«Ο ΘΆΝΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΆΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΘΕΏΝ» (ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΌΣ ΣΥΓΚΡΗΤΙΣΜΌΣ) του Ηλία Γιαννακόπουλου.

«Οι Φρύγες, επίσης, που πίστευαν ότι ο Θεός κοιμάται τον χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι είναι ξυπνητός….», Πλούταρχος, Ηθικά.

Ο πρωτόγονος άνθρωπος βρέθηκε μπροστά σε δυο πραγματικότητες απέναντι στις οποίες ένιωσε αδύναμος βιολογικά. Αυτές ήταν το φυσικό περιβάλλον και ο Θάνατος. Ως προς το φυσικό περιβάλλον ένιωσε άμεσα εξαρτημένος, αφού αυτό αποτελούσε (εί) πηγή της βιολογικής του συντήρησης και επιβίωσης. Απέναντι στις φυσικές δυνάμεις (βροχή, σεισμός, εναλλαγή εποχών…) ήταν άοπλος και εκτεθειμένος στη μη προβλεψιμότητά τους.

 Ο θάνατος για τον πρωτόγονο στο βαθμό που ταυτίστηκε με τη βιολογική περατότητά του συνιστούσε τον απόλυτο φόβο και απέκτησε ένα μυστηριακό χαρακτήρα που ακόμη και σήμερα η επιστήμη – φιλοσοφία δεν απάντησε στο ερώτημα «γιατί πεθαίνουμε».

 Έτσι τις δυο αυτές πραγματικότητες (φυσικό περιβάλλον – θάνατος) σε μια ύστερη φάση τις αναγνώρισε ως νομοτέλεια και αναγκαιότητα. Ωστόσο αυτή η αναγνώριση δεν σήμανε και μια τυφλή παραίτηση ή αποδοχή αλλά το πρώτο βήμα για να τις ερμηνεύσει και να τις υπερβεί. Απώτατος στόχος να νιώσει ελεύθερος και ασφαλής «Ελευθερία είναι η αποδοχή της αναγκαιότητας» (Έγελος).

Η θεοποίηση της φύσης

 Όσο κι αν η θέση του Hegel συνιστά οξύμωρο σχήμα δεν παύει να υποδηλώνει την αγωνία του ανθρώπου να επιβιώσει (βιολογικά – πνευματικά – ηθικά…) μέσα από τις επιταγές μιας αδήριτης αναγκαιότητας. Προς το σκοπό αυτό θεοποίησε τις φυσικές δυνάμεις ως μια μορφή άμυνας απέναντι στη «δύναμή» τους.

 Ο Ουρανός και η Γαία (γη) αποτέλεσαν το πρώτο δίδυμο των θεών. Έκτοτε ακολούθησαν κι άλλες θεοποιήσεις σε μια προσπάθεια να κατανοήσει την αναγκαιότητα της δύναμης της φύσης και να συμφιλιωθεί μαζί της. Κι αυτό γιατί αυτή για τον άνθρωπο ήταν ο μέγιστος «χορηγός» και «διδάσκαλος». Η δικαιοσύνη, το μέτρο, η κοσμιότητα και η αρμονία αποτελούσαν τα βασικά στοιχεία της ύπαρξής της.

  Έτσι η φύση δεν άργησε να αποτελέσει αντικείμενο λατρείας μέσα από τη δημιουργία της θρησκείας και των διαφόρων θεοτήτων που αντιπροσώπευαν βασικές εκφράσεις του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και των ανθρώπινων αναγκών. Η Δήμητρα, η Άρτεμις, ο Διόνυσος, οι Νύμφες, οι Ναϊάδες, οι Ορεστιάδες, οι Δρυάδες και οι Νηρηίδες αποτελούσαν αντικείμενο λατρείας και θεοποίησης. Όλες αυτές οι θεότητες δεν ήταν κάτι απόκοσμο αλλά στοιχείο της καθημερινότητας των ανθρώπων.

 Έτσι μέσα από τη θεοποίηση των φυσικών δυνάμεων ο άνθρωπος συμφιλιώθηκε και με την ιδέα του θανάτου προσδίδοντας στους ανθρωπόμορφους θεούς του το στοιχείο της αθανασίας. Οι θεοί πάσχουν, υποφέρουν, πονούν αλλά δεν πεθαίνουν. Κι αν αυτό συμβεί, είναι προσωρινό γιατί πάντα ακολουθεί η ανάστασή τους. Επομένως το σχήμα Ζωή – Θάνατος – Ανάσταση είναι κοινός τόπος όχι μόνο της Ελληνικής μυθολογίας – θρησκείας αλλά και πολλών άλλων θρησκειών.

Το παράλογο του θανάτου των Θεών

Αυτό καταδεικνύει πως τα δυο κομβικά στοιχεία του χριστιανισμού η Σταύρωση και η Ανάσταση έλκουν την καταγωγή τους τόσο από την αρχαία μυθολογία αλλά κι από τους μύθους – θρησκείες άλλων λαών, με τις αναγκαίες κάθε φορά παραλλαγές. Ωστόσο το βασικό μοτίβο – σχήμα ο Θάνατος – η Ανάσταση του θεού παραμένει ως μια εκδήλωση της ανθρώπινης – διαχρονικής και επίμονης – επιθυμίας αλλά και αγωνίας του ανθρώπου να συγκρουστεί με το παράλογο «absurdum» του θανάτου και της ανάστασης.

  Εξάλλου ο πρωτόγονος – αλλά και ο σύγχρονος – άνθρωπος αυτό που βιώνει εκατομμύρια χρόνια είναι ο κύκλος της φυσικής λειτουργίας μέσα από τις εποχές και κυρίως το χειμώνα και το καλοκαίρι (η ακαρπία – η φθορά vs βλάστηση – ευφορία – αναγέννηση της φύσης). Δίπλα σε αυτά το Πένθος και η Χαρά κυριαρχούν ως ανθρώπινα συναισθήματα και συγκροτούν το πλαίσιο ζωής του θνητού ανθρώπου.

  Η αλλαγή, λοιπόν, των εποχών, η γονιμότητα και η ακαρπία, η βλάστηση και η «ύπνωση» της φύσης υφαίνουν τον ιστό πολλών μύθων και θρησκευτικών δοξασιών ή λατρειών σε παγκόσμιο επίπεδο. Εξάλλου, γρήγορα οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν πως ο κυκλικός χρόνος (γέννηση – θάνατος – αναγέννηση) συνιστά το θεμέλιο της κοσμικής τάξης. Αυτή η κοσμική τάξη αποτέλεσε το βάθρο πάνω στο οποίο η ανθρωπότητα οικοδόμησε το ηθικό και κοινωνικοπολιτικό σύστημα αλλά και τις προοπτικές για μια ζωή με πνευματικότητα και συναισθηματική πληρότητα.

 «Αυτό που σήμερα αποκαλείται Χριστιανική θρησκεία, υπήρχε ήδη ανάμεσα στους αρχαίους και δεν έλειπε και στις απαρχές της ανθρώπινης φυλής. Όταν ο Χριστός εμφανίστηκε ένσαρκος, η αληθινή θρησκεία, που ήδη υπήρχε, έλαβε την ονομασία Χριστιανική» (Άγιος Αυγουστίνος).

Διανύοντας, λοιπόν τη Μεγάλη Εβδομάδα και τα Πάθη του Χριστού και προσδοκώντας την Ανάσταση αναγκαία κρίνεται η αναφορά σε εκείνες τις θεϊκές οντότητες που γεννήθηκαν ως θνητές, υπέφεραν, πέθαναν και αναστήθηκαν. Το πρότυπο του Θεού που πεθαίνει και ανασταίνεται επαναλαμβάνεται διαρκώς σε διαφορετικά πολιτισμικά και θρησκευτικά περιβάλλοντα.

