Η συγκλονιστική ιστορία του γιατρού που χειρούργησε τον εαυτό του! - iPaideia.gr Από την Διοτίμα.

Φίλες και φίλοι σας καλησπερίζω από τη συνοικία των Θεών, παρακαλώ διαβάστε την πιο κάτω καταπληκτική ιστορία που είχε την καλοσύνη να μου γνωστοποιήσει η Διοτίμα. Τι κάνει ένας γιατρός όταν ξέρει ότι πρέπει να χειρουργηθεί αλλά δεν υπάρχει συνάδελφος του για να κάνει την επέμβαση; Η απίστευτη ιστορία του Λεονίντ Ρογκόζοφ μέσα από το ημερολόγιο του.

Το πλοίο Ob, με την έκτη Σοβιετική αποστολή στην Ανταρκτική επί του σκάφους, απέπλευσε από το Λένιγκραντ στις 5 Νοεμβρίου 1960. Μετά από 36 ημέρες στην θάλασσα έδεσε στο παγωμένο λιμάνι και οι δώδεκα άνδρες της αποστολής ξεκίνησαν το ταξείδι τους για την «Όαση» Schirmacher όπου οι Σοβιετικοί σχεδίαζαν να δημιουργήσουν σε εννέα εβδομάδες την πολική βάση Νοβολαζαρεβσκαγία.

Όντως η βάση ήταν έτοιμη στην ώρα της, στις 18 Φεβρουαρίου του 1961. Ο πολικός χειμώνας μπορεί να όδευε προς το τέλος του, και μετά από μήνες να φαίνονταν πάλι λίγο φως όμως οι συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί εκτός της βάσης δεν άφηναν και πολλά περιθώρια χαράς. Η θάλασσα είχε παγώσει, το πλοίο είχε αποπλεύσει, και η επικοινωνία με τον έξω κόσμο δεν ήταν ακόμη δυνατή. Μέσα σε αυτό τον βαρύ χειμώνα οι 12 άνδρες της βάσης Νοβολαζαρεβσκαγία μπορούσαν να βασιστούν μόνο ο ένας στον άλλο.

Ένα από τα μέλη της αποστολής ήταν και ο 27χρόνος χειρούργος από το Λένινγκραντ, Λεονίντ Ιβάνοβιτς Ρογκόζοφ. Για να συμμετάσχει στην αποστολή είχε διακόψει για λίγο μία πολλά υποσχόμενη επιστημονική σταδιοδρομία. Στην πανεπιστημιακή κλινική όπου εργαζόταν θα παρουσίαζε σύντομα την διατριβή του πάνω σε νέες μεθόδους θεραπείας για τον καρκίνο του οισοφάγου. Σε μία τόσο μικρή αποστολή είχε τριπλό ρόλο, πέρα από γιατρός της ομάδας, ήταν ένας από τους μετεωρολόγους καθώς και οδηγός.

Μερικές εβδομάδες μετά την εγκατάσταση του πολικού σταθμού στην Ανταρκτική ο Ρογκόζοφ αρρώστησε. Παρατήρησε συμπτώματα κόπωσης, ανορεξίας, ναυτία και αργότερα πόνο στο άνω μέρος της κοιλιάς του, ο οποίος μετατοπίζονταν προς το δεξί κάτω τεταρτημόριο. Πήρε την θερμοκρασία του - έδειξε 37.5°C – και πλέον προχωρούσε προς την αυτό-διάγνωση.

Στο ημερολόγιο που κρατούσε έγραψε «Φαίνεται ότι έχω σκωληκοειδίτιδα. Παραμένω όμως ατάραχος και που και που χαμογελάω. Γιατί να τρομάξω τους φίλους μου;». Ο Ρογκόζοφ ήξερε όμως ότι είναι καταδικασμένος. Βοήθεια δεν μπορούσε να έρθει ούτε με το πλοίο (σ.σ. η θάλασσα είχε παγώσει και ακόμη και παγοθραυστικό να υπήρχε αυτό ήθελε τουλάχιστον 36 ημέρες για να φθάσει) ούτε με αεροπλάνο ή ελικόπτερο λόγω της σφοδρής χιονοθύελλας η οποία σύμφωνα με τα δεδομένα που γνώριζε και ίδιος δεν θα περνούσε σύντομα.

Σε μία τέτοια κρίσιμη κατάσταση, ζωής ή θανάτου στην κυριολεξία, ο Ρογκόζοφ δεν είχε επιλογή παρά να κάνει μία προσπάθεια να χειρουργήσει μόνος του τον εαυτό του. Ο ίδιος περιγράφει το πως τον βρήκε το ξημέρωμα της 30ης Απριλίου «Δεν κοιμήθηκα καθόλου χθες το βράδυ. Πονούσα σαν να με τρυπούσε ο διάβολος. Μία χιονοθύελλα διαπερνούσε το μέσα μου σαν να κλαίνε εκατό τσακάλια μαζί. Ακόμη δεν υπάρχουν εμφανή συμπτώματα όμως η διάτρηση είναι επικείμενη. Η μόνη διέξοδος είναι να χειρουργήσω εγώ τον εαυτό μου. Είναι σχεδόν αδύνατο αλλά δεν γίνεται και να σταυρώσω τα χέρια και να παραιτηθώ».

Το πρωί της επόμενης ημέρας ο Ρογκόζοφ εκπόνησε ένα λεπτομερές σχέδιο για το πως θα γίνει η εγχείρηση. Όρισε δύο κύριους βοηθούς, ο ένας θα ρίχνει φως με την λάμπα και θα του δίνει τα χειρουργικά εργαλεία και ο άλλος να κρατάει έναν καθρέφτη ο οποίος θα τον καθοδηγούσε στην εγχείρηση. Ο διευθυντής του σταθμού ήταν επίσης στην αίθουσα, στην περίπτωση που κάποιος από τους άλλους δύο λιποθυμούσε.

«Ήταν τόσο συστηματική η προεργασία, που τους είχε προετοιμάσει για το τι να κάνουν αν χάσει τις αισθήσεις του, τον τρόπο που θα του κάνουν την ένεση αδρεναλίνης και την τεχνική αναπνοή. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να γίνει καλύτερη προετοιμασία» ανέφερε δεκαετίες μετά ο γιος του, Βλάντισλαβ, σε μία συνέντευξη η οποία βασίστηκε σε όσα του είχε πει για εκείνη την ημέρα ο πατέρας του.

Φυσικά και δεν υπήρχε ενδεχόμενο ολικής αναισθησίας. Η νοβοκαΐνη θα έκανε την δουλειά της τοπικά αλλά γνώριζε ότι δεν θα ήταν μία εγχείρηση χωρίς πόνο όσο θα προχωρούσε πιο μέσα. Ήταν όμως έτοιμος και είχε προετοιμαστεί ψυχολογικά ώστε να αντέξει τον πόνο και να είναι όσο το δυνατόν πιο πολύ συγκεντρωμένος στην εγχείρηση του.

Μέρες αργότερα έγραψε στο ημερολόγιο για την πραγματικά μοναδική εμπειρία του: «Οι καημένοι οι βοηθοί μου! Λίγο πριν πάρω το νυστέρι έριξα μία τελευταία ματιά πάνω τους. Ήταν κάτασπροι, πιο λευκοί και από τις ολόλευκες ιατρικές στολές που είχαν φορέσει. Και εγώ φοβόμουν πάρα πολύ. Αλλά όταν ένιωσα την βελόνα με την νοβοκαΐνη από την ένεση που έκανα μόνος μου, κατά κάποιο τρόπο μπήκα σε κατάσταση “αυτόματου πιλότου” και δεν έδινα σημασία σε τίποτα άλλο.

Δούλεψα χωρίς γάντια. Ήταν δύσκολο να δω. Ο καθρέφτης βοηθούσε αλλά μπέρδευε κιόλας καθώς έδειχνε τα πράγματα ανάποδα. Δούλευα κυρίως με την αφή. Η αιμορραγία ήταν εκτεταμένη όμως δεν βιαζόμουν καθώς ήθελα να είμαι σίγουρος για τις κινήσεις μου. Στο άνοιγμα του περιτοναίου τραυμάτισα το έντερο και έπρεπε να το ράψω. Ξαφνικά παρατηρώ ότι υπάρχουν και άλλοι τραυματισμοί που μέχρι εκείνη την στιγμή δεν τους είχα εντοπίσει. Όμως γινόμουν όλο και πιο αδύναμος και το κεφάλι μου άρχισε να γέρνει. Κάθε 4 -5 λεπτά ξεκουραζόμουν για 20 -25 δευτερόλεπτα. Επιτέλους, εντόπισα την απόφυση! Με φρίκη παρατηρώ την σκοτεινή κηλίδα στην βάση της. Μία μέρα περισσότερο και θα είχε σκάσει και...».

