Η συγκλονιστική ιστορία του γιατρού που χειρούργησε τον εαυτό του! - iPaideia.gr Από την Διοτίμα.

Φίλες και φίλοι σας καλησπερίζω από τη συνοικία των Θεών, παρακαλώ διαβάστε την πιο κάτω καταπληκτική ιστορία που είχε την καλοσύνη να μου γνωστοποιήσει η Διοτίμα. Τι κάνει ένας γιατρός όταν ξέρει ότι πρέπει να χειρουργηθεί αλλά δεν υπάρχει συνάδελφος του για να κάνει την επέμβαση; Η απίστευτη ιστορία του Λεονίντ Ρογκόζοφ μέσα από το ημερολόγιο του.

Το πλοίο Ob, με την έκτη Σοβιετική αποστολή στην Ανταρκτική επί του σκάφους, απέπλευσε από το Λένιγκραντ στις 5 Νοεμβρίου 1960. Μετά από 36 ημέρες στην θάλασσα έδεσε στο παγωμένο λιμάνι και οι δώδεκα άνδρες της αποστολής ξεκίνησαν το ταξείδι τους για την «Όαση» Schirmacher όπου οι Σοβιετικοί σχεδίαζαν να δημιουργήσουν σε εννέα εβδομάδες την πολική βάση Νοβολαζαρεβσκαγία.

Όντως η βάση ήταν έτοιμη στην ώρα της, στις 18 Φεβρουαρίου του 1961. Ο πολικός χειμώνας μπορεί να όδευε προς το τέλος του, και μετά από μήνες να φαίνονταν πάλι λίγο φως όμως οι συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί εκτός της βάσης δεν άφηναν και πολλά περιθώρια χαράς. Η θάλασσα είχε παγώσει, το πλοίο είχε αποπλεύσει, και η επικοινωνία με τον έξω κόσμο δεν ήταν ακόμη δυνατή. Μέσα σε αυτό τον βαρύ χειμώνα οι 12 άνδρες της βάσης Νοβολαζαρεβσκαγία μπορούσαν να βασιστούν μόνο ο ένας στον άλλο.

Ένα από τα μέλη της αποστολής ήταν και ο 27χρόνος χειρούργος από το Λένινγκραντ, Λεονίντ Ιβάνοβιτς Ρογκόζοφ. Για να συμμετάσχει στην αποστολή είχε διακόψει για λίγο μία πολλά υποσχόμενη επιστημονική σταδιοδρομία. Στην πανεπιστημιακή κλινική όπου εργαζόταν θα παρουσίαζε σύντομα την διατριβή του πάνω σε νέες μεθόδους θεραπείας για τον καρκίνο του οισοφάγου. Σε μία τόσο μικρή αποστολή είχε τριπλό ρόλο, πέρα από γιατρός της ομάδας, ήταν ένας από τους μετεωρολόγους καθώς και οδηγός.

Μερικές εβδομάδες μετά την εγκατάσταση του πολικού σταθμού στην Ανταρκτική ο Ρογκόζοφ αρρώστησε. Παρατήρησε συμπτώματα κόπωσης, ανορεξίας, ναυτία και αργότερα πόνο στο άνω μέρος της κοιλιάς του, ο οποίος μετατοπίζονταν προς το δεξί κάτω τεταρτημόριο. Πήρε την θερμοκρασία του - έδειξε 37.5°C – και πλέον προχωρούσε προς την αυτό-διάγνωση.

Στο ημερολόγιο που κρατούσε έγραψε «Φαίνεται ότι έχω σκωληκοειδίτιδα. Παραμένω όμως ατάραχος και που και που χαμογελάω. Γιατί να τρομάξω τους φίλους μου;». Ο Ρογκόζοφ ήξερε όμως ότι είναι καταδικασμένος. Βοήθεια δεν μπορούσε να έρθει ούτε με το πλοίο (σ.σ. η θάλασσα είχε παγώσει και ακόμη και παγοθραυστικό να υπήρχε αυτό ήθελε τουλάχιστον 36 ημέρες για να φθάσει) ούτε με αεροπλάνο ή ελικόπτερο λόγω της σφοδρής χιονοθύελλας η οποία σύμφωνα με τα δεδομένα που γνώριζε και ίδιος δεν θα περνούσε σύντομα.

Σε μία τέτοια κρίσιμη κατάσταση, ζωής ή θανάτου στην κυριολεξία, ο Ρογκόζοφ δεν είχε επιλογή παρά να κάνει μία προσπάθεια να χειρουργήσει μόνος του τον εαυτό του. Ο ίδιος περιγράφει το πως τον βρήκε το ξημέρωμα της 30ης Απριλίου «Δεν κοιμήθηκα καθόλου χθες το βράδυ. Πονούσα σαν να με τρυπούσε ο διάβολος. Μία χιονοθύελλα διαπερνούσε το μέσα μου σαν να κλαίνε εκατό τσακάλια μαζί. Ακόμη δεν υπάρχουν εμφανή συμπτώματα όμως η διάτρηση είναι επικείμενη. Η μόνη διέξοδος είναι να χειρουργήσω εγώ τον εαυτό μου. Είναι σχεδόν αδύνατο αλλά δεν γίνεται και να σταυρώσω τα χέρια και να παραιτηθώ».

Το πρωί της επόμενης ημέρας ο Ρογκόζοφ εκπόνησε ένα λεπτομερές σχέδιο για το πως θα γίνει η εγχείρηση. Όρισε δύο κύριους βοηθούς, ο ένας θα ρίχνει φως με την λάμπα και θα του δίνει τα χειρουργικά εργαλεία και ο άλλος να κρατάει έναν καθρέφτη ο οποίος θα τον καθοδηγούσε στην εγχείρηση. Ο διευθυντής του σταθμού ήταν επίσης στην αίθουσα, στην περίπτωση που κάποιος από τους άλλους δύο λιποθυμούσε.

