Μην ξεχνάτε τα χαρισματικά παιδιά. Αφορά την Διώνη, την Ζαν Ντ' Άρκ, την Ελιάνα και όχι μόνο. Επαναξιολόγηση 15/02/2021

Φίλες και Φίλοι καλησπέρα, χρόνια τώρα είχα τη μεγάλη χαρά να γνωρίσω αρκετά χαρισματικά παιδιά, το μεγάλο πρόβλημα ήταν, και δυστυχώς είναι, πως πολλά από αυτά τα παιδιά έχουν συνηθίσει τη θεωρία του Μπουραντά. Κάποιοι τους λένε πως είναι κοτόπουλα ενώ αυτά είναι αετόπουλα, και δυστυχώς πολλές φορές παραμένουν κοτόπουλα. Με κάποια παιδιά έχω δώσει μεγάλη μάχη, και συνεχίζω να δίνω ακόμα. Σας χαιρετώ με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.
Γονείς και εκπαιδευτικοί έχουν την τάση να βοηθούν περισσότερο τους μαθητές που παρουσιάζουν χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο. Όμως, αυτό δεν είναι πάντα σωστό για το σύνολο…

«Μην ξεχνάτε τα χαρισματικά παιδιά».

Το 1971 ο Αμερικανός ψυχολόγος Julian Stanley ξεκίνησε, στο πανεπιστήμιο Johns Hopkins στην Βαλτιμόρη, τη μακροβιότερη μελέτη για παιδιά – ιδιοφυΐες που έχει γίνει ποτέ στον κόσμο.

Η σχετική μελέτη με τίτλο «The Study of Mathematically Precocious Youth» (SMPY) κατέγραψε σε βάθος 45 ετών τη συμπεριφορά και τις επιδόσεις 5.000 χαρισματικών μαθητών, τα συμπεράσματα της οποίας έρχονται σήμερα στη δημοσιότητα.

Ένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα της μελέτης είναι ότι ακόμα και τα ιδιοφυή παιδιά, για να επιτύχουν στη ζωή τους, χρειάζονται την κατάλληλη εκπαίδευση, ώστε να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες τους. Οι ερευνητές τονίζουν ότι συχνά οι γονείς και οι δάσκαλοι κάνουν το λάθος να στρέφουν την προσοχή και το ενδιαφέρον τους στους μαθητές με χαμηλές επιδόσεις και θεωρούν ότι τα χαρισματικά παιδιά δεν χρειάζονται βοήθεια.

Κεντρικό μήνυμα της σχετικής μελέτης SMPY είναι: «Μην ξεχνάτε τα χαρισματικά παιδιά».

Ο μελετητής και ψυχολόγος Jonathan Wai τονίζει: «Είτε μας αρέσει είτε όχι, αυτοί οι άνθρωποι ελέγχουν πραγματικά την κοινωνία μας. Τα παιδιά που βρίσκονται στην κορυφή τείνουν να γίνονται επιφανείς επιστήμονες, ακαδημαϊκοί, διευθύνοντες σύμβουλοι εταιρειών, δικαστές, γερουσιαστές και δισεκατομμυριούχοι».

Η μελέτη επισημαίνει ότι, δυστυχώς, η έρευνα δείχνει πως τα παιδιά που παρουσιάζουν πολύ νωρίς ικανότητες στις επιστήμες και στα μαθηματικά δεν λαμβάνουν τη βοήθεια που θα έπρεπε, ενώ οι εκπαιδευτικοί που έχουν μπροστά τους λαμπρούς μαθητές επιλέγουν να αφιερώσουν το μεγαλύτερο μέρος της προσοχής τους στους πιο αδύναμους μαθητές.

Αποτέλεσμα αυτής της στάσης των εκπαιδευτικών είναι τα παιδιά που θα μπορούσαν στο μέλλον να κάνουν ιατρικές ανακαλύψεις ή να ομιλούν στα Ηνωμένα Έθνη να περιορίζονται στην ενήλικη ζωή τους σε λιγότερο σημαντικούς ρόλους.

Αν οι δάσκαλοι και οι γονείς έχουν μπροστά τους ένα χαρισματικό παιδί, δεν πρέπει να σταματήσουν να το ενισχύουν με «σκληρή δουλειά» και να αναγνωρίζουν το είδος της εξυπνάδας του παιδιού, καθώς και σε ποιον τομέα θα μπορούσε αυτό το παιδί να δείξει τις δυνατότητές του. Άλλα παιδιά έχουν τάση να γίνουν μηχανικοί και αρχιτέκτονες και άλλα χειρουργοί.

Η μελέτη επισημαίνει ότι το μέλλον του κόσμου εξαρτάται από αυτά τα παιδιά.

Το Κέντρο για Ταλαντούχα Παιδιά (Center for Talented Youth) του πανεπιστημίου Johns Hopkins ξεκίνησε από τον Julian Stanley, καθηγητή Ψυχολογίας, που επιχείρησε να βοηθήσει ένα αγόρι να αναπτύξει το ταλέντο του, καθώς είχε εξαντλήσει όλα τα σχολικά τεστ στα μαθηματικά από την ηλικία των 13 ετών. Το κέντρο δημιουργήθηκε για να ικανοποιήσει μία εθνική ανάγκη, όπως λέει το ίδιο το πανεπιστήμιο, για να αναγνωρίζει και να εξελίσσει τα πιο λαμπρά παιδικά μυαλά παγκοσμίως. Και τα έχει καταφέρει, καθώς ένα από αυτά τα ταλέντα ήταν ο ιδρυτής του Facebook και ένα άλλο ο συνιδρυτής της Google. 

ΠΗΓΗ: ΗΜΕΡΗΣΙΑ

Οδηγός (επι)βίωσης για παντρεμένα ζευγάρια. επαναξιολόγηση 15/02/2021 από τον Επικούρειο Πέπο.

Ο γάμος είναι η τελετουργική κορύφωση μιας σχέσης. Το επίσημο άνοιγμά της στην κοινωνία: Το ζευγάρι ενώπιον θεού και ανθρώπων δεσμεύεται πίστη και αφοσίωση. Και μετά… ακολουθεί ο έγγαμος βίος.

Συχνά, μια φυλακή, ένας εγκλωβισμός για δυο ανθρώπους, όταν δεν καταφέρνουν να συμβιώσουν αρμονικά. Αντιθέτως όσα ζευγάρια πετυχαίνουν την αρμονική συμβίωση, μας βεβαιώνουν ότι είναι υπέροχος. Σαν το καλό κρασί που όσο παλιώνει τόσο καλύτερο γίνεται.

Τι κάνει όμως το κρασί να παλιώνει με επιτυχία; Τι κάνει τον χρόνο σύμμαχο αντί για εχθρό;

Μικρές οδηγίες για μεγάλα αποτελέσματα

Το ανδρόγυνο πρέπει να μάθει να συμβιβάζεται.

Ο ένας να ακούει τον άλλο και όχι ο καθένας να εμμένει στην θέση του. Μόνο όταν βρεθεί το σημείο του συμβιβασμού επέρχεται η ισορροπία.

Να προσεγγίζει ο ένας τις συνήθειες του άλλου.

Μπορεί να είχαν συνηθίσει διαφορετικά, όμως ο καθένας αν ξεκολλήσει από τα στερεότυπα και τις βολές του θα δει πόσα πολλά μπορεί να πάρει από τον άλλον.

Να κάνει πράγματα από κοινού.

Μια βόλτα, μια εκδρομή, ακόμη και μια ταινία στην τηλεόραση ή ένα ποτό στο μπαλκόνι, δημιουργεί δεσμό μέσα στη ρουτίνα της καθημερινότητας.

Να κάνει πράγματα ξεχωριστά.

Δεν είναι καθόλου κακή ιδέα ο κάθε σύντροφος να έχει λίγο προσωπικό χρόνο μέσα στην εβδομάδα για να τον αφιερώσει όπως θέλει. Προσοχή: χρειάζεται μέτρο, αλλιώς ελλοχεύει η απομόνωση.

Να φροντίζει την ερωτική του ζωή.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι η επανάληψη καταντάει το σεξ βαρετό, όμως αυτοί ίσως αγνοούν ότι η επανάληψη είναι αυτή που επιτρέπει να χτίσεις σπουδαία οικοδομήματα.

Να σέβεται ο κάθε σύντροφος την οικογένεια του άλλου.

Ας μην λησμονούμε, ότι ο δικός μας πεθερός και πεθερά είναι ο πατέρας και η μάνα που γέννησαν τον σύντροφό μας και προφανώς, η αγάπη προς τον γονιό είναι αδιαπραγμάτευτη.

Να μην αφήνει τα σώματά του παραμελημένα.

Η σιλουέτα, η καθαριότητα, το στυλ… ποτέ δεν χορταίνουμε να θαυμάζουμε αυτό που αγαπάμε. Το ίδιο θέλει και ο σύντροφός μας!

Οι σχέσεις δεν είναι ούτε δεδομένες, ούτε αυτονόητες, θέλουν φροντίδα. Αν φροντίσουμε τη σχέση μας, αυτή θα μας το ανταποδώσει πολλαπλάσια!

http://www.pathfinder.gr

Tι είναι αγάπη; Ποιος θα μας απαντήσει; άκουσα μία καταπληκτική ιστορία για την γυναίκα του ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ αυτή η γυναίκα θα ήταν η ιδανική να μας μιλήσει για την αγάπη.

Μήπως η Αγάπη είναι χημεία;

Βιολογικά, η Αγάπη είναι μια έντονη νευρολογική κατάσταση, όπως η πείνα ή η δίψα, αλλά πιο μόνιμη. Λέμε για την αγάπη ότι είναι τυφλή ή με την έννοια ότι δεν την ελέγχουμε. Αλλά πάλι, αυτό δεν είναι ιδιαίτερα παράξενο, από τη στιγμή που η Αγάπη, είναι κατά βάση χημικό φαινόμενο μας λένε οι χημικοί.

Ενώ ο πόθος είναι μια περιστασιακή σεξουαλική επιθυμία στη δημιουργία της οποίας εμπλέκεται η απελευθέρωση ορμονών, όπως η τεστοστερόνη, και τα οιστρογόνα, στην πραγματική αγάπη ή στο πραγματικό δέσιμο και στην πραγματική αφοσίωση. Ο εγκέφαλος απελευθερώνει ένα τεράστιο συνδιασμό ορμονών:: Φερομόνες, Ντοπαμίνη, Νορεπινεφρίνη, σεροτονίνη, ωκυτοκίνη και βαζοπρεσίνη (ADH).

Ωστόσο, από την σκοπιά της εξέλιξης, η αγάπη μπορεί να αντιμετωπισθεί ως μηχανισμός επιβίωσης. Ένας μηχανισμός που έχουμε αναπτύξει, ώστε να χρειαζόμαστε τις μακροχρόνιες σχέσεις, που σημαίνουν αμοιβαία αλληλοϋπεράσπιση, φροντίδα των γονιών προς τα παιδιά και προώθηση του αισθήματος ασφάλειας και σιγουριάς.