Θρησκευτικός συγκρητισμός

Παρόλες τις διαφορές οι αρχαίες παγανιστικές θρησκείες και ο χριστιανισμός μοιράζονται πολλά κοινά στοιχεία. Ο θρησκευτικός συγκρητισμός αποτέλεσε μια πραγματικότητα ενισχύοντας ή και διευκολύνοντας τις πνευματικές – πολιτιστικές προσαρμογές «με την ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών» (Κ. Καβάφης).

Μπορεί η «Ανάσταση του Ιησού» να συνιστά την απόλυτη απόδειξη για τη θεϊκή φύση του Χριστού, ωστόσο η ιστορική αλήθεια έχει τις ρίζες της και σε άλλες αρχαίες θρησκείες που πίστευαν σε θεούς που πέθαιναν και ανασταίνονταν. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο ο Χριστιανισμός που θεμελιώνει την πίστη πάνω στην Ανάσταση «Ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, ματαία η πίστις υμών» (Απόστολος Παύλος, Επιστολή Α προς Κορινθίους, ιε, 17), αλλά και πολλές άλλες θρησκείες περιλαμβάνουν στις λατρευτικές τους εκδηλώσεις το στοιχείο της Ανάστασης.

 Μια αδρομερής καταγραφή του μοντέλου «ο θάνατος και η ανάσταση του θεού» θα ήταν ωφέλιμη για την κατανόηση του θρησκευτικού συγκρητισμού και τη γονιμοποιό δύναμή του στην αλληλοκατανόηση και ειρηνική συνύπαρξη Θρησκειών και λαών. Η λεπτομερής καταγραφή υπερβαίνει το σκοπό του παρόντος άρθρου.

 Ο Άδωνις (σημιτικός θεός που έγινε αποδεκτός κι από τους Έλληνες), ο θρακικός Διόνυσος (ο επανομαζόμενος και Ζαγρεύς), ο Αιγύπτιος Όσιρις, ο Ινδός Κρίσνα, ο Μίθρα (Πέρσης θεός), ο Ταμούζ (Ασσυροβαβυλώνιος θεός), ο Άττις (Φρυγία), ο Όντιν (σκανδιναβική θεότητα), ο Κετζαλκόατλ (Κεντρική Αμερική), ο Υάκινθος, η Περσεφόνη είναι μερικά παραδείγματα που πιστοποιούν τις διάφορες παραλλαγές του αναστημένου θεού.

Εις τα καθ’ ημάς δέσποζε ο μύθος της Δήμητρας – Περσεφόνης και τα Αδώνεια, όπως βέβαια και Βακχικές τελετές ή του Διόνυσου. Ειδικότερα ο μύθος της Δήμητρας – Περσεφόνης συμβόλιζε την εναλλαγή των εποχών με ευθεία αναφορά στο φαινόμενο του σπόρου που περιμένει υπομονετικά να έρθει η άνοιξη για να αναπτυχθεί και να καρπίσει.

Ημίθεοι

Οι Αδώνιες τελετές παραπέμπουν στις αντίστοιχες του Χριστιανικού Πάσχα, με την αναπαράσταση του θανάτου και της ανάστασης του Άδωνι. Η πρώτη ημέρα των «Αδώνειων μυστηρίων» λεγόταν «αφανισμός» και ήταν ημέρα πένθους για το θάνατο του θεού. Η δεύτερη μέρα λεγόταν «εύρεσις» και αντιστοιχούσε με τη δική μας Ανάσταση (ημέρα χαράς και αγαλλίασης).

Επιμύθιο

Παρακολουθώντας τα δρώμενα σε θεολογικό επίπεδο διαπιστώνουμε ομοιότητες και επαναλήψεις αρχαίων Ελληνικών συμβόλων στον Χριστιανισμό. Εξάλλου οι μορφές του Προμηθέα και Χριστού βαδίζουν παράλληλα, αφού και οι δυο πάσχουν για τον άνθρωπο.

Όσα, λοιπόν, αντίκεινται στους φυσικούς νόμους, στην ανθρώπινη εμπειρία και στον επιστημονικό ορθολογισμό μπορεί να μας τρομάζουν αλλά είναι η άλλη – η αθέατη πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι οι πολλαπλές εκδοχές του ανθρώπινου πνεύματος και του πολιτισμού, τον οποίο πρέπει να εξετάζουμε στην ολότητά του και στη διαχρονικότητά του. Έτσι κατανοούμε καλύτερα το παρελθόν, συνειδητοποιούμε τη θέση μας στο παρόν και αισιοδοξούμε για το μέλλον.

«Όποιος έχει στα χέρια του τον πολιτισμό, έχει στα χέρια του τον κόσμο» (Καντ).

Πηγή: https://iliasgiannakopoulos.blogspot.com/

Ευφροσύνη Γκρανιά - Κλώτσα: Aυτός ο ιός δεν θα εξαλειφθεί εύκολα ΤΑΣΟΥΛΑ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ

Μεγάλωσε στο Αργος. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1997 και, αμέσως μετά το αγροτικό της, έφυγε για τις ΗΠΑ. Ελαβε την ειδικότητα της Παθολογίας στη Φιλαδέλφεια και στη συνέχεια της Λοιμωξιολογίας στο Σικάγο και ταυτόχρονα μάστερ στη Δημόσια Υγεία από το University Of Illinois. Επειδή ήθελε να επιστρέψει στην Ευρώπη, το 2004 πήγε στο Cambridge, όπου έκανε διδακτορικό στην Επιδημιολογία. Από το 2008 είναι διευθύντρια της Κλινικής Λοιμωξιολογίας στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Cambridge, με σημαντικό κλινικό και ερευνητικό έργο.

Ζει στη Βρετανία με τον σύζυγό της, ενδοκρινολόγο Αγγελο Κλώτσα και τα παιδιά τους. Θα επέστρεφε ποτέ στην Ελλάδα; «Δεν με κρατούν τα χρήματα εδώ αλλά η αξιοκρατία του βρετανικού συστήματος», απαντά η Ευφροσύνη Γκρανιά - Κλώτσα. «Αν το επιτρέψουν τα πράγματα –και αν θα είμαι χρήσιμη σε ένα αξιοκρατικό σύστημα– θα είναι τιμή και χαρά μου να υπηρετήσω στην πατρίδα μας, που με σπούδασε άλλωστε».

Στις διαλέξεις της, εδώ και χρόνια, προειδοποιεί για μια νέα πανδημία «που, εκτός από τις ανθρώπινες απώλειες, θα έχει τεράστιο οικονομικό και πολιτικό κόστος, και θα επηρεάσει καθέναν από εμάς άμεσα και με απροσδόκητους τρόπους»...

– Δεν είναι η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει μια πανδημία, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της τεράστιας επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου που έχει συντελεστεί, είχαμε την ψευδαίσθηση ότι είμαστε άτρωτοι. Εσείς αιφνιδιαστήκατε από τη δυναμική του SARS-CoV-2;
– Oχι, καθόλου. Το 2013 είχα προσκληθεί να δώσω διάλεξη στην Ακαδημία Αθηνών με θέμα τις αναδυόμενες λοιμώξεις και είχα περιγράψει ακριβώς αυτόν τον κίνδυνο, φτάνοντας ακόμη και στο σημείο να ενοχοποιήσω την Ασία και τις νυχτερίδες. Οχι βέβαια επειδή διαθέτω μαντικές ικανότητες, αλλά γιατί όλοι οι επιδημιολόγοι περιμέναμε ότι η επόμενη πανδημία γρίπης θα είχε τα ίδια χαρακτηριστικά με τη σημερινή επιδημία του SARS-CoV-2. Θυμάμαι βέβαια ότι κάποιοι επιστήμονες που βρίσκονταν ανάμεσα στο κοινό είχαν θεωρήσει εκείνη τη διάλεξη υπερβολική, συνεπώς και ως επιστημονική κοινότητα διατηρούσαμε σε ένα βαθμό την ψευδαίσθηση στην οποία αναφέρεστε.