«Ήταν τόσο συστηματική η προεργασία, που τους είχε προετοιμάσει για το τι να κάνουν αν χάσει τις αισθήσεις του, τον τρόπο που θα του κάνουν την ένεση αδρεναλίνης και την τεχνική αναπνοή. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να γίνει καλύτερη προετοιμασία» ανέφερε δεκαετίες μετά ο γιος του, Βλάντισλαβ, σε μία συνέντευξη η οποία βασίστηκε σε όσα του είχε πει για εκείνη την ημέρα ο πατέρας του.

Φυσικά και δεν υπήρχε ενδεχόμενο ολικής αναισθησίας. Η νοβοκαΐνη θα έκανε την δουλειά της τοπικά αλλά γνώριζε ότι δεν θα ήταν μία εγχείρηση χωρίς πόνο όσο θα προχωρούσε πιο μέσα. Ήταν όμως έτοιμος και είχε προετοιμαστεί ψυχολογικά ώστε να αντέξει τον πόνο και να είναι όσο το δυνατόν πιο πολύ συγκεντρωμένος στην εγχείρηση του.

Μέρες αργότερα έγραψε στο ημερολόγιο για την πραγματικά μοναδική εμπειρία του: «Οι καημένοι οι βοηθοί μου! Λίγο πριν πάρω το νυστέρι έριξα μία τελευταία ματιά πάνω τους. Ήταν κάτασπροι, πιο λευκοί και από τις ολόλευκες ιατρικές στολές που είχαν φορέσει. Και εγώ φοβόμουν πάρα πολύ. Αλλά όταν ένιωσα την βελόνα με την νοβοκαΐνη από την ένεση που έκανα μόνος μου, κατά κάποιο τρόπο μπήκα σε κατάσταση “αυτόματου πιλότου” και δεν έδινα σημασία σε τίποτα άλλο.

Δούλεψα χωρίς γάντια. Ήταν δύσκολο να δω. Ο καθρέφτης βοηθούσε αλλά μπέρδευε κιόλας καθώς έδειχνε τα πράγματα ανάποδα. Δούλευα κυρίως με την αφή. Η αιμορραγία ήταν εκτεταμένη όμως δεν βιαζόμουν καθώς ήθελα να είμαι σίγουρος για τις κινήσεις μου. Στο άνοιγμα του περιτοναίου τραυμάτισα το έντερο και έπρεπε να το ράψω. Ξαφνικά παρατηρώ ότι υπάρχουν και άλλοι τραυματισμοί που μέχρι εκείνη την στιγμή δεν τους είχα εντοπίσει. Όμως γινόμουν όλο και πιο αδύναμος και το κεφάλι μου άρχισε να γέρνει. Κάθε 4 -5 λεπτά ξεκουραζόμουν για 20 -25 δευτερόλεπτα. Επιτέλους, εντόπισα την απόφυση! Με φρίκη παρατηρώ την σκοτεινή κηλίδα στην βάση της. Μία μέρα περισσότερο και θα είχε σκάσει και...».

Μετά από μία ώρα και 45 λεπτά η πρώτη αυτο-εγχείρηση ολοκληρώθηκε με επιτυχία και ο γιατρός – ασθενής μπορούσε πλέον να αναπαυθεί. Δεν το έκανε όμως πριν δώσει οδηγίες στους συνεργάτες του για το πως να απολυμάνουν τον χειρουργικό εξοπλισμό και τον χώρο του χειρουργείου. Σύμφωνα με όσα δήλωσαν οι βοηθοί του «καθ' όλη τη διάρκεια ο γιατρός έδειχνε ήρεμος και επικεντρωμένος». Οι ίδιοι παραδέχτηκαν ότι ήθελαν αρκετές φορές να αποστρέψουν το βλέμμα από την διαδικασία και ότι σε ορισμένες περιπτώσεις αισθάνονταν ότι θα λιποθυμήσουν.

Με την ολοκλήρωση της αποστολής ο Ρογκόζοφ, έτυχε υποδοχής εθνικού ήρωα στο Λένιγκραντ. Το κατόρθωμα του ήρθε 18 ημέρες μετά από την επιστροφή του Γιούρι Γκαγκάριν από τον διάστημα και μπήκε και αυτό στην ζυγαριά επιτευγμάτων υπέρ των Σοβιετικών την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Όπως εξηγεί ο γιος του Βλάντισλαβ: «Υπήρχε ένας ισχυρός παραλληλισμός επειδή και οι δύο είχαν την ίδια ηλικία, 27, και οι δύο προέρχονταν από την εργατική τάξη και το σημαντικότερο και οι δύο έκαναν κάτι που κανείς άλλος δεν είχε πετύχει στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ήταν τα πρότυπα του ιδανικού εθνικού υπερήρωα». Για τον λόγο αυτό και τιμήθηκε με το παράσημο του Τάγματος του Ερυθρού Λάβαρου, διάκριση η οποία δίνονταν σε κορυφαίους επιστήμονες οι οποίοι με το έργο του τιμούσαν την Σοβιετική Ένωση και τον λαό.

Τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του επικεντρώθηκε στην επιστήμη του και από το 1986 μέχρι το 2000 διετέλεσε επικεφαλής του τμήματος χειρουργικής στο Ινστιτούτο Ερευνών της Αγίας Πετρούπολης (πλέον) για τον πνεύμονα και την φυματίωση. Θα φύγει από την ζωή τον Σεπτέμβριο του 2000, σε ηλικία 66 χρονών, χτυπημένος από τον καρκίνο του πνεύμονα.

