ΜΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΟΦΟ ΣΩΚΡΑΤΗ ΣΤΗΝ ΣΠΗΛΙΑ ΠΟΥ ΗΠΙΕ ΤΟ ΚΩΝΙΟ συζητώντας μαζί του για τους φίλους της σοφίας Ηλία Γιαννακόπουλο και Δημήτρη Παπαγιαννόπουλο.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί ψηφοφόροι της ΟΚΡΑ σας καλημερίζω από την συνοικία των Θεών [ΠΛΑΚΑ] σήμερα για μία ακόμα φορά μαζί με την Λόλα επισκεφθήκαμε την συνοικία των Θεών, το Μουσείο και την σπηλιά του Σωκράτη όπου ήπιε το κώνειο. Κατά την παραμονή μας στην σπηλιά, μιας και ήμασταν μόνοι μας, με ρώτησε πολλά και διάφορα. Η κουβέντα κυρίως περιστράφηκε γύρω από δύο πρόσωπα, και συγκεκριμένα δύο Πιαλειώτες, τον Ηλία Γιαννακόπουλο και τον Δημήτρη Παπαγιαννόπουλο. Ο Σωκράτης ήθελε πληροφορίες γι' αυτούς του δύο φίλους της σοφίας όπως τους αποκάλεσε. Η φήμη και των δύο και κυρίως του Ηλία είχε φθάσει με κάποιον μαγικό τρόπο και στα δικά του αυτιά και θεώρησε πως εγώ λόγω της σχέσης που έχω μαζί τους θα μπορούσα να τον πληροφορήσω καλύτερα, αφού είμαι ο μοναδικός ίσως αναγνώστης που διαβάζω ολόκληρα τα άρθρα του Ηλία, επ' αυτού μάλιστα ο Σωκράτης με αποκάλεσε ήρωα!! καθώς επίσης και λόγω των πολλών δημοσιευμάτων που κάνω στο ιστολόγιο της ΛΟΓ των άρθρων τους και των ποιημάτων τους. Τόλμησα να ρωτήσω τον σοφό Σωκράτη για το ποια είναι η δική του άποψη για τους δύο Πιαλειώτες και πήρα την πιο κάτω απάντηση.

Επίκουρε, αυτοί οι δύο Πιαλειώτες που σε τιμούν με την φιλία τους, τιμούν την φιλοσοφία, την ποίηση, την εκπαίδευση, την φιλία, τις τέχνες και τα γράμματα γενικότερα. Τιμούν επίσης την ιστορική και πνευματική Πιάλεια, θα ήθελα πάρα πολύ να είχαν γεννηθεί στην εποχή μου, θα κάναμε ατελείωτες συζητήσεις στα συμπόσια. Κάτι πήγα να πω στον σοφό Σωκράτη αλλά με διέκοψε λέγοντας μου: Τα γνωρίζω όλα Επίκουρε, γνωρίζω για τα συμπόσια και της συζητήσεις που κάνετε στην Αυλή των θαυμάτων και στον κήπο του Ασκληπιού και αν δεν σας πίεζε η Αφροδίτη οι συζητήσεις σας θα κρατούσαν έως το πρωί όπως οι δικές μας. Να πεις στους φίλους σου πως με κάνουν περήφανο που συνεχίζουν τις φιλοσοφικές αναζητήσεις και με την πρώτη ευκαιρία να τους φέρεις εδώ στην σπηλιά να τα πούμε από κοντά αν οι συνθήκες το επιτρέψουν.

Ευχαρίστησα τον σοφό Σωκράτη που επέλεξε να παρουσιαστεί σε μένα, χάρη στους Πιαλειώτες φίλους μου, και του υποσχέθηκα πως με την πρώτη ευκαιρία θα τον επισκεφθούμε στην σπηλιά.

Σας χαιρετώ με σεβασμό και επικούρεια διάθεση Επίκουρος ο Γοργογυραίος. Ακολουθούν κάποια αποσπάσματα από Το βιβλίο της ζωής, Steve Jobs.

ΠΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ

Ο Steve Jobs(ιδρυτής της Αpple) λίγο πριν πεθάνει στα 56 του από καρκίνο στο πάγκρεας είπε στο κρεβάτι του νοσοκομείου:

" Έφτασα στη κορυφή του επιχειρηματικού κόσμου. Στους άλλους η ζωή μου είναι η επιτομή της επιτυχίας. Αλλά εκτός της δουλειάς, έχω μια μικρή χαρά.
Στην ουσία, ο πλούτος είναι απλά ένα κομμάτι της ζωής μου.
Αυτή τη στιγμή ξαπλωμένος άρρωστος σε ένα κρεβάτι όταν αναπολώ τη ζωή μου και συνειδητοποίω πως η φήμη, η αναγνώριση και ο πλούτος που για τόσα χρόνια περηφανεύομουν έχουν ξεθωριάσει και δεν έχουν κάποια αξία μπροστά στον επερχόμενο θάνατο.
Μπορείς να προσλάβεις κάποιον να σου οδηγεί το αμάξι ή να σου κάνει λεφτά, αλλά δεν μπορείς να προσλάβεις κάποιον να υποστεί την αρρώστια για εσένα.
Τα υλικά αγαθά μπορούν να βρεθούν. Αλλά υπάρχει κάτι που αν χαθεί, δεν μπορείς να το βρεις ξανά.
"Η ζωή".
Όταν κάποιος μπει στο δωμάτιο για την εγχείρηση, καταλαβαίνει πως υπάρχει ένα βιβλίο που δεν έχει τελειώσει να διαβάζει.
"Το βιβλίο της Υγιούς Ζωής"
Σε όποιο στάδιο της ζωής και να είσαι τώρα, θα φτάσει η ώρα που θα αντιμετωπίσεις τη στιγμή που κλείνει η "αυλαία" της ζωής.
Εκτίμησε την αγάπη για την οικογένεια σου, για το σύντροφό σου και τους φίλους σου..
Όσο μεγαλώνουμε συνήθως γινόμαστε σοφότεροι και σιγά σιγά καταλαβαίνουμε πως είτε φοράς ένα ρολόι 300€ είτε 30€, και τα δύο λένε την ίδια ώρα.
Είτε κρατάμε μια τσάντα 300€ είτε μια 30€, το ποσό που υπάρχει μέσα παραμένει το ίδιο..
Είτε οδηγούμε ένα αμάξι 150.000€ είτε ένα των 20.000€, ο δρόμος και η απόσταση παραμένει η ίδια και έχουμε τον ίδιο δρόμο να διασχίσουμε.
Είτε το σπίτι που ζούμε είναι 300 τετραγωνικά είτε 3000 η μοναξιά είναι η ίδια..
Θα καταλάβετε ότι η εσωτερική ευτυχία σας δεν προέρχεται από τα υλικά αγαθά του κόσμου.
Είτε ταξιδεύετε πρώτη θέση είτε οικονομική, αν το αεροπλάνο πέσει, θα πέσετε κι εσείς μαζί...
Γι' αυτό, ελπίζω να καταλάβετε ότι όταν έχετε φίλους, κολλητούς παλιούς γνωστούς, αδερφούς, αδερφές που μπορείτε να μιλήσετε, να γελάσετε μαζί, να τραγουδήσετε μαζί, κλπ..
Αυτό είναι πραγματική ευτυχία!
Πέντε αδιαμφισβήτητα στοιχεία της ζωής:
1. Μη μαθαίνετε τα παιδιά σας να είναι πλούσια. Μάθετε τα να είναι ευτυχισμένα. Ώστε όταν μεγαλώσουν να ξέρουν την ΑΞΙΑ των πραγμάτων και όχι την τιμή τους.
2. Να τρως τη τροφή σαν τα "φάρμακά" σου. Αλλιώς θα χρειάζεται να τρως τα φάρμακα σαν την τροφή σου.
3. Αυτός που σε αγαπάει δεν θα σε αφήσει ποτέ για κάποιον άλλον ακόμα και αν υπάρχουν 100 λόγοι να σε παρατήσει, θα βρει ΕΝΑ λόγο για να μείνει.
4. Υπάρχει διάφορα στο να είσαι άνθρωπος με το να φέρεσαι ανθρώπινα. Λίγοι το καταλαβαίνουν.
5. Σε αγαπάνε όταν γεννιέσαι. Θα σε αγαπάνε και όταν πεθάνεις.
Ενδιάμεσα πρέπει να τα καταφέρεις.

Οι έξι καλύτεροι γιατροί στο κόσμο:
1. Ήλιος.
2. Ξεκούραση.
3. Άσκηση.
4. Υγιεινή διατροφή και αταραξία της ψυχής.
5. Φίλοι.
6. Εμπιστοσύνη στον εαυτό μας.
Πηγή Μυσταγωγία- Μυθαγωγία.
Σε χαιρετώ με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος

Μπέρτραντ Ράσελ: «Μια καλή ζωή είναι αυτή που εμπνέεται από την αγάπη και καθοδηγείται από τη γνώση». Η επιλογή έγινε από Φρύνη.

Φίλες και Φίλοι καλημέρα, το μενού σήμερα έχει Μπέρτραντ Ράσελ, Ο Μπέρτραντ Άρθουρ Γουίλιαμ Ράσελ (Bertrand Arthur William Russell, 18 Μαΐου 1872 – 2 Φεβρουαρίου 1970), υπήρξε σπουδαίος φιλόσοφος, μαθηματικός και ειρηνιστής. Ως ένας εκ των διαπρεπέστερων προσωπικοτήτων του 20ου αιώνα, ο Ράσελ τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1950 ενώ άσκησε έντονη κριτική στα πυρηνικά, όπως και στην εισβολή των ΗΠΑ στο Βιετνάμ.
Πριν σας παρουσιάσω τα αποφθέγματα του Ράσελ ας επανέλθω στο θέμα της φιλίας μιας και αυτή την περίοδο ένας εκλεκτός μας φίλος βιώνει μία άσχημη κατάσταση με την υγεία του. Σε όλη μου τη ζωή, στάθηκα τυχερός γιατί ο δικός μου πλούτος είναι οι πιστοί - εκλεκτοί και διαχρονικοί φίλοι οι οποίοι προσθέτουν κι άλλα χρώματα στην παλέτα μου με αποτέλεσμα ο καμβάς να μεγαλώνει και το έργο να γίνετε πιο συναρπαστικό. Τα τελευταία χρόνια δε, με την παρουσία της Αφροδίτης, της, του Ηλία, του Δημήτρη, της Γιώτας, του Ζήνωνα, της Αλέκας, του Κώστα, της Ναυσικάς, του Θέμη, προστέθηκαν ανεξίτηλα χρώματα που έχουν ήδη διευρύνει τον ορίζοντα και αρχίζει ο πίνακας να αποκτά άλλη γοητεία και φωτεινότητα. Ειλικρινά είμαι ευγνώμων στον Θεό των μικρών πραγμάτων. Σας χαιρετώ με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο δόκιμος Επικούρειος και δόκιμος άνθρωπος Επικούρειος Πέπος.

Υ.Γ. Στην φωτογραφία η βάρκα που περιμένει να μας περάσει απέναντι στη χώρα των Μακάρων, σήμερα περιμένει τον Μίμη Πλέσσα. Σάββατο 05/10/2024

10 από τις σπουδαιότερες ρήσεις του μεγάλου φιλοσόφου και μαθηματικού

«Αν στον κόσμο σήμερα υπήρχε ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που επιθυμούσε τη δική του ευτυχία περισσότερο απ’ ό,τι επιθυμούσε τη δυστυχία των άλλων, σε μερικά χρόνια θα είχαμε έναν παράδεισο»

«Δεν θα πέθαινα ποτέ για τα πιστεύω μου, γιατί μπορεί να είναι λάθος»

«Μια καλή ζωή είναι αυτή που εμπνέεται από την αγάπη και καθοδηγείται από τη γνώση»

«Τρία πάθη, απλά, αλλά κατακλυσμιαία, εξουσιάζουν τη ζωή μου: Η λαχτάρα για αγάπη, η αναζήτηση της γνώσης και η αβάσταχτη θλίψη για τα βάσανα του ανθρώπινου είδους»

«Δεν ξέρω γιατί, όμως κανένας δεν κουτσομπολεύει για τις αρετές των άλλων»

«Είναι σπατάλη ενέργειας να θυμώνεις μ’ έναν άνθρωπο που συμπεριφέρεται άσχημα, όπως είναι να θυμώνεις με ένα αμάξι που δεν παίρνει μπροστά»

«Οι άνθρωποι γεννιούνται αμόρφωτοι, όχι ηλίθιοι. Γίνονται ηλίθιοι με την εκπαίδευση»

«Η μεγάλη δυστυχία του κόσμου είναι πως οι ανόητοι είναι τόσο σίγουροι και οι έξυπνοι τόσο διστακτικοί»

«Είδα μια μέρα ένα παιδί στο σχολείο να κακομεταχειρίζεται ένα μικρότερο αγόρι. Αγανάκτησα, αλλά μου απάντησε: «Οι μεγαλύτεροι με χτυπούν και εγώ χτυπώ τους μικρότερους. Είναι δίκαιο». Με αυτά τα λόγια συνόψισε την ιστορία του ανθρώπινου είδους»

«Μη φοβάσαι να έχεις εκκεντρικές απόψεις, γιατί κάθε άποψη που σήμερα είναι γενικά αποδεκτή, κάποτε ήταν εκκεντρική»

Πηγή:https://enallaktikidrasi.com/

ΠΑΝΤΩΝ ΚΤΗΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΣΤΟΝ ΕΣΤΙ ΦΙΛΟΣ ΣΑΦΗΣ ΚΑΙ ΑΓΑΘΟΣ. [Απ' όλα τα αποκτήματα του ανθρώπου το πιο σπουδαίο είναι ο πιστός και αγαθός φίλος.] Η επιλογή έγινε από τον Πεπέ.