 Η Αγάπη στην αρχαιότητα είχε πολλές εκφάνσεις

Οι αρχαίοι ξεχώριζαν την Φιλία, την οποία αντιλαμβάνονταν ως μια βαθιά αλλά χωρίς σεξουαλική διάσταση, οικειότητα, ανάμεσα σε στενούς φίλους ή μέλη μιάς οικογένειας ή ως ένα βαθύ δέσιμο, που σφυρηλατείται ανάμεσα σε στρατιώτες που πολεμούσαν ο ένας δίπλα στον άλλον στη μάχη.

Το αρχαίο Ρωμαϊκο Ludus πάλι, περιγράφει ένα πιο παιχνιδιάρικο πάρε-δώσε που συμβαίνει όταν φλερτάρουμε.

Πράγμα ήταν η ώριμη αγάπη που εξελίσσεται με το πέρασμα του χρόνου ανάμεσα σε ζευγάρια που βρίσκονται πολύ καιρό μαζί και περιλαμβάνει αλληλοκατανόηση στην πράξη, αφοσίωση, συμβιβασμούς και αλληλοκατανόηση.

Αγάπη για τους αρχαίους, ήταν ένας πιό γενικευμένος όρος και δεν είχε να κάνει με την αποκλειστικότητα αλλά με ένα πανανθρώπινο συναίσθημα που αφορούσε τους γύρω σου.

Φιλαυτία, είναι η αγάπη για τον εαυτό σου, που δεν είναι τόσο εγωιστική όσο ακούγεται. Όπως έλεγε ο Αριστοτέλης ή όπως θα σας πει οποιοσδήποτε ψυχοθεραπευτής, για να μπορέσεις να νοιαστείς για τους άλλους, πρέπει πρώτα να έχεις φροντίσει τον εαυτό σου.

Τέλος, και πιθανότατα τελευταίος, αν και προκαλεί τα περισσότερα προβλήματα και επιπλοκές, ο Έρως, έχει να κάνει με την σεξουαλική έλξη, και το πάθος. Εκτός αν μετεξελιχθεί σε φιλία η/και πράγμα, ο έρως θα εκφυλιστεί και θα σβήσει μόνος του.

Αγάπη είναι όλα τα παραπάνω. Αλλά είναι παράλογο και μη μη ρεαλιστικό να έχουμε την προσδοκία να βιώσουμε και τις έξι εκδοχές της με ένα μόνο πρόσωπο. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικά πράγματα η οικογένεια και η κοινωνία.

Η Αγάπη είναι παθιασμένη δέσμευση

Η απάντηση παραμένει ασαφής, εν μέρει διότι η Αγάπη δεν είναι ένα πράγμα. Αγάπη για τους γονείς, τους συντρόφους, τα παιδιά, την πατρίδα, τον διπλανό, τον Θεό, κτλ., όλες έχουν διαφορετική υφή. Κάθε μια έχει τις παραλλαγές της: Τυφλή, μονόπλευρη, τραγική, σταθερή, ρευστή, υστερόβουλη, ανολοκλήρωτη, άνευ όρων…

Στην καλύτερη πάντως, όλες οι εκδοχές της είναι μια ευγενής και παθιασμένη δέσμευση, την οποία καλλιεργούμε και εξελίσσουμε, αν και συχνά εμφανίζεται στις ζωές μας απρόσκλητη. Γι’ αυτό και είναι κάτι περισσότερο από ένα δυνατό συναίσθημα. Χωρίς την δέσμευση, είναι μόνο ένας ενθουσιασμός. Χωρίς το πάθος είναι μόνο εμμονή. Ακόμα και η μεγαλύτερη Αγάπη, χωρίς τα ην φροντίσεις και να την καλλιεργήσεις, μαραίνεται και πεθαίνει.

 Η Αγάπη είναι κίνητρο για όλες τις μεγάλες ιστορίες

Το τι είναι η Αγάπη, εξαρτάται από το πού βρίσκεσαι σε σχέση με αυτήν. Όταν βρίσκεσαι ασφαλής μέσα της, μπορείς να την αισθάνεσαι τόσο φυσική και απαραίτητη, όσο τον αέρα – υπάρχεις μέσα της χωρίς καλά καλά να το προσέχεις. Όταν την στερηθείς, μπορεί να τη νιώθεις σαν εμμονή. Να σε εξαντλεί, σχεδόν σαν σωματικός πόνος.

Η Αγάπη είναι το κίνητρο για τις μεγάλες αφηγήσεις. Όχι μόνο για τις ιστορίες με ρομαντική αγάπη, αλλά και για την αγάπη του γονιού προς το παιδί του, για την αγάπη στην οικογένεια, στην πατρίδα. Εϊναι το σημείο πριν την ολοκλήρωσή της που συναρπάζει. Αυτό που σε χωρίζει από την αγάπη, τα εμπόδια που μπαίνουν ανάμεσά σας. Αυτές τις στιγμές που προσπαθείς να ξεπεράσεις τα εμπόδια, η Αγάπη είναι τα πάντα.

www.theguardian.com/

Αποστάγματα σοφίας στο filomatheia.blogspot.gr επαναξιολόγηση στις 15/02/2021από τον Επικούρειο Πέπο.

Σοφά λόγια στο ιστολόγιο της Λογοτεχνικής Ομάδας Γοργογυρίου.
Κατά τους βυζαντινούς χρόνους το εκπαιδεύω λεγόταν «ἀνάγω» και η εκπαίδευση αναγωγή,
η φοίτηση στο σχολείο «ἀναγινώσκειν» ή «γραμματίζεσθαι».
Εκείνος που δεν έλαβε εκπαίδευση ονομαζόταν ανάγωγος.
Ubi amor, ibi dolor (όπου αγάπη, εκεί και πόνος)
«Ubi dubium, ibi libertas» (Οπου υπάρχει αμφιβολία, εκεί υπάρχει ελευθερία)
Publilius Syrus, 1ος μ.Χ αιών
«Να ενεργείς με τέτοιο τρόπο, ώστε η αρχή στην οποία στηρίζεται η πράξη σου να μπορούσε να γίνει παγκόσμιος νόμος.
Εμμάνουελ Καντ

«1. Άφοβον ο θεός (Μη φοβάσε το Θεό)
2. Αναίσθητον ο θάνατος (Λυτρώσου από τον φόβο του θανάτου)
3. Τ’αγαθόν μεν εύκτητον (Το αγαθό εύκολα κατακτάται)
4. Το δεινόν ευεκαρτέρητο (οι οδύνες εύκολα υπομένονται)
Από την Τετραφάρμακο του Επίκουρου
«"Γεννηθήκαμε μια φορά και δε γίνεται να γεννηθούμε και δεύτερη, ενώ είναι βέβαιο πως δεν θα υπάρξουμε ξανά στον αιώνα τον άπαντα. Εσύ όμως, ενώ δεν εξουσιάζεις το αύριο, αναβάλλεις την ευτυχία γι’ αργότερα.
Κι η ζωή κυλά με αναβολές και χάνεται, κι ο καθένας μας πεθαίνει μες στις έγνοιες."
Επίκουρος
«…Επιδίωξη της τυραννίας είναι να πτωχεύσουν οι πολίτες, αφ’ ενός για να συντηρείται με τα χρήματα τους η φρουρά του καθεστώτος, και αφ’ εταίρου για να είναι απασχολημένοι οι πολίτες και να μην τους μένει χρόνος για επιβουλές.
Σε αυτό το αποτέλεσμα αποβλέπει τόσο η επιβολή μεγάλων φόρων, η απορρόφηση των περιουσιών των πολιτών, όσο και η κατασκευή μεγάλων έργων που εξαντλούν τα δημόσια οικονομικά….»
Αριστοτέλης Πολιτικά
Τι ανόητοι που είναι οι άνθρωποι. Ζητάνε ελευθερία της έκφρασης ενώ δεν έχουν ελευθερία της σκέψης..»
Soren Kierkegaard
«Σημασία δεν έχει που βρίσκεται το κορμί, αλλά που ταξιδεύει η ψυχή.»
Σωκράτης
«Ο λαός σώπαινε, και κανείς δεν μιλούσε, γιατί ήταν φοβισμένος και έβλεπε πως οι συνωμότες ήταν πολλοί.»
Θουκιδίδης
«Αυτός που δεν ξέρει για ποια πράγματα να νοιάζεται και σε ποια να μη δίνει σημασία, νοιάζεται για το ασήμαντο και παραβλέπει το ουσιώδες.»
Βούδας
"Φιλοσοφία θα πει: να βρίσκεσαι καθ' οδόν.
Τα ερωτήματά της είναι ουσιαστικότερα από τις απαντήσεις της, και κάθε απάντηση μετατρέπεται σε νέο ερώτημα".
Καρλ Γιάσπερς
Οι ιδεολογίες μας χωρίζουν.
Τα όνειρα και οι αγωνίες μάς ενώνουν.
Ευγένιος Ιονέσκο
Πώς θα δαμαστεί μέσα στον άνθρωπο το θηρίο που τείνει προς την πλεονεξία και τη βία;
Ο Μακιαβέλι θ' απαντούσε: με τον εξαναγκασμό του Νόμου.
Οι απαισιόδοξοι: με τη Χάρη του Θεού.
Οι αισιόδοξοι: με την Παιδεία.
Ευ. Παπανούτσος
«Η αξία ενός ανθρώπου θα πρέπει να εξετάζεται με βάση ότι δίνει και όχι ότι μπορεί να λάβει. Προσπάθησε να μην γίνεις ένας άνθρωπος της επιτυχίας, αλλά ένας άνθρωπος της αξίας».
Albert Einstein.
«Κάθε μέρα υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι η εσωτερική και εξωτερική ζωή μου βασίζονται σε κόπους άλλων ανθρώπων, ζωντανών και νεκρών, και θα πρέπει να καταβάλλω δυνάμεις, προκειμένου να δώσω στο ίδιο μέτρο με αυτά που έχω λάβει και συνεχίζω να λαμβάνω».
Albert Einstein.
«Δεν είναι δυνατό να ζει κανείς ευχάριστα, αν δεν ζει φρόνιμα, ηθικά και δίκαια, όπως και δεν μπορεί να ζει φρόνιμα, ηθικά και δίκαια, αν δεν ζει ευχάριστα».
Επίκουρος Κύριαι δόξαι
«Ο θεός δεν είναι για φόβο (διότι η θεϊκή δύναμη δεν απειλεί εκ φύσεως), ο θάνατος δεν προκαλεί ανησυχία (διότι δεν υπάρχει μετά θάνατο ζωή) και το καλό (ό,τι πραγματικά χρειαζόμαστε) εύκολα αποκτιέται, το δε κακό αντέχεται (ό,τι μας κάνει να υποφέρουμε, εύκολα μπορούμε να το υπομείνουμε). από την τετραφάρμακο (τέσσερις αρχές) του Επίκουρου,
«Είναι μεγάλο ευτύχημα ότι ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του φιλοσοφία. Αυτός ο διαφορετικός τρόπος του σκέπτεσθαι μας εμποδίζει από του να γίνουμε αγέλη.» Χουρμουζιάδης
«Μια έννοια που έχει τη δύναμη να ρυθμίζει όλη τη ζωή μας: Επιείκεια.» Κομφούκιος
«Ο άριστος πάνω απ' όλα θέτει τη δικαιοσύνη. Ο άριστος που είναι γενναίος και δεν είναι δίκαιος θα στασιάσει. Ο μικρός άνθρωπος που είναι γενναίος και δεν είναι δίκαιος, θα κλέψει» Κομφούκιος
«Να μην αναζητώ μία θέση απ' όπου θα μπορώ να κάνω κάτι χρήσιμο, αλλά να κάνω κάτι χρήσιμο από εκεί όπου πραγματικά βρίσκομαι» Carl Jung
«Θεωρώ πιο γενναίο εκείνον που κυριαρχεί στα πάθη του από εκείνον που κυριαρχεί στους εχθρούς του. Η δυσκολότερη νίκη είναι εκείνη ενάντια στον ίδιο σου τον εαυτό» Αριστοτέλης
«Δεν μπορώ να διδάξω σε κανένα τίποτα. Μπορώ μόνο να τον κάνω να σκέφτεται» Σωκράτης
«Η αμφιβολία είναι η αρχή της σοφίας» Αριστοτέλης
«Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν πραγματικά ελευθερία, επειδή η ελευθερία προϋποθέτει ανάληψη ευθύνης και οι περισσότεροι τρέμουν την ανάληψη ευθύνης» Sigmund Freud
«Ζωή είναι να μην ζεις μόνο για τον εαυτό σου!» Μένανδρος
«Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο— καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο— το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή» Νίκος Καζαντζάκης - Ασκητική
«Να μη βυθίζεσαι στο παρελθόν, να μην κάνεις όνειρα για το μέλλον, να επικεντρώνεις τη σκέψη σου στην παρούσα στιγμή.» Σιντάρτα Γκοτάμα Βούδας
«Ου προσποιείσθαι δει φιλοσοφείν αλλ’ όντως φιλοσοφείν. Ου γαρ προσδεόμεθα του δοκείν υγιαίνειν αλλά του κατ’ αλήθειαν υγιαίνειν.» Επίκουρος
ΠΗΓΗ: wordpress.com