- Την όλη εμπειρία ζωής ο Λεονίντ Ιβάνοβιτς Ρογκόζοφ την συνέπτυξε σε μία φράση: «μία δουλειά σαν όλες τις άλλες, μία ζωή σαν όλες τις άλλες»

iPaideia.gr

Οι υπαίθριες βιβλιοθήκες στην Κίμωλο κλέβουν τις εντυπώσεις (εικόνες)

Αθήνα: Οι ιδέες ήταν πολλές, η ενέργεια αστείρευτη και η έμπνευση δεν σταματούσε να «βασανίζει» το μυαλό. Μετά από δύο χρόνια ανταλλαγής ιδεών, μια ομάδα αποφάσισε να δημιουργήσει υπαίθριες βιβλιοθήκες στην Κίμωλο σε ασυνήθιστες τοποθεσίες και με διακόσμηση που αναδεικνύει την ομορφιά της φύσης.
«Είναι ωραίο να δανείζεται ο κόσμος βιβλία χωρίς να χρειάζεται να κλειστεί σε κάποιο δωμάτιο», αναφέρει στο in.gr ο Φώτης Μαρινάκης μέλος της εθελοντικής ομάδας Κιμωλίστες, που ανέπτυξε την πρωτοβουλία της δημιουργίας υπαίθριων βιβλιοθηκών.
Η φύση αποτελεί πηγή έμπνευσης για την ομάδα, αφού καλεί τα μέλη της να βγουν από τα χωράφια του συνηθισμένου.
Τρεις από τις τέσσερις βιβλιοθήκες στήθηκαν με βασικό υλικό το θαλασσόξυλο, υλικό που εντοπίζεται στις βόρειες παραλίες του νησιού και είναι ανακυκλώσιμο. Σε αυτή την περίπτωση το ξύλο παίρνει διαφορετική μορφή αφού είναι λείο και ακατέργαστο.
Στην προσπάθεια δημιουργίας των βιβλιοθηκών σημαντική ήταν και η συμμετοχή των αρχιτεκτόνων, Κατερίνας Βενιού και Αθηνάς Σαμίου, που ανέδειξαν τα θαλασσόξυλα ως χρήσιμο υλικό.
Απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, στην περιοχή Καρκάνη, στην πλατεία Σωτήρος και στην Αγορά κάτω από την Καμάρα βρίσκονται οι τέσσερις βιβλιοθήκες. Απαιτητικό ήταν το στήσιμο της τρίτης αφού χρησιμοποιήθηκαν παλιά μπαούλα για την φιλοξενία βιβλίων. Στο πνεύμα του νησιού, βάφτηκαν με κυκλαδίτικο χρώμα τα μπαούλα. Μια παλιά πιατοθήκη χρησιμοποιήθηκε, δε, για την τέταρτη βιβλιοθήκη.
Στις βιβλιοθήκες, που έχουν χρησιμοποιηθεί θαλασσόξυλα, τα βιβλία κρέμονται από αυτά και είναι δεμένα με σκοινιά ώστε να μην αποθηκεύουν υγρασία.
Κάτοικοι της Κιμώλου αλλά και διαφορετικών τόπων ανά την Ελλάδα, έχουν συμβάλλει στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας προσφέροντας βιβλία.

Σημαντική ήταν και η στήριξη ορειβατικών συλλόγων, που συνέβαλαν στην παροχή υλικού, ενώ χρειάστηκε έγκριση του δημοτικού συμβουλίου του νησιού ώστε η ιδέα να γίνει πράξη.

Οι κάτοικοι του νησιού έχουν αγκαλιάσει με θέρμη το εγχείρημα και με αίσθημα υπευθυνότητας δανείζονται βιβλία, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις τα επιστρέφουν.

Οι Κιμωλίστες, εθελοντική ομάδα στην οποία δραστηριοποιούνται περί τα πέντε άτομα, διοργανώνουν πεζοπορίες, θερινές προβολές σε πλατείες και παραλίες, και ως πιστοί φίλοι του φυσικού τοπίου ασχολούνται με την ανακύκλωση και τον καθαρισμό παραλιών.

Δραστηριοποιούνται από το 2011 στην Κίμωλο και έχουν συνεργαστεί με τον Ελληνικό Πολιτιστικό Ορειβατικό Σύλλογο για τον καθαρισμό παραδοσιακών μονοπατιών του νησιού. Ο κοινωνικός εθελοντισμός συμπυκνώνει τους στόχους τους.

Ο κ. Μαρινάκης ήρθε από την Αθήνα στην Κίμωλο και γοητευμένος από το νησί ζει εκεί τα τελευταία δέκα χρόνια.

Στο νησί, όπως ο ίδιος αναφέρει, λειτουργεί αγροτικό ιατρείο που καλύπτει τις βασικές ανάγκες των κατοίκων, το πρόβλημα όμως εντοπίζεται στο κομμάτι της εκπαίδευσης. Το Δημοτικό σχολείο είναι μονοθέσιο. Ο αριθμός, δε, των κατοίκων του νησιού τον χειμώνα ανέρχεται στους 600 περίπου.

Οι Κιμωλίστες, ωστόσο, έχουν αναπτύξει μια δική τους φιλοσοφία, μια φιλοσοφία που τους επιτρέπει να ονειρεύονται και να δημιουργούν παρά τις δυσκολίες που συναντούν στο δρόμο τους.
Πηγή: Εφημερίδα ο Φιλελεύθερος.