Αγαπητοί επισκέπτες του ιστολογίου σας καλημερίζω από τη συνοικία των Θεών, εκεί ήταν που γνώρισα αρκετού εκλεκτούς  φίλους το 1977 και συνεχίζουμε την υπέροχη φιλία μας έως και σήμερα. Στην πορεία γνώρισα κι άλλους υπέροχους φίλους, με τους οποίους συνεχίζω και μ' αυτούς να γευόμαστε τους καρπούς της φιλίας. Είχα την τύχη στη ζωή μου να έχω εκλεκτούς φίλους, κι αυτό το θεωρώ ευλογία. Σε όλους αυτούς τους υπέροχους φίλους μου θέλω να πω ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ. Καθώς επίσης και στα φιλαράκια μου της πιο κάτω φωτογραφίας. Σας χαιρετώ με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος.

Στην πιο κάτω φωτογραφία από αριστερά η Διώνη, δασκάλα σήμερα στην κάτω Ιταλία, Μυρτώ, βιολόγος σήμερα, Αρκάς, στέλεχος της ΑΑΔΕ, Μελισσάνθη, διοίκηση επιχειρήσεων - λογιστική, ιδρυτικό μέλος του filomatheia.blogspot.com kai κόρη του Πεπέ, Ασκληπιός, επίκουρος καθηγητής σήμερα στην Αμερική, Άλκηστη, ψυχολόγος, Αστροτόμ, ιδρυτικό μέλος του filomatheia.blogspot.com ανιψιός μου, κορυφαίος φυσικοθεραπευτής και αστρονόμος, και τέρμα δεξιά ο Επικούρειος Πέπος, παρατηρητής και συλλέκτης ωραίων στιγμών καθώς επίσης και ιδρυτικό μέλος της ΛΟΓ, της ΟΚΡΑ, της ΠΗΕΦ, της ΟΜΑ.Σ και της Ε.Ο.Δ. και μέλος της ομάδας συμποσιαστών εκλεκτών φίλων και φυσικά μέλος της επικούρειας φιλοσοφίας. Έρρωσθε και Ευδαιμονείτε.

«Φιλία είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δύο σώματα», είχε πει ο Σωκράτης. Για ορισμένους η πραγματική φιλία έρχεται μια φορά στη ζωή, ενώ για μερικούς αποτελεί ένα άπιαστο όνειρο. Εμπειρίες, απόψεις και συμπεριφορές, όλα ανατρέπονται από τη στιγμή που εισχωρήσει η αληθινή φιλία στη ζωή μας. Πώς όμως μπορούμε να «ανοίξουμε» τις πόρτες στην πραγματική φιλία;

Σεβαστείτε τη διαφορετικότητα των άλλων.
Ο καθένας κοιτάζει τη ζωή μέσα από το δικό του φακό. Συχνά εμείς αναμένουμε από τους άλλους να δουν τη ζωή τους μέσα από το δικό μας φακό, δημιουργώντας έτσι πολλά προβλήματα. Πρέπει να υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός και κατανόηση, καθώς οι διαφορές κάνουν ισχυρότερη μια φιλία.

Η εμπιστοσύνη και η ειλικρίνεια καθοδηγούν μια φιλία.
Αφεθείτε ελεύθεροι μπροστά στους άλλους, μοιραστείτε τις σκέψεις σας και μιλήστε όσο πιο ειλικρινά μπορείτε. Οι άνθρωποι αισθάνονται τον τρόπο που τους προσεγγίζουν, μετατρέποντας έτσι τη συμπεριφορά τους. Μην συζητήσετε για το φίλο σας πίσω από την πλάτη του και μην αφήνετε τους άλλους να αναφέρουν άσχημα πράγματα για αυτόν.

Παρόντες και στις δύσκολες στιγμές.
Η αληθινή φιλία δεν βασίζεται στο να είστε εκεί όταν είναι βολικό αλλά όταν είναι δύσκολο. Όταν περνάτε ευτυχισμένες στιγμές όλοι επιθυμούν να μοιραστούν τη χαρά σας αλλά μόνο οι αληθινοί φίλοι θα σας συμπαρασταθούν σε δύσκολες προσωπικές στιγμές.

Μην «εγκλωβίζετε» το φίλο σας στις δικές σας ανάγκες…
Δώστε χώρο στους ανθρώπους γύρω σας. Η ανάγκη για αποκλειστικότητα πολλές φορές κουράζει τους άλλους και δεν προσφέρει την κατάλληλη «αναπνοή» στους φίλους σας. Η επιθυμία για «φρέσκες» συναντήσεις πρέπει να αποτελεί επιθυμία και των δύο. Ένας καλός φίλος δεν απαιτεί και δεν σκέφτεται πρώτα τον εαυτό του, δεν είναι εγωιστής.

Πραγματικοί με τον εαυτό σας… αληθινοί φίλοι με τους γύρω σας
Εάν επιθυμείτε να έχετε πραγματικούς φίλους, θα πρέπει πρώτα να γνωρίσετε και να αποδεχτείτε τον εαυτό σας. Άλλωστε αν δεν αποδεχτείτε και δεν αγαπάτε τον ίδιο σας τον εαυτό, πώς θα οδηγήσετε τους άλλους προς εσάς και πως θα τους καλωσορίσετε;

Η αληθινή φιλία είναι γεμάτη αγάπη και γεμάτη «θετικές» ανησυχίες.
Αν έχετε την αίσθηση ότι ο φίλος σας διαθέτει κάποιο πρόβλημα πρέπει να τον αφυπνίσετε και να τον υποστηρίξετε όσο περισσότερο γίνεται. Ο καλός φίλος δεν προσπαθεί να γίνεται αρεστός μέσα από τη συγκατάθεσή του, αλλά ορισμένες φορές φαίνεται μέσα από τη θέλησή του να σας δείξει το λάθος. Μην είστε επικριτικοί, αλλά δώστε στοχαστικές συμβουλές, δείχνοντάς με αισιόδοξο τρόπο το «καλό» του.

Δείτε τη θετική πλευρά των άλλων.
Ένας αληθινός φίλος σίγουρα γνωρίζει αρκετά καλά τα μειονεκτήματά σας, αλλά δεν παύει να πιστεύει στις δυνατότητες σας. Επικεντρωθείτε στα καλά σημεία των φίλων σας, εκτιμήστε τα όμορφα πράγματα πάνω τους και δείξτε τους τα συναισθήματά σας για αυτόν. Η εκτίμηση είναι ένα συναίσθημα που όλοι το έχουν ανάγκη.

Η συγχώρεση αποτελεί το χρυσό κανόνα για την πραγματική φιλία.
Το ότι δεν εγκρίνετε μια πράξη δεν σημαίνει αποκλειστικά ότι χαρακτηρίζει αυτόν που την υποστήριξε. Η συζήτηση θεωρείται η καλύτερη λύση, ώστε να μπορέσετε να κατανοήσετε την αιτία του προβλήματος. Μην χρησιμοποιείτε τους φίλους σας, ως μέτρο της αξίας σας – έχετε αξία.

Λιάνα Γεωργουλοπούλου

ΦΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΒΟΗΘΟΥΝ ΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ, ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ. Η επιλογή έγινε από την Χαιρεστράτη την μητέρα του Επίκουρου.

Φίλες και Φίλοι καλημέρα, σήμερα το πρωί μας αποχαιρέτησε και ο Μίμης Πλέσσας , όταν το πληροφορήθηκα σκέφτηκα το εξής, το πόσο τυχεροί ήμασταν που μεγαλώσαμε με τις μελωδίες τόσο σημαντικών ανθρώπων όπως ο Πλέσσας. Ειδικά αν αυτά τα πρόσωπα τα συγκρίνεις με τα σημερινά πρότυπα μιλάμε για τεράστια διαφορά. Θα μείνω στην συγκινητική ανακοίνωση που έκανε η γυναίκα του, ήταν τυχερός ο Μίμης Πλέσσας που είχε δίπλα του αυτή την υπέροχη γυναίκα, ίσως αυτός να ήταν και ο λόγος της μακροζωίας του. Μίμη Πλέσσα σ' ευχαριστούμε. Σας χαιρετώ με σεβασμό και επικούρεια διάθεση Επίκουρος ο Γοργογυραίος. Έρρωσθε και Ευδαιμονείτε όσο ακόμα είναι νωρίς.

''Με μία τρυφερή ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποχαιρέτησε τον Μίμη Πλέσσα, που έφυγε από τη ζωή μόλις λίγες ημέρες πριν συμπληρώσει τα 100 έτη, η σύζυγος του Λουκίλα Καρρέρ Πλέσσα. 

 «Και ξαφνικά "Έπεσε βαθεια σιωπή…"….."Κι εσύ δεν θα’σαι πλαι μου Αστέρι της Ζωής μου……" ….θά είσαι πάντα μέσα μου και θα με προστατεύεις από εκεί ψηλά…..μέχρι να ανταμώσουμε και παλι Ψυχή μου», επισημαίνει η Λουκίλα Καρρέρ Πλέσσα.

«"Πέρασαν τόσα καλοκαίρια…βρέξαν τη στράτα μας φωτιές" σε αυτό το κοινό ταξίδι ΖΩΗΣ που έφτασε στο τέλος του μέχρι να ανταμώσουμε και να το ξανακάνουμε…. Ευγνώμων για όλα…. Σε ευχαριστώ για όλα…. Σε λατρεύω για πάντα…..Γιατί η Αγάπη δεν Έχει ημερομηνία λήξης. Καλό ταξίδι Ψυχή μου …..Καλή μας Αντάμωση», καταλήγει''.

=====================

ΠΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ

 «Άδραξε τη μέρα»
Η φράση έγινε περισσότερο γνωστή από τον «Κύκλο των χαμένων ποιητών», αλλά πρόκειται για μία προτροπή στα λατινικά -carpe diem- από τον Οράτιο (ρωμαίο λυρικό ποιητή του 1ου αιώνα π.Χ.). Το σκεπτικό είναι ότι αυτό που έχουμε στη ζωή μας είναι το παρόν και αυτό καλούμαστε να ζήσουμε. Το χτες έχει ήδη περάσει -καλό είναι βέβαια να το επεξεργαζόμαστε, ώστε να μάθουμε πράγματα- και το αύριο δεν έχει έρθει ακόμα και δεν μπορούμε να το ελέγξουμε, τουλάχιστον όχι πλήρως.
Ο χρόνος είναι κάθε στιγμή και κάθε λεπτό που ζούμε τώρα. Θυμίζει λίγο το ρητό που λέει: «Ζήσε την κάθε μέρα σαν να ’ναι η τελευταία». Εδώ, βέβαια, θα πρέπει να τονίσουμε ότι είναι σημαντικό μεν να ζούμε καθημερινά μια ζωή έντονη και γεμάτη, αλλά εξίσου σημαντικό είναι να διατηρούμε παράλληλα και έναν βαθμό προνοητικότητας σκεφτόμενοι πώς θα μας επηρεάσει την επόμενη μέρα αυτό που κάνουμε σήμερα.

«Θα το σκεφτώ αύριο''. 

Αύριο είναι μια καινούργια μέρα»
Πρόκειται για την αξέχαστη ατάκα της Σκάρλετ Ο’ Χάρα, που αντιμετωπίζει χιλιάδες δυσκολίες καταφέρνοντας πάντα να επιβιώσει στο καταπληκτικό μυθιστόρημα «Όσα παίρνει ο άνεμος», που αποδόθηκε εντυπωσιακά από τη βραβευμένη με Όσκαρ Βίβιαν Λι στην ομώνυμη ταινία. Ουσιαστικά όταν λέμε αυτήν τη φράση αφήνουμε λίγο χώρο και χρόνο ώστε να επεξεργαστούμε κάτι καλύτερα και να μην πάρουμε αποφάσεις με παρορμητικότητα και όσο βρισκόμαστε σε ένταση. Ο στόχος είναι, λοιπόν, να αναλογιστούμε όλες τις διαστάσεις αυτού που μας συμβαίνει. Ούτως ή άλλως, χρειάζεται να καταλαγιάσει και το συναίσθημα, ώστε να μπορέσουμε να αντιληφθούμε καλύτερα την κατάσταση. Σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι δεν είναι απίθανο την επόμενη μέρα οι συνθήκες να είναι διαφορετικές. Βέβαια, από την άλλη πλευρά, χρειάζεται να προσέξουμε και να μην πέσουμε στην παγίδα τού να αναβάλλουμε συνέχεια να σκεφτούμε, να συνειδητοποιήσουμε και να νιώσουμε ένα γεγονός.


