ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΓΕΛΟ ΣΤΑΓΚΟ. Η επιλογή έγινε από τον Τίμωνα τον Αθηναίο.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί λάτρεις της Ευκλείδειας γεωμετρίας καλησπέρα, οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Ευκλείδη της ιστορικής και πνευματικής Πιάλειας γιατί χάρη στην δική του παρέμβαση λύθηκε ένα πρόβλημα που με απασχολούσε και με βάση τις κουβέντες που έκανα με φίλους δεν απασχολούσε μόνο εμένα αλλά και πολλούς άλλους. Από τον Τίμωνα τον Αθηναίο έλαβα το πιο κάτω κείμενο, την αφορμή για να το θυμηθώ μου την έδωσε η Αρετή της Κέρκυρας που γύρισε χθες από την χώρα του σεβασμού και του πολιτισμού, δηλαδή την ΙΑΠΩΝΙΑ. Η Αρετή μάς διηγήθηκε πολλές καθημερινές ιστορίες για την ΙΑΠΩΝΙΑ και κατάλαβα αυτό που είχα καταλάβει πριν 34 χρόνια που είχα κι εγώ την τύχη και την χαρά να επισκεφθώ αυτή την καταπληκτική χώρα. Τότε είχα σκεφτεί πως είμαστε τουλάχιστον 100 χρόνια πίσω. Νόμιζα πως μετά από 34 χρόνια θα είχαμε βελτιωθεί σε πολλούς τομείς, δυστυχώς με βάση αυτά που ζούμε και με βάση αυτά που μας διηγήθηκε η Αρετή το χάσμα παραμένει το ίδιο αν δεν έχει κιόλας μεγαλώσει. Μήπως τελικά έχει δίκιο ο FUJI TOMO KAZU που λέει πως μισούμε την Ελλάδα εμείς που ζούμε στην Ελλάδα και λέμε πως είμαστε Έλληνες; Μακάρι να έχει άδικο.

Το πιο κάτω κείμενο το έχει γράψει ο κ. ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΑΓΚΟΣ σας προτρέπω να το διαβάσετε. Σας χαιρετώ με σεβασμό και επικούρεια διάθεση Επίκουρος ο Γοργογυραίος.

Ιδού η σημερινή Ελλάδα, η Ελλάδα του σήμερα είναι μια χώρα απειλούμενη από τον γείτονά της στα ανατολικά, με ανίκανη δημόσια διοίκηση και ισχυρότατο κρατικοδίαιτο συνδικαλισμό, με περίεργη σε αποφάσεις και εξαιρετικά αργή απονομή δικαιοσύνης, με απίστευτη πολυνομία και άλλη τόση γραφειοκρατία, γεμάτη στρεβλώσεις και εξαιρέσεις, με πολίτες περιδεείς, αδιάφορους, δίχως ίχνος κοινωνικής ευθύνης και αντίθετους σε κάθε αλλαγή, με πολιτική τάξη κάτω του μετρίου και μόνιμα προσηλωμένη στο παρελθόν, χωρίς σεβασμό στην αξιοζήλευτη φύση της, με τεράστια ανοχή στην ασυδοσία, εντελώς αντίθετη σε κάθε είδους πειθαρχία, οργάνωση και τάξη, με τους παντοειδείς «μπαχαλάκηδες» και επίδοξους τρομοκράτες (μαζί με τους φτασμένους) να επιβάλλουν τον νόμο της βίας σε γήπεδα, πανεπιστήμια, δρόμους, με πόλεις που χαρακτηρίζονται από προβληματικά πεζοδρόμια και κακόγουστο «γκράφιτι» στα κτίρια, αλλά και άφθονα μπαρ, εστιατόρια, πιτσαρίες, καφετέριες, σουβλατζίδικα και ποικίλα άλλα μικρομάγαζα, και με μια αστυνομία που δίνει την εντύπωση ότι βρίσκεται σε διαρκή «λευκή απεργία».

Η Ελλάδα είναι επίσης χώρα με ανερχόμενο συνεχώς τουρισμό, αλλά λίγη βιομηχανία, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά ελάχιστα τεχνοκρατική και πολύ πίσω στην τεχνολογία, εξαγωγική ωστόσο σε επιστήμονες, ιδιαίτερα νέους, με τη δημόσια εκπαίδευση πλέον να λειτουργεί θεσμικά στη βάση του οράματος «ισοπέδωση στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο», με την Εκκλησία να παίζει κυρίαρχο ρόλο στην πολιτική και στην κοινωνία. Με λίγα λόγια, χώρα εθισμένη στο καμαρωτό σημειωτόν.
Με όλα αυτά και πολλά ακόμα, π.χ. το δημογραφικό που είναι η μεγαλύτερη πληγή, είναι δυνατόν να υπάρχει μέλλον σ' αυτή τη χώρα; Τα πιο πάνω τα αναφέρει σε άρθρο του ο Άγγελος Στάγκος. Το θέμα είναι το ποιος θα μιλήσει γ' αυτή την κατάσταση, και κυρίως ποιοι πολίτες θα τον ακούσουν; Άραγε ποιο είναι το πλάνο; Υπάρχει πλάνο;
Σε χαιρετώ, και συγγνώμη για τον προβληματισμό. Επικούρειος Πέπος.
Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Βρισκόμαστε στην εποχή μια απίστευτης υπογεννητικότητας, και παράλληλα του διωγμού της μητρότητας; Η επιλογή έγινε από την Διώνη.

Φίλες και Φίλοι καλησπέρα, προσοχή στους εξωτερικούς μετρητές που βάζουμε έξω από την δεξαμενή για να μετράμε το πετρέλαιο γιατί δίνουν λάθος ένδειξη. Η πιο αξιόπιστη  μέτρηση είναι με μέτρο εμποτισμού, αυτά έλεγα και στον ξερόλα τον Γκοτζιό αλλά αυτός δεν μ' άκουγε ώσπου πριν δύο μέρες έβαλε πετρέλαιο, και με παρότρυνση δική μου εκτός από την εξωτερική, μέτρηση έκανε και την μέτρηση με ξύλινο μέτρο και ω! του θαύματος διαπίστωσε πως του είχαν βάλει 150!! λίτρα λιγότερο, ο Γκοτζιό πάλι καλά που δεν έπαθε εγκεφαλικό. Επομένως όταν βάζουμε πετρέλαιο η σωστή μέτρηση είναι πάντα με το μέτρο εμποτισμού αν δεν θέλετε να πάθετε αυτά που έπαθε ο Γκοτζιό και όχι μόνο ο Γκοτζιό. Πάμε λοιπόν στο θέμα της ανάρτησής μας, σας παρακαλώ να διαβάσετε με προσοχή το πιο κάτω κείμενο το οποίο το έλαβα από την Διώνη.

Με αφορμή τις υποκριτικές συζητήσεις για τα δικαιώματα του παιδιού.
«Κι όποιος μεγαλώνει σε ξένα χέρια μαθαίνει να μισεί τον κόσμο» γράφει ο Δημήτρης Νόλλας στο άρθρο του στην Κυριακάτικη Καθημερινή. Μου τράβηξε την προσοχή το άρθρο αυτό που χαρακτηρίζει τα σχολεία «πνευματοκτόνα ιδρύματα» και «κολαστήρια της προσωπικής δημιουργίας».
Είναι πολλές οι φωνές που κρίνουν το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα αλλά πολύ λίγες εκείνες που τολμούν να αμφισβητήσουν την αξία της επέκτασης της εκπαίδευσης τόσο στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού όσο και στην διάρκεια της καθημερινότητας του.
Το αίτημα για περισσότερους παιδικούς σταθμούς, για περισσότερους βρεφονηπιακούς σταθμούς, για ολοήμερα σχολεία, για προγράμματα απασχόλησης από τους Δήμους και για ένα σωρό υπηρεσίες που αφορούν την ανατροφή των παιδιών, δεν έχει ακόμη ικανοποιηθεί έτσι είναι πολύ νωρίς να αμφισβητηθεί η ορθότητα του. Και είναι ένα κοινωνικό αίτημα που συνδέεται με το δικαίωμα των γυναικών στην εργασία. Που συνδέεται με τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που υποχρεώνουν και τους δύο γονείς να εργάζονται. Που συνδέεται με την καθημερινή κούρσα για την κατάκτηση της επάρκειας αγαθών.

Όμως ας σταθούμε λίγο έξω από την σφαίρα επιρροής του μεταπολεμικού φεμινιστικού κινήματος κι ας δούμε ως παρατηρητές την διαδρομή ενός παιδιού.
Η μητέρα εργάζεται 8 ώρες καθημερινά και χρειάζεται άλλες 2 ώρες για την προετοιμασία και τις διαδρομές από και προς τη δουλειά . Αυτό μας κάνει 10 ώρες και 7 ώρες που μάλλον χρειάζεται για να κοιμάται 17 ώρες . Απομένουν 7 ώρες την ημέρα για φροντίσει τα πρακτικά της οικογένειας και των παιδιών, τον εαυτό της, την σχέση της με τον σύντροφο της και να δει τα παιδιά της. Επειδή τα παιδιά μάλλον κοιμούνται κοντά στις 10 το βράδυ οι ώρες που μπορεί να διαθέσει κάποια γυναίκα στα παιδιά της είναι από τις 5 το απόγευμα έως τις 10 το βράδυ. Κι αυτό, στην περίπτωση που η δουλειά της είναι προνομιακή και δεν δουλεύει σε κατάστημα ή δεν είναι ιδιωτική υπάλληλος – στέλεχος, που το απόγευμα ενσωματώνεται στην εργάσιμη ημέρα τις περισσότερες φορές. Τις ουσιαστικές ώρες της ημέρας, το παιδί της εργαζόμενης μητέρας, είναι με κάποιον ξένο. Βρίσκεται σε κάποιο βρεφονηπιακό σταθμό ή περνάει την ημέρα του με μια γυναίκα που πληρώνεται για να αντικαθιστά τη μητέρα του.