Μία, δύο… πολλές ανταλλακτικές βιβλιοθήκες

To έλαβα σήμερα από την Ίριδα, την οποία και ευχαριστώ. Πριν από λίγες μέρες εγκαινιάσαμε μια ανταλλακτική βιβλιοθήκη στην Παιδαγωγική Σχολή του ΑΠΘ και έμεινα έκπληκτη από την απήχηση που είχε η δράση αυτή στους φοιτητές και τις φοιτήτριες αλλά και στην κοινότητα της πόλης στην οποία και απευθύνεται. Είναι μια δράση εξωστρέφειας, απόλυτα ταιριαστή στο προφίλ της Παιδαγωγικής Σχολής: προωθεί την ανάγνωση, χωρίς όμως ίχνος διδακτισμού. Δεν προσφέρουμε βιβλία δικής μας επιλογής στο κοινό αλλά δημιουργούμε μια υποστηρικτική δομή για να ανταλλάξουν μεταξύ τους οι αναγνώστες βιβλία και να προωθήσουν τα δικά τους αναγνωστικά ενδιαφέροντα με έναν τρόπο ανέξοδο, αλληλεπιδρώντας με άλλους αναγνώστες. Είχα και έχω ακόμη πολλές επιφυλάξεις για το αν θα επιβιώσει αλλά, έτσι κι αλλιώς, η ανταλλακτική βιβλιοθήκη χαρακτηρίζεται διεθνώς ως κοινωνικό ή αστικό πείραμα. Χαρακτηρίζεται επίσης ως δράση κοινωνικής αλληλεπίδρασης  διότι παίρνει τη μορφή που της δίνουν οι επισκέπτες της αλλά και διότι προϋποθέτει αλλά και προωθεί την  κοινωνική ευθύνη. Δεν ασκείται κανένας έλεγχος και θεωρητικά θα μπορούσε σε δυο μέρες να αδειάσει από τα βιβλία της  και το όλο εγχείρημα να τιναχτεί στον αέρα. Γιατί βέβαια δεν υπάρχει, και δεν πρέπει να υπάρχει, κάποιος μάγος που θα τροφοδοτεί με βιβλία μια βιβλιοθήκη που οι επισκέπτες της παίρνουν βιβλία χωρίς να αφήνουν.
Ανταλλακτικές βιβλιοθήκες υπάρχουν σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην Αθήνα  υπάρχουν πολλές υπαίθριες ανταλλακτικές βιβλιοθήκες, στην Κηφισιά, στη Δεξαμενή, στη Γλυφάδα, στην Ηλιούπολη και αλλού. Μπορείτε να δείτε τις σχετικές πληροφορίες στο vivliothiki.org. Γιατί όμως η ανταλλακτική βιβλιοθήκη είναι μέσον προώθησης της ανάγνωσης; Υπάρχουν άραγε κάποιες προϋποθέσεις για να πετύχει το κοινωνικό αυτό πείραμα; Η ανταλλακτική βιβλιοθήκη δεν διακινεί απλώς βιβλία ούτε εξυπηρετεί μόνον πρακτικές ανάγκες. Κάποιοι παίρνουν την πρωτοβουλία να τη δημιουργήσουν αλλά δε μπορεί να επιβιώσει αν δεν αγκαλιαστεί από μια κοινότητα αναγνωστών η οποία θα γνωστοποιεί διαρκώς την ύπαρξή της και θα φροντίζει να υπάρχουν πάντα διαθέσιμες οι οδηγίες για την ανταλλαγή των βιβλίων. Υπαίθρια ή σε κλειστό χώρο (αλλά με πολύωρη ημερήσια ελεύθερη πρόσβαση) η ανταλλακτική βιβλιοθήκη πρέπει να στηθεί σε έναν χώρο ο οποίος περιβάλλεται από μια κοινότητα ανθρώπων και δεν είναι απλώς πέρασμα. Μια πανεπιστημιακή Σχολή είναι ένας τέτοιος χώρος όπως η αυλή ενός νοσοκομείου, ένα καφέ, μια μεγάλη επιχείρηση ή ένας οργανισμός. Προωθεί την ανάγνωση διότι απλούστατα την κάνει ορατή, δηλώνει ότι κάποιοι ενδιαφέρονται γι αυτήν και, καθώς είναι ανοικτή, καλεί την κοινότητα γύρω της να την υιοθετήσει, να την υποστηρίξει και να την προσέχει. Μαζί με την ανάγνωση, προωθεί την κοινωνική ευθύνη και φαίνεται ότι αυτά τα δύο συνδέονται με πολλούς τρόπους.
Δεν είναι δύσκολο να στηθεί μια ανταλλακτική βιβλιοθήκη, ιδίως αν είναι στεγασμένη. Υπάρχουν φθηνά βιβλιοστάσια και η αρχική συλλογή μπορεί να συγκεντρωθεί από δωρεές της ομάδας και των φίλων που θα αναλάβουν την πρωτοβουλία. ΄Εχει την ικανότητα να μεταμορφώνει τον χώρο και να του προσδίδει ενέργεια και στυλ. Μπορούμε να κάνουμε την ανταλλακτική βιβλιοθήκη μόδα!
Της Βενετίας Αποστολίδου.

Συνταξιούχος δάσκαλος έκανε κάτι μοναδικό για να βοηθήσει τα παιδιά να αγαπήσουν τα βιβλία!