«Και αυτό θα περάσει»
Πρόκειται για μία πολύ αληθινή και ανακουφιστική φράση. Επαληθεύεται κάθε φορά που γυρνάμε και κοιτάμε το παρελθόν και εκτιμάμε πόσο δύσκολα ήταν όσα περάσαμε και τελείωσαν πια. Αυτό μας βοηθάει να πάρουμε θάρρος και για όσα μας συμβαίνουν τώρα και να καταλάβουμε ότι θα βρεθεί μία λύση και θα αντιμετωπιστούν. Επίσης, μπορούμε να πάρουμε δύναμη και από άλλους ανθρώπους που έχουν περάσει και ξεπεράσει το ίδιο πρόβλημα ή κάτι ανάλογο με αυτό που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε και εμείς. Σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουμε επίσης ότι το πρόβλημα θα περάσει σιγά-σιγά και ότι η κάθε του παράμετρος χρειάζεται να αντιμετωπιστεί μία-μία και ότι δεν θα μας βοηθήσει καθόλου το να πνιγούμε ξαφνικά βλέποντας ένα πρόβλημα βουνό που δεν θα το έχουμε σπάσει σε μικρότερα κομμάτια για να το λύσουμε.

«Ό,τι δεν με σκοτώνει με κάνει πιο δυνατό»
Η φράση αυτή του Νίτσε, που έχει ακουστεί, ειπωθεί και τραγουδηθεί ακόμα, κρύβει μία μεγάλη αλήθεια. Κυρίως ίσως γιατί ο άνθρωπος μπορεί να αντιμετωπίσει τα πάντα εκτός από τη δική του απώλεια – τον δικό του θάνατο. Οτιδήποτε άλλο και αν συμβεί, μπορεί να το ξεπεράσει και τελικά να βγει και πιο δυνατός. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να θεωρούμε τα δυσάρεστα ευχάριστα επειδή θα μας δυναμώσουν. Σημαίνει απλώς ότι συνειδητοποιώντας το πόσο μπορούμε να διδαχθούμε από τις εμπειρίες μας, θα βοηθηθούμε να βρούμε μια νοηματοδότηση σε ό,τι συμβαίνει και να απενοχοποιήσουμε τις αρνητικές και δύσκολες καταστάσεις. Η φύση του ανθρώπου είναι να μαθαίνει μέσα από τον πόνο, από τα πιο μικρά ως τα πιο μεγάλα. Ας πάρουμε το πολύ απλό παράδειγμα ενός επίδοξου ποδηλάτη. Στην αρχή θα πέσει, θα χτυπήσει, αλλά στο τέλος θα μάθει να κρατά σωστά ισορροπία. Αυτό μας δείχνει πόσο σημαντικό είναι να προσπαθούμε να μαθαίνουμε, να αλλάζουμε και να εξελισσόμαστε μέσα από κάθε εμπειρία.

Πηγή Ναταλία Κουτρούλη, MSc, ψυχολόγο υγείας, με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ ΒΡΑΒΕΙΟ ΝΟΜΠΕΛ η επιλογή έγινε από την Μελισσάνθη. Ποίηση και Ποιητές.

Από την ομιλία του Οδυσσέα Ελύτη στους Έλληνες της Σουηδίας μετά την απονομή των βραβείων Νόμπελ.

«Για εμάς η Ελλάδα είναι αυτές οι στεριές οι καμένες στον ήλιο κι αυτά τα γαλάζια πέλαγα με τους αφρούς των κυμάτων. Είναι οι μελαχρινές ή καστανόξανθες κοπέλες, είναι τ’ άσπρα σπιτάκια τ’ ασβεστωμένα και τα ταβερνάκια και τα τραγούδια τις νύχτες με το φεγγάρι πλάι στην ακροθαλασσιά ή κάτω από κάποιο πλατάνι. Είναι οι πατεράδες μας κι οι παππούδες μας με το τουφέκι στο χέρι, αυτοί που λευτερώσανε την πατρίδα μας και πιο πίσω, πιο παλιά, όλοι μας οι πρόγονοι που κι αυτοί ένα μονάχα είχανε στο νου τους -όπως κι εμείς σήμερα: τον αγώνα για τη λευτεριά.»
Από το δοκίμιο «Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο» (1979)

«Πάρε τη λέξη μου, λέει ο Ανδρέας Εμπειρίκος, δώσε μου το χέρι σου. Μεσα σ’αυτή τη διπλή κίνηση βρίσκεται διατυπωμένη, με τη μεγαλύτερη δυνατή συντομία, η αντίληψη που βγάζει από τον άνθρωπο τον ποιητή. Μια συναλλαγή, επιτέλους εκτός εμπορίου. Δίνεις και παίρνεις, χωρίς ούτε να πουλάς ούτε ν’ αγοράζεις. Αν υπάρχει κάτι που να περνάει από χέρι σε χέρι αυτό είναι η ανθρωπιά.»Γειά σου κύριε μενεξέ.

Δύο συ και τρία γω
πράσινο πεντόβολο
μπαίνω μέσα στον μπαξέ
γεια σου κύριε μενεξέ.

Σιντριβάνι και νερό
και χαμένο μου όνειρο.
Τζίντζιρας τζιντζίρισε
το ροδάνι γύρισε.

Χοπ αν κάνω δεξιά
πέφτω πάνω στη ροδιά.
Χοπ αν κάνω αριστερά
πάνω στη βατομουριά.

Το `να χέρι μου κρατεί
μέλισσα θεόρατη
τ’ άλλο στον αέρα πιάνει
πεταλούδα που δαγκάνει
====================
Ε σεις στεριές και θάλασσες.

Ε σεις στεριές και θάλασσες
τ’ αμπέλια κι οι χρυσές ελιές
ακούτε τα χαμπέρια μου
μέσα στα μεσημέρια μου

"Σ’ όλους τους τόπους κι αν γυρνώ
μόνον ετούτον αγαπώ!"

Από τη μέση του εγκρεμού
στη μέση του άλλου πελάγου

"Σ’ όλους τους τόπους κι αν γυρνώ
μόνον ετούτον αγαπώ!"

Με τα μικρά χαμίνια του
καβάλα στα δελφίνια του
με τις κοπέλες τις γυμνές
που καίγονται στις αμμουδιές

Είναι νωρίς ακόμα μες τον κόσμο αυτό

Είναι νωρίς ακόμη μες στον κόσμο αυτό, μ’ ακούς;
Δεν έχουν εξημερωθεί τα τέρατα, μ’ ακούς;
το χαμένο μου αίμα και το μυτερό, μ’ ακούς;
σαν κριάρι που τρέχει μες στους ουρανούς
και των άστρων τους κλώνους τσακίζει, μ’ ακούς;
Είμ’ εγώ, μ’ ακούς; Σ’ αγαπώ, μ’ ακούς;
σε κρατώ και σε πάω και σου φορώ
το λευκό νυφικό της Οφηλίας, μ’ ακούς;
που μ’ αφήνεις, που πας και ποιος, μ’ ακούς;
σου κρατεί το χέρι πάνω απ’ τους κατακλυσμούς.

Οι πελώριες λιάνες και των ηφαιστείων οι λάβες,
θα `ρθει μέρα, μ’ ακούς;
να μας θάψουν κι οι χιλιάδες ύστερα χρόνοι
λαμπερά θα μας κάνουν πετρώματα, μ’ ακούς;
Να γυαλίσει απάνω τους η απονιά, μ’ ακούς;
των ανθρώπων και χιλιάδες κομμάτια να μας ρίξει,
στα νερά ένα ένα, μ’ ακούς;

Τα πικρά μου βότσαλα μετρώ, μ’ ακούς;
κι είναι ο χρόνος μια μεγάλη εκκλησία, μ’ ακούς;
όπου κάποτε οι φιγούρες των αγίων
βγάζουν δάκρυ αληθινό, μ’ ακούς;
οι καμπάνες ανοίγουν αψηλά, μ’ ακούς;
Ένα πέρασμα βαθύ να περάσω,
περιμένουν οι άγγελοι με κεριά
και νεκρώσιμους ψαλμούς,
πουθενά δεν πάω, μ’ ακούς;
ή κανείς ή κι οι δυο μαζί.

Το λουλούδι αυτό της καταιγίδας και μ’ ακούς; της αγάπης,
μια για πάντα το κόψαμε, μ’ ακούς;
και δε γίνεται ν’ ανθίσει αλλιώς, μ’ ακούς;
σ’ άλλη γη, σ’ άλλο αστέρι, μ’ ακούς;
δεν υπάρχει το χώμα, δεν υπάρχει ο αέρας,
που αγγίξαμε ο ίδιος, μ’ ακούς;
και κανείς κηπουρός δεν ευτύχησε σ’ άλλους καιρούς.

Από τόσο χειμώνα κι από τόσους βοριάδες μ’ ακούς;
να τινάξει λουλούδι, μόνο εμείς, μ’ ακούς;
μες στη μέση της θάλασσας
από μόνο το θέλημα της αγάπης, μ’ ακούς;
Ανεβάσαμε ολόκληρο νησί, μ’ ακούς;
με σπηλιές και με κάβους κι ανθισμένους γκρεμούς,
άκου, άκου.
Ποιος μιλεί στα νερά και ποιος κλαίει, ακούς;
ποιος γυρεύει τον άλλο, ποιος φωνάζει, ακούς;
Είμ εγώ που κλαίω, είμ’ εγώ που φωνάζω, μ’ ακούς;
σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ, μ’ ακούς;

Τα πικρά μου βότσαλα μετρώ, μ’ ακούς;
κι είναι ο χρόνος μια μεγάλη εκκλησία, μ’ ακούς;
όπου κάποτε οι φιγούρες των αγίων
βγάζουν δάκρυ αληθινό, μ’ ακούς;
οι καμπάνες ανοίγουν αψηλά, μ’ ακούς;
Ένα πέρασμα βαθύ να περάσω,
περιμένουν οι άγγελοι με κεριά
και νεκρώσιμους ψαλμούς,
πουθενά δεν πάω, μ’ ακούς;
ή κανείς ή κι οι δυο μαζί.

===================

ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ

Κάτω στης μαργαρίτας
τ’ αλωνάκι, στήσαν χορό
τρελό τα μελισσόπουλα.

Ιδρώνει ο ήλιος, τρέμει το
νερό. Στάχυα ψηλά λυγίζουνε
το μελαμψό ουρανό.

Πέρα μέσα στα χρυσά νταριά
κοιμούνται αγοροκόριτσα.
Ο ύπνος τους μυρίζει πυρκαγιά.
Στα δόντια τους
ο ήλιος σπαρταράει.

Κάτω στης μαργαρίτας
τ’ αλωνάκι.
====================
ΕΝΑ ΤΟ ΧΕΛΙΔΟΝΙ

Ένα το χελιδόνι κι η άνοιξη ακριβή
για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή
Θέλει νεκροί χιλιάδες να `ναι στους τροχούς
Θέλει κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους.

Θε μου Πρωτομάστορα μ’ έχτισες μέσα στα βουνά
Θε μου Πρωτομάστορα μ’ έκλεισες μες στη θάλασσα!

Πάρθηκεν από μάγους το σώμα του Μαγιού
Το `χουνε θάψει σ’ ένα μνήμα του πέλαγου
σ’ ένα βαθύ πηγάδι το `χουνε κλειστό
μύρισε το σκοτάδι κι όλη η άβυσσος.

Θε μου Πρωτομάστορα μέσα στις πασχαλιές και Συ
Θε μου Πρωτομάστορα μύρισες την Ανάσταση.

Σάλεψε σαν το σπέρμα σε μήτρα σκοτεινή
Το φοβερό της μνήμης έντομο μες στη γη
Κι όπως δαγκώνει αράχνη δάγκωσε το φως
Έλαμψαν οι γιαλοί κι όλο το πέλαγος.

Θε μου Πρωτομάστορα μ’ έζωσες τις ακρογιαλιές
Θε μου Πρωτομάστορα στα βουνά με θεμέλιωσες
===================
Η πορτοκαλένια

Τόσο πολύ τη μέθυσε ο χυμός του ήλιου
που έγειρε το κεφάλι της και δέχτηκε να γίνει,
σιγά-σιγά: η μικρή Πορτοκαλένια!

Eτσι καθώς γλαυκόλαμψαν οι εφτά ουρανοί,
έτσι καθώς αγγίξαν μια φωτιά τα κρύσταλλα,
έτσι καθώς αστραψανε χελιδονοουρές,
σάστησαν πάνω οι άγγελοι και κάτω οι κοπελιές,
σάστησαν πάνω οι πελαργοί και κάτω τα παγόνια,
κι όλα μαζί συνάχτηκάν κι όλα μαζί την είδαν,
κι όλα μαζί τη φώναξαν: Πορτοκαλένια!
Μεθάει το κλήμα κι ο σκορπιός, μεθάει ο κόσμος όλος,
όμως της μέρας η κεντιά τον πόνο δεν αφήνει.
Τη λέει ο νάνος ερωδιός μέσα στα σκουληκάκια,
τη λέει ο χτύπος του νερού μες στις χρυσοστιγμές,
τη λέει κ' η δρόσο στου καλού βοριά το απανωχείλι:

-Σήκω μικρή, μικρή, μικρή πορτοκαλένια!
Oπως σε ξέρει το φιλί κανένας δεν σε ξέρει.
Μήτε σε ξέρει ο γελαστός θεός,
που με το χέρι του ανοιχτό στη φλογερή αντηλιά
γυμνή σε δείχνει στους τριανταδυό ανέμους!
==================
Ὁ μικρὸς Ναυτίλος

Ὅτι μπόρεσα ν᾿ ἀποχτήσω μία ζωὴ ἀπὸ πράξεις ὁρατὲς γιὰ ὅλους, ἑπομένως νὰ κερδίσω τὴν ἴδια μου διαφάνεια, τὸ χρωστῶ σ᾿ ἕνα εἶδος εἰδικοῦ θάρρους ποὺ μοῦ ῾δωκεν ἡ Ποίηση: νὰ γίνομαι ἄνεμος γιὰ τὸ χαρταετὸ καὶ χαρταετὸς γιὰ τὸν ἄνεμο, ἀκόμη καὶ ὅταν οὐρανὸς δὲν ὑπάρχει.