Ευρετήριο Συναισθημάτων. επαναξιολόγηση Δευτέρα 15/02/2021

Τα συναισθήματά μας είναι μηνύματα που λαμβάνουμε από τον εαυτό μας. Μας δίνουν πληροφορίες για τον τρόπο και το βαθμό που καλύπτουμε τις ανάγκες μας και πυροδοτούνται από συγκεκριμένα γεγονότα και σκέψεις.

Το πιο κάτω ευρετήριο περιλαμβάνει πολλές λέξεις και εκφράσεις που αναφέρονται σε συναισθήματα και συναισθηματικές καταστάσεις. Έχει σκοπό να μας βοηθήσει να εκφράσουμε αυτό που νιώθουμε λεκτικά και να εμπλουτίσουμε το λεξιλόγιό των συναισθημάτων μας.

Συναισθήματα που εκδηλώνουμε όταν οι ανάγκες μας καλύπτονται.

Αισθάνομαι ζεστασιά, θαλπωρή, οικειότητα, τρυφερότητα, στοργή
Ανοίγω, ανοίγει η καρδιά μου
Γλυκαίνομαι, αισθάνομαι ερωτισμό
Νιώθω ευλάβεια, κατάνυξη, λατρεία
Δένομαι, έρχομαι κοντά, νιώθω ενότητα, σύνδεση, ταυτίζομαι
Συγκινούμαι
Νοιάζομαι, συμπάσχω, αισθάνομαι συμπόνια, συμπάθεια, σπλαχνίζομαι
Παρηγορούμαι
Μαλακώνω

Είμαι παρών
Αισθάνομαι σταθερότητα, είμαι στο κέντρο μου, είμαι ψύχραιμος, έχω ισορροπία, είμαι ατάραχος
Προσηλώνομαι, απορροφώμαι

Είμαι σε ετοιμότητα, επαγρύπνηση

Αισθάνομαι αυτοπεποίθηση
Βεβαιώνομαι
Είμαι αποφασισμένος
Νιώθω περηφάνια, καμαρώνω, κολακεύομαι
Παίρνω θάρρος, εμψυχώνομαι, παίρνω δύναμη
Ελπίζω, αισθάνομαι αισιόδοξος

Ικανοποιούμαι, χορταίνω
Είμαι ευχαριστημένος
Είμαι χαρούμενος
Χαίρομαι
Νιώθω ευφορία, ευτυχία, ευδαιμονία, πληρότητα, αγαλλίαση, θαυμάσια, μεγαλείο
Ανεβαίνω, έχω κέφι, ευθυμώ.

Διασκεδάζω
Απολαμβάνω, ευχαριστιέμαι, τέρπομαι, γουστάρω, φτιάχνομαι

Ζωντανεύω, τονώνομαι, αναζωογονούμαι, ανανεώνομαι, νιώθω ανάταση, φρεσκάδα
Ενεργοποιούμαι, δραστηριοποιούμαι, κινητοποιούμαι
Είμαι πρόθυμος, έχω διάθεση, έχω όρεξη
Ενδιαφέρομαι, είμαι περίεργος, ιντριγκάρομαι

Ενθουσιάζομαι, παθιάζομαι, νιώθω ζέση, φλογίζομαι, εξάπτομαι, απογειώνομαι
Εκπλήσσομαι, μένω έκθαμβος, μένω άναυδος
Γοητεύομαι, μαγεύομαι
Θαυμάζω, εμπνέομαι
Αισθάνομαι δέος
Συναρπάζομαι, εξιτάρομαι, διεγείρομαι, ανάβω
Εκστασιάζομαι

Αισθάνομαι ελεύθερος, απελευθερώνομαι.

Ηρεμώ, χαλαρώνω, ησυχάζω, ειρηνεύω, γαληνεύω
Ανακουφίζομαι, ξαλαφρώνω, αποφορτίζομαι, λυτρώνομαι
Νιώθω ασφάλεια, σιγουριά, εφησυχάζω
Νιώθω ξεγνοιασιά, ανεμελιά
Νιώθω άνετα, ανάλαφρα
Αισθάνομαι ουδέτερα

Αισθάνομαι εμπιστοσύνη

Αισθάνομαι ευγνωμοσύνη

Αισθάνομαι εκτίμηση.

Συναισθήματα που εκδηλώνουμε όταν οι ανάγκες μας δεν καλύπτονται

Φοβάμαι, τρομάζω, τρέμω, τρομοκρατούμαι, παραλύω, κερώνω
Πανικοβάλλομαι, φρικάρω
Είμαι σε απόγνωση, είμαι σε αδιέξοδο, δεν ξέρω τι να κάνω

Ανησυχώ, έχω αγωνία, έχω έγνοια
Αγχώνομαι, στρεσάρομαι,
Ασφυκτιώ, πνίγομαι
Ταράζομαι, συγχύζομαι, αναστατώνομαι

Έχω ένταση, τσιτώνω
Έχω νεύρα, είμαι νευρικός

Ενοχλούμαι, δυσαρεστούμαι, σπάζομαι
Ερεθίζομαι
Εκνευρίζομαι

Νευριάζω, τσαντίζομαι, ζοχαδιάζομαι, τα παίρνω, κουρδίζομαι, φορτώνω, εξανίσταμαι
Πεισμώνω
Αγανακτώ
Θυμώνω, κοχλάζω, βράζω, δαιμονίζομαι, φρενιάζω, μανιάζω, βουρλίζομαι, φουντώνω, φουρκίζομαι, διαολίζομαι, εξαγριώνομαι, γίνομαι έξαλλος, γίνομαι έξω φρενών, οργίζομαι, τρελαίνομαι

Νιώθω αντιπάθεια, απωθούμαι
Αντιστέκομαι, αντιδρώ, αισθάνομαι απροθυμία
Νιώθω απέχθεια, αποστροφή, δυσφορία
Αηδιάζω, σιχαίνομαι, νιώθω αναγούλα, φρίττω
Αισθάνομαι περιφρόνηση

Αισθάνομαι μίσος, μνησικακία, εχθρότητα
Νιώθω απαίσια, νιώθω άθλια, νιώθω εφιαλτικά

Μπερδεύομαι, είμαι σε σύγχυση, χάνομαι

Απορώ
Παραξενεύομαι, σαστίζω, ξενίζομαι

Αιφνιδιάζομαι, ξαφνιάζομαι, κεραυνοβολούμαι, παθαίνω ψυχρολουσία
Σοκάρομαι, κουφαίνομαι
Μπλοκάρω, κολλάω, φρακάρω, βουβαίνομαι, αποσβολώνομαι, κοκαλώνω

Πελαγώνω

Αμφιβάλλω, γίνομαι καχύποπτος, γίνομαι δύσπιστος, υποψιάζομαι, ψιλιάζομαι
Επιφυλάσσομαι, είμαι συγκρατημένος

Προβληματίζομαι
Διχάζομαι, αμφιταλαντεύομαι, είμαι σε δίλημμα
Διστάζω, αισθάνομαι αβεβαιότητα

Αποξενώνομαι, χάνω την επαφή, αποκόπτομαι, απομακρύνομαι.

Απομονώνομαι
Κλείνομαι, κουμπώνομαι

Ψυχραίνομαι, κρυώνω, παγώνω

Αδιαφορώ, νιώθω απάθεια, στεγνώνω συναισθηματικά

Νιώθω μοναξιά

Νιώθω αμήχανα, άβολα.

Ντρέπομαι, κοκκινίζω
Αισθάνομαι αυτολύπηση

Έχω τρακ

Νιώθω ενοχή
Νιώθω τύψεις, το έχω βάρος.

Κουράζομαι, εξαντλούμαι, εξοντώνομαι, εξουθενώνομαι, καταβάλλομαι, ξεθεώνομαι
Αισθάνομαι κόπωση, ατονία, βαραίνω, χάνω την ενέργειά μου, νυστάζω
Αποβλακώνομαι, αποχαυνώνομαι, ζαλίζομαι

Αρρωσταίνω, φθείρομαι

Βαριέμαι, πλήττω, αισθάνομαι μονοτονία, νιώθω ανία
Μπουχτίζω, μπαϊλντίζω, μπαφιάζω, φλομώνω

Πονάω, αισθάνομαι οδύνη
Πληγώνομαι
Υποφέρω, βασανίζομαι, ταλανίζομαι, μαρτυράω

Κλονίζομαι, δοκιμάζομαι, δυσκολεύομαι, ζορίζομαι, ταλαιπωρούμαι.

