθηνών, ενώ οι φοιτητές ψηφίζουν για να εκλέξουν τους εκπροσώπους τους στο πανεπιστήμιο
Τα ταμ ταμ της επανάστασης άρχισαν να ηχούν ξανά στα ελληνικά πανεπιστήμια. H πορεία αύξων αριθμός 564, η κατάληψη αύξων αριθμός 348 και η απεργία αύξων αριθμός 62 βρίσκονται στα σκαριά. Οι εχθροί για ακόμη μία φορά ενετοπίσθησαν. Ο ένας εχθρός είναι γενικός: πρόκειται για τη (γνωστή για τα σατανικά της σχέδια) Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία επιθυμεί να ενοποιήσει τις πανεπιστημιακές προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές των χωρών-μελών της Ενωσης. Ο δεύτερος εχθρός έχει σάρκα και οστά: πρόκειται για τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας ιστορικό κ. Θάνο Βερέμη, ο οποίος εισηγείται στην κυρία υπουργό Παιδείας πράγματα φοβερά και αποτρόπαια. Εισηγείται, δηλαδή, οι φοιτητές των ελληνικών πανεπιστημίων να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους μέσα σε λελογισμένα χρονικά πλαίσια, που θα είναι μικρότερα της αιωνιότητας. Εισηγείται επίσης να πάψει πλέον η δωρεάν διανομή των συγγραμμάτων, ώστε να εκλείψει ο ηθικός, οικονομικός και εκπαιδευτικός εκφυλισμός που ο θεσμός αυτός έχει πανθομολογουμένως όλα αυτά τα χρόνια συνεπιφέρει. * Οργισμένοι επαναστάτες
Το σκηνικό της «αντίστασης» ενάντια στα παραπάνω σατανικά σχέδια είναι παλαιό και (υπερ)δοκιμασμένο: μικρές - έως μικρότατες - ομάδες νέων θα παρουσιασθούν ξανά στις σχολές. Αρκετοί από αυτούς δεν θα έχουν καμία σχέση με αυτές, αλλά θα είναι φιλαράκια με αυτούς που έχουν. Και οι μεν και οι δε πάντως θα εγκαταλείψουν πάραυτα τα ολονύκτια πάρτι και τον ολονύκτιο χαβαλέ, θα μετακινηθούν από τα κυλικεία, θα ξυπνήσουν (φευ) πρωί, θα θυμηθούν το δρόμο προς τη Σχολή που επέλεξαν να διασώσουν από τον όλεθρο, και αμέσως θα αφοσιωθούν στο επαναστατικό τους καθήκον. Με ύφος οργισμένο θα μοιράσουν έντυπα και θα τοιχοκολλήσουν αφίσες, στις οποίες θα καταγγέλλονται τα «αντιφοιτητικά και αντιλαϊκά σχέδια» που αενάως οι σκοτεινοί κύκλοι και η κακούργα κοινωνία απεργάζονται - στα οποία, βεβαίως, το «φοιτητικό και λαϊκό κίνημα» «δεν έχει να αντιπαρατάξει», παρά το είδος των κινητοποιήσεων που λίγο πριν αναφέρθηκε.
Ολα αυτά οι ευγενείς και οι οργισμένοι νέοι, για να είναι σωστοί με τους κανόνες της δημοκρατίας, πρέπει να τα περιτυλίξουν με το ανάλογο περιτύλιγμα. Κανένα πρόβλημα. Θα συγκληθούν πάραυτα Γενικές Συνελεύσεις των φοιτητών. Σε αυτές θα έχει δοθεί φροντίδα να έχουν προσέλθει πολλοί, επίσης οργισμένοι, άσχετοι προς το Πανεπιστήμιο, φίλοι τής εν λόγω ομάδας. Οι Συνελεύσεις αυτές θα ξεκινήσουν πολυπληθείς, καθώς πολλοί φοιτητές θα προσέλθουν. H προαποφασισθείσα από τις προηγουμένως περιγραφείσες ωστόσο ομάδες απόφαση δεν κινδυνεύει από τυχόν άλλες σκέψεις και προτάσεις: επιτηδείως χαώδεις και ατελείωτες «συζητήσεις» θα παραταθούν τόσο όσο να έχει εξασφαλισθεί η πλειοψηφία των (ελαχίστων πλέον) παρόντων· μαστόροι στη σχόλη και στο ξενύχτι, οι οργισμένοι «επαναστάτες» και οι καλεσμένοι φίλοι τους είναι σε θέση να παραμένουν ξάγρυπνοι όσο χρειαστεί και να σηκώσουν μες στη μαύρη νύχτα σθεναρά ο χέρι τους, ούτως ώστε η αποψιλωμένη «Γενική» αυτή «Συνέλευση» να αποφασίσει «δημοκρατικά» τις παραδοσιακές, «αγωνιστικές κινητοποιήσεις» που σταθερά, με συνέπεια και σε ετήσια βάση, «το φοιτητικό κίνημα» κατά τα τελευταία τριάντα περίπου χρόνια αποφασίζει και πραγματοποιεί. Το επόμενο βήμα είναι επίσης γνωστό. Οι μοχθούντες για το καλό των φοιτητών αυτοί νέοι θα κλείσουν τα πανεπιστήμια. Πέντε αυτοί, θα κλείσουν την πόρτα σε πέντε χιλιάδες φοιτητές, διδάσκοντες και υπαλλήλους.
