''Δεν υπάρχει αληθινή ηδονή,εκτός από εκείνη που δίνει η δημιουργικότητα. Είτε φτιάχνει κανείς μολύβια, είτε μπότες, είτε ψωμί, είτε παιδιά.Χωρίς δημιουργία δεν υπάρχει αληθινή ευχαρίστηση''. (Λέων Τολστόι)

Αγαπητοί επισκέπτες του filomatheia.blogspot.gr σας καλησπερίζω από την συνοικία των Θεών. Στη σημερινή μου ανάρτηση θα σας παρουσιάσω ένα καταπληκτικό βιβλίο, όσοι από σας είχατε διαβάσει ''τον κόσμο της σοφίας'' και σας είχε ενθουσιάσει, παρακαλώ διαβάστε και το πιο κάτω βιβλίο. Αν ο συγγραφέας ήταν ξένος, π.χ. Δανός, θα είχε γίνει ήδη μπεστ σέλερ. Εγώ το έχω διαβάσει και σας το προτείνω. Σας εύχομαι καλή ανάγνωση. Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος. Κύριε Πλατανιά συγχαρητήρια. Σας ευχαριστώ.

Θα μου επιτρέψετε να συνοδεύσω τη σημερινή ανάρτηση με ένα ποίημα του Γιώργου Σαραντάρη.

Μέρες που σαν μια θάλασσα

Με περιτριγυρίζουν

Μέρες που δεν τις πρόφτασε η σιωπή

Μέρες σαν παιχνίδια παιδιών

Μέρες που μοιάζουν με τα καλοκαίρια

Όταν δεν τελειώνουν

Μέρες που δεν τις ήξερε η καρδιά μου

Μέρες γιομάτες μέλισσες

Μέρες πικρές

Μέρες σαν τη βροχή και σαν τον ήλιο

Μέρες που μας οδήγησαν σε κήπο

Μας σήκωσαν πάνω σε φτερά

Μας χάρισαν χελιδόνια

Μας κατέβασαν σε μια αυλή

Κάτω από ένα αγιόκλημα

Μέρες τραγουδιστές

Πού πάω

Τις ψιθυρίζω στην καλή μου

Ευφραίνομαι ευφραίνεται

Και μ’ αγαπά

Την αγαπάω κ’ εγώ

Περσότερο

Από ποτέ.

WLP.

Όταν η πρόεδρος της ΛΟΓ Ζαν Ντ' Άρκ η νεώτερη ΄΄συνάντησε'' την πρώτη φοιτήτρια της Ιατρικής σχολής Αγγελική Παναγιωτάτου.

«Στην κουζίνα! Στην κουζίνα». Μ΄αυτό τον τρόπο χλεύαζαν οι φοιτητές την πρώτη γυναίκα που εισήχθη στην Ιατρική Σχολή. Η Αγγελική Παναγιωτάτου όχι μόνο δεν εγκατέλειψε, αλλά έγινε η πρώτη καθηγήτρια Υγιεινής στην Ελλάδα! Το 1908, αν και ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι έγινε το 1910, οι φοιτητές της Ιατρικής Σχολής της Αθήνας εξαγριώθηκαν, όταν αντίκρισαν ένα πρωτόγνωρο θέαμα στις πανεπιστημιακές αίθουσες. Μία γυναίκα καθηγήτρια. Το όνομα της υφηγήτριας ήταν Αγγελική Παναγιωτάτου και υπήρξε η πρώτη γυναίκα απόφοιτος της Ιατρικής. Σύμφωνα με περιγραφές του Γρηγόριου Ξενόπουλου στο περιοδικό «Διάπλασις των Παίδων», οι φοιτητές ξεσηκώθηκαν και φώναζαν προσβολές στην Παναγιωτάτου. Η Αγγελική Παναγιωτάτου (1878 - 1954) από τη Θηνιά Κεφαλλονιάς ήταν η πρώτη γυναίκα που αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. 

Το επώνυμό της (μάλλον εσφαλμένα) αναφέρεται και σαν "Παναγιωτάκη". Η Αγγελική Παναγιωτάτου (1878 – 1954) από τη Θηνιά Κεφαλλονιάς ήταν η πρώτη γυναίκα που αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Πιο χαρακτηριστική ήταν η προτροπή «στην κουζίνα!», που είχε ως στόχο να της υπενθυμίσει ποιο ήταν το μέρος που της άρμοζε. Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος την υποστήριξε, αποκαλώντας τη διδασκαλία της «σοφή», αλλά τα λόγια του δεν ήταν αρκετά για να εξασφαλίσουν τη θέση της στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Τελικά, η Παναγιωτάτου εγκαταστάθηκε στην Αίγυπτο, όπου και εργάστηκε για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της. «Δεν έχω την τιµή να είµαι Γαλλίδα. Είµαι Ελληνίδα» Η Αγγελική Παναγιωτάτου και η αδερφή της, Αλεξάνδρα, γεννήθηκαν στη Θηνιά της Κεφαλλονιάς. Η οικογένειά της ήταν ευκατάστατη. Ο πατέρας της έμπορος και η μητέρα της καταγόταν από αρχοντική οικογένειά. Και οι δύο αδελφές διέπρεψαν στα μαθήματα και συνέχισαν τις σπουδές τους στην Κέρκυρα. Εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, όπου φοίτησαν στο Αρσάκειο και στη Σχολή των Γαλλίδων Καλογραιών. Ήθελαν να συνεχίσουν στην ανώτερη εκπαίδευση, αλλά η είσοδος στο πανεπιστήμιο απαιτούσε απολυτήριο γυμνασίου και στα σχολεία θηλέων δεν υπήρχαν απολυτήριες εξετάσεις. Στην αυτοβιογραφία της, η Παναγιωτάτου έγραψε πως η ίδια έψαξε τη λύση στα νομικά βιβλία. Εξέτασε τη νομοθεσία και αντιλήφθηκε ότι δεν αναφερόταν πουθενά ρητή άρνηση για μία μαθήτρια να δώσει εξετάσεις και να περάσει στο πανεπιστήμιο. Έτσι κατάφεραν οι δύο αδερφές να γίνουν οι πρώτες φοιτήτριες στην Ιατρική, το 1893. Fititria iatrikis_panagiotatou 2Όπως ήταν αναμενόμενο, η γυναικεία παρουσία στη σχολή συνοδεύτηκε από πολλά κακεντρεχή σχόλια, όπως το περίφημο «στην κουζίνα!» Μερικές φορές, χρησιμοποιούσε το φύλο της και για καλό. Κατά τη διάρκεια μιας αναστάτωσης, όπου ένας φοιτητής σημάδεψε με όπλο τον καθηγητή Ρήγα Νικολαΐδη, η Παναγιωτάτου σηκώθηκε όρθια και στάθηκε μπροστά του. Η γυναικεία παρουσία εξέπληξε τον φοιτητή, ο οποίος φάνηκε και συνέρχεται και άφησε το όπλο. Αποφοίτησε το 1897 Την ίδια χρονια ο πρύτανης και καθηγητής της Φυσικοµαθηµατικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών, Αντώνιος Χρηστοµάνος, ανακοίνωσε πως ήταν μάταιο πια να εμποδίζουν τη χειραφέτηση των γυναικών, καθώς είχε μπει σε τελική ευθεία. Οι άντρες όφειλαν να «ανέχονται τις γυναίκες και να μην παρακωλύουν την επιστημονική ανάπτυξη του γυναικείου φύλου, αλλά ούτε και την ενισχύουν με υπερβολική ενθάρρυνση». Η Παναγιωτάτου ειδικεύτηκε στη μικροβιολογία και εγκαταστάθηκε στην Αίγυπτο, όπου μελέτησε τις τροπικές ασθένειες Παράλληλα με τις ιατρικές έρευνες, οι οποίες βραβεύτηκαν με το παράσημο του Τάγματος του Νείλου, ασχολήθηκε με τη φιλολογία και τη λογοτεχνία. Άνοιξε το πρώτο φιλολογικό σαλόνι της Αλεξάνδρειας και υπήρξε πολύ δραστήρια στην ελληνική κοινότητα. Όταν βρέθηκε στο Παρίσι για να βραβευτεί από την Ακαδημία Επιστημών για το έργο της, «Εντερική αµοιβάδωσις και εξωεντερικές εντοπίσεις», την παρουσίασαν ως «σοφή Γαλλίδα». Η Παναγιωτάτου αμέσως τους διόρθωσε: «Ευχαριστώ θερµά για την επαινετική προσφώνηση, αλλά δεν έχω την τιµή να είµαι Γαλλίδα. Είµαι Ελληνίδα». Το 1938 έγινε η πρώτη έκτακτη καθηγήτρια Υγιεινής και Τροπικής Παθολογίας στην Ελλάδα. Το 1947, η πρώτη καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής «τιμής ένεκεν» και το 1950, η πρώτη γυναίκα, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε στην Αλεξάνδρεια το 1954. Η Παναγιωτάτου ανάμεσα στους γιατρούς του Ελληνικού Νοσοκομείου Αλεξάνδρειας Η Παναγιωτάτου ανάμεσα στους γιατρούς του Ελληνικού Νοσοκομείου Αλεξάνδρειας Οι Ελληνίδες φοιτήτριες Η Παναγιωτάτου ήταν απ’ τις λίγες Ελληνίδες που κατάφεραν να σπουδάσουν. Το 1884 η Σεβαστή Καλλισπέρα προσπάθησε να γραφτεί στη Φιλοσοφική Σχολή, έγραψε άριστα στις εξετάσεις, αλλά το υπουργείο Παιδείας αρνήθηκε να τις επικυρώσει. Τελικά, αναγκάστηκε να φύγει για τη Γαλλία και να σπουδάσει στη Σορβόννη. Η Ιωάννα Στεφανοπούλου ήταν η πρώτη φοιτήτρια που γράφτηκε στο πανεπιστήμιο το 1890, προκαλώντας τον πρύτανη να διαμαρτυρηθεί επειδή «αναμειγνύονταν τα φύλα». Εκτός από τους άντρες και τα προσβλητικά τους σχόλια, οι φοιτήτριες είχαν να αντιμετωπίσουν τις «καλοπροαίρετες» συμβουλές γυναικείων περιοδικών, η «Εφημερίδα των Κυριών». Συνιστούσε στις φοιτήτριες να αποφύγουν κάθε είδους κινητοποίηση ή διαμαρτυρία, γιατί δεν ήταν πρέπον μια κοπέλα να τρέχει στους δρόμους με λυτά μαλλιά ή βρεγμένα ρούχα, σε περίπτωση που τους κατέβρεχε η αστυνομία, ούτε βέβαια να βρίσκεται σε χώρους που μπορούσαν να ακουστούν «αντρικές βρισιές»....