– H εποχική γρίπη προκαλεί έως και 650.000 θανάτους ετησίως, σε όλο τον κόσμο. Οι θάνατοι από COVID-19 είναι αυτή τη στιγμή που μιλάμε περίπου 80.000. Τι διαφοροποιεί αυτόν τον ιό από όσους μέχρι τώρα γνωρίζαμε; Τι τον κάνει τόσο επικίνδυνο;
– Ο ιός SARS-CoV-2 δεν έχει περιγραφεί στο παρελθόν ως αίτιο ανθρώπινης λοίμωξης. Τα δύο χαρακτηριστικά που διακρίνουν αυτόν τον ιό είναι ότι κανείς δεν έχει προηγούμενη ανοσία (συνεπώς θεωρούμε ότι όλοι μπορούν εν δυνάμει να νοσήσουν μέχρι να παρασκευαστεί ένα αποτελεσματικό εμβόλιο) και ότι η μετάδοσή του είναι δυνατή ακόμη και από ασυμπτωματικούς φορείς (αυτό κάνει τα μέτρα ελέγχου πιο δύσκολα). Υπολογίζεται πως αν η επιδημία ήταν ανεξέλεγκτη θα μολυνόταν εντέλει περίπου το 80% του πλανήτη. Η μόλυνση δεν ισοδυναμεί φυσικά με νόσο ή θάνατο. Η ακριβής θνητότητα του ιού δεν είναι ακόμη γνωστή λόγω της ύπαρξης ασυμπτωματικών/υποσυμπτωματικών περιπτώσεων, καθώς και του γεγονότος ότι έχει νοσήσει μικρός αριθμός ανθρώπων. Αυτό που κάνει, λοιπόν, τον συγκεκριμένο ιό δύσκολο στον χειρισμό είναι ότι τα συστήματα υγείας καλούνται να αντιμετωπίσουν μια νόσο χωρίς προηγούμενη ανοσία, η οποία μπορεί να μολύνει έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων και να οδηγήσει ένα σημαντικό ποσοστό σε νοσηλεία μέσα σε πολύ σύντομο διάστημα.

– Θα επιχειρούσατε μια πρόβλεψη; Ηρθε για να μείνει αυτός ο κορωνοϊός ή θα εξαλειφθεί σταδιακά, όπως ο SARS-CoV;
– Δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες, αλλά η πλειονότητα των λοιμωξιολόγων θεωρεί ότι πλέον είναι σχεδόν αδύνατο να εξαλειφθεί ο ιός, έστω και σταδιακά. Ο SARS-CoV-1 εξαλείφθηκε γιατί δεν προκαλούσε υποσυμπτωματικές περιπτώσεις και αντιμετωπίστηκε τάχιστα. Η διασπορά περιορίστηκε μέσα στα νοσοκομεία και αποφύγαμε τότε μία ακόμη πανδημία.

– Θεωρείτε πιθανό να υπάρξει κάποια μετάλλαξη που θα αυξήσει τη λοιμογόνο δύναμή του και θα τον καταστήσει ακόμη πιο επικίνδυνο;
– Οι ιοί αυτής της οικογένειας μεταλλάσσονται πιο εύκολα από ιούς άλλων οικογενειών. Μία σειρά μεταλλάξεων μπορεί να τον καταστήσει πιο επικίνδυνο αλλά και πιο ακίνδυνο. Δεν υπάρχει ακόμη καμία ισχυρή ένδειξη ότι η λοιμογόνος ικανότητά του έχει μεταβληθεί από την αρχή της πανδημίας.

– Ποιο είναι, τελικά, το πιο κρίσιμο σημείο στην αντιμετώπιση μιας πανδημίας; Τι δεν πήγε καλά στη Βρετανία, στις ΗΠΑ, στην Ισπανία, στη Γαλλία; Ποιες χώρες θεωρείτε ότι έπραξαν τα δέοντα την ώρα που έπρεπε;
– Είναι νωρίς γι’ αυτήν την εκτίμηση γιατί ακόμη δεν γνωρίζουμε τις πλήρεις συνέπειες των μέτρων που έχουν ληφθεί. Στη Γαλλία, στην Ισπανία και ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες η ιατρική κοινότητα είχε τις πληροφορίες που επέτρεπαν την ανάπτυξη μαθηματικών μοντέλων εγκαίρως. Θεωρώ ότι η Ιταλία θα αποδειχθεί ειδική περίπτωση (η υπόθεση εργασίας που κάνω είναι ότι υπήρχαν πολύ νωρίς εισαγωγές περιστατικών οι οποίες δεν αναγνωρίστηκαν ως πιθανά SARS-CoV-2). Κάθε πανδημία είναι διαφορετική και δεν υπάρχει μόνο ένα κρίσιμο σημείο που καθορίζει την εξέλιξή της. Αυτή τη στιγμή, για παράδειγμα, βρισκόμαστε ακόμη σε κρίσιμο σημείο, τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Μεγάλη Βρετανία.

– Πολύς λόγος γίνεται για το θέμα της ανοσίας του πληθυσμού. Ποια είναι η δική σας άποψη;
– Αν η επιδημία αφηνόταν ανεξέλεγκτη, το 80% του πληθυσμού θα αποκτούσε τουλάχιστον παροδική ανοσία· ελπίζουμε όμως πως αυτή η ανοσία θα αποδειχθεί μόνιμη. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ο αριθμός των θανάτων, είναι ότι τα σύγχρονα συστήματα υγείας στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι δομημένα έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν πολλά περιστατικά ασθενών ταυτόχρονα, ιδιαίτερα αν αυτά χρήζουν μηχανικού αερισμού κ.λπ. Αυτό συνέβη στην Ιταλία και οι συνάδελφοι εκεί καλούνται καθημερινά να πάρουν σκληρές αποφάσεις για το πώς θα διαθέσουν τους ανεπαρκείς αναπνευστήρες και τις ανεπαρκείς νοσοκομειακές κλίνες.

– Είστε αισιόδοξη όσον αφορά την παραγωγή εμβολίου ή φαρμάκων; Τι έχει πιθανότητες να προηγηθεί;
– Αυτό που βιώνουμε ως επιστημονική κοινότητα δεν έχει προηγούμενο. Η ταχύτητα με την οποία κινείται η επιστημονική έρευνα είναι πρωτόγνωρη. Βοήθησε βέβαια και για πολλούς λόγους η πρόσφατη επιδημία του Εμπολα. Ενα από τα μαθήματα που πήρε η διεθνής κοινότητα από τον Εμπολα ήταν και η μεγάλη σημασία τού να μοιράζονται τα νέα δεδομένα στο ευρύ επιστημονικό κοινό χωρίς περιορισμούς και με ταχύτητα. Στην τωρινή πανδημία οι νέες τεχνολογίες έχουν επίσης πραγματικά βοηθήσει. Θεωρώ πως κάποιες θεραπείες, με διαφορετικό τρόπο δράσης και ποικίλη αποτελεσματικότητα, θα γίνουν διαθέσιμες πολύ πριν από ένα αποτελεσματικό εμβόλιο. Κανείς, όμως, είναι καλό να αποφεύγει τις πολλές προβλέψεις, όταν δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες.

– Πολλοί συνάδελφοί σας λένε ότι η Ιστορία θα χωριστεί στην προ κορωνοϊού και μετά κορωνοϊό εποχή. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη ή τη βρίσκετε υπερβολική;
– Καθόλου υπερβολική δεν τη βρίσκω. Η ανθρώπινη Ιστορία άλλαξε πορεία λόγω επιδημιών σε όλες τις ιστορικές εποχές (ο λοιμός της Αθήνας, η πανώλη τον Μεσαίωνα, η γρίπη του 1918). Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης αυτής της πανδημίας, όλοι είμαστε μέρος ενός πρωτόγνωρου κοινωνικού πειράματος που θα μας διδάξει πολλά για το μέλλον της δημοκρατίας και των ατομικών ελευθεριών.