* H ευθύνη της Αριστεράς
Αυτή η χυδαία καρικατούρα της «επανάστασης» δεν λέει χρόνια τώρα να τελειώσει στα ελληνικά πανεπιστήμια. Αμήχανη και ανίκανη να αντιδράσει, η πανεπιστημιακή κοινότητα υπομένει τους παραπάνω εξευτελισμούς και ευτελισμούς, τους οποίους κανείς μέχρι τώρα δεν έχει λάβει τον κόπο να σταματήσει, ούτε από τους φοιτητές, ούτε από τους ιθύνοντες των πανεπιστημίων, ούτε από τα κόμματα που καθοδηγούν ουκ ολίγες από τις φοιτητικές παρατάξεις. Από τα κόμματα αυτά θα περίμενε κανείς πως περισσότερο θα αναλάμβαναν μιαν εκστρατεία ενημέρωσης των μελών τους περί του τι σοβαρό πράγμα είναι κοινωνικά και ηθικά μια κινητοποίηση, εκείνα που αυτοτοποθετούνται στην Αριστερά. Και αυτό όχι μόνον γιατί οι νεαροί που πράττουν τα παραπάνω, «αριστεροί» και «δεξιοί», χρησιμοποιούν για τις αθλιότητές τους αριστερό λεξιλόγιο και φρασεολογία, αλλά γιατί στην Αριστερά ανήκει η μεγάλη τιμή να έχει οργανώσει στο παρελθόν την αντίσταση του ελληνικού λαού κατά μεγάλων και πραγματικών εχθρών του τόπου, που απειλούσαν την ελευθερία και τη δημοκρατία του. Και η αντίσταση αυτή ήταν μεγαλειώδης, πάνω από όλα τα άλλα, για το ηθικό της σκέλος, για τη σοβαρότητα και τη βαθιά κοινωνική υπευθυνότητα των αγωνιστών της.
Τι σχέση έχουν με τον πολιτικό χώρο του Δημήτρη Γληνού οι νέοι που πράττουν όσα περιγράψαμε πριν; Τι σχέση έχουν με τον πολιτικό χώρο του Μάρκου Αυγέρη οι φοιτητές (;) που πριν από λίγο καιρό, διαγράφοντας τη σημασία της μάθησης, είχαν αναρτήσει στην είσοδο της Φιλοσοφικής Αθηνών γιγαντοαφίσα που παρωθούσε τους φοιτητές να μη διαβάζουν «γιατί, την ώρα που αυτοί διαβάζουν, η ιστορία κινείται χωρίς αυτούς» [ενώ, προφανώς, όσοι δεν διαβάζουν έχουν την ιστορία στην τσέπη τους, σερνάμενοι από κυλικείου εις κυλικείον, από πάρτι εις πάρτι και από εκδρομή στη Μύκονο σε εκδρομή στην Αράχοβα (κατά εργάσιμες για το πανεπιστήμιο, μάλιστα, ημέρες), όπως οι διάδρομοι της συγκεκριμένης Σχολής μαρτυρούν];
Μήπως στ' αλήθεια είναι η ώρα να ξαναπροβληματιστούμε τι είναι «προοδευτικό» ή, τέλος πάντων, τι είναι «σωστό». Γιατί είναι, π.χ., προοδευτικό και σωστό το να έχει ο φοιτητής στη χώρα μας [μόνος αυτός από όλους τους φοιτητές στον κόσμο, και από χώρες με περισσότερους εργαζομένους φοιτητές από ό,τι η Ελλάδα] τη δυνατότητα να παρατείνει τις σπουδές του επ' άπειρον, διαλύοντας έτσι κάθε προσωπική πειθαρχία συγκροτημένης, συστηματικής και ουσιαστικής μάθησης, ενώ, αντίθετα, δεν είναι «προοδευτικό» το να ολοκληρώνει κανείς τις σπουδές του στον οριζόμενο από τον κύκλο των σπουδών του χρόνο, με ειδικά ευνοϊκό δάνειο για όσους εκ των φοιτητών θα το είχαν πραγματικά ανάγκη;
Γιατί δεν είναι «προοδευτικό» το να παρακολουθεί κανείς τα μαθήματα, το να διαβάζει στις βιβλιοθήκες και το να βελτιώνει τον στοχασμό, τον προβληματισμό και τη μάθησή του, ενώ, αντίθετα, είναι «προοδευτικό» το να σέρνεται δεξιά και αριστερά, να μη γνωρίζει ούτε ποια είναι τα μαθήματα και οι καθηγητές του και να διαβάζει πέντε πράγματα μόνο στις εξετάσεις; Γιατί είναι «προοδευτικό» το να οργανώνουν τα πολιτικά κόμματα και οι φοιτητικές παρατάξεις, προς άγραν ψηφοφόρων, στα αίθρια και στους κοινόχρηστους χώρους των πανεπιστημίων και κατά τις ώρες των μαθημάτων πολιτικές συζητήσεις ή συναυλίες με τα μεγάφωνα στη διαπασών - διαλύοντας τη διδασκαλία αλλά και την έννοια του πανεπιστημίου - και δεν είναι «προοδευτικό» το να γίνονται τα παραπάνω σε ώρες, χώρους και ένταση που θα σέβονται και δεν θα βλάπτουν τη λειτουργία του πανεπιστημίου και των χώρων διδασκαλίας του; Γιατί είναι «προοδευτικά» τα συνεχή αιτήματα των φοιτητών να γίνουν οι εξετάσεις ευκολότερες, οι εξεταστικές ευκαιρίες περισσότερες και οι εξεταστικές περίοδοι μακρύτερες, και δεν είναι «προοδευτικό» το να είναι οι περίοδοι διδασκαλίας μακρές, με ουσιαστική προσπάθεια και μελέτη, ενώ οι εξεταστικές περίοδοι σύντομες και οι εξεταστικές ευκαιρίες πεπερασμένες, ως παντού στον κόσμο οφείλουν να είναι - και είναι.