Ένας συνταξιούχος δάσκαλος, ο Αντόνιο Λα Κάβα, μετά από 42 χρόνια διδασκαλίας αποφάσισε ότι θα έπρεπε να κάνει κάτι για τα παιδιά που δεν έχουν κοντά στο σπίτι τους μια βιβλιοθήκη για να δανειστούν βιβλία και να αγαπήσουν έτσι το διάβασμα.Διαβάστε περισσότερα:

Έτσι, το 2003, αγόρασε ένα τρίκυκλο από δεύτερο χέρι, την τροποποίησε έτσι ώστε να μπορεί να μεταφέρει με αυτή πάνω από 700 βιβλία και ξεκίνησε ένα ταξίδι στα πιο απομακρυσμένα χωριά της Νότιας Ιταλίας.

Πλησιάζοντας στο κάθε χωριό, αφήνει ένα όμορφο ήχο να ανακοινώσει την άφιξή του. Μόλις ακούσουν τα παιδιά τον γνώριμο πια ήχο τρέχουν με χαρά να υποδεχθούν τον “δάσκαλο” και να δανειστούν το επόμενο τους βιβλίο.

Ο Αντόνιο ταξιδεύει πάνω από 500 χιλιόμετρα κάθε μήνα χωρίς καμία αποζημίωση, απλά για να χαρίσει στα παιδιά ένα χαμόγελο και να τα βοηθήσει να χτίσουν το μέλλον τους.

Σε μια συνέντευξη του, ο Αντόνιο εξήγησε ότι η εμπειρία του στο σχολικό σύστημα, του δημιούργησε την ανάγκη να διδάξει στα παιδιά να αγαπούν τα βιβλία και όχι απλά να μάθουν πως να τα διαβάζουν. “Η ανάγνωση ενός βιβλίου θα πρέπει να είναι χαρά, όχι καθήκον” είπε. Το κάθε ταξίδι του όμως δεν τελειώνει τόσο απλά. Πάντα κουβαλά μαζί του κάθε φορά και ένα ξεχωριστό τετράδιο το οποίο το δίνει σε κάθε παιδί κι εκείνο γράφει μία ιστορία…

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί επισκέπτες του ιστολογίου κ.ο.μ. σας καλησπερίζω. όταν διάβασα το πιο πάνω άρθρο -που είχε την καλοσύνη να μου το στείλει η Διοτίμα-Ζαν ντ Άρκ- αυτόματα δάκρυσα, δάκρυσα για την ΥΠΕΡΟΧΗ-ΜΟΝΑΔΙΚΗ προσπάθεια του Δασκάλου-Ανθρωπιστή -με πράξεις και όχι με λόγια- και γιατί στο χωριό που γεννήθηκα στο Μαγευτικό και Πανέμορφο Γοργογύρι, η βιβλιοθήκη που με τόση προσπάθεια ξεκίνησε να λειτουργεί το 2007, εδώ και 9 χρόνια παραμένει κλειστή, με λίγα λόγια εδώ και χρόνια είχε αποκλειστεί η πρόσβαση σ' αυτόν το χώρο στα παιδιά και όχι μόνο. Ερώτημα α') οι δάσκαλοι που υπάρχουν στο εκεί δημοτικό σχολείο γνωρίζουν πως δίπλα τους υπάρχει μια βιβλιοθήκη; Αν το γνωρίζουν, πότε και πόσες φορές έχουν πάει τα παιδιά για να δανειστούν βιβλία; μήπως η τελευταία φορά ήταν το 2010; Ερώτημα β') οι άνθρωποι του πολιτιστικού συλλόγου ποιες ενέργειες έχουν κάνει προκειμένου να ενημερώσουν τους δασκάλους, και να λειτουργήσουν την βιβλιοθήκη; Ερώτημα γ') οι γονείς, και τα νέα παιδιά που είτε έχουν τελειώσει τις σπουδές τους, είτε ακόμα σπουδάζουν σε διάφορα πανεπιστήμια, γιατί δεν παίρνουν την πρωτοβουλία ώστε να λειτουργήσει αυτός ο χώρος παιδείας και πολιτισμού; Ποιος/οι κακός/οι δαίμονας/ες είναι αυτός/οι που κρατάει/ουν αυτή την εστία προόδου και ψυχαγωγίας κλειστή;

Τα συμπεράσματα δικά σας. Ευτυχώς γι αυτή την ιστορία ο Δάσκαλος από την Ιταλία δεν θα μάθει κάτι, γιατί θα ήταν γι' αυτόν ένα σοκ.

Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ένας από τους πολλούς που βοήθησαν να στηθεί αυτή η βιβλιοθήκη, α/α Επικούρειος Πέπος.

Pablo Neruda : M’ αρέσεις όταν σωπαίνεις… Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Μ’ αρέσεις όταν σωπαίνεις Καρυάτιδα, γιατί είσαι σαν ν’ απουσιάζεις,

Και μ’ ακούς από μακριά, η φωνή μου δεν σ’ αγγίζει.

Μοιάζει σαν τα μάτια σου να έχουν πετάξει

Και μοιάζει σαν ένα φιλί να σου κλείνει το στόμα.

Όπως όλα τα πράγματα είναι γεμάτα απ’ την ψυχή μου

Αναδύεσαι απ’ τα πράγματα γεμάτη από την ψυχή μου.

Πεταλούδα του ονείρου μοιάζεις με τη λέξη μελαγχολία.

Μ’ αρέσεις όταν σωπαίνεις σαν να ‘σαι αλαργινή

Σαν να παραπονιέσαι, πεταλούδα που τιτιβίζει.

Και μ’ ακούς από μακριά, κι η φωνή μου δεν σε φτάνει.

Άφησε με να σωπαίνω με την δική σου σιωπή.

Άφησέ με ακόμα να σου μιλώ με την σιωπή σου

Φωτεινός σαν μια λάμπα, απλός σαν κρίκος.

Είσαι σαν την νύχτα, σιωπηλή κι έναστρη.