Πώς υποτιμήσαμε τόσο εύκολα το ρόλο της μητέρας στη ζωή του παιδιού?
Σε ποιες ώρες, σε ποιες συνθήκες, με τι αφορμές γίνεται η διαπαιδαγώγηση του παιδιού ? Ποιόν μιμείται ? Πώς χτίζεται η σχέση γονιού – παιδιού? Έχει το παιδί την ευκαιρία να ζήσει με τον γονιό του, να τον παρατηρήσει, να τον μιμηθεί ? Έχει την ευκαιρία ο γονιός να του δείξει, να το διδάξει, να επικοινωνήσει ? Έχει την ευκαιρία η οικογένεια να ζήσει μαζί, να δημιουργήσει δεσμούς, να γνωρίσει σε βάθος ο ένας τον άλλο ? Το παιδί μεγαλώνει μόνο του, δεν βλέπει την οικογένεια του ως πρότυπο γιατί δεν έχει την ευκαιρία να τη δει. Βλέπει πρόσωπα της τηλεόρασης. Ασχολείται με τον τηλεοπτικό κόσμο και στην εξέλιξη του, με τον εικονικό κόσμο των videogames.
Το εντυπωσιακό είναι ότι η μοίρα αυτή δεν αφορά τα παιδιά φτωχών βιοπαλαιστών. Αφορά εξίσου και τα παιδιά των πολύ εύπορων οικογενειών και ίσως πολύ περισσότερο.
Η κοινωνία συναινεί. Όλοι το βρίσκουμε απόλυτα φυσιολογικό. Κάτι ψιθυρίζουμε για καταναλωτικά πρότυπα, αλλά έχουμε δημιουργήσει και την έννοια του ποιοτικού χρόνου. Πλήθος άρθρων για την ισορροπία της καριέρας με την οικογένεια. Ανώτατα στελέχη, επιχειρηματίες, καλλιτέχνες, τηλεοπτικά πρόσωπα, γυναίκες – πρότυπα, απαντούν ότι αν υπάρχει θέληση, η οικογένεια δεν εμποδίζει την καριέρα. Διάσημες μητέρες φωτογραφίζονται για τα περιοδικά. Χαμογελαστές και άψογες . Διάσημα μωρά ντυμένα με την τελευταία λέξη της μόδας, γίνονται σύμβολο αδιαμφισβήτητης επιτυχίας.
Και οι γυναίκες που αγωνίζονται με τον βασικό μισθό να τα βγάλουν πέρα στο 24ώρο ψάχνουν να βρουν παιδικό σταθμό που να κρατάει τα παιδιά μέχρι αργά το απόγευμα. Πολλές φορές πληρώνοντας τα ¾ του μισθού τους . Και μόλις τελειώσουν την εργάσιμη ημέρα τους παίρνουν τα παιδιά από τον σταθμό και επιστρέφουν σπίτι. Πού μπορεί να χωρέσει εδώ ο δημιουργικός χρόνος? Πότε να ηρεμήσει, πότε να σκεφτεί, πότε να παρατηρήσει το παιδί ?Πώς να δουλέψει τα αισθήματα της ?

Έρχεται η πολιτεία και φροντίζει για την μητρότητα συνταξιοδοτώντας τις γυναίκες πρόωρα . Δεν είναι παράλογο ? Μόλις δηλαδή θα έχουν μεγαλώσει τα παιδιά μπορούν να σταματήσουν να εργάζονται. Οι δυνάμεις είναι συντονισμένες εναντίον της οικογένειας? Υπάρχει συνομωσία ? Το σχέδιο είναι, τα παιδιά να μεγαλώνουν σε ιδρύματα και οι γονείς να εργάζονται όλο το 24ώρο ?
Το φυσιολογικό για την προστασία της μητρότητας και εν τέλει της κοινωνίας, δεν θα ήταν, να δίνεται άδεια με αποδοχές για 6 χρόνια από τη γέννηση κάθε παιδιού ?
Αλλά δεν τολμούμε να το σκεφτούμε, γιατί είναι επαγγελματικά και οικονομικά παράλογο. Γιατί κανένας δεν θα προσλαμβάνει γυναίκες στη δουλειά. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η μητρότητα είναι υπόθεση της κοινωνίας και πρέπει να έχει τον σεβασμό μας. Το οικονομικό κόστος θα πληρωθεί στα προγράμματα απεξάρτησης, στην κοινωνική βία, στην χαμηλή παραγωγικότητα.
Δυστυχώς οι γυναίκες δεν εκπροσωπούνται πουθενά . Οι γυναίκες που είναι στην εξουσία, που έχουν εξουσία, δεν έχουν επαφή με την θηλυκή πλευρά του εαυτού τους. Φέρονται σαν άνδρες, δεν επιτρέπουν στα αισθήματα να τους ενοχλούν στον πόλεμο της εξουσίας και της δύναμης. Τα δυστυχισμένα παιδιά των λαμπερών γονιών είναι παράπλευρες απώλειες, στον πόλεμο των ανθρώπων για περισσότερη εξουσία.
Ο σκοπός της κοινωνίας θα έπρεπε να είναι να στηρίζει τις γυναίκες να γίνονται μητέρες και να βιώνουν το ρόλο τους καθημερινά και με τις καλύτερες συνθήκες.
Να τους επιτρέπει να μεγαλώνουν οι ίδιες τα παιδιά τους και όχι να τις ωθεί να παραιτούνται από την χαρά και τη δημιουργικότητα στο όνομα της ανεξαρτησίας.
Οι γυναίκες πρέπει να είναι σε θέση να βιώσουν την εγκυμοσύνη τους, τον τοκετό τους ήρεμα, χωρίς πίεση και άγχος.
Να αφιερώνουν χρόνο στον εαυτό τους ώστε να συγκροτούν την σκέψη τους, να επεξεργάζονται τα αισθήματά τους.
Να έχουν το χρόνο και την ηρεμία να παρατηρούν το παιδί τους και να του συμπαραστέκονται στην ανάπτυξη του.
Να έχουν το χρόνο να ενημερώνονται για τα ζητήματα που ενδιαφέρουν ουσιαστικούς τομείς της ζωής, να ανακαλύπτουν απαντήσεις και τελικά να επιλέγουν και να αποφασίζουν με κριτήριο την άποψη που έχουν σχηματίσει.
Η λύση της παραμονής των παιδιών ατελείωτες ώρες στους παιδικούς σταθμούς από πολύ μικρές ηλικίες , εκτός των επιπτώσεων στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, είναι βέβαιο πως στερεί στους γονείς τη δυνατότητα να γνωρίσουν την ψυχή των παιδιών τους και να δημιουργήσουν μαζί τους συναισθηματικούς δεσμούς.
Η γονεϊκότητα είναι δικαίωμα απέναντι στον εαυτό μας και χρέος απέναντι στα παιδιά που φέρνουμε στον κόσμο. Η ανατροφή των παιδιών θα έπρεπε να αναγνωρίζεται ως η κορυφαία κοινωνική προσφορά, να υποστηρίζεται και να ανταμείβεται.
Οι μητέρες είναι η σημαντικότερη κοινωνική ομάδα και είναι αυτή που θέτει τις βάσεις για την πορεία των κοινωνιών . Είναι οι μητέρες και η σχέση τους με τους συντρόφους τους, που καλλιεργούν τις προσωπικότητες των παιδιών και των εφήβων. Είναι αυτές που διαμορφώνουν το μέλλον της κάθε γενιάς. Αν αυτό δεν είναι σημαντικό, τότε ποιο είναι;
ΠΗΓΗ: dinfo.gr

''Τρίκαλα – μια πόλη που αξίζει να επισκεφθείς!" γράφει η Αφροδίτη Μαργαρίτη. [Ευχαριστούμε την Αφροδίτη της Πιάλειας, την δική μας Αφροδίτη.]

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί Τρκαλινοί, Θεσσαλοί και επισκέπτες της πιο όμορφης πόλης στην Ελλάδα, ίσως της πιο όμορφης για να είμαι και λίγο αντικειμενικός, σας χαιρετώ, το πιο κάτω κείμενο της φιλολόγου κ. ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ το ''αλίευσα'' από την ''ΦΑΡΕΤΡΑ'' ένα σημαντικό ιστολόγιο της ΒΕΡΟΙΑΣ. Το πόσο σημαντικό είναι το άρθρο θα το καταλάβετε αφού σας διηγηθώ δύο περιστατικά. Α'] όταν το διάβασε ο Γκοτζιό ο οποίος επισκέπτεται την πόλη σε καθημερινή βάση μου είπε το εξής: δάσκαλε, [έτσι με αποκαλεί γιατί τον βοηθούσα πάντα δανείζοντάς του βιβλία μου], όταν διάβασα αυτό το άρθρο ανακάλυψα την πόλη μας για δεύτερη φορά. Β'] από οικογένεια φίλων που επισκέφθηκε τα Τρίκαλα, Mr Pepo σας ευχαριστώ, χάρη σ' αυτό το καταπληκτικό κείμενο ζήσαμε στα Τρίκαλα πολύ όμορφες στιγμές, αν ποτέ συναντήσετε την κ. Μαργαρίτη σας παρακαλώ να την ευχαριστήσετε εκ μέρους μας. Υ.Γ. Υποσχέθηκα στην Ελβίρα πως θα επιδιώξω να συναντήσω την κ. Μαργαρίτη απλά και μόνο για να της μεταφέρω τις ευχαριστίες. Παρακαλώ, εσάς που ζείτε στα Τρίκαλα και όλους εσάς που σκοπεύετε να επισκεφθείτε την πόλη με τα τρία καλά να διαβάσετε το πιο κάτω κείμενο γιατί η κ. Μαργαρίτη εκτός από κορυφαία φιλόλογος είναι και κορυφαία ταξιδιωτική ερευνήτρια - διοργανώτρια ανεκτίμητων εκδρομών. Μ' αυτά και με τ' άλλα που δεν λέγονται σας χαιρετώ, πάντα με σεβασμό και επικούρεια διάθεση Επίκουρος ο Γοργογυραίος. Έρρωσθε και Ευδαιμονείτε όσο είναι ακόμα νωρίς.

Η Φαρέτρα μέσα στον Ιούνιο έκανε μια τετραήμερη απόδραση στη Θεσσαλία, πριν πιάσει ο καύσωνας που ακολούθησε και έκανε κάθε ταξίδι στην Ελλάδα από δύσκολο μέχρι απαγορευτικό. Κύριος προορισμός τα Τρίκαλα, πόλη για την οποία μόνο καλά έχουν ακουστεί από τους επισκέπτες της. Και έτσι είναι!

Συνήθως γράφουμε για τις παραστάσεις και τα συναισθήματα που αποκομίζουμε από τα ταξίδια μας. Αυτήν τη φορά δώσαμε το λόγο στη φιλόλογο και φίλη που μας ξενάγησε, την Αφροδίτη Μαργαρίτη, που καθώς γνωρίζει, ζει την πόλη και την αγαπά, θα το έκανε καλύτερα από μας.

Εμείς θα σταθούμε για λίγο στη γοητεία του Ληθαίου, του ποταμού της Λήθης που διασχίζει την πόλη με τα ολοκάθαρα νερά του, τη γέφυρα και τα πλατάνια του θεριεμένα στις δυο του όχθες, που τις κατεβαίνεις και τις περπατάς κάτω από τον ίσκιο τους ή ξεκουράζεσαι στα παγκάκια τους. Μέρα και νύχτα, ιδιαίτερα τη νύχτα με τους φωτισμούς που πολλαπλασιάζουν τη μαγεία του, είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης.

Όμως, όσο κι αν το νερό και η φροντίδα του από το ανθρώπινο χέρι γοητεύουν, το ίδιο ελκυστικό είναι το Φρούριο της πόλης με το οθωμανικό του Ρολόι, που υψώνεται επιβλητικό πάνω από το Βαρούσι, μια από τις ομορφότερες παλιές γειτονιές της Ελλάδας. Τα παλιά σπίτια, αναπαλαιωμένα ή όχι αντιστέκονται στο χρόνο και απαντούν με ένα όχι στην άναρχη μετατροπή του παλιού σε κακόγουστο καινούριο. Η πόλη και οι κάτοικοι τα σεβάστηκαν.