Μετά από μία ώρα και 45 λεπτά η πρώτη αυτο-εγχείρηση ολοκληρώθηκε με επιτυχία και ο γιατρός – ασθενής μπορούσε πλέον να αναπαυθεί. Δεν το έκανε όμως πριν δώσει οδηγίες στους συνεργάτες του για το πως να απολυμάνουν τον χειρουργικό εξοπλισμό και τον χώρο του χειρουργείου. Σύμφωνα με όσα δήλωσαν οι βοηθοί του «καθ' όλη τη διάρκεια ο γιατρός έδειχνε ήρεμος και επικεντρωμένος». Οι ίδιοι παραδέχτηκαν ότι ήθελαν αρκετές φορές να αποστρέψουν το βλέμμα από την διαδικασία και ότι σε ορισμένες περιπτώσεις αισθάνονταν ότι θα λιποθυμήσουν.

Με την ολοκλήρωση της αποστολής ο Ρογκόζοφ, έτυχε υποδοχής εθνικού ήρωα στο Λένιγκραντ. Το κατόρθωμα του ήρθε 18 ημέρες μετά από την επιστροφή του Γιούρι Γκαγκάριν από τον διάστημα και μπήκε και αυτό στην ζυγαριά επιτευγμάτων υπέρ των Σοβιετικών την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Όπως εξηγεί ο γιος του Βλάντισλαβ: «Υπήρχε ένας ισχυρός παραλληλισμός επειδή και οι δύο είχαν την ίδια ηλικία, 27, και οι δύο προέρχονταν από την εργατική τάξη και το σημαντικότερο και οι δύο έκαναν κάτι που κανείς άλλος δεν είχε πετύχει στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ήταν τα πρότυπα του ιδανικού εθνικού υπερήρωα». Για τον λόγο αυτό και τιμήθηκε με το παράσημο του Τάγματος του Ερυθρού Λάβαρου, διάκριση η οποία δίνονταν σε κορυφαίους επιστήμονες οι οποίοι με το έργο του τιμούσαν την Σοβιετική Ένωση και τον λαό.

Τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του επικεντρώθηκε στην επιστήμη του και από το 1986 μέχρι το 2000 διετέλεσε επικεφαλής του τμήματος χειρουργικής στο Ινστιτούτο Ερευνών της Αγίας Πετρούπολης (πλέον) για τον πνεύμονα και την φυματίωση. Θα φύγει από την ζωή τον Σεπτέμβριο του 2000, σε ηλικία 66 χρονών, χτυπημένος από τον καρκίνο του πνεύμονα.

- Την όλη εμπειρία ζωής ο Λεονίντ Ιβάνοβιτς Ρογκόζοφ την συνέπτυξε σε μία φράση: «μία δουλειά σαν όλες τις άλλες, μία ζωή σαν όλες τις άλλες»

iPaideia.gr

Οι υπαίθριες βιβλιοθήκες στην Κίμωλο κλέβουν τις εντυπώσεις (εικόνες)

Αθήνα: Οι ιδέες ήταν πολλές, η ενέργεια αστείρευτη και η έμπνευση δεν σταματούσε να «βασανίζει» το μυαλό. Μετά από δύο χρόνια ανταλλαγής ιδεών, μια ομάδα αποφάσισε να δημιουργήσει υπαίθριες βιβλιοθήκες στην Κίμωλο σε ασυνήθιστες τοποθεσίες και με διακόσμηση που αναδεικνύει την ομορφιά της φύσης.
«Είναι ωραίο να δανείζεται ο κόσμος βιβλία χωρίς να χρειάζεται να κλειστεί σε κάποιο δωμάτιο», αναφέρει στο in.gr ο Φώτης Μαρινάκης μέλος της εθελοντικής ομάδας Κιμωλίστες, που ανέπτυξε την πρωτοβουλία της δημιουργίας υπαίθριων βιβλιοθηκών.
Η φύση αποτελεί πηγή έμπνευσης για την ομάδα, αφού καλεί τα μέλη της να βγουν από τα χωράφια του συνηθισμένου.
Τρεις από τις τέσσερις βιβλιοθήκες στήθηκαν με βασικό υλικό το θαλασσόξυλο, υλικό που εντοπίζεται στις βόρειες παραλίες του νησιού και είναι ανακυκλώσιμο. Σε αυτή την περίπτωση το ξύλο παίρνει διαφορετική μορφή αφού είναι λείο και ακατέργαστο.
Στην προσπάθεια δημιουργίας των βιβλιοθηκών σημαντική ήταν και η συμμετοχή των αρχιτεκτόνων, Κατερίνας Βενιού και Αθηνάς Σαμίου, που ανέδειξαν τα θαλασσόξυλα ως χρήσιμο υλικό.
Απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, στην περιοχή Καρκάνη, στην πλατεία Σωτήρος και στην Αγορά κάτω από την Καμάρα βρίσκονται οι τέσσερις βιβλιοθήκες. Απαιτητικό ήταν το στήσιμο της τρίτης αφού χρησιμοποιήθηκαν παλιά μπαούλα για την φιλοξενία βιβλίων. Στο πνεύμα του νησιού, βάφτηκαν με κυκλαδίτικο χρώμα τα μπαούλα. Μια παλιά πιατοθήκη χρησιμοποιήθηκε, δε, για την τέταρτη βιβλιοθήκη.
Στις βιβλιοθήκες, που έχουν χρησιμοποιηθεί θαλασσόξυλα, τα βιβλία κρέμονται από αυτά και είναι δεμένα με σκοινιά ώστε να μην αποθηκεύουν υγρασία.
Κάτοικοι της Κιμώλου αλλά και διαφορετικών τόπων ανά την Ελλάδα, έχουν συμβάλλει στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας προσφέροντας βιβλία.

Σημαντική ήταν και η στήριξη ορειβατικών συλλόγων, που συνέβαλαν στην παροχή υλικού, ενώ χρειάστηκε έγκριση του δημοτικού συμβουλίου του νησιού ώστε η ιδέα να γίνει πράξη.

Οι κάτοικοι του νησιού έχουν αγκαλιάσει με θέρμη το εγχείρημα και με αίσθημα υπευθυνότητας δανείζονται βιβλία, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις τα επιστρέφουν.

Οι Κιμωλίστες, εθελοντική ομάδα στην οποία δραστηριοποιούνται περί τα πέντε άτομα, διοργανώνουν πεζοπορίες, θερινές προβολές σε πλατείες και παραλίες, και ως πιστοί φίλοι του φυσικού τοπίου ασχολούνται με την ανακύκλωση και τον καθαρισμό παραλιών.

Δραστηριοποιούνται από το 2011 στην Κίμωλο και έχουν συνεργαστεί με τον Ελληνικό Πολιτιστικό Ορειβατικό Σύλλογο για τον καθαρισμό παραδοσιακών μονοπατιών του νησιού. Ο κοινωνικός εθελοντισμός συμπυκνώνει τους στόχους τους.

Ο κ. Μαρινάκης ήρθε από την Αθήνα στην Κίμωλο και γοητευμένος από το νησί ζει εκεί τα τελευταία δέκα χρόνια.

Στο νησί, όπως ο ίδιος αναφέρει, λειτουργεί αγροτικό ιατρείο που καλύπτει τις βασικές ανάγκες των κατοίκων, το πρόβλημα όμως εντοπίζεται στο κομμάτι της εκπαίδευσης. Το Δημοτικό σχολείο είναι μονοθέσιο. Ο αριθμός, δε, των κατοίκων του νησιού τον χειμώνα ανέρχεται στους 600 περίπου.

Οι Κιμωλίστες, ωστόσο, έχουν αναπτύξει μια δική τους φιλοσοφία, μια φιλοσοφία που τους επιτρέπει να ονειρεύονται και να δημιουργούν παρά τις δυσκολίες που συναντούν στο δρόμο τους.
Πηγή: Εφημερίδα ο Φιλελεύθερος.