Γιατί είναι «προοδευτικό» το να μοιράζονται δωρεάν τα πανεπιστημιακά συγγράμματα και να γίνονται, επιτηδείως, αντικείμενο εμπορίου εκ μέρους φοιτητών - ου μην και διδασκόντων - εις βάρος του έλληνα φορολογουμένου, και δεν είναι «προοδευτικό» το να πάψει το διάτρητο και αναχρονιστικό αυτό μέτρο και - αντ' αυτού - να δίδεται στους φοιτητές, που έχουν πραγματική οικονομική ανάγκη και μόνον, ένα επίδομα για την αγορά τους; Γιατί, τέλος, είναι «προοδευτικό» το να μπαίνουν όλα, μα όλα τα ελληνόπουλα στο πανεπιστήμιο - όπως η ελληνική κοινωνία μέσω των λαϊκίστικων κυβερνήσεων των τελευταίων τριάντα ετών επέτυχε - και δεν είναι «προοδευτικό» το να εισέρχονται στο πανεπιστήμιο εκείνα τα ελληνόπουλα που, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξεως, έχουν πραγματική επίδοση και ζέση για γνώση και μάθηση ανωτάτου επιπέδου;
* Τα λάθη των διδασκόντων
Ο προβληματισμός αυτός δεν σχετίζεται, βέβαια, μόνο με τα όσα αφορούν τους διδασκομένους αλλά και τους διδάσκοντες. Γιατί, παράλληλα με τους πολλούς σοβαρούς και αφοσιωμένους στη δουλειά τους πανεπιστημιακούς, υπάρχει ένας - ευτυχώς μικρός - αριθμός, για τους ρυθμούς, την απαιτητικότητα, την αφοσίωση και το ήθος της εργασίας των οποίων πολλά θα μπορούσαν να λεχθούν. Σε ένα χώρο όπου η ελευθερία χρόνου είναι - σε σχέση με άλλους εργαζομένους - πελώρια, με τουλάχιστον τέσσερις μήνες διακοπών τον χρόνο και - αναλογικά - πολύ μικρές απαιτήσεις παρουσίας την εβδομάδα, η ύπαρξη ενός - έστω και μικρού - αριθμού διδασκόντων που αδιαφορεί και απουσιάζει από τα μαθήματα, βρίσκοντας «δημιουργικούς τρόπους» για να μετατρέψει τις πανεπιστημιακές υποχρεώσεις του σε σχεδόν μηδενικές, αποτελεί το χειρότερο εργασιακό και ανθρώπινο παράδειγμα για τους φοιτητές και μέλλοντες εργαζομένους και πολίτες.
Το ίδιο αρνητικό παράδειγμα είναι για τους τελευταίους η συχνότητα των - άνευ αυτοκριτικής - απεργιών των διδασκόντων τους, οι οποίες μάλιστα μετονομάζονται «αποχή από τα διδακτικά καθήκοντα», ώστε να γίνονται μετ' αποδοχών. Και όλα αυτά από ένα χώρο που δεν έχει βρει ως τώρα τρόπο να εξασφαλίσει αδιαπραγμάτευτα, τελεσίδικα και οριστικά την πραγματική διάρκεια κάθε πανεπιστημιακού εξαμήνου, δηλαδή τις δεκατρείς εβδομάδες πλήρους διδασκαλίας. Από ένα χώρο που επίσης δεν έχει κινητοποιηθεί ακόμη να βρει τον τρόπο άμεσης δράσης για την αντιμετώπιση του απαράδεκτα χαμηλού επιπέδου γνώσεων των φοιτητών που έρχονται από την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Μια εκπαίδευση την οποία πολλοί από τους φοιτητές θα κληθούν στο μέλλον επαγγελματικά να υπηρετήσουν, για να βρεθούν με τη σειρά τους σε έναν εργασιακό χώρο στον οποίο οι συνάδελφοί τους θα βρίσκουν επίσης «δημιουργικούς» τρόπους ερμηνείας των διδακτικών υποχρεώσεών τους καθώς και των υποχρεώσεων παρουσίας τους στα σχολεία τα οποία υπηρετούν (γεγονός για το οποίο φυσικά θα φταίει και πάλι το «αντιλαϊκό» κράτος και η κακούργα κοινωνία), την ίδια στιγμή που όλοι οι κοινωνικοί στοχαστές, από τον Κομφούκιο και τον Σωκράτη ως τον Βολταίρο και τον Λένιν, τραβούν απελπισμένοι τις τρίχες της κεφαλής τους και ο Μαρξ, σε μια γωνιά, κάνει αργά αργά χαρακίρι.
H κυρία Μαρία Ευθυμίου είναι επίκουρη καθηγήτρια Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
========================================================
Β] ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
H μεσαιωνική φιλοσοφία συνίσταται κυρίως στην ένωση φιλοσοφίας και θεολογίας, καθώς βασίστηκε στο χριστιανικό δόγμα, το οποίο έπρεπε να υποστηρίξει και να θέσει κάποιες λογικές βάσεις.
Ένα από τα κύρια θέματα της μεσαιωνικής φιλοσοφίας ήταν, επομένως, το ερώτημα της σχέσης ανάμεσα στην πίστη και στη γνώση, καθώς και η σχετική προσπάθεια να ξεπεραστεί η κατά τα φαινόμενα ασυμβίβαστη διαφορά ανάμεσα στην εξ αποκαλύψεως αλήθεια και στη φιλοσοφική ενόραση.

H πρώτη περίοδος (περ. 200-700 μ.Χ.) συμπίπτει χρονικά με την ύστερη αρχαιότητα, και ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της είναι ο Ιερός Αυγουστίνος, που θεμελίωσε τη μεσαιωνική φιλοσοφία.
To θεολογικό και φιλοσοφικό δόγμα της μεσαιωνικής δυτικής Ευρώπης είναι γνωστό ως Σχολαστικισμός (από το λατινικό schola, σχολή). O όρος αναφέρεται επίσης και στον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύτηκαν οι αλήθειες της πίστης (η «σχολαστική μέθοδος» εφαρμόστηκε στις μοναστηριακές σχολές).