– Το 2018, ο Ζαν Σεμέντζα, επικεφαλής του τμήματος Επιστημονικής Αξιολόγησης στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), είχε προβλέψει, σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή» ότι η Ευρώπη μετατρέπεται σε hotspot μεταδοτικών νόσων. Αναφερόταν στην αύξηση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας που προκαλεί η κλιματική αλλαγή. Με αυτό το δεδομένο και με την προοπτική να κληθούμε να αντιμετωπίσουμε νέους αναδυόμενους ιούς, πώς μπορούμε να προετοιμαστούμε, σε συλλογικό αλλά και ατομικό επίπεδο;
– Η κλιματική αλλαγή, όπως και η παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού και η έλλειψη σεβασμού προς τα οικοσυστήματα αποτελούν επιπλέον προκλήσεις. Μεγάλου ενδιαφέροντος είναι η πιθανότητα να ξαναγίνουν ενδημικές κάποιες ασθένειες οι οποίες είχαν εξαλειφθεί από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, όπως η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός. Σε συλλογικό επίπεδο, απαιτείται να κατανοήσουμε ότι δεν θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε χωρίς διεθνείς συνεργασίες, γιατί οι ασθένειες δεν γνωρίζουν σύνορα. Σε ατομικό επίπεδο, πρέπει να κάνουμε ό,τι απαιτείται για να διατηρηθεί η επιστημονική εκπαίδευση σε υψηλό επίπεδο προκειμένου να περιοριστούν η κλιματική αλλαγή και οι συνέπειές της.
​​​​
– Πώς βιώνετε εσείς την επιδημία στη Βρετανία;
– Για λίγο οι φίλοι Βρετανοί έχασαν την παροιμιώδη ψυχραιμία τους, πίστεψαν σχεδόν πως επίκειτο και... λιμός και επέλασαν μάλλον άτακτα στα σούπερ μάρκετ. Στη συνέχεια όμως την ανέκτησαν και τώρα πια είναι ιδιαίτερα συνεργάσιμοι με τις αρχές δημόσιας υγείας. Οι κλινικοί γιατροί αντιμετωπίζουν τη νέα πρόκληση με δέος αλλά και αποφασιστικότητα. Ανεξαρτήτως ειδικότητας, όλοι οι εργαζόμενοι της Υγείας έχουν συσπειρωθεί και λάβει θέσεις μάχης. Οι γιατροί και νοσηλευτές εισπράττουμε σεβασμό και πολλή αγάπη από τους συμπολίτες μας. Πιστεύω, όμως, πως ακόμη είναι πολύ νωρίς και περιμένω την επίδραση της μακράς καραντίνας. 

Εκτός νοσοκομείου δεν φοράω μάσκα

– Φοράτε μάσκα εκτός του εργασιακού σας χώρου, στις απαραίτητες μετακινήσεις σας; Να κάτι ακόμα για το οποίο οι απόψεις και οι οδηγίες των επιστημόνων είναι αντικρουόμενες…
– Οχι, δεν φοράω μάσκα εκτός νοσοκομείου. Οι μάσκες που προστατεύουν επαρκέστερα δεν επαρκούν για τις ανάγκες των συστημάτων υγείας. Η αλόγιστη χρήση τους αποτελεί έμμεσο κοινωνικό έγκλημα, ενώ η λανθασμένη χρήση τους μπορεί επιπλέον να οδηγήσει σε λοίμωξη. Οι απλές μάσκες, από την άλλη, δεν προστατεύουν από τη λοίμωξη αυτόν που τις φοράει και επιπλέον δίνουν μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας.

Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΜΕΣΣΙΑ του συγγραφέα κ.ο.μ. Ηλία Γιαννακόπουλου.

«Η ιστορία δεν καθορίζεται τελικά παρά μόνο από την καθοριστική δράση του ανθρώπου»

Οι ύμνοι της Κυριακής των Βαΐων και οι ήχοι της μουσικής του Χαίντελ από το έργο «Ο Μεσσίας» ανασύρουν άθελά μας σκέψεις και συναισθήματα που συνειρμικά παραπέμπουν στο φαινόμενο του Μεσσιανισμού. Αρωγός στους παραπάνω ύμνους και ήχους έρχεται και η εποχή μας που χαρακτηρίζεται από φαινόμενα αταξίας, αβεβαιότητας και ριζικών αναδιαρθρώσεων και ανακατατάξεων. Όλα αυτά γεννούν σε άτομα, κοινωνίες, λαούς και έθνη αισθήματα ανασφάλειας για το παρόν και το μέλλον και εμποδίζουν την ορθολογική ερμηνεία της πραγματικότητας και την ψύχραιμη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Αυτή, λοιπόν, η εξωτερική πραγματικότητα σε συνδυασμό με την ψυχολογία των ανθρώπων συνθέτουν τους υποκειμενικούς και αντικειμενικούς παράγοντες που επωάζουν – συντηρούν το φαινόμενο του Μεσσιανισμού.

Κριτήριο αξιολόγησης ενός ατόμου, μιας κοινωνίας, ενός λαού ή Έθνους συνιστά ο τρόπος αντίδρασης απέναντι στα σοβαρά προβλήματα, στα αδιέξοδα και στις πολυποίκιλες κρίσεις. Αναντίρρητα η αγωνιστικότητα, η ανάληψη πρωτοβουλιών και ο υψηλός βαθμός αυτοεκτίμησης – αυτοπεποίθησης χαρακτηρίζουν εκείνα τα άτομα ή λαούς που αναζητούν διέξοδο και λύσεις όχι σε κάποια υπερβατική δύναμη ή πρόσωπο αλλά στη δική τους δράση. Ωστόσο υπάρχουν στιγμές που ένας Θεός, ένα πρόσωπο (πολιτικός, στρατηγός…) ή μια ιδεολογία προβάλλει ως «υπόσχεση» ή προσδοκία για επίλυση των προβλημάτων (ατομικών – εθνικών). Σε αυτό το πλαίσιο συναθροίζονται όλα τα στοιχεία που συνυφαίνουν το φαινόμενο του Μεσσιανισμού. Αυτός ως φαινόμενο βαδίζει παράλληλα με τον άνθρωπο και την ιστορία των Εθνών.

Η ερμηνεία του μεσσιανισμού

Το φαινόμενο του Μεσσιανισμού – όχι μόνο στη θρησκευτική του έκφραση – απασχόλησε πολλούς μελετητές της ανθρώπινης ψυχολογίας αλλά και της ψυχολογίας του όχλου (κοινωνιοψυχολογία). Για το μεσσιανισμό και τις παράλληλες ανθρώπινες συμπεριφορές ο Έριχ Φρομ επισημαίνει: «Η εκμηδένιση του ατομικού εγώ και η προσπάθεια να υπερνικηθεί με αυτόν τον τρόπο το ανυπόφορο αίσθημα της αδυναμίας, είναι μια μόνο πλευρά των μαζοχιστικών τάσεων. Η άλλη πλευρά είναι η προσπάθεια του ατόμου να αποτελέσει μέρος ενός ευρύτερου και ισχυρότερου συνόλου έξω από τον εαυτό του, να διαλυθεί και να συμμετέχει σε αυτό. Τη δύναμη αυτή  μπορεί να αναζητήσει σε ένα πρόσωπο, σε ένα θεσμό, στο Θεό, στο Έθνος, στη συνείδηση ή σε ένα φυσικό  καταναγκασμό. Με το να γίνει μέρος μιας δύναμης που τη θεωρεί αδιατάραχτη, πανίσχυρη, αιώνια και ένδοξη συμμερίζεται τη δύναμη και τη δόξα της, παραδίδει το ατομικό του εγώ και απαρνείται κάθε δύναμη και υπερηφάνεια που συνδέεται με αυτό, χάνει την ακεραιότητά του σαν άτομο και εγκαταλείπει την ελευθερία. Εξασφαλίζει, όμως, μια νέου είδους σιγουριά και μια νέα υπερηφάνεια, συμμετέχοντας στη δύναμη μέσα στην οποία διαλύθηκε. Εξασφαλίζει, επίσης, βεβαιότητα για να αντιμετωπίσει το βασανιστήριο της αμφιβολίας».