Μία, δύο… πολλές ανταλλακτικές βιβλιοθήκες

To έλαβα σήμερα από την Ίριδα, την οποία και ευχαριστώ. Πριν από λίγες μέρες εγκαινιάσαμε μια ανταλλακτική βιβλιοθήκη στην Παιδαγωγική Σχολή του ΑΠΘ και έμεινα έκπληκτη από την απήχηση που είχε η δράση αυτή στους φοιτητές και τις φοιτήτριες αλλά και στην κοινότητα της πόλης στην οποία και απευθύνεται. Είναι μια δράση εξωστρέφειας, απόλυτα ταιριαστή στο προφίλ της Παιδαγωγικής Σχολής: προωθεί την ανάγνωση, χωρίς όμως ίχνος διδακτισμού. Δεν προσφέρουμε βιβλία δικής μας επιλογής στο κοινό αλλά δημιουργούμε μια υποστηρικτική δομή για να ανταλλάξουν μεταξύ τους οι αναγνώστες βιβλία και να προωθήσουν τα δικά τους αναγνωστικά ενδιαφέροντα με έναν τρόπο ανέξοδο, αλληλεπιδρώντας με άλλους αναγνώστες. Είχα και έχω ακόμη πολλές επιφυλάξεις για το αν θα επιβιώσει αλλά, έτσι κι αλλιώς, η ανταλλακτική βιβλιοθήκη χαρακτηρίζεται διεθνώς ως κοινωνικό ή αστικό πείραμα. Χαρακτηρίζεται επίσης ως δράση κοινωνικής αλληλεπίδρασης  διότι παίρνει τη μορφή που της δίνουν οι επισκέπτες της αλλά και διότι προϋποθέτει αλλά και προωθεί την  κοινωνική ευθύνη. Δεν ασκείται κανένας έλεγχος και θεωρητικά θα μπορούσε σε δυο μέρες να αδειάσει από τα βιβλία της  και το όλο εγχείρημα να τιναχτεί στον αέρα. Γιατί βέβαια δεν υπάρχει, και δεν πρέπει να υπάρχει, κάποιος μάγος που θα τροφοδοτεί με βιβλία μια βιβλιοθήκη που οι επισκέπτες της παίρνουν βιβλία χωρίς να αφήνουν.
Ανταλλακτικές βιβλιοθήκες υπάρχουν σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην Αθήνα  υπάρχουν πολλές υπαίθριες ανταλλακτικές βιβλιοθήκες, στην Κηφισιά, στη Δεξαμενή, στη Γλυφάδα, στην Ηλιούπολη και αλλού. Μπορείτε να δείτε τις σχετικές πληροφορίες στο vivliothiki.org. Γιατί όμως η ανταλλακτική βιβλιοθήκη είναι μέσον προώθησης της ανάγνωσης; Υπάρχουν άραγε κάποιες προϋποθέσεις για να πετύχει το κοινωνικό αυτό πείραμα; Η ανταλλακτική βιβλιοθήκη δεν διακινεί απλώς βιβλία ούτε εξυπηρετεί μόνον πρακτικές ανάγκες. Κάποιοι παίρνουν την πρωτοβουλία να τη δημιουργήσουν αλλά δε μπορεί να επιβιώσει αν δεν αγκαλιαστεί από μια κοινότητα αναγνωστών η οποία θα γνωστοποιεί διαρκώς την ύπαρξή της και θα φροντίζει να υπάρχουν πάντα διαθέσιμες οι οδηγίες για την ανταλλαγή των βιβλίων. Υπαίθρια ή σε κλειστό χώρο (αλλά με πολύωρη ημερήσια ελεύθερη πρόσβαση) η ανταλλακτική βιβλιοθήκη πρέπει να στηθεί σε έναν χώρο ο οποίος περιβάλλεται από μια κοινότητα ανθρώπων και δεν είναι απλώς πέρασμα. Μια πανεπιστημιακή Σχολή είναι ένας τέτοιος χώρος όπως η αυλή ενός νοσοκομείου, ένα καφέ, μια μεγάλη επιχείρηση ή ένας οργανισμός. Προωθεί την ανάγνωση διότι απλούστατα την κάνει ορατή, δηλώνει ότι κάποιοι ενδιαφέρονται γι αυτήν και, καθώς είναι ανοικτή, καλεί την κοινότητα γύρω της να την υιοθετήσει, να την υποστηρίξει και να την προσέχει. Μαζί με την ανάγνωση, προωθεί την κοινωνική ευθύνη και φαίνεται ότι αυτά τα δύο συνδέονται με πολλούς τρόπους.
Δεν είναι δύσκολο να στηθεί μια ανταλλακτική βιβλιοθήκη, ιδίως αν είναι στεγασμένη. Υπάρχουν φθηνά βιβλιοστάσια και η αρχική συλλογή μπορεί να συγκεντρωθεί από δωρεές της ομάδας και των φίλων που θα αναλάβουν την πρωτοβουλία. ΄Εχει την ικανότητα να μεταμορφώνει τον χώρο και να του προσδίδει ενέργεια και στυλ. Μπορούμε να κάνουμε την ανταλλακτική βιβλιοθήκη μόδα!
Της Βενετίας Αποστολίδου.

Συνταξιούχος δάσκαλος έκανε κάτι μοναδικό για να βοηθήσει τα παιδιά να αγαπήσουν τα βιβλία!

Ένας συνταξιούχος δάσκαλος, ο Αντόνιο Λα Κάβα, μετά από 42 χρόνια διδασκαλίας αποφάσισε ότι θα έπρεπε να κάνει κάτι για τα παιδιά που δεν έχουν κοντά στο σπίτι τους μια βιβλιοθήκη για να δανειστούν βιβλία και να αγαπήσουν έτσι το διάβασμα.Διαβάστε περισσότερα:

Έτσι, το 2003, αγόρασε ένα τρίκυκλο από δεύτερο χέρι, την τροποποίησε έτσι ώστε να μπορεί να μεταφέρει με αυτή πάνω από 700 βιβλία και ξεκίνησε ένα ταξίδι στα πιο απομακρυσμένα χωριά της Νότιας Ιταλίας.

Πλησιάζοντας στο κάθε χωριό, αφήνει ένα όμορφο ήχο να ανακοινώσει την άφιξή του. Μόλις ακούσουν τα παιδιά τον γνώριμο πια ήχο τρέχουν με χαρά να υποδεχθούν τον “δάσκαλο” και να δανειστούν το επόμενο τους βιβλίο.

Ο Αντόνιο ταξιδεύει πάνω από 500 χιλιόμετρα κάθε μήνα χωρίς καμία αποζημίωση, απλά για να χαρίσει στα παιδιά ένα χαμόγελο και να τα βοηθήσει να χτίσουν το μέλλον τους.

Σε μια συνέντευξη του, ο Αντόνιο εξήγησε ότι η εμπειρία του στο σχολικό σύστημα, του δημιούργησε την ανάγκη να διδάξει στα παιδιά να αγαπούν τα βιβλία και όχι απλά να μάθουν πως να τα διαβάζουν. “Η ανάγνωση ενός βιβλίου θα πρέπει να είναι χαρά, όχι καθήκον” είπε. Το κάθε ταξίδι του όμως δεν τελειώνει τόσο απλά. Πάντα κουβαλά μαζί του κάθε φορά και ένα ξεχωριστό τετράδιο το οποίο το δίνει σε κάθε παιδί κι εκείνο γράφει μία ιστορία…

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί επισκέπτες του ιστολογίου κ.ο.μ. σας καλησπερίζω. όταν διάβασα το πιο πάνω άρθρο -που είχε την καλοσύνη να μου το στείλει η Διοτίμα-Ζαν ντ Άρκ- αυτόματα δάκρυσα, δάκρυσα για την ΥΠΕΡΟΧΗ-ΜΟΝΑΔΙΚΗ προσπάθεια του Δασκάλου-Ανθρωπιστή -με πράξεις και όχι με λόγια- και γιατί στο χωριό που γεννήθηκα στο Μαγευτικό και Πανέμορφο Γοργογύρι, η βιβλιοθήκη που με τόση προσπάθεια ξεκίνησε να λειτουργεί το 2007, εδώ και 9 χρόνια παραμένει κλειστή, με λίγα λόγια εδώ και χρόνια είχε αποκλειστεί η πρόσβαση σ' αυτόν το χώρο στα παιδιά και όχι μόνο. Ερώτημα α') οι δάσκαλοι που υπάρχουν στο εκεί δημοτικό σχολείο γνωρίζουν πως δίπλα τους υπάρχει μια βιβλιοθήκη; Αν το γνωρίζουν, πότε και πόσες φορές έχουν πάει τα παιδιά για να δανειστούν βιβλία; μήπως η τελευταία φορά ήταν το 2010; Ερώτημα β') οι άνθρωποι του πολιτιστικού συλλόγου ποιες ενέργειες έχουν κάνει προκειμένου να ενημερώσουν τους δασκάλους, και να λειτουργήσουν την βιβλιοθήκη; Ερώτημα γ') οι γονείς, και τα νέα παιδιά που είτε έχουν τελειώσει τις σπουδές τους, είτε ακόμα σπουδάζουν σε διάφορα πανεπιστήμια, γιατί δεν παίρνουν την πρωτοβουλία ώστε να λειτουργήσει αυτός ο χώρος παιδείας και πολιτισμού; Ποιος/οι κακός/οι δαίμονας/ες είναι αυτός/οι που κρατάει/ουν αυτή την εστία προόδου και ψυχαγωγίας κλειστή;

Τα συμπεράσματα δικά σας. Ευτυχώς γι αυτή την ιστορία ο Δάσκαλος από την Ιταλία δεν θα μάθει κάτι, γιατί θα ήταν γι' αυτόν ένα σοκ.

Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ένας από τους πολλούς που βοήθησαν να στηθεί αυτή η βιβλιοθήκη, α/α Επικούρειος Πέπος.

Pablo Neruda : M’ αρέσεις όταν σωπαίνεις… Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Μ’ αρέσεις όταν σωπαίνεις Καρυάτιδα, γιατί είσαι σαν ν’ απουσιάζεις,

Και μ’ ακούς από μακριά, η φωνή μου δεν σ’ αγγίζει.

Μοιάζει σαν τα μάτια σου να έχουν πετάξει

Και μοιάζει σαν ένα φιλί να σου κλείνει το στόμα.

Όπως όλα τα πράγματα είναι γεμάτα απ’ την ψυχή μου

Αναδύεσαι απ’ τα πράγματα γεμάτη από την ψυχή μου.

Πεταλούδα του ονείρου μοιάζεις με τη λέξη μελαγχολία.

Μ’ αρέσεις όταν σωπαίνεις σαν να ‘σαι αλαργινή

Σαν να παραπονιέσαι, πεταλούδα που τιτιβίζει.

Και μ’ ακούς από μακριά, κι η φωνή μου δεν σε φτάνει.

Άφησε με να σωπαίνω με την δική σου σιωπή.

Άφησέ με ακόμα να σου μιλώ με την σιωπή σου

Φωτεινός σαν μια λάμπα, απλός σαν κρίκος.

Είσαι σαν την νύχτα, σιωπηλή κι έναστρη.

Η σιωπή σου είναι αστέρινη, τόσο μακρινή κι απλή.

Μ’ αρέσεις όταν σωπαίνεις γιατί είναι σαν ν’ απουσιάζεις.

Μακρινή κι αξιολύπητη σαν να είχες πεθάνει.

Μια λέξη τότε ένα χαμόγελο φτάνουν.

Και είμαι χαρούμενος που δεν είναι έτσι. 

Πηγή: wordpess.com.

WLP

Aνιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.

ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ (της Ευδοκίας Αικατερινάρη)

Ένα μικρό αφιέρωμα στην Διοτίμα που όλα τα θωρεί, και όλα τα γροικά!!!

«Η φιλοσοφική σκέψη δεν ήταν μόνο προνόμιο των ανδρών» 
Η χώρα μας, από τους κλασικούς χρόνους ακόμη πέρασε στη συνείδηση των λαών ως η πατρίδα των γραμμάτων, των τεχνών και της φιλοσοφίας. Δεν είναι τυχαίο ότι επάνω στη φιλοσοφική σκέψη μεγάλων Ελλήνων διανοητών, όπως των κορυφαίων Αριστοτέλη (Στάγειρα 384 - Χαλκίδα 322 π.Χ.) και Πλάτωνα (427-347 π.Χ.), αλλά και πολλών άλλων, στηρίχτηκαν ιδεολογίες και προβληματισμοί που έφεραν ανατροπές στις κοινωνικές δομές και σημάδεψαν ολόκληρες γενιές.