H εξέλιξη του Σχολαστικισμού πραγματοποιήθηκε σε τρία στάδια.
Στο πρώτο, του πρώιμου Σχολαστικισμού (περ. 800-1200), εμφανίστηκε η σχολαστική μέθοδος και έγινε η πρώτη επαφή με τα συγγράμματα του Αριστοτέλη, που έγιναν γνωστά αυτήν την περίοδο.
H επόμενη περίοδος, του ώριμου Σχολαστικισμού (περ. 1150-1300), θεωρείται το αποκορύφωμα του. Χαρακτηρίζεται από την ανακάλυψη των υπόλοιπων έργων του Αριστοτέλη και από την προσπάθεια να συνδυαστεί η αριστοτελική φιλοσοφία με τη χριστιανική διδασκαλία (Θωμάς Ακινάτης). Επιπλέον, τότε η χριστιανική φιλοσοφία ήρθε σε επαφή με την αραβική φιλοσοφία.
H τελευταία περίοδος, του όψιμου Σχολαστικισμού (περ. 1300-1400), ήταν περίοδος παρακμής.
Ένα από κύρια ζητήματα της μεσαιωνικής φιλοσοφίας ήταν το πρόβλημα των καθόλου. Αφορούσε το αν οι γενικές έννοιες είχαν κάποια δική τους πραγματικότητα ή ήταν απλώς κατασκευάσματα της σκέψης και της γλώσσας.
Σημαντική για την εξέλιξη του Σχολαστικισμού ήταν η ίδρυση πανεπιστημίων (από τον 12ο αι.), που γρήγορα εξελίχθηκαν σε κέντρα της πνευματικής ζωής.
Ο Ιερός Αυγουστίνος: συμβιβασμός Πλάτωνα και Χριστιανισμού
Κατά τη διάρκεια του 4ου αιώνα, ο πολιτισμός της κλασικής αρχαιότητας υπέστη ιδιαίτερα σημαντικές αλλαγές. H συνεχής πίεση από τα γερμανικά φύλα στα βόρεια, σε συνδυασμό με κάποια εσωτερικά σημάδια διάλυσης, οδήγησαν τελικά, στα τέλη του 4ου αιώνα, στη διαίρεση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σε Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος και Δυτικό Ρωμαϊκό Κράτος. Λίγο αργότερα, η Ρώμη, η πρωτεύουσα της Δυτικού Ρωμαϊκού Κράτους, λεηλατήθηκε από βαρβαρικά φύλα, και το 476 μ.X. το Δυτικό Ρωμαϊκό Κράτος κατέρρευσε. Το Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος, αντίθετα, με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, επιβίωσε μέχρι το 1453, οπότε η πόλη έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Αυτή η σχεδόν χιλίων ετών περίοδος που μεσολάβησε ανάμεσα στην κατάρρευση των δύο ρωμαϊκών κρατών, του Δυτικού και του Ανατολικού, είναι σε γενικές γραμμές ό,τι γνωρίζουμε σήμερα ως Μεσαίωνα ή μεσαιωνική περίοδο.
Μια συμβολική χρονολογία για τη μετάβαση από την κλασική στη μεσαιωνική, δηλαδή τη χριστιανική, φιλοσοφία είναι το 529 μ.X., όταν στην Ανατολή ο Ιουστινιανός έκλεισε την Ακαδημία του Πλάτωνα. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε το πρώτο μοναστικό τάγμα στη Δύση, το Τάγμα του Αγίου Βενέδικτου. Από τότε και μετά, τα μοναστήρια έγιναν τα κέντρα μάθησης και διδασκαλίας της δυτικής Ευρώπης.
Τα πρώτα χρόνια του Μεσαίωνα συνδέονται άμεσα με τη διάδοση του Χριστιανισμού στην Ευρώπη που συνοδεύτηκε από κάποιες αλλαγές και στη φιλοσοφία. H μεσαιωνική φιλοσοφία συνίσταται κυρίως στη συνύφανση φιλοσοφίας και θεολογίας. Βασικό μέλημα της είναι η σχέση της πίστης με τη γνώση· βάση της είναι το χριστιανικό δόγμα, το οποίο έπρεπε να υποστηριχθεί και φιλοσοφικά, θέση γνωστή ως χριστιανική απολογητική. Ωστόσο, στην πορεία θα φανεί ξεκάθαρα ότι η μεσαιωνική φιλοσοφία δεν σήμαινε πλήρη ρήξη με τη φιλοσοφία της κλασικής αρχαιότητας· άλλωστε, πολλοί λόγιοι της εποχής επιδίωξαν να κατανοήσουν τις φιλοσοφικές θεωρίες του Αρχαίου Κόσμου και να τις συμβιβάσουν με τη χριστιανική διδασκαλία.
Ένας από αυτούς ήταν ο Αυρήλιος Αυγουστίνος, γνωστός κυρίως ως Ιερός Αυγουστίνος, ο οποίος θεωρείται ο σημαντικότερος στοχαστής της μεταβατικής περιόδου από την ύστερη αρχαιότητα στο Μεσαίωνα. Επηρεάστηκε, κατά κύριο λόγο, από τον Πλάτωνα και τους νεοπλατωνικούς φιλοσόφους, από τους οποίους, μάλιστα, υιοθέτησε και την άποψη ότι η ύπαρξη έχει θεϊκή καταγωγή. O Αυγουστίνος, παρότι συμμεριζόταν την πλατωνική θεωρία των ιδεών, συλλάμβανε τις ιδέες σε σχέση με τη θεϊκή δημιουργία. O Θεός, σύμφωνα με τη θεωρία του, δημιούργησε τον κόσμο με βάση τις ήδη υπάρχουσες στο νου Του ιδέες. Για τον Αυγουστίνο, όπως και για τον Πλάτωνα, οι ιδέες είναι πρότυπα, πρότυπα, όμως, που τα «σκέφτηκε» ο Θεός και σύμφωνα με αυτά δημιούργησε τον κόσμο. Έτσι, ο Αυγουστίνος πέτυχε να συμβιβάσει την πλατωνική έννοια των ιδεών με την Αγία Γραφή. H αυγουστίνεια άποψη για το κακό συμφωνεί επίσης, σε γενικές γραμμές, με τη νεοπλατωνική· το κακό είναι απλώς η απουσία του καλού, γι’ αυτό δεν έχει ανεξάρτητη υπόσταση.