Συντρίβομαι, ισοπεδώνομαι, καταρρέω, τσακίζομαι, σπάζω

Στεναχωριέμαι, λυπάμαι, θλίβομαι, νιώθω πίκρα, σκάω, φαρμακώνομαι
Είμαι κακόκεφος, έχω κατήφεια, δυσθυμία, μιζεριάζω
Μελαγχολώ, πέφτω, ψυχοπλακώνομαι, νιώθω κατάθλιψη, νιώθω κατατονία, μαραζώνω, μαραίνομαι, είμαι δυστυχισμένος, νιώθω μαυρίλα, αδειάζω, νιώθω κενό

Αποθαρρύνομαι, αποκαρδιώνομαι, είμαι απαισιόδοξος

Απελπίζομαι
Απογοητεύομαι, νιώθω πικρία
Ξενερώνω, χαλιέμαι
Αισθάνομαι ματαίωση, με πιάνει το παράπονο, frustration

Μετανιώνω

Πενθώ

Αισθάνομαι οίκτο, έλεος

Νιώθω ευάλωτος
Αισθάνομαι ανασφάλεια

Επιθυμώ, λαχταρώ, ποθώ, διψάω, λυσσάω, λιώνω, ψοφάω, έχω κάψα, έχω καψούρα
Νοσταλγώ, μισεύω
Ανυπομονώ, αδημονώ

Ζηλεύω
Φθονώ

ΠΗΓΗ: Η γλώσσα της καρδιάς.

Ένα αφιέρωμα σε όσες γυναίκες δεν έχουν ξεχάσει πως πάνω απ' όλα είναι γυναίκες. επαναξιολόγηση 15 /02 /2021

Φίλες και Φίλοι η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη στις γυναίκες, στις γυναίκες που συνεχίζουν να είναι ερωτικές, ελκυστικές και κυρίως αυτές που δεν ξεχνούν τη θηλυκότητά τους. Σε όλες αυτές που με μια ματιά, η μ' ένα νάζι σε στέλνουν στο Ωνάσειο με κολπική μαρμαρυγή!! Χαλάλι τους!! Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος. ΥΓ. Αυτή την περίοδο μια τέτοια θεά έχω στο ατελιέ ως μοντέλο και έχω ήδη ξεκινήσει να την ζωγραφίζω προκειμένου να μείνει στην ιστορία της ζωγραφικής.

Θηλυκότητα είναι η τέχνη του να συντηρείς εσκεμμένα κάποια χαρακτηριστικά, που για  αιώνες έχουν συνδεθεί με το γυναικείο φύλο, είτε ως μύθοι είτε ως παράδοση είτε ως προσδοκία, χωρίς να διακυβεύεται η προσωπικότητα και οι επιλογές, τη στιγμή, που η μάζα τα απαξιώνει ως αναχρονιστικά.

Θηλυκότητα είναι η τέχνη του να γίνεσαι ποθητή, αλλά όχι προκλητική, παίζοντας με τις ιδιότητες και αφήνοντας το αίσθημα του ανικανοποίητου, που θα κορεσθεί μόνο σταδιακά, αν κάποιος αποδειχθεί ικανός να σε κερδίσει.

Θηλυκότητα είναι η τέχνη της φιλαρέσκειας, δίχως έπαρση, της καλαισθησίας χωρίς εμμονή, της επίγνωσης των θέλω, χωρίς φλυαρία, ο συνδυασμός της τρυφερότητας με το δυναμισμό, της ευφυίας με την αφέλεια, η ικανότητα να κάνεις όσους πλησιάζουν να φαντάζονται και να μαντεύουν, ξέροντας πως ποτέ δε θα σε κατέχουν.

Θηλυκότητα είναι οι εμπειρίες, που δεν κατονομάζονται, τα αντίθετα που συναινούν με το χρόνο, η αγνότητα που έγινε σύνεση, η ευγένεια, όταν οι υπόλοιπες γίνονται αθυρόστομες, η προθυμία εκεί που οι άλλες επικαλούνται δικαιώματα και η διεκδίκηση, όταν κάποιες δειλιάζουν παρά τις μεγαλοστομίες τους.

Θηλυκότητα είναι η τέχνη του να χαρίζεσαι ως δώρο αποκλειστικά σε εκείνους που για σένα αγωνίστηκαν, η μαγεία του να αποκαλύπτεις λίγα και να πυροδοτείς πολλά, ο ρομαντισμός, που δε γίνεται γλυκανάλατος, η αυτοπεποίθηση, που δε μετατρέπεται σε θρασύτητα.

Θηλυκότητα είναι η σεξουαλική διαθεσιμότητα με τη σωφροσύνη της άρνησης, η αυτονομία, που γίνεται συγκατάβαση, το κάλλος, που εμποτίζεται από το μέτρο…

Η θηλυκότητα είναι, δυστυχώς, μια ξεχασμένη από τις πολλές τέχνη…

Ευστράτιος Παπάνης, Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας
Πανεπιστημίου Αιγαίου

ΕΠΙΚΤΗΤΟΣ Ένα αφιέρωμα για την ψυχολόγο της ΟΚΡΑ επαναξιολόγηση 15/02/2021

Φίλες και Φίλοι καλησπέρα, το μενού σήμερα της ΛΟΓ έχει σοφές σκέψεις από τον Επίκτητο. Ο λόγος που επέλεξα τον φιλόσοφο Επίκτητο είναι γιατί ίσως με το σκεπτικό του να βοηθήσει την ψυχολόγο μας να γίνει πιο φιλοσοφημένη, και καλύτερη στην επιλογή που έκανε. Εγώ πιστεύω πως έχει όλα τα προσόντα να διαπρέψει στην ψυχολογία και όχι μόνο. Σύντομα ο κορυφαίος μουσικόσυνθέτης Γιώργος Χατζής θα αποφανθεί για το ταλέντο της στη μουσική και στα φωνητικά. Σας χαιρετώ, με σεβασμό ο Επικούρειος Πέπος.
Ο Επίκτητος (Έλληνας στωικός φιλόσοφος) πίστευε ότι ο κύριος σκοπός της φιλοσοφίας είναι να βοηθήσει τους κοινούς ανθρώπους να ανταπεξέλθουν αποτελεσματικά στις προκλήσεις της καθημερινής ζωής και να αντιμετωπίσουν τις αναπόφευκτες σοβαρές απώλειες, τις απογοητεύσεις και τις λύπες της ζωής.

Η συμπεριφορά του ήταν εκείνη του ανοιχτόκαρδου, ταπεινού δασκάλου που παρότρυνε τους μαθητές του να μάθουν να ζουν σοφά, παίρνοντας τη ζωή τους στα σοβαρά και ο ίδιος ήταν το καλύτερο παράδειγμα για αυτούς, εφόσον «ζούσε το λόγο του», δηλαδή πραγμάτωνε αυτά που έλεγε. Ο Επίκτητος πίστευε ότι ο κύριος σκοπός της φιλοσοφίας είναι να βοηθήσει τους κοινούς ανθρώπους να ανταπεξέλθουν αποτελεσματικά στις προκλήσεις της καθημερινής ζωής και να αντιμετωπίσουν τις αναπόφευκτες σοβαρές απώλειες, τις απογοητεύσεις και τις λύπες της ζωής. Η ηθική διδασκαλία του είναι απογυμνωμένη από συναισθηματικότητα, ευσέβεια, και ακατανόητες μεταφυσικές ορολογίες. Για τον Επίκτητο, η ευτυχισμένη ζωή και η ζωή της αρετής είναι συνώνυμες. Η ευτυχία και η προσωπική ολοκλήρωση είναι οι φυσικές συνέπειες του να κάνεις το σωστό. Η ιδέα του Επίκτητου σχετικά με την «καλή ζωή» δεν είναι θέμα του να ακολουθήσουμε «έναν οδηγό αγοράς», τυφλές εντολές, αλλά να εναρμονίσουμε τις πράξεις μας με τη φύση. Ο σκοπός δεν είναι να κάνουμε καλές πράξεις για να κερδίσουμε την εύνοια των θεών ή το θαυμασμό των άλλων, αλλά να επιτύχουμε την εσωτερική γαλήνη και κατ’ αυτό τον τρόπο τη διαρκή προσωπική ελευθερία. Η καλοσύνη είναι μία επιχείρηση ίσων ευκαιριών, διαθέσιμη στον καθένα την κάθε στιγμή: φτωχό ή πλούσιο, μορφωμένο ή απλοϊκό άνθρωπο. Δεν είναι η αποκλειστική δικαιοδοσία των «επαγγελματιών» του πνεύματος, όπως μοναχών, αγίων ή ασκητών. Ο Επίκτητος προώθησε μία αντίληψη της αρετής που ήταν απλή, συνηθισμένη και καθημερινή στην έκφραση της. Αντί των ασυνήθιστων ξεχωριστών επιδείξεων καλοσύνης, ήταν υπέρ μιας ζωής που να τη ζει κανείς σταθερά, σύμφωνα με τη θεία θέληση. Η συνταγή του Επίκτητου για τη καλή ζωή επικεντρωνόταν σε τρία θέματα: να γίνεις κύριος των επιθυμιών σου, να εκτελείς τα καθήκοντα σου, και να μάθεις να σκέπτεσαι καθαρά για τον εαυτό σου και για τις σχέσεις σου με την ευρύτερη ανθρώπινη κοινωνία. Το αληθινό έργο ενός ανθρώπου ο ίδιος αναφέρει ο Επίκτητος πως είναι: «Να μάθει πώς να απαλλάσσει τη ζωή του από τις οδύνες, τους θρήνους, τα «Αχ, εγώ» τα «Πόσο δυστυχισμένος είμαι», από τις συμφορές και τις αναποδιές. Για το ρόλο του σαν δάσκαλος ο Επίκτητος αναφέρει αντίστοιχα ότι «θέλει να κάνει τους μαθητές του, όχι μόνο ελεύθερους, γαλήνιους και ευτυχισμένους αλλά και ατάραχους μπροστά στα εμπόδια, την καταπίεση και τον καταναγκασμό». Συνεπώς ο ίδιος αναγνώριζε ότι η καθημερινή ζωή είναι γεμάτη δυσκολίες διαφόρων βαθμών. Ανάλωσε τη ζωή του σκιαγραφώντας το μοναδικό μονοπάτι προς την ευτυχία, την ολοκλήρωση και την ηρεμία, άσχετα από ποιες τυχαίνει να είναι οι ιδιαίτερες περιστάσεις κάποιου. Τα διδάγματα του έχουν μιαν ανεξήγητα σύγχρονη εφαρμογή. Κατά διαστήματα, η φιλοσοφία του μοιάζει με την καλύτερη εκδοχή της σύγχρονης ψυχολογίας.

Η σκέψη του θεωρήθηκε ως μία από τις κεντρικές ρίζες της σύγχρονης ψυχολογίας της αυτοδιαχείρισης, καθώς η θεραπεία δεν απαιτεί πάντα την αντιμετώπιση τόσο των φυσιολογικών ζητημάτων όσο των ψυχολογικών, δίνοντας έτσι τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. 

Ας δούμε κάποιες από τις συμβουλές του προς αυτήν την κατεύθυνση: «Για οτιδήποτε μας συμβαίνει να θυμόμαστε να στραφούμε στον εαυτό μας και να αναρωτηθούμε πόση δύναμη έχουμε για να το αντιμετωπίσουμε». Ας ακολουθήσουμε το παράδειγμα του αθλητή και ας πούμε: «Για αυτό έχω κάνει εξάσκηση, για αυτό έχω κάνει προπόνηση», έτσι δεν θα μας συμβεί κάτι χειρότερο από αυτό που μπορεί να περιμένουμε, εφόσον έχουμε προετοιμαστεί για αυτό. Κάθε φορά που βρισκόμαστε σε μία δύσκολη θέση, ας πούμε στον εαυτό σας: «Αυτό δεν απασχολεί ούτε το φτωχό μου κορμί ή την φτωχή μου περιουσία, ούτε τις ασήμαντες πεποιθήσεις μου. Για μένα όλα είναι καλά σημάδια αν το θέλω, γιατί όποια και αν είναι η τελική έκβαση μπορώ να ωφεληθώ από αυτή». Είναι σημαντικό να μπορούμε βλέπουμε την θετική πλευρά των πραγμάτων, η αρνητική προοπτική δεν είναι πάντα ούτε απαραίτητη, ούτε και η καλύτερη λύση. Ας αποφύγουμε να μιλάμε με αυτό τον τρόπο: «Πόσο άτυχος είμαι που μου συνέβη αυτό». Αλλά καλύτερα ας πούμε «Πόσο τυχερός είμαι, γιατί παρόλο που μου συνέβη αυτό, συνεχίζω να ζω ήρεμος, αφού δεν έχω συντριβεί από το παρόν, ή δεν τρομάζω για το μέλλον», ή ακόμη «Αυτό δεν είναι κακοτυχία, αλλά το γεγονός ότι το υπομένω με καλή διάθεση είναι μεγάλη τύχη».. Είναι λάθος να αφήνουμε να ριζώνουν στο νου μας αρνητικές σκέψεις και εικόνες γιατί: Αν κεντρίζει τη φαντασία μας ένα πράγμα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, ας το αντιμετωπίσουμε με την νόηση μας, ας τη νικήσουμε, μην την αφήσουμε να δυναμώσει ή να φτάσει στο επόμενο σκαλοπάτι που είναι το να ζωγραφίζει (στο νου μας) τις εικόνες που αυτή θέλει (η φαντασίωση). 

Ας προσπαθήσουμε να αποσπαστούμε από τις θλιβερές σκέψεις μας και να σκεφτούμε κάτι άλλο, εξασκώντας τον νου μας. Τελικά ίσως ο Επίκτητος ενδιαφερόταν περισσότερο για την θεραπεία του εαυτού μας παρά για τις αφηρημένες θεωρίες του Εγώ. Η ηθική του είναι μία ηθική ατομικής απελευθέρωσης από τα ψυχολογικά δεσμά, γι’ αυτό και η διδασκαλία του Επίκτητου είναι τόσο παραδοσιακή όσο και εξίσου σύγχρονη. Σε μία κοινωνία που σήμερα (στην πράξη αν όχι ρητά) θεωρεί την επαγγελματική επιτυχία, τα πλούτη, τη δύναμη, και τη φήμη επιθυμητά πράγματα, άξια προς θαυμασμό, ο Επίκτητος τα θεωρεί ασήμαντα και άσχετα προς την αληθινή ευτυχία. Εκείνο που τον ενδιαφέρει πρωταρχικά είναι τι είδους άτομο γίνεσαι, τι είδους ζωή κάνεις. Ο Επίκτητος είναι η φωνή της συνείδησης όταν η σάρκα φαίνεται να καταδυναστεύει το πνεύμα, που μαστιγώνει την αδικία, την φαυλότητα και τον υλισμό.
ΠΗΓΗ: ENNEA ETH ΦΩΤΟΣ

Μία συνέντευξη του Οκτάβιου Πας στο Θανάση Λάλα.

Οκτάβιο Πας

Η μόνη ελπίδα είναι να βγάλουμε την ψυχή μας από το «μπαούλο». Ετσι θα μπει φρένο στο μυαλό μας.

Ο ποιητής ΤΟΝ περασμένο Νοέμβριο, όταν ένα γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων μετέδωσε από λάθος την είδηση του θανάτου του, ο ίδιος ο ποιητής σχολίασε: «Με λυπεί το γεγονός ότι αυτοί που θα θρηνήσουν τον θάνατό μου είναι τόσο βιαστικοί...».
Οι «βιαστικοί» του περασμένου Νοεμβρίου θα πρέπει να έτριβαν τα χέρια τους την Κυριακή 19 Απριλίου, όταν επιβεβαιώθηκε ότι ο Πας δεν ζει πια ανάμεσά μας. Ο νομπελίστας ποιητής ­ ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές του αιώνα μας ­ υπέφερε από καρκίνο τον τελευταίο χρόνο και πολύ έντονα προβλήματα στην καρδιά του. Τους τελευταίους μήνες η κατάστασή του πήγαινε από το κακό στο χειρότερο. Πριν από μία εβδομάδα «ησύχασε». Μας άφησε με ένα ράφι βιβλία όπου στη θέση του συγγραφέα υπάρχει το όνομά του. Μας άφησε κληρονομιά τη σκέψη του.

Ο Οκτάβιο Πας γεννήθηκε στις 31 Μαρτίου 1914, όταν το Μεξικό σπαρασσόταν από την επανάσταση. Η οικογένεια της μητέρας του καταγόταν από την Ανδαλουσία της Ισπανίας αλλά στις φλέβες του κυκλοφορούσε και ινδιανικό αίμα, γεγονός που τον έκανε ιδιαιτέρως υπερήφανο και επηρέασε ολόκληρη τη ζωή και το έργο του.
Ο μεξικανός πατέρας του ήταν δικηγόρος και ένθερμος υποστηρικτής του Εμιλιάνο Ζαπάτα. Για μια εποχή έγινε μάλιστα και αντιπρόσωπός του στις ΗΠΑ, όπου ο Πας πέρασε μέρος της παιδικής του ηλικίας, μια εμπειρία που τον σημάδεψε βαθιά. Η οικογένειά του όμως καταστράφηκε από τον εμφύλιο πόλεμο και ο ποιητής και δοκιμιογράφος μεγάλωσε με στερήσεις.
Ως μαθητής σε καθολικό σχολείο ανακάλυψε ότι ήταν άθεος και ως φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Πόλης του Μεξικού ενδιαφέρθηκε για την άκρα Αριστερά και άρχισε το γράψιμο. Η πρώτη ποιητική συλλογή του «Luna Silvestre» («Ασημένιο Φεγγάρι») δημοσιεύτηκε το 1933, λίγο προτού κλείσει τα 20. Ο τραγικός θάνατος του πατέρα του ένα χρόνο αργότερα τον ενέπνευσε για να γράψει το «Vigilias: fragmentos del diario de un sonador» («Ολονυκτίες: αποσπάσματα από το ημερολόγιο ενός ονειροπόλου»). Το βιβλίο όμως που τον καθιέρωσε ήταν το «Libertad bajo palabra» («Ελευθερία υπό όρους»), το οποίο πρωτοκυκλοφόρησε το 1935 αλλά διάφορες εκδόσεις του με αλλαγές στο περιεχόμενο κυκλοφορούσαν ως το 1957.
Ο Πας ήταν ένας αυθεντικός σοσιαλιστής που νοιαζόταν βαθιά για την τύχη των εργατών και των κοινωνικά αδικημένων, των αποκαλούμενων «τσικάνος» στο Μεξικό. «Και εγώ ο ίδιος αισθάνομαι "τσικάνο" και πιστεύω ότι "τσικάνο" είναι ένας Μεξικανός που έχει φθάσει στα άκρα» έλεγε. Στη Μέριδα, την πρωτεύουσα της επαρχίας Γιουκατάν, όπου εγκαταστάθηκε για κάποιο διάστημα, ίδρυσε ένα σχολείο όπου φοιτούσαν δωρεάν τα παιδιά των εργατών και των αγροτών, των «καμπεσίνος».

Οταν επέστρεψε στην Πόλη του Μεξικού, έκανε τον πρώτο από τους δύο γάμους του, ανέλαβε μια στήλη στην εφημερίδα της Συνομοσπονδίας των Μεξικανών Εργατών και άρχισε να διευθύνει διάφορα περιοδικά στα οποία εξέθετε τις θεωρίες του για την ποίηση και τη σχέση της με την κοινωνία. «Το να καταλάβεις ένα ποίημα σημαίνει, πρώτα από όλα, να το ακούσεις. Οταν διαβάζεις ένα ποίημα, το ακούς με τα μάτια, όταν το ακούς το βλέπεις με τα αφτιά. Το ποίημα πρέπει να προκαλεί τον αναγνώστη, να τον αναγκάζει να ακούσει ­ να ακούσει τον εαυτό του».
Το 1945 ο Πας, ο οποίος μιλούσε ισπανικά, γαλλικά, αγγλικά και πορτογαλικά και λίγα ελληνικά και ρωσικά, μπήκε στο διπλωματικό σώμα και στάλθηκε να υπηρετήσει στο Παρίσι, όπου έκανε παρέα με τον Αντρέ Μπρετόν και τους σουρεαλιστές. Τα διπλωματικά καθήκοντά του τα θεωρούσε απλώς μια άλλη πλευρά της ζωής του, παράλληλη με την ποίηση, και ουδόλως τον εμπόδιζαν να γράφει φιλοσοφικά δοκίμια και λογοτεχνικές κριτικές.
Το 1962 ορίστηκε πρέσβης του Μεξικού στην Ινδία, από όπου έκανε πολλά ταξίδια στην Ιαπωνία. Εξι χρόνια αργότερα ωστόσο αναγκάστηκε να παραιτηθεί, ως διαμαρτυρία κατά της κυβέρνησης της χώρας του που αιματοκύλισε διαμαρτυρόμενους φοιτητές στην Πόλη του Μεξικού, και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι.