Περπατώντας στα στενά δρομάκια με τις τις αυλές, όπου υπήρχαν, συνήθως περίκλειστες, ένιωθες να επανέρχεται αβίαστα μέσα σου η μελωδία του τραγουδιού του Θεοδωράκη με τους στίχους του Λειβαδίτη "μοσχοβολούν οι γειτονιές βασιλικό κι ασβέστη"....

Έτσι τα είδαμε, έτσι τα ζήσαμε εμείς. Οι φωτογραφίες μας είναι ένα μικρό δείγμα της όμορφης πόλης. Μιας πόλης, όπου και το τελευταίο τετραγωνικό γης, σύμφωνα με τις δικές μας διαπιστώσεις, είναι προσεγμένο. Μιας πόλης, όπου κυριαρχούν μανόλιες και πλατάνια. Το κείμενο της Αφροδίτης Μαργαρίτη, που την ευχαριστούμε για την ξενάγησή της, σαφώς και θα σας πείσει, γιατί πραγματικά τα "Τρίκαλα είναι μια πόλη που αξίζει να επισκεφτεί κανείς".

Φωτογραφίες: faretra.infο

Τρίκαλα. Είναι ο τόπος που δεν προσφέρει μόνο την φευγαλέα εντύπωση αλλά σε προσκαλεί και σε μαγνητίζει με τις φυσικές ομορφιές, την ιστορία και την συμπεριφορά – νοοτροπία των ανθρώπων του.

Είναι μία από τις πιο παλιές πόλεις της Ελλάδας. Το όνομά της χάνεται στα μυθολογικά χρόνια.

Η πόλη των Τρικάλων είναι χτισμένη πάνω στην αρχαία πόλη Τρίκκη η οποία ιδρύθηκε γύρω στην 3η χιλιετία π.Χ. και ονομάστηκε έτσι από την νύμφη Τρίκκη, κόρη του Πηνειού ή, κατ’ άλλους, του Αισωπού ποταμού – πάντως ο πατέρας της ήταν ποτάμι!

Η ευρύτερη περιοχή των Τρικάλων κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους και οι πρώτες ενδείξεις ζωής στο σπήλαιο της Θεόπετρας (3χλμ. από την Καλαμπάκα) φτάνουν ως το 49.000 π.Χ.

Η πόλη ήταν σημαντικό κέντρο της αρχαιότητας, καθώς εδώ έζησε και έδρασε ο Ασκληπιός που σήμερα αποτελεί έμβλημα του Δήμου Τρικκαίων. Στην περιοχή υπήρχε ένα από τα σημαντικότερα Ασκληπιεία της εποχής.

Ο ενιαίος αρχαιολογικός χώρος του Ασκληπιού Τρικάλων βρίσκεται ανατολικά της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου. Σε αυτόν έχουν αποκαλυφθεί κτήρια, ψηφιδωτά, ένα λουτρό, ένας βυζαντινός ναός που ανήκουν στα ύστερα ελληνιστικά και πρώιμα ρωμαϊκά χρόνια. Αποδόθηκαν με επιφύλαξη στο ευρύτερο συγκρότημα του Ασκληπιείου – μεγάλο μέρος του οποίου πιθανολογείται ότι βρίσκεται κάτω από την συνοικία Βαρούσι.

Η αρχαιότερη γραπτή μνεία της «Τρίκκης» βρίσκεται στον «Κατάλογο Νηών» στην Ιλιάδα του Ομήρου, όπου αναφέρεται ότι η πόλη συμμετείχε στην εκστρατευτική δύναμη των Ελλήνων στον Τρωικό Πόλεμο με 30 πλοία και αρχηγούς τους γιατρούς γιους του Ασκληπιού Μαχάωνα και Ποδαλείριο.

Έκτοτε η πόλη των Τρικάλων είχε την τύχη των άλλων ελληνικών πόλεων και κατακτήθηκε από τους Πέρσες, τους Μακεδόνες, του Ρωμαίους, εισβολείς από τον Βαλκανικό χώρο, τους Βυζαντινούς, τους Φράγκους, τους Οθωμανούς.

Εξάλλου, η πόλη με την σημερινή της ονομασία «Τρίκαλα» αναφέρεται πρώτη φορά τον 11ο αιώνα στα Βυζαντινά χρόνια.

Στις 23 Αυγούστου του 1881 απελευθερώνεται από την Οθωμανική κυριαρχία και ενώνεται με το ελεύθερο ελληνικό κράτος.

Τα Τρίκαλα έπαιξαν βασικό ρόλο στις αγροτικές κινητοποιήσεις των αρχών του 20ού αι. εναντίον των τσιφλικάδων και υπήρξαν ο τόπος ίδρυσης του πρώτου Γεωργικού Συνεταιρισμού στην Ελλάδα, το 1906.

Στην περίοδο της Εθνικής Αντίστασης, κατά την διάρκεια της κατοχής, τα Τρίκαλα αποτέλεσαν ιδιαίτερο πεδίο δράσης. Από τα Τρίκαλα καταγόταν ο στρατηγός του ΕΛΑΣ Στέφανος Σαράφης. Στα Τρίκαλα, επίσης, εκτέθηκε σε δημόσια θέα το κεφάλι του Άρη Βελουχιώτη μετά τον θάνατό του.

Η πόλη απελευθερώθηκε από την ναζιστική κατοχή στις 18 Οκτωβρίου 1944.

Η σύγχρονη πόλη είναι ιδιαίτερα γραφική, με πολλές ομορφιές, καλή ρυμοτομία, ευρύχωρες πλατείες και πεζοδρομημένο το κέντρο της.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 η πόλη των Τρικάλων είχε πληθυσμό 61.653 κατοίκους, ενώ ο Δήμος Τρικκαίων 81.355.

Ο νομός Τρικάλων συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των επισκεπτών όλο τον χρόνο και αποτελεί θαυμάσιο ορμητήριο για τις γύρω πανέμορφες περιοχές:
Τα Μετέωρα, το θαύμα της φύσης, που ολοκληρώνεται με τα έργα του ανθρώπου, τα ιστορικά μοναστήρια του 14ου αι., από τα σπουδαιότερα μνημεία του κόσμου.

Τοπία ανεπανάληπτης ομορφιάς στον ορεινό όγκο της νότιας Πίνδου όπου βρίσκονται γνωστοί προορισμοί: Ελάτη, Περτούλι, Πύλη.

Την λίμνη Γκιτζή στο Μικρό Κεφαλόβρυσο.

Τα πέτρινα γεφύρια στης Παλαιοκαρυάς και του Αγ. Βησσαρίωνα.

Το όμορφο πάρκο του Άη Γιώργη στο Ριζαριό – τόπος αναψυχής και άθλησης.

Αλλά ποια είναι τα σημεία ενδιαφέροντος, τα χαρακτηριστικά αξιοθέατα της ίδιας της πόλης των Τρικάλων;

Ορισμένοι αποδίδουν την ονομασία της πόλης στον επιθετικό προσδιορισμό Τρίκαλη που συνόδευε το όνομα της θεάς Άρτεμης όπως και της νύμφης Τρίκκης που της έδωσε το όνομα – δηλαδή τρεις φορές καλή, υπέροχη πόλη.

Μην εμπιστεύεσαι, όμως, τις φήμες για τα τρία καλά που κρύβει το όνομα (ο Ληθαίος; το νερό; οι όμορφες γυναίκες;).

Η ζωντανή, πολύβουη, άκρως θελκτική για τον ταξιδιώτη και τις τέσσερις εποχές του χρόνου πρωτεύουσα του νομού Τρικάλων, έχει αποδεδειγμένα παραπάνω από τρία καλά:

Ο ποταμός Ληθαίος

Παραπόταμος του Πηνειού. Πηγάζει από τα Αντιχάσια όρη, έχει μήκος 36χλμ. (το μοναδικό, με τόσο μήκος ποτάμι σε ελληνική πόλη) και εκβάλλει στον Πηνειό ποταμό. Ο Ληθαίος ήταν ο γιος της νύμφης Λήθης – το όνομά του σημαίνει ποτάμι της λησμονιάς. Έτσι, το πέρασμά του «ξεπλένει» τις κακές μνήμες και συμβάλλει στην λήθη…

Η πόλη οφείλει ένα μεγάλο μέρος του φυσικού κάλλους της στο γραφικό αυτό ποτάμι. Είναι το φυσικό στολίδι της. Η σύνδεσή του με την ιστορία της πόλης αναδύεται από την αρχαιότητα. Σύμφωνα με τον Στράβωνα, στις όχθες του γεννήθηκε ο Ασκληπιός.

Οι όχθες του, με τα διάφορα παραποτάμια είδη βλάστησης και τα πανύψηλα πλατάνια, αποτελούν σημαντικό πνεύμονα πρασίνου, μια δροσερή πινελιά, πηγή ζωής.

Ο Ληθαίος έπαιζε σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητα, «συμπορευόταν» και καθόριζε την κοινωνική ζωή. Η παρουσία του υπήρξε καθοριστική στην διαμόρφωση της σημερινής εικόνας της πόλης – καθώς διασχίζει το κέντρο και χωρίζει την πόλη στα δύο, ολόκληρο το πολεοδομικό της σχέδιο δημιουργήθηκε με γνώμονα την κοίτη του.

Μια μικρή ξύλινη αποβάθρα, στις όχθες του Ληθαίου, φιλοξενεί τις δημοτικές βαρκούλες οι οποίες προσφέρονται για βαρκάδα στα ήρεμα νερά του ποταμού.

Πολλές γέφυρες συνδέουν τις δύο πλευρές με σημαντικότερη την Κεντρική πεζογέφυρα, η οποία έχει ιστορία τουλάχιστον 132 ετών. Κατασκευάστηκε από γαλλική εταιρεία (που κατασκεύασε και τον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης) και είναι μεταλλική.

Ο μεταλλικός σκελετός της κατασκευάστηκε σε εργοστάσιο της Γαλλίας και τοποθετήθηκε – συναρμολογήθηκε επί τόπου από ειδικευμένους Γάλλους τεχνικούς ως γέφυρα οχημάτων. Έχει μήκος 31μ. και ύψος 6,30μ. Ολοκληρώθηκε στα τέλη του 1888 ή αρχές του 1889.

Το 1941 γλίτωσε την καταστροφή όταν οι υποχωρούντες Βρετανοί επιχείρησαν να την ανατινάξουν για να ανακόψουν την πορεία των Γερμανών. Ευτυχώς απέτυχαν.

Το 1995, το υπουργείο Πολιτισμού κηρύττει την γέφυρα ιστορικό διατηρητέο μνημείο και έργο τέχνης. Στο αιτιολογικό αναφερόταν ότι είναι «αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα μεταλλικής γέφυρας του τέλους του περασμένου αιώνα, απαραίτητο για την μελέτη της ιστορίας και της εξέλιξης της Βιομηχανικής Αρχιτεκτονικής».