Ολόκληρη η σκέψη του Αυγουστίνου κατευθύνεται προς τον Θεό. Γι’ αυτόν, ο Χριστιανισμός είναι η πηγή κάθε αλήθειας. Έπρεπε να διευκρινιστεί, ωστόσο, αν αυτή η αλήθεια μπορούσε να αποκαλυφθεί μόνο μέσω της πίστης ή αν μπορούσε να ανακαλυφθεί και με τη λογική. Για τον Αυγουστίνο, η λογική και η πίστη είναι αδιαχώριστες – η λογική στηρίζεται στην πίστη, και η πίστη στη λογική. Έτσι, η γνώση και η πίστη ακολουθούν τον ίδιο δρόμο, το δρόμο του Θεού. Σύμφωνα με τη θεωρία του, ο δρόμος αυτός διέρχεται τις ενδότατες λειτουργίες της ψυχής. Τα θεμέλια της γνώσης και της αλήθειας βρίσκονται στη βέβαιη γνώση του Εγώ. Όσο περισσότερο διεισδύουν οι άνθρωποι στα ενδότερα της ψυχής τους τόσο πιο κοντά φτάνουν στην αλήθεια, η οποία, σύμφωνα με τον Αυγουστίνο, «ενοικεί στο εσώτερο πρόσωπο». H βεβαιότητα για το Εγώ, όπως λέει ο χριστιανός φιλόσοφος, σχετίζεται εξαρχής άρρηκτα με τον Θεό και ισοδυναμεί με βεβαιότητα για τον Θεό, αφού ο Θεός δημιούργησε τον Άνθρωπο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση Του.
Η εμφάνιση του Σχολαστικισμού
Κατά τον 9ο αιώνα, το ζήτημα δεν ήταν πια η οροθέτηση ή η συνένωση της χριστιανικής και της κλασικής διδασκαλίας, αλλά μάλλον η θεμελίωση μιας συστηματικής συνολικής εικόνας και μιας λογικής εξήγησης για τις αλήθειες της πίστης. O τόπος για την υλοποίηση αυτού του πολύπτυχου εγχειρήματος ήταν τα σχολεία όπου διδασκόταν η λατινική γλώσσα, εξού και ο όρος Σχολαστικισμός, από το λατινικό schola, που σημαίνει σχολή. H φιλοσοφία, που υποτάχθηκε ή εντάχθηκε στη θεολογία, ανέλαβε το καθήκον να συμβιβάσει τις – ενίοτε φαινομενικά ασυμβίβαστες μεταξύ τους – αντιφάσεις ανάμεσα στην εξ αποκαλύψεως αλήθεια και στη φιλοσοφική ενόραση. Πρόθεση της ήταν μάλλον να άρει όλες τις ενστάσεις για την εξ αποκαλύψεως πίστη και να παράσχει λογική βάση στο χριστιανικό δόγμα, παρά να το υποστηρίξει, όπως συνέβαινε μέχρι τότε.
Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε μια μέθοδος που είναι γνωστή ως σχολαστική. Θεμελιώθηκε από μια ομάδα λογίων και εφαρμόστηκε στις μοναστηριακές σχολές. H εξέταση ενός κειμένου σήμαινε, πρώτα από όλα, την προετοιμασία σχολίων με βάση τις αυθεντίες (δηλαδή τη Βίβλο και τους Εκκλησιαστικούς Πατέρες) και, στη συνέχεια, τη χρήση λογικών μεθόδων για να μπορέσει να συνεχιστεί η «συζήτηση» και να διαλευκανθούν τα άλυτα ζητήματα. Οι διαφορετικές απόψεις βοηθούσαν στην επίλυση του προβλήματος.
H συγκεκριμένη μέθοδος παρέμενε, επομένως, στο πλαίσιο των ήδη υφιστάμενων ερμηνειών όπως τις διατύπωσαν οι Πατέρες (π.χ. ο Αυγουστίνος), που είχαν ήδη θέσει τα δογματικά θεμέλια της πίστης. O σημαντικός ρόλος που έπαιζε η λογική στη μέθοδο αυτή δεν πρέπει να μας εντυπωσιάζει καθόλου – η λογική ήταν, εξάλλου, μια από τις ελευθέριες τέχνες που συνιστούσαν το μη-θεολογικό στοιχείο του μεσαιωνικού προγράμματος μαθημάτων και χαρακτήριζε έτσι ολόκληρη την ανώτερη εκπαίδευση. To πρώτο στάδιο στη μελέτη των ελευθέριων τεχνών, το trivium, περιλάμβανε ρητορική, γραμματική και διαλεκτική (ή λογική), ενώ το δεύτερο στάδιο, το quadrivium, περιλάμβανε αριθμητική, γεωμετρία, αστρονομία και μουσική.