Γιατί όσο κι αν είναι δύσκολο να έχει εφαρμογή η αριστοτελική σκέψη στα σημερινά κοινωνικά δεδομένα, όσο κι αν δίδονται από πολλούς αμφιλεγόμενες ερμηνείες στις απόψεις του περί δουλείας, για τις σχέσεις των δύο φύλων, για τις κοινωνικές ανισότητες κ.ά., δεν παύει να αποτελεί σημαντικό εργαλείο και βάθρο θεμελίωσης των σύγχρονων επιστημών. Η ρήση του ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του πολιτικό ον παραμένει, αναμφιβόλως, μια μεγάλη αλήθεια.
Επίσης, επηρέασαν και εξακολουθούν να επηρεάζουν οι φιλοσοφικές θεωρήσεις του Επίκουρου (341 - 270 π.Χ.). Στις μεγάλες αλήθειες του ίδιου και της σχολής που ίδρυσε, με το όνομα «Κήπος του Επίκουρου», ανέτρεξαν ή και στηρίχτηκαν μεγάλες προσωπικότητες της πολιτικής και των γραμμάτων.
Εκτός όμως από τους άνδρες Έλληνες φιλοσόφους υπήρξαν και γυναίκες φιλόσοφοι, άγνωστες στους πολλούς. Τα ονόματά τους και ώς έναν βαθμό η φιλοσοφική τους ενασχόληση σώθηκαν από τα γραπτά τους ή από σχετικές αναφορές μεταγενέστερων συγγραφέων. Εντοπίστηκαν συνολικά 40 γυναίκες φιλόσοφοι και μαθηματικοί, από τον 10ο αι. π.Χ. έως τον 5ο αι. μ.Χ. Θα άξιζε λοιπόν να δούμε τις σπουδαιότερες από αυτές, που με το συγγραφικό τους έργο συνέβαλαν στην ανάπτυξη των επιστημών.
Η Αρήτη
Πατρίδα της ήταν η Κυρήνεια του 5ου π.Χ. αιώνα και πατέρας της ο Αρίστιππος, ιδρυτής της εκεί φιλοσοφικής σχολής. Ήταν σύγχρονη του Σωκράτη και δίδαξε Φιλοσοφία στη σχολή της Αττικής σε περισσοτέρους από 100 φιλοσόφους, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο γιος της Αρίστιππος, γνωστός και ως «Μητροδίδακτος», που έγινε αργότερα διευθυντής της Κυρηναϊκής Σχολής. Η Αρήτη έγραψε σαράντα βιβλία, στα οποία μεταγενέστεροι φιλόσοφοι, ακόμη και μέχρι την εποχή του Βοκάκιου (1313-1375 µ.Χ.), ανέτρεχαν για να αντλήσουν πληροφορίες.
Η Διοτίμα
Καταγόταν από τα Τρίκαλα Θεσσαλίας. Εκτός από φιλόσοφος, υπήρξε και ιέρεια. Στην ιδιότητά της αυτή, άλλωστε, οφείλεται και το όνομά της, καθώς το Διοτιμία αναφέρεται στη γυναίκα που τιμά τον Δία.
Ο Πλάτωνας όταν στο «Συμπόσιό» του αναφέρθηκε σ' αυτήν, έγραψε ότι υπήρξε σοφή γυναίκα και δασκάλα του Σωκράτη (469-399 π.Χ.), ο οποίος και της απέδωσε τις δέουσες τιμές. Του δίδαξε, όπως ομολόγησε ο ίδιος, τα μυστήρια του έρωτα ως πόθου και ως κινήτρου για το ωραίο και το αληθινό. Ο Ξενοφώντας, από τη μεριά του, τη μνημονεύει με την αναφορά «ουκ άπειρος δυσσυνέτων διαγραμμάτων έστι», ως γνώστρια δηλαδή των πλέον δυσκολονόητων γεωμετρικών θεωρημάτων της πυθαγόρειας αριθμοσοφίας.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσω ότι διατυπώθηκαν και λαθεμένες απόψεις που δεν θεωρούσαν τη Διοτίμα υπαρκτό πρόσωπο, αλλά πως επινοήθηκε από τον Πλάτωνα στο «Συμπόσιο» ως ένας γυναικείος χαρακτήρας, βασισμένος στα χαρακτηριστικά της Ασπασίας, της θεωρούμενης εταίρας και γνωστής συντρόφου του Περικλή.
Η Θεανώ η Θουρία ή Κροτωνιάτιδα
Ήταν Ελληνίδα μαθηματικός και αστρονόμος του 6ου π.Χ. αι. και κόρη του ιατρού Βροντίνου. Καταγόταν από τους Θούριους της Κάτω Ιταλίας, όπου έζησε και άκμασε στον 6ο π.Χ. αιώνα. Θεωρείται η διασημότερη γυναίκα αστρονόμος και κοσμολόγος της αρχαιότητας, γιατί σ' αυτή αποδίδεται, πέραν των άλλων, και η Θεωρία της Χρυσής Τομής.
Μαθήτευσε κοντά στο Πυθαγόρα, που μετά την αναχώρησή του από τη Σάμο εγκαταστάθηκε στην Κάτω Ιταλία. Γοητευμένη κι αυτή, όπως και τα πλήθη που κατέφθαναν εκεί από διάφορες περιοχές για να ακούσουν τη διδασκαλία του, τον παντρεύτηκε αν και ήταν κατά τριάντα χρόνια μεγαλύτερός της. Μετά το θάνατό του εγκατέλειψε τον Κρότωνα και την Πυθαγόρεια Σχολή, όπου δίδασκε κι αυτή αστρονομία και μαθηματικά, και εγκαταστάθηκε στη Σάμο.
Η Θεανώ, έχοντας συνεπίκουρους τα παιδιά της Δαμώ, Μύια, Αριγνώτη, Μνήσαρχο και Τηλαύγητο, επιμελήθηκε και συνέχισε τη διδασκαλία και τη διάδοση του το έργου τού μεγάλου Πυθαγόρα στον ελλαδικό χώρο, αλλά και έξω από αυτόν. Αργότερα τα παιδιά τους ανέλαβαν την διοίκηση των Πυθαγορείων σχολών.
Τα σημαντικά επιστημονικά έργα της ήταν: "Η Κοσμολογία", "Το Θεώρημα της Χρυσής Τομής", "Η Θεωρία των Αριθμών", "Η Κατασκευή του σύμπαντος", "Ο Βίος του Πυθαγόρα" (που δεν σώζεται) και το "Περί αρετής", το οποίο αφιέρωσε στον μεγάλο πολεοδόμο και αρχιτέκτονα του 5ου π.Χ. αι. Ιππόδαμο τον Μιλήσιο.
Η Θυµίστα
Ήταν επιστολογράφος του Επίκουρου και γνωστή φιλόσοφος της περιόδου 371 - 271 π.Χ. Αποκαλούνταν και «θηλυκός Σόλων», καθώς τα επιτεύγματά της προσομοίαζαν με εκείνα του μεγάλου νομοθέτη της αρχαίας Αθήνας.
Η Λασθενία
Υπήρξε φιλόσοφος και φυσικός του 4ου π.Χ. αι. Σ' αυτή αποδίδεται ο ορισμός της σφαίρας. Όπως αναφέρεται στο σύγγραμμα του Dr Kate Lindermann's "Womaen Plilosophers", τη μνημονεύει ο Διογένης ο Λαέρτης ως μία από τις αναγνωρισμένες γυναίκες φιλοσόφους της αρχαίας Ελλάδας στο έργο του «Βίοι φιλοσόφων». Αρχικά σπούδασε στην Ακαδημία της Μαντινείας, μια πόλη της Αρκαδίας, που νικήθηκε από τους Σπαρτιάτες το 418 π.Χ. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, σε μια πόλη με διακριτές τις κοινωνικές τάξεις των σκλάβων και των ελεύθερων. Οι τελευταίοι χωρίζονταν στους υπηκόους και τους ξένους, στους οποίους υπήρξε εταίρα η Λασθενία. Επειδή όμως ο νόμος που αφορούσε στις ξένες την υποχρέωνε να βρει προστάτη αν ήθελε να ζει μόνη, αυτή που δεν αποδεχόταν κάτι τέτοιο... φορούσε ανδρικά ρούχα για να μπορεί να παρακολουθεί τα μαθήματα του Πλάτωνα και στη συνέχεια του ανιψιού του Σπεύσιππου (408 π.Χ. - 338 π.Χ.), φιλοσόφου, μαθηματικού και πρώτου σχολάρχη της Πλατωνικής Ακαδημίας. Του τελευταίου έγινε και σύντροφος.
Η Περικτιόνη
Ήταν η μητέρα του μεγάλου φιλοσόφου Πλάτωνα, επίσης φιλόσοφος και η ίδια. Σύμφωνα με τις απόψεις του Διογένη του Λαέρτιου (3ος μ.Χ. αιώνας), που καταχώρησε στο σύγγραμμά του «Βίοι φιλοσόφων», ήταν απόγονος του Σόλωνα, του Αθηναίου νομοθέτη και σοφού και ανιψιά τού Κριτία, πολιτικού, ποιητή και ρήτορα, αλλά και του σκληρότερου από τους Τριάκοντα Τυράννους της Αθήνας.
Δύο από τα έργα της, αποσπάσματα των οποίων έχουν διασωθεί, είναι το «Περί της γυναικών αρμονίας» και το «Περί σοφίας». Τα έργα αυτά της αποδίδονται με επιφυλάξεις, λόγω της πιθανολογούμενης διαφοράς στους χρόνους συγγραφής τους. Είναι άλλωστε και ο λόγος που κατατάσσονται στην «ψευδοπυθαγόρεια» φιλολογία.
Η Υππαρχία του Κυνικών
Γεννήθηκε το 360 π.Χ. και πέθανε το 280 π.Χ. Υπήρξε μέλος της σχολής των Κυνικών, που δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής. Παντρεύτηκε τον Κράτη, έναν άλλο Κυνικό φιλόσοφο, και επέλεξαν να ακολουθήσουν μαζί τον τρόπο ζωής των Κυνικών, μια ζωή δηλαδή χωρίς ανέσεις, ιδιοκτησία και συμβατικούς κανόνες, όπως θεωρούνταν ανάμεσα σ' αυτούς και ο θεσμός του γάμου. Γιατί η ισχύουσα κοινωνική δομή και πολιτική τάξη πραγμάτων δεν ήταν αποδεκτή από τους Κυνικούς κι αυτή η απόρριψή τους αποτελούσε τη βασική προϋπόθεση προκειμένου να καταστούν πολίτες του σύμπαντος.
Η Υπατία
Θα ολοκληρώσω την αναφορά μου στις γυναίκες επιστήμονες της Αρχαιότητας με την περισσότερο γνωστή Υπατία, που συνέχισε τη σπουδαία παράδοσή τους, μερικούς αιώνες αργότερα, προσφέροντας στον βωμό της έρευνας ακόμα και τη ζωή της...
Ήταν νεοπλατωνική φιλόσοφος του 4ου μ.Χ. αι. και αστρονόμος, γνωστή και με το προσωνύμιο η «Γεωμετρική». Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, την αστρονομία και τη μηχανική. Αν εξαιρέσει κανείς την Αίθρα του 10 π.Χ. αι., που κατά τη μυθολογία ήταν κόρη του βασιλιά της Τροιζήνας και μητέρα του Θησέα, και δίδασκε λογιστική στους νέους με τη χρήση άβακα και συμβόλων (κρητικομυκηναϊκό σύστημα), η Υπατία θεωρείται ιστορικά η πρώτη μαθηματικός, με πολλές διακρίσεις στη σταδιοδρομία της. Γεννήθηκε το 370 μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου και πήρε τα πρώτα της μαθήματα από τον πατέρα της Θέωνα τον Αλεξανδρέα (335-405 μ.Χ.), επίσης μαθηματικό και αστρονόμο. Μετέβη στη συνέχεια για σπουδές στην Ιταλία και στην Αθήνα, όπου παρακολούθησε μαθήματα στη νεοπλατωνική σχολή του Πλούταρχου του Νεότερου. Επιστρέφοντας στη γενέτειρά της, ανέλαβε τη Σχολή των Πλατωνιστών της Αλεξάνδρειας, στην οποία και δίδαξε.
Η ευρυμάθεια, η ευγλωττία, η ταπεινοφροσύνη, αλλά και η ομορφιά της ήταν λόγοι που δικαιολογούσαν τη μεγάλη προσέλευση μαθητών της. Ανάμεσα σ' αυτούς ο Συνέσιος ο Κυρηναίος, που αργότερα έγινε επίσκοπος Πτολεμαΐδας. Οι πολλές επιστολές που της έστειλε -και σώθηκαν- αποκαλύπτουν ότι τη συμβουλευόταν για την κατασκευή του αστρολάβου, ενός οργάνου που χρησιμοποιούσαν οι ναυτικοί στη ναυσιπλοΐα και οι αστρονόμοι.
Η Υπατία υπήρξε θύμα βίαιων καταστάσεων και μεγάλων επεισοδίων, ανάμεσα στους χριστιανούς και τους αντίπαλούς τους εθνικούς, που ταλάνισαν για καιρό την τόσο φημισμένη για τις επιστήμες και τα γράμματα πόλη της Αιγύπτου. Εκείνη τη δύσκολη περίοδο, η μόρφωση και η διάθεση για μάθηση -ιδιαίτερα των γυναικών- θεωρούνταν ταυτόσημες με την ειδωλολατρία και χρεώνονταν στους εθνικούς... Η κατάσταση οξύνθηκε ακόμη περισσότερο με την άνοδο, το 412 μ.Χ. του Κυρίλλου στον πατριαρχικό θρόνο της Αλεξανδρείας. Όπως καταμαρτυρεί στην Εκκλησιαστική Ιστορία του ο Σωκράτης ο Σχολαστικός, αιτία της σκληρής θανάτωσης της Υπατίας ήταν οι σχέσεις οικειότητας που ανέπτυξε με τον Ορέστη, τον ειδωλολάτρη έπαρχο της πόλης...
Φαίνεται, ωστόσο, πως η ίδια, παρά το γεγονός ότι είχε πολλούς φίλους χριστιανούς, προτίμησε να μείνει πιστή στις αρχαιοελληνικές παραδόσεις, αναζητώντας την αλήθεια μέσα από την αστρονομία, τα μαθηματικά και τους αρχαίους μύθους. Αυτός ήταν στην πραγματικότητα ο λόγος των εναντίον της διαθέσεων, που έφτασαν μέχρι τη βίαια θανάτωσή της τον Μάρτιο του 415 μ.Χ., γεγονός που σήμανε και την έναρξη του μαρασμού της Αλεξάνδρειας, ενός από τα μεγαλύτερα πνευματικά κέντρα εκείνης της εποχής.
Θα τελειώσω το άρθρο μου με μια φράση που πιθανολογείται ότι αναφερόταν στη περίφημη βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας και ήταν χαραγμένη πάνω από τα ράφια της. Αφορούσε στο αγαθό της μάθησης και έγραφε «(Εδώ είναι) ο τόπος της θεραπείας της ψυχής»!
Ευδοκία Αικατερινάρη, χημικός