Μέχρι το 1996 ήταν αμαξιτή, προσβάσιμη σε οχήματα. Σήμερα χρησιμοποιείται μόνο από πεζούς.

Γύρω από την κεντρική αυτή γέφυρα του Ληθαίου ποταμού, περιστρέφεται η ζωή της πόλης. Αποτελεί κόσμημα και σημείο αναφοράς καθώς αποτελεί το κεντρικότερο από τα κεντρικά σημεία της πόλης. Είναι χαρακτηριστικό σημείο για φωτογραφία και σημείο συνάντησης.

Η γέφυρα, παλαιότερα, λειτουργούσε ως συνδετικός κρίκος που ένωνε την παλαιά με την νέα πόλη. Σήμερα ενώνει τον πιο εμπορικό δρόμο των Τρικάλων την οδό Ασκληπιού και την πλατεία «Ρήγα Φεραίου» με την κεντρική πλατεία «Ηρώων Πολυτεχνείου», η οποία κοσμείται από μια μικρή λιμνούλα με το άγαλμα του «Νικολάκη» και τα Μανάβικα, το Φρούριο, το Βαρούσι.

Η οδική συμπεριφορά των Τρικαλινών αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση καθώς σε όλες τις διαβάσεις, ειδικά στην διάβαση της κεντρικής γέφυρας, τα αυτοκίνητα «κοκαλώνουν» δίνοντας προτεραιότητα στους πεζούς.

Από την κεντρική πεζογέφυρα μπορεί κανείς να θαυμάσει και την Γέφυρα του Ασκληπιού, απέναντι, με τον καταρράκτη και το ορειχάλκινο άγαλμα του θεού Ασκληπιού, έργο του γλύπτη Θεόδωρου Βασιλόπουλου.

Ο πεζόδρομος της Ασκληπιού είναι σημείο συνάθροισης ντόπιων και επισκεπτών και η δημοφιλέστερη «περατζάδα». Εμπορικά καταστήματα, δεκάδες καφετέριες με τραπεζάκια «περιφραγμένα» με πέργολες, ήταν και είναι καίριο σημείο αναφοράς για όλες τις ώρες.

Το Βυζαντινό Κάστρο ή Φρούριο που δεσπόζει στα βόρεια της πόλης. Κατασκευάστηκε από τον Ιουστινιανό πάνω στην αρχαία Ακρόπολη της Τρίκκης κατά τον 6ο μ.Χ. αι. και δέχτηκε πολλές επεμβάσεις στο πέρασμα των αιώνων. Την σημερινή του μορφή παίρνει κατά την Οθωμανική περίοδο.

Οι Τούρκοι τον 17ο αιώνα τοποθέτησαν και ένα τεράστιο ρολόι πάνω σε πύργο. Το σημερινό ρολόι τοποθετήθηκε το 1936 από τον δήμαρχο Θεοδοσόπουλο. Έχει ύψος 33μ., και είναι ορατό από κάθε γωνιά της πόλης. Είναι επισκέψιμο με υπέροχη θέα. Παραμένει ως σήμερα το σήμα κατατεθέν των Τρικάλων.

Στο Φρούριο, το 1988, κατασκευάστηκε το υπαίθριο θέατρο του Δήμου.

Κοντά στο Φρούριο είναι ο Λόφος του Προφήτη Ηλία, ένας αξιόλογος πνεύμονας πρασίνου. Στον συγκεκριμένο λόφο βρίσκεται και ο Ζωολογικός Κήπος της πόλης.

Η παλιά παραδοσιακή συνοικία Βαρούσι βρίσκεται στις παρυφές του Φρουρίου και συνδέει το χθες με το σήμερα, το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον. Ετυμολογικά η λέξη Βαρούσι σημαίνει η περιοχή έξω από το κάστρο. Επί τουρκοκρατίας ήταν χριστιανική συνοικία, και μέχρι την δεκαετία του 1930 η αρχοντογειτονιά των Τρικάλων.

Τα παλιά βαρουσιώτικα σπίτια κτισμένα μεταξύ 17ου και 19ου αιώνα και οι πολυάριθμες εκκλησίες αντικατοπτρίζουν την οικονομική και πολιτιστική άνθιση, αποτέλεσμα της ανάπτυξης του εμπορίου και της βιοτεχνίας. Ιστορίες ξυπνούν από τον λήθαργο στα χιλιοπερπατημένα στενά. Παραδίνεσαι στο παρελθόν, περιπλανώμενος σε έναν διατηρητέο οικισμό, όπου την παράσταση κλέβουν τα αναπαλαιωμένα αρχοντικά, δίπατα με σαχνισιά, ξύλινες πόρτες και ολάνθιστους κήπους.

Στο Βαρούσι βρίσκονται οι παλαιότερες εκκλησίες της πόλης, χτισμένες πολύ κοντά η μία στην άλλη, με υπέροχα τέμπλα και οι οποίες χτίστηκαν μεταξύ του 12ου και 17ου αι. μ.Χ.

Όλα αυτά τα κειμήλια του παρελθόντος κοσμούν την πόλη και μαρτυρούν την μακρά της πορεία μέσα στους αιώνες και την άρρηκτη συνέχεια με το χθες.

Συνέχεια της συνοικίας Βαρούσι, μέχρι και την κεντρική πλατεία, είναι τα παλιά Μανάβικα, γειτονιά της παλιάς πόλης με χαρακτηριστική, ομοιόμορφη αρχιτεκτονική. Εκεί βρίσκονται μερικές από τις καλύτερες ταβέρνες και καφέ – μπαρ της πόλης.

Η συνοικία ανακαινίστηκε εξ ολοκλήρου γιατί τα προηγούμενα χρόνια στεγαζόταν εκεί η λαχαναγορά.

Στα Μανάβικα, χαρακτηριστική και πολυφωτογραφημένη είναι η σχεδόν τρισδιάστατη τοιχογραφία 150 τετραγωνικών. Ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2006 και μετέτρεψε τον άχαρο τοίχο μιας πολυκατοικίας σε αξιοθέατο. Το συγκεκριμένο έργο εντάχθηκε στο διακρατικό πρόγραμμα «Ολοκληρωμένες Παρεμβάσεις Αστικής Ανάπτυξης σε Τοπικές Ζώνες Μικρής Κλίμακας». Οι ζωγράφοι ήταν της εταιρείας «Cite Creation»με ανάλογες παρεμβάσεις σε πολλές πόλεις του κόσμου.

Το τέμενος του Οσμάν Σαχ ή Κουρσούμ τζαμί.

Η νότια είσοδος της πόλης των Τρικάλων καθώς έρχεται κανείς από Αθήνα – Καρδίτσα, θυμίζει Ανατολή καθώς αντικρύζει το επιβλητικό τζαμί. Ονομάζεται έτσι από την τουρκική λέξη κουρσούμ, που σημαίνει μόλυβδος, καθώς ο πελώριος ημισφαιρικός θόλος είναι μολυβδοσκέπαστος και είναι ένα από τα καλύτερα τεμένη που υπάρχουν στην Ελλάδα και το μόνο σωζόμενο από τα πολλά οθωμανικά τζαμιά που υπήρχαν στην πόλη των Τρικάλων.

Ο Οσμάν Σαχ, όταν βρέθηκε διοικητής στην επαρχία των Τρικάλων, έκτισε το τζαμί επειδή στα Τρίκαλα θεραπεύτηκε από αρρώστια που τον ταλαιπωρούσε.

Είναι κτίσμα του 16ου αι. σχεδιασμένο από τον Μιμάρ Σινάν – τον πιο ονομαστό αυλικό αρχιτέκτονα της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Το τέμενος είναι ένα από τα 79 τζαμιά που έχτισε ο ξακουστός αρχιτέκτονας – αλλά το μοναδικό που σώζεται σε ελληνικό έδαφος.

Η κατεστραμμένη παλιότερα στοά στην πρόσοψη, αναστηλώθηκε πρόσφατα. Σώζεται και ο ασκεπής μιναρές του.

Το τζαμί χτισμένο στις όχθες του ποταμού Ληθαίου περιβαλλόταν από άλλα αγαθοεργά ιδρύματα που έχτισε ο Οσμάν Σαχ, όπως πτωχοκομείο, σχολείο, μεντρεσές, χάνι… Από τα κτίσματα αυτά σήμερα σώζεται μόνο το τέμενος (τζαμί) και ο τουρμπές, ένα οκταγωνικό Μαυσωλείο, δίπλα στο τζαμί, στο οποίο και τάφηκε ο Οσμάν το 1567/8 που πέθανε.

Σήμερα το Κουρσούμ τζαμί λειτουργεί ως χώρος εκδηλώσεων και αποτελεί πολιτιστική κληρονομιά της Unesco.

Στην ίδια περίοδο με το τζαμί, τον 16ο αι., δηλαδή, τοποθετείται καιη κατασκευή του Λουτρού. Πρόκειται για Δίδυμο Οθωμανικό Λουτρό, πιθανότατα και αυτό σε σχέδιο του αρχιτέκτονα Μιμάρ Σινάν. Μαζί με το τζαμί αποτελούσε μέρος του συγκροτήματος κτηρίων που ίδρυσε ο Οσμάν Σαχ. Το χαμάμ ή διπλά ή δίδυμα λουτρά, ήταν κατασκευασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να τα επισκέπτονται ταυτόχρονα άνδρες και γυναίκες. Είχε δύο κύριες εισόδους, μία στα νότια για το ανδρικό λουτρό, και μία στα βόρεια, για το γυναικείο, χωρίς επικοινωνία μεταξύ τους, και χωρίζονταν σε τρεις συνεχόμενους χώρους: τον ψυχρό, τον χλιαρό και τον θερμό που αντιστοιχούν στα τρία στάδια της διαδικασίας του λουτρού. Τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που σώζονται περιλαμβάνουν τον χώρο της εστίας τις δεξαμενές νερού και αγωγούς τροφοδοσίας και απομάκρυνσης του νερού.

Την δεκαετία του 1890 και μετά, το κτήριο υπέστη πολλές επεμβάσεις, προκειμένου να στεγάσει τις Φυλακές Τρικάλων – με καταστροφή της θολωτής του στέγασης, προκειμένου να εξοικονομηθεί χώρος για τη δημιουργία κελιών. Οι φυλακές λειτούργησαν εκεί ως το 2006 που μεταφέρθηκαν εκτός πόλης. Από τότε το χαμάμ με παρεμβάσεις αποκατάστασης ανακατασκευάστηκε και σήμερα είναι επισκέψιμο.