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/s

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ ΜΠΑΤΡΑΣ ένας υπέροχος παππούς.

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συνεπικούρειοι και όχι μόνο σας καλησπερίζω από την συνοικία των Θεών. Πριν συνεχίσω το σημερινό αφιέρωμα που αφορά έναν καταπληκτικό παππού, αναφέρωμαι στον Φιλοκτήτη Μπάτρα, θα διευκρινίσω, για την Διόραση, την Αριάδνη και κάποιους ακόμα επισκέπτες που με ρωτάνε για το πως και το γιατί από την συνοικία των Θεών. Προ 15μέρου που επέστρεψα από το χωριό τέθηκε επι τάπητος στο οικογενειακό συμβούλιο που κάναμε το θέμα του εργαστηρίου-ατελιέ. Η Δολέντσια μου είπε πως αν θέλεις να συνεχίσεις τη ζωγραφική ψάξε και βρες χώρο!!!! Απ' ό,τι μου εξήγησε την ενοχλούσε το γεγονός των γυμνών μοντέλων που ζωγράφιζα, και το ό,τι έμενα μαζί τους τόσες πολλές ώρες στο ατελιέ. Όταν την ρώτησα τι εννοούσε μου είπε: αφού μπορείς να τις ζωγραφίζεις σε πιο λίγο χρόνο γιατί καθυστερείς τόσο πολύ; Απίστευτα πράγματα!!!!  Όταν προσπάθησα να της εξηγήσω πως και άλλοι, -πολύ πιο διάσημοι συνάδελφοι- όπως ο Πικάσο, ο Γκωγκέν, ο Κουρμπέ και πολλοί άλλοι έκαναν κι αυτοί το ίδιο, πήρα την εξής απάντηση. ''Βρε ψώνιο τι είναι αυτά που λές; Από ελαιοχρωματιστής καβάλησες το καλάμι και θεωρείς τον εαυτό σου ζωγράφο;'' 
Φίλες και Φίλοι ουδείς προφήτης στο σπίτι του, μετά από αυτό το φραστικό επεισόδιο-προσβολή αποφάσισα να βρω έναν χώρο στην συνοικία των Θεών. Η εκλεκτή μου φίλη η Περικτιόνη μου παραχώρησε το μικρό της διαμέρισμα, η ίδια απουσιάζει στο Παρίσι και συνήθως το χρειάζεται μόνο για το καλοκαίρι, και για λίγες μέρες στις γιορτές, αν έρθει. Το θεώρησε δε πολύ μεγάλη τιμή γιατί ο ιστορικός της τέχνης, στο μέλλον, θα αναφέρει αυτή την κορυφαία πράξη της ως μεγάλη βοήθεια σ' έναν ανερχόμενο καλλιτέχνη. Ευτυχώς που υπάρχουν ακόμα φίλοι της τέχνης και με τον α' η τον β' τρόπο συμβάλουν στην δημιουργικότητα των καλλιτεχνών. Αυτά ως αναφορά το θέμα της συνοικίας. Για να είμαι ειλικρινής τώρα έχω την ησυχία μου, και δημιουργώ με μεγαλύτερη άνεση και κέφι. Επίσης σας τα αναφέρω όλα αυτά για να δείτε πως η τέχνη θέλει θυσίες. Όσο για το θέμα του φαγητού ας είναι καλά ο παλιόφιλος και συμπαραστάτης, ''πάτερ'' Γεώργιος που θεωρεί τιμή να σιτίζει έναν κορυφαίο καλλιτέχνη. 
Ας έρθω τώρα στον καταπληκτικό παππού, το όνομα αυτού ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ ο νεώτερος. Κατά τις 11.50 δέχθηκα το τηλεφώνημά του, με καλούσε για γεύμα -άλλος ένας προστάτης της τέχνης- στο σπίτι του. Απ' ό,τι μου είπε, και θα δείτε στις φωτογραφίες, το μενού είχε: κατσικίσιο τυρί, σαλάτα εποχής από τον κήπο του, σούσι Κορωπιώτικο!!! μελιτζάνες γεμιστές, ψωμί χειροποίητο, και οίνο. Σε κάποια τον είχε βοηθήσει και η σύζυγός του η κ. Λίτσα, τα πιο πολλά τα είχε ετοιμάσει μόνος του.
Μεταξύ οίνου και μεζέδων συζητήσαμε πολλά και διάφορα γιατί ο Φιλοκτήτης εκτός των άλλων είναι και φιλότεχνος. 
Στις πιο κάτω φωτογραφίες δείτε τι έχει κάνει αυτός ο καταπληκτικός παππούς για τα εγγόνια του. Προσοχή αυτά που θα δείτε δεν είναι σε κάποιον παιδότοπο, είναι στο σπίτι του Φιλοκτήτη. Πόσο τυχερά αλήθεια είναι τα εγγονάκια του, η Λυδία, ο Δαμιανός, και ο μικρός Ορέστης.
Ευτυχώς που υπάρχουν ακόμα τέτοιοι παππούδες και ομορφαίνει η ζωή των παιδιών. Αν μπορούσατε να δείτε το δεντρόσπιτο που τους έχει φτιάξει θα νομίζατε πως ξεπήδησε από κάποιο παραμύθι. Ειλικρινά κάποιος σύλλογος γονέων και εγγονών αυτόν τον άνθρωπο θα πρέπει να τον βραβεύσει.
Μετά το υπέροχο γεύμα, και την υπέροχη συζήτηση η επόμενη στάση ήταν το ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ που ειρήσθω εν παρόδω να πω πως μου λείπει πάρα πολύ, για τις όμορφες συναντήσεις και συζητήσεις, περί πολιτισμού, περί βιβλίων κ.ο.μ. Σας χαιρετώ, με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση ο Επικούρειος Πέπος. Υ.Γ. Τα έργα μου τα υπογράφω ως ''Επικούρος''.

τυρί κατσικίσιο.

αγγουράκι και ραπανάκι βιολογικά.

σαλάτα εποχής με ρόδι.

χωριάτικη με ελιές Κορωπίου.

μελιτζάνες γεμιστές στη γάστρα.

Με αγάπη για την Λυδία, τον Δαμιανό και τον Ορφέα.

Ο ΦΡΑΝΣΟΥΑ ΒΙΓΙΟΝ στο filomatheia.blogspot.com Η επιλογή έγινε από την ΠΑΤΡΙΤΣΙΑ

Φίλες και Φίλοι αγαπητοί συνεπικουριστές και όχι μόνο σας καλημερίζω από την συνοικία των Θεών. Το μενού σήμερα έχει τονοσαλάτα της Δολέντσιας, και κοκοράκι μεθυσμένο με κονιάκ και κρασί Μαδέρα!!!!!! Συγγνώμη ήθελα να πω το ποιητικό μενού έχει ξανά ποίηση. Σας παρουσιάζω ένα ποίημα του Φρανσουά Βιγιόν. Η επιλογή είναι από την υπέροχη Πατρίτσια. Σας χαιρετώ με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση -παρά τις αντίξοες συνθήκες- ο Επικούρειος Πέπος.