O Σχολαστικισμός αναπτύχθηκε σε τρεις φάσεις. Κατά την πρώτη φάση, τον πρώιμο Σχολαστικισμό (περ. 800-1200), εμφανίστηκε η σχολαστική μέθοδος και έγινε η πρώτη συνάντηση με τα έργα του Αριστοτέλη, τα οποία έγιναν γνωστά αυτήν την περίοδο. H ώριμη περίοδος του Σχολαστικισμού (περ. 1150-1300) θεωρείται το αποκορύφωμα του· κύρια χαρακτηριστικά της είναι η ανακάλυψη των υπόλοιπων έργων του Αριστοτέλη και η προσπάθεια να συνδυαστεί η φιλοσοφία του με το Χριστιανισμό (κυρίως από τον Θωμά τον Ακινάτη), επιπλέον, στη διάρκεια αυτής της περιόδου οι σχολαστικοί ήρθαν σε επαφή με τα έργα των Αράβων φιλοσόφων. O όψιμος Σχολαστικισμός (περ. 1300-1400) αποτέλεσε μια περίοδο παρακμής.
To πρόβλημα των καθόλου
AbelardH σχολαστική μέθοδος εφαρμόστηκε κυρίως από τον Πέτρο Αβελάρδο (Pierre Abelard), η μεγαλύτερη συμβολή του οποίου ήταν η λύση που έδωσε στο πρόβλημα των καθόλου, ένα από τα κεντρικά ζητήματα της μεσαιωνικής φιλοσοφίας. Με απλά λόγια, το πρόβλημα είναι το εξής:
Έχουν οι γενικές έννοιες (τα καθόλου) δική τους πραγματικότητα; Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο «άνθρωπος», ας πούμε, ή «ζώο» με τη γενική έννοια (όπως, για παράδειγμα, στην πρόταση «Όλοι οι άνθρωποι είναι θνητοί»), ο όρος αυτός δεν αναφέρεται σε κάποιο πραγματικό άτομο, γιατί διαφορετικά, θα μιλούσαμε για τον τάδε ή το δείνα συγκεκριμένο άνθρωπο, για το τάδε ή το δείνα συγκεκριμένο ζώο. Παρ’ όλα αυτά, οι όροι αυτοί αναφέρονται σε κάτι συγκεκριμένο και έχουν συγκεκριμένο νόημα. Προκύπτει, λοιπόν, το εξής ερώτημα: έχει αυτό το καθόλου υπόσταση στην πραγματικότητα; Ή, για να το θέσουμε διαφορετικά: υπάρχει στην πραγματικότητα η έννοια «άνθρωπος» ή η έννοια «ζώο» όπως υπάρχουν οι άνθρωποι και τα ζώα ως άτομα; Ή ακόμη, υπάρχουν καθολικές οντότητες στις οποίες μπορεί να αποδοθεί πραγματικότητα, ανεξάρτητα από την ύπαρξη των ατομικών πραγμάτων;
Στην ιστορία των φιλοσοφικών ζητημάτων, το προβλημάτων καθόλου ανάγεται στην αριστοτελική κριτική και επανερμηνεια της πλατωνικής θεωρίας των ιδεών. Για τον Πλάτωνα, οι ιδέες είχαν πραγματική ύπαρξη, ενώ ο Αριστοτέλης θεωρούσε αυτό το είδος υπερβατισμού περιττή έννοια.
H επιρροή του Αριστοτέλη στον ώριμο Σχολαστικισμό
aristoteleH Ευρώπη γνώρισε τα έργα του Αριστοτέλη το 12ο αιώνα από τους Άραβες φιλοσόφους. Οι χριστιανοί λόγιοι έτσι ήρθαν αντιμέτωποι με νέες ενοράσεις στους τομείς της λογικής, της μεταφυσικής και της φυσικής φιλοσοφίας. Πολλοί, ωστόσο, διαπίστωσαν κάποια αντίφαση ανάμεσα στην αριστοτελική διδασκαλία και στη χριστιανική πίστη, γι’ αυτό και πολλά πανεπιστήμια απαγόρευσαν τη διδασκαλία των έργων του Αριστοτέλη. H αριστοτελική φιλοσοφία οφείλει αυτήν την εκ νέου ανακάλυψη της στον Αλβέρτο τον Μέγα, που πίστευε ότι η εξέταση της φύσης θα οδηγούσε αναγκαστικά στην αληθινή φιλοσοφία. Παρ’ όλα αυτά, εκείνος που πέτυχε το συνδυασμό της συστηματικής επιστημονικής φιλοσοφίας του Αριστοτέλη με τη θεολογική παράδοση ήταν ο μαθητής του Θωμάς Ακινάτης.
Κατά τη διάρκεια του 8ου αιώνα, οι Άραβες κατέλαβαν μεγάλες περιοχές της Ισπανίας, γεγονός που όχι μόνο συνέβαλε στην εξάπλωση της ανατολίτικης επιστήμης και κουλτούρας, αλλά βοήθησε και να γίνουν γνωστά στη δυτική Ευρώπη τα σημαντικότερα εργάτου Αριστοτέλη. H επαφή με τα συγγράμματα του Αριστοτέλη επέφερε μεγάλες αλλαγές στο Σχολαστικισμό στα μέσα περίπου του 12ου αιώνα. Μέσω της Συρίας, ο αραβικός κόσμος είχε ήδη αφομοιώσει στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού. Τα έργα των Ελλήνων στοχαστών μεταφράστηκαν στα αραβικά, και, σε αυτή τη βάση, δομήθηκε μια ισλαμική φιλοσοφία· στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, τα έργα του Αριστοτέλη ήταν αυτά που κυρίως μελετήθηκαν και σχολιάστηκαν.
Al-FarabiΚάποιος περιπατητικός φιλόσοφος ονόματι Αλ Φαραμπί, (870-950) για παράδειγμα, υπήρξε ο πρώτος που εφάρμοσε τη λογική του Αριστοτέλη στην εξ αποκαλύψεως θρησκεία. Σημαντική συνεισφορά σε αυτά τα σχόλια προσέφερε ο γεννηθείς στην Κόρδοβα Ιμπν Ρουσντ (Ibn Rušd 1126 μ.Χ.–1198 μ.Χ.) γνωστός στη Δύση με την εκλατινισμένη εκδοχή του ονόματος του, Αβερόης, που επεξεργάστηκε τη συστηματοποίηση της ισλαμικής διδασκαλίας. Μέσω αυτού, έγινε γνωστό το έργο του Αριστοτέλη Μετά τα φυσικά. Όπως και οι σχολαστικοί φιλόσοφοι, ο Αβερόης δεχόταν ότι οι αιώνιες αλήθειες της θρησκείας μπορούσαν να αποδειχτούν λογικά.