Οταν επέστρεψε στην πατρίδα του, ίδρυσε ένα λογοτεχνικό περιοδικό και συνέχισε τα ταξίδια του ανά την υφήλιο. Για μια εποχή δίδαξε και στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Ελαβε πολλά βραβεία, με κορυφαίο το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1990. Ο λόγος του στην τελετή απονομής είχε τίτλο «Ψάχνοντας το παρόν», φράση που περιγράφει όλη τη ζωή του κατά την οποία αναζητούσε διαρκώς τα βαθύτερα νοήματα της πολιτικής και της ποίησης αλλά κυρίως την αθέατη πλευρά του κόσμου.
Τον Οκτάβιο Πας τον συνάντησα στο Παρίσι πριν ένα χρόνο περίπου - αφού προηγήθηκαν πολλές αποτυχημένες προσπάθειες πριν κλείσω αυτό το ραντεβού μαζί του. Το αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης δεν είχε δημοσιοποιηθεί ως σήμερα. Καθυστερούσα τη δημοσίευσή του για να συμπέσει με ένα νέο βιβλίο του που επρόκειτο να εκδοθεί στην Ελλάδα. Δυστυχώς ο ποιητής «έφυγε» και το τελευταίο αυτό ταξίδι του έγινε η αφορμή να δημοσιεύσουμε μία εβδομάδα μετά τον θάνατό του αυτή τη συνομιλία μας.
Δεν θα ξεχάσω τα μάτια του, δεν θα ξεχάσω τη φωνή του, δεν θα ξεχάσω τη γραβάτα του και το τουίνγκ σακάκι του. Δεν θα ξεχάσω την ελληνική φράση που μου είπε μόλις συναντηθήκαμε: «Κάποτε μιλούσα και ελληνικά». Δεν θα ξεχάσω μια υπέροχη συνέντευξή του που είχα διαβάσει στην «Ελευθεροτυπία» ­ την είχε κάνει η κυρία Τέτα Παπαδοπούλου ­ η οποία με έκανε να επιμείνω ακόμη πιο θερμά ώσπου να καταφέρω να τον συναντήσω.
Η συνάντησή μας δεν είχε διαρκέσει παρά μόνο 40 λεπτά και γι' αυτό θεωρώ ότι πολλά από αυτά που θα ήθελα να τον ρωτήσω τελικώς δεν κατάφερα να τα ρωτήσω. Ας είναι... Γιατί η συνάντηση με έναν ποιητή αξίζει όταν σου αφήνει τη γεύση του ανικανοποίητου. Αυτά.
­ Σας αρέσει να συναντάτε ανθρώπους που δεν γνωρίζετε;

«Μου αρέσουν οι συναντήσεις με τους ανθρώπους γενικότερα. Δεν μπορώ την τηλεφωνική επαφή π.χ., με απωθεί. Ακόμη προσπαθώ να γράφω με μολύβι. Σκέφτεται αλλιώς ένας άνθρωπος που γράφει με μολύβι. Και οι παλιοί λογιστές που έκαναν λογαριασμούς με το χέρι στο χαρτί είχαν άλλη εντύπωση για την αξία του χρήματος!». (χαμογελάει)
­ Είναι απειλή η τεχνολογία, αυτή η επίθεση της τεχνολογίας;
«Τίποτε δεν μπορεί να απειλήσει τον άνθρωπο, την ανθρώπινη ψυχή. Η μόνη απειλή του ανθρώπου είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Αρα η τεχνολογία ως τεχνολογία δεν μπορεί να κάνει κακό. Κακό κάνει γιατί ο ίδιος ο άνθρωπος τη χρησιμοποιεί εναντίον του».
­ Γιατί τη χρησιμοποιεί εναντίον του;
«Προσπαθεί να πετύχει ο άνθρωπος μέσω της τεχνολογίας πράγματα που είναι αδύνατον να πετύχει ως ανθρώπινη οντότητα. Π.χ., να αναπτύξει ταχύτητες που δεν μπορεί να παρακολουθήσει το ανθρώπινο μυαλό. Αυτό οδηγεί τον άνθρωπο σε μια ασάφεια. Οσο πιο μεγάλη ταχύτητα αναπτύσσουμε τόσο χάνουμε την όρασή μας! Δεν βλέπουμε τα "κοντινά", μόνο τα "μακρινά" διακρίνουμε. Και αυτό μας κάνει να ζούμε με τα "μακρινά" χάνοντας το παρόν, που είναι το ζητούμενο, που είναι η ζωή, που είναι η γέφυρα με το μέλλον. Εν ονόματι του μέλλοντος, να ξέρετε, έγιναν εγκλήματα στη σύγχρονη ιστορία».
­ Οπως;
«Αυτό επεκαλείτο ο σταλινισμός: μια καλύτερη ζωή και θυσίες σήμερα για ένα καλύτερο μέλλον. Μια φοβερή απάτη που οδήγησε εκατομμύρια ψυχές σε πρόωρο θάνατο!».
­ Πώς καλυτερεύει τελικώς η ζωή, αν καλυτερεύει, αν υπάρχει ελπίδα;
«Η πρόοδος έχει να κάνει με το "κάθε ημέρα". Οταν ζούμε την ποιότητα στην καθημερινή μας ζωή, αυτό προμηνύει ένα καλύτερο αύριο! Γι' αυτό επιδιώκω τις συναντήσεις με τους ανθρώπους. Αυτό είναι ποιότητα ζωής: η καθημερινή επαφή με τους ανθρώπους».
­ Τι καταστρέφει την ποιότητα της ζωής μας;
«Η αποθέωση του συνόλου, η εφεύρεση της φυλής, του κόμματος! Αν θέλετε, αυτό ήταν το κακό του ναζισμού! Το μεγαλύτερο κακό ­ για να είμαστε ακριβείς ­ γιατί τα κακά του ναζισμού είναι πολλά! Το μεγαλύτερο κακό λοιπόν είναι που έθεσε την ανθρώπινη οντότητα στην υπηρεσία της φυλής, του συνόλου».
­ Μα αυτό δεν ήταν αναγκαίο για να ζήσει ο άνθρωπος ως κοινωνικό ον;
«Δεν είμαι φιλόσοφος για να διατυπώσω μια δομημένη φιλοσοφική απάντηση στο ερώτημα αυτό. Το μόνο όμως που μπορώ να πω ως άνθρωπος που σκέφτομαι είναι ότι η έννοια του κόμματος ή της φυλής είναι μια θρησκευτική έννοια. Εχει να κάνει με την άρνηση της διαφορετικότητας εν ονόματι της ομοιομορφίας. Αλλά η ομοιομορφία δεν είναι παρά ένα τέχνασμα της εξουσίας για να ελέγχει τους ανθρώπους και όχι για να προφυλάσσει την κοινωνία! Οι κοινωνίες είναι πιο ευτυχείς, πιο δημιουργικές, όταν η διαφορετικότητα ανθεί... Αρκεί να μπορούν να χρησιμοποιούν δημιουργικά τη διαφορετικότητα. Πράγμα ομολογουμένως δύσκολο αλλά όχι ανέφικτο. Σήμερα όλα έχουν γίνει "έμμεσα" στις κοινωνίες. Τίποτα πια δεν είναι "άμεσο". Μιλάμε για έμμεση δημοκρατία, για έμμεση κριτική, για έμμεση τέχνη! Το "άμεσο" σπανίζει».
­ Μα είναι δύσκολο με την πληθυσμιακή έκρηξη να μιλάμε π.χ. για «άμεση» δημοκρατία.
«Δεν θα διαφωνήσω. Αυτό όμως σημαίνει ότι η δημοκρατία θέλει επαναπροσδιορισμό. Γιατί ως έμμεση είναι άδικη και συχνά αβίωτη! Ο εκφυλισμός της δημοκρατίας οφείλεται κυρίως στον έμμεσο χαρακτήρα της!».
­ Ποια είναι τα βασικότερα προβλήματα της δημοκρατίας σήμερα;
«Το ότι η σημαία της ­ που ήταν από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης το τρίπτυχο Ελευθερία - Ισότητα - Αδελφότητα ­ ξεθώριασε. Θέλουν επαναπροσδιορισμό αυτές οι έννοιες. Οι έννοιες των λέξεων θέλουν μπόλιασμα από εποχή σε εποχή. Αν δεν συνεχίσουμε να τις μπολιάζουμε με νέα δεδομένα, κάποια στιγμή αδυνατούν και μαραίνονται».
­ Για σας τι σημαίνει η λέξη «ελευθερία» σήμερα;
«Η ελευθερία σήμερα, εν ονόματι της οποίας γίνονται όλα, από τα καλά ως τα μεγαλύτερα κακά, είναι το πιο παρεξηγημένο πράγμα. Αν θέλετε, οι ανισότητες σήμερα έχουν την πηγή τους στην ανεξέλεγκτη ελευθερία!».
­ Θέλετε να μου δώσετε ένα παράδειγμα;
«Στο Μεξικό έχω ένα γνωστό, πολύ πλούσιο άνθρωπο, που πλούτισε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Αυτός ο άνθρωπος, όταν μιλάς μαζί του, λέει: "Το παν είναι το χρήμα. Το χρήμα είναι ο Θεός. Για τον Θεό λοιπόν μπορώ να κάνω οτιδήποτε. Είμαι ελεύθερος κι εγώ, ένας πρώην προλετάριος, να γίνω πλούσιος". Πώς; "Πουλώντας όπλα... Απλό!". Είναι ένα επάγγελμα και αυτό. Η κοινωνία δίνει την ελευθερία αυτή. Αλλο αν αυτή η ελευθερία είναι καταστροφική για τους γύρω. Δόθηκαν ελευθερίες στην εποχή μας και δεν υπήρξαν περιορισμοί. Η ελευθερία που είναι ωφέλιμη έχει πάντα στο πλάι της μια σειρά περιορισμούς».
­ Πάντα οι περιορισμοί γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης.
«Οπως και η ελευθερία χωρίς περιορισμούς. "Ο φόβος μάς προφυλάσσει" έλεγε ένας σοφός άνθρωπος που είχα γνωρίσει στην Ινδία. Πιστεύω ότι ο φόβος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα μέτρο! Ο φόβος μάς οδηγεί. Δεν μπορεί να το ξεχνάμε. Η ελευθερία στην εποχή μας έχει την τάση να καταργήσει τον φόβο! Οι μεγαλύτερες εφευρέσεις οδηγήθηκαν από τον φόβο!».
­ Υπάρχει μια μεγάλη εφεύρεση που νιώθετε ότι σήμερα είναι στην υπηρεσία μιας καλύτερης ζωής, ενός καλύτερου μέλλοντος;
«Ναι... Σήμερα επιτακτικά καλούμεθα να εφεύρουμε και πάλι τον "άνθρωπο"»!
­ Τι εννοείτε; Μπορείτε να γίνεται λίγο πιο σαφής;
«Πόσο πιο σαφής»; (χαμογελάει)
­ Τι εννοείτε όταν λέτε «να εφεύρουμε ξανά τον άνθρωπο;»!
«Πρέπει να ξαναπιστέψουμε στην ύπαρξη του μυαλού και της ψυχής μας! Τελευταία κινδυνεύουμε να πιστέψουμε ότι ο άνθρωπος είναι μόνο μυαλό, μόνο λογική! Με έναν πολύ έντεχνο τρόπο κάποιοι σκέπασαν με μια "βαριά κουβέρτα" τα συναισθήματά μας. Αρα δεν βρίσκουμε διέξοδο στο μυστήριο της ύπαρξης, αν και μας βασανίζει».
­ Η ψυχή αυτόν τον ρόλο παίζει;
«Η ψυχή κάνει τον καθένα μας αναντικατάστατο. Η ψυχή μάς κάνει μονάδα... Το μυαλό, η επικράτηση του μυαλού έναντι της ψυχής, μεταμορφώνει τη μονάδα σε ένα μεγάλο μηδενικό, μέρος ενός συνόλου!».
­ Αλήθεια πώς φαντάζεστε το «δωμάτιο της ψυχής»;
«Η ψυχή, πρώτα πρώτα, δεν κατοικεί σε ένα δωμάτιο».
­ Πού κατοικεί η ψυχή;
«Μια έρημος είναι το σπίτι της ψυχής του καθενός μας. Ο καθένας πρέπει να ανακαλύψει την έρημό του. Μόνο έτσι μπορεί να αντέξει το ανεξήγητο της ύπαρξής του. Και το ανεξήγητο πιάνει πολύ περισσότερο χώρο μέσα μας από όσο είναι δυνατόν να εξηγήσουμε! Δυστυχώς η πιο σημαντική γνώση είναι η γνώση ότι το ανεξήγητο της ύπαρξης μας κάνει συγκεκριμένους, μας κάνει ανθρώπινες οντότητες! Επειδή η ψυχή έχει σκεπαστεί από το μυαλό στην εποχή μας, κυριαρχούν ο εθνικισμός και ο θρησκευτικός φανατισμός, που για μένα είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ο άνθρωπος δεν έχει ανάγκη να πιστέψει σε έναν θεό, όταν έχει την ψυχή του σε εγρήγορση! Στον Θεό πιστεύουν όσοι χάνουν την ψυχή τους. Ο Θεός έρχεται να γεφυρώσει τον άνθρωπο που απώλεσε την ψυχή του με το άγνωστο, με το ανεξήγητο της ύπαρξης!».
­ Εσείς πιάσατε ποτέ τον εαυτό σας να χάνει την ψυχή του;
«Ολοι έχουμε τέτοιες εμπειρίες. Μέσα σε μια κοινωνία κατανάλωσης των πάντων δεν μπορεί να ξεφύγει κανείς».
­ Τι είναι αυτό που μας βοηθάει να μη χάσουμε την ψυχή μας;
«Η ποίηση εμένα... Η τέχνη γενικότερα».
­ Ποιος είναι ο λόγος του συγγραφέα σήμερα; Ο νομπελίστας Κεζανμπούρο Οε μού έλεγε «ο συγγραφέας είναι μια γέφυρα...».
«Είναι ο εκπρόσωπος ενός κόσμου άγνωστου, ακατανόητου. Αυτό είναι ο συγγραφέας! Είναι ο άνθρωπος που δικαιώνει την ύπαρξη του λάθους, σε έναν κόσμο που κυνηγάει την τελειότητα. Είναι ο άνθρωπος που τραβάει το λευκό σεντόνι του φαντάσματος και αποδεικνύει ότι το "φάντασμα" είμαστε εμείς οι ίδιοι. Είναι ο άλλος εαυτός μας που πιστεύει στο "αιώνιο" ενώ αιώνιο δεν υπάρχει! Ο συγγραφέας είναι αυτός που απαντάει "ναι" στην ύπαρξη του "κακού"... μόνο που συμπληρώνει ταυτοχρόνως: "Το κακό είναι η αφορμή για να παλέψουμε και να νικήσουμε τον εαυτό μας"!».
­ Εσείς τι λέτε πιο εύκολα στη ζωή σας: το «ναι» ή το «όχι»;
«Το "όχι". Το διαπιστώσατε νομίζω και εσείς εμπράκτως. Για να σας πω αυτό το "ναι", για μια συνάντηση, είπα πολλά "όχι" πρώτα!». (χαμογελάει)
­ Γιατί σήμερα οι άνθρωποι λένε τόσο εύκολα «ναι»;
«Η μοναξιά... Φοβούνται τη μοναξιά του "όχι"! Ξέρετε είναι πολύ εύκολο να πέσεις στο ποτάμι και, χωρίς να κάνεις τίποτε, να αφεθείς να παρασυρθείς από το ρεύμα! Είναι πολύ δύσκολο να αντισταθείς. Γι' αυτό τιμώ τους αντιφρονούντες όπου και αν βρίσκονται. Αυτός που λέει "όχι" είναι ένας αντιφρονών! Σε μια κοινωνία που βολεύεται να συμφωνεί, αυτός που διαφωνεί φωτίζει με διαφορετικότητα την πληκτική ομοιομορφία! Αν θέλετε, αυτός ήταν ο θάνατος του καλλιτέχνη στην εποχή μας!».
­ Ποιος;
«Οι καλλιτέχνες έπαψαν να αντιστέκονται... έπαψαν να είναι τα τρανά "όχι" της εποχής τους. Ετσι και αυτοί έγιναν εμπορεύματα, ξεπουλήθηκαν στο ράφι της κατανάλωσης! Η τέχνη με τα "όχι" της δείχνει σε έναν κόσμο που λέει σε οτιδήποτε "ναι", ποιο είναι το μέλλον. Δυστυχώς σήμερα και η τέχνη λέει μόνο "ναι" και γι' αυτό δεν έχει επαφή με το μέλλον».
­ Ναι, αλλά έτσι έχει, όπως υποστηρίζουν μερικοί, επαφή με το μεγάλο κοινό...
«Μα ο ρόλος της τέχνης δεν είναι να έχει επαφή με το μεγάλο κοινό... Η τέχνη είναι φως στο σκοτάδι και όχι σκοτάδι στο φως! Με τα "ναι" της η τέχνη το μόνο που καταφέρνει είναι να κολακεύει το κοινό! Με την κολακεία δεν προχωρούμε... Στεκόμαστε στο ίδιο σημείο, βλεπόμαστε στον καθρέφτη και αυτοθαυμαζόμαστε!».
­ Με τι προχωρούμε;
«Με τη συνεχή κριτική! Η "κολακεία" του κοινού είναι ο θάνατος της τέχνης και η κατάργηση της μοναξιάς του καλλιτέχνη. Για να δεις το μέλλον, πρέπει να μην καθοδηγείσαι από το γούστο του κοινού!».
­ Οταν λέτε γούστο του κοινού τι εννοείτε;
«Κάτι που υπήρξε μια εποχή στις βιτρίνες, περάσαμε απέξω, μας έκλεψε την προσοχή, μπήκαμε μέσα, το πήραμε, πήγαμε σπίτι μας, το φορέσαμε και τώρα κυκλοφορούμε φορώντας το. Το "γούστο του κοινού" είναι η άλλοτε πρωτοπορία που τώρα έγινε το ρούχο και τη φοράνε».
­ Γιατί τα «όχι» οδηγούν τον καλλιτέχνη στη μοναξιά;
«Κάθε "όχι" είναι μια δήλωση διαφορετικότητας! "Οταν είμαστε όντως διαφορετικοί, είμαστε μόνοι" λέω σε κάποιο σημείο στο βιβλίο μου "Ο λαβύρινθος της μοναξιάς"! Και το εννοώ, όχι μόνο για τους Μεξικάνους, αλλά γενικότερα σαν μια διαπίστωση της ζωής. Τα "όχι" μας είναι ό,τι έχουμε να δώσουμε στον κόσμο αυτόν που βρεθήκαμε για μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή».
­ Εχετε καταλάβει ποια είναι η διαφορά ενός καλλιτέχνη, ενός ποιητή από τους υπόλοιπους κοινούς ανθρώπους;
«Δεν υπάρχει διαφορά με τη μορφή την κοινωνική! Απλώς ο καλλιτέχνης δηλώνει τη διαφορετικότητά του. Τολμάει, όπως σας είπα, να ζήσει αρνούμενος. Αυτό το κάνει όχι γιατί πιστεύει ότι έτσι προσφέρει στους γύρω, αλλά γιατί δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Εγώ γράφω για να γίνω αυτό που είμαι και αυτό που δεν είμαι. Και στη μία περίπτωση και στην άλλη όμως ψάχνω τον εαυτό μου».
­ Μετά από τόσα χρόνια ψάξιμο πιστεύετε ότι τον βρήκατε;
(χαμογελάει) «Θα σας φανεί ως λογοπαίγνιο, αλλά είναι μια βαθιά αλήθεια. Ναι, τον βρήκα και διαπίστωσα ότι μου είναι ένας άγνωστος! (χαμογελάει) Αυτό, αν και θα έπρεπε να με λυπεί, με συγκινεί απεριόριστα. Φαντάζεστε να έψαχνα μια ολόκληρη ζωή για να βρω κάποιον που γνώριζα καλά; Επανερχόμενος στην αρχή της συζήτησής μας, θα ήθελα να συμπληρώσω τώρα κάτι ακόμη. Μου αρέσουν οι συναντήσεις με ανθρώπους και μάλιστα αγνώστους. Οταν συναντώ ανθρώπους και μετά από λίγο μου προκύπτουν όπως τους είχα φανταστεί, απογοητεύομαι. Μου αρέσουν οι ανεξιχνίαστοι άνθρωποι, οι άπιαστοι, αυτοί που περιέχουν την έκπληξη. Ξέρετε τι σημαίνει να έχεις κάνει σε μια ζωή χιλιάδες συναντήσεις και μετά από όλες αυτές τις συναντήσεις να συναντάς κάποια ή κάποιον που να διαπιστώνεις ότι αν δεν τον συναντούσες δεν θα είχες γνωρίσει κάτι σημαντικό; Ψάχνουμε ό,τι δεν ξέρουμε. Η γνώση είναι υπέροχη όσο μεταμορφώνεται σε τρένο που σε πάει στο άγνωστο. Είναι πληκτική, αφόρητη αν γίνει κρεβάτι πάνω στο οποίο σε παίρνει ο ύπνος».
­ Πείτε μου το πιο ενδιαφέρον μυαλό που συναντήσατε στη ζωή σας;
«Το μυαλό του μέσου Ινδού»!
­ Η πιο ενδιαφέρουσα ψυχή;
«Του Καμύ. Μια ψυχή που αντιστεκόταν σε έναν κόσμο ­ τον δυτικό ­ όπου κανένας δεν πίστευε ότι βάζει πνευματικά εμπόδια. Ο Καμύ έκανε αντίσταση στη Δύση όπως ο Κούντερα στην Ανατολική Ευρώπη την περίοδο του υπαρκτού σοσιαλισμού»!
­ Πιστεύετε στην αλήθεια;
«Πιστεύω ότι υπάρχει αποκάλυψη που οδηγεί σε ένα νέο μυστήριο. Η αλήθεια για μένα είναι η αποκάλυψη, όχι η γύμνια».
­ Κάτω από τις λέξεις που χρησιμοποιείτε γράφοντας ένα ποίημα ή ένα δοκίμιο υπάρχει μια απέραντη σιωπή ή μια εκκωφαντική κραυγή;
«Αναλόγως ποιος ακούει, ποιος σηκώνει τις λέξεις κάθε φορά! (χαμογελάει) Εγώ πάντως έμαθα από παιδί ότι έχει αξία ο λόγος αυτού που έμαθε να σιωπά. Ο πατέρας μου ήταν δικηγόρος και ένθερμος υποστηρικτής του Εμιλιάνο Ζαπάτα. Για μια εποχή μάλιστα υπήρξε εκπρόσωπός του στις ΗΠΑ. Ο πατέρας μου λοιπόν συχνά μου μιλούσε, μου μιλούσε για τα πάντα. Οταν με έβγαζε βόλτα μου μιλούσε συνέχεια. Ξαφνικά σιωπούσε μπροστά σε κάτι που του τραβούσε πολύ την προσοχή. Εγώ τα έχανα. Ξαφνικά πέφταμε για ώρα σε μια σιωπή βαθιά. Δεν λέγαμε τίποτε μεταξύ μας. Αυτό φάνταζε πιο δυνατό επειδή μιλούσε πολύ πριν. Αν ήταν ένας ολιγομίλητος άνθρωπος και οι σιωπές του θα ήταν αδιάφορες. Αυτός ο άνθρωπος λοιπόν μου είπε από παιδί μια φοβερή φράση... μια μυθική φράση που ως σήμερα με ακολουθεί».
­ Ποια φράση;
«"Για να μπορείς να μιλάς μάθε να σιωπάς"! Στη σιωπή κατοικούν οι λέξεις του ποιητή. Εκεί πλένονται, εκεί αρωματίζονται, εκεί ντύνονται».
­ Υπάρχουν πολλά είδη σιωπής ή η σιωπή είναι μία;
«Οι Κινέζοι λένε: "Υπάρχουν δύο είδη σιωπής: η σιωπή που προηγείται της ομιλίας και η σιωπή που έπεται". Για να είναι κανείς σιωπηλός, λέω εγώ, πρέπει να σπάει πού και πού τη σιωπή του. "Σιωπαίνουμε μπροστά στο ανεξήγητο, μετά πρέπει να μιλήσουμε γι' αυτό" έλεγε ο πατέρας μου».
­ Μια μακράς διάρκειας σιωπή είναι ο θάνατος;
«Ο θάνατος δεν έχει ποτέ να κάνει με αυτόν που πεθαίνει. Εχει πάντα να κάνει με τη ζωή. Οσο ζούμε τον σκεφτόμαστε· όταν εμείς πεθάνουμε, η απώλειά μας βασανίζει αυτούς που συνεχίζουν να ζουν».
­ Γιατί ο θάνατος μας φοβίζει τόσο;
«Γιατί κανένας δεν θέλει να σταματήσει το "κρυφτό". Ο θάνατος είναι το μόνο παιχνίδι που παίζουμε με τον ίδιο απολαυστικό τρόπο ως το τέλος της ζωής μας. Ο θάνατος είναι το μόνο παιχνίδι που μας συγκινεί ως το τέλος της ζωής, το ίδιο όσο μας συγκινούσαν τα παιχνίδια ως παιδιά. Βέβαια είναι ένα δύσκολο παιχνίδι. Πρέπει να ξέρεις πότε να κρυφτείς από τον θάνατο και πότε να του φανερωθείς».
­ Ποιοι είναι οι πιο καλοί παίκτες στο παιχνίδι του θανάτου;
«Αυτοί που λαχταρούν με όλη την ψυχή και το μυαλό τους τη ζωή. Με το άλλο της χέρι η λαχτάρα της ζωής χαϊδεύει πάντα τον θάνατο!».
­ Ποιο είναι το πιο επικίνδυνο πράγμα στην εποχή μας; Από τι κινδυνεύουμε περισσότερο;
«Από την έλλειψη της έννοιας "άνθρωπος". Ολα τα υπόλοιπα χωρίς τον καταλύτη "άνθρωπος" δεν έχουν καμία αξία, κανένα μέτρο, κανένα σκοπό. Ο σκοπός πιστεύω ότι στην εποχή μας χάθηκε. Δεν ξέρουμε πια και ούτε μας απασχολεί γιατί κάνουμε ό,τι κάνουμε. Εχουμε προγραμματιστεί απλώς να κάνουμε. Καταναλώνουμε χωρίς να ξέρουμε γιατί... Μας ενδιαφέρει, για παράδειγμα, να πάρουμε αυτοκίνητο, έστω και αν δεν έχουμε χρόνο να το οδηγήσουμε ή δεν υπάρχει χώρος να το παρκάρουμε. Εχουμε αυτοκίνητο αλλά δεν πάμε βόλτα. Και όμως το όνειρό μας έγινε να αποκτήσουμε το "μέσο" του ταξιδιού και όχι το ταξίδι. Δεν ξέρω αν με καταλαβαίνετε; Εχουμε γεμάτα ψυγεία αλλά μας φτάνουν μόλις λίγες θερμίδες για να ζήσουμε. Και όμως λυπούμαστε αν δεν έχουμε ένα γεμάτο ψυγείο. Δεν διαβάζουμε, δεν βλέπουμε τηλεόραση, δεν πάμε κινηματογράφο για να δώσουμε απαντήσεις στα ερωτήματά μας τα μεταφυσικά, τα πνευματικά, τα καθημερινά αλλά για να περάσει ο χρόνος. Καταναλώνουμε τη ζωή μας κυνηγώντας να αποκτήσουμε τα μέσα, αλλά όταν τα αποκτήσουμε δεν έχουμε σκοπό. Τελικός σκοπός μας πια είναι η απόκτηση των μέσων! Ο μόνος σκοπός μας· και αυτό είναι επικίνδυνο, πολύ επικίνδυνο».
­ Υπάρχει ελπίδα;
«Το είπα και στην αρχή. Η μόνη ελπίδα μας είναι να βγάλουμε την ψυχή μας από το "μπαούλο". Μόνο έτσι θα μπει φρένο στο τρεχαλητό του μυαλού μας. Το μυαλό είναι ένα σκυλί που αν δεν το δέσεις από την ψυχή ικανοποιεί τις επιθυμίες του όπως τα ζώα. Αρα οδηγεί τον άνθρωπο με ιλιγγιώδη ταχύτητα στον θαυμαστό κόσμο των ζώων. Με ρωτήσατε αν υπάρχει ελπίδα... Ναι, υπάρχει ελπίδα, αρκεί να πονέσουμε ξανά»!
­ Σας ευχαριστώ.
«Και εγώ».
ΠΗΓΗ: EΦΗΜΕΡΙΔΑ TO BHMA