Μπαλάντα ανάποδων αληθειών
Το κέρδος είναι πιο ζημιογόνο,
Τη λύπη φέρνει η χαρά,
Γελάμε μόνο απ’ τον πόνο,
Κι ο σπάταλος γνωρίζει την αξία του παρά.
Γυναίκες ονειρεύονται να γίνονται γριούλες,
Πολιτικοί ποτέ δε λένε: θα…
Οι άνδρες κυνηγάνε ασχιμούλες,
Και μόνο ο ερωτευμένος σκέφτεται ορθά.
Η πίστη υποθέτει την απάτη,
Το ινάτι βάζει μάτι,
Ο αθυρόστομος γλυκομιλάει,
Κι εκείνος που κοιμάται μας φιλάει.
Ο βλάκας της αλήθειες μας δίνει,
Και η τεμπελιά τα αγαθά,
Ο πόλεμος μας φέρνει τη γαλήνη.
Και μόνο ο ερωτευμένος σκέφτεται ορθά.
Για τον σοφό επικρατεί η φήμη η κακή,
Πιο γρήγορος απ’ όλους ο κουτσός,
Μόνο οι κακούργοι μπαίνουν στη φυλακή,
Κλώσει τον πατέρα του ο νεοσσός.
Η απελπισία έχει μήνυμα ελπιδοφόρο.
Ο κάμπος πιο ψηλός απ’ τα βουνά,
Τη θάλασσα διαβαίνουμε από τον πόρο.
Και μόνο ο ερωτευμένος σκέφτεται ορθά.
Ο ποιητής αλήθειες ανάποδες πετάει:
Μόνο ο δίκαιος στα δικαστήρια νικάει,
Μόνο ο τίμιος σ’ αυτή τη ζωή γλεντάει,
Ο γάιδαρος καλύτερα απ’ όλους τραγουδάει.
Και μόνο ο ερωτευμένος σκέφτεται ορθά.
 
Πεθαίνω απ’ τη δίψα παν’ απ’ το ρυάκι.
Ανάκτορό μου ένα καλυβάκι.
Απ’ τη χαρά μου κλαίω και γελάω λυπημένα.
Πατρίδα μου αγαπημένη ειν’ τα ξένα.
Ξέρω τα πάντα, τίποτα δεν ξέρω.
Από τον Λάζαρο αρπάζω και στον Κροίσο φέρω.
Τον έντιμο παιδεύω, τον πονηρό παινεύω.
Αμφισβητώ το φανερό και το απίθανο πιστεύω.
Σαν σκουλήκι γυμνός, νιώθω ντυμένος σαν γαμπρός.
Γλέντι – γυρίζω πλάτη, βλέπω οδύνη – μπρος.
Όλοι με δέχονται, παντού με διώχνουν.
Πολέμιοι αγκαλιάζουν, οι φίλοι στριμώχνουν.
Μαζεύω άχρηστα, το χρήμα σπαταλώ.
Με άμυαλο συμφωνώ, με φωστήρα αντιμιλώ.
Είμαι ζητιάνος, μα ξιπάζομαι με πλούτη.
Θα γεννηθώ στον ουρανό, ενταφιάστηκα σε γη τούτη.
Μέσα στην παγωνιά και γύρο μου λουλούδια.
Ο κόσμος οδύρεται, εγώ πιάνω τραγούδια.
Ο Άδεις πιο χαρούμενος για μένα από την Εδέμ.
Δίπλα στην φωτιά, κρυώνω σαν είναι κατ’ απ’ το μηδέν.
Την καρδιά μου θερμαίνει ο πάγος.
Η τάξη με αναστατώνει και ηρεμεί το χάος.
Όλοι με δέχονται, παντού με διώχνουν.
Δεν βλέπω αυτόν που πέρασε μπροστά μου,
Αλλά του ουρανού τα άστρα καθαρά διακρίνω.
Από τον σκέψεων το βάρος τρίζουν τα οστά μου.
Το αλκοόλ – χυμό, απ’ το νερό μεθάω όταν πίνω.
Πάνω στη γη με προσοχή πατάω,
Και προτιμώ μες στην πυκνή ομίχλη να πετάω.
Γνωρίζω πως το μέλι απ’ την άψινθο πιο πικρό
Ζω σώμα σφριγηλό με πνεύμα νεκρό.
Καταδικάζω την αλήθεια, το ψέμα αθωώνω.
Γιατρεύω τους γερούς, τους άρρωστους πληγώνω.
Δεν ξέρω πιο μακρύτερο: η ώρα ή το έτος;
Γεννήθηκα στο μέλλον, θα πεθαίνω φέτος.
Το πέλαγος ή το ρυάκι διαβαίνουν απ’ τον πόρο;
Ο λύκος ή ο άνθρωπος, ζώο πιο αιμοβόρο;
Η απελπισία, μου ελπίδες δίνει,
Κι ο διάβολος υπόσχεται ειρήνη.
Όλοι με δέχονται, παντού με διώχνουν.
WLP

Το «δίλημμα του Ευθύφρονα» Η επιλογή έγινε από τον Αρκά τον Δυραχιώτη.

Η επιλογή του άρθρου έγινε από τον Αρκά. Αρκαδούλι παρατηρώ πως έχεις μπει για τα καλά στη φιλοσοφία, ίσως κάποιος να πει: μα ένας οικονομολόγος μπορεί να είναι και φιλόσοφος; εγώ θα έλεγα πως επιβάλλεται ναι είναι και φιλόσοφος.

Ο Ευθύφρων είναι άλλο ένα έργο του Πλάτωνα που εντάσσεται στην τετραλογία (Ευθύφρων, Κρίτων, Απολογία, Φαίδων) των διαλόγων που αναφέρονται στη δίκη και εκτέλεση του Σωκράτη. Τα πρόσωπα του διαλόγου είναι δύο, Ο Σωκράτης και ο Ευθύφρων που ισχυρίζονταν πως μπορούσε να προλέγει τα μέλλοντα, χάρη ενός μαντικού δαιμονίου. Η δράση του διαλόγου τοποθετείται πριν τη δίκη του Σωκράτη 399 π.Χ.. Μερικοί θεωρούν το διάλογο προσπάθεια υπεράσπισης του Σωκράτη εναντίον της κατηγορίας για ασέβεια. Για πρώτη φορά στον διάλογο Ευθύφρονα, ο Πλάτων χρησιμοποιεί τους όρους ιδέα, είδος και ουσία.

Το «δίλημμα του Ευθύφρονα» πήρε το όνομα του από έναν από τους ανακριτές του Σωκράτη που βρίσκεται στον ομώνυμο διάλογο του Πλάτωνα. Το πρόβλημα το οποίο χρησιμοποιεί ο Σωκράτης προκειμένου να αντιμετωπίσει τον Ευθύφρονα είναι το εξής:

οι θεοί αγαπούν το όσιο επειδή είναι όσιο (περίπτωση α) ή μήπως το γεγονός ότι το αγαπάνε κάνει κάτι όσιο (περίπτωση β);

Στον διάλογο αυτό ο Πλάτωνας μέσω του χαρακτήρα Σωκράτη μας προσκαλεί σε ένα ακόμα ταξίδι δημιουργικής απορίας και αμφισβήτησης των ηθικών μας πεποιθήσεων.

Πιο συγκεκριμένα, επιτίθεται σε όσους πιστεύουν με βεβαιότητα ότι γνωρίζουν τι είναι το ευσεβές, το δίκαιο -ειδικά σε περιπτώσεις περίπλοκων ηθικών ζητημάτων. Ακόμα, ο Σωκράτης με την διατύπωση αυτού του ιδιοφυούς διλήμματος προσπαθεί να αποδομήσει την ύπαρξη μιας θεϊκής δύναμης που μπορεί να υφίσταται ταυτόχρονα ως παντοδύναμη και πανάγαθη. Αν υπάρχει θεός δεν είναι δυνατόν να είναι ταυτόχρονα παντοδύναμος και πανάγαθος.

Αυτό είναι ένα έμμεσο πόρισμα της Πλατωνικής θέσης στον Ευθύφρονα, το οποίο δεν βασίζεται σε εμπειρικά δεδομένα. Αντιθέτως επιχειρείται a priori, χωρίς να χρειάζεται δηλαδή η παρατήρηση του κόσμου.

Η σκέψη του Πλάτωνα είναι τόσο δυνατή φιλοσοφικά ώστε ακόμα και σήμερα να ασχολούνται με το δίλημμα του Ευθύφρονα οι πιο σημαντικοί φιλόσοφοι της θρησκείας.

Οι αρχικοί υπαινιγμοί του διλήμματος είναι αρκετά προφανείς.

Εάν ισχύει το (α) οι θεοί αγαπούν ό,τι είναι καλό επειδή είναι καλό, τότε οτιδήποτε είναι καλό είναι καλό ανεξάρτητα από το τι νιώθουν οι θεοί για αυτό. Και τότε οι θεοί δεν παίζουν απολύτως κανένα ρόλο στο να θέσουν τα θεμέλια των ηθικών αξιών. Επίσης, τότε η ηθική είναι ανεξάρτητη από τη θρησκεία.