Στον πάνω όροφο του κτηρίου στεγάζεται το Μουσείο Τσιτσάνη. Μία φυλακή έκλεισε και την θέση της πήρε ένας πολυχώρος πολιτισμού και έρευνας αφιερωμένος σε έναν «μεγάλο άντρα» της πόλης, τον Βασίλη Τσιτσάνη. Ο χώρος παραδίδεται στην πόλη το 2017 και έτσι τα Τρίκαλα, η γενέθλια πόλη του Τσιτσάνη, τιμά τον πανελλήνιας εμβέλειας συνθέτη και στιχουργό. Οι μελωδίες του αποκτούν πλέον στέγη στην οποία και φιλοξενείται μουσειακή συλλογή, ενημερωτικό υλικό για την ζωή και το έργο του.

Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά για την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά μουσείο. Ένας χώρος ο οποίος συνενώνει στοιχεία πολιτιστικών και κοινωνικών διαδρομών. Όπως αναφέρει και η επίσημη σελίδα του μουσείου: «Από χαμάμ σε φυλακή και από χαρά σε λύπη, η μουσική έρχεται πλέον να απλώσει την δική της νότα και να δημιουργήσει μια ποικιλία συναισθημάτων».

Το 1938 ο Βασίλης Τσιτσάνης ηχογράφησε το βαρύ ζεϊμπέκικο «στα Τρίκαλα στα δύο στενά σκοτώσανε τον Σακαφλιά…» και από τότε τόσο τα Τρίκαλα όσο και ο Σακαφλιάς έγιναν πασίγνωστα στην Ελλάδακαι οι Τρικαλινοί έφτασαν να αποκαλούνται στην αργκό «Σακαφλιάδες».

Μέσα στα χρόνια, ο Σακαφλιάς θα γινόταν θρύλος, καθώς ο μύθος του έμοιαζε για άγνωστο λόγο ακαταμάχητος. Ποιος, όμως, ήταν ο Σακαφλιάς του τραγουδιού που δολοφονήθηκε πισώπλατα;

Όταν ο Τσιτσάνης ήταν παιδί ακόμα (το σπίτι του ήταν 500μ. από τις φυλακές), κυκλοφορούσαν μερικά αυτοσχέδια στιχάκια, στο περιθώριο, που αναφέρονταν σε ένα «αλάνι» που σεργιανούσε στα κακόφημα σοκάκια των Αθηνών που το 1926, σε ηλικία 27 χρονών, συνελήφθη, καταδικάστηκε και μεταφέρθηκε στις φυλακές Τρικάλων – πριν τον «φάνε μπαμπέσικα» κάτι μαχαιροβγάλτες εκεί στα «δυο στενά». «Δυο στενά» αποκαλούσαν συνήθως τις φυλακές Τρικάλων (υπήρχαν δύο διάδρομοι στενοί) ή τα στενά στο Βαρούσι;

Ο Σακαφλιάς (ψευδώνυμο του Χαρίλαου Χαραλάμπους) επιβίωσε ως λαϊκός μύθος και ήταν μάλλον το αμφιλεγόμενο της ιστορικής του διάστασης που τόνιζε το δυσδιάκριτο του χαρακτήρα του και το ακατανόητο μυστήριο που εξέπεμπε ο θρύλος του, παρά το γεγονός ότι δεν σερνόταν ξοπίσω του τίποτα ηρωικό ή αγωνιστικό!

Αλλά τα Τρίκαλα, γενικά υπερηφανεύονται για την μουσική τους παράδοση: Τσιτσάνης, Καλδάρας, Βίρβος, Κολοκοτρώνης, Σαμολαδάς, Μητροπάνος, Καβράκος, Χορωδία Τρικάλων, Τερψιχόρη Παπαστεφάνου.

Έχουν, επίσης, τεράστια παράδοση στον αθλητισμό με παγκόσμιους πρωταθλητές: Χρήστος Παπανικολάου στο επί κοντώ, Σοφία Σακοράφα στον ακοντισμό, ο Δημήτριος Γεωργαλής ολυμπιονίκης στην ποδηλασία – εξάλλου η πόλη των Τρικάλων έχει ποδηλατική κουλτούρα και γι’ αυτό και τα ποδήλατα ίσως είναι περισσότερα από τα αυτοκίνητα. Η πόλη εξάλλου είναι επίπεδη και ευνοεί την χρήση ποδηλάτων.

Ο Μύλος Ματσόπουλου είναι ένα από τα πιο σημαντικά νεότερα πολιτιστικά μνημεία της πόλης των Τρικάλων. Κατασκευάστηκε το 1884. Ένα βιομηχανικό κτήριο πρωτοπόρο για την εποχή του, σε βαλκανικό επίπεδο, πόλος γενικότερης ανάπτυξης της πόλης μετά την απελευθέρωση (1881) με τον μηχανολογικό του εξοπλισμό να σώζεται σήμερα ακέραιος στην θέση του. Κληροδοτήθηκε στον Δήμο το 1977 από τον Ι. Ματσόπουλο, ευεργέτη της πόλης.

Σήμερα είναι ιστορικό – βιομηχανικό πάρκο και πολιτιστικό κέντρο, λειτουργεί ως μουσείο και στεγάζει δημοτικό χειμερινό και θερινό κινηματογράφο και καφετέρια – σε έκταση 3.500τ.μ.

Τα τελευταία χρόνια διοργανώνεται στον Μύλο του Ματσόπουλου, κατά την περίοδο των Χριστουγέννων, το διάσημο χριστουγεννιάτικο θεματικό πάρκο ο «Μύλος των Ξωτικών».

Στην είσοδο της πόλης των Τρικάλων, από Θεσσαλονίκη – Λάρισα, συναντά κανείς το Στρατόπεδο Καβράκου με το κτήριο της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών, ένα πανέμορφο αρχιτεκτονικό και ιστορικό μνημείο νεοκλασικού ρυθμού. Έγινε επί πρωθυπουργίας Ελευθερίου Βενιζέλου, το 1910, όταν η πόλη ήταν ακόμη ακριτική και προετοιμάζονταν οι Βαλκανικοί πόλεμοι του 1912-13. Από το 1975 φιλοξενεί την Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών του Στρατού Ξηράς.

Εκτός από την Σχολή της Σ.Μ.Υ., φοιτητικό αέρα στην πόλη των Τρικάλων δίνουν άλλες δύο πανεπιστημιακές σχολές: τα Τ.Ε.Φ.Α.Α. – Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού και το Τμήμα Διαιτολογίας και Διατροφολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Αξίζει κάποιος να παρατηρήσει το Δικαστικό Μέγαρο– ένα πέτρινο κτίσμα από την τουρκοκρατία, όπου στεγαζόταν το τουρκικό κυβερνείο και οι στρατώνες.

Στα σημεία ενδιαφέροντος ανήκουν επίσης: Ο σιδηροδρομικός σταθμός (λειτούργησε το 1886 επί κυβέρνησης Χ. Τρικούπη και ανακαινίστηκε το 1990). Έξω από το κτήριο βρίσκεται ο θρυλικός καρβουνιάρης, ένα ατμοκίνητο τρενάκι άνω των 100 ετών.

Το Κέντρο Ιστορίας και Πολιτισμού εταιρείας «Κλιάφα». Στεγάζεται στο παλαιό εργοστάσιο της εταιρείας, βιομηχανικό κτήριο του 1926 που λειτούργησε ως ψυγείο, παγοποιείο και εργοστάσιο εμφιάλωσης του δημοφιλούς αναψυκτικού. Επισκέψιμο είναι το παλιό μηχανοστάσιο, ένα παραδοσιακό τυπογραφείο και η αίθουσα εκθέσεως αεριούχων ποτών.

Το Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο, το Μουσείο Ιεράς Μητροπόλεως, το Μουσείο Μουσικής Ιστορίας και, αν υπάρχει χρόνος στην επισκέπτη, στην Καλαμπάκα: το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και Μουσείο Μανιταριών, το Μουσείο Ελληνικής Παιδείας, το Μουσείο Ψηφιακής Προβολής Μετεώρων και στο Καστράκι: το Μουσείο Γεωλογικών Σχηματισμών Μετεώρων.

Γενικότερα τα Τρίκαλα είναι πόλη «ανοιχτή» σε καινοτομίες, σε νέες ιδέες, με ευρωπαϊκή επιβράβευση.

Είναι ο τόπος που δεν προσφέρει μόνο την φευγαλέα εντύπωση αλλά σε προσκαλεί και σε μαγνητίζει με τις φυσικές ομορφιές, την ιστορία και την συμπεριφορά – νοοτροπία των ανθρώπων του.

Τα Τρίκαλα συνθέτουν όλα αυτά και υπόσχονται να ικανοποιήσουν και τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες.

Όσα αναφέρθηκαν παραπάνω αποδεικνύουν ότι η ονομασία Τρίκαλα αδικεί την πόλη. Γιατί τα Τρίκαλα δεν έχουν μόνο τρία καλά, έχουν όλα τα καλά!!!
Αφροδίτη Μαργαρίτη

Φιλόλογος

Γεν. Γραμματέας του Φ.Ι.ΛΟ.Σ. Τρικάλων (Φιλολογικός Ιστορικός Λογοτεχνικός Σύνδεσμος)

Χρήσιμα βιβλία:«Ιστορία και Μνημεία των επαρχιών Τρικάλων και Καλαμπάκας – Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα», Θεοδώρου Α. Νημά.
«Τα Τρίκαλα και οι συνοικισμοί τους», Νεκτάριου Κατσόγιαννου.
«Τα Τρίκαλα στα χρόνια της κατοχής – Το χρονικό της ιταλικής και γερμανικής κατοχής των Τρικάλων», Δημητρίου Ι. Κωνσταντινίδη.

ΠΗΓΗ: Η ΦΑΡΕΤΡΑ.

ΙΑΠΩΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΓΙΝΕ ΑΠΟ ΤΟΝ FUJI TOMO KAZU [ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟ ΠΕΠΟ[. Καλή ανάγνωση.

Φίλες και φίλοι αγαπητοί Σαμουράοι και αγαπητές Γκέ'ι'σες καλησπέρα, χθες παρακολούθησα την εκπομπή του Δούση γιατί είχε ρεπορτάζ από την δεύτερη πατρίδα μου την ΙΑΠΩΝΙΑ, την εκπομπή παρακολούθησε και η πανίσχυρη γραμματέας της ΟΚΡΑ και πήρε την απόφαση να επισκεφθούμε την χώρα του ανατέλλοντος Ηλίου. Είμαι πολύ χαρούμενος που θα συμβεί αυτό , θα επιστρέψω στην αγαπημένη μου Ιαπωνία μετά από 34 χρόνια. Θα βρεθώ ξανά με την Κέ'ι'κο, με την Μίε, με την Έμι, με την Γιουμίκο, με την Χιρόκο, με την Νορίκο, με την Μασσαμί, με τον Ρυό, με τον Κέντο, με την Ακίκο, με την Θάλασσα, με τον Γιουμέτα, με τον Ριότα με τον Τακασί, με τον Σακαμότο και τα παιδιά τους φυσικά. 