Ο ΆΜΛΕΤ ΑΛΛΙΩΣ!!!!! μια κωμωδία για κάθε πικραμμένο. Ο Επικούρειος Πέπος με τα μέλη της ΟΜΑ.Σ. σε θεατρική παράσταση. Έρρωσθε και Ευδαιμονείτε.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συνεπικούρειοι και θεατρόφιλοι σας καλησπερίζω. Η χθεσινή βραδιά ήταν Κ Α Τ Α Π Λ Η Κ Τ Ι Κ Η!!!!! ό,τι και να σας πω θα είναι λίγο. Ας γίνω όμως πιο σαφής, η χθεσινή μέρα ήταν ξεχωριστή γιατί υποδεχθήκαμε τα συνιδρυτικά μέλη της ΟΜΑ.Σ. (ομάδα στοχασμού κ.ο.μ.) από την ελκυστική και πανέμορφη πόλη των Τρικάλων, και από την περιοχή Μεσοχωρίτικα Φαρσάλων. Το βράδυ με πρόταση του Πεπέ, αποφασίσαμε στα πλαίσια των πολιτιστικών βραδιών να παρακολουθήσουμε την παράσταση ο ΑΜΛΕΤ αλλιώς!!!! Όλα θα μπορούσα να τα φανταστώ, αλλά να δω τον Αρκά να παίρνει μέρος στην παράσταση δεν θα περνούσε ποτέ, μα ποτέ! από το μυαλό μου. Το τι γέλιο έπεσε είναι απερίγραπτο, αρκεί να σας πω πως χρειάστηκε να διακόψουν την παράσταση τρεις φορές προκειμένου να συνεφέρουν τρεις θεατές που θα πάθαιναν ανακοπή από το πολύ γέλιο. Κρίμα που δεν είχα πάρει μαζί μου και την μητέρα μου να πέθαινε από τα γέλια. Η παρέα ήταν φοβερή και τρομερή, στο τέλος είχαμε και συνάντηση με τους συντελεστές του έργου. Σε γενικές γραμμές ζήσαμε ένα υπέροχο βράδυ και όσοι από σας δεν έχετε δει την παράσταση φροντίστε να το κάνετε σύντομα. Στη συνέχεια δείτε τις φωτογραφίες που πήρε ο διάσημος εικονολήπτης Fuji Tomo Kazu. Σας χαιρετώ με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος. 

Ο Άμλετ καβάλα στο αλογάκι του.

Με το βιολί ο φοβερός Γιώργος Χατζής.

Το αμαρτωλό βασιλικό ζεύγος.

Γιώργος Χατζής, καταπληκτικός σε όλα του.

Εδώ η καημένη η Οφηλία αλλοπαρμένη.

Εδώ έγινε της κολάσεως!! έπεσε το γέλιο του ιπποπόταμου, τυχερέ Αρκά όλα για πάρτη σου.

Αρκαδούλι τι θα γίνει; μονά ζυγά δικά σου; εδώ με δυο Μούσες.

Άρτεμις, Ρέα, Μελισσάνθη, Μέναιχμος, και Δολέντσια.

Μερικά από τα μέλη με τον καλλιτέχνη ορχήστρα Γιώργο Χατζή.

Ο Άμλετ, η μητέρα του και ο θείος πατέρας του.

Γιώργο σ' ευχαριστούμε.

Άρτεμις, Άμλετ και Ζαν ντ Άρκ.

Μετά την παράσταση ακολούθησε δείπνο στην ''ΑΜΒΡΟΣΙΑ''.

Πλευρώτους και πάλι Πλευρώτους. WLP.

ΟΙ: ΤΖΟΝ ΜΙΛΤΟΝ ΚΑΙ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΤΕΝΙΣΟΝ στο filomatheia.blogspot.gr Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

ΤΖΟΝ ΜΙΛΤΟΝ

Αυτή μου έδωσε τον απαγορευμένο καρπό κι εγώ τον έφαγα.

Αυτός που ελεύθερα διακηρύσσει πως το έργο σου είναι καλό και δεν φοβάται να δηλώσει ότι μπορούσε να ήταν και καλύτερο, σου δίνει την καλύτερη απόδειξη της πίστης και της φιλίας προς εσένα.

Η αλήθεια είναι τόσο αδύνατο να βρωμιστεί από ακάθαρτα χέρια, όσο και η ηλιαχτίδα.

Η ειρήνη έχει τις δικές της νίκες, όχι λιγότερο δοξασμένες απ' αυτές του πολέμου.

Η εμπιστοσύνη μεταδίδει ένα θαυματουργό αίσθημα. Δημιουργεί το αίσθημα της ασφάλειας, την άγνοια του κινδύνου και την τάση για ευγενικές προσπάθειες.

Η ματιά των γυναικών εκφράζει ό,τι αποσιωπά η γλώσσα.

Η νευρική γυναίκα μοιάζει σαν πηγή θολή, γεμάτη λάσπες, βρωμερή και άθλια στην όψη.

Η παιδική ηλικία δείχνει τον άνθρωπο, όπως το πρωί τη μέρα.

Η σκέψη πως μπορείς να εκδικηθείς, φέρνει γλυκιά ικανοποίηση, πικραίνεσαι όμως ύστερα από λίγο, μόλις σκεφτείς πως μπορεί να σου την ανταποδώσουν με αντεκδίκηση.

Μία γλώσσα είναι αρκετή για τη γυναίκα.

Σε μια κοινωνία χωρίς ισότητα, τι αρμονία αλήθεια και ομορφιά μπορεί να επικρατήσει;

Τι άλλον μπορούν οι πόλεμοι, παρά αδιάκοπους πολέμους να γεννήσουν; 

Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ του Τένισον περιέχεται στη συλλογή του Ποιήματα (1842), που είναι επηρεασμένη από το κλίμα του ρομαντισμού. Ο Άγγλος ποιητής βασίστηκε σε κάποια μεθομηρική παράδοση σχετικά με τη ζωή του Οδυσσέα, που την ακολούθησαν οι συγγραφείς Πλίνιος, Σολίνο και Δάντης. Σύμφωνα με την παράδοση αυτή ο Οδυσσέας μετά την επιστροφή του στην Ιθάκη ρίχτηκε σε νέες περιπέτειες. Συγκέντρωσε τους συντρόφους του που απόμειναν, αρμάτωσε ένα καράβι και ξεκίνησε πλέοντας προς τη Δύση. Αφού πέρασαν το Γιβραλτάρ, έπλεαν δυτικότερα στον ωκεανό ως τη στιγμή που ένας ανεμοσίφουνας άρπαξε και βούλιαξε το καράβι πνίγοντας όλο το πλήρωμα. Παραθέτουμε από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη λίγους στίχους, όπου ο Οδυσσέας εμψυχώνει τους συντρόφους του να συνεχίσουν το ταξίδι, για να δούμε τη βασική πηγή της έμπνευσης του Τένισον:

— Αδέλφια μου, που από εκατό
κιντύνους, κράζω, φτάσατε στη δύση
στην τόσο πια μικρή που μένει αγρύπνια
του νου και του κορμιού, μην αρνηθείτε,
τον ήλιο ακολουθώντας, να γνωρίστε,
στα πέρατα, τη γης χωρίς ανθρώπους.
Το ευγενικό σας σπέρμα μην προδώστε·
σεις δεν πλαστήκατε σα ζα να ζείτε,
μα γνώση κι αρετή ν' ακολουθάτε!
(Κόλαση, Άσμα ΚΣΤ΄, στ. 112-120, μτφρ. Ν. Καζαντζακη)

Το ποίημα του Τένισον έχει τη μορφή ενός μονολόγου του Οδυσσέα. Ο ήρωας έχει επιστρέψει στην Ιθάκη, αλλά η πατρίδα του δεν μπορεί πια να τον κρατήσει. Οραματίζεται, στα λίγα χρόνια που του απομένουν ακόμη να ζήσει, καινούριες περιπέτειες και εμπειρίες.

Τι αξίζει, αν στην ατάραχη γωνιά μου
σαν οκνός βασιλιάς στέκω στο πλάγι
γριάς συντρόφισσας και σωστά μοιράζω
το δίκιο στους ανίδεους ανθρώπους,
5
που τρώνε, θησαυρίζουν και κοιμούνται
και δε με νιώθουν! Δεν μπορώ να πάψω
να γυροφέρνω πάντα σε ταξίδια·
θέλω να πιω της ζωής τη στερνή στάλα.
Εχάρηκα πολλά, πολλά έχω πάθει
10
μονάχος μου ή με όσους μ' αγαπούσαν
πότε σε ξένη γη, πότε στα μάκρη
σκοτεινού πολυκύμαντου πελάγου.
Τ' όνομά μου εδιαλάλησεν η φήμη
κι η αχόρταγη καρδιά καινούριο πόθο
15
πάντα γρικάει κι ας έμαθα κι ας είδα
σε άλλες χώρες πώς ζουν, πώς κυβερνάνε.
Κι εγώ στερνός δεν είμαι, αφού με σέβας
με δέχτηκαν παντού κι έχω γνωρίσει
της μάχης το μεθύσι, πολεμώντας
20
με τους όμοιους μου μόνο μες στους κάμπους
τους βοερούς κι ανεμόδαρτους της Τροίας.
Κι είμαι εγώ καθετί που μου 'χει τύχει,
κι ό,τι είδα κι ό,τι ξέρω τώρα μοιάζει
με αψιδωτή στοά, που ανάμεσό της
25
φαίνεται κόσμος άγνωστος, μα πάντα
σαν σιμώσω τα σύνορα ξεφεύγουν...
Είναι άγνωμος ο πόθος που γυρεύει
να βρει τέλος κι ανάπαψη σαν όπλο,
που δεν αστράφτει πλια κι απορριγμένο
30
σκουριάζει. Όχι, δε ζει όποιος αναπνέει
μονάχα. Δεν αξίζει στριμωγμένοι
οι άνθρωποι να 'ναι ο ένας κοντά στον άλλο.
Κι αν τώρα ζωή λίγη μου απομένει,
μα και μιαν ώρα μόνο σαν μπορέσεις
35
απ' την αιώνια τη σιγή ν' αρπάξεις,
πολλά πράγματα νέα θα ιδείς, θα μάθεις!...
Θα ήμουν δειλός, αν ήθελα για λίγο
καιρό, που ακόμα θα χαρώ τον ήλιο,
προσεχτικά να ζήσω μετρημένα,
40
αφού ο πόθος φλογίζει την ψυχή μου
ν' ακλουθήσω τη γνώση σαν αστέρι
πέρα απ' τα ουράνια, εκεί που ο νους δε φτάνει.
Το θρόνο μου και το νησί χαρίζω
τώρα στο γιο μου, τον αγαπημένο
45
Τηλέμαχο, που ξέρει τη δουλειά του,
με φρόνηση σιγά σιγά ημερώνει
τ' άγριο πλήθος, γλυκότροπα του δείχνει
εκείνο που ωφελεί και που συμφέρει.
Κι είναι άσπιλος, πιστός στο κοινό χρέος
50
και στο στήθος θερμήν αγάπη κρύβει,
τους θεούς, που πιστεύουμε, λατρεύει
κι εγώ σαν φύγω μένει αυτός. Κι οι δυο μας
κάνουμε το έργο, που ποθεί η ψυχή μας.
Στο λιμάνι εκεί κάτου το καράβι
55
με πανιά φουσκωμένα περιμένει...
κι η θάλασσα η πλατιά πέρα μαυρίζει...
Ω ναύτες, που με ανδρεία ψυχή μαζί μου
στις έγνοιες, στους αγώνες και στους κόπους
δειχτήκατε με χαμόγελο πάντα,
60
μ' ελεύθερη καρδιά και περηφάνια,
κι αν έλαμπαν τα ουράνια ή κι αν βροντούσαν
είμαστε γέροι, αλλά δεν απολείπουν
από τα γερατειά το χρέος και η δόξα.
Όλα τα κόβει ο θάνατος. Μα τώρα,
65
πριν φτάσει εμείς να κάμουμε μπορούμε,
έργο τρανό κι αντάξιο των ανθρώπων,
που ακόμη και στους θεούς αντισταθήκαν.
Στους βράχους φέγγουν λύχνοι από τα σπίτια,
η μέρα σβει και το φεγγάρι βγαίνει
70
κι ολόγυρα μυριόφωνο μουγκρίζει
το πέλαγος. Ελάτε, ω φίλοι, τώρα
δεν είναι αργά για κείνους που ζητούνε
νέους κόσμους. Σπρώχτε, σύντροφοι, το πλοίο
στ' ανοιχτά και καθίστε στην αράδα.
Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΩΣΤΑΒΑΡΑΣ, Η απληστία στον έρωτα και ΜΑΡΚΟΣ ΜΕΣΚΟΣ, Προς τους αλεξιπτωτιστές όλων των εποχών

Έλα και πάλι απ’ την αρχή ας ξανααγαπηθούμε
ας βρούμε αυτό που μας πονάει βαθιά και μας δονεί
ας ξαναζήσουμε μαζί όλη την ηδονή
τον τρόμο και την έκσταση που μια ζωή ποθούμε.

Έτσι, ως πρωτόγονοι, άπληστα στα μάτια ας κοιταχθούμε
με αλαλαγμούς βαρβαρικούς χαμένους στη σιωπή
ας πούμε αυτό που βιάζεται ο πόθος μας να πει
κι από τη νέα μας επαφή ας ξαναγεννηθούμε.

Τα σώματά μας να χυθούν στην άγρια προσταγή
πέρα από τα όρια που η γη μας δίνει, ν’ απλωθούμε,
να πλανηθούμε στο άπειρο μια δίδυμη κραυγή.

Κι απ’ τη μανία στην άκρατη ευδαιμονία να μπούμε
προς ένα χρόνον άχρονον, σε μια άναρχη κραυγή
πριν από το χθες κι απ’ το αύριο μετά: ας ξανααγαπηθούμε.
Μανδραγόρας, τχ. 37, Νοέμβριος 2007
 \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

Φίλος είναι μα νευριάζει απερίσκεπτα καθώς
δηλώνω συγγενής των Απάτσι, των Τσερόκι, των Σαγιέν.
Από την Τσικοντότσκα στο Μπάφαλο περπάτησα και δεν
γνωρίζω αν γυρίσω πίσω· λίγα τα ψωμιά μου, άλλο φως
 
δεν υπάρχει πάρεξ των παιδικών χρόνων εκείνο
που μιλούσε με τη σελήνη με τους γρύλους με τη σιγή,
σταυροπόδι ο καπνός χάιδευε τον ήλιο και των σπαρτών τη γη
για λίγο μόνο κόκκινα μπαϊράκια, παιχνίδι πες, στον αχινό

του βάθους μάς έριξαν. Α, φίλε, πόσο φαρμάκι έχει το Ουράνιο
του χώματός μας που σκεπάζει όσια κόκκαλα, βακούφια ιερά
κι ανώνυμα – για να κομπάζεις τώρα εσύ πατριώτης φανερά

επαγγελματίας μα τίποτε άλλο ωραίο δίκαιο ή σπάνιο
( Τώρα του κόσμου οι άποικοι ανελέητα μας ντουφεκίζουν·
θαρρείς στα ξένα οι μάνες φοβισμένα πίτσκα νανουρίζουν ).
Χαιρετισμοί, 1999
Από την Μαρία Υψηλάντη 
Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πεπος.