Εάν, από την άλλη μεριά, ισχύει το (β) κάτι είναι καλό επειδή το αγαπούν οι θεοί, τότε θα μπορούσαν πολύ απλά να αγαπήσουν κάτι άλλο εξίσου, που δεν θα ήταν καλό. Και αν ισχύει, τότε οι θεοί παίζουν κάποιο ρόλο, αλλά το τι είνα_ι καλό καταλήγει να μην είναι τίποτα παραπάνω από αυτό που τυγχάνει να αγαπούν οι θεοί. Επίσης, τότε η ηθική είναι κάτι το απολύτως μεταβλητό (οι θεοί των αρχαίων Ελλήνων ήταν διαβόητοι για την επιπολαιότητά τους!).

Τα διλήμματα αποτελούν πρόβλημα μόνο στην περίπτωση που και τα δύο πιθανά αποτελέσματα είναι εξίσου δυσάρεστα. Οι άθεοι δεν θα αντιμετώπιζαν κάποιο πρόβλημα με το συγκε­κριμένο δίλημμα, καθώς θα δέχονταν με ευχαρίστηση τους υπαι­νιγμούς της περίπτωσης (α) και δεν θα τους απασχολούσαν κα­θόλου αυτοί της υπόθεσης (β).

Ωστόσο, το δίλημμα αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για αυτούς που θέλουν να βασίσουν τις ηθικές αξίες στη θρησκεία, καθώς καμία από τις δύο πιθανές περιπτώσεις που εξετάσαμε παραπάνω δεν είναι αρκετά βολική.

Στο τέλος του διαλόγου του Πλάτωνα, ο Ευθύφρων απλώς ζητά άδεια να αποχωρήσει.Έχει πάρει μεγάλη δόση από την υπό εξέ­ταση ζωή για μία μέρα. Παρ’ όλα αυτά, το «δίλημμα του Ευθύφρονα» είναι ουσιώδες ακόμα και σήμερα, και σχετικό με την καθημερινή ζωή. Για παράδειγμα, πολλοί λένε πως η ηθική βρί­σκεται σε παρακμή επειδή η θρησκεία βρίσκεται σε παρακμή, και πως η αναβίωση της μιας θα οδηγούσε στην αναβίωση της

Το «δίλημμα του Ευθύφρονα» αποτελεί μια σοβαρή πρόκληση της παραπάνω άποψης. Είναι κάτι ηθικά καλό επειδή το εγκρίνει μια συγκεκριμένη θρησκεία ή η συγκεκριμένη θρησκεία το εγκρίνει επειδή είναι ηθικό; Το δίλημμα έχει, ακόμα, και μια ευρύτερη εφαρμογή. Για παράδειγμα, είναι ένα έργο τέχνης καλό, επειδή αρέσει στον κόσμο ή τους αρέσει επειδή είναι καλό; Είναι ένα στιλ ντυσίματος μοντέρνο επειδή φοριέται από πολλούς ή το φοράνε πολλοί επειδή είναι στη μόδα;

Σκέψου αν μπορείς να βρεις άλλα παραδείγματα του «διλήμματος του Ευθύφρονα». Υπάρχουν πράγματα τα οποία εγκρίνεις επειδή τα εγκρίνουν οι άλλοι;

Η ευτυχία κατά τον Επίκουρο από τον Επικούρειο Πέπο. Πηγή:wordpress.com Η επιλογή έγινε από τον Επικούρειο Πέπο.

Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Επίκουρος (341 π.Χ. – 270 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και ότι ίδρυσε δική του φιλοσοφική σχολή, η οποία ονομαζόταν Κήπος του Επίκουρου. Θεωρείται μια από τις πιο γνωστές σχολές της ελληνικής φιλοσοφίας. 
Ο Επίκουρος πίστευε πως η ευτυχία μπορεί να κατακτηθεί μέσω ορισμένων βασικών αποκτημάτων. Ποια είναι όμως αυτά; Ακολουθεί η επικούρεια λίστα αποκτημάτων :
Ι. Φιλία

Επιστρέφοντας στην Αθήνα το 306 π.Χ., ο Επίκουρος στην ηλικία των 35, επέλεξε μια ασυνήθιστη κατοικία. Εντόπισε μια μεγάλη οικία λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας, στον δήμο της Μελίτης, μεταξύ αγοράς και λιμανιού στον Πειραιά, και μετακόμισε εκεί με μια παρέα φίλων. Ο Επίκουρος παρατήρησε ότι: «Από όσα παρέχει η σοφία για την ευτυχία της ζωής συνολικά, το κατά πολύ πιο σημαντικό είναι η απόκτηση φίλων».

Τέτοια ήταν η προσήλωση του στην ευχάριστη παρέα, ώστε ο Επίκουρος συνιστούσε να προσπαθεί κανείς να μην τρώει ποτέ μόνος: «Προτού φας ή πιεις οτιδήποτε, σκέψου προσεκτικά με ποιον τρως ή πίνεις παρά τι τρως και τι πίνεις: το να τρέφεσαι χωρίς κάποιο φίλο θυμίζει τη ζωή λέοντα ή λύκου».

Δεν υπάρχουμε παρά μόνο αν υπάρχει κάποιος που διαπιστώνει την ύπαρξη μας, όσα λέμε δεν έχουν νόημα μέχρι να τα καταλάβει κάποιος. Ο Επίκουρος, διακρίνοντας την κρυφή μας ανάγκη, αναγνώρισε πως μια χούφτα πραγματικοί φίλοι μπορούσαν να παρέχουν την αγάπη και το σεβασμό που πιθανόν να μην επιτύγχανε μια ολόκληρη περιουσία.

ΙI. Ελευθερία

Ο Επίκουρος και οι φίλοι του εισήγαγαν μια δεύτερη ριζοσπαστική καινοτομία. Προκειμένου να μην αναγκάζονται να δουλεύουν για άτομα που δεν συμπαθούσαν και να είναι υπόλογοι σε δυνητικά ταπεινωτικές ιδιοτροπίες, αποσύρθηκαν από τις εμπορικές δραστηριότητες των Αθηνών («πρέπει να ελευθερώσουμε τον εαυτό μας από το κάτεργο της καθημερινής ρουτίνας και της πολιτικής») και ξεκίνησαν κάτι που θα μπορούσε να περιγραφεί ακριβέστερα ως κοινόβιο, αποδεχόμενοι έναν απλούστερο τρόπο ζωής με αντάλλαγμα την ανεξαρτησία.

Θα διέθεταν λιγότερα χρήματα αλλά δε θα αναγκάζονταν ποτέ ξανά να ακολουθήσουν τις διαταγές απεχθών ανωτέρων. Έτσι αγόρασαν έναν κήπο κοντά στο σπίτι, άρχισαν να καλλιεργούν διάφορα λαχανικά και αγκινάρες. Διαιτολόγιο όχι πολυτελές, ούτε άφθονο, αλλά γευστικό και θρεπτικό.

ΙΙΙ. Σκέψη

Υπάρχουν ελάχιστες καλύτερες γιατρειές για το άγχος από τη σκέψη. Γράφοντας ένα πρόβλημα ή αναφέροντάς το σε μια κουβέντα, επιτρέπουμε να αναδειχθούν οι ουσιαστικές πλευρές του. Και γνωρίζοντας τον χαρακτήρα του, απομακρύνουμε, αν όχι το ίδιο το πρόβλημα, τουλάχιστον τα δευτερεύοντα, επιβαρυντικά χαρακτηριστικά του: τη σύγχυση, τη μετατόπιση, την έκπληξη. 

Στον Κήπο -όπως έγινε γνωστή η κοινότητα του Επίκουρου- η διαδικασία της σκέψης ενθαρρυνόταν ιδιαίτερα. Πολλοί από αυτούς τους φίλους ήταν συγγραφείς. Στα κοινά δωμάτια του σπιτιού στη Μελίτη και στον κήπο με τα λαχανικά, πρέπει να υπάρχουν συνεχείς ευκαιρίες για την εξέταση προβλημάτων με ανθρώπους ευφυείς που συμμεριζόταν τα ίδια ιδανικά. 

Ο Επίκουρος ενδιαφερόταν ιδιαίτερα ώστε εκείνος και οι φίλοι του να μάθουν να αναλύουν τις αγωνίες τους με το χρήμα, την αρρώστια, τον θάνατο και το υπερφυσικό. Αν κάποιος σκεφτόταν λογικά το θέμα της θνησιμότητας, θα μπορούσε, όπως υποστήριζε ο Επίκουρος, να συνειδητοποιήσει ότι μετά το θάνατο δεν υπήρχε τίποτα πέρα από τη λήθη, και πως «αδίκως θλιβόμαστε περιμένοντας ένα πράγμα που σαν το’χουμε δίπλα μας δεν μας ενοχλεί». 

Είναι άσκοπο να θορυβείται κανείς προκαταβολικά για μια κατάσταση που δεν θα βιώσει ποτέ:«Γιατί τίποτα μέσα στη ζωή δεν είναι φοβερό για όποιον έχει στ’ αλήθεια κατανοήσει ότι τίποτε φοβερό δεν υπάρχει στο να μη ζει κανείς.»