Συνεχίζοντας ο Γερμανός διανοητής τονίζει πως «το πρόσωπο απαλλάσσεται από την αμφιβολία του ποιο είναι το νόημα της ζωής του και ποιος είναι «αυτός». Στα ερωτήματα αυτά δίνει απαντήσεις η σχέση του προς την εξουσία στην έχει προσκολληθεί. Το νόημα της ζωής του και η  ταυτότητά του καθορίζονται από το ευρύτερο σύνολο μέσα στο οποίο έχει διαλυθεί». Όλα αυτά, επομένως, τρέφουν και οξύνουν προφητείες και όνειρα με έντονα σωτηριολογικό χαρακτήρα. Όσο κι αν ο μεσσιανισμός καταγράφεται ως μια αρνητική στάση ζωής πολλές φορές λειτούργησε θεραπευτικά στην ψυχολογία του απλού ανθρώπου, αφύπνισε τις μάζες και πυροδότησε τη λαϊκή οργή και δυσαρέσκεια.

Αναγκαία, όμως, κρίνεται η παρακολούθηση της ιστορικής διαδρομής του Μεσσιανισμού αλλά και η καταγραφή των διαφόρων μορφών που αυτός έλαβε. Ετυμολογικά ο όρος προέρχεται από την Εβραϊκή λέξη Μεσσίας και σημαίνει Σωτήρας. Παραπέμπει στην πίστη, στην ύπαρξη ενός Σωτήρα ή στην προσδοκία της έλευσης ενός Λυτρωτή. Αν και ως φαινόμενο ταυτίστηκε με τη θρησκεία και ιδιαίτερα με τις ανατολικές θρησκείες γρήγορα εξαπλώθηκε ως ψυχολογική αντίδραση και συμπεριφορά και σε άλλους χώρους.

Οι μορφές του μεσσιανισμού

Ειδικότερα οι μορφές του Μεσσιανισμού είναι:

α. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΜΕΣΣΙΑΝΙΣΜΟΣ: Η πίστη στην ύπαρξη ενός Θεού μεσσία που η έλευσή του θα σώσει τους πιστούς. Μεσσιανικές αντιλήψεις εκφράστηκαν σε όλες τις θρησκείες: Χριστιανισμός, Ιουδαϊσμός, Ισλαμισμός. Η μορφή αυτή του μεσσιανισμού συνοδεύτηκε κι από ανάλογες λατρευτικές εκδηλώσεις.

β. ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ – ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΜΕΣΣΙΑΝΙΣΜΟΣ: Στο χώρο αυτό προβλήθηκαν ή λατρεύτηκαν πολιτικά πρόσωπα ως μεσσίες – σωτήρες σε λαούς με έντονα οικονομικά, κοινωνικά, ψυχολογικά ή και εθνικά προβλήματα. Επίσης, ιδεολογίες κοινωνικο – πολιτικές εμπεριείχαν στοιχεία μεσσιανισμού παρασέρνοντας τις μάζες σε μια άκριτη αποδοχή. Κορυφαίο παράδειγμα τέτοιας μορφής μεσσιανισμού η κομμουνιστική θεωρία που θεμελιώθηκε πάνω στη βάση της Μαρξιστικής Σκέψης. Ανάλογα φαινόμενα μεσσιανικών προσδοκιών καταγράφηκαν και στην ιδεολογία του Ναζισμού και του Φασισμού.

γ. ΕΘΝΙΚΟΣ – ΙΣΤΙΚΟΣ ΜΕΣΣΙΑΝΙΣΜΟΣ: Πολλά Έθνη έκτισαν μύθους για να αιτιολογήσουν – δικαιολογήσουν την κυριαρχία του εις βάρος άλλων εθνών. Οι μύθοι αυτοί αποτέλεσαν κίνητρο ψυχολογικό για λαούς που υπεράσπισαν με τυφλό πάθος την ιδέα για την ανωτερότητα – καθαρότητα του Έθνους τους. Δίπλα στον Εθνικό μεσσιανισμό γεννήθηκε και ο Ρατσιστικός μεσσιανισμός (αν και είναι δύσκολος ο διαχωρισμός τους) που πρόβαλε με έμφαση την ανωτερότητα μιας φυλής έναντι των άλλων. Αντιπρόσωπος του Ρατσιστικού μεσσιανισμού ο Γερμανός Χιούστον Τσάμπερλεν που υποστήριζε την υπεροχή  της Αρείας Φυλής και του γερμανικού στοιχείου έναντι των άλλων. Το ρατσιστικό αυτό ιδεολόγημα οδήγησε εκατομμύρια Εβραίους στην εξόντωση. Απότοκα φαινόμενα αυτής της μορφής μεσσιανισμού ο ναζισμός, ο σιωνισμός, τα αποικιοκρατικά ρεύματα (Ισπανοί, Πορτογάλοι) και κάποια εθνικιστικά κινήματα του 20ού αιώνα.

δ. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΜΕΣΣΙΑΝΙΣΜΟΣ: Η εκρηκτική ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας τρέφει τη νέα αυτή μορφή του μεσσιανισμού. Οι άνθρωποι επενδύουν τις ελπίδες τους στις δυνατότητες της τεχνολογίας για πραγμάτωση όλων των επιθυμιών τους. Εδώ ο Μεσσίας δεν είναι κάποιο πρόσωπο αλλά ένα ανθρώπινο δημιούργημα, η τεχνολογία. Προνομιακό χώρο σε αυτόν τον τομέα κατέχει η Γενετική αλλά και οι Η/Υ. Όλοι προσδοκούν στη δημιουργία ενός νέου τύπου ανθρώπου, του «μετανθρώπου».

Στις παραπάνω μορφές μεσσιανισμού μπορεί να προστεθεί και ο Φονταμενταλισμός. Αυτός το ιδιαίτερο είδος – sui generis – του μεσσιανισμού σημαίνει την απόλυτη και κατά γράμμα προσήλωση στα θεμελιώδη δόγματα μιας θρησκείας, όπως αυτά ορίζονται στα ιερά κείμενα. Οι Φονταμενταλιστές πιστεύουν ότι οι λέξεις του ιερού βιβλίου της θρησκείας τους αντιπροσωπεύουν την απόλυτη αλήθεια και ότι αυτές πρέπει να ερμηνεύονται μόνο κυριολεκτικά. Για τους φονταμενταλιστές η σωτηρία του ατόμου και των λαών πηγάζει από την πιστή τήρηση όσων επιτάσσουν τα ιερά κείμενα.

Η στάση μας

Με όποια μορφή κι αν εμφανίζεται ο μεσσιανισμός οι συνέπειές του τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο είναι εμφανείς και ανησυχητικές. Κυριαρχεί ο ανορθολογισμός, το άτομο αδυνατεί να αυτοπροσδιοριστεί ψυχολογικά, το πλήθος χειραγωγείται και ακολουθεί τυφλά τους κανόνες της «αγέλης». Ανθοφορεί η προσωπολατρία και η μοιρολατρία. Οι κοινωνίες διαποτίζονται από ιδεοληψίες και αναζητούν τη «φαντασιακή διαφυγή» μέσα από τη λατρεία του Μεσσία.