Ελπίζω πως χθες διαβάσατε το άρθρο που σας έστειλα σχετικά με τον δήμαρχο της Φουκαόκα της Ιαπωνίας. Ειρήσθω εν παρόδω να πω πως στον προηγούμενο δήμαρχο τον κ. Παπαστεργίου είχα προτείνει να βάλουν κερασιές στις όχθες του Ληθαίου και το έκανε, του είχα προτείνει επίσης να αδελφοποιήσει την πόλη των Τρικάλων με την Φουκαόκα, αν δεν είχε φύγει σίγουρα θα τα είχε κάνει γιατί του άρεσε πάρα πολύ η ιδέα. Ο πρώην δήμαρχος μας με τον σημερινό είναι μέρα με νύχτα. Το μενού σήμερα έχει Ιαπωνέζικη ποίηση, και συγκεκριμένα Χά'ι'κου. Νας σας ενημερώσω πως και δικά μου Χά'ι'κού έχουν μεταφραστεί στα Ιαπωνικά. Μ' αυτά και με τ' αλλα που δεν λέγονται σας χαειρετώ με σεβασμό και επικούρεια διάθεση Επίκουρος ο Γοργογυραίος. Έρωσθε και Ευδαιμονείτε όσο είναι καιρός ακόμα. ΠΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΣΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ.

Matsuo Bashô
(1644 – 1694)
Πρώτη μέρα του χρόνου
σκέφτομαι τη μοναξιά
των δειλινών του φθινοπώρου

Το φθινόπωρο πλησιάζει
η δαμασκηνιά κι η σελήνη
τα πάντα αγγέλουν τον ερχομό του

Σ’ ένα κλαρί νεκρό
κάποιο κοράκι στάθηκε
ένα φθινοπωρινό  δείλι.

Δεν καίει λάδι πια στη λάμπα μου,
ξάπλωσα. Νύχτα,
κι απ’ το παράθυρο το φεγγάρι.

Φεγγάρι ολόγιομο.
Τριγύρω απ’ τη λίμνη όλη τη νύχτα
περιπλανήθηκα.

Τα νερά του καταρράκτη διαυγή.
Μέσα στα κύματα άσπιλα
λάμπει η σελήνη καλοκαιρινή.

Μιαν αστραπή:
Μες το σκοτάδι αστράφτει
του ερωδιού η κραυγή.

Μπροστά σε μιαν αστραπή
αξιοθαύμαστος
αυτός που δεν καταλαβαίνει!

Ξύπνα, ξύπνα, φωνάζω,
φίλη μου εσύ μοναχή,
πεταλούδα, που τώρα κοιμήθηκες.

Τη μοναξιά κι αυτή,
θα ‘ρθεις να τη μοιραστείς μαζί μου
φύλλο της Μανόλιας;

Όταν λείπει η αγάπη
τα πάντα μοιάζουν παρατημένα
και τα φύλλα νεκρά.

Έφτασε ο χειμώνας
στο βουνό χωρίς όνομα
πεφτουν τα πρώτα χιόνια.

Τ’ άνθη της Τηλιάς
τον Μάιο και τον Ιούνιο
απίθανο άρωμα!

Στο άρωμα των δαμασκηνιών
ξάφνου σηκώνετ’ ο ήλιος
και φωτίζει το μονοπάτι μες τα βουνά

Των τζιτζικιών το άσμα
ίσαμε την καρδιά των βράχων
φτάνει.

Όπου να ‘ναι θα πεθάνουνε
τα τζιτζίκια. Όσο τ’ ακούμε
δεν το σκεφτόμαστε.

Ανάκατα ψέματα κι αλήθειες
κι όμως υπάρχει μια σκέψη αγαθή
στο προσκεφάλι μου πλάι.

Πρώτη του χειμώνα νεροποντή.
Ο πίθηκος μοιάζει κι αυτός
ένα βρόχινο να ζητάει παλτό.

Χειμωνιάτικος ήλιος
εγώ καβαλάρης
και παγωμέν’ η σκιά μου

Αρρώστησα ταξιδεύοντας,
τώρα σ’ ένα λειμώνα πλανώνται
τα όνειρα μου γυμνά.
Yamaguchi Sodô
(1642 – 1716)

Κάτω από τη σελήνη στιλπνή
με μόνη συντροφιά γυρίζει στο σπίτι μου
η σκιά μου.
Sugiyama Sampû
(1647 – 1732)

Θα τον περιμένουνε τα παιδιά του
όσο ο κορυδαλλός
ανεβαίνει ψηλά!
Ikenishi Gonsui
(1650 – 1722)

Κόπασε του χειμώνα
ο άγριος άνεμος,
μην αφήνοντας πίσω του παρά τον αχό των κυμάτων.
Mukai Kyorai
(1651 – 1704)

Μπείτε! Μπείτε λοιπόν!
Ούρλιαζα, μα συνεχίζανε να χτυπάνε τη θύρα
σκεπασμένη με χιόνι.
Hattori Ransetsu
(1654 – 1707)

Φθινοπωρινό φεγγάρι γεμάτο
έρπουνε οι ατμοί
στην επιφάνεια του νερού.
Enomoto Kikaku
(1661 – 1707)

Στο καπέλο μου
το χιόνι μου φαντάζει λαφρύ
γιατί είναι δικό μου.

Έφτασε ο χειμώνας.
Στα σκιάχτρα
κουρνιάζουνε τα κοράκια.

Το γεμάτο φεγγάρι λαμπρό.
Στο ψάθινο δάπεδο, των πεύκων
αντανακλώνται οι σκιές.
Tachibana Hokushi
(† 1718)

Όλα καήκαν.
Ευτυχώς οι ανθοί
είχαν προλάβει ν’ ανθίσουν.

Ομπρέλες…
Πόσες περάσαν
Τούτη τη βραδιά μες το χιόνι;
Yosa Buson
(1716 – 1783)

Καθ’ όλην τη διάρκεια της μέρας
στου φθινοπώρου τη θάλασσα
η φουσκοθαλασσιά κυματίζει.
Ôshima Ryôta
(1718 – 1787)

Κρύβονται
οι πυγολαμπίδες κυνηγημένες
στις ακτίνες του φεγγαριού.
Kobayashi Issa
(1763 – 1827)

Με τι βλέμμα ζηλόφθονο
την πεταλούδα ακολουθεί
στο κλουβί το πουλί!
Suzuki Michihiko
(1757 – 1819)

Ανωνύμου
Ο θρύλος του Urashima
Περασμένο φθινόπωρο μέρα βαριά
Ομίχλη τριγύρω παχιά
Κι εγώ κάτω στο Suminoe
Στην ακτή περπατώντας αργά
Τις ψαρόβαρκες που στα κύματα
Κοιτώντας να ταλαντεύονται

Μιαν ιστορία απ’ τα παλιά
Όταν μου ‘ρθε στο μυαλό ξαφνικά.
Ήτανε κάποτε ένας νέος λαμπρός,
Ο Urashima, του Mizunoe ο γιος,
Και για τα δίχτυα του όπού ‘ταν ξακουστός,
Κι όπου στο ψάρεμα του τόνου, της τσιπούρας ήταν ο πρώτος.

Δεν τον παράβγαινε κανείς.
Μα να κάποια που έφυγε βραδιά
Μα να που κιόλα μέρες πέρασαν επτά
Και που στο σπίτι του δε γύρισε ξανά.
Και να που με τη βάρκα του
Τώρα στο χείλος της θάλασσας μπροστά.

Και να που μπροστά του προβάλλει ξαφνικά
Του θεού των θαλασσών χωρίς βιασύνη
Κωπηλατώντας η θυγατέρα αργά.
Κι ώρα θα μιλήσουν οι δυο τους για πολλά
Και θα ερωτευτούν παράφορα πολύ.
Και να που όρκους θ’ ανταλλάξουνε καυτούς

Και να που στη χώρα της αιώνιας ζωής
Στο τέλος θα επιστρέψουνε μαζί.
Έτσι απ’ το χέρι τώρα πιασμένοι τρυφερά
Με καρδιοχτύπι μπαίνουν κι οι δυο διστακτικά
Στη κατοικία τη μελλοντική,
Σαν που ταιριάζει μεγαλόπρεπη και οχυρή.

Κι έτσι ανέμελα καιρός πολλής περνά
Δίχως καθόλου να γερνάν
Μήτε και να πεθαίνουνε ποτέ
Μες στα παλάτια του θεού των θαλασσών θαλασσινά.
Μ’ αυτός ο αλαφρόμυαλος,
Ο γιος του κόσμου αυτού,

Στη σύζυγο του έτσι μιλά κι έτσι της λέει:
Είναι φορές που θα ‘θελα στο σπίτι μου το πατρικό
Σαν βέλος γρήγορο να πεταχτώ
Και νέα να μάθω του γέρου του πατέρα μου
Και της γριάς της μάνας μου ν’ ακούσω τη φωνή,
Κι ευτύς αμέσως πίσω να γυρίσω πλάι σου ξανά.

Κι έτσι αφού μίλησε τα λόγια αυτά
Έτσι τ’ αποκρίθηκ’ η γυναίκα του
Μια πίκρα τρίζει τη φωνή:
Πίσω, σαν το θελήσεις, στον κόσμο τούτο
Της αιώνιας ζωής να γυρίσεις ξανά
Και μαζί μου να ζήσεις σαν και πρώτα και πάλι,

Σ΄ ότι έχεις, να χαρείς, στον κόσμο σ’ ικετεύω, ιερό,
Με τα ψιμύθια πάρε το σεντουκάκι μου τούτο το μικρό
Που μου ‘ναι ακριβό πολύ κι αγαπητό
Και μην τ’ ανοίξεις πλάι μου ίσαμε να γυρίσεις πίσω πάλι εδώ.
Και να που τον βάζει να το επαναλάβει
Και να που τον βάζει να ορκιστεί.

Κι εκείνος το επόμενο πρωί
Στο Suminoe ευτύς αμέσως σα βέλος πετάγεται γοργά
Ψάχνει το σπίτι του
Και πια σπίτι δε βλέπει πουθενά,
Ψάχνει το χωριό του
Και πια χωριό δε βλέπει πουθενά.