Η νηφάλια ανάλυση ηρεμούσε το μυαλό. Απέτρεπε τους φίλους τους Επίκουρους από το να ρίχνουν κλεφτές ματιές στις δυσκολίες που θα τους στοίχειωναν στο αστόχαστο περιβάλλον πέραν του Κήπου. 

Φυσικά ο πλούτος είναι απίθανο να κάνει κάποιον δυστυχή. Όμως ο πυρήνας του επιχειρήματος του Επίκουρου είναι πως αν διαθέτουμε χρήματα δίχως φίλους, ελευθερία και μια μοναδική ανάλυση της ζωής μας, δεν θα είμαστε ποτέ αληθινά ευτυχισμένοι. Και αν τα διαθέτουμε αλλά στερούμαστε πλούτου, δεν θα είμαστε ποτέ δυστυχισμένοι.

Για να τονίσει τι είναι απαραίτητο για την ευτυχία και τι θα μπορούσε να αποποιηθεί δίχως ιδιαίτερη στεναχώρια κάποιος που στερείται την ευμάρεια λόγω κοινωνικής αδικίας ή οικονομικών δυσκολιών, ο Επίκουρος διαίρεσε τις ανάγκες μας σε τρεις κατηγορίες : Από τις επιθυμίες, ορισμένες είναι φυσικές και αναγκαίες, ορισμένες είναι φυσικές αλλά όχι αναγκαίες, και, τέλος, ορισμένες άλλες δεν είναι ούτε φυσικές ούτε αναγκαίες.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ
Φυσικά και αναγκαία

• Φίλοι / Ελευθερία / Σκέψη 

Φυσικά και όχι αναγκαία

• Μεγάλο σπίτι / Ιδιωτικά λουτρά / Συμπόσια / Υπηρέτες / Ψάρι, κρέας 

Ούτε φυσικά, ούτε αναγκαία

• Φήμη / Εξουσία

Ο τριμερής διαχωρισμός του Επίκουρου υπονοούσε – καίρια για όσους δεν μπορούν να βγάλουν χρήματα ή φοβούνται μην τα χάσουν – ότι η ευτυχία βασιζόταν σε ορισμένα περίπλοκα ψυχολογικά αγαθά αλλά ήταν σχετικά ανεξάρτητη από τα υλικά, πέρα από τα μέσα για την αγορά μερικών ζεστών ενδυμάτων, μιας κατοικίας και τροφής – μια ομάδα προτεραιοτήτων σχεδιασμένη να προκαλέσει σκέψεις σε όσους είχαν εξισώσει την ευτυχία με την πραγμάτωση μεγάλων οικονομικών σχεδίων, και τη δυστυχία με το φτωχικό εισόδημα.

"Μια σκέτη σούπα σου δίνει ίση ευχαρίστηση με ένα πολυτελές γεύμα, όταν έχει φύγει όλο το δυσάρεστο αίσθημα από την έλλειψη."
"Τίποτα δεν ικανοποιεί τον άνθρωπο που δεν ικανοποιείται με τα λίγα."
"Δεν ελευθερώνουν τη ψυχή από την ταραχή και δεν φέρνουν την αληθινή χαρά τα αμέτρητα πλούτη."

Δίνοντας έμφαση στις πολυτέλειες και στα πλούτη, και σπάνια στη φιλία, στην ελευθερία και στη σκέψη. Η κυριαρχία της κενοδοξίας δεν είναι συμπτωματική. Οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν συμφέρον να αλλοιώσουν την ιεράρχηση των αναγκών μας, να προωθήσουν ένα υλικό όραμα του καλού και να υποβαθμίσουν κάποιο δυσπώλητο. Και ο τρόπος να μας δελεάσουν είναι μέσα από την ύπουλη διασύνδεση των περιττών αντικειμένων με όσες άλλες μας ανάγκες έχουμε ξεχάσει. 

Από το βιβλίο “Η παρηγορία της φιλοσοφίας, Αλαίν ντε Μποττόν”, Εκδόσεις Πατάκης.
Με σεβασμό ο Επικούρειος Πέπος.

Οι 10 αρχές του Γκάντι για να αλλάξουμε τον κόσμο. Η επιλογή του κειμένου έγινε από την ΔΙΟΤΙΜΑ.

Η επιλογή του πιο κάτω άρθρου έγινε από την Διοτίμα- Ζαν ντ' Αρκ

1. «Πρέπει εσύ να αποτελείς την αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο.»

Εάν αλλάξεις τον εαυτό σου, θα αλλάξεις τον κόσμο σου. Εάν αλλάξεις τον τρόπο σκέψης σου, τότε θα αλλάξουν οι ενέργειές σου, αλλά και το πώς αισθάνεσαι. Και με αυτόν τον τρόπο ο κόσμος γύρω σου θα αλλάξει. Όχι μόνο γιατί πλέον θα βλέπεις το περιβάλλον σου μέσω νέων «φακών» σκέψης και συναισθημάτων, αλλά και γιατί η αλλαγή μέσα σου μπορεί να σου επιτρέψει να αναλάβεις δράση με τρόπους που δεν είχες ποτέ φανταστεί.

2. «Κανείς δεν μπορεί να με πειράξει χωρίς την άδειά μου»

Το τι νιώθεις και το πώς αντιδράς σε κάτι, είναι πάντα δική σου επιλογή. Μπορεί να υπάρχει ένας «κανονικός» ή ένας κοινός τρόπος αντίδρασης σε διαφορετικά πράγματα. Το σίγουρο είναι ότι μπορείς να επιλέξεις τις δικές σου σκέψεις, αντιδράσεις και συναισθήματα σχεδόν στα πάντα. Δεν χρειάζεται να πανικοβάλλεσαι, να αντιδράς υπερβολικά ή αρνητικά. Τουλάχιστον όχι κάθε φορά και όχι άμεσα. Μερικές φορές, αντιδρούμε αντανακλαστικά και όχι συνειδητά.

3. «Ο αδύναμος δεν μπορεί ποτέ να συγχωρήσει. Η συγχώρεση είναι το χαρακτηριστικό του ισχυρού»

«Το ‘οφθαλμόν αντί οφθαλμού’ μπορεί να οδηγήσει μόνο στο να τυφλωθεί όλος ο κόσμος»

Το να καταπολεμάς το κακό με κακό δε πρόκειται να σε βοηθήσει. Μπορείς πάντα να επιλέγεις τον τρόπο αντίδρασής σου στις καταστάσεις. Όταν ενσωματώσεις αυτόν τον τρόπο σκέψης στη ζωή σου, τότε θα μπορείς να αντιδράς με ένα τρόπο που θα είναι πιο χρήσιμος για εσένα και για τους άλλους. Έχεις συνειδητοποιήσει ότι με το να συγχωρείς και να ξεχνάς το παρελθόν, θα προσφέρεις σε εσένα και τους γύρω σου μία μεγάλη υπηρεσία; Το να σπαταλάς το χρόνο σου σε αρνητικές εμπειρίες, από τη στιγμή που έχεις πάρει όλα τα μαθήματα από αυτές, δεν θα σου προσφέρει τίποτα. Το πιο πιθανό θα είναι να προκαλέσεις στο εαυτό σου περισσότερο πόνο και να τον παραλύσεις καθιστώντας τον ανίκανο να αναλάβει δράση όταν θα πρέπει.

4. «Δεν θέλω να προβλέπω το μέλλον. Είμαι αφοσιωμένος στην παρούσα στιγμή. Ο Θεός δεν μου έδωσε τον έλεγχο της επόμενης στιγμής, αλλά αυτής»

Ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεράσεις την εσωτερική αντίσταση που συχνά σε σταματά από την ανάληψη δράσης, είναι να μείνεις στο παρόν όσο το δυνατόν περισσότερο και να είσαι δεκτικός. Γιατί; Επειδή, όταν ζεις στο παρόν, δεν ανησυχείς για την επόμενη στιγμή που ούτως ή άλλως δεν μπορείς να ελέγξεις.

5. «Μια ουγκιά δράσης αξίζει περισσότερο από ένα τόνο διαδασκαλίας »

Χωρίς δράση δεν συμβαίνει τίποτα. Το αναλάβει όμως κανείς δράση είναι πολύ δύσκολο και συνήθως υπάρχει μεγάλη εσωτερική αντίσταση. Έτσι οι περισσότεροι άνθρωποι καταφεύγουν στη διδασκαλία και επαναπαύονται νομίζοντας ότι έτσι προοδεύουν. Τα βιβλία προσφέρουν γνώση, η δράση όμως την μεταφράζει σε κατανόηση..

6. «Είναι ανόητο να είσαι πολύ σίγουρος για την σοφία σου. Είναι υγιές να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι και οι ισχυρότεροι μπορεί να αποδυναμωθούν και οι σοφότεροι μπορεί να σφάλλουν»

Όταν θεοποιείς ανθρώπους -ακόμη κι αν έχουν καταφέρει εκπληκτικά πράγματα- κινδυνεύεις να αποστασιοποιηθείς από αυτούς. Συχνά αρχίζεις να αισθάνεσαι ότι εσύ δεν θα μπορούσες ποτέ να πετύχεις παρόμοια κατορθώματα. Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι κι αυτοί είναι ανθρώπινα πλάσματα όπως εσύ, άσχετα με το τι έχουν καταφέρει.