Τα έργα του Αριστοτέλη, συνοδευόμενα από τα σχόλια των Αράβων (και των Εβραίων) λογίων, μεταφράστηκαν τελικά από τα ελληνικά ή τα αραβικά στα λατινικά. H κυκλοφορία αυτών των σχολιασμένων έργων οδήγησε σε νέες φιλοσοφικές προσεγγίσεις της χριστιανικής φιλοσοφίας, όπως και σε νέες φιλοσοφικές μεθόδους.
averrroesH μεσαιωνική επιρροή του Αριστοτέλη έφτασε στο αποκορύφωμα της με τα έργα του Θωμά του Ακινάτη (1225-1274). O Θωμάς ο Ακινάτης επιχείρησε να συνενώσει το χριστιανικό δόγμα με την αριστοτελική έννοια της επιστήμης. Πέτυχε έτσι τη σύνθεση θεολογίας και φιλοσοφίας που επιδίωκε ο δάσκαλος του, ο Αλβέρτος ο Μέγας, ενώ παράλληλα αναγνώρισε τη μεταξύ τους διαφορά στη μεθοδολογία. O Θωμάς ο Ακινάτης ήταν ο μόνος στοχαστής της εποχής του που επιδίωκε τη σύνθεση φιλοσοφίας και θεολογίας, ενώ ταυτόχρονα αναγνώριζε την αυτονομία των μεθόδων τους.
H θεολογία βασίζεται στην πίστη, η φιλοσοφία στη λογική. O Θωμάς πίστευε ότι ορισμένες αλήθειες μπορούσαν να εξηγηθούν με τη λογική (δηλαδή, λογικά και επιστημονικά) και ορισμένες άλλες με την αποκάλυψη – με άλλα λόγια, είχαν κοινό στόχο, αλλά διαφορετικό τρόπο να τον πετύχουν. Ωστόσο, περιόρισε την άποψη του στο βαθμό που θεωρούσε ότι συγκεκριμένες αλήθειες γίνονται γνωστές μόνο με την πίστη και την αποκάλυψη.  O Ακινάτης πέτυχε τη σύνθεση φιλοσοφίας και θεολογίας, έχοντας ως βάση την εξοικείωση του με την αριστοτελική σκέψη· άλλωστε, η επιρροή του Αριστοτέλη στο Μεσαίωνα έφτασε στο αποκορύφωμα της με τα έργα του Ακινάτη. To δόγμα της δημιουργίας αποτελεί παράδειγμα της επιδίωξης του να ενώσει τη χριστιανική διδασκαλία με την αριστοτελική επιστήμη.
O Ακινάτης συμφωνούσε με τη νεοπλατωνική θέση, σύμφωνα με την οποία όλη την ύπαρξη τη δημιούργησε ο Θεός από το χάος. Αυτή η παραδοχή φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο κατανόησε ο χριστιανός λόγιος την αριστοτελική επιστήμη. Όπως είπε ο Αριστοτέλης, πρέπει κάποιος να ξεκινήσει από το επιμέρους για να εκφράσει την ουσία των πραγμάτων. H ουσία των πραγμάτων βρίσκεται μέσα στα ίδια τα πράγματα. Από τη διάκριση ύλης και μορφής, ο Αριστοτέλης άντλησε τη θεωρία του για το γίγνεσθαι. Σύμφωνα με την αριστοτελική θεωρία, η ουσία είναι παρούσα στην ύλη μόνο δυνητικά. Μόνο με τη μορφή, μπορεί η δύναμη να γίνει ενέργεια. H κίνηση και το γίγνεσθαι αποτελούν διαρκείς αλλαγές σε σχέση με την ύλη και τη μορφή. Συνεπώς, οτιδήποτε υπάρχει δομείται σε επίπεδα, από την πρώτη ύλη, ως απλή δύναμη, μέχρι τον Θεό, ως καθαρή ενέργεια.
Αντίθετα με τον Αριστοτέλη, ο Θωμάς ο Ακινάτης ταύτιζε αυτήν την αρχή με τον Θεό -Δημιουργό. O Θεός ως το Πρώτο Κινούν έχει τοποθετήσει τη σχέση δύναμης και ενέργειας στον κόσμο, και με αυτόν τον τρόπο κίνησε τη διαδικασία της γέννησης και του θανάτου. H αρχή, επομένως, είναι η έκφραση της θεϊκής λογικής. To γιατί και το πώς ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο είναι απρόσιτα στην ανθρώπινη λογική, όμως, ως δημιουργία ήταν μια πράξη ελευθερίας.
Η επαφή με έργα του Αριστοτέλη συνέβαλε στην επανεκτίμηση επιστημών όπως η αστρονομία, η φυσική, τα μαθηματικά και η ιατρική. Όλοι αυτοί οι τομείς υπάγονταν μέχρι τότε στη θεολογία, σιγά σιγά, όμως, γινόταν όλο και πιο σαφές ότι κάθε επιστημονικός κλάδος (συμπεριλαμβανομένης και της ίδιας της θεολογίας) είχε τη δική του ύλη και τις δικές του μεθόδους. Το ίδιο ίσχυε και για τη φιλοσοφία, που επίσης βρισκόταν στην υπηρεσία της θεολογίας έως εκείνη την περίοδο. Άρχισε να διαφαίνεται πλέον ότι οι ισλαμιστές φιλόσοφοι αντιμετώπιζαν φιλοσοφικά θέματα χωρίς να ανατρέχουν συνέχεια στις αυθεντίες. Έτσι, το ερώτημα της σχέσης της φιλοσοφίας με τη θεολογία υποβλήθηκε σε επανεξέταση.