Ελισάβετ Μπάρετ-Μπράουνινγκ Πορτογαλικά Σονέτα, από την Μαρία Υψηλάντη. Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Οι δυο ψυχές μας σαν σταθούν αντικριστά
όρθιες, σιωπηλές, και πιο κοντά πλησιάσουν
ολοένα, ώσπου στα φτερά τους να ξεσπάσουν
φλόγες, η γη ποιά πίκρα να μας δώσει πια

μπορεί, ώστε η καρδιά μας να μη λαχταρά
να μείνει εδώ; Για σκέψου.  Άν μας ανεβάσουν
οι άγγελοι ψηλά, θα θέλουν να ταιριάσουν
του έρωτά μας τη βαθειά τη σιγαλιά

σε τέλειου τραγουδιού τη χρυσαφένια σφαίρα.
Κάλλιο για μας, Αγαπημένε, ας ξημερώνει
εδώ, που των ανθρώπων οι διαθέσεις πέρα

τα πνεύματα σπρώχνουν τ’ αγνά. Θα βρούμε μόνη
μια άκρη στη γη ν’ αγαπηθούμε για μια μέρα,
με του θανάτου τη σκιά να την κυκλώνει.

Η ιστορία της Ελισάβετ Μπάρρετ και του Ρόμπερτ Μπράουνιγκ 

είναι μια απο τις πιο συγκινητικές ιστορίες αγάπης. Για πολλά

χρόνια το ειδύλλιό τους στάθηκε κυρίαρχο γεγονός στα αγγλικά

φιλολογικά χρονικά. Προσωπικότητες του πνεύματος και της

ποίησης διαλεχτές και οι δυό, ένωσαν τη ζωή, τη σκέψη και το

έργο τους, χωρίς ωστόσο να χάσουν την ατομικότητά τους.

Το θεατρικό "Οι Μπάρρετ της Γουίμπολ Στρητ", το βιβλίο της

Βιργινίας Γούλφ "'Εξαψη" κλπ. βοήθησαν να γίνει η ιστορία τους

θρύλος και να περάσουν στην αθανασία, πλάι στους μεγάλους

ερωτευμένους. Μα θα έφταναν γι αυτό και μόνα τα περίφημα

"Σονέτα απο την Πορτογαλία" της Ελισάβετ Μπάρρετ.

Ο Ρόμπερτ Μπράουνινγκ πρωτογνώρισε την Ελισάβετ απο τους

στίχους της. Το όνομά της σαν ποιήτρια ήταν πασίγνωστο στην

Αγγλία στις αρχές του προπερασμένου αιώνα. Πρώτα αγάπησε

τα ποιήματά της, αλλά δεν άργησε να αγαπήσει και τη γυναίκα

που με τόσο αίσθημα και τέχνη τα έγραφε. Σπρωγμένος απο

μιάν ακατανίκητη δύναμη, έγραψε ένα γράμμα στο ίνδαλμά του

και της ζητούσε να συναντηθούν.

Η Ελισάβετ, που κόντευε τα σαράντα και ήταν ανάπηρη, έμενε

κλεισμένη στον εαυτό της και στο σπίτι της και δεν έδειξε

προθυμία ν΄ανταποκριθεί στην παράκληση του θαυμαστή της.

Αλλά τα γράμματα έρχονταν το ένα μετά το άλλο, σαν επίμονα

χτυπήματα στην κλειστή της πόρτα. "Αγαπώ τους στίχους σας

με όλη μου την ψυχή, αγαπητή δεσποινίς Μπάρρετ", άρχιζαν

οι επιστολές και τελείωναν πάντα: "Αγαπώ και σας το ίδιο".

Πώς λοιπόν ήταν δυνατό ν΄αντισταθεί μια γυναικεία καρδιά

σ΄ένα τόσο φλογερό αίσθημα; 'Οταν μάλιστα η καρδιά αυτή

ανήκει σε μια ποιήτρια και απο πάνω πονεμένη; Δέχτηκε

τελικά τη συνάντηση κι έτσι άρχισε μια μεγάλη αγάπη, που

όμοιά της δύσκολα βρίσκει κανείς ακόμα και στα πιο

παθητικά μυθιστορήματα.

'Ομως τα πράγματα δεν ήταν απο την αρχή τόσο εύκολα. Ο πατέρας

της Ελισάβετ, μόλις το έμαθε αρνήθηκε κατηγορηματικά να επιτρέψει

στην κόρη του να ριχτεί σε μια περιπέτεια που, καθώς πίστευε, θα την

έκανε, αργά ή γρήγορα, δυστυχισμένη. Και ασφαλώς η λογική

βρισκόταν με το μέρος του πατέρα: η Ελισάβετ ήταν ανάπηρη- είχε πάθει

στρέβλωση της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα να πειραχτούν τα

πνευμόνια της και να είναι διαρκώς μισοάρρωστη - και απο πάνω ήταν

έξη χρόνια μεγαλύτερη απο τον Ρόμπερτ Μπράουνινγκ.

Αλλά το αίσθημα της ποιήτριας ήταν δυνατότερο απο όλες τις πατρικές

νουθεσίες και απειλές, και οι δυό ερωτευμένοι παντρεύτηκαν κρυφά.

Ο Μπράουνινγκ πήρε την αγαπημένη του απο το ομιχλώδες Λονδίνο και

την πήγε στην ηλιόλουστη Φλωρεντία της Ιταλίας.

Εκεί η Ελισάβετ βρήκε μια ζωή που ποτέ δεν είχε τολμήσει να

φανταστεί πως θα μπορούσε να υπάρξει γι αυτήν.

Δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια έμειναν οι Μπράουνινγκ

στην ηλιόχαρη πολιτεία με την ευγενική ομορφιά.

Εδώ η Ελισάβετ εμπνεύστηκε μερικά απο τα πιο ωραία ποιήματά

της και ειδικά τα "Σονέτα απο την Πορτογαλία" γραμμένα το 1847.

Σ΄αυτά εκφράζεται όλη η απέραντη λατρεία της στον σύζυγό της.

Μάλιστα τον τίτλο τους τον διάλεξε ο ίδιος ο ποιητής για να

καμουφλάρει το αυτοβιογραφικό περιεχόμενο των στίχων.

Μέσα απο τα "Σονέτα" ξεπηδάει όλη η ευαισθησία και η δίψα για

ζωή που φώλιαζαν και σιγόκαιαν στο ανάπηρο κορμί της ποιήτριας

τον καιρό που ζούσε κλεισμένη στο σπίτι της, πριν ακόμα γνωρίσει

τον Μπράουνινγκ. Ο αναγνώστης πληροφορείται με συγκίνηση τη

δραματική αλλαγή που έφερε στη ζωή της η αγάπη, και πως ο κόσμος

των ονείρων της έγινε πραγματικότητα.

Η Ελισάβετ γεννήθηκε στις 6 του Μάρτη 1809, στην κομητεία

του Ντέρχαμ της Αγγλίας απο γονείς πολύ πλούσιους. Τα

παιδικά της χρόνια τα πέρασε στην εξοχή και κυρίως στο Χοπ 'Εντ.

Εκεί άρχισε, πριν ακόμα γίνει δέκα χρονών, να γράφει στίχους,

εμπνευσμένους απο την όμορφη φύση, τα δάση και τους κήπους

του τόπου. 'Ηταν η μεγαλύτερη απο τα οχτώ αδέρφια της και

αγαπούσε τον πατέρα της σχεδόν παθολογικά. Αλλά κι εκείνος την

αγαπούσε και ήταν περήφανος για την προικισμένη κόρη του.

Στα δεκαεφτά της έδωσε στη δημοσιότητα το πρώτο βιβλίο,

με τίτλο "'Ενα δοκίμιο και άλλα ποιήματα", αφιερωμένο

στον πατέρα της.

Σε ηλικία εικοσιέξη χρονών, δημοσίευσε το δεύτερο βιβλίο της

"Προμηθέας δεσμώτης" και διάφορα ποιήματα. Πρόκειται για

μια ελεύθερη μετάφραση της γνωστής Αισχύλειας τραγωδίας.

Αλλά το γεγονός ότι μια γυναίκα είχε αποτολμήσει να μεταφράσει

'Ελληνες κλασσικούς, για κείνα τα χρόνια αποτελούσε φαινόμενο

δίχως προηγούμενο. Στους φιλολογικούς κύκλους δημιουργήθηκε

μεγάλος θόρυβος και πολλοί κριτικοί κατάκριναν και τη μετάφραση

και την ίδια.

Ανιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.