7. «Πρώτα θα σε αγνοήσουν, μετά θα γελάσουν με σένα, μετά θα σε πολεμήσουν, και τότε κέρδισες»

Να είσαι ανθεκτικός στα σαμποτάζ που σου στήνει ο ίδιος σου ο εαυτός. Μόνο τότε, η εσωτερική σου αντίσταση θα ασθενήσει και θα σε επισκέπτεται όλο και λιγότερο. Βρες αυτό που πραγματικά θέλεις να κάνεις και τότε θα βρεις και το εσωτερικό κίνητρο για να συνεχίσεις. Ένας λόγος που ο Γκάντι είχε τόσο μεγάλη επιτυχία με την μέθοδό της μη βίας, ήταν ότι ο ίδιος και οι οπαδοί του δεν παραιτήθηκαν ποτέ.

8. «Βλέπω μόνο τις αρετές των ανθρώπων. Αφού δεν είμαι αλάθητος, δεν θα αναλύσω τα λάθη των άλλων»

Όλοι έχουμε κάτι καλό μέσα μας. Αν στοχεύεις στη βελτίωση τότε είναι χρήσιμο να επικεντρώνεσαι στις καλές πλευρές των ανθρώπων. Όταν εστιάζεις στα θετικά στοιχεία των άλλων, έχεις ακόμα ένα κίνητρο για να τους βοηθήσεις. Με το να βοηθάς τους άλλους δεν κάνεις μόνο την δική τους ζωή καλύτερη. Με τον καιρό παίρνεις πίσω ότι έδωσες, ενώ οι άνθρωποι που βοήθησες τείνουν περισσότερο να βοηθήσουν άλλα άτομα. Έτσι, όλοι μαζί, δημιουργείτε μια θετική αλλαγή που δυναμώνει.

9. «Ευτυχία είναι όταν αυτά που σκέπτεσαι, αυτά που λες και αυτά που κάνεις, βρίσκονται σε αρμονία μεταξύ τους»

«Πάντα να στοχεύεις στην πλήρη αρμονία της σκέψης, των λόγων και των πράξεων. Πάντα να στοχεύεις στο να εξαγνίζεις τις σκέψεις σου και όλα θα είναι καλά».

Μία από τις καλύτερες συμβουλές για την βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων είναι να συμπεριφέρεσαι με συνέπεια και να επικοινωνείς με αυθεντικό τρόπο. Στους ανθρώπους αρέσει αυτό και ο νους γαληνεύει όταν οι σκέψεις, τα λόγια και οι πράξεις είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένες. Όταν είσαι αληθινός δεν χρειάζεται να αποδείξεις τίποτα γιατί η γλώσσα του σώματός σου και ο τόνος της φωνής σου -τα οποία κάποιοι λένε ότι είναι το 90% της επικοινωνίας- είναι συντονισμένα με τις σκέψεις σου.

10. «Η συνεχής ανάπτυξη είναι ο νόμος της ζωής. Αυτός που προσπαθεί να διατηρήσει τα δόγματά του για να φαίνεται συνεπής στους άλλους, οδηγεί τον εαυτό του σε λάθος δρόμο»

Υπάρχουν φορές που είσαι ασυνεπής ή που δίνεις την εντύπωση πως δεν ξέρεις τι κάνεις. Αυτό είναι προτιμότερο από το να προσπαθείς να διατηρείς παλιές απόψεις που ξέρεις ότι είναι λανθασμένες από φόβο μην σε κρίνουν οι άλλοι. Μην το κάνεις. Επέλεξε να αναπτύξεις την σκέψη σου και να εξελιχθείς. WLP.
Πηγή:wordpress.com

O Captain! My Captain! Walt Whitman (1819-1892) Ο κύκλος των χαμένων ποιητών η αγαπημένη ταινία του Πεπέ

Ο Ουώλτ Ουίτμαν – Walt Whitman (1819-1892) 

Ήταν ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς συγγραφείς και ποιητές. Κυριότερο έργο του αποτελεί η ποιητική συλλογή «Φύλλα Χλόης» (Leaves of Grass) και ένα από τα πιο γνωστά ποιήματά του το «Καπετάνιε! Ω Kαπετάνιε μου!» (O Captain! My Captain!). Παραθέτουμε βιογραφικά στοιχεία του ποιητή, το ποίημα στα αγγλικά, δυο μεταφράσεις του στα ελληνικά και δυο βίντεο με σκηνές από την κινηματογραφική ταινία «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών» (Dead Poets Society), στα οποία απαγγέλονται στίχοι του Ουίτμαν.Ο Ουίτμαν γεννήθηκε το 1819 στο Λόνγκ-Άιλαντ της Νέας Υόρκης, ο δεύτερος γιος μιας πολυπληθούς οικογένειας με συνολικά εννέα παιδιά. Το 1823 η οικογένειά του αναγκάζεται να μεταβεί στο Μπρούκλιν όπου ο πατέρας του δουλεύει ως μαραγκός και ο ίδιος φοιτά για έξι χρόνια στο δημοτικό σχολείο. Από την ηλικία των δώδεκα ετών, εργάζεται στο γραφείο ενός δικηγόρου και στα δεκατέσσερά του γίνεται μαθητευόμενος σε τυπογραφείο. Την ίδια περίπου περίοδο εγγράφεται σε κάποιο αναγνωστήριο βιβλιοθήκης, όπου έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει πολλούς κλασικούς αλλά και νεότερους συγγραφείς. Το 1835 επιστρέφει στο Λονγκ-Άιλαντ όπου εργάζεται ως δάσκαλος.

Παράλληλα, ιδρύει την εφημερίδα Long-Islander, της οποίας είναι συγχρόνως διευθυντής, υπεύθυνος σύνταξης και τυπογράφος. Το έργο του ως δάσκαλος συνεχίζεται μέχρι το 1841, χρονιά που μετακομίζει στη Νέα Υόρκη προκειμένου να εργαστεί ως στοιχειοθέτης σε τυπογραφείο αλλά και δημοσιογράφος σε διάφορα περιοδικά ή εφημερίδες της εποχής. Συγχρόνως, λαμβάνει ενεργό μέρος στην πολιτική και συμμετέχει σε προεκλογικές εκστρατείες του Δημοκρατικού Κόμματος.

Παράλληλα εγκαταλείπει την εργασία του στο τυπογραφείο και αναλαμβάνει διευθυντής εφημερίδων, βρισκόμενος διαδοχικά στις Daily Aurora καιBrooklyn Eagle. Σε αυτό το διάστημα δημοσιεύει πλήθος άρθρων επί διαφόρων θεμάτων που συνδέονται συνήθως με την παγκόσμια ή την αμερικανική πολιτική επικαιρότητα. Το 1848 διακόπτεται η συνεργασία του με την εφημερίδα Brooklyn Eagle και γίνεται συντάκτης της Crescent, θέση που κατέχει για ένα χρόνο στο διάστημα του οποίου ταξιδεύει σχεδόν σε ολόκληρο τον αμερικανικό Νότο. Το 1849, επικεφαλής ενός μικρού τυπογραφείου, εκδίδει την εφημερίδα Freeman. Τον επόμενο χρόνο όμως αλλάζει εκ νέου κατεύθυνση και γίνεται μαραγκός, χτίζοντας σπίτια που αργότερα πουλά. Το 1854 φαίνεται πως εγκαταλείπει κάθε εργασία και επεξεργάζεται την πρώτη του ποιητική συλλογή Φύλλα Χλόης (Leaves of Grass), η οποία εκδίδεται το 1855 με προσωπικά έξοδα του Ουίτμαν. Σε αυτή την πρώτη έκδοση της, η συλλογή περιλαμβάνει δώδεκα εκτεταμένα άτιτλα ποιήματα και λαμβάνει ως επί το πλείστον αρνητικές κριτικές ενώ πωλείται τελικά μόλις ένα αντίτυπο.