Η σιωπή σου είναι αστέρινη, τόσο μακρινή κι απλή.

Μ’ αρέσεις όταν σωπαίνεις γιατί είναι σαν ν’ απουσιάζεις.

Μακρινή κι αξιολύπητη σαν να είχες πεθάνει.

Μια λέξη τότε ένα χαμόγελο φτάνουν.

Και είμαι χαρούμενος που δεν είναι έτσι. 

Πηγή: wordpess.com.

WLP

Aνιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.

ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ (της Ευδοκίας Αικατερινάρη)

Ένα μικρό αφιέρωμα στην Διοτίμα που όλα τα θωρεί, και όλα τα γροικά!!!

«Η φιλοσοφική σκέψη δεν ήταν μόνο προνόμιο των ανδρών» 
Η χώρα μας, από τους κλασικούς χρόνους ακόμη πέρασε στη συνείδηση των λαών ως η πατρίδα των γραμμάτων, των τεχνών και της φιλοσοφίας. Δεν είναι τυχαίο ότι επάνω στη φιλοσοφική σκέψη μεγάλων Ελλήνων διανοητών, όπως των κορυφαίων Αριστοτέλη (Στάγειρα 384 - Χαλκίδα 322 π.Χ.) και Πλάτωνα (427-347 π.Χ.), αλλά και πολλών άλλων, στηρίχτηκαν ιδεολογίες και προβληματισμοί που έφεραν ανατροπές στις κοινωνικές δομές και σημάδεψαν ολόκληρες γενιές.

Γιατί όσο κι αν είναι δύσκολο να έχει εφαρμογή η αριστοτελική σκέψη στα σημερινά κοινωνικά δεδομένα, όσο κι αν δίδονται από πολλούς αμφιλεγόμενες ερμηνείες στις απόψεις του περί δουλείας, για τις σχέσεις των δύο φύλων, για τις κοινωνικές ανισότητες κ.ά., δεν παύει να αποτελεί σημαντικό εργαλείο και βάθρο θεμελίωσης των σύγχρονων επιστημών. Η ρήση του ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του πολιτικό ον παραμένει, αναμφιβόλως, μια μεγάλη αλήθεια.
Επίσης, επηρέασαν και εξακολουθούν να επηρεάζουν οι φιλοσοφικές θεωρήσεις του Επίκουρου (341 - 270 π.Χ.). Στις μεγάλες αλήθειες του ίδιου και της σχολής που ίδρυσε, με το όνομα «Κήπος του Επίκουρου», ανέτρεξαν ή και στηρίχτηκαν μεγάλες προσωπικότητες της πολιτικής και των γραμμάτων.
Εκτός όμως από τους άνδρες Έλληνες φιλοσόφους υπήρξαν και γυναίκες φιλόσοφοι, άγνωστες στους πολλούς. Τα ονόματά τους και ώς έναν βαθμό η φιλοσοφική τους ενασχόληση σώθηκαν από τα γραπτά τους ή από σχετικές αναφορές μεταγενέστερων συγγραφέων. Εντοπίστηκαν συνολικά 40 γυναίκες φιλόσοφοι και μαθηματικοί, από τον 10ο αι. π.Χ. έως τον 5ο αι. μ.Χ. Θα άξιζε λοιπόν να δούμε τις σπουδαιότερες από αυτές, που με το συγγραφικό τους έργο συνέβαλαν στην ανάπτυξη των επιστημών.
Η Αρήτη
Πατρίδα της ήταν η Κυρήνεια του 5ου π.Χ. αιώνα και πατέρας της ο Αρίστιππος, ιδρυτής της εκεί φιλοσοφικής σχολής. Ήταν σύγχρονη του Σωκράτη και δίδαξε Φιλοσοφία στη σχολή της Αττικής σε περισσοτέρους από 100 φιλοσόφους, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο γιος της Αρίστιππος, γνωστός και ως «Μητροδίδακτος», που έγινε αργότερα διευθυντής της Κυρηναϊκής Σχολής. Η Αρήτη έγραψε σαράντα βιβλία, στα οποία μεταγενέστεροι φιλόσοφοι, ακόμη και μέχρι την εποχή του Βοκάκιου (1313-1375 µ.Χ.), ανέτρεχαν για να αντλήσουν πληροφορίες.
Η Διοτίμα
Καταγόταν από τα Τρίκαλα Θεσσαλίας. Εκτός από φιλόσοφος, υπήρξε και ιέρεια. Στην ιδιότητά της αυτή, άλλωστε, οφείλεται και το όνομά της, καθώς το Διοτιμία αναφέρεται στη γυναίκα που τιμά τον Δία.
Ο Πλάτωνας όταν στο «Συμπόσιό» του αναφέρθηκε σ' αυτήν, έγραψε ότι υπήρξε σοφή γυναίκα και δασκάλα του Σωκράτη (469-399 π.Χ.), ο οποίος και της απέδωσε τις δέουσες τιμές. Του δίδαξε, όπως ομολόγησε ο ίδιος, τα μυστήρια του έρωτα ως πόθου και ως κινήτρου για το ωραίο και το αληθινό. Ο Ξενοφώντας, από τη μεριά του, τη μνημονεύει με την αναφορά «ουκ άπειρος δυσσυνέτων διαγραμμάτων έστι», ως γνώστρια δηλαδή των πλέον δυσκολονόητων γεωμετρικών θεωρημάτων της πυθαγόρειας αριθμοσοφίας.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσω ότι διατυπώθηκαν και λαθεμένες απόψεις που δεν θεωρούσαν τη Διοτίμα υπαρκτό πρόσωπο, αλλά πως επινοήθηκε από τον Πλάτωνα στο «Συμπόσιο» ως ένας γυναικείος χαρακτήρας, βασισμένος στα χαρακτηριστικά της Ασπασίας, της θεωρούμενης εταίρας και γνωστής συντρόφου του Περικλή.
Η Θεανώ η Θουρία ή Κροτωνιάτιδα
Ήταν Ελληνίδα μαθηματικός και αστρονόμος του 6ου π.Χ. αι. και κόρη του ιατρού Βροντίνου. Καταγόταν από τους Θούριους της Κάτω Ιταλίας, όπου έζησε και άκμασε στον 6ο π.Χ. αιώνα. Θεωρείται η διασημότερη γυναίκα αστρονόμος και κοσμολόγος της αρχαιότητας, γιατί σ' αυτή αποδίδεται, πέραν των άλλων, και η Θεωρία της Χρυσής Τομής.
Μαθήτευσε κοντά στο Πυθαγόρα, που μετά την αναχώρησή του από τη Σάμο εγκαταστάθηκε στην Κάτω Ιταλία. Γοητευμένη κι αυτή, όπως και τα πλήθη που κατέφθαναν εκεί από διάφορες περιοχές για να ακούσουν τη διδασκαλία του, τον παντρεύτηκε αν και ήταν κατά τριάντα χρόνια μεγαλύτερός της. Μετά το θάνατό του εγκατέλειψε τον Κρότωνα και την Πυθαγόρεια Σχολή, όπου δίδασκε κι αυτή αστρονομία και μαθηματικά, και εγκαταστάθηκε στη Σάμο.
Η Θεανώ, έχοντας συνεπίκουρους τα παιδιά της Δαμώ, Μύια, Αριγνώτη, Μνήσαρχο και Τηλαύγητο, επιμελήθηκε και συνέχισε τη διδασκαλία και τη διάδοση του το έργου τού μεγάλου Πυθαγόρα στον ελλαδικό χώρο, αλλά και έξω από αυτόν. Αργότερα τα παιδιά τους ανέλαβαν την διοίκηση των Πυθαγορείων σχολών.
Τα σημαντικά επιστημονικά έργα της ήταν: "Η Κοσμολογία", "Το Θεώρημα της Χρυσής Τομής", "Η Θεωρία των Αριθμών", "Η Κατασκευή του σύμπαντος", "Ο Βίος του Πυθαγόρα" (που δεν σώζεται) και το "Περί αρετής", το οποίο αφιέρωσε στον μεγάλο πολεοδόμο και αρχιτέκτονα του 5ου π.Χ. αι. Ιππόδαμο τον Μιλήσιο.
Η Θυµίστα
Ήταν επιστολογράφος του Επίκουρου και γνωστή φιλόσοφος της περιόδου 371 - 271 π.Χ. Αποκαλούνταν και «θηλυκός Σόλων», καθώς τα επιτεύγματά της προσομοίαζαν με εκείνα του μεγάλου νομοθέτη της αρχαίας Αθήνας.
Η Λασθενία
Υπήρξε φιλόσοφος και φυσικός του 4ου π.Χ. αι. Σ' αυτή αποδίδεται ο ορισμός της σφαίρας. Όπως αναφέρεται στο σύγγραμμα του Dr Kate Lindermann's "Womaen Plilosophers", τη μνημονεύει ο Διογένης ο Λαέρτης ως μία από τις αναγνωρισμένες γυναίκες φιλοσόφους της αρχαίας Ελλάδας στο έργο του «Βίοι φιλοσόφων». Αρχικά σπούδασε στην Ακαδημία της Μαντινείας, μια πόλη της Αρκαδίας, που νικήθηκε από τους Σπαρτιάτες το 418 π.Χ. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, σε μια πόλη με διακριτές τις κοινωνικές τάξεις των σκλάβων και των ελεύθερων. Οι τελευταίοι χωρίζονταν στους υπηκόους και τους ξένους, στους οποίους υπήρξε εταίρα η Λασθενία. Επειδή όμως ο νόμος που αφορούσε στις ξένες την υποχρέωνε να βρει προστάτη αν ήθελε να ζει μόνη, αυτή που δεν αποδεχόταν κάτι τέτοιο... φορούσε ανδρικά ρούχα για να μπορεί να παρακολουθεί τα μαθήματα του Πλάτωνα και στη συνέχεια του ανιψιού του Σπεύσιππου (408 π.Χ. - 338 π.Χ.), φιλοσόφου, μαθηματικού και πρώτου σχολάρχη της Πλατωνικής Ακαδημίας. Του τελευταίου έγινε και σύντροφος.
Η Περικτιόνη
Ήταν η μητέρα του μεγάλου φιλοσόφου Πλάτωνα, επίσης φιλόσοφος και η ίδια. Σύμφωνα με τις απόψεις του Διογένη του Λαέρτιου (3ος μ.Χ. αιώνας), που καταχώρησε στο σύγγραμμά του «Βίοι φιλοσόφων», ήταν απόγονος του Σόλωνα, του Αθηναίου νομοθέτη και σοφού και ανιψιά τού Κριτία, πολιτικού, ποιητή και ρήτορα, αλλά και του σκληρότερου από τους Τριάκοντα Τυράννους της Αθήνας.
Δύο από τα έργα της, αποσπάσματα των οποίων έχουν διασωθεί, είναι το «Περί της γυναικών αρμονίας» και το «Περί σοφίας». Τα έργα αυτά της αποδίδονται με επιφυλάξεις, λόγω της πιθανολογούμενης διαφοράς στους χρόνους συγγραφής τους. Είναι άλλωστε και ο λόγος που κατατάσσονται στην «ψευδοπυθαγόρεια» φιλολογία.
Η Υππαρχία του Κυνικών
Γεννήθηκε το 360 π.Χ. και πέθανε το 280 π.Χ. Υπήρξε μέλος της σχολής των Κυνικών, που δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής. Παντρεύτηκε τον Κράτη, έναν άλλο Κυνικό φιλόσοφο, και επέλεξαν να ακολουθήσουν μαζί τον τρόπο ζωής των Κυνικών, μια ζωή δηλαδή χωρίς ανέσεις, ιδιοκτησία και συμβατικούς κανόνες, όπως θεωρούνταν ανάμεσα σ' αυτούς και ο θεσμός του γάμου. Γιατί η ισχύουσα κοινωνική δομή και πολιτική τάξη πραγμάτων δεν ήταν αποδεκτή από τους Κυνικούς κι αυτή η απόρριψή τους αποτελούσε τη βασική προϋπόθεση προκειμένου να καταστούν πολίτες του σύμπαντος.
Η Υπατία
Θα ολοκληρώσω την αναφορά μου στις γυναίκες επιστήμονες της Αρχαιότητας με την περισσότερο γνωστή Υπατία, που συνέχισε τη σπουδαία παράδοσή τους, μερικούς αιώνες αργότερα, προσφέροντας στον βωμό της έρευνας ακόμα και τη ζωή της...
Ήταν νεοπλατωνική φιλόσοφος του 4ου μ.Χ. αι. και αστρονόμος, γνωστή και με το προσωνύμιο η «Γεωμετρική». Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, την αστρονομία και τη μηχανική. Αν εξαιρέσει κανείς την Αίθρα του 10 π.Χ. αι., που κατά τη μυθολογία ήταν κόρη του βασιλιά της Τροιζήνας και μητέρα του Θησέα, και δίδασκε λογιστική στους νέους με τη χρήση άβακα και συμβόλων (κρητικομυκηναϊκό σύστημα), η Υπατία θεωρείται ιστορικά η πρώτη μαθηματικός, με πολλές διακρίσεις στη σταδιοδρομία της. Γεννήθηκε το 370 μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου και πήρε τα πρώτα της μαθήματα από τον πατέρα της Θέωνα τον Αλεξανδρέα (335-405 μ.Χ.), επίσης μαθηματικό και αστρονόμο. Μετέβη στη συνέχεια για σπουδές στην Ιταλία και στην Αθήνα, όπου παρακολούθησε μαθήματα στη νεοπλατωνική σχολή του Πλούταρχου του Νεότερου. Επιστρέφοντας στη γενέτειρά της, ανέλαβε τη Σχολή των Πλατωνιστών της Αλεξάνδρειας, στην οποία και δίδαξε.
Η ευρυμάθεια, η ευγλωττία, η ταπεινοφροσύνη, αλλά και η ομορφιά της ήταν λόγοι που δικαιολογούσαν τη μεγάλη προσέλευση μαθητών της. Ανάμεσα σ' αυτούς ο Συνέσιος ο Κυρηναίος, που αργότερα έγινε επίσκοπος Πτολεμαΐδας. Οι πολλές επιστολές που της έστειλε -και σώθηκαν- αποκαλύπτουν ότι τη συμβουλευόταν για την κατασκευή του αστρολάβου, ενός οργάνου που χρησιμοποιούσαν οι ναυτικοί στη ναυσιπλοΐα και οι αστρονόμοι.
Η Υπατία υπήρξε θύμα βίαιων καταστάσεων και μεγάλων επεισοδίων, ανάμεσα στους χριστιανούς και τους αντίπαλούς τους εθνικούς, που ταλάνισαν για καιρό την τόσο φημισμένη για τις επιστήμες και τα γράμματα πόλη της Αιγύπτου. Εκείνη τη δύσκολη περίοδο, η μόρφωση και η διάθεση για μάθηση -ιδιαίτερα των γυναικών- θεωρούνταν ταυτόσημες με την ειδωλολατρία και χρεώνονταν στους εθνικούς... Η κατάσταση οξύνθηκε ακόμη περισσότερο με την άνοδο, το 412 μ.Χ. του Κυρίλλου στον πατριαρχικό θρόνο της Αλεξανδρείας. Όπως καταμαρτυρεί στην Εκκλησιαστική Ιστορία του ο Σωκράτης ο Σχολαστικός, αιτία της σκληρής θανάτωσης της Υπατίας ήταν οι σχέσεις οικειότητας που ανέπτυξε με τον Ορέστη, τον ειδωλολάτρη έπαρχο της πόλης...
Φαίνεται, ωστόσο, πως η ίδια, παρά το γεγονός ότι είχε πολλούς φίλους χριστιανούς, προτίμησε να μείνει πιστή στις αρχαιοελληνικές παραδόσεις, αναζητώντας την αλήθεια μέσα από την αστρονομία, τα μαθηματικά και τους αρχαίους μύθους. Αυτός ήταν στην πραγματικότητα ο λόγος των εναντίον της διαθέσεων, που έφτασαν μέχρι τη βίαια θανάτωσή της τον Μάρτιο του 415 μ.Χ., γεγονός που σήμανε και την έναρξη του μαρασμού της Αλεξάνδρειας, ενός από τα μεγαλύτερα πνευματικά κέντρα εκείνης της εποχής.
Θα τελειώσω το άρθρο μου με μια φράση που πιθανολογείται ότι αναφερόταν στη περίφημη βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας και ήταν χαραγμένη πάνω από τα ράφια της. Αφορούσε στο αγαθό της μάθησης και έγραφε «(Εδώ είναι) ο τόπος της θεραπείας της ψυχής»!
Ευδοκία Αικατερινάρη, χημικός