Δὲν παίζω μὲ τὰ λόγια. Μιλῶ γιὰ τὴν κίνηση ποὺ ἀνακαλύπτει κανεὶς νὰ σημειώνεται μέσα στὴ «στιγμή» ὅταν καταφέρει νὰ τὴν ἀνοίξει καὶ νὰ τῆς δώσει διάρκεια. Ὁπόταν, πραγματικά, καὶ ἡ Θλίψις γίνεται Χάρις καὶ ἡ Χάρις Ἄγγελος· ἡ Εὐτυχία Μοναχὴ καὶ ἡ Μοναχὴ Εὐτυχία.

μὲ λευκές, μακριὲς πτυχὲς πάνω ἀπὸ τὸ κενὸ ἕνα κενὸ γεμάτο σταγόνες πουλιῶν, αὖρες βασιλικοῦ καὶ συριγμοὺς ὑπόκωφου Παραδείσου.
====================
Σῶμα τοῦ καλοκαιριοῦ

Ὢ σῶμα τοῦ καλοκαιριοῦ γυμνὸ καμένο
Φαγωμένο ἀπὸ τὸ λάδι κι ἀπὸ τὸ ἀλάτι
Σῶμα τοῦ βράχου καὶ ῥῖγος τῆς καρδιᾶς
Μεγάλο ἀνέμισμα τῆς κόμης λυγαριᾶς
Ἄχνα βασιλικοῦ πάνω ἀπὸ τὸ σγουρὸ ἐφηβαῖο
Γεμᾶτο ἀστράκια καὶ πευκοβελόνες
Σῶμα βαθὺ πλεούμενο τῆς μέρας!

Απόσπασμα από το ποίημα «Η Ισόβια Στιγμή»
«Πιάσε την αστραπή στο δρόμο σου, άνθρωπε·
δώσε της διάρκεια· μπορείς!

Από τη μυρωδιά του χόρτου,
από την πύρα του ήλιου πάνω στον ασβέστη,
από το ατέρμονο φιλί,
να βγάλεις έναν αιώνα·»

Από την ποιητική συλλογή «Ήλιος Ο Ηλιάτορας» (1971)

«[…]«Σ’ όλους τους τόπους κι αν γυρνώ μόνον ετούτον αγαπώ!» Με τα μικρά χαμίνια του, καβάλα στα δελφίνια του, με τις κοπέλες τις γυμνές, που καίγονται στις αμμουδιές, με τους λοξάτους πετεινούς, και με τα κουκουρίκου τους!» «Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε, μπήκαμε μες στα όλα και περάσαμε, κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα!»

=====================

Πολλά δεν θέλει ο άνθρωπος.

Πολλά δε θέλει ο άνθρωπος
να `ν’ ήμερος να `ναι άκακος
λίγο φαΐ λίγο κρασί
Χριστούγεννα κι Ανάσταση
κι όπου φωλιάσει και σταθεί
κανείς να μην του φτάνει εκεί
Μα ήρθαν αλλιώς τα πράματα
τονε ξυπνάν χαράματα
τον παν τον φέρνουν πίσω μπρος
του τρώνε και το λίγο βιος
κι από το στόμα τη μπουκιά
πάνω στην ώρα τη γλυκιά
του τηνε παίρνουνε κι αυτή
χαρά στους που `ναι οι δυνατοί!
Χαρά στους που `ναι οι Δυνατοί
γι’ αυτούς δεν έχει χόρταση.
Όμορφη και παράξενη πατρίδα.

Όμορφη και παράξενη πατρίδα
ωσάν αυτή που μου ’λαχε δεν είδα

Ρίχνει να πιάσει ψάρια - πιάνει φτερωτά
στήνει στη γη καράβι - κήπο στα νερά
κλαίει φιλεί το χώμα - ξενιτεύεται
μένει στους πέντε δρόμους - αντρειεύεται

Όμορφη και παράξενη πατρίδα
ωσάν αυτή που μου ’λαχε δεν είδα
Κάνει να πάρει πέτρα - τηνε παρατά
κάνει να τη σκαλίσει - βγάνει θάματα
μπαίνει σ’ ένα βαρκάκι - πιάνει ωκεανούς
ξεσηκωμούς γυρεύει - θέλει τύραννους

Όμορφη και παράξενη πατρίδα
ωσάν αυτή που μου ’λαχε δεν είδα
=====================
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
τ’ άγρια μαλλιά σου στην τρικυμία
το ραντεβού μας η ώρα μία.
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
τα μαύρα μάτια σου το μαντίλι
την εκκλησούλα με το καντήλι.
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι.

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
με τα μισόλογα τα σβησμένα
τα καραβόπανα τα σχισμένα.
Μες στις αφρόσκονες και τα φύκια
όλα τα πήρε τα πήγε πέρα
τους όρκους που έτρεμαν στον αέρα.
Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι.
===================
Ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα

Ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα
βαθύ γαρούφαλο ακρωτήρι
Το χέρι σου έφευγε με το νερό
να στρώσει νυφικό το πέλαγο
Το χέρι σου άνοιγε τον ουρανό

Άγγελοι μ’ έντεκα σπαθιά
πλέανε πλάι στ’ όνομά σου
σκίζοντας τ’ ανθισμένα κύματα
Στους κόρφους σου έκρυβες μια χάρη
που ήταν το ίδιο το φεγγάρι

Φεγγάρι εδώ, φεγγάρι εκεί
αίνιγμα διαβασμένο από τη θάλασσα
Για το δικό σου το χατίρι
ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα
βαθύ γαρούφαλο ακρωτήρι
===================

Ο Αύγουστος

Ο Αύγουστος ελούζονταν
λούζοντας την αστροφεγγιά
κι από τα γένια του έσταζαν
άστρα και γιασεμιά.

Αύγουστε μήνα και Θεέ
σε σένανε ορκιζόμαστε
πάλι του χρόνου να μας βρεις
στο βράχο να φιλιόμαστε.

Ο Αύγουστος ελούζονταν
λούζοντας την αστροφεγγιά
κι από τα γένια του έσταζαν
άστρα και γιασεμιά.

Απ’ την Παρθένο στο Σκορπιό
χρυσή κλωστή να ράψουμε
κι έναν θαλασσινό σταυρό
στη χάρη σου ν’ ανάψουμε.

====================

Ναοί στο σχήμα τ' ουρανού.

Ναοί στο σχήμα του ουρανού
και κορίτσια ωραία
με το σταφύλι στα δόντια που μας πρέπατε!
Πουλιά το βάρος της καρδιάς μας ψηλά μηδενίζοντας
και πολύ γαλάζιο που αγαπήσαμε!
Φύγανε φύγανε
ο Ιούλιος με το φωτεινό πουκάμισο
και ο Αύγουστος ο πέτρινος με τα μικρά του ανώμαλα σκαλιά.
Φύγανε φύγανε
και βαθιά κάτω απ’ το χώμα συννέφιασε ανεβάζοντας
χαλίκι μαύρο
και βροντές, η οργή των νεκρών
και αργά στον άνεμο τρίζοντας
εγυρίσανε πάλι με το στήθος μπροστά
φοβερά των βράχων τ’ αγάλματα.

=====================

ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ

Θά πενθώ πάντα μ’ ακούς; γιά σένα,
μόνος, στόν Παράδεισο
Θά γυρίσει αλλού τίς χαρακιές
Τής παλάμης, η Μοίρα, σάν κλειδούχος
Μια στιγμή θά συγκατατεθεί ο Καιρός
Πώς αλλιώς, αφού αγαπιούνται οι άνθρωποι
Θά παραστήσει ο ουρανός τα σωθικά μας
Καί θά χτυπήσει τόν κόσμο η αθωότητα
Μέ το δριμύ του μαύρου του θανάτου.

ΙΙ.

Πενθώ τόν ήλιο καί πενθώ τα χρόνια που έρχονται
Χωρίς εμάς καί τραγουδώ τ’ άλλα πού πέρασαν
Εάν είναι αλήθεια
Μιλημένα τα σώματα καί οί βάρκες πού έκρουζαν γλυκά
Οί κιθάρες πού αναβόσβησαν κάτω από τα νερά
Τά "πίστεψέ με" και τα "μή"
Μια στόν αέρα μια στή μουσική

Τα δυο μικρά ζωα, τα χέρια μας
Πού γύρευαν ν’ ανέβουνε κρυφά το ένα στό άλλο
Η γλάστρα μέ το δροσαχί στίς ανοιχτές αυλόπορτες
Καί τα κομμάτια οί θάλασσες πού ερχόντουσαν μαζί
Πάνω απ’ τίς ξερολιθιές, πίσω άπ’ τούς φράχτες
Τήν ανεμώνα πού κάθισε στό χέρι σού
Κι έτρεμες τρεις φορές το μώβ τρεις μέρες πάνω από
τούς καταρράχτες

Εάν αυτά είναι αλήθεια τραγουδώ
Τό ξύλινο δοκάρι καί το τετράγωνο φαντό
Στόν τοίχο μέ τη Γοργόνα μέ τα ξέπλεκα μαλλιά
Τή γάτα πού μάς κοίταξε μέσα στά σκοτεινά
Παιδί μέ το λιβάνι καί μέ τόν κόκκινο σταυρό
Τήν ώρα πού βραδιάζει στών βράχων το απλησίαστο
Πενθώ το ρούχο πού άγγιξα καί μού ήρθε ο κόσμος.

ΙΙΙ.

Έτσι μιλώ γιά σένα καί γιά μένα
Επειδή σ’ αγαπώ καί στήν αγάπη ξέρω
Νά μπαίνω σάν Πανσέληνος
Από παντού, γιά το μικρό το πόδι σού μες στ’ αχανή
σεντόνια
Νά μαδάω γιασεμιά κι έχω τη δύναμη
Αποκοιμισμένη, νά φυσώ νά σέ πηγαίνω
Μές από φεγγαρά περάσματα καί κρυφές τής θάλασσας στοές
Υπνωτισμένα δέντρα μέ αράχνες πού ασημίζουμε

Ακουστά σ’ έχουν τα κύματα
Πώς χαιδεύεις, πώς φιλάς
Πώς λές ψιθυριστά το "τί" καί το "έ"
Τριγύρω στό λαιμό στόν όρμο
Πάντα εμείς το φως κι η σκιά

Πάντα εσύ τ’ αστεράκι καί πάντα εγώ το σκοτεινό πλεούμενο
Πάντα εσύ το λιμάνι κι εγώ το φανάρι το δεξιά
Τό βρεγμένο μουράγιο καί η λάμψη επάνω στά κουπιά

Ψηλά στό σπίτι μέ τίς κληματίδες
Τά δετά τριαντάφυλλα, καί το νερό πού κρυώνει
Πάντα εσύ το πέτρινο άγαλμα καί πάντα εγώ η σκιά πού μεγαλώνει
Τό γερτό παντζούρι εσύ, ο αέρας πού το ανοίγει εγώ
Επειδή σ’ αγαπώ καί σ’ αγαπώ
Πάντα Εσύ το νόμισμα καί εγώ η λατρεία πού τό
Εξαργυρώνει:

Τόσο η νύχτα, τόσο η βοή στόν άνεμο
Τόσο η στάλα στόν αέρα, τόσο η σιγαλιά
Τριγύρω η θάλασσα η δεσποτική
Καμάρα τ’ ουρανού με τ’ άστρα
Τόσο η ελάχιστη σου αναπνοή

Πού πια δεν έχω τίποτε άλλο
Μές στούς τέσσερις τοίχους, το ταβάνι, το πάτωμα
Νά φωνάζω από σένα καί νά μέ χτυπά η φωνή μου
Νά μυρίζω από σένα καί ν’ αγριεύουν οί άνθρωποι
Επειδή το αδοκίμαστο καί το απ’ αλλού φερμένο
Δεν τ’ αντέχουν οί άνθρωποι κι είναι νωρίς, μ’ ακούς
Είναι νωρίς ακόμη μες στόν κόσμο αυτόν αγάπη μου

ΝΑ ΜΙΛΩ ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ.

ΙV.