Ένα χρόνο αργότερα, ο Ουίτμαν ετοιμάζει την δεύτερη έκδοση της συλλογής του η οποία περιέχει επιπλέον είκοσι ποιήματα, γενικότερες διορθώσεις, τίτλους και μια σαφέστερη ταξινόμηση. Παράλληλα περιλαμβάνει ως εισαγωγή ένα συγχαρητήριο γράμμα του Ραλφ Γουάλντο Έμερσον προς τον Ουίτμαν. Η κυκλοφορία της δεύτερης έκδοσης των Φύλλων Χλόης συνοδεύεται επίσης από αντιδράσεις του περισσότερο συντηρητικού τμήματος της αμερικανικής κοινωνίας. Από το φόβο δικαστικών διώξεων, το έργο αποσύρεται ενώ έχουν ήδη πωληθεί μερικές εκατοντάδες αντιτύπων. Το επόμενο διάστημα δημιουργείται σταδιακά ένα ευνοϊκότερο κλίμα για τον Ουίτμαν που οδηγεί τελικά το 1860 σε μία τρίτη έκδοση από τον εκδοτικό οίκο Thayer andEldridge. Την περίοδο του αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου ο Ουίτμαν εργάζεται ως εθελοντής νοσοκόμος και περιθάλπει τραυματισμένους στρατιώτες κυρίως στην περιοχή της Ουάσινγκτον. Με το τέλος του πολέμου διορίζεται στο Υπουργείο Εσωτερικών και ειδικότερα στο τμήμα Υποθέσεων των Ινδιάνων. Λίγο αργότερα ωστόσο, ο νέος υπουργός James Harlan, πρώην ιεροκήρυκας των Μεθοδιστών, απολύει τον Ουίτμαν επειδή αποτελεί τον συγγραφέα των Φύλλων Χλόης. 

Καπετάνιε! Ω Kαπετάνιε μου! (μτφ. 1)

Καπετάνιε! Ω Καπετάνιε μου!

Το φοβερό μας το ταξίδι έχει τελειώσει.

Το πλοίο μας ξεπέρασε τη κάθε αναποδιά

κι η δάφνη που ζητούσαμε κερδήθηκε.

Φτάσαμε στο λιμάνι.

Ακουώ καμπάνες να χτυπούν,

λαό που αναγαλλιάζει,

Κι όλων τα μάτια στρέψανε στ’ ακλόνητο σκαρί,

στ’ ατρόμητο και βλοσυρό καράβι.

Μα, συ ω καρδιά! καρδιά! καρδιά!

Ώ άλικες, αιμάτινες, κόκκινες σταλαξιές,

Εκεί στη γέφυρα του πλοίου, ο Καπετάνιος μου πεσμένος

κοιμάται κρύος… νεκρός… χαμένος…

Καπετάνιε! Ω Καπετάνιε μου! Σήκω!

τα σήμαντρα ν’ ακούσεις που χτυπούνε.

Σήκω! για σενα λάβαρα λυτά ψυχανεμούνε,

για σένα σάλπιγγες, κλαγγές, αχολογούνε,

Για σένα τ’ ανθοστόλιστα, τα πλουμιστά στεφάνια,

Για σένα στην ακρογιαλιά συνάχτηκε το πλήθος,

Εσένα πεθυμά ο χοχλασμός ολάκερου λαού

και σε γυρεύει μ’ όψη φουντωμένη.

Έλα, έλα, Καπετάνιε μου! Πατέρα αγαπημένε!

Γείρε πάνω στο μπράτσο μου το έρημο κεφάλι.

Σαν όνειρο μου φαίνεται στη γέφυρα πεσμένος,

Και να ‘σαι κρύος… νεκρός… χαμένος….

Μα ο Καπετάνιος μου δεν απαντά,

τ’ αχείλι του είν’ αμίλητο, χλωμό,

πατέρα μου το μπράτσο μου δε νιώθεις

κι ούτε έχεις πια τη θέληση, δεν έχεις πια σφυγμό

Το πλοίο έριξ’ άγκυρα ολάγερο, βουβό

κι έχει τελειώσει το ταξίδι το στερνό,

Από το φοβερό του το ξαρμένισμα,

της νίκης το καράβι ξαναγύρισε,

με κερδεμένο τον σκοπό.

Ευφράνου ακρογιαλιά, καμπάνα χτύπα!

Μα ‘γω το πένθιμό μου σέρνω βήμα

Στη γέφυρα, που ο Καπετάνιος μου πεσμένος

Κοιμάται κρύος… νεκρός… χαμένος…
Aνιχνευτής ο Επικούρειος Πέπος.

O OYMΠΕΡΤΟ ΕΚΟ μίλησε στο filomatheia και είπε τα πιο κάτω.

Να φοβάσαι τους προφήτες κι αυτούς που είναι έτοιμοι να πεθάνουν για την αλήθεια, επειδή κατά κανόνα κάνουν και άλλους να πεθάνουν μαζί τους, μερικές φορές πριν από αυτούς και καμιά φορά αντί για αυτούς.

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Erasmus» δημιούργησε την πρώτη γενιά Ευρωπαϊων. Το ονομάζω σεξουαλική επανάσταση: ένας νεαρός Καταλανός γνωρίζει μια Φλαμανδή, ερωτεύονται, παντρεύονται και γίνονται Ευρωπαίοι. Το ίδιο και τα παιδιά τους. Η ιδέα του «Erasmus» θα έπρεπε να είναι υποχρεωτική και όχι μόνο για τους σπουδαστές αλλά και για τους ταξιτζήδες, τους υδραυλικούς και άλλους εργάτες. Αυτό που στην πραγματικότητα εννοώ είναι ότι πρέπει να ζήσουν σε διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες, πρέπει ν’αφομοιωθούν αναμεταξύ τους.

Σήμερα, ζούμε σε καθεστώς ειρήνης εδώ και 70 χρονια τώρα και κανείς μας δεν συνειδητοποιεί πόσο υπέροχο και σημαντικό είναι αυτό.

«Είμαι εναντίον της παράνοιας των συνωμοσιών (δείτε το Εκκρεμές του Φουκό ). Δεν λέω πως δεν υφίστανται συνωμοσίες αλλά πως όταν επιτυγχάνουν τότε δημοσιοποιούνται και το ίδιο συμβαίνει όταν αποτυγχάνουν. Η συνωμοσιολογική παράνοια δεν συνίσταται στην πεποίθηση ότι υπήρξε μια και μόνη συνωμοσία αλλά ότι όλος ο ρους της Ιστορίας κυριαρχείται από μια μυστηριώδη και συνεχή παγκόσμια συνωμοσία. Γι΄ αυτό και είναι μια μορφή παράνοιας».

Τίποτε δεν δίνει σ’ έναν φοβισμένο άνθρωπο περισσότερο κουράγιο από το φόβο ενός άλλου.

Όταν διαβάζω την «Humanité», γνωρίζω την πολιτική τοποθέτηση της εφημερίδας. Στο διαδίκτυο, δεν ξέρω ποτέ ποιος μιλάει. Είμαι δυνητικό θύμα κάθε πιθανής ή απίθανης παραποίησης ή πλεκτάνης. Ένας νέος άνθρωπος δύσκολα διακρίνει ανάμεσα σ’ έναν ιστότοπο αντισημιτικό και σ’ έναν κανονικό δημοκρατικό ιστότοπο… Δεν νομίζω ότι το καταφέρνουν όλοι. Μόνον εκείνοι που έχουν τη δυνατότητα να διακρίνουν τον έναν ιστότοπο από τον άλλο, να προσεγγίζουν τα πράγματα με κριτική ματιά, το κατορθώνουν. Είναι αυτοί που πήγαν στα καλύτερα σχολεία. Η αριστοκρατία είναι πάντοτε η ίδια.

Ο πολιτισμός δεν ακυρώνει τη βαρβαρότητα, αλλά, πολλές φορές, την επικυρώνει. Όσο πιο πολιτισμένος είναι ένας λαός, τόσο πιο βάρβαρος και καταστροφικός μπορεί να γίνει.

Η μετάφραση είναι η τέχνη της αποτυχίας.

«Δεν υπήρξα ποτέ από εκείνους τους θεωρητικούς που λαχταρούν μια ζωή να γράψουν κάτι λογοτεχνικό. Εγώ αντιλαμβανόμουν τον εαυτό μου ως πιο προχωρημένο από τους λογοτέχνες, επειδή ακριβώς έγραφα θεωρητικά δοκίμια. Κι όταν στα 48 μου έγραψα το πρώτο μου μυθιστόρημα, κι έπειτα τα υπόλοιπα, δεν άλλαξα. Εξακολουθώ να αισθάνομαι όπως ένας αθλητής ποδηλάτης, ο οποίος κάπου-κάπου οδηγεί αυτοκίνητο».

Το ρόδο είναι τόσο πλούσιο σε νοήματα, που δεν του έχει μείνει πια σχεδόν κανένα νόημα.

•Σήμερα μόνο οι ηλίθιοι κάνουν δικτατορίες με τανκς, από τη στιγμή που υπάρχει η τηλεόραση.

•Μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω, γιατί έτσι μαθαίνω αυτά που δεν ξέρω, ενώ όταν γράφεις, γράφεις μόνο αυτά που ξέρεις ήδη.

•Κάθε φορά που ένας ποιητής, ένας ιεροκήρυκας, ένας αρχηγός, ένας μάγος ξεστομίζει ασυναρτησίες, η ανθρωπότητα ξοδεύει αιώνες αποκρυπτογραφώντας το μήνυμα.

•Ο πολιτισμός δεν ακυρώνει τη βαρβαρότητα, αλλά, πολλές φορές, την επικυρώνει. Όσο πιο πολιτισμένος είναι ένας λαός, τόσο πιο βάρβαρος και καταστροφικός μπορεί να γίνει.

WLP.

10 (επιστημονικά αποδεδειγμένοι) τρόποι να κρατήσει ένας γάμος για πάντα. το κείμενο το επέλεξε ο Επικούρειος Πέπος.

Δεν είναι εύκολο, αλλά γίνεται!

Μπορεί να ακούγεται σπουδαίο κατόρθωμα, όμως δεν χρειάζεται να είναι κανείς… πυρηνικός επιστήμονας για να καταφέρει να διατηρήσει μια ευτυχισμένη σχέση που αντέχει στο χρόνο. Αρκεί λίγη υπομονή, πολλή υποστήριξη κι ακόμη περισσότερη αγάπη και να είστε σίγουροι ότι ο γάμος σας μπορεί να αντέξει όλα τα καλά και τα άσχημα που θα βρεθούν στο δρόμο σας. Να τι προτείνουν οι ειδικοί για να τα καταφέρουμε. 

1. Να είμαστε ευγενικοί ο ένας απέναντι στον άλλον. 

Αυτός είναι ο νούμερο ένα κανόνας που επιβάλλουν οι σύμβουλοι σχέσεων στα ζευγάρια που ζητούν τη συμβουλή τους -και τις περισσότερες φορές αρκεί για να βελτιωθούν τα πράγματα στη σχέση τους θεαματικά και πολύ σύντομα. Σκεφτείτε πόσο πιο όμορφα θα νιώσετε εάν ο σύντροφός σας εξακολουθεί -ακόμα και μετά από αρκετά χρόνια γάμου- να ανοίγει την πόρτα για να περάσετε, να σας κάνει κοπλιμέντα και, βέβαια, να σας λέει συνχά «σ’ αγαπώ»! Το ίδιο ισχύει και για εκείνον!

2. Να βρίσκουμε κάθε μέρα κάτι που θα κάνει το σύντροφό μας να χαμογελάσει. 

Μια τρυφερή κουβέντα, ένα λουλούδι, ακόμα κι ένας μαξιλαροπόλεμος στο κρεβάτι είναι μια χαρά αφορμές για να νιώσετε θετικά συναισθήματα να πηγάζουν από τη σχέση σας.

3. Να μην υπεραναλύουμε αυτά που μας ενοχλούν. 

Αναρωτηθείτε εάν αξίζει να βάλετε σε κίνδυνο τη σχέση σας για μικροπράγματα που ναι μεν σας ενοχλούν αλλά δεν σημαίνουν και το τέλος του κόσμου! Μπορείτε να κάνετε μια κουβέντα, εάν πιστεύετε ότι υπάρχει περιθώριο να διορθωθούν, αλλά δεν γίνεται κάτι ίσως είναι προτιμότερο απλά να κάνετε τα «στραβά μάτια». Αν ο σύζυγός σας ροχαλίζει, πάρτε ένα ζευγάρι ωτοασπίδες αντί να γκρινιάζετε κάθε πρωί -θα είστε κι οι δύο πιο χαρούμενοι.

4. Να μην τσακωνόμαστε μπροστά στα παιδιά. 

Η καλή σχέση ανάμεσά σας είναι το καλύτερο δώρο που μπορείτε να προσφέρετε στα παιδιά σας. Μην ξεχνάτε ότι όταν υπάρχει ένταση στο γάμο, τα παιδιά αισθάνονται ανασφάλεια. Εάν δεν μπορείτε να αποφύγετε τη λογομαχία και, κυρίως, μην αναφέρετε ποτέ τη λέξη «διαζύγιο» εάν δεν την εννοείτε!

5. Να εστιάζουμε στα θετικά του συντρόφου μας. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε τεντωμένες τις… κεραίες μας και πιάνουμε στον αέρα οποιοδήποτε λάθος ή παράλειψη μπορεί να γίνει από τον άλλο. Οι ειδικοί μας συμβουλεύουν να κάνουμε το αντίθετο! Αντί να ψάχνουμε για αφορμές να υποδείξουμε τι κάνει λάθος, θα ευεργετήσουμε τη σχέση μας αν λέμε «μπράβο» και «ευχαριστώ» κάθε φορά που κάνει κάτι θετικό. Περίπου ό,τι κάνουμε και με τα παιδιά μας!

6. Να μην γκρινιάζουμε και να μην κατηγορούμε ο ένας τον άλλο. 

 Είναι πολύ εύκολο να ρίχνουμε στον άλλο την ευθύνη όταν κάτι δεν πάει καλά, όμως είναι πιο σωστό πριν το κάνουμε να αναρωτηθούμε: «μήπως αυτό που πρόκειται να πω κάνει το σύντροφό μου να νιώσει πιο άσχημα από ό,τι θα του άξιζε;». Και επίσης «θα διορθώσει αυτό που θα πω τα πράγματα ή μήπως τα κάνεις χειρότερα;». Θα διαπιστώσετε ότι είναι πιο αποτελεσματικό αντί να εκτοξεύετε κατηγορίες να ζητήσετε ήρεμα από τον άλλο να φερθεί με διαφορετικό τρόπο, εξηγώντας του αν χρειαστεί με παραδείγματα.

7. Να αφήνουμε σημειώματα με λόγια αγάπης ο ένας στον άλλον. 

Σκεφτείτε το σκηνικό: στη μέση μιας γεμάτης άγχος μέρας στη δουλειά, ανοίγετε να πάρετε κάτι από την τσάντα σας και βρίσκετε ένα μικρό ροζ χαρτάκι σε σχήμα καρδούλας που λέει μόνο δυο λέξεις: «σ’ αγαπά»! Δεν έγινε η μέρας σας μόλις λίγο καλύτερη;

8. Να κάνουμε συχνά αγκαλιές. Κρατήστε το χέρι του καθώς περπατάτε, ξαπλώστε αγκαλιά στον καναπέ για να δείτε την αγαπημένη σας σειρά, ξεκινήστε τη μέρα σας με ένα φιλί. Η φυσική επαφή είναι ο πιο σίγουρος τρόπος να ενδυναμώσετε το συναισθηματικό δεσμό ανάμεσά σας.

9. Να τρώμε όλοι μαζί όσο πιο συχνά γίνεται. Στις μέρες μας μπορεί να μην είναι πια εύκολο το οικογενειακό τραπέζι να στρώνεται κάθε μεσημέρι με όλα τα μέλη της οικογένειας παρόντα, όμως ας προσπαθήσουμε να το κάνουμε όσο πιο συχνά μπορούμε. Φέρνει τον έναν πιο κοντά στον άλλον και βοηθάει τα παιδιά να υιοθετήσουν τις αξίες της οικογένειας. Ωστόσο, κι ένα ρομαντικό δείπνο για δύο πού και πού είναι επίσης σημαντικό!

10. Να θυμόμαστε γιατί αυτός ο άνθρωπος είναι ο κατάλληλος για εμάς. Όταν αμφιβάλουμε για την επιλογή μας είναι δύσκολο να προσπαθήσουμε για να διατηρήσουμε τη σχέση μας. Ακόμα και στα δύσκολα είναι σημαντικό να θυμόμαστε για ποιο λόγο είμαστε μαζί με αυτό τον άνθρωπο και να δίνουμε επιχειρήματα στον εαυτό μας ώστε να νιώσουμε ότι έχουμε επιλέξει σωστά! Θα κάνει την καθημερινότητα και το γάμο μας πολύ πιο ευχάριστα! 

Πηγή: wordpress.com WLP

Kική Δημουλά, επιλογή από την Μνημοσύνη- Διοτίμα.

Φίλες και Φίλοι καλημέρα, το ποιητικό ημερολόγιο έχει για σήμερα την πρόταση της Μνημοσύνης για Κική Δημουλά. Σ' ευχαριστώ Μνημοσύνη για την προσφορά σου, και κυρίως για την ενεργό επαναδραστηριοποιησή σου. Με σεβασμό και Επικούρεια διάθεση, παρ' όλες τις αντίξοες συνθήκες, ο Επικούρειος Πέπος. Υ.Γ. Τι θα έλεγες η επόμενη βραδιά ποίησης να είναι αφιερωμένη στην Κική Δημουλά;

Πληθυντικός αριθμός, Κική Δημουλά

Ο έρωτας
όνομα ουσιαστικόν
πολύ ουσιαστικόν,

ενικού αριθμού,

γένους ούτε θηλυκού ούτε αρσενικού,
γένους ανυπεράσπιστου.
Πληθυντικός αριθμός
οι ανυπεράσπιστοι έρωτες.

Ο φόβος,
όνομα ουσιαστικόν,
στην αρχή ενικός αριθμός
και μετά πληθυντικός:
οι φόβοι.
Οι φόβοι
για όλα από δω και πέρα.

Η μνήμη,
κύριο όνομα των θλίψεων,
ενικού αριθμού,
μόνον ενικού αριθμού
και άκλιτη.

Η μνήμη, η μνήμη, η μνήμη.

Η νύχτα,
όνομα ουσιαστικόν, γένους θηλυκού,
ενικός αριθμός.
Πληθυντικός αριθμός
οι νύχτες.
Οι νύχτες από δω και πέρα.

WLP