Κι αμήχανος στέκεται κει στοχαστικός.
Και μέσα του μιλά και έτσι λέει:
Μέσα στα τρία χρόνια μόνο αυτά
Οπού ‘φυγα από το σπίτι μου μακριά
Είν’ έτσι τάχα δυνατόν να χάθηκαν τα πάντα
Και δίχως το ίχνος το παραμικρό

Και σαν να μην υπήρξανε ποτές
Τα πάντα να εξαφανιστούν;
Κι αν άνοιγα άραγε τούτο το σεντουκάκι
Μια ματιά μονάχα, έτσι για να δω,
Λες άραγε το σπίτι μου σαν άλλοτε και το χωριό
Μπροστά στα μάτια μου να εμφανίζονταν ξανά;

Κι ανοίγει ο άμυαλος
Το σεντουκάκι με τα ψιμύθια της ακριβής του τ’ ακριβό
Κι ευτύς αμέσως ξεχύνεται εν’ άσπρο σύννεφο, καπνός
Και φεύγει και χάνεται πέρα μακριά
Και πίσω στη χώρα της αιώνιας ζωής πετά.
Και που τρεκλίζοντας τα πόδια ξαφνικά,

Ουρλιάζει υποφέροντας φριχτά
Τους πόνους σ’ όλο το κορμί
Γκρεμίζεται και να που τώρα σέρνεται στη γη
Με δίχως δύναμη ξανά να σηκωθεί.
Και κάθε που περνά στιγμή
Το πνεύμα ολοένα πιο αδύναμο στα ξαφνικά

Και να που το δέρμα έτσι οπού ‘ταν νέο
Ίσαμε τώρα σφριγηλό
Γρήγορα πως γερνά
Και οι ρυτίδες έτσι πως το καλύπτουνε παντού
Και τα μαλλιά του οπού ‘ταν έτσι όμορφα
Ολόμαυρα και μακριά

Γρήγορα πως ασπρίζουνε
Κι έτσι πως αραιώνουνε τώρα στο κεφάλι τα μαλλιά!
Και μες το στέρνο ευτύς αρχίζει ναν τον πνίγει η πνοή
Και τον αφήνει τελικά, τον παρατάει η ζωή.
Κι από τον Urashima τώρα,
Του Mizunoe το γιο,
Μονάχα βλέπω τώρα το στερνό
Της κατοικίας του το τόπο τον παντοτινό.
Πηγή: https://wordpress.com
====================
Τα χαϊκάι (η λέξη χαϊκού καθιερώθηκε πολύ αργότερα, τον 20ο αιώνα) άρχισαν ν’ αναπτύσσονται στο τέλος του 12ου αιώνα. Προήλθαν από την ομαδική ποίηση γνωστή σαν ρυάκα (ποίηση με ερωτήσεις-απαντήσεις). Λίγο λίγο και πάντα προφορικά, θέλοντας να ενώσουν τις στροφές νοηματικά και σαν ένα είδους ομαδικού παιχνιδιού, δημιουργήθηκε μια σειρά στίχων που οδήγησε στα λεγόμενα χαϊκάι-ρένγκα.
Τα χαϊκάι αποτελούντο από δύο λέξεις και σήμαιναν «διασκεδαστικό» και «αστείο». Ήσαν δε γραμμένα στην καθημερινή γλώσσα, σαν αντίδραση στην επίσημη ανακτορική γλώσσα .
Τον 13ο αιώνα, εμφανίζονται τα πρώτα χόκκου σαν ξεχωριστή μορφή, έχοντας έναν περιπαιχτικό κυρίως χαρακτήρα. Μέχρι τον 15ο αιώνα, αυτονομήθηκαν σαν ποίηση δίνοντας έμφαση στο παιχνίδι με τις λέξεις και τις εικόνες.

Το «κλασσικό» χαϊκού, εδραιώθηκε τον 16ο αιώνα. Σ΄ αυτή την εποχή θα σταθούμε κι εμείς και ειδικά στους Ματσούο Μπασό και Κομπαγιάσι Ίσσα. Ήδη το Ζεν, έχει δώσει το «στίγμα» του στην ποίηση αυτή: η λιτή και συμπυκνωμένη μορφή του χαϊκού (5-7-5) ενώνεται με το πνεύμα του Ζεν, που δεν είναι άλλο από την ανάδειξη της στιγμής σε αιωνιότητα. Πρόκειται για βίωμα και γι’ αυτό, επειδή στους ποιητές των χαϊκού υπάρχει η συνείδηση ότι η ζωή είναι πάνω από τις λέξεις, τα λόγια είναι ελάχιστα, αφήνοντας τον αναγνώστη να «συμπληρώσει» αυτή την γεύση του αιώνιου. Δεν πρόκειται για «ινσταντανέ» ιστορίες, μήτε για απλές περιγραφές. Γίνεται προσπάθεια να συλληφθεί η στιγμή και να περάσει στο απυρόβλητο του χρόνου.
Δεν πρόκειται βέβαια και για ψυχολογική ποίηση. Ωστόσο, μέσα από την αναφορά στην Φύση (σχεδόν πάντα) αναδύεται και ο ποιητής με την ανάλογη διάθεση: λύπη, χαρά, κλάμα γέλιο, απόλαυση, γαλήνη, μοναξιά. Δεν είναι αφηρημένα ποιήματα. Υπάρχουν λέξεις-εργαλεία, συγκεκριμένες και συχνά ανάλογες με την εποχή του χρόνου (Κίγκο) που προκαλούν και τα αντίστοιχα συναισθήματα.
Έτσι, έχουμε ενδεικτικά τις ανθισμένες κερασιές, τις πεταλούδες ,τις ιτιές και το κελάηδημα των αηδονιών, τους βατράχους, τις λίμνες ,τις λιβελλούλες, τα κρίνα , τον τζίτζικα, το απογευματινό αεράκι, τα σύννεφα, την πανσέληνο, τα κόκκινα φύλλα, τον σαλίγκαρο, τα στάχια, τα σκιάχτρα, το χιόνι, τις παγωμένες καλύβες, τις δαμασκηνιές, τις πάπιες.
Ένα άλλο ζήτημα, είναι η κλασσική αρχιτεκτονική του χαϊκού (5-7-5) και το αν χρειάζεται ή όχι να διατηρείται κυρίως στην μεταφορά τους σε άλλες γλώσσες από την ιαπωνική. Αυτό το θέμα έχει συζητηθεί και έχει αμφισβητηθεί ευρέως. Πολλοί είναι εκείνοι και στην Ιαπωνία, που δεν μένουν προσκολλημένοι στη μορφή. Πρώτος ο Μασαόκα Σίκι (1867-1902) που θεωρείται ο ιδρυτής του σύγχρονου χαϊκού, ακολούθησε μια αυτόνομη μορφή ποίησης. Ο ίδιος μάλιστα καθιέρωσε τον όρο χαϊκού από χακάϊ ή χόκκου.
Ιδού τρία χαϊκού τού Σίκι σε μετάφραση του Σωκράτη Σκαρτσή:
Φαντάσου,
ο μοναχός έφυγε
πριν λάμψει το φεγγάρι.
–Πέτρα στην καλοκαιρινή πεδιάδα 

–έδρα του κόσμου.
–Καλοκαιρινός ουρανός καθαρός απ’ τη βροχή 

–μερμήγκια στη γραμμή.
Όπως είπαμε πιο πάνω, σκεφτήκαμε να παρουσιάσουμε στίχους δύο αντιπροσωπευτικών ποιητών της κλασσικής εποχής του χαϊκού, του Μπασό και του Ίσσα. Και οι δύο, ο καθένας με τον τρόπο του, έβαλαν για τα καλά το Ζεν στην ποίησή τους, ανάγοντας το παρόν σε μοναδικό, αιώνιο χρόνο, με απλότητα, αφαιρετικότητα και χιούμορ ενίοτε.
Β α σ ι λ ι κ ή Φ ρ ά γ κ ο υ.

Doomo Arigatoo! που φθάσατε ως εδώ.

ΜΙΑ ΜΟΥΡΙΑ, ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΜΙΑ ΠΡΩ'Ι'ΝΗ ΠΑΡΕΑ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ. Ευχαριστούμε Ηλία.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί οικολόγοι, λάτρεις του φυσικού περιβάλλοντος, θαμώνες του ίσκιου της Μουριάς καλησπέρα, αποφάσισα σήμερα να σταματήσω για λίγο την αναδιάρθρωση του ιστολογίου και να βάλω εμβόλιμα το σημερινό κείμενο του Ηλία, ένα καταπληκτικό και άκρως συγκινητικό άρθρο του συγγραφέα Ηλία Γιαννακόπουλου που αναφέρεται στην Μουριά της αυλής του στο χωριό του, την ιστορική και πνευματική Πιάλεια. Διαβάστε το σχόλιο που έκανα στην ανάρτηση του κειμένου που ανέβασε ο Ηλίας στο δικό του ιστολόγιο, Blog "ΙΔΕΟπολις" 

''Είχα την τύχη να καθίσω κι εγώ κάτω από τον ίσκιο της Μουριάς, ήταν ένα σημείο αναφοράς, ως δια μαγείας όταν βρισκόμασταν εκεί νιώθαμε μία ευεξία χάρη στον ίσκιο της Μουριάς. Εκεί λοιπόν στο σημείο όπου η Μουριά μας έδινε πολλά κάθισε και ο Επίκουρος ο Γοργογυραίος συζητώντας περί φιλοσοφίας και όχι μόνο. Εκεί πίναμε και το τσιπουράκι παρέα με τον φίλο της σοφίας που τόσα χρόνια φρόντιζε την Μουριά. Τώρα που το σκέφτομαι έπρεπε να της είχαμε δώσει ένα όνομα. Όσο για το κείμενο τι να πω; Ο Ηλίας ο,τι πιάνει στο μυαλό του το κάνει χρυσάφι, πάρα πολύ συγκινητικό το άρθρο, προτείνω να το διαβάσουν όλοι οι οικολόγοι που έχουν ευαισθησίες για το περιβάλλον, είναι ένας ύμνος προς τη φύση. Ευχαριστούμε Ηλία που μας θυμίζεις πως πρέπει να είναι ο άνθρωπος, αν βέβαια θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι που λέει και ο ποιητής. Επίκουρος ο Γοργογυραίος. Έρρωσθε''.

ΠΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΗΛΙΑ

 «Τα δέντρα είναι ποιήματα που γράφει η Γη προς τον ουρανό. / Και εμείς κόβουμε τα δέντρα και τα κάνουμε χαρτί, / για να καταγράψουμε την κενότητά μας” (Χαλίλ Γκιμπράν)

Αλήθεια πώς μπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος κόβοντας το δέντρο που στη σκιά του μεγάλωσε και πέρασε τις πιο ωραίες στιγμές....

Πώς να ξεχάσω εκείνα τα καλοκαιρινά πρωινά που τα κλαδιά του και τα φύλλα του έκρυβαν τις καυτές ακτίνες του Ήλιου;

Πώς να ξεχάσω τις ατέλειωτες πρωινές συζητήσεις που μάς ενέπνεε η ανατολή του Ήλιου κάτω από την σκιά του αγαπημένου μας δέντρου, της Μ Ο Υ Ρ Ι Α Σ.

Πόσα και πόσα δεν άκουγαν τα κλαδιά και τα πυκνά της φύλλα χωρίς ποτέ να διαμαρτυρηθεί και όταν ακόμη κάποιο καρφί πλήγωνε τον κορμό της για να ικανοποιήσει κάποια μας απαίτηση για διευκόλυνση....

Ξύπναγα το πρωί και το βλέμμα μου έπεφτε στο πλούσιο φύλλωμά της. Κάποιες στιγμές ένιωθα ότι δυσανασχετούσε αν αργούσε η παρέα για τον πρωινό καφέ στην πιο ωραία γωνιά του σπιτιού μου στο χωριό.