Είναι νωρίς ακόμη μες στόν κόσμο αυτόν, μ’ ακούς
Δεν έχουν εξημερωθεί τα τέρατα μ’ ακούς
Τό χαμένο μου το αίμα καί το μυτερό, μ’ ακούς
Μαχαίρι
Σάν κριάρι πού τρέχει μες στούς ουρανούς
Καί τών άστρων τούς κλώνους τσακίζει, μ’ ακούς
Είμ’ εγώ, μ’ ακούς
Σ’ αγαπώ, μ’ ακούς
Σέ κρατώ καί σέ πάω καί σού φορώ
Τό λευκό νυφικό τής Οφηλίας, μ’ ακούς
Πού μ’ αφήνεις, πού πάς καί ποιος, μ’ ακούς

Σού κρατεί το χέρι πάνω απ’ τούς κατακλυσμούς

Οί πελώριες λιάνες καί τών ηφαιστείων οί λάβες
Θά `ρθει μέρα, μ’ ακούς
Νά μάς θάψουν κι οί χιλιάδες ύστερα χρόνοι
Λαμπερά θά μάς κάνουν περώματα, μ’ ακούς
Νά γυαλίσει επάνω τούς η απονιά, ν’ ακούς
Τών ανθρώπων
Καί χιλιάδες κομμάτια νά μάς ρίξει
Στά νερά ένα ένα, μ’ ακούς
Τά πικρά μου βότσαλα μετρώ, μ’ ακούς
Κι είναι ο χρόνος μια μεγάλη εκκλησία, μ’ ακούς
Όπου κάποτε οί φιγούρες Τών Αγίων
βγάζουν δάκρυ αληθινό, μ’ ακούς
Οί καμπάνες ανοίγουν αψηλά, μ’ ακούς
Ένα πέρασμα βαθύ νά περάσω
Περιμένουν οί άγγελοι μέ κεριά καί νεκρώσιμους ψαλμούς
Πουθενά δεν πάω, μ’ ακους
Ή κανείς ή κι οί δύο μαζί, μ’ ακούς

Τό λουλούδι αυτό τής καταιγίδας καί μ’ ακούς
Τής αγάπης
Μια γιά πάντα το κόψαμε
Καί δε γίνεται ν’ ανθίσει αλλιώς, μ’ ακούς
Σ’ άλλη γή, σ’ άλλο αστέρι, μ’ ακούς
Δεν υπάρχει το χώμα δεν υπάρχει ο αέρας
Πού αγγίξαμε, ο ίδιος, μ’ ακούς

Καί κανείς κηπουρός δεν ευτύχησε σ’ άλλους καιρούς

Από τόσον χειμώνα κι από τόσους βοριάδες, μ’ ακούς
Νά τινάξει λουλούδι, μόνο εμείς, μ’ ακούς
Μές στή μέση τής θάλασσας
Από το μόνο θέλημα τής αγάπης, μ’ ακούς
Ανεβάσαμε ολόκληρο νησί, μ’ ακούς
Μέ σπηλιές καί μέ κάβους κι ανθισμένους γκρεμούς
άκου, άκου
Ποιος μιλεί στά νερά καί ποιος κλαίει ακούς;
ποιος γυρευει τον αλλο, ποιος φωναζει
ακους;
Είμ’ εγώ πού φωνάζω κι είμ’ εγώ πού κλαίω, μ’ ακούς
Σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ, μ’ ακούς.

V.

Γιά σένα έχω μιλήσει σέ καιρούς παλιούς
Μέ σοφές παραμάνες καί μ’ αντάρτες απόμαχους
Από τι νά `ναι πού έχεις τη θλίψη του αγριμιού
Τήν ανταύγεια στό μέτωπο του νερού του τρεμάμενου
Καί γιατί, λέει, νά μέλει κοντά σου νά `ρθω
Πού δε θέλω αγάπη αλλά θέλω τόν άνεμο
Αλλά θέλω της ξέσκεπης όρθιας θάλασσας τόν καλπασμό

Καί γιά σένα κανείς δεν είχε ακούσει
Γιά σένα ούτε το δίκταμο ούτε το μανιτάρι
Στά μέρη τ’ αψηλά της Κρήτης τίποτα
Γιά σένα μόνο δέχτηκε ο Θεός νά μου οδηγεί το χέρι

Πιο δω, πιο κεί, προσεχτικά σ’ όλα το γύρο
Του γιαλού του προσώπου, τούς κόλπους, τα μαλλιά
Στό λόφο κυματίζοντας αριστερά

Τό σώμα σου στή στάση του πεύκου του μοναχικού
Μάτια της περηφάνειας καί του διάφανου
Βυθού, μέσα στό σπίτι μέ το σκρίνιο το παλιό
Τίς κίτρινες νταντέλες καί το κυπαρισσόξυλο
Μόνος νά περιμένω που θά πρωτοφανείς

Ψηλά στό δώμα ή πίσω στίς πλάκες της αυλής
Μέ τ’ άλογο του Αγίου καί το αυγό της Ανάστασης

Σάν από μια τοιχογραφία καταστραμμένη
Μεγάλη όσο σέ θέλησε η μικρή ζωή
Νά χωράς στό κεράκι τη στεντόρεια λάμψη τήν ηφαιστειακή
Πού κανείς νά μην έχει δεί καί ακούσει
Τίποτα μες στίς ερημιές τα ερειπωμένα σπίτια
Ούτε ο θαμμένος πρόγονος άκρη άκρη στόν αυλόγυρο
Γιά σένα, ούτε η γερόντισσα μ’ όλα της τα βοτάνια
Γιά σένα μόνο εγώ, μπορεί, καί η μουσική
Πού διώχνω μέσα μου αλλ’ αυτή γυρίζει δυνατότερη
Γιά σένα το ασχημάτιστο στήθος των δώδεκα χρονώ
Τό στραμμένο στό μέλλον με τόν κρατήρα κόκκινο
Γιά σένα σάν καρφίτσα η μυρωδιά η πικρή
Πού βρίσκει μες στό σώμα καί πού τρυπάει τη θύμηση
Καί νά το χώμα, νά τα περιστέρια, νά η αρχαία μας γή.

VI.

Έχω δεί πολλά καί η γή μες απ’ το νού μου φαίνεται ωραιότερη
Ώραιότερη μες στούς χρυσούς ατμούς
Η πέτρα η κοφτερή, ωραιότερα
Τά μπλάβα των ισθμών καί οί στέγες μες στά κύματα
Ωραιότερες οί αχτίδες όπου δίχως να πατείς περνάς
Αήττητη όπως η Θεά της Σαμοθράκης πάνω από τα βουνά
τής θάλασσας

Έτσι σ’ έχω κοιτάξει πού μου αρκεί
Νά `χει ο χρόνος όλος αθωωθεί
Μές στό αυλάκι που το πέρασμα σου αφήνει
Σάν δελφίνι πρωτόπειρο ν’ ακολουθεί

Καί νά παίζει μέ τ’ άσπρο καί το κυανό η ψυχή μου !

Νίκη, νίκη όπου έχω νικηθεί
Πρίν από τήν αγάπη καί μαζί
Γιά τη ρολογιά καί το γκιούλ μπιρσίμι
Πήγαινε, πήγαινε καί ας έχω εγώ χαθεί

Μόνος καί άς είναι ο ήλιος που κρατείς ένα παιδί
νεογέννητο
Μόνος, καί ας είμ’ εγώ η πατρίδα που πενθεί
Ας είναι ο λόγος που έστειλα νά σου κρατεί δαφνόφυλλο
Μόνος, ο αέρας δυνατός καί μόνος τ’ ολοστρόγγυλο
Βότσαλο στό βλεφάρισμα του σκοτεινού βυθού
Ο ψαράς που ανέβασε κι έριξε πάλι πίσω στούς καιρούς τόν Παράδεισο !

VII.
Στόν Παράδεισο έχω σημαδέψει ένα νησί
Απαράλλαχτο εσύ κι ένα σπίτι στή θάλασσα

Μέ κρεβάτι μεγάλο καί πόρτα μικρή
Έχω ρίξει μες στ’ άπατα μιαν ηχώ
Νά κοιτάζομαι κάθε πρωί που ξυπνώ

ΝΑ ΣΕ ΒΛΕΠΩ ΜΙΣΗ ΝΑ ΠΕΡΝΑΣ ΣΤΟ ΝΕΡΟ
ΚΑΙ ΜΙΣΗ ΝΑ ΣΕ ΚΛΑΙΩ ΜΕΣ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ...
====================

Με την πρώτη σταγόνα της βροχής.

Με την πρώτη σταγόνα της βροχής σκοτώθηκε το καλοκαίρι,
μουσκέψανε τα λόγια που είχανε γεννήσει αστροφεγγιές,
όλα τα λόγια που είχανε μοναδικό τους προορισμόν Εσένα!

Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως,
πριν απ’ τον έρωτα έρωτας
κι όταν σε πήρε το φιλί
γυναίκα.

Κατά πού θ’ απλώσουμε τα χέρια μας
τώρα που δε μας λογαριάζει πια ο καιρός;
Κατά πού θ’ αφήσουμε τα μάτια μας
τώρα που οι μακρινές γραμμές ναυάγησαν στα σύννεφα;

Κι είμαστε μόνοι ολομόναχοι
τριγυρισμένοι απ’ τις νεκρές εικόνες σου.

Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως
πριν απ’ τον έρωτα έρωτας
κι όταν σε πήρε το φιλί
γυναίκα.
=====================

ΜΑΡΙΝΑ

Δώσε μου δυόσμο να μυρίσω,
λουίζα και βασιλικό,
μαζί μ’ αυτά να σε φιλήσω,
και τι να πρωτοθυμηθώ

Τη βρύση με τα περιστέρια,
των αρχαγγέλων το σπαθί,
το περιβόλι με τ’ αστέρια,
και το πηγάδι το βαθύ

Τις νύχτες που σε σεργιανούσα,
στην άλλη άκρη τ’ ουρανού
και ν’ ανεβαίνεις σε θωρούσα,
σαν αδελφή του αυγερινού

Μαρίνα πράσινο μου αστέρι
Μαρίνα φως του αυγερινού
Μαρίνα μου άγριο περιστέρι
και κρίνο του καλοκαιριού.

=====================

ΕΝΩ ΕΣΥ ΜΟΥ ΦΩΝΑΖΕΣ. . . Η επιλογή έγινε από την Άλκηστη. Μας αφορά όλους και ειδικότερα τους γονείς τους δασκάλους και τους παππούδες.

Φίλες και Φίλοι καλησπέρα, τελικά είχε δίκιο αυτός που είπε πως Βουνό με Βουνό δεν σμίγει! Ποιος το περίμενε πως σήμερα στην όμορφη πόλη των Τρικάλων - συμπτωματικά - η Γιώτα θα συναντούσε την Διοτίμα; Κι όμως έγινε και αυτό, θα μου επιτρέψετε να κάνω ένα σχόλιο για την Διοτίμα και ένα για την Γιώτα. Η Διοτίμα υπήρξε η πρώτη πρόεδρος της ΛΟΓ και η πιο αγαπημένη μου ''μαθήτρια'' εκείνης της περιόδου, θα έλεγα της χρυσής περιόδου της ΛΟΓ. Το πόσο την αγαπώ το γνωρίζει και η ίδια και οι δικοί της, ελπίζω να εξελιχθεί σε μία κορυφαία καθηγήτρια, αν μάλιστα υιοθετήσει αυτά που κατά καιρούς της έχει πει ο μέγιστος φιλόλογος Ηλίας Γιαννακόπουλος τότε όντως θα έχει ένα λαμπρό μέλλον. 

Χαίρε Διοτίμα. 

Πάμε τώρα στο δεύτερο σχόλιο, η Γιώτα υπήρξε κορυφαία καθηγήτρια, τον βαθμό που έβαζε η Γιώτα στους μαθητές και στις μαθήτριες γνώριζαν πως αυτόν τον βαθμό άξιζαν. Η Γιώτα δεν έκανε χατήρια, αυτό που έγραφες αυτό βαθμολογούσε, δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω το γιατί καθηγητές και καθηγήτριες μοιράζουν 18άρια και 19άρια σε μαθητές που θα έπρεπε να τους βάζουν 12 στην καλύτερη περίπτωση. Αυτά τα παιδιά στις πανελλήνιες σπάνε τα μούτρα τους και μετά τους φταίνε τα θέματα που ήταν δύσκολα. 

Χαίρε Γιώτα. 

Ας έρθω τώρα στο πιο κάτω κείμενο το οποίο το έλαβα από την Άλκηστη, κορυφαία ψυχολόγος σήμερα στέλεχος κι αυτή της ΟΚΡΑ και της ΛΟΓ από την ηλικία των 12 ετών, μιλάμε για μία ταλαντούχα κοπέλα. Η Άλκηστη λοιπόν μου έστειλε αυτό το ενδιαφέρον κείμενο γιατί ως ψυχολόγος ασχολείται και με τα παιδιά και γνωρίζει πάρα πολύ καλά το αντικείμενό της. 

Χαίρε Άλκηστη. 

Σας χαιρετώ με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση Επίκουρος ο Γοργογυραίος.

ΠΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ

Ενώ εσύ μου φώναζες, Μητέρα, Πατέρα, Δάσκαλε, μου μάθαινες να σε φοβάμαι…

Ενώ εσύ μου φώναζες, τραυμάτιζες την αυτοπεποίθηση μου…

Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες ότι δεν είχα αξιοπρέπεια επειδή ήμουν μικρός…

Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες να μην τολμάω, να μη δοκιμάζω, να μην προσπαθώ να ανακαλύπτω, να μην παίρνω πρωτοβουλίες, για να μη θυμώνεις…

Ενώ εσύ μου φώναζες, με έκανες να νιώθω ασήμαντος και αδύναμος…

Ενώ εσύ μου φώναζες, μου έδειχνες ότι δεν μπορούσα να σε εμπιστεύομαι…

Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες ότι δεν μπορούσα να σου μιλήσω αν είχα κάποιο πρόβλημα ή κάποιος μου έκανε κακό, γιατί φοβόμουν πώς θα αντιδρούσες…

Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες ότι όταν αγαπάμε κάποιον, έχουμε δικαίωμα να του φερόμαστε άσχημα…

Ενώ εσύ μου φώναζες, η φωνή σου δεν με άφηνε να σκεφτώ τα λόγια σου…

Ενώ εσύ μου φώναζες, ίδρωνα, η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά, το στομάχι και τα αυτιά μου πονούσαν…

Ενώ εσύ μου φώναζες, θύμωνα που δεν νοιαζόσουν για αυτά που ήθελα να σου πω…

Ενώ εσύ μου φώναζες, αναρωτιόμουν που πήγε ο μπαμπάς μου…
Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες να φωνάζω κι εγώ…

Ενώ εσύ μου φώναζες, ήμουν μόνος μου…

Ενώ εσύ μου φώναζες, σκεφτόμουν ότι δεν μ’ αγαπάς πια…

Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες ότι επιτρέπεται να φέρομαι άσχημα σε κάποιον πιο αδύναμο από μένα…

Ενώ εσύ μου φώναζες, μου μάθαινες πώς να φερθώ στα παιδιά μου όταν μεγαλώσω…

Ενώ εσύ μου φώναζες, δεν φανταζόσουν τον αγώνα που πρέπει να δώσω τώρα που μεγάλωσα, για να μη γίνω σαν εσένα…

_________
Πηγή: μικροί μεγάλοι by Αντικλείδι

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ η επιλογή έγινε από την Αντιόπη. 04/10/24 Ποίηση και Ποιητές.

Παρόλες τις κακουχίες στην ζωή του, έζησε μέχρι τα 81 του χρόνια και άφησε την τελευταία του πνοή στις 11 Νοεμβρίου του 1990. Άφησε πίσω του ένα θαυμάσιο έργο, το οποίο βραβεύτηκε πολλές φορές (προτάθηκε δυο φορές για βραβείο Νόμπελ, που λέγεται ότι δεν πήρε για πολιτικούς λόγους) και μια κληρονομιά στους νέους ποιητές, που πρέπει να εpωτευτούν αυτή την «εξαίσια πράξη του ανεξήγητου»...

«Ετούτος δω ο λαός δε γονατίζει παρά μονάχα μπροστά στους νεκρούς του.»

«Τι όμορφη που είσαι. Με τρομάζει η ομορφιά σου.»
Σε πεινάω. Σε διψάω.
Σου δέομαι: Κρύψου, γίνε αόρατη για όλους, ορατή μόνο σ᾿ εμένα.»

«Μου χρειάζεται πριν απ' το θάνατό μου μια ύστατη γνώση,
η γνώση τού θανάτου μου, για να μπορέσω να πεθάνω.»

«Και οι λέξεις φλέβες είναι. Μέσα τους αίμα κυλάει.»

«Το μακρινό και τ' απιαστο καλά το μοιραζόμαστε.
Να 'τανε και το κοντινό μας έτσι.»

«Θα φύγει θα ξανάρθει, θα μάθει να λέει ευχαριστώ, όταν ο άλλος δε θα το χρειάζεται.»

«Το ξέρεις -ψιθύρισε- εκείνο που επιζεί του θανάτου σου είναι αυτό που στερήθηκες στη ζωή σου.»

«Με την ελπίδα μιας στιγμής, μας χρέωσαν όλο το μέλλον.»

«Η ποίηση, γυμνή, σεμνή κι αγέρωχη, δεν είναι παρά η εξαίσια πράξη του ανεξήγητου.»

«Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις, ―εκεί που πάει να σκύψει
με το σουγιά στο κόκαλο, με το λουρί στο σβέρκο,
Να τη, πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει
και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου.»

ΣΕ ΤΟΥΤΑ ΕΔΩ ΤΑ ΜΑΡΜΑΡΑ.

Σε τούτα εδώ τα μάρμαρακακιά σκουριά δεν πιάνει
μηδέ αλυσίδα στου Ρωμιού
και στ’ αγεριού το πόδι

Εδώ το φως εδώ ο γιαλός
χρυσές γαλάζιες γλώσσες
στα βράχια ελάφια πελεκάν
τα σίδερα μασάνε.

Η ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή
που δεν την αρμενίσαμε ακόμα.
Το πιο όμορφο παιδί δε μεγάλωσε ακόμα.

Τις πιο όμορφες μέρες,
τις πιο όμορφες μέρες μας, δεν τις ζήσαμε ακόμα.
Δεν τις ζήσαμε ακόμα.

Κι ό,τι πιο όμορφο,
Κι ό,τι πιο όμορφο θα `θελα να σου πω,
Δε στο `πα ακόμα, δε στο `πα ακόμα.

==================

Άιντε και ντε
άιντε και ντε
άιντε και ντε
άιντε ντε
άιντε και ντε

Άιντε το τραίνο πήγαινε
όρθιος ο μηχανοδηγός
με το κασκέτο του στραβά
καλό τιμόνι κουμαντάριζε
μες στη καπνιά
μες στη βραδιά
με μπλούζα σαν λυκοπροβιά
ασίκης μηχανοδηγός
με το μικρό μουστάκι του
καλό τιμόνι οδήγαγε
το τραίνο για τον ουρανό
άιντε και ντε...

Κι όλο στον ουρανό το τραίνο πήγαινε
άιντε και νύχτωνε
πίσω του δάσος ορφανό
άφηνε μιαν ουρά καπνό
στο ματωμένο δειληνό
άιντε ντε

Άιντε και ντε...
μες στην πετσέτα το ψωμί και το κρομμύδι
ώρα για σχόλασμα παιδιά
ένας σπουργίτης μοναχά
τα ψίχουλα τσιμπολογά
άιντε και ντε...

Άιντε και ντε...
άιντε τα τραίνα βούλιαξαν
ένα μονάχο καταμόναχο
έξω απ’ τις ράγες πήγαινε
με τους νεκρούς του θερμαστές
και τους νεκρούς εισπράκτορες
μια μαλακιάν ουρά καπνό
άφηνε μες στον ουρανό
μεγάλο δάσος ορφανό
μια μαλακιάν ουρά καπνό
στο μαραμένο δειληνό
άιντε και ντε...

Άιντε και ντε...
κάψα και σίδερο

Να μια, να δυο, να κι άλλη μια
λοστοί ξηνάρια και σφυριά
κι ο δυναμίτης στη βραχόπετρα
στα μάτια σου πέτρα μουγκή
στα μάτια σου πέτρα σκληρή
σπίτι δεν έχτισες εσύ
με τη δουλειά σου τη βαριά
χτίσ’ το λοιπόν με την βαρυά
να δυο, να τρεις να κι άλλη μια
κι ο κόκορας λαλεί μακριά
άιντε και ντε...
===================
ΑΥΤΑ ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ

Aυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό,
αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ’ τα ξένα βήματα,
αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο,
αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.

Eτούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή,
σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια,
σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ’ αμπέλια του.
Δεν υπάρχει νερό. Mονάχα φως.

O δρόμος χάνεται στο φως.
κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο.
===================

ΑΥΤΑ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΣΗΜΑΔΙΑ

Αυτά τα κόκκινα σημάδια στους τοίχους, μπορεί να `ναι κι από αίμα.
Όλο το κόκκινο στις μέρες μας είναι αίμα,
μπορεί να `ναι κι απ’ το λιόγερμα, που χτυπάει στον απέναντι τοίχο.

Κάθε δείλι τα πράγματα κοκκινίζουν πριν σβήσουν
και ο θάνατος είναι πιο κοντά. Έξω απ’ τα κάγκελα,
είναι οι φωνές των παιδιών, και το σφύριγμα του τρένου.

Τότε τα κελιά γίνονται πιο στενά
και πρέπει να σκεφτείς το φως σ’ έναν κάμπο με στάχυα,
και το ψωμί στο τραπέζι των φτωχών
και τις μητέρες να χαμογελάνε στα παράθυρα,
για να βρεις λίγο χώρο να απλώσεις τα πόδια σου.

Κείνες τις ώρες, σφίγγεις το χέρι του συντρόφου σου,
γίνεται μια σιωπή γεμάτη δέντρα,
το τσιγάρο κομμένο στη μέση, γυρίζει από στόμα σε στόμα,
όπως ένα φανάρι που ψάχνει το δάσος, βρίσκουμε τη φλέβα
που φτάνει στην καρδιά της άνοιξης, χαμογελάμε.
====================

ΑΦΗΣΕ ΜΕ ΝΑ' ΡΘΩ ΜΑΖΙ ΣΟΥ

Άφησε με να`ρθω μαζί σου
άφησε με να`ρθω μαζί σου.
Τι φεγγάρι απόψε!
Είναι καλό το φεγγάρι.
Δε θα φαίνεται που ασπρίσαν τα μαλλιά μου
Είναι καλό το φεγγάρι
δε θα φαίνεται που ασπρίσαν τα μαλλιά μου.
Τι φεγγάρι απόψε!
Το φεγγάρι θα κάνει πάλι χρυσά τα μαλλιά μου.
Δε θα καταλάβει
Άφησε με να`ρθω μαζί σου.
Άφησε με να`ρθω μαζί σου!
====================

ΒΑΘΥ ΒΑΘΥ ΤΟ ΠΕΣΙΜΟ

Βαθύ βαθύ το πέσιμο
βαθύ βαθύ το ανέβασμα
το αέρινο άγαλμα κρουστό μες στ`ανοιχτά φτερά του
Βαθιά βαθιά η αμείλικτη ευεργεσία της σιωπής
τρέμουσες φωταψίες της άλλης όχθης
όπως ταλαντεύεσαι μες στο ίδιο σου το κύμα
ανάσα ωκεανού, ανάσα ωκεανού, ανάσα ωκεανού.
Βαθύ βαθύ το πέσιμο
Βαθύ βαθύ το ανέβασμα.
====================

ΒΑΣΙΛΕΨΕΣ ΑΣΤΕΡΙ ΜΟΥ

Βασίλεψες αστέρι μου,
βασίλεψε η πλάση.
Κι ο ήλιος, κουβάρι ολόμαυρο,
το φέγγος του έχει μάσει.

Κόσμος περνά και με σκουντά,
στρατός και με πατάει
κι εμέ το μάτι ουδέ γυρνά
ουδέ σε παρατάει.

Την άχνα απ’ την ανάσα σου
νιώθω στο μάγουλό μου,
αχ, κι ένα φως, μεγάλο φως
στο βάθος πλέει του δρόμου.

Τα μάτια μου σκουπίζει τα
μια φωτεινή παλάμη.
Αχ κι η λαλιά σου, γιόκα μου
στο σπλάχνο μου έχει δράμει.

Και να που ανασηκώθηκα,
το πόδι στέκει ακόμα.
Φως ιλαρό λεβέντη μου
μ’ ανέβασε απ’ το χώμα.

Σημαίες τώρα σε ντύσανε,
παιδί μου εσύ κοιμήσου.
Κι εγώ τραβώ στ’ αδέρφια σου
και παίρνω τη φωνή σου.

===================

ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ

Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου. Τί φεγγάρι ἀπόψε!
Εἶναι καλό τό φεγγάρι, — δέ θά φαίνεται
πού ἀσπρίσαν τά μαλλιά μου. Τό φεγγάρι
θά κάνει πάλι χρυσά τά μαλλιά μου. Δέ θά καταλάβεις.

Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

Ὅταν ἔχει φεγγάρι μεγαλώνουν οἱ σκιές μές στό σπίτι,
ἀόρατα χέρια τραβοῦν τίς κουρτίνες,2
ἕνα δάχτυλο ἀχνό γράφει στή σκόνη τοῦ πιάνου3
λησμονημένα λόγια — δέ θέλω νά τ’ ἀκούσω. 

Σώπα.

=================

ΟΤΑΝ ΣΦΙΓΓΟΥΝ ΤΟ ΧΕΡΙ

Όταν σφίγγουν το χέρι, ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο
όταν χαμογελάνε, ένα μικρό χελιδόνι φεύγει μέσ' απ' τα άγρια
γένια τους
όταν κοιμούνται, δώδεκα άστρα πέφτουν απ' τις άδειες τσέπες τους
όταν σκοτώνονται, η ζωή τραβάει την ανηφόρα με σημαίες και με ταμπούρλα.
Τόσα χρόνια όλοι πεινάνε, όλοι διψάνε, όλοι σκοτώνονται
πολιορκημένοι από στεριά και θάλασσα,
έφαγε η κάψα τα χωράφια τους κι η αρμύρα πότισε τα σπίτια τους
ο αγέρας έριξε τις πόρτες τους και τις λίγες πασχαλιές της πλατείας
από τις τρύπες του πανωφοριού τους μπαινοβγαίνει ο θάνατος
η γλώσσα τους είναι στυφή σαν το κυπαρισσόμηλο
πέθαναν τα σκυλιά τους τυλιγμένα στον ίσκιο τους
η βροχή χτυπάει στα κόκαλά τους.

Πάνου στα καραούλια πετρωμένοι καπνίζουν τη σβουνιά και τη νύχτα
βιγλίζοντας το μανιασμένο πέλαγο όπου βούλιαξε
το σπασμένο κατάρτι του φεγγαριού.
Το ψωμί σώθηκε, τα βόλια σώθηκαν,
γεμίζουν τώρα τα κανόνια τους μόνο με την καρδιά τους.