Η αντιμετώπιση, λοιπόν, του Μεσσιανισμού και η εξάλειψη των παρενεργειών του προϋποθέτουν σε ατομικό επίπεδο έναν υψηλό βαθμό αυτογνωσίας κα αυτοπεποίθησης. Σε συλλογικό επίπεδο αναγκαία κρίνεται η συνειδητοποίησή πως η πορεία ενός λαού προδιαγράφεται και καθορίζεται μόνο από τη δική του δράση. Οι «σωτήρες» είναι κατασκευάσματα της ανασφάλειας και της πνευματικής έκπτωσης ατόμων και λαών. Μόνο όσοι αισθάνονται δυνατοί και σίγουροι για τον εαυτό τους μπορούν να διαβούν τα δύσβατα μονοπάτια της ιστορίας.

«Η ιδέα ενός ιστορικού νόμου, εγγυητή μιας ιδανικής κοινωνίας, είναι ιδέα άγνωστη στους Έλληνες, όπως άγνωστος είναι ο μεσσιανισμός ή η δυνατότητα εξωκοσμικής φυγής. Η θεώρηση αυτή εμπνέει μια στάση, σύμφωνα με την οποία ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει εδώ» (Καστοριάδης).

Πηγή:iliasgiannakopoulos.blogspot.

Τάκης Λαζαρίδης: Τι λέει ένας αγωνιστής της Αριστεράς για τον Εμφύλιο. Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Ο Τάκης Λαζαρίδης, γιος του αγωνιστή της Αριστεράς και της Αντίστασης Κώστα Λαζαρίδη που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς το 1943, δεν είναι ένα τυχαίο πρόσωπο. Τόσο ο ίδιος όσο και η αδερφή του ενεπλάκησαν στην υπόθεση των ασυρμάτων – Μπελογιάννη και ο Τάκης καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά τελικά δεν εκτελέστηκε. Έμεινε όμως 14 χρόνια στη φυλακή. Το 1988 έγραψε το βιβλίο “Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι”, στο οποίο κρίνει εκ των έσω τα σημαντικά γεγονότα της νεότερης ιστορίας μας, καταρρίπτοντας πολλούς μύθους…

Αναφέρει ο Τάκης Λαζαρίδης σχετικά με τον Εμφύλιο : «Δεν θα μάθουμε ίσως ποτέ, πώς και πότε ακριβώς αποφασίστηκε ο Εμφύλιος Πόλεμος. Ποιος ήταν ο «σχων την πρωτοβουλίαν» … Αν ήταν δηλαδή φαεινή ιδέα του Ζαχαριάδη που την αποδέχτηκαν και την ενθάρρυναν ευχαρίστως οι Σοβιετικοί γιατί εξυπηρετούσε πλήρως τα σχέδιά τους την εποχή εκείνη. Ή αν οι Σοβιετικοί υπέβαλαν την ιδέα αυτή με ένα μορφασμό ή με έναν υπαινιγμό στον Ζαχαριάδη και κείνος την υιοθέτησε αμέσως γιατί έβλεπε να ξανοίγεται μπροστά του «στάδιον δόξης λαμπρόν». Η μεγάλη ευκαιρία να ξεπλύνει το στίγμα από την αναγκαστική, έστω, απουσία του από την Αντίσταση και τον Δεκέμβρη.

“Να αποδείξει πως δεν ήταν μόνο πολιτική αλλά και στρατιωτική ιδιοφυΐα. Γεγονός, πάντως, είναι πως ο Εμφύλιος ήταν μέσα στα σχέδια και τις προοπτικές του ΚΚΕ και του Στάλιν. Γι’ αυτό και οι Σιάντος – Ιωαννίδης, κατά παράβαση της Συμφωνίας της Βάρκιζας, έκρυψαν τον περισσότερο και καλύτερο οπλισμό του ΕΛΑΣ και έστειλαν στο Μπούλκες 5.000 μαχητικά και αφοσιωμένα στελέχη του.

“Πράξεις και οι δύο με βαρύνουσα σημασία, που ασφαλώς δεν θα αποτολμούσαν οι ηγέτες του ΚΚΕ χωρίς την έγκριση ή την υπόδειξη των Σοβιετικών. Όπως και να ναι, ένα είναι βέβαιο: Ο εμφύλιος πόλεμος με τις διεθνείς προεκτάσεις του στις συνθήκες του ψυχρού πολέμου που μαινόταν την εποχή εκείνη, ήταν πάρα πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφεθεί στην πρωτοβουλία και τη δικαιοδοσία του Ζαχαριάδη και του Ιωαννίδη.

“Αυτό, άλλωστε, σαφώς προκύπτει, τόσο από τις ομολογίες των κορυφαίων πρωταγωνιστών Γούσια, Βλαντά, Μπαρτζώτα, όσο και από τα επίσημα αρχεία του ΚΚΕ, ένα μέρος των οποίων έφερε στη δημοσιότητα η «Αυγή» το Δεκέμβρη 1979 – Γενάρη 1980. Για αρκετά χρόνια η επίσημη εκδοχή του ΚΚΕ ήταν πως τον εμφύλιο μας τον επέβαλλαν οι Άγγλοι και η Δεξιά με τον μονόπλευρο εμφύλιο πόλεμο που είχαν εξαπολύσει αμέσως μετά τη Βάρκιζα.

“Το επιχείρημα δεν ήταν βέβαια και τόσο πειστικό, ήταν όμως το μόνο που είχε κάποια αληθοφάνεια…Γεγονός είναι πως μετά τη Βάρκιζα εξαπολύθηκε μία εκδικητική τρομοκρατία, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο, όχι όμως σε σημείο που να καθιστά αναπόφευκτο τον εμφύλιο. Την αλήθεια άλλωστε αυτή έρχεται να αναγνωρίσει η 6η Ολομέλεια του ΚΚΕ, το 1956, δεχόμενη ότι ο εμφύλιος δεν ήταν αναπόφευκτος, ότι οι μάζες δεν είχαν πειστεί για την αναγκαιότητά του και ότι καθοριστικό λάθος που οδήγησε στον εμφύλιο ήταν η αποχή από τις εκλογές του 1946.

“Ο Β. Μπαρτζώτας, επίσης, το στέλεχος και ο ιστορικός του ΚΚΕ, στο βιβλίο του «Ο αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας», σελ. 25, γράφει: «…Υπάρχει, όμως, και ένα ερώτημα, που ακριβώς επειδή μένει αναπάντητο, σαρώνει οριστικά τη θεωρία του «μονόπλευρου». Γιατί αυτή η μανία των Άγγλων να μας σπρώξουν στον εμφύλιο; Τι θα κέρδιζαν; Με τις συμφωνίες της Μόσχας τον Οκτώβρη του ’44 και της Γιάλτας το Φλεβάρη του ’45 η Ελλάδα είχε εκχωρηθεί οριστικά στους Δυτικούς. Το ΚΚΕ είχε υποστεί μία στρατιωτική ήττα το Δεκέμβρη, τα όπλα είχαν παραδοθεί.

“Το κράτος της Δεξιάς με την αμέριστη βοήθεια των Άγγλων στέριωνε και δυνάμωνε και συγκροτούσε ταχύτατα το δυναμικό του στήριγμα, τον «Εθνικό Στρατό». Είναι φανερό πως ο χρόνος δούλευε για τους Άγγλους και τη Δεξιά. Γιατί, λοιπόν, θα έσπρωχναν στον εμφύλιο; Ο εμφύλιος στοίχισε ακριβά όχι μόνο στον ελληνικό λαό σε αίμα και δάκρυα και καταστροφές. Κόστισε ακριβά και στους Άγγλους και αργότερα και στους Αμερικανούς και σε δολάρια και σε γόητρο, αφού οι Σοβιετικοί μπορούσαν να τους κατηγορούν σε όλο τον κόσμο ότι επεμβαίνουν βάναυσα στην Ελλάδα και προσπαθούν να καθυποτάξουν τον ηρωικό και φιλελεύθερο Ελληνικό Λαό.