Πόσες και πόσες ιστορίες δεν άκουγε υπομονετικά και πόσα μυστικά της οικογένειάς μου δεν γνώρισε εδώ και χρόνια πολλά όταν με τα αδέλφια μου στη συνήθη θέση του ο καθένας, την ίδια ώρα και ο καθένας τις δικές του επιλογές του πρωινού καφέ...

Η ζωή μου παράλληλη με αυτήν του δέντρου μου...Όταν γεννήθηκα την βρήκα, αφού οι γονείς μου την φύτεψαν. Αυτοί έφυγαν, αλλά η Μ Ο Υ Ρ Ι Α έμεινε εκεί για να μάς συντροφεύει...

Τώρα που κάποια αρρώστια την ταλαιπώρησε τα τελευταία χρόνια αποφάσισα-με βαριά καρδιά-να την κόψω...Δεν ήταν κάτι εύκολο για μένα, αφού ένα δέντρο και κάθε δέντρο έχει κι αυτό Ψ Υ Χ Η...

Κόβοντας τη Μ Ο Υ Ρ Ι Α ένιωσα σαν έκοψα ένα κομμάτι από τη ζωή μου. Από μία διαστροφή της ζωής μου η πρώτη πρωινή φροντίδα μου ήταν η περιποίησή του (πότισμα, κλάδεμα...).

Ήταν μία δύσκολη στιγμή όταν με το αλυσοπρίονο άρχισα να την κόβω. Ένιωσα λίγο περίεργα και για μία στιγμή σκέφτηκα να τα παρατήσω. Ήταν σαν πληγώνω κάποιον φίλο μου..Αλλά έπρεπε να την κόψω...

Τα δύο τελευταία χρόνια η Μ Ο Υ Ρ Ι Α μου δεν είχε πολλά φύλλα και φαινόταν πως στο εσωτερικό της (κουφάλα,) πονούσε και υπέφερε πολύ...Η κλιματική αλλαγή την αρρώστησε πολύ, άσχετα αν ο γειτονικός πλάτανος-όλως περιέργως- βρίσκεται στην πιο καλή του ώρα...

Σίγουρα στη ΜΟΥΡΙΑ μου δεν κατοικούσαν οι νύμφες Δρυάδες, Αμαδρυάδες και οι Ορεστιάδες...Ωστόσο το καλοκαίρι φιλοξενούσε την ορχήστρα των τζιτζικιών. Οι Σφήκες και οι αγριοκούμπανοι στο εσωτερικό της κορμό έβρισκαν ασφαλές καταφύγιο....

Θα ήθελα να ξέρω πως νιώθει τώρα ο παρακείμενος Έλατος που έχασε τη συντροφιά του. Μικρότερος σε ηλικία αυτός και πολύ θαλερός κυριαρχεί στο χώρο με το ύψος του και την μεγαλοπρέπειά του. Θυμάμαι τον ανταγωνισμό της Μουριάς με τον Έλατο, όταν τον φύτεψα δίπλα. Κάθε μέρα υπήρχε ένας συνεχής ανταγωνισμός για το ποιο δέντρο θα φθάσει ψηλότερα.

Ποιος είπε πως τα δέντρα δεν έχουν ψυχή και αισθήματα;

Εννοείται πως αργότερα ο Έλατος κέρδισε τη μάχη και η Μουριά παραιτήθηκε, αφού γνώριζε πως ο νόμος της αριστοτελικής εντελέχειας ισχύει απόλυτα. Τίποτα τελικά στη φύση δεν είναι τυχαίο και όλα διακονούν τους ακατάλυτους φυσικούς και συμπαντικούς νόμους.

Βλέποντας το κενό που άφησε το κόψιμο της Μουριάς και ενθυμούμενος την εξαμελή ομάδα-παρέα της οικογένειάς μου (αδέλφια-σύζυγοι) νιώθω περίεργα στη σκέψη πώς θα νιώθει ο τελευταίος “μόνος“ στη γνωστή γωνία της αυλής του σπιτιού μου και άσκεπος, αφού ο ίσκιος της μουριάς δεν θα υπάρχει άλλο.

«Ιερά μου φαίνονται μόνο τα δέντρα / σήματα οιωνών / φωλιές πνευμάτων / δωρητές σκιάς / αφηγούνται ολόκληρη την ιστορία / με χίλια λόγια, μ΄ έναν παλμό…/ Ιερά μου φαίνονται μόνο τα δέντρα / τα παντοδύναμα / χωρίς να το δείχνουν / κάθε φορά που τα ρίχνουν σπαράζει ο θεός / κάθε φορά που γκρεμίζονται / η φύση αναρωτιέται “πώς γίνεται / να σωριαστεί ένας Τιτάνας, / μήπως φτάνει η Συντέλεια;” (Στρατής Πασχάλης, από το βιβλίο, Κοιτάζοντας Δάση, Μεταίχμιο, 2002).

Δεν θα ήθελα να ήμουν ο τελευταίος αυτής της παρέας. Αλλά και θα ήθελα, όμως, να ζήσω αυτή τη στιγμή και να περιγράψω τα συναισθήματα και τις σκέψεις αυτής της sui generis μοναξιάς.

Αχ! και να μπορούσα να έφτιαχνα χαρτί από τον κορμό της Μουριάς για να γράψω όλα αυτά και όσα θα ακολουθήσουν.

Είμαι περίεργος τι θα ένιωθε και τι θα έγραφε η Μουριά βλέποντας και ακούγοντας κάθε πρωί (και όχι μόνον τότε) όλα αυτά που συζητούσαμε. Πολιτικές αναλύσεις, φιλοσοφικές αναζητήσεις, κοινωνικά σχόλια, γκρίνιες, όνειρα, σχέδια, πειράγματα, οικογενειακές έγνοιες, γέλια…

Τελικά σε αυτόν τον κόσμο δεν είμαστε μόνοι μας. Μοναξιές μπορεί να νιώθουμε, μόνοι δεν είμαστε. Άνθρωποι, Ζώα και Δέντρα αποτελούμε μία αδιάσπαστη ενότητα, μία αλυσίδα. Κάθε κρίκος της αλυσίδας είναι διαφορετικός αλλά όλοι μαζί αποτελούν ένα όλον και για να υπάρξει αυτό το όλον προϋποθέτει τη συνεργασία και την “αλληλεγγύη” όλων.

Η επιστήμη αναζητά τεκμήρια για να θεμελιώσει τις υποψίες της πως και τα δέντρα όπως και τα ζώα-εκτός βέβαια από τον άνθρωπο-έχουν σκέψη και αισθήματα.

Πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως τα δέντρα έχουν κομμάτι από τη θεϊκή ουσία και γι αυτό τα λάτρευαν ως θεότητες. Γι αυτό όσοι περιφρονούσαν τα δέντρα ή τα “κακοποιούσαν” αντιμετώπιζαν την ανθρώπινη οργή και τιμωρία αλλά πρωτίστως και την θεϊκή τιμωρία, όπως μάς διδάσκει και ο μύθος του Ερυσίχθονα.

Γι αυτό δημιουργήθηκαν πολλοί μύθοι και γράφτηκαν πολλά τραγούδια που υμνούν την προσφορά των δέντρων στον άνθρωπο (καρπό, σκιά….), όπως “Η Ιτιά”, “Ο Γερο Πλάτανος” κι άλλα

Ωστόσο δεν “σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν” , αλλά και τα δέντρα.

Αυτό που έζησα κόβοντας το αγαπημένο μου δέντρο ήταν κάτι ξεχωριστό και ένιωσα πολλές ενοχές. Πολλές φορές μία νομοτελειακά αναγκαία πράξη δεν έχει υποχρεωτικά και τη δύναμη να σε από-Ενοχοποιήσει από αυτό που πράττεις.

Με αυτά κι αυτά η γνωστή γωνία του σπιτιού μου θα είναι γυμνή για πολύν καιρό, αν και φρόντισα να αντικαταστήσω με άλλο δέντρο (Φλαμουριά) την απουσία-κοπή της Mουριάς. Ωστόσο χρειάζεται χρόνος για να απλώσει τα κλαδιά της και να μας χαρίσει τον ίσκιο της κάθε πρωί στην ώρα του καφέ.

Όταν ξαναβρεθεί η γνωστή παρέα στη γνωστή γωνία το επόμενο καλοκαιρινό πρωινό, τότε θα νιώσουμε πιο έντονα την απουσία της, όπως και την απουσία κάποιου μέλους της παρέας. Δυστυχώς η ζωή (ανθρώπων και δέντρων) ακολουθεί πάντα κάποιους νόμους και μία πορεία που η ανθρώπινη θέληση δεν μπορεί να αναστείλει-εμποδίσει, ούτε καν να προβλέψει πολλές φορές.

Γι αυτό είναι φρόνιμο κι αναγκαίο να ακολουθήσουμε τη συμβουλή-προτροπή του Warren Buffet (αμερικανός επενδυτής).

“Κάποιος κάθεται στη σκιά σήμερα, επειδή κάποιος άλλος φύτεψε ένα δέντρο πολλά χρόνια πριν”

*ΠΗΓΗ: Blog, “ΙΔΕΟπολις”, Ηλία Γιαννακόπουλου

*Σχόλια αναγνωστών μου

1.«Δυστυχώς Ηλία ανάλογο συναίσθημα βιώνω ήμουν παιδάκι 11 χρόνων όταν την φύτεψα την πότιζα στη φάρμα μας πενήντα χρόνια στον ίσκιο της εκεί έχουμε ακόμα το τραπέζι που μαζευόμαστε . Δεν το χωράει η καρδιά μου να πάρω από κει το κουφάρι της. Αρρώστιες πολλές στην χλωρίδα αιωνόβια πλατάνια , μουριές ξεράθηκαν ίσως κακοί οιωνοί» (X. B)

2.«Όλα τα δέντρα έχουν ψυχή! Η Μουριά είναι από τα εξαιρετικά δέντρα που μπορούν να διηγηθούν ανθρώπινες ιστορίες. Μια άλλη, νέα Μουριά θα μπορούσε ίσως να απαλύνει την θλίψη...(K.K)

3 «Λυπάμαι για το δέντρο που χρειάστηκε να κόψετε... Κάποτε, πριν 35 χρόνια, φύτεψα μια μουριά στην αυλή στη Σκύρο. Ευτυχώς απολαμβάνουμε ακόμα τη σκιά της, μαζί και ο περαστικός της φωτογραφίας. Κι ας γκρινιάζει η γειτόνισσα πως την ενοχλούν τα φύλλα που…»(Y.S)

4.«Πολύ λυπηρό, φίλε Ηλία, όπως το περιγράφεις! Έτσι Ακριβώς είναι όπως το λες και ειδικά το σημείο όπως βλέπω βρισκόταν, σαν ένας φύλακας του σπιτιού !!! Αν είναι ζωντανή, μήπως δώσει από εκεί κανένα βλαστάρι, να μείνει η Μαγιά της»(Σ.B)

5.«Ίσως επειδή πρέπει να φυτέψεις μια καινούργια για καινούργιους. Καλημέρα σας»(Θ.Α)