Τόσα χρόνια πολιορκημένοι από στεριά και θάλασσα
όλοι πεινάνε, όλοι σκοτώνονται και κανένας δεν πέθανε —
πάνου στα καραούλια λάμπουνε τα μάτια τους,
μια μεγάλη σημαία, μια μεγάλη φωτιά κατακόκκινη
και κάθε αυγή χιλιάδες περιστέρια φεύγουν απ' τα χέρια τους
για τις τέσσερις πόρτες του ορίζοντα.

====================

ΜΕΡΑ ΜΑΓΙΟΥ ΜΟΥ ΜΙΣΕΨΕΣ


Μέρα Μαγιού μου μίσεψες

Μέρα Μαγιού μου μίσεψες, μέρα Μαγιού σε χάνω,

άνοιξη, γιε, που αγάπαγες κι ανέβαινες απάνω

Στο λιακωτό και κοίταζες και δίχως να χορταίνεις
άρμεγες με τα μάτια σου το φως της οικουμένης

Και με το δάχτυλο απλωτό μου τάδειχνες ένα-ένα
τα όσα γλυκά, τα όσα καλά κι αχνά και ροδισμένα

Και μούδειχνες τη θάλασσα να φέγγει πέρα, λάδι,
και τα δεντρά και τα βουνά στο γαλανό μαγνάδι

Και τα μικρά και τα φτωχά, πουλιά, μερμήγκια, θάμνα,
κι αυτές τις διαμαντόπετρες που ίδρωνε δίπλα η στάμνα.

Μα, γιόκα μου, κι αν μούδειχνες τ' αστέρια και τα πλάτια,
τάβλεπα εγώ πιο λαμπερά στα θαλασσιά σου μάτια.

Και μου ιστορούσες με φωνή γλυκειά, ζεστή κι αντρίκια
τόσα όσα μήτε του γιαλού δε φτάνουν τα χαλίκια

Και μούλεες, γιε, πως όλ' αυτά τα ωραία θάναι δικά μας,
και τώρα εσβήστης κ' έσβησε το φέγγος κ' η φωτιά μας.

Το εκπληκτικό αποτέλεσμα και η απολαβή του κόσμου κάνουν τον Γιάννη Ρίτσο να δηλώσει: "Ήμουν λάθος! Ακριβώς εκεί ο Επιτάφιος συνάντησε τους απλούς ανθρώπους. Κι εκείνοι του δόθηκαν με τη σειρά τους. Κατάλαβαν το ποίημα. Το έκαναν δικό τους!".
Ο Γιάννης Ρίτσος δηλώνει στον ίδιο τον Μίκη Θεοδωράκη: "Ήταν τα πρώτα ποιήματα μου που είχαν μελοποιηθεί. Μου έκανε τρομερή εντύπωση, μα είναι δυνατόν η ποίηση να βρει μια πλήρη αντιστοιχία με την μουσική. Μέχρι τίνος έλεγα ότι η κάθε τέχνη είναι αυτάρκης και δεν έχει ανάγκη από την βοήθεια της άλλης. Αλλά όταν έγραψες τον Επιτάφιο και αργότερα φυσικά την Ρωμιοσύνη που ήταν η μεγάλη δόξα σου, είπα πραγματικά ότι εδώ πέρα είναι ένας δρόμος για να πλησιάσει η ποίηση μέσο της μουσικής εκείνους τους ανθρώπους που δεν θα τους πλησίαζε ίσως ποτέ".
Ο Επιτάφιος αποτελεί έργο ξεχωριστό που συνδυάζει μοναδικά το λαϊκό στοιχείο, την έντεχνη μουσική και την ποίηση. Ήταν η αρχή, το πρώτο βήμα για να έρθει ο Έλληνας κοντά στην ποίηση.

====================

H ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΓΙΝΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟ ΠΕΠΟ.

ΔΕΚΑ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΡΩ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΛΕΣ/ΟΛΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟΛΜΟΥΝ ΝΑ ΔΙΔΑΞΟΥΝ. Το κείμενο το επέλεξε η Κασάνδρα. [Άραγε αυτά που αναφέρει το κείμενο εφαρμόζονται στις σχολικές αίθουσες];

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί επισκέπτες του ιστολογίου της Λογοτεχνικής Ομάδας Γοργογυρίου κ.ο.μ. καλησπέρα, κατα' αρχάς να λύσω την απορία της Κασάνδρας η οποία χθες με ρώτησε γιατί κάνω τόσες πολλές αναρτήσεις για τους εκπαιδευτικούς. Αν και εκπαιδευτικός η ίδια είχε αυτή την απορία. Αγαπητή Κασάνδρα αν κάποια/κάποιος γνώριζε τη σχέση μας θα θεωρούσε την ερώτησή σου προβοκατόρικη-στημένη. Κατάλαβα όμως πως έτσι κι αλλιώς πρέπει να απαντήσω γιατί αυτό που εσύ θέλεις είναι να πληροφορηθούν τα χιλιάδες νέα μέλη που διαβάζουν το ιστολόγιό μας το πόσο σημαντικό είναι για μία χώρα να έχει σωστά εκπαιδευμένους εκπαιδευτικούς και σωστά αμοιβόμενους  επίσης, αν θέλει, να ελπίζει πως στο μέλλον θα δρέψει η κοινωνία αυτούς τους όμορφους καρπούς. Αυτό πια είναι γνωστό σε όλους εκτός από τους δήθεν αρμόδιους. Ήθελα να ήξερα αυτά που βλέπουμε όλοι εμείς και τα συζητάμε σε καθημερινή βάση αυτοί δεν τα βλέπουν; Το πιθανότερο είναι πως τα βλέπουν, άρα; Το άρα ας το ερμηνεύσει ο καθένας όπως νομίζει. Χαίρε Κασάνδρα. Σας χαιρετώ με σεβασμό και επικούρεια φιλοσοφία Επίκουρος ο Γοργογυραίος.

Δέκα οδηγίες προς εκείνους που τολμούν να διδάσκουν!

Μέσα στο κύμα των μαθητικών επικρίσεων και της αμφισβήτησης της λογικής του υπαρκτού σχολείου ξεχωρίζει ένα πρόσωπο, ο/η εκπαιδευτικός. Είναι ο/η «σημαντικός/η άλλος/η», η μόνη εμφανής φιγούρα της «ανώνυμης» σχολικής μηχανής, που στα «επεισόδια» των μαθητικών συζητήσεων παρουσιάζεται, υπαινικτικά, με μια θαυματουργική δύναμη, άλλοτε θεία και άλλοτε διαβολική, άλλοτε σα φορέας σωτηρίας και άλλοτε σα φορέας απώλειας.
Ο δάσκαλος/δασκάλα που αγαπήθηκε και ο δάσκαλος/δασκάλα που μισήθηκε, είναι προφανώς δύο διαφορετικά πρόσωπα, χαραγμένα βαθιά, στις εμπειρίες και στις αναπαραστάσεις όλων, μαθητών και αποφοίτων, μικρών και μεγάλων, γεγονός που υποδηλώνει τον κεντρικό ρόλο που πιστεύεται ότι διαδραματίζει ο/η εκπαιδευτικός στη σχολική «σταδιοδρομία» του μαθητή. Βέβαια, η σχέση εκπαιδευτικού - μαθητή είναι, στα βασικά και αποφασιστικά της σημεία, μια σχέση θεσμική, όσο κι αν πολλές φορές στα μάτια των μαθητών φαντάζει ως προσωπική.
Αυτό σημαίνει ότι σε γενικές γραμμές προσδιορίζεται με νόμους και διατάξεις, ανεξάρτητα από τις προσωπικές διαθέσεις καθώς κάθε εκπαιδευτικός είναι «θεσμικά» υποχρεωμένος να χρησιμοποιήσει προς τους μαθητές του ένα minimum από την εξουσία που του παρέχει η θέση του στο σχολείο (διδασκαλία ορισμένης ύλης, εξέταση, βαθμολογία, απουσίες, ποινές, κ.λπ) πρακτική που δημιουργεί «αυτεπαγγέλτως» αντιθέσεις, σε κάποιες περιπτώσεις εκρηκτικές. Όμως, αν είναι δύσκολη με τη συγκεκριμένη δομή και λειτουργία του υπαρκτού εκπαιδευτικού συστήματος, η λύση βασικών αντιθέσεων μεταξύ εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων σε διαπροσωπική βάση, είναι σίγουρο ότι η ανίχνευση του «μαύρου κουτιού» της αίθουσας διδασκαλίας και των μαθητικών βιωμάτων, οριοθετούν τα χαρακτηριστικά του «δασκάλου/δασκάλας που αγαπήσαμε».

1. Η ΤΑΞΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΙΑΙΑ!
«Δεν χρειάζεται να σαι μάντης για να καταλάβεις. Αρκεί να κοιτάξεις του γονείς συγκεντρωμένους κάθε μέρα στην είσοδο του σχολείου, τους χοντρούς και τους λεπτούς, τους καλοντυμένους και τους φτωχοντυμένους, τους εξαντλημένους και τους ακμαίους» (Dupasc)
Το μαθητικό σώμα είναι ανομοιογενές καθώς προέρχεται από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα και διαπερνάται από τις υπάρχουσες κοινωνικές αντιθέσεις. Η σχολική τάξη δεν είναι ενιαία και αυτή η πραγματικότητα είναι τεκμηριωμένη από την έρευνα και την καθημερινή εμπειρία.
Κάθε μαθητής «κουβαλάει» μαζί του ένα ολόκληρο φορτίο προσωπικών, οικογενειακών και κοινωνικών «αποσκευών». 

Η γνώση που αποκτά ο καθηγητής/καθηγήτρια για τους μαθητές τους μοιάζει, πολλές φορές, με τη γνώση που αποκτά ο θεατής για τον ηθοποιό που παίζει κάποιο ρόλο στη θεατρική σκηνή. Η γνώση του δασκάλου/δασκάλας για το μαθητή δεν μπορεί να «ρυμουλκείται» με το αυστηρό κριτήριο της επιτυχίας ή της αποτυχίας του στο σχολείο, αλλά πρέπει να περιλαμβάνει τα βασικά στοιχεία της ταυτότητας του παιδιού για την καλύτερη «χαρτογράφηση» της τάξης. Κι αυτό, βέβαια, όχι από την αίσθηση μιας αφηρημένης δικαιοκρισίας αλλά από τη βεβαιότητα ότι μόνο έτσι θα είναι σε θέση να προσεγγίσει τις στάσεις και τις πρακτικές των μαθητών.

2. ΔΙΔΑΞΕ ΜΕ!
Μια σύγχρονη μορφή διδασκαλίας κάνει το μαθητή παρατηρητή - δράστη, του διεγείρει την παρατηρητικότητα, τον αναγκάζει να πάρει αποφάσεις, του δίνει επιχειρήματα αντί να τον ταυτίζει με ιδέες, συναισθήματα ή πρόσωπα, τελικά ωθεί τα συναισθήματά του στη συνειδητοποίηση. Στο παραδοσιακό μάθημα η τάξη είναι τάξη και η κοινωνία είναι κοινωνία. Όμως οι τοίχοι της σχολικής αίθουσας δεν μπορεί να είναι τα όρια της επικοινωνίας και χρειάζεται η σχολική ομάδα να γίνει κοινωνός των προβλημάτων της τοπικής κοινωνίας, μάρτυρας, παρατηρητής και αναλυτής των κοινωνικών ζητημάτων. Ο/Η εκπαιδευτικός απαιτείται να έχει τη γνώση και την ικανότητα να φέρει όλη την κοινωνία στην τάξη όχι με μια παραδοσιακή «επίσκεψη» αλλά αναλύοντας με κάθε ευκαιρία το σύνολο των αντιφάσεων και συγκρούσεών της. Στα πλαίσια αυτά, ο ολιγόλεπτος σχολιασμός πριν από κάθε μάθημα, με οξυδέρκεια και διεισδυτικότητα, των χτεσινών συμβάντων, δεν είναι καθόλου άσχημη ιδέα.

3. ΟΥΤΕ ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΣ, ΟΥΤΕ ΑΝΤΙΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΣ!
Η συζήτηση που αφορά τις σχολικές ποινές συνήθως επικεντρώνεται στη χρησιμότητα ή όχι των κυρώσεων και ποτέ σχεδόν στο τι προκαλεί τις κυρώσεις. Εμφανίζονται έτσι στους σχολικούς χώρους οι «οπαδοί» των ποινών και οι «αρνητές» τους οι οποίοι δρομολογούν τις θεωρητικές τους αντιθέσεις στο αν πρέπει να επιβάλλονται ποινές, πότε και ποιες, χωρίς, όπως σημειώνει ο Θανάσης Γκότοβος, να αναφέρονται στη γέννηση και τη «βιογραφία» του μαθητικού παραπτώματος το οποίο «ελκύει» την ποινή.
Η παραπάνω λογική, ενώ για τους «οπαδούς» των ποινών παραπέμπει στην αυταρχικότητα, για τους «αρνητές» τους, κοντολογίς γι εκείνους που «καταργούν» τις ποινές, κλείνοντας τα μάτια στο πλαίσιο που λιπαίνει το έδαφος των μαθητικών παραπτωμάτων, γρήγορα οδηγείται σε αδιέξοδο και πολλές φορές στην «κάθετη» αναθεώρηση της προηγούμενης στάσης τους. Μια αντίπαλη πρόταση στη λειτουργία του σχολικού ποινολογίου δεν μπορεί να αντιπαραθέτει στον όποιο θεσμοθετημένο αυταρχισμό μια ηθικιστική λογική που μοιάζει με την «ελεημοσύνη στην επαιτεία που ησυχάζει την ψυχή χωρίς η ζητιανιά να εξαλείφεται». Ο μαθητής δεν έχει ανάγκη ούτε από την αυστηρότητα ούτε από την ανεκτικότητα του/της εκπαιδευτικού. Αυτό που χρειάζεται είναι η ουσιαστική συμμετοχή του σε μια διαδικασία που θα δρομολογεί τους όρους θέσπισης και τήρησης των κανόνων της σχολικής ζωής που θα εξασφαλίζουν δικαιώματα και καθήκοντα σε όλους. Η στάση του δασκάλου/δασκάλας ορίζεται με το αν και κατά πόσο εξυπηρετεί μια ολόκληρη κίνηση προς τα μπρος, με άλλα λόγια αν διαπαιδαγωγεί και διαπαιδαγωγείται σωστά ολόκληρη η ομάδα.

4. ΟΧΙ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ!
«Θυμάμαι ακόμη μια καθηγήτρια που δεν έχανε ευκαιρία να με ξεφτιλίζει μέσα στην τάξη. Είχε πάρει κάποτε μια έκθεσή μου και τη διάβαζε μεγαλόφωνα στην τάξη, με ειρωνευόταν συνέχεια προκαλώντας έντεχνα και τα γέλια των συμμαθητών μου» (Ε.Ν. 36 ετών σήμερα)
Η πρώτη εικόνα που ένα παιδί μπορεί να έχει για τον ίδιο του τον εαυτό είναι συχνά διαμορφωμένη από το σχολείο. Εκεί βρίσκεται για πρώτη φορά αντιμέτωπο με ομάδες παιδιών της ηλικίας του και συγκρίνει τον εαυτό του με τα άτομα που αποτελούν αυτές τις ομάδες. Περισσότερο όμως από τη συμπεριφορά των συμμαθητών του, οι εκτιμήσεις που γίνονται από τους δασκάλους θα συντελέσουν στο να αναπτύξει το παιδί μέσα του διαθέσεις αυτοεκτίμησης ή αυτοϋποτίμησης. Η εξουσία του δασκάλου/δασκάλας φανερώνεται με τη βαθμολογία, τον διαχωρισμό και την απροκάλυπτη εκτίμηση. Αυτά είναι τα λεγόμενα «αντικειμενικά μέσα» που έχει ο δάσκαλος στη διάθεσή του ώστε να εκφράσει την εκτίμησή του για την εργασία του παιδιού. Περισσότερο «ύπουλα» όμως είναι τα υποκειμενικά μέσα, που πολλές φορές ο δάσκαλος δεν συγκρατείται να μην χρησιμοποιήσει. Φανερώνονται μέσα στις κρίσεις, τους συλλογισμούς, τις υποτιμητικές μιμήσεις, την ειρωνεία. Φανερώνονται ακόμα μέσα στη λησμονιά, την εγκατάλειψη, την έλλειψη εκτίμησης, την αδιαφορία. Η φυσική ποινή έχει θεωρητικά αποδυναμωθεί, χωρίς να έχει εντελώς εξοβελιστεί και συνυπάρχει με τη μη λεκτική επίκριση (παιχνίδι βλεμμάτων, γκριμάτσες αποδοκιμασίας) και με τις πιο πολιτισμένες, όχι λιγότερο οδυνηρές μορφές επίπληξης (ειρωνεία, οίκτος, αδιαφορία). Μπορεί η υποτίμηση να συντελέσει στη σχολική αποτυχία και σε διαταραχές στη φοίτηση; Έχει αποδειχθεί ότι όχι δύσκολα μπορεί το υποτιμημένο παιδί να οδηγηθεί στην παθητικότητα, την αδιαφορία ή να περάσει στην αντεπίθεση.

5. ΝΑΙ ΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ - ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ !
Η σχολική ζωή έχει συρρικνωθεί, η σχολική μάθηση κυριαρχεί έναντι της κοινωνικής μάθησης και αξίες όπως δημοκρατία, συνεργασία, αλληλεγγύη έχουν «παραχωρήσει» τη θέση τους στον ανταγωνισμό, την αντιπαράθεση, τον ατομικισμό, το φθόνο, τη βαθμοθηρία, την υποτέλεια, την κυριαρχία. Η συλλογική προσπάθεια και ευθύνη, η ομαδικότητα -και μέσα σ΄ αυτήν η ανάπτυξη της ατομικότητας- δίνουν τη θέση τους στην παράλογη διάσπαση και σπατάλη δυνάμεων, σ΄ έναν αδιέξοδο ανταγωνισμό που βρίσκεται σε πλήρη αντίφαση με τις ανάγκες και τις προδιαθέσεις της νέας γενιάς που διψά για διανθρώπινη επαφή, ομαδικότητα και συναδελφικότητα. Πολύ σωστά επισημαίνεται από πλήθος ειδικών, εκπαιδευτικών, κοινωνιολόγων και ψυχολόγων ότι αυτό το κλίμα ευνοεί τη δημιουργία αντικοινωνικών συναισθημάτων και τάσεων, όπως η υπεροψία, ο φθόνος, η μνησικακία, η κακεντρέχεια, η υποκρισία και η παθολογική φιλοπρωτία. Στις απαντήσεις των πρώην μαθητών η συνεργασία και η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων αποτελεί μια από τις θετικές εμπειρίες και τα ευχάριστα βιώματά τους. Ο δάσκαλος, η δασκάλα μπορεί να υπονομεύει την ανταγωνιστική σχολική ατμόσφαιρα, δημιουργώντας όρους συνεργασίας, επιβραβεύοντας τη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη, επιχειρηματολογώντας υπέρ της θέσης, ότι «τα καλύτερα όνειρα στη ζωή μας είναι τα συλλογικά!»

6. ΔΙΔΑΞΕ ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ! ΑΚΟΥΣΕ ΚΑΙ ΜΕΝΑ !
ΟΗ δάσκαλος/δασκάλα που βολεύεται στο «κοστούμι» - πανοπλία της αυθεντίας και την χρησιμοποιεί μάλιστα και ως εφαλτήριο για το κοινωνικό status του ακυρώνει γρήγορα την επικοινωνιακή σύμβαση, αποξηραίνει κάθε δυνατότητα δημιουργικής - ουσιαστικής σχέσης με τους μαθητές του. Διδάσκουμε μαθαίνοντας, σημαίνει όχι μόνο ότι διαλεκτικά προσεγγίζουμε τη γνώση, αλλά και ότι παίρνουμε από την τάξη καθετί το κοινωνικά χρήσιμο, το αξιοποιήσιμο. Ο καλός δάσκαλος δεν ξέρει μόνο να μιλάει και να μεταδίδει. ξέρει πρώτα να ακούει.

7. ΔΩΣΕ «ΧΡΩΜΑ» ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ!
Διδασκαλία δεν μπορεί να αποτελέσει ο ξύλινος μονόλογος που μετατρέπει τη μαθησιακή διαδικασία σε μια από τις πιο «στημένες» και πιο ασφυκτικές επικοινωνίες στις οποίες συμμετέχει καθημερινά ο μαθητής. Παράλληλα ο σχολικός χώρος δεν είναι απλό θέμα γεωμετρίας ή απλής και ουδέτερης διευθέτησης για τη στέγαση της μαθησιακής διαδικασίας. Η διάταξη των πραγμάτων στην τάξη (θρανία, πίνακες, έδρα, κατά παράταξιν καθίσματα) έχει συγκεκριμένη εσωτερική συνοχή και λογική, το ίδιο και η αρχιτεκτονική των σχολικών χώρων. Η γλώσσα της κίνησης του σώματος μπορεί να αλλάξει. Δώστε στις τάξεις ένα άλλο χρώμα πιο ανθρώπινο, πιο ζωηρό, πιο κοινωνικό. Δώστε στους μαθητές τη δυνατότητα να διακοσμήσουν οι ίδιοι την τάξη τους, να φέρουν αφίσες, βιβλία, περιοδικά που αγαπούν και διαβάζουν σε αυτήν. Φτιάξτε μια μικρή βιβλιοθήκη, αν αυτό είναι δυνατόν, μέσα στην τάξη με αυτά που αγαπούν να διαβάζουν τα παιδιά. Αν δεν υπάρχει πρόβλημα με το μέγεθος της αίθουσας και τον αριθμό των μαθητών αλλάξτε τη διάταξη των θρανίων. Τοποθετείστε τα σε σχήμα Π και ζητήστε από τους μαθητές να εργάζονται ομαδικά προκειμένου να λύσουν μια άσκηση, να μεταφράσουν ένα κείμενο ή να διαμορφώσουν ένα επιχείρημα. Ανοίχτε δίαυλους επικοινωνίας ανάμεσα τους. Το ομαδικό πνεύμα δεν θα πέσει στα κεφάλια των μαθητών από τον ουρανό ούτε θα έρθει μέσα από τις ανταγωνιστικές εξετάσεις και τη βαθμοθηρία, όπου ο καθένας γράφει σκυφτός μπροστά στην κόλα του. Φυσικά, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να έχουμε την αυταπάτη ότι οι αναγκαίες διδακτικές μας παρεμβάσεις που κινούνται προς την κατεύθυνση ενός άλλου σχολείου αρκούν για να αλλάξουν το σχολείο. Δημιουργούν ρωγμές στο σύστημα και διαμορφώνουν τους όρους να σκεφθεί η νέα γενιά κριτικά προκειμένου να αποκτήσει τα όπλα για να αλλάξει τον κόσμο. Το σχολείο αλλάζει αλλάζοντας την κοινωνία!

8. ΑΣΕ ΜΕ ΝΑ ΚΑΝΩ ΛΑΘΟΣ !
Στη διάρκεια της μαθησιακής διαδικασίας, ο μαθητής, αρκετές φορές, είναι υποχρεωμένος να απαντήσει στις ερωτήσεις του εκπαιδευτικού που αφορούν κατά βάση το περιεχόμενο του μαθήματος. Η όχι εύστοχη απάντηση του μαθητή, γίνεται αρκετές φορές αντικείμενο επικρίσεων , γεγονός που προετοιμάζει το έδαφος για «αφοπλισμό» του μαθητή. Αντίθετα μια λειτουργική εκμετάλλευση του λάθους, μια δυναμική κατανόησή του μέσα από την οποία δε νοείται πλέον ως αποτυχία, η αναδόμηση του σωστού μέσα από την ευκαιρία του λάθους μπορεί όχι μόνο να μην απογοητεύσει το μαθητή αλλά και να ανοίξει το σύνθετο δρόμο της μάθησης. Η γνώση είναι και αποτέλεσμα σύγκρουσης του σωστού με το λαθεμένο και ακριβώς το λαθεμένο είναι απαραίτητο για τη διατύπωση του ορθού και του κοινωνικά αναγκαίου.

9. ΕΝΘΑΡΡΥΝΕ ΜΕ!
«Ο καλός δάσκαλος/δασκάλα είναι αυτός/η που απλώνει το χέρι στην ψυχή του παιδιού και τονώνει αυτό που διαθέτει το καθένα» (Μίλτος Κουντουράς)
Το σχολικό σύστημα δεν έχει το δικαίωμα να δημιουργεί «παραμελημένα» παιδιά. Η ενθάρρυνση μπορεί να γίνει θετικό κίνητρο, ενώ η μείωση της αξίας πλήττει το μαθητή καίρια στην εικόνα που έχει για τον εαυτό του. Το πρώτο βήμα για μια επιτυχημένη επικοινωνιακή - μαθησιακή διαδικασία είναι η ενθάρρυνση.

10. ΓΝΩΡΙΣΕ ΜΕ! ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΜΟΥ!
«Τι ξέρουμε για τους μαθητές μας; επίδοση, διαγωγή, θέση στο θρανίο» (Γ.Κ., εκπαιδευτικός)
Έχει καθοριστική σημασία για την πορεία της διδασκαλίας και τις σχέσεις με τους μαθητές να τους γνωρίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο, να συναντήσουμε τις ανάγκες τους. Και σε καμία περίπτωση γνωριμία με τους μαθητές δεν σημαίνει να πουν το όνομα τους, όπως γίνεται συνήθως στο πρώτο μάθημα. Γνωριμία με τους μαθητές σημαίνει να γνωρίσουμε την άποψη τους για τον κόσμο και τη ζωή τους, τις επιθυμίες τους, τις εργασίες που κάνουν οι γονείς τους, τις συνθήκες που επικρατούν στο σπίτι τους, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζουν και μελετούν, τη σχέση τους με το σχολείο, το πώς περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους, το πώς σκέφτονται. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αποκωδικοποιήσουμε το λόγο και τη συμπεριφορά τους και να συναντήσουμε πραγματικά τις ανάγκες τους προσαρμόζοντας τη διδασκαλία στο πολιτιστικό τους κεφάλαιο και στα υλικά μέσα που έχουν διαθέσιμα.

Πηγή:
Ανιχνευτής Επικούρειος Πέπος.