=======================================================

Γ] ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟΣ
 ΤΟΥ ΛEΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝAΚΗ
Τι είναι ο προτεσταντισμός, αυτή η σχεδόν άγνωστη σε εμάς εκδοχή του χριστιανισμού; Ο μέγας Ροΐδης το είχε αποτυπώσει καίρια σε έναν αφορισμό του: «ένας χριστιανισμός χωρίς Χριστό, όπως λέμε σκορδαλιά χωρίς σκόρδο!».
Ο σπουδαίος κοινωνιολόγος Μαξ Βέμπερ, στο βιβλίο του «Προτεσταντική ηθική και καπιταλισμός», ανάγει τις ρίζες του καπιταλισμού στον προτεσταντισμό και στις αξίες που ανέδειξε ως κυρίαρχες: την αυστηρή πειθαρχία σε «νόρμες», την τυφλή υπακοή και την ορθολογική οργάνωση της οικονομίας.
Όλα τα πιο πάνω, οι υλικοτεχνικές δομές και το καθεστώς ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής, δεν είναι παρά μόνον το ορατό σώμα του καπιταλισμού, το corpus του. Υπάρχει και η αόρατη ψυχή του, η διάνοια ή anima, που πηγάζει, επίσης, από την προτεσταντική ηθική. Ιδιαίτερα στη σκληρή, καλβινιστική εκδοχή του, ο προτεσταντισμός επαγγέλλεται το ακριβώς αντίθετο του ευαγγελικού «μη θησαυρίζετε θησαυρούς επί της γης». Θεωρεί τη συγκέντρωση πλούτου ως απόδειξη ευσέβειας και πίστης! Κηρύσσει τη συσσώρευση του πλούτου, έχοντας κατασκευάσει έναν ανάλογο «Θεό», που «ευχαριστείται όταν ακούει τον ήχο χρυσών νομισμάτων». Στις χώρες όπου επικρατεί, σήμερα ακόμη, το καλβινιστικό δόγμα, και «συμπτωματικά» συμβαίνει να είναι οι μήτρες του σύγχρονου, ασύδοτου καπιταλισμού, ο προτεσταντισμός ταυτίζει την οικονομική αδυναμία του ανθρώπου με «πτώση» του στην αμαρτία! Θεωρεί την πτώχευση ως το πλέον θανάσιμο αμάρτημα, που όχι μόνο επιφέρει κοινωνικό αποκλεισμό και ατίμωση του πτωχού, αλλά ισοδυναμεί, επί πλέον, με προσβολή του Θεού! Ρίχνει, έτσι, αδιακρίτως τους φτωχούς στον «Καιάδα» και θεωρεί ως «εκλεκτούς του θεού», προορισμένους να σωθούν την «ημέρα της κρίσεως», αδιακρίτως τους πλούσιους! Αυτός είναι ο προτεσταντισμός.
Από πού, όμως, προέκυψε τέτοια διαστροφική ερμηνεία των Ευαγγελίων; Από τη σκανδαλώδη «καλβινιστική» παρανάγνωση μιας παραβολής της Καινής Διαθήκης. (Κατά Ματθαίον, ΚΕ 14 επ.): Ένας κύριος είχε τρεις δούλους. Φεύγοντας ταξίδι ο κύριος, έδωσε στον πρώτο πέντε τάλαντα, στον δεύτερο δύο και στον τρίτο ένα, αφήνοντάς τα στη διάθεσή τους. Ο πρώτος τα «επένδυσε» και, όταν γύρισε ο κύριος, του τα απέδωσε διπλάσια. Το ίδιο και ο δεύτερος. Ο τρίτος έκρυψε στη γη το τάλαντο και το επέστρεψε αυτούσιο. Ο κύριος, τότε, αντάμειψε αυτούς που πολλαπλασίασαν και τιμώρησε αυτόν που «έθαψε» το τάλαντο. Πού είναι η παρανάγνωση;
Η παραβολή δεν μας μιλάει για χρήμα. «Τάλαντο» στην ελληνική των Ευαγγελίων δεν είναι το χρήμα, αλλά η δωρεά του Θεού (το «ταλέντο»), που ο «δούλος» πρέπει να επιστρέφει στον «κύριο» πολλαπλάσιο, αντί να το «θάβει». Το εδάφιο έχει μεταφορική σημασία. Ο Καλβίνος «διάβασε» την παραβολή κυριολεκτικά, πήρε τη μεταφορά κατά γράμμα και ερμήνευσε τη δωρεά, το ταλέντο, ως χρήμα, που ο θεός το θέλει, τάχα, να αυγατίζει! Από εκεί πήγασαν όλα τα άλλα.
Η σύγχρονη ψυχιατρική θεωρεί ως ένδειξη ψυχωσικού συνδρόμου την αδυναμία διάκρισης ανάμεσα στη μεταφορά και την κυριολεξία. Λέει ένα παραμύθι, απόσταγμα λαϊκής σοφίας: Είπαν του τρελού, παρ' την πόρτα πίσω σου. (Δηλαδή: βγαίνοντας, κλείσε την). Αυτός το ερμήνευσε κυριολεκτικά, την ξεκόλλησε και την πήρε στην πλάτη... Παρομοίως ο προτεσταντικός καπιταλισμός...
Τρελοί δεν είμαστε εμείς, που αντιστεκόμαστε στα «Μνημόνια», κι ας μας λένε έτσι οι «γνωστικοί» της προτεσταντικής πειθαρχίας και υπακοής. Τρελοί είναι ο κυρίαρχος προτεσταντικός καπιταλισμός και οι εκπρόσωποί του
.

Δεν υπάρχουν σχόλια: