ΟΙ: Πιέρ ντε Ρονσάρ και Ιοσίφ Μπρόντσκι sto filomatheia.blogspot.gr Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Πιέρ ντε Ρονσάρ

Εάν μπορούσαμε το θάνατο να λαδώσουμε
Και τις ημέρες μας να παρατείνουμε με λεφτά
Τότε θα είχε νόημα τη ζωή να σκοτώσουμε,
Κυνηγώντας πλούτη, μουλωχτά.
Να έχει η ζωή με τη μοίρα την ίδια διαδρομή,
Και να πετάνε όσο θέλουν πάνω απ’ το χώμα,
Κι ο θάνατος, έστω και με πληρωμή,
Να μην παίρνει το πνεύμα απ’ το σώμα.
Μα δεν έχει το χρήμα αυτήν την ισχύ,
Και ούτε μια ώρα ζωής αγοράζεις.
Ποιο είναι το νόημα, και ποια η αρχή,
Αυτά τα παλιοπράματα να στοιβάζεις;
Όχι! Καλύτερα του βιβλίου τα πνευματικά ύψη,
Παρά το χρήμα, που μας αρρωσταίνει.
Απ’ τα βιβλία, κατανικώντας τη σήψη,
Η δεύτερη ζωή του ποιητή ανασταίνει.

Ιοσίφ Μπρόντσκι 

Προσκυνητές 
"Τα όνειρα και τα αισθήματά μου εκατοστή φορά
Σ’ εσένα έρχονται με την αύρα των προσκυνητών"
Φ. Μπέικον
Δίπλα από τα σφαγεία και χρυσορυχεία,
δίπλα από τα καλύβια και παλάτια,
δίπλα από τα σικάτα νεκροταφεία,
δίπλα από τα μεγάλα ελάτια,
δίπλα από τη Μέκκα και Ρώμη,
δίπλα από τη συμφορά ακόμη,
της αγιοσύνης μιμητές,
περνάνε οι προσκυνητές.
Σακάτηδες, από την κούραση έχουν μεθύσει,
μισόγυμνοι, χωρίς φαγί,
τα μάτια τους γεμάτα δύση,
οι καρδιές τους, αυγή.
Πίσω τους άδουν οι ερημιές,
λάμπουν οι μακρινές αστραπές,
μπροστά τους γεννιούνται οι τρικυμιές,
και βραχνά προφητεύουν πτηνά μεγαλοπρεπές:
Ότι ο κόσμος δε θ’ αλλάξει,
θα μείνει πραγμάτων παλιών η τάξη,
ο κόσμος θα μείνει εκτυφλωτικά χιονάτος,
και ατιμωτικά κεφάτος,
ο κόσμος θα μείνει απατηλός,
ο κόσμος θα μείνει ανάπηρος,
ίσως γλυκόπικρος,
κι όμως άπειρος.
Κ’ αυτό σημαίνει, ότι δε θα ωφελήσει
η πίστη στον εαυτό σου, στον Θεό, στη φύση.
… Κ’ αυτό σημαίνει ότι είσαι μόνος:
η αυταπάτη και ο δρόμος.
Και θα συνεχιστούν πάνω στη γη τα βασιλέματα,
και θα συνεχιστούν πάνω στη γη τα χαράματα.
Θα την λιπαίνουν οι οπλίτες.
Θα την εγκρίνουν οι ποιητές-προφήτες.
 Ανιχνευτής ο Πεπέ.

Άλλο ένα χρυσό μετάλλιο για τον Γερόλυκο αθλητή του κλασικού αθλητισμού Επικούρειο Πέπο, και για τον Αρκά στον γύρο της Αθήνας.

Λίγο πριν την αναχώρηση από το σπίτι.

Φίλες και Φίλοι, αγαπητοί συναθλητές του γύρου της Αθήνας. και της αέναης προσπάθειας του εφικτού και του ανέφικτου που μερικές φορές λόγω ειδικών συνθηκών, -όπως π.χ. η χθεσινή επικοινωνία με την φίλη από την εποχή της Αρεοπαγίτου- γίνετε εφικτό, σας καλησπερίζω από τη συνοικία των Θεών. Θα γίνω αμέσως πιο σαφής. Σήμερα έγινε για μια ακόμη φορά ο γύρος της Αθήνας, η πρώτη μου συμμετοχή ήταν περίπου πριν 40; χρόνια. Αυτή την περίοδο επειδή δεν είχα προπονηθεί σχεδόν καθόλου ένιωθα πως δεν θα τα καταφέρω. Εννοείται πως το να διεκδικήσω κάποιο μετάλλιο ούτε συζήτηση. Θα ήμουν ευτυχισμένος αν κατάφερνα να τερματίσω αξιοπρεπώς. Όλα αυτά ενυπήρχαν στη σκέψη μου έως τη στιγμή που χτύπησε το τηλέφωνο θα ήταν κατά τις 22.00 όταν έκλεισα το τηλέφωνο το μόνο που με απασχολούσε ήταν το χρυσό και μόνο το χρυσό!!!!!!!! Τι είχε γίνει; ξαφνικά μεταμορφώθηκα σε Τζέκιλ και Χάιντ; Όχι βέβαια, απλά μετά από 30 χρόνια και κάτι κατάφερα να ξαναβρώ την πανέμορφη και γοητευτική βορειοελλαδίτισσα από την Σιάτιστα Κοζάνης την Στέλλα Τσιαούση. Την είχα γνωρίσει ως φοιτήτρια και τώρα είναι μια καταξιωμένη καθηγήτρια. Μαζί με την Στέλλα είχα γνωρίσει και τ' άλλα δυο κορίτσια την Ελένη, και την Νίκη, δυστυχώς τα νέα για την Ελένη και την Νίκη ήταν τα χειρότερα.
Ελπίζω πως σύντομα θα έχω τη χαρά να ξαναβρεθώ με την υπέροχη Στέλλα γιατί έχουμε πάαααρα πολλά να πούμε. Στέλλα όταν θα διαβάσεις αυτές τις γραμμές να μη ξεχάσεις να διαβιβάσεις τα χαιρετίσματά μου στον σύζυγό σου και στα παιδιά σου.
Ας έρθω στον αγώνα, περίπου 10 λεπτά πριν την εκκίνηση συναντήσαμε τον Αρκά ο οποίος ήταν πολύ καλά προπονημένος και η μόνη θέση που έβλεπε στο βάθρο ήταν αυτή που κατέχει αυτός που παίρνει το χρυσό. Εκτός των άλλων είχε και ειδικούς λόγους για να πάρει το χρυσό, ήθελε να το αφιερώσει σε κάποια κοπέλα, ονόματα δεν λέμε γιατί υπάρχουν και υποκλοπές.
Επίσης συναντήσαμε τις φίλες της Μελισσάνθης, η ομάδα μας συνολικά αριθμούσε 7 άτομα, Δολέντσια, Μελισσάνθη, Αρκάς, Επικούρειος Πέπος, Χρυσούλα, Ιουλία, Μαρία.
Με το που ακούστηκε το μπάμ ο Αρκάς ξεχύθηκε μπροστά σαν τον άνεμο, αλλά και ο Επικούρειος Πέπος ο Γερόλυκος σαν ζαρκάδι έτρεχε προς το σημείο τερματισμού. Αποτέλεσμα: Ο Αρκάς ήρθε πρώτος στις ηλικίες από 20 έως 30 και ο Επικούρειος Πέπος πρώτος στις ηλικίες 50plus!!! 2 μέλη της ΟΚΡΑ ξανά στο βάθρο των νικητών, κρίμα που δεν ήταν μαζί μας και η Γαζέλα η Κορνηλία γιατί κι αυτή θα χτύπαγε το χρυσό. Κορνηλία σε θέλουμε μαζί μας στον Μαραθώνιο. Με κάποιον μαγικό τρόπο κανόνισε να είσαι παρούσα. Επίσης κάποια στιγμή ας αποφασίσει η πρόεδρος της ΛΟΓ και η ψυχολόγος της ΟΚΡΑ να συμμετάσχουν σε κάποιον αγώνα, μια καλή ευκαιρία θα είναι τον επόμενο μήνα στον Μαραθώνιο.
Η Δολέντσια τα πήγε πάρα πολύ καλά, δεν πήρε κάποιο μετάλλιο αλλά η αποδοσή της ήταν άριστη. Η Μελισσάνθη με τις φίλες της ήταν πολύ χαλαρές και απλά το χάρηκαν που τερμάτισαν στις πρώτες 100 θέσεις, μπράβο κορίτσια, άντε τώρα και στον μίνι Μαραθώνιο.
Ακολουθεί φωτορεπορτάζ από την εκδήλωση.
ΥΓ. Ο Επικούρειος Πέπος αφιέρωσε το μετάλλιο του στη νύφη του την Ελένη που δίνει την πιο δύσκολη μάχη της ζωής της, στην Ελένη Τσολάκη, στην αείμνηστη!!!!!! Νίκη, μα είναι δυνατόν; σε κάποιες λογίτισσες, σε κάποιους οκρίτες και φυσικά στην καλή φίλη Στέλλα Τσιαούση.
Σας χαιρετώ, με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.
ΥΓ. Ερώτηση προς ορθοπεδικούς: Τα πολλά μετάλλια δημιουργού αυχενικό πρόβλημα;

Λίγο πριν την αναχώρηση έκοψα ένα κλωναράκι λεβάντα για γούρι.

Δολέντσια και Αρκάς.

Επικούρειος και Αρκάς λίγο πρίν ξεκινήσουν.

Δολέντσια και Επικούρειος Πέπος.

ο καμεραμάν ψάχνει να βρει τον Επικούρειο Πέπο.

Λίγο μετά την απονομή με την Δολέντσια.

Τηλεφωνική συνέντευξη  στο ράδιο ΟΚΡΑ.

ΟΙ δυο χρυσομέταλλοι Αρκάς και Επικούρειος Πέπος.

ο ένας χρυσό στους 20 έως 30 και ο άλλος στους 50 plus!

H κόρη μου και ο γιος μου.

Μάνα και κόρη, Μελισσάνθη και Δολέντσια.

Πατήρ, κόρη και άγιο πνεύμα!!!!

Μαρία, Ιουλία, Χρυσούλα, Μελισσάνθη, Δολέντσια.

Μαρία, Ιουλία, Χρυσούλα, Μελισσάνθη, Δολέντσια.

4 Μούσες και ο τυχερός Αρκάς.

Η Δολέντσια ικανοποιημένη από την απόδοσή της.

Μαθητής και δάσκαλος, γιος και πατέρας.

Με το μετάλιο όταν επέστρεψα στο σπίτι.

Χαρισμένο στη νύφη μου την Ελένη, στην Ελένη Τσολάκη, στην Νίκη, στην Στέλλα και σε όλα τα εκλεκτά φιλαράκια μου, και ειδικότερα στον σοφό Γεώργιο, και στον Γογούλη για την συμπαράστασή τους. WLP.

Αφιερωμένο στην καθηγήτρια Στέλλα Τσιαούση. Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Τρία ποιήματα

Στέλλα τα λουλούδια είναι για σένα.

Φίλες και Φίλοι απόψε είμαι πάρα πολύ χαρούμενος γιατί μετά από 35; χρόνια ξαναβρήκα την πανέμορφη Ελληνίδα από τη Σιάτιστα Κοζάνης, την καθηγήτρια πια Στέλλα Τσιαούση. Δεν θα μπορούσα να βρώ για τον αυριανό αγώνα καλύτερο ντοπάρισμα από την επικοινωνία μου με την Στέλλα. Η σημερινή ανάρτηση είναι σ' αυτήν αφιερωμένη. Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.

 Μεταφράζει η Ξένια Κακάκη Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα (Federico García Lorca, 5 Ιουνίου 1898 - 19 Αυγούστου 1936) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Ισπανούς ποιητές και θεατρικούς συγγραφείς και από τους κορυφαίους εκπροσώπους της ισπανικής γενιάς του '27. Πέρα από το λογοτεχνικό του έργο, ασχολήθηκε επίσης με τη ζωγραφική και τη μουσική. Το 1919 εγκαταστάθηκε στην Φοιτητική Εστία του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, που τότε λειτουργούσε ως πολιτιστικό κέντρο της ισπανικής πρωτεύουσας. Εκεί συνάντησε τον ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί, τον σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ, και τους ποιητές Ραφαέλ Αλμπέρτι και Χουάν Ραμόν Χιμένεθ. Την ίδια περίοδο συνέθεσε τα πρώτα του ποιήματα που κυκλοφόρησαν το 1921, με τίτλο «Βιβλίο Ποιημάτων». Τα έτη 1929-1930 αναζήτησε νέες πηγές έμπνευσης και ταξίδεψε σε Αμερική και Κούβα. Οι εμπειρίες του στην Αμερική αποτυπώθηκαν στο ποίημα «Ένας Ποιητής Στη Νέα Υόρκη». Επέστρεψε στην Ισπανία το 1931 και συνέθεσε το «Ντιβάνι Της Ταμαρίτ», ενώ παράλληλα δούλεψε και πάνω σε έργα για το κουκλοθέατρο. Έδειχνε πλέον ξεκάθαρα την προτίμησή του για τη συγγραφή θεατρικών έργων και τα τελευταία τρία χρόνια της ζωής του ολοκλήρωσε τα κορυφαία του έργα: «Το Σπίτι Της Μπερνάρντα Άλμπα», «Ματωμένος Γάμος», «Γέρμα», «Θρήνος Για Τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας». Στις 19 Αυγούστου 1936, λίγο αφού ξέσπασε ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος, σε ηλικία 38 ετών, δολοφονήθηκε στη Γρανάδα από εκτελεστικό απόσπασμα. Ο τάφος του δε βρέθηκε ποτέ.

Ενύπνιο
Ξαποσταίνει η καρδιά μου κοντά στη δροσερή πηγή.
(γέμισέ την με τις κλωστές σου,
της λησμονιάς αράχνη).
Το νερό της πηγής τής έλεγε το τραγούδι του.
(γέμισέ την με τις κλωστές σου,
της λησμονιάς αράχνη).
Ξύπνια η καρδιά μου έρωτες αφηγιόταν.
(αράχνη της σιωπής,
πλέξτης το μυστήριό σου).
Το νερό της πηγής την άκουγε μελαγχολικά
(αράχνη της σιωπής,
πλέξτης το μυστήριό σου).
Η καρδιά μου γέρνει πάνω στην κρύα την πηγή.
(άσπρα χέρια, μακρινά,
κρατήστε τα νερά).
Και το νερό την παίρνει τραγουδώντας με χαρά.
(άσπρα χέρια, μακρινά,
τίποτα δεν απομένει μέσα στα νερά).

Το φεγγάρι ξεπρόβαλλει
Όταν βγαίνει το φεγγάρι
χάνονται οι καμπάνες
κι εμφανίζονται τ’ απροσπέλαστα
μονοπάτια.
Όταν βγαίνει το φεγγάρι
σκεπάζει η θάλασσα τη γη
κι η καρδιά νιώθει σαν
νησί στο άπειρο.
Κανείς δεν τρώει πορτοκάλια
κάτω απ’ το ολόγιομο φεγγάρι.
Πράσινα και παγωμένα φρούτα
πρέπει να τρως.
Όταν βγαίνει το φεγγάρι
από εκατό πρόσωπα ίδια,
τ’ ασημένιο νόμισμα
κλαίει με λυγμούς στην τσέπη.

Κοχύλι
Στη Νατάλια Χιμένεθ
Μου έφεραν ένα κοχύλι.
Μέσα του τραγουδάει
μια θάλασσα χάρτης.
Την καρδιά μου
γεμίζει νερό
με ψαράκια
σκουρόχρωμα και ασημένια.
Μου έφεραν ένα κοχύλι.

Άρθουρ Σάυμονς (Arthur Symons) Ουαλός ποιητής και κριτικός. Γεννήθηκε το 1865 και πέθανε το 1945. Το έργο του διαπνέεται απ’ τις αρχές του συμβολισμού.

Aγαπητοί επισκέπτες σας καλησπερίζωκαληνυχτίζω με ένα ποίημα του Άρθουρ Σάυμονς. Ελπίζω πως κάποια φιλαράκια όταν ωριμάσουν θα εκτιμήσουν την απόπειρα που έκανα, ώστε να τα μυήσω στην ποίηση και στην λογοτεχνία. Επίσης ελπίζω ο Αρκάς να καταφέρει να ξεπεράσει και το 4ρτο στάδιο των εξετάσεων, αν μη τι άλλο γιατί το αξίζει, θα έλεγα μάλιστα πως έχει πλεονάζοντα προσόντα, ώστε να βρεθεί στο δυναμικό προσωπικό της ΥΠΑ ως ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας. Άντε Αρκαδούλι και μ' ένα καλό κορίτσι από το Γοργογύρι!!! να καλονυμφευθείς και να μας γεμίσεις Αρκαδούλια!!!

Ο ΑΡΓΑΛΕΙΟΣ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ  (THE LOOM OF DREAMS)
Κεντώ τον κόσμο σ’ έναν αργαλειό,
Κεντώ με όνειρα το κιλίμι του τοίχου μου·
Εδώ σ’ ένα μικρό μοναχικό δωμάτιο
Είμαι αφέντης της θάλασσας και της γης,
Κι οι πλανήτες έρχονται σε μένα.


Κεντώ τη ζωή μου μέσα στο πλαίσιο,
Κεντώ την αγάπη μου, κλωστή την κλωστή·
Ο κόσμος περνά με τη δόξα του και το όνειδος,
Στέμματα ανταλλάσσονται και αίμα χύνεται·
Εγώ αντιθέτως κάθομαι και κεντώ τα όνειρά μου.


Κι ο μόνος κόσμος είν’ ο κόσμος των ονείρων μου,
Κι η μόνη ευτυχία το υφαντό μου·
Γιατί τι είν’ ο κόσμος παρά ό,τι φαίνεται ;
Και ποιος ξέρει παρά ο Θεός, πέρα απ’ τη φαντασία μας,
Αν κάθεται υφαίνοντας κόσμους απ’ τη μοναξιά ;
WLP

Γουόλτερ Ντε Λα Μερ (Walter De La Mare) Άγγλος ποιητής και πεζογράφος. Γεννήθηκε το 1873 και πέθανε το 1956. Στο έργο του κυριαρχεί ο λυρισμός και η ρομαντική θεματολογία.

Aγαπητοί επισκέπτες του ιστολογίου καλημέρα με ποίηση, η Διοτίμα έλεγε πως όταν καλημερίζουμε ή καληνυχτίζουμε κάποια/ον με ποίηση του μεταβιβάζουμε τη θετική αύρα των Μουσών, και την εύνοια του Θεού Απόλλωνα. Εφόσον το είπε η σοφή Διοτίμα είμαι πεπεισμένος πως αυτό συμβαίνει. Εννοείται βέβαια πως ισχύει το ΄''συν Αθηνά και χείρα κίνει''. Σας χαιρετώ, με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος. ΥΓ. Στον αυριανό γύρο της Αθήνας θα μας λείπει τελικά η Κορνηλία, ο Αρκάς μου είπε πως θα της αφιερώσει το μετάλλιο που θα πάρει. Εγώ το δικό μου θα το αφιερώσω στη νύφη μου την Ελένη, και στην Ελένη Τσολάκη. 

ΟΙ ΑΚΡΟΑΤΕΣ (THE LISTENERS)

«Είναι κάποιος εδώ ;» είπε ο ταξιδιώτης,
Χτυπώντας τη φεγγαρόλουστη πόρτα
Και τ’ άλογό του στη σιωπή μασουλούσε τα χόρτα
Στο καλυμμένο με φτέρες έδαφος του δάσους·
Κι ένα πουλί ξεπετάχτηκε από ένα πυργίσκο,
Πάνω απ’ το κεφάλι του ταξιδιώτη·
Και έκρουσε την πόρτα ξανά για δεύτερη φορά:
«Είναι κάποιος εδώ ;» είπε
Αλλά κανείς δεν εμφανίστηκε στον ταξιδιώτη
Κανένα κεφάλι απ’ το σκεπασμένο με φύλλα περβάζι
Δεν έγειρε να κοιτάξει τα γκρίζα μάτια του,
Εκεί που στεκόταν σαστισμένος κι ακίνητος.
Αλλά μόνο ένα πλήθος από ακροατές φαντάσματα
Όπου κατοικούσε στο ερημικό σπίτι τότε
Έστεκε ακούγοντας στην ησυχία του φεγγαρόφωτου
Αυτή τη φωνή απ’ τον κόσμο των ανθρώπων·
Έστεκε πλημμυρίζοντας τις θαμπές
Ακτίνες του φεγγαριού στη σκοτεινή σκάλα,
Που πηγαίνει κάτω στην άδεια τραπεζαρία,
Ακούγοντας σ’ έναν αέρα αναδευμένο και τρεμάμενο
Απ’ το κάλεσμα του μοναχικού ταξιδιώτη.
Κι ένιωσε στην καρδιά του τη μυστηριακότητά τους,
Τη γαλήνη τους να απαντά στην κραυγή του,
Ενώ τ’ άλογό του κινιόταν,
Κορφολογώνας τη σκοτεινή χλόη,
Κάτω απ’ τον έναστρο και με φυλλωσιές ουρανό·
Καθώς έξαφνα έκρουσε την πόρτα, ακόμη πιο δυνατά,
Και ανασήκωσε το κεφάλι του:
«Πέστε τους πως ήρθα, και κανείς δεν απάντησε,
Ότι κράτησα το λόγο μου» είπε.
Ούτε στο ελάχιστο δε σάλεψαν οι ακροατές,
Παρόλο που κάθε λέξη που έλεγε, έπεφτε
Αντηχώντας μέσα στους ίσκιους του ήσυχου σπιτιού
Απ’ τον μοναδικό άνθρωπο που απόμεινε ξύπνιος:
Ναι, άκουσαν το πόδι του πάνω στον αναβολέα,
Και τον ήχο του σίδερου στην πέτρα,
Και πως η σιωπή ξεχύθηκε απαλά ξωπίσω,
Όταν οι καλπάζουσες οπλές είχαν απομακρυνθεί.
WLP.

Η ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΔΙΟΤΙΜΑ. Η ΔΑΣΚΑΛΑ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ. Η επιλογή έγινε από την Διοτίμα την Γοργογυρέισσα.

Η Διοτίμα έζησε στο β' μισό του -5ου αι. και συγκαταλέγεται μαζί με τους Πυθαγόρα, Σωκράτη, Ιπποκράτη και Πλάτωνα, στους μεγάλους κλασσικούς δασκάλους του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου. Ήταν ιέρεια στην Αρχαία Μαντινεία, φιλόσοφος, Πυθαγόρεια και μάλιστα γνώστρια της Πυθαγόρειας Αριθμοσοφίας. Η κύρια αναφορά και η φιλοσοφική φυσιογνωμία της Διοτίμας βρίσκεται στο λόγο του Σωκράτη στο "Συμπόσιο" (ή "περί Έρωτος") του Πλάτωνα, όπου εμφανίζεται σαν πολύ σημαντικό πρόσωπο. Στο ίδιο έργο ο Σωκράτης αναφέρεται σ' αυτήν ως δασκάλα του λέγοντας ότι ήταν ιέρεια στην Μαντίνεια και ότι τελούσε τον καθαρμό των Αθηναίων μετά το λοιμό του -429. Ο Σωκράτης δηλώνει ότι οφείλει σ' αυτήν ακριβώς τις απόψεις του για τον έρωτα, ως πόθο και κίνητρο για το ωραίο και αληθινό. Σε ένα μεγάλο μέρος ο λόγος του είναι η αφήγηση του διαλόγου περί Έρωτος που είχε με αυτήν. Ουσιαστικά πρόκειται για το λόγο και τη διδασκαλία της Διοτίμας. Τον διάλογο αυτόν ο Σωκράτης μεταφέρει στους φίλους του, διδάσκοντας ότι ο ίδιος είχε προηγουμένως μάθει για τον Έρωτα από αυτήν, η οποία "σε αυτό το θέμα ήταν πολύ σοφή". Το κλειδί της Σωκρατικής σκέψης βρίσκεται μέσα στη διδασκαλία της Διοτίμας, όπως αυτή παρατίθεται από τον Πλάτωνα στο Συμπόσιο . 

Είναι το μόνο σημείο όπου, τόσο ο Πλάτωνας, όσο και μέσω αυτού ο Σωκράτης, προσδιορίζουν τη Διοτίμα ως τη «δασκάλα του Σωκράτη» και δείχνεται έτσι η κατεύθυνση απ' την οποία έχει προέλθει η διδασκαλία που ευαγγελίζονται: η αληθινή σημασία αυτών που θα πράξει ο άνθρωπος δεν έχει σχέση με τη δράση του, τις επιπτώσεις της οποίας ούτως ή άλλως δεν μπορεί να καταλάβει αφού δεν γνωρίζει τίποτα. Σκοπός της ζωής του είναι να πραγματωθεί μέσα του μια συγκλονιστική υπαρξιακή αλλαγή, να φθάσει μέχρι τη θέαση του απολύτου κάλλους που «δεν υπόκειται ούτε εις γέννηση ούτε εις αφανισμό». Με σύγχρονους όρους, η φιλοσοφία αυτή είναι «εσωτερική». Δηλαδή στοχεύει, όχι στην εξωτερική αλλαγή, αλλά στην ανάπτυξη της ίδιας της ύπαρξης, της συνείδησης, του τρόπου που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται με τις ίδιες του τις αισθήσεις τον εαυτό του και τον κόσμο. Η διδασκαλία της Διοτίμας δίνεται στο Συμπόσιο με τη διεξοδική περιγραφή των φάσεων από τις οποίες περνά αυτή η εσωτερική πορεία, η ενασχόληση με τη φιλοσοφία, που κινητήρια δύναμή της είναι ο «διαρκώς φιλοσοφών Έρως».
Πηγή: Εννέα Έτη Φωτός.
Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΜΙΤ Η ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συνέλληνες και επισκέπτες του ιστολογίου της Λογοτεχνικής Ομάδας Γοργογυρίου, σας καλησπερίζω από τη συνοικία των Θεών. Με μεγάλη χαρά και περηφάνια σήμερα θα σας παρουσιάσω έναν πολύ ξεχωριστό Έλληνα. Έναν Έλληνα που μαζί με τον εξίσου σημαντικό καθηγητή, -επίσης στο ΜΙΤ- μας κάνουν να νιώθουμε υπερήφανοι ως Έλληνες. Αναφέρομαι στον κ. Γρηγόρη Στεφανόπουλο και στον αδερφό του κ. Γιώργο Στεφανόπουλο. Είχα τη χαρά και την τιμή να γνωρίσω και τα τρία αδέρφια, υπάρχει ένας ακόμα ο πιο μικρός, ο κ. Γιάννης Στεφανόπουλος ο οποίος παρέμεινε στην Ελάδα και είναι πολιτικός μηχανικός. Είχα επίσης την τύχη να γνωρίσω την καταπληκτική μητέρα τους την αείμνηστη πια Ελισάβετ Στεφανοπούλου. Το 2011 με τα παιδιά της δημιουργικής ομάδας της ΛΟΓ είχαμε συναντήσει στο Μουσείο της Ακρόπολης τον κ. Γιώργο Στεφανόπουλο, αναζητήστε έκείνη την καταπληκτική συνέντευξη στο ιστολόγιό μας.
Πάντα θα θυμάμαι το πόσο υπερήφανη ένιωθε -και δικαιολογημένα γιατί μιλάμε για τρία διαμάντια-  η κ. Ελισάβετ. 

Το σπίτι της ήταν γεμάτο από τις φωτογραφίες των παιδιών της και τις διακρίσεις που είχαν λάβει. Κυρία Ελισσάβετ τα παιδιά σας συνεχίζουν να σας κάνουν περήφανη, και παράλληλα όλους τους Έλληνες. Φίλες και Φίλοι καμαρώστε έναν συμπατριώτη μας που διαπρέπει στην μικρή δημιουργική Ελλάδα του εξωτερικού. Η σημερινή ανάρτηση θα μου επιτρέψετε να πω πως είναι και μια αναφορά στη μνήμη της μητέρας αυτών των παιδιών. Κυρία Ελισσάβετ εγώ, ο Αλέξης όπως τον λέγατε και η οικογένειά μου σας μελετάμε συχνά, και δεν ξεχνούμε το πόσο μας αγαπούσατε. Ζείτε στον παράδεισο της μνήμης μας. Κύριε Γιώργο όταν επισκεφτείτε την Ελλάδα παρακαλώ να μας αφιερώσετε λίγο χρόνο για να σας δούμε και για μια συνέντευξη στα παιδιά της δημιουργικής ομάδας. Σας χαιρετώ με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.

Υ.Γ. Η ΑΜΒΡΟΣΙΑ εκτός από τροφή των Θεών, ήταν και ένα γευστικότατο μεζεδοπωλείο στην οδό Φωτομάρα 5 στο Νέο Κόσμο.

Ερευνητές στις ΗΠΑ, με επικεφαλής τον διακεκριμένο καθηγητή Γρηγόρη Στεφανόπουλο του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου ΜΙΤ, ανακάλυψαν μια νέα σχετικά φθηνή διαδικασία με την οποία τα καυσαέρια από εργοστάσια (χαλυβουργεία, παραγωγής ηλεκτρισμού κ.α.), καθώς και άλλες πηγές (π.χ. απόβλητα), μπορούν να μετατραπούν σε υγρά βιοκαύσιμα.
Η μετατροπή σε βιοντίζελ των αερίων που προκύπτουν από την καύση άνθρακα, φυσικού αερίου ή βιομάζας, γίνεται με τη βοήθεια μικροοργανισμών (βακτηρίων και μυκήτων).
Καθώς τα ορυκτά καύσιμα εξαντλούνται και το διοξείδιο του άνθρακα επιβαρύνει την ατμόσφαιρα, αναζητούνται νέα και πιο «καθαρά» καύσιμα επειγόντως. Το επίτευγμα των ερευνητών μπορεί να βοηθήσει, ώστε να υπάρξει μια νέα ενεργειακή πηγή, που θα είναι επίσης φιλική προς το περιβάλλον, καθώς επιτρέπει την ανακακύκλωση του διοξειδίου, αντί αυτό να διαφεύγει στην ατμόσφαιρα.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι τροποποιημένα βακτήρια όπως το E.coli μπορούν να μετατρέψουν τα σάκχαρα από τους υδατάνθρακες σε ένα πρόδρομο του βιοντίζελ, όμως η διαδικασία αυτή είναι πολύ ακριβή για να εφαρμοστεί σε μαζική κλίμακα.
Ο Στεφανόπουλος και οι συνεργάτες του, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), ανέπτυξαν μια χαμηλού κόστους διαδικασία μετατροπής των καυσαερίων σε υγρά καύσιμα, η οποία χρησιμοποιεί το θερμόφιλο βακτήριο Moorella thermoacetica, καθώς και ένα τροποποιημένο μύκητα Yarrowia lipolytica.
Η νέα μέθοδος παραγωγής βιοκαυσίμων μπορεί να εφαρμοστεί σε βιομηχανική κλίμακα χωρίς μεγάλο κόστος και χωρίς να χρειάζεται να δεσμεύονται για την πρώτη ύλη μεγάλες εκτάσεις «ενεργειακών» φυτών, πράγμα που λειτουργεί ανταγωνιστικά στη γεωργία και αυξάνει τις τιμές των τροφίμων.
Η διαδικασία γίνεται σε δύο στάδια. Αρχικά, μέσα σε ένα αναερόβιο βιοαντιδραστήρα, το βακτήριο μετατρέπει σε οξικό οξύ ένα μίγμα διοξειδίου του άνθρακα και μονοξειδίου του άνθρακα ή υδρογόνου (που είναι πιο γνωστό ως 'αέριο σύνθεσης' ή syngas). Σε δεύτερη φάση, το οξικό οξύ διοχετεύεται σε έναν άλλο βιοαντιδραστήρα που περιέχει τον μύκητα, ο οποίος -μέσω βιοκατάλυσης- μετατρέπει το οξύ σε λιπίδια. Τελικά, τα τελευταία μετατρέπονται σε βιοντίζελ.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ίδια μέθοδος -που ήδη έχει δοκιμαστεί με επιτυχία σε πιλοτική μονάδα στην Κίνα- μπορεί να βρει πρακτικές εφαρμογές και σε άλλες περιπτώσεις δημιουργίας απαερίων καύσης.
Ο Γρηγόρης Στεφανόπουλος αποφοίτησε από τη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ και πήρε το διδακτορικό του στη Χημική Μηχανική από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα των ΗΠΑ το 1978. Από το 1985 είναι καθηγητής στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΜΙΤ.
Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ειδικούς παγκοσμίως στη λεγόμενη «μεταβολική μηχανική», δηλαδή στην κατάλληλη τροποποίηση των μικροβίων, ώστε αυτά να μετατραπούν σε χημικά «εργοστάσια» για την παραγωγή καυσίμων και χημικών ουσιών. Φέτος εξελέγη πρόεδρος του Αμερικανικού Ινστιτούτου Χημικών Μηχανικών, ενώ είναι μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Μηχανικών των ΗΠΑ και της Ακαδημίας Αθηνών (αντεπιστέλλον).
Συνέντευξη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ποια είναι η σημασία της ανακάλυψής σας; Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα που μπορεί να μετατρέψει σε μεταφορικά υγρά καύσιμα τα απαέρια από τα χαλυβουργεία ή το αέριο σύνθεσης από την αεριοποίηση των αποβλήτων πρώτων υλών, όπως των δημοτικών στερεών αποβλήτων. Το σύστημά μας παρέχει μια τεχνολογία για την μετατροπή των αερίων σε υγρά (gas-to-liquids).
Πότε θα υπάρξει κάποια πρακτική/εμπορική εφαρμογή της στο μέλλον; Ο δρ Πενγκ Χου, πρώην μεταδιδακτορικός ερευνητής μου και πρώτος συγγραφέας της νέας δημοσίευσης, καθοδηγεί μια προσπάθεια στην Κίνα για την εμπορική αξιοποίηση της τεχνολογίας. Ήδη κατασκεύασε και λειτουργεί μια πιλοτική μονάδα 1.000 λίτρων σε εγκαταστάσεις έξω από τη Σαγκάη. Έτσι, η τεχνολογία μας αποδείχθηκε με ικανοποιητικό τρόπο σε αυτή την κλίμακα παραγωγής. Ο δρ Χου και η νεοφυής εταιρεία GTL Biosciences βρίσκονται πλέον στα τελικά στάδια σχεδιασμού για την κατασκευή ενός εργοστασίου σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει φέτος το φθινόπωρο.
Διαβλέπετε ότι τα βιοκαύσιμα θα έχουν μέλλον; Τα βιοκαύσιμα αφήνουν πολλές υποσχέσεις και μεγάλη πρόοδος έχει επιτευχθεί κατά τα τελευταία 10-15 χρόνια. Η τρέχουσα χαμηλή τιμή του πετρελαίου δεν βοηθά την ανάπτυξή τους, όμως μακροπρόθεσμα τα βιοκαύσιμα αποτελούν απαραίτητο συστατικό στο μίγμα καυσίμων, που πρέπει να εισαχθεί για να μειωθεί η εξάρτηση από τη χρήση των ορυκτών καυσίμων. Αν και η αιθανόλη τραβά κυρίως την προσοχή, είναι το βιοντίζελ που είναι πιο σημαντικό, επειδή είναι δύσκολο να αντικατασταθεί από άλλα καύσιμα και επίσης είναι απολύτως αναγκαίο για την μεταφορά μεγάλων οχημάτων και αεροπλάνων.
Πόσο η Μεταβολική Μηχανική μπορεί να «κάνει τη διαφορά» στο μέλλον; Η Μεταβολική Μηχανική είναι η τεχνολογία που επιτρέπει την παραγωγή καυσίμων και χημικών ουσιών για τον 21ο αιώνα. Οι βιοτεχνολογικές διαδικασίες που αναπτύσσονται από την μεταβολική μηχανική, θα είναι ανταγωνιστικές σε σχέση με τις υπάρχουσες χημικές διαδικασίες και θα προτιμώνται, καθώς βασίζονται σε ανανεώσιμες πρώτες ύλες, αντί στα ορυκτά καύσιμα. Η κλιματική αλλαγή αποτελεί τη βασική κινητήρια δύναμη γι' αυτή την εξέλιξη.
Αναλάβατε φέτος πρόεδρος του Αμερικανικού Ινστιτούτου Χημικών Μηχανικών (AIChE). Έχει μέλλον η παραδοσιακή ειδικότητα των χημικών μηχανικών παγκοσμίως ή τείνει να ξεπεραστεί από τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις; Η Χημική Μηχανική βασίζεται σε έναν ισχυρό πυρήνα ιδεών, που αναπτύχθηκε μετά απο δεκαετίες αλληλεπίδρασης με τη χημική βιομηχανία. Αυτός ο πυρήνας είναι εξίσου εφαρμόσιμος τόσο στις παραδοσιακές χημικές διαδικασίες, όσο και στις νέες που αναπτύχθηκαν κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Είναι επίσης εφαρμόσιμος τόσο σε μεγάλα χημικά εργοστάσια, όσο και σε μικρά συστήματα σε νανοκλίμακα ή μοριακό επίπεδο. Συνεπώς, ατενίζοντας το μέλλον, ο πυρήνας θα παραμείνει αμετάβλητος, παρόλο που το εύρος των εφαρμογων μπορεί να διευρυνθεί σε πολλά διαφορετικά πεδία. Η διδασκαλία αυτών των νέων πεδίων και η ανάπτυξη της αντίστοιχης εμπειρίας θα αποτελέσει ακριβώς μέρος της μελλοντικής εκπαίδευσης των χημικών μηχανικών.
Πηγή: Γρηγόρης Στεφανόπουλος: Ο Ελληνας καθηγητής του MIT -Η σπουδαία ανακάλυψη που έκανε | iefimerida.gr http://www.iefimerida.gr

Επίκουρος: ο φιλόσοφος της ηδονής.«Ευδαιμονία, Σέβας, Ηθική και Καλοπροαίρεση» Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο

Ο φιλόσοφος Επίκουρος που γεννήθηκε στη Σάμο, γιος του Αθηναίου Νεοκλή, ήταν ιδρυτής της Σχολής των Επικουρείων στην Αθήνα. Σε ηλικία 14 ετών άκουσε μαθήματα από τον πλατωνιστή Πάμφιλο. Για τη φιλοσοφική του εξέλιξη έπαιξε ρόλο η σπουδή του (327-324) με δάσκαλο τον Ναυσιφάνη, ο οποίος του δίδαξε την Ατομιστική του Δημόκριτου και τη θεωρία της ηδονής της Κυρηναϊκής Σχολής. Αργότερα ο ίδιος έλεγε ότι όλα όσα ήξερε τα έμαθε μόνος του, γιατί οι δάσκαλοι δεν μπορούσαν να του εξηγήσουν, τί υπήρχε πριν από το χάος, από το οποίο προέκυψε η ζωή.

Στα έτη 323-321 ο Επίκουρος ήταν στρατιώτης στην Αθήνα. Το 323 πέθανε ο Μεγαλέξανδρος στη Βαβυλώνα, με αποτέλεσμα το 322 να ξεσηκωθούν οι Αθηναίοι ενάντια στους Μακεδόνες. Ταυτόχρονα ο Αριστοτέλης, φοβούμενος λιντσάρισμα, εγκατέλειψε το «Λύκειο», τη Σχολή που είχε στην Αθήνα και διέφυγε στη Χαλκίδα όπου, μετά από λίγο καιρό, πέθανε. Η προσπάθεια των Αθηναίων για απεξάρτηση από τους Μακεδόνες κατέληξε σε ήττα, οπότε ο πατέρας του Επίκουρου εξεδιώχθη με άλλους Αθηναίους από τη Σάμο και κατέφυγε στον ιωνικό Κολοφώνα. Εκεί εγκαταστάθηκε και ο Επίκουρος, όπου εμβάθυνε σε φιλοσοφικά προβλήματα, στη συνέχεια δίδαξε δε στη Μυτιλήνη και στη Λάμψακο (Ελλήσποντος).

Αρκετοί φίλοι και μαθητές από τη Μυτιλήνη και τη Λάμψακο ακολούθησαν τον Επίκουρο στην Αθήνα, όταν αυτός ίδρυσε τη σχολή του «Κήπου», κάπου στο σημερινό Βοτανικό, μεταξύ Διπύλου και Ακαδημίας. Περίπου την ίδια εποχή ίδρυσε σχολή στην «Ποικίλη Στοά» και ο Ζήνων ο Κιτιεύς. Η επικούρεια Σχολή του «Κήπου» καλλιεργούσε φιλοσοφικό ανταγωνισμό με τους ακαδημαϊκούς (πλατωνικούς) και τους περιπατητικούς (αριστοτελικούς). Στον «Κήπο» δίδαξε ο Επίκουρος περίπου 40 χρόνια.

Οι επικούρειοι είχαν φυσιοκρατικές αντιλήψεις και μίλαγαν ενάντια στις δεισιδαιμονίες, τη μαντική, τα θρησκευτικά ιερατεία και τους δημοκόπους πολιτευτές, προκαλώντας έτσι την αντιπάθεια των κατεστημένων ολιγαρχικών κύκλων. Τα κυριότερα έργα του ίδιου του Επίκουρου γέμιζαν περί τους 300 παπύρους, έχουν όμως διασωθεί ελάχιστα, γιατί τα περισσότερα καταστράφηκαν κατά τις συστηματικές πυρπολήσεις βιβλιοθηκών από τον 4ο αιώνα μ.Χ. και μετά.

Στην επικούρεια διδασκαλία διαιρείται η φιλοσοφία, η οποία θεωρείται «φάρμακο της ψυχής», σε τρεις τομείς, τη φυσική, τη λογική και την ηθική. Υπέρτατο αγαθό κατά τον Επίκουρο είναι η ευχαρίστηση στη ζωή, για την απόλαυση της οποίας πρέπει να επιστρατεύονται όλες οι προσπάθειες του ανθρώπου. Η επικούρεια ευχαρίστηση (ηδονή) αφορούσε όλες τις ψυχικές απολαύσεις, την καλλιέργεια του πνεύματος και την άσκηση της αρετής, χωρίς έπαρση και αυτοπροβολή. Σε επιστολή του προς τον Μενοικέα ο Επίκουρος γράφει:

«Όταν λέμε ότι σκοπός είναι η ηδονή, δεν εννοούμε τις ηδονές του ασώτου και αυτές που βρίσκονται μέσα στις απολαύσεις, όπως νομίζουν μερικοί που το αγνοούν και δεν το παραδέχονται ή είναι κακώς πληροφορημένοι. Αλλά εννοούμε να μην πονάει το σώμα και να μην ταράσσεται η ψυχή.»

Οι ιδανικές καταστάσεις για τον άνθρωπο είναι, αρνητικά μεν η αταραξία, η αφοβία και η απονία και θετικά, η ευθυμία, η χαρά, η ευφροσύνη και η απαλλαγή από το φόβο του θανάτου. Κύρια προσπάθεια του ανθρώπου πρέπει να είναι η απολύτρωση από τον πόνο, η οποία εξασφαλίζει μία παθητική ηδονή. Η φιλοσοφία του Επίκουρου για τον τρόπο διαβίωσης των ανθρώπων συμπυκνώνεται στο «λάθε βιώσας» (= να ζεις απαρατήρητος, να μην επιδιώκεις την προβολή). Στην ίδια επιστολή του προς Μενοικέα γράφει ο Επίκουρος:

«Το πιο φρικτό από τα κακά, ο θάνατος, δεν είναι τίποτα για μας (τους επικούρειους), επειδή όταν υπάρχουμε εμείς, αυτός δεν υπάρχει, και όταν επέλθει ο θάνατος, τότε δεν υπάρχουμε εμείς.»

Για το δίλημμα πεπερασμένη – αιώνια ζωή που εισάγουν τεχνητά οι θρησκείες ώστε να προσφέρουν υπηρεσίες με διάφορες αυθαίρετες κατασκευές περί αιωνιότητας της ζωής, έγραφε:

«Η σωστή γνώση πως ο θάνατος δεν είναι τίποτα για μας, κάνει απολαυστική τη θνητότητα της ζωής, όχι επειδή της προσθέτει άπειρο χρόνο, αλλά επειδή την απαλλάσσει από τον πόθο της αθανασίας.»

Ενώ ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης θεωρούσαν τα ουράνια σώματα θεϊκές μονάδες με αυτοτελή βούληση, τα οποία παρακολουθούσαν τους ανθρώπους, ο Επίκουρος γράφει ότι αυτά τα σώματα πήραν από την αρχή, μαζί με το σφαιρικό τους σχήμα, την αναγκαιότητα και περιοδικότητα των κινήσεών τους και δεν πρόκειται για μακάριες και άφθαρτες οντότητες.

Αναφέρει ο Επίκουρος για τη θεωρία του

Ηδονή είναι να μην πονάει το σώμα και να μην ταράσσεται η ψυχή.

Η αξία της γνώσης, υποστηρίζει ο Επίκουρος, αντίθετα με τον Αριστοτέλη, μετριέται με τη χρησιμότητά της. Η γνώση πρέπει να βοηθάει για να εκλείψουν οι δεισιδαιμονίες και οι πλάνες και για να κατακτήσει ο άνθρωπος το ανώτερο αγαθό που είναι η ψυχική γαλήνη. Δεν υπάρχει και δεν χρειαζόμαστε γνώση που δεν έχει σχέση με τη ζωή, που δεν μεγαλώνει την ευτυχία μας, που δεν μειώνει τον πόνο μας – επικούρειες αντιλήψεις που επικράτησαν οριστικά από την Αναγέννηση και εντεύθεν.

Επίσης αντίθετα με τον Αριστοτέλη, ο Επίκουρος θεωρεί τις γυναίκες ισότιμες στην κοινωνική ζωή με τους άνδρες και τις δέχεται ως μαθήτριες στη Σχολή. Εξ ίσου ισότιμη ανθρώπινη αντιμετώπιση αξίζουν οι δούλοι, οι οποίοι μπορούσαν να παρακολουθούν μαθήματα στον Κήπο και να αναδειχθούν σε φιλοσόφους. Το όνομα ενός εξ αυτών, Μυς, διασώθηκε σε μας από τον ιστορικό Λαέρτιο. Για τις γυναίκες έγραψε ο Επίκουρος:

«Η γυναίκα σου να σε σέβεται πρέπει και όχι να σε φοβάται, διότι δεν την πήρες για υπηρέτρια, αλλά για σύντροφο στη ζωή.»

Μια σύγκριση αυτών των αντιλήψεων με αντίστοιχες μεταγενέστερες που επικράτησαν στον ελληνόφωνο χώρο, δείχνει ποια ανατολίτικη οπισθοδρομικότητα επεβλήθη στον Ελληνισμό με τις μεσανατολικές δοξασίες.

Μέσα σε ένα περιβάλλον πολεμικών και πολιτικών ανακατατάξεων των ελληνιστικών κρατών, όπου τίθενται ερωτήματα για ανεξαρτησία (από τους Μακεδόνες) και αυτονομία των πόλεων, οι Επικούρειοι έχουν σαφή άποψη για το θέμα των πατρίδων, όχι με την ιδιοκτησιακή έννοια που δημιουργούν στους ανθρώπους, μέχρι των ημερών μας, οι κυβερνήτες για λόγους διατήρησης της εξουσίας και διακίνησης εξοπλισμών, αλλά με την έννοια του ενιαίου περιβάλλοντος, της κοινής πατρίδας και της αδελφοσύνης επί Γης. Έγραφε ο επικούρειος Διογένης Οινοανδέας (2ος αιώνα π.Χ.):

«Με το κάθε κομμάτιασμα της γης βέβαια άλλη είναι η πατρίδα για τον καθένα. Αλλά εάν δούμε όλη την επιφάνεια αυτού του κόσμου, τότε μία είναι η πατρίδα όλων μας, όλη η Γη, και μία η κατοικία μας, όλος ο κόσμος.»