“Γιατί, λοιπόν, θα έμπαιναν σ’ αυτή την περιπέτεια Άγγλοι και Αμερικανοί;» Το επιχείρημα ότι Βρετανοί και Αμερικανοί αποσκοπούσαν στην συντριβή του ισχυρού ΚΚΕ δεν ευσταθεί για τον απλούστατο λόγο ότι και στην Ιταλία και στη Γαλλία, εκείνη την εποχή υπήρχαν πολύ ισχυρότερα κομμουνιστικά κόμματα, αλλά δεν έγινε κανένας εμφύλιος πόλεμος.

“Γιατί τότε ξέσπασε ο Εμφύλιος στην Ελλάδα; Σε τι απέβλεπε ο Στάλιν; Μία πρώτη απάντηση στο ερώτημα αυτό δίνει ο Βλαντάς, ο οποίος γράφει: «Μας επιβλήθηκε (ο εμφύλιος) από την τότε ρωσική ηγεσία, γιατί αυτή δεν ήθελε να νικήσουμε αλλά να χρησιμοποιηθεί ένας σποραδικός ανταρτοπόλεμος στην Ελλάδα προς εξυπηρέτηση ιδιοτελών ρωσικών κρατικών συμφερόντων».

“Ποια ήταν τα συμφέροντα αυτά; Γράφει ο Μπαρτζώτας: «Πολύ μεγάλη είναι η σημασία του αγώνα του ΔΣΕ για τα Βαλκάνια. Ο ΔΣΕ παλεύοντας τριάμιση χρόνια με το όπλο στο χέρι για την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία στην Ελλάδα ενάντια στην κυβέρνηση της Αθήνας και την αμερικάνικη επέμβαση, αντικειμενικά βοήθησε τις γειτονικές Λαϊκές Δημοκρατίες της Αλβανίας, της Βουλγαρίας, της Γιουγκοσλαβίας και της Ρουμανίας.

“Αυτό δήλωσε καθαρά στην αντιπροσωπεία του ΚΚΕ στο 6ο συνέδριο του Βουλγάρικου ΚΚ ο γίγαντας της Λειψίας, ο Γ. Δημητρώφ, Γ. Γραμ. της Κ.Δ. (Κομμουνιστικής Διεθνούς – Κομμιντέρ) μέχρι την αυτοδιάλυσή της το 1943 με τα λόγια: «Δεν ξέρετε σεις οι Έλληνες κομμουνιστές, ότι παλεύοντας με το όπλο στο χέρι την κυβέρνηση της Αθήνας και τον αγγλοαμερικάνικο ιμπεριαλισμό, τι πολύτιμες υπηρεσίες προσφέρετε αντικειμενικά στις γειτονικές σας Λαϊκές Δημοκρατίες, ποια είναι η διεθνής σημασία της πάλης σας... Ίσως από σεμνότητα που πρέπει να χαρακτηρίζει τους κομμουνιστές δεν καταλαβαίνετε ή δεν μιλάτε για το ζήτημα αυτό».

“Ο ελληνικός Εμφύλιος επίσης αποτέλεσε ένα θαυμάσιο προπαγανδιστικό όπλο του Στάλιν εις βάρος των «καπιταλιστών -ιμπεριαλιστών». Άλλωστε βρισκόμαστε στην εποχή του αποκλεισμού του Βερολίνου, αλλά και του αντισοβιετικού αντάρτικου σε Πολωνία, Ουκρανία, Βαλτικές χώρες και Ρουμανία.

“Τον Απρίλιο του 1949 ο Ζαχαριάδης κλήθηκε στη Μόσχα. Αναφέρει ο Γούσιας (διάδοχος του Μάρκου στην αρχιστρατηγία του ΔΣΕ): «Στις 19 Απρίλη γύρισε ο Ζαχαριάδης. Εγώ βρισκόμουν στα τμήματα και γύρισα στο Σταθμό του Γενικού Αρχηγείου τα ξημερώματα. Μόλις είχα ξαπλώσει το πρωί στις 20 Απρίλη, ήρθε και με ξύπνησε ο Μ. Παρτσαλίδης και μου είπε: «Γιώργη – Γιώργη, μεγάλο κακό πάθαμε, ο Στάλιν έβαλε ζήτημα να υποχωρήσουμε, να σταματήσουμε τον ένοπλο αγώνα. Γιατί έχουν πληροφορίες ότι τώρα το καλοκαίρι με το πρόσχημα επιχειρήσεων κατά του Δ.Σ.Ε., οι Αμερικανοί θα επιτεθούν και θα πάρουν την Αλβανία.

“Η Σοβιετική Ένωση λόγω της διακοπής των σχέσεών της με τη Γιουγκοσλαβία, δεν μπορεί να βοηθήσει την Αλβανία, γι’ αυτό πρέπει να αποφύγουμε να τους δώσουμε αυτό το πρόσχημα… Στις 22 Απρίλη ήρθε ο Β. Μπαρτζώτας απ’ το Γράμμο και πραγματοποιούμε συνεδρίαση του Π. Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ. Πήραν μέρος ο Ν. Ζαχαριάδης, Γιάννης Ιωαννίδης, Μ. Παρτσαλίδης, Β. Μπαρτζώτας και ο Γούσιας.

“Ο Ζαχαριάδης μίλησε για τις συζητήσεις που έκανε στη Μόσχα και το ζήτημα της υποχώρησης που του έβαλαν. Είπε ότι όπως διαγράφτηκε η διεθνής κατάσταση, πρέπει να υποχωρήσουμε. Δεν έχουμε άλλο δρόμο. Πρότεινε τους τρόπους που θα πραγματοποιήσουμε την υποχώρηση τεχνικά και πολιτικά, ακριβώς όπως την πρότεινε και στην προηγούμενη σύσκεψη που κάναμε οι 3 μας».

“Έξαφνα όμως όλα άλλαξαν και στις 4 Μαΐου 1949, μέσω ασυρμάτου ήρθε νέα εντολή από τη Μόσχα που μιλούσε για συνέχιση του αγώνα! Γράφει ο Γούσιας: «Μετά δυο μέρες από το φευγιό του Ζαχαριάδη από το Γράμμο, μας στέλνει τηλεγράφημα που μας πληροφορεί ότι δημιουργήθηκε νέα κατάσταση για την ώρα. Τα μέτρα μας για υποχώρηση αναστέλλονται. Όλα επανέρχονται όπως και πρώτα. Μας συστήνει έντονη δράση. Το τηλεγράφημα αυτό από πρώτη ματιά μου προκαλούσε χαρά, γιατί δεν υποχωρούμε.

“Όμως παράλληλα μου προκάλεσε και βαθειά λύπη και ανησυχία. Δεν μπορούσα να ησυχάσω. Όλο αναρωτιόμουν που πάμε; Τι είναι αυτό που μας λένε, πώς σκέφτονται αυτό το να εντείνουμε τη δράση; Τα τμήματά μας στην Πελοπόννησο τα γονάτισε ο αντίπαλος με τις συνεχείς επιχειρήσεις που ενεργεί εναντίον τους από τις 19 Δεκέμβρη 1948 και αυτό από παντελή έλλειψη πυρομαχικών, γιατί ο αντίπαλος άλλαξε τον αγγλικό οπλισμό με αμερικάνικο και τα πολεμοφόδια που πέσαν στα χέρια των τμημάτων μας ήταν άχρηστα.

“Στη Ρούμελη και Θεσσαλία τα τμήματά μας συνεχώς μάχονται και αντιμετωπίζουν επιθέσεις του αντιπάλου. Πώς θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν μέτωπο και να εξασφαλίσουν τροφή σε τόσο μεγάλο τμήμα; Στο Βίτσι και Γράμμο με τα ψίχουλα που παίρνουμε, πως θα κρατήσουμε, θα φθείρουμε και θα δώσουμε χτυπήματα για ανατροπή;». Αυτά αναρωτιόταν ο Γούσιας.