Αντίος Αμίγος! Άστα λαβίστα! Αξιοθέατα Γοργογυρίου.

ΜΑΓΕΥΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΑΝΕΜΟΡΦΟ ΓΟΡΓΟΓΥΡΙ 22/09/2016 

Αρχή του Φθινοπώρου σήμερα.
Φίλες και Φίλοι δεύτε λάβετε τελευταίον ασπασμό από το Μαγευτικό και Πανέμορφο Γοργογύρι. Από αύριο ξανά στην έδρα μας γιατί η απουσία αυτή τη φορά ήταν πολύ μεγάλη. Αν όλα πάνε καλά αύριο το βράδυ ελπίζω να παραβρεθώ στην παρουσίαση της ποιητικής συλλογής του ποιητή Βαλάντη Αργυρίου. Ως αποχαιρετιστήρια ανάρτηση θα σας παρουσιάσω μερικές εικόνες από την περιπλάνησή μου στο Κερκέτιον όρος στις 20.09.16 για λόγους μνήμης. Επίσης θα σας ξαναπαρουσιάσω κάποια Χαϊκού εις μνήμην αγαπημένου προσώπου. Ελπίζω την επόμενη φορά που θα έρθω στο χωριό να έχω τη χαρά να φιλοξενήσω πιο πολλούς καλεσμένους, και να έχω κι εγώ πιο πολύ χρόνο στην διάθεσή μου για να χαρώ τη φύση. Από πολιτιστικά δρώμενα δεν έχω να πω κάτι γιατί υπήρχε μεγάλη ανομβρία, το τοπίο του πολιτισμού θύμιζε έρημο τοπίο. Δυστυχώς δεν υπάρχει πλέον καμία συνέχεια στις ποιητικές και μουσικές βραδιές. Όλα αυτά πια -δυστυχώς- ανήκουν στο παρελθόν. Είναι λυπηρό μεν, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα, η μπιρίμπα και η αδράνεια πήραν την εκδίκησή τους. Σα σε λα βι που λένε και οι φίλοι μας οι Γάλλοι. Τώρα ειδικότερα που αυτός ο απίστευτος υπουργός παιδείας καταργεί και τα Αρχαία από τα σχολεία, το μόνο που μένει, είναι τα καταργήσουν εντελώς και αυτά τα λίγα Ελληνικά που διδάσκουν. Σας χαιρετώ, με σεβασμό και Εικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.

Βουνίσιο μονοπάτι στον Κόζιακα
Άρωμα από φύλλα φθινοπώρου
Ξαφνικά μια μπόρα ξεσπάει.

Θεέ βουνίσιε, θα' σουν καλός
αν θωρούσα το πρόσωπό σου
μές απ' τ' άνθη της αυγής.

Μάταιοι θνητοί.
Γιατί τόσο μίσος?
από τους οπαδούς τού''Αγαπάτε Αλλήλους?

Φούρου ίκε για.
Κάβαζου τόμπι
κομού μίζου νο οτό.

*

Μην το ξεχνάς:
βαδίζουμε στην κόλαση
κοιτάζοντας λουλούδια.

*

Γυναίκα ερωτική
τι ζεστό το δέρμα
που κρύβει.

*

Να κλέψω ματιές;
το ξέχασα εντελώς
με τη δροσιά.

*

Πάνω στη βάρκα
έχω εναποθέσει τα
Όνειρά μου σ' ένα μπουκάλι.

*

Το μήνυμα του Φθινοπώρου
λάμπει στη δροσιά
ενός φύλλου.

*

Μην κλαις Ενδυμίωνα
έντομα, εραστές, αστέρια
κι αυτά θα φύγουν.

*

Να κρατάτε στη μνήμη
ανοιξιάτικα άνθη κερασιάς
αγνά και λαμπερά.

*

Θα τη ρωτήσω για τα
ποιήματα του Pepe την
πεταλούδα αυτή που πετάει.

*

Ούτε καν ένας
χαιρετισμός ένα σκιάδι
αχ! πόση στεναχώρια.

*

`Απόψε τ' άστρα
το 'να με τ' άλλο μοιάζει
να ψιθυρίζουν. (Kobayashi Issa)

Μόνη στο σπίτι

κι αυτή θα βλέπει τώρα

την πανσέληνο.  (Kobayashi Issa)

Περπατήσαμε 
μέσα στα χρυσάνθεμα

πίνοντας σάκε. (Kobayashi Issa)

Εδώ σ' αυτό το σημείο μάζευε ο Ασκληπιός τα βότανα, εδώ τώρα μαζεύει ο Θεόφραστος τη ρίγανη.

Το πρόβατο που έφυγε από το μαντρί το έφαγε η αρκούδα.

Και επειδή η αρκούδα τρώει πολύ έφαγε και ένα κριάρι.

Τσουκνίδες για φάρμακο και για πίτες.

Αυτή η καστανιά θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 150 ετών.

Αυτά τα όμορφα άνθη είναι για τους επισκέπτες του ιστολογίου.

Αντίο Μανόλια, αντίο Ορντανσία, καλή αντοχή στον επερχόμενο χειμώνα.