Αντιλήψεις, οι οποίες επανέρχονται τον 21ο αιώνα ως νέες σοφίες, μπροστά στα πολλαπλά προβλήματα που προέκυψαν, είτε από τις φυσικές αλλαγές, είτε από τις δραστηριότητες του ανθρώπου, π.χ. επιβάρυνση περιβάλλοντος, πυρηνικά όπλα, διατροφικά προβλήματα, ενεργειακή ανεπάρκεια, αμάθεια και οπισθοδρομικότητα κ.ά.

Οι θεοί, κατά την επικούρεια αντίληψη, δεν ανακατεύονται στα ανθρώπινα, δεν κάνουν χάρες και δεν δέχονται δώρα. Αν έκαναν δε πράγματι οι θεοί όσα τους ζητούσαν οι άνθρωποι, θα εξαφανιζόταν η ανθρωπότητα, γιατί όλοι επιζητούν και εύχονται το κακό των άλλων… Για κάθε στιγμή και κάθε δυσκολία της ανθρώπινης ζωής, οι επικούρειοι φιλόσοφοι είχαν διατυπώσει ως πνευματικό βοήθημα την τετραφάρμακον, τέσσερις φράσεις για συνεχή χρήση:

«Δεν μας φοβίζει ο θεός, δεν μας ανησυχεί ο θάνατος, εύκολα αποκτιέται το Καλό, εύκολα υποφέρεται το Κακό.»

Αυτό δηλώνει ότι, πέρα από τις φυσικές δυνάμεις και τους νόμους του σύμπαντος,

• δεν υπάρχουν θεοί τιμωροί και μπαμπούλες, όπως επαναλαμβάνουν καταπιεστικά
  οι θρησκείες, οπότε και δεν χρειάζεται κάποιος να ζει με το φόβο τους
• δεν μας ανησυχεί ο θάνατος που δεν μας αφορά, εφόσον εμείς δεν υπάρχουμε πια
• το καλό που χρειάζεται για να ζήσει κάποιος, σύμφωνα με τις πνευματικές, ψυχικές και σωματικές ανάγκες του, αποκτάται  για έναν ολιγαρκή άνθρωπο εύκολα και τέλος,
• με την επικούρεια αταραξία αντιμετωπίζεται κάθε κακό, κάθε δυσάρεστη κατάσταση και κάθε φόβος.

Ένας σημαντικός τομέας που απασχόλησε εντατικά τον Επίκουρο, από τον οποίο έχουμε όμως λίγες πληροφορίες, είναι η φυσική του φιλοσοφία. Η επιρροή του ατομισμού του Λεύκιππου και του Δημόκριτου είναι παραπάνω από εμφανής στο έργο του Επίκουρου. Ο μεγάλος αυτός φιλόσοφος έγραψε, μεταξύ άλλων, και ένα τεράστιο συναφές σύγγραμμα, «Περί Φύσεως», το οποίο είχε έκταση 37 τόμων. Τα λίγα αποσπάσματα που έχουν διασωθεί από αυτό το έργο, είν
αι κυρίως κείμενα του Λουκρήτιου και του Διογένη Οινοανδέα, αλλά και λίγα του ίδιου του Επίκουρου.

Μερικές από τις βασικές αρχές της φυσικής φιλοσοφίας του Επίκουρου

* Τίποτα δεν δημιουργείται ποτέ από το τίποτα.
* Ο κόσμος δεν δημιουργήθηκε από θεία παρέμβαση.
* Ακόμα και αν υπάρχουν θεοί, αυτοί δεν επιδρούν στο φυσικό κόσμο.
* Η ύλη δεν καταστρέφεται σε τίποτα.
* Πρωταρχικά στοιχεία της ύλης δεν είναι τα αριστοτελικά στοιχεία πυρ, αήρ, γη και ύδωρ, αλλά μικρά αδιαίρετα άφθαρτα σωματίδια (άτμητα σωμάτια = άτομα).
* Τίποτα δεν μπορεί να γίνει αισθητό αν δεν έχει υλική υπόσταση.
* Τίποτα δεν υπάρχει εκτός από τα άτομα και το κενό ανάμεσά τους.
* Όλα τα σώματα, είτε είναι άτομα, είτε προέρχονται από ένωση ατόμων.
* Το σύμπαν είναι αχανές. Δεν βρισκόμαστε στο κέντρο του σύμπαντος, αλλά είμαστε ένας από τους αναρίθμητους κόσμους του σύμπαντος.
* Τα άτομα βρίσκονται σε διαρκή κίνηση μέσα στο κενό. Μπορούν να συνεχίσουν σε ευθεία, να συγκρουστούν, να αλλάξουν κατεύθυνση, να ενωθούν με άλλα άτομα στη δημιουργία σύνθετων σωμάτων.
* Οι κόσμοι και τα έμβια όντα δημιουργούνται από τυχαία γεγονότα λόγω της χαοτικής
κίνησης των ατόμων.
* Αυτό που αποκαλούμε «ψυχή» είναι σωματική οντότητα με υλικά χαρακτηριστικά και
δεν συνεχίζει να υπάρχει μετά τον θάνατο.
* Η αίσθηση είναι αξιόπιστη, διότι δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κάτι άλλο πιο αξιόπιστο από αυτήν.

Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτές οι απόψεις, τις οποίες είχε προσεγγίσει διαισθητικά ο Επίκουρος, δεν απέχουν σημαντικά από τα επιστημονικά ευρήματα και τη σημερινή γνώση μας για τα ουράνια σώματα και τη φύση γενικότερα. Δεν είχε, λοιπόν, άδικο ο Νίτσε που διαπίστωνε στα τέλη του 19ου αιώνα ότι: «Η επιστήμη έχει βαλθεί να επιβεβαιώσει τον Επίκουρο!»

Είναι πασιφανές, πόσο αρνητική ήταν για την πρόοδο της ανθρωπότητας η αποσιώπηση αυτού του μεγάλου διανοητή κατά την ύστερη Αρχαιότητα και το Μεσαίωνα. Μπορούμε δε εύκολα να σκεφτούμε, πόσο θα είχαν προωθηθεί η επιστήμη, η τεχνολογία και γενικότερα ο (ελληνικός) πολιτισμός, αν είχε εξελιχθεί ομαλά η επιστήμη των ελληνορωμαϊκών και ελληνιστικών χρόνων και δεν είχε παρεμβληθεί ο οπισθοδρομικός Μεσαίωνας με την υποστήριξη της εισροής στις πολιτισμένες κοινωνίες βαρβάρων από Βορρά και Ανατολή και της άνωθεν επιβολής σκοτεινών δεσποτικών και θεόπληκτων αντιλήψεων.

Από τα προηγούμενα είναι επίσης κατανοητό, γιατί οι πλατωνιστές και αριστοτελιστές απεχθάνονταν αυτόν τον μεγάλο φιλόσοφο, τους μαθητές του και τη φιλοσοφία τους και γιατί συνεχίζεται αυτή η εχθρότητα μέχρι των ημερών μας από όλους τους ελιτίστικους μηχανισμούς.

Περίπου 300 χρόνια μετά την εποχή του Επίκουρου, γράφει ο Πλούταρχος (~50 – 125 μ.Χ.) ότι ο ιδρυτής της Σχολής του «Κήπου» προσπάθησε να ανατρέψει τους «θεσμούς της πόλης» και ότι θεωρούσε τον εαυτό του «σοφότερο από τον Πλάτωνα» – έγκλημα καθοσιώσεως για τους ολιγαρχικούς. Γι’ αυτές λοιπόν τις αντιλήψεις έπρεπε, σύμφωνα με τον Πλούταρχο που είχε ο ίδιος ολιγαρχικές προτιμήσεις, να μαστιγωθούν όλοι οι επικούρειοι, όχι με το απλό μαστίγιο αλλά με το αστραγωτό! Αυτή η εκδήλωση αντιπάθειας και εκδικητικότητας δείχνει, πόση επιρροή πρέπει να είχαν ακόμα κατά το 2ο μ.Χ. αιώνα στην κοινωνία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας οι επικούρειοι φιλόσοφοι.

Ο Επίκουρος δεν έτυχε μέχρι σήμερα, λόγω των δημοκρατικών και φυσιοκρατικών του αντιλήψεων, οποιασδήποτε προβολής μέσα από τα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα, τα οποία κατά κύριο λόγο στηρίζουν ακόμα ολιγαρχικές και θεοκρατικές αντιλήψεις. Μόλις τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται στα ελληνικά σχολικά βιβλία δειλά η βιογραφία του Επίκουρου και αναπτύσσεται η φιλοσοφία του. Μερικοί σύγχρονοι δυσφημιστές εξηγούν δε, κάνοντας μεταφραστικά άλματα, ότι το λάθε βιώσας (= να ζεις απαρατήρητος) του σπουδαίου αυτού φιλοσόφου σημαίνει πως κάποιος ζει λαθραία, σε βάρος των άλλων – ένα ακόμα δείγμα της διαχρονικής οπισθοδρομικής αθλιότητας που υποστηρίζεται κατά κανόνα από μηχανισμούς προπαγάνδας, θεσμοποιημένους και άτυπους.

Στ. Φραγκόπουλος.

Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.

Τρώγοντας στο Μουσείο της Ακρόπολης. Από τον τακτικό θαμώνα Επικούρειου Πέπου.

Μεσημεράκι Σαββάτου, και αφού περιηγηθήκαμε ακόμη μία φορά στο ωραιότερο – δεν είναι υπερβολή – αρχαιολογικό μουσείο του κόσμου με την ωραιότερη θέα του πλανήτη – ούτε αυτό είναι υπερβολή –, ανεβήκαμε στον τελευταίο όροφο για ένα πρόχειρο, νομίζαμε, γεύμα.
Η ευρύχωρη αίθουσα ήταν ήδη γεμάτη καθ' ότι οι αλλοδαποί επισκέπτες γευματίζουν νωρίς, χωρίς φασαρία και φωνές, με σερβιτόρους που έμοιαζαν να εκτελούν χορευτικές φιγούρες ανάμεσα στα τραπέζια, καλογυαλισμένοι, πολύγλωσσοι, χαμογελαστοί, με την έκφραση του συνεπούς επαγγελματία που σπάνια συναντάς σ’ αυτή τη χώρα. 

Από τις μεγάλες τζαμαρίες έμπαινε και καθόταν παρέα στο τραπέζι σου η Ακρόπολη, στο πιάτο, τόσο κοντά που, να, αν απλώσεις το χέρι, χαϊδεύεις τη δεξιά κολόνα του Παρθενώνα. Οι άνθρωποι. Της απόλυτης ανωνυμίας, κατ' απαίτηση των ιδίων. «Ο στόχος δεν είναι να φανούμε ως άτομα. Είμαστε κομμάτι του μουσείου, της ζωντανής ελληνικής κουζίνας, ήρθαμε για να αποδείξουμε ότι μπορούμε να διαχειριστούμε την ελληνική παράδοση με σύγχρονη ματιά χρησιμοποιώντας εξαιρετικές τοπικές πρώτες ύλες, να διατηρήσουμε αυστηρά την εποχικότητα των πιάτων, να δείξουμε ακόμη ένα κομμάτι του πολιτισμού μας.
Να φανταστείς, τη Σαρακοστή, όλα τα πιάτα ήταν νηστίσιμα εκτός από ένα-δύο για τους επίμονους κρεοφάγους» μου είπε η υπεύθυνη του εστιατορίου. Σέβομαι την παράκληση-απαίτηση και δεν αποκαλύπτω ονόματα, εκτός από τον Στέφαν Ανδρέου, τον νεαρό υπεύθυνο για την κουζίνα σεφ, έπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις. Πάντως, ο επαγγελματισμός και ο σεβασμός σε έμψυχο και άψυχο υλικό φωνάζουν από μακριά. Το φαγητό. Δεν ξέρω τι θα έπρεπε να πρωτογράψω. Οτι τα κουλούρια Θεσσαλονίκης ζυμώνονται και ψήνονται καθημερινά στους φούρνους τους για να σερβιριστούν με γλυκιά γραβιέρα, ότι με τον ελληνικό καφέ της χόβολης προσφέρουν φρεσκοφτιαγμένο παστέλι απίστευτης νοστιμιάς ή ότι τα τσιπς – ναι, τα πατατάκια – κόβονται στο χέρι και τηγανίζονται λίγα λεπτά προτού σερβιριστούν;
Στη... σοβαρή κουζίνα τώρα οι εκπλήξεις ακολουθούν η μία την άλλη. Φάβα σαντορινιά με αγκιναράκι τηνιακό τουρσί από τα χέρια τους, φακοσαλάτα με γαύρο αρωματισμένο με βότανα, χταποδάκι μαγειρεμένο με μελιτζάνες και πράσινες ελιές και ζουμερά μπιφτέκια σχάρας ήταν τα πρώτα πιάτα που απολαύσαμε χωρίς να αφήσουμε ούτε ένα σπυρί της ευγένειας στο πιάτο.
Από τον «επίσημο» κατάλογο της Παρασκευής το λαβράκι φιλέτο καπνισμένο σε φύλλα ευκαλύπτου με σάλτσα μελισσόχορτου και μελιτζάνα ήταν απλά συγκινητικό και τα αρώματά του τόσο διεγερτικά της όρεξης και τόσο ιδανικά συνδυασμένα που μας έστειλαν αδιάβαστους. Το αυτό συνέβη και με τις εξαιρετικές ισορροπίες σε αρώματα και υφές που είχε το συκώτι με πορτοκάλι και πιπεριές. Το σέρβις. Μπορείς με 40 άτομα στην κουζίνα και στο σερβίρισμα να εξυπηρετείς χωρίς καθυστερήσεις, με χαμόγελο και υποδειγματικό επαγγελματισμό 1.500 σε μέσο όρο άτομα ημερησίως; Ναι, και το αποδεικνύουν καθημερινά και έμπρακτα οι εργαζόμενοι στο συγκεκριμένο εστιατόριο. Το κρασί. Ξεκινώντας από 15 ευρώ για έναν λευκό Ορεινό Ηλιο ή 21 ευρώ για το λευκό Thema από το Κτήμα Παυλίδη ή 17 ευρώ για τη Μαντίνεια του Νασιάκου, μπορώ να πω ότι οι τιμές είναι πολύ φιλικές στον καταναλωτή. Οι τιμές. Σαλάτες 5,5-7,50 ευρώ, πρώτα  6,5-9,5 ευρώ, κύρια 7,50-9,50 ευρώ. Στον κατάλογο της Παρασκευής – που το εστιατόριο μένει ανοιχτό ως τα μεσάνυχτα για δείπνα με Ακρόπολη και φεγγαράδα – οι τιμές σε κάποια κύρια πιάτα φτάνουν τα 22 ευρώ. Τελική εκτίμηση. Αν είναι να απολαύσω ένα γεύμα με εξαιρετική πρώτη ύλη, ελληνική γεύση και συγκλονιστική θέα, θα πάω χωρίς δεύτερη σκέψη στο Μουσείο της Ακρόπολης. Το ίδιο και αν αποφασίσω να δείξω σε αλλοδαπό φίλο τι σημαίνει ολοκληρωμένη εικόνα της Αθήνας που αγαπάω. Δεν μπορώ να μην τον περάσω από αυτό το εστιατόριο.
Η υπεύθυνη ομάδα αποδεικνύει ότι όλες οι δικαιολογίες για τιμές, κόστη και άλλα συναφή είναι παραμύθια, παραδίδοντας μαθήματα ελληνικής γευσης υψηλής ποιότητας καθημερινά σε πάνω από 1.000 επισκέπτες.
Οδός Διονυσίου Αρεοπαγίτου 15, Αθήνα.
Δεν χρειάζεται να πληρώσετε εισιτήριο για να ανεβείτε στο εστιατόριο. Για το βράδυ της Παρασκευής πραγματοποιούνται τηλεφωνικές κρατήσεις τις ημέρες και ώρες λειτουργίας του Μουσείου στο τηλ. 210 9000.915πηγή το βήμα.