Υπήρχε όμως πράγματι περίπτωση να κερδίσει ο ΔΣΕ στον Εμφύλιο; Γράφει ο Τ. Λαζαρίδης: «Το ΚΚΕ ξεκινώντας τον Εμφύλιο και σε όλη τη διάρκειά του, είχε ποτέ καμιά πιθανότητα νίκης; Η απάντηση είναι σαφής και κατηγορηματική: ΟΧΙ. Σε καμιά φάση και σε καμιά στιγμή το ΚΚΕ δεν είχε την παραμικρή πιθανότητα να νικήσει. Η αλήθεια είναι πως ο εμφύλιος πόλεμος είχε χαθεί πριν ακόμα αρχίσει. Κι όχι μόνο γιατί η Ελλάδα είχε, με επίσημες συμφωνίες και με σοβαρά ανταλλάγματα, εκχωρηθεί στους δυτικούς, που φυσικά δεν θα την άφηναν να χαθεί, όπως και δεν την άφησαν, εξαγγέλλοντας το Δόγμα Τρούμαν.

“Ούτε γιατί ήταν τρομερά άνισος ο συσχετισμός δυνάμεων: Κανόνια, τανκς, ναυτικό, αεροπλάνα από τη μία, λιανοντούφεκα από την άλλη. Ανεξάντλητες εφεδρείες σε έμψυχο και άψυχο υλικό από τη μια, τρομακτική έλλειψη εφεδρειών από την άλλη. Αλλά για τον απλό και καθοριστικό λόγο ότι ο εμφύλιος πόλεμος δεν ήταν εμφύλιος αλλά, απλά και καθαρά, ξενοκίνητη ανταρσία. Μία ανταρσία που υποκινήθηκε, οργανώθηκε και συντηρήθηκε από τους Σοβιετικούς για τα δικά τους τυχοδιωκτικά σχέδια, για τα δικά τους κρατικά συμφέροντα.

“Μία ανταρσία ξένη και εχθρική προς το λαό και τα πραγματικά του συμφέροντα. Γι’ αυτό και ο λαός της γύρισε την πλάτη. Με την επιδεικτική αποχή του της στέρησε το λαϊκό οξυγόνο, καταδικάζοντάς την σε βέβαιο από ασφυξία θάνατο…Και αφού ο Λαός δεν ήθελε να πάρει μέρος στην αδελφοκτόνο σύγκρουση, τον έβαλαν να σκοτωθεί με το ζόρι. Όλοι όσοι έγραψαν για τον εμφύλιο πόλεμο, κι από τις δύο όχθες του ποταμού, δέχονται ότι εφαρμόσθηκε εκτεταμένα η βίαιη στρατολογία.

“Αγώνας, λοιπόν, για τα ανώτερα ιδανικά της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας και του Σοσιαλισμού με βιαίως στρατολογημένους χωριάτες και χωριατοπούλες 17 και 18 χρονών που αναγκάζονται με το ζόρι να πολεμήσουν, με το ζόρι να σκοτώσουν και να σκοτωθούν... Και μόνο για το λόγο αυτό, όλοι αυτοί οι καπετάνιοι και οι επίτροποι, οι στρατηγοί και οι ταξίαρχοι, αντί να δημοσιεύουν συγγράμματα και να καμαρώνουν για τη δράση και τα κατορθώματά τους, θα ‘πρεπε να κρύψουν το πρόσωπο από ντροπή και να κλάψουν πικρά για το αδικοχυμένο αίμα και τις συμφορές του Εμφυλίου.

“Μα και για έναν άλλον ακόμα λόγο ο Εμφύλιος είχε χαθεί πριν αρχίσει. Όπως αποδεικνύεται, αυτοί που τον ενέπνευσαν, τον σχεδίασαν και τον κατεύθυναν, δεν είχαν στόχο τους τη νίκη, την ανατροπή των συμφωνιών της Μόσχας και της Γιάλτας. Ήξεραν πως οι Δυτικοί είχαν πληρώσει βαρύ τίμημα για την Ελλάδα και δεν ήταν διατεθειμένοι να την εγκαταλείψουν. Ήξεραν πως ο συσχετισμός των δυνάμεων την εποχή εκείνη δεν τους ευνοούσε.

“Οι Αμερικανοί είχαν το μονοπώλιο της ατομικής βόμβας και με το Δόγμα Τρούμαν έδειχναν πως ήταν αποφασισμένοι να κρατήσουν οπωσδήποτε την Ελλάδα. Ο Στάλιν δεν είχε αυταπάτες. Στο βιβλίο του Τζίλας «Συνομιλίες με τον Στάλιν» αναφέρεται η παρακάτω στιχομυθία με ημερομηνία 10-2-1948: «Στάλιν: Πιστεύετε ότι η επανάσταση στην Ελλάδα μπορεί να επιτύχει;

Καρντέλι: Ναι, αν δεν αναμιχθούν ξένες δυνάμεις και αν δεν γίνουν πολιτικά και στρατιωτικά λάθη.

Στάλιν: Πάντοτε τα “εάν” και τα “αλλά”. Όχι. Δεν υπάρχει καμιά πιθανότης επιτυχίας. Τι νομίζετε, λοιπόν, ότι η Μεγάλη Βρετανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, το ισχυρότερο κράτος του κόσμου, θα μας επιτρέψουν να διακόψουμε τις συγκοινωνίες τους στη Μεσόγειο; Κουταμάρες. Και επιπλέον δεν έχουμε στόλο. Η επανάσταση πρέπει να σταματήσει μόλις αυτό θα είναι δυνατό…».

“Οι Σοβιετικοί είχαν πλήρη επίγνωση της πραγματικότητας. Και δεν είχαν καμιά διάθεση να τραβήξουν το σκοινί. Και δεν το τράβηξαν. Όπως δεν το τράβηξαν και στον αποκλεισμό του Βερολίνου. Ήξεραν πως χωρίς μαζική οικονομική και στρατιωτική βοήθεια το ελληνικό αντάρτικο ήταν καταδικασμένο. Και τη βοήθεια αυτή δεν την έδωσαν. Αντί να στείλουν κανόνια, τανκς και αεροπλάνα, έστειλαν ασήμαντες ποσότητες ιματισμού και υγειονομικού υλικού.

Ήξεραν πως χωρίς ολόπλευρη διπλωματική υποστήριξη, η υπόθεση ήταν χαμένη. Και την υποστήριξη αυτή δεν την έδωσαν. Όταν τον Δεκέμβρη του ’47 σχηματίστηκε η Κυβέρνηση του Βουνού, αντί να σπεύσουν να την αναγνωρίσουν, περιορίστηκαν σε φιλολογικές διακηρύξεις. Κι αυτές όχι από επίσημες κυβερνήσεις, αλλά από διάφορες επιτροπές και συλλόγους».

O Τάκης Λαζαρίδης μάλιστα εντοπίζει τις ευθύνες της τότε ηγεσίας του ΚΚΕ στα εξής σημεία:

«Μερικά χτυπητά παραδείγματα:

-Τραβάνε για εμφύλιο πόλεμο κι όμως εγκαταλείπουν και ουσιαστικά παραδίνουν στον εχθρό όλους τους αξιωματικούς του ΕΛΑΣ!

-Σχηματίζουν στα τέλη του ’47 την «Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση» που όμως κανείς δεν αναγνωρίζει…

-Απορρίπτουν (όπως μαρτυρούν και οι Μάρκος και Βλαντάς) ειρηνευτικές προτάσεις του Τσαλδάρη, θέτοντας ως προκαταρκτικό όρο να χαρακτηριστούν εγκληματίες πολέμου και να δικαστούν ο βασιλιάς και η κυβέρνηση της Αθήνας! (Εδώ σηκώνει όχι ένα αλλά δεκαπέντε θαυμαστικά. Για να συζητήσουν ειρηνευτικές προτάσεις του αντιπάλου, του ζητάν ν’ αυτοκτονήσει πρώτα…). Πηγή:https://www.